In Propertium quaestiones grammaticae et orthographicae...

21쪽

cf. Ribbech de Verg. codd. prolegg. ind. gr. g. 403 Accusativus nominum peregrinorum in is exeuntium terminatur aut i aut in os gramm. Vindob. p. 134 i.

Achillen 2 9, 9 Luc. MulL, Achillem Baehr. achille m unde Achillen nonnulli sine causa si γ) adnot. Baehr i , 4 18 27 Luc. illi. Achillem Baehr. Euphraten , 11, 2 euphrate N eustatem DV Euphratem Lue Μ. Baehr. ἰ

, o 26, 37 Hos Ribbech de Verg. codd. l. i. g. 402 ceugativus nominum Graecorum in es exeuntium terminatur en sequuntur perpauca controversa exempla). Vocativum porro singui. de quo nune dicendum est,

Ρropertius ubique in n0minibus graeco e sermone petitis patriae declinationis ratione formavit. Velut in elegiis

Icarioti 4, 13, 10 Memphi 4, 11, 34; ari 2, 3, 37 Achille , 11 40 Oiliade , 1, 117 iam supra

commem.) Lynceu 3, 34 9 iam supra commem. leguntur vocativi omnium codicum lectionibus et metri legibus satis fidi.

Quare contra librorum fg et Baehrensi auctoritatem iure restituendum puto Vocativum etiam:

Theti , 7 68 Keil. L. M. Thetis Fm 2 N pedis DF Τhet Itali, Thetis Baehr. Et tu materno tacta dolore Theti. Cuius quidem flexionis, quae inter Augustani saeculi

22쪽

nullum exemplum reperitur', qui semper latinam terminationem a nominativo non diversam praeferebant. Nec silentio praetereundus est in hac grammaticarum formarum collatione dativus pluralis num eiusdem declinationis ad graeci sermonis analogiam in-sin terminatus, quem pedestri sermone Varronem primum adoptasse testantur Nonius Marcellus g. 374 et Charisius g. 37. Cuius formationis, quae inter aureae aetatis poetas apud Catullum etiam et Ovidium nonnumquam sed rarius occurrit, apud nostrum poetam e codicum sane turpiter perturbatis seripturis haec tria cognosci licet exempla.

De accusativo plur num tertiae, quae Vocatur, declinationis ut nune disputemus, res est notissima, uno casum non modo a poetis Romanorum, sed etiam a scriptoribu8 pedestris orationis frequentissime Graecorum more in-as terminatum esse, ut longum sit exemplis id comprobare.

Hic sufficiat roperti talium formarum frequentiam eo 8equi, quarum in elegiis sex mihi occurrebant exempla haec et metri legibus postulata et consen8 codicum

ephemeridas 4, 23, 10 Hamadryadas 3, 34, 6;her0idas 3, 28, 29 Iliadas 2, 1, 14; itanas 2, 1, 19;Τyndaridas 1, 17, 18.

Huc denique referendus est nominativus plural , qui, quantum Versuum X mensura efficitur, hisce in nominibus a poeta e graeco sermone in latinum receptus est

Erinyhs 3, 20, 29; Nereides 3, 26, 35; aues

4, 17 34. .

23쪽

Restat in enumerandis graecis casibus, ut accedamus ad nomina fem gen primo casu in o exeuntia. Quorum Vocabulorum etsi genetivus pervulgata linguae latinae consuetudine secundum graecae declinationis rationem in-us formatur, ropertianis tamen optimis libb. mss. par nominativo exhibetur

Mihi quidem cum Lachmanno, Jacobo, erigbergio, Keilio, auptio, L. illlero, Baehrensi adversus codicum consentientium scripturam genetivi forma: Argus in textu probisnda videtur, quam commendatam Videmus a Charis. Pg. 4. Nec minus in accusativo eiusdem substantivi nominis optimarum membranarum omnium apertissimis scripturis insolentior forma aeolici sermonis declinatione in-0 cadens exstat

Ablativus eiusdem generis nominum, quem poetae in universum et pedestris sermonis scriptores devitaverunt, semel apud nostrum poetam occurrit J0 3 30, 29, item vocativus J0 3, 33, T.

Quaestionibus de graecorum casuum frequentia ad finem perductis, quid de Propertii latina declinatione monendum

sit, iam Videamus. Huc primo loco afferri liceat genetivum ingui num. nominum in-ius vel-ium nominativo exeuntium, quem constat,

' CL Hygin fab. 14 gubernator navis Argoi fabricator navis

24쪽

- 20 prisca linguae consuetudine vulgo in- ex-ii contractum eademque specie poetis aureae aetatis Vergilio et Horatio maxime familiarem, a Properti primo et Ovidio vetere more neglecto pleniore interdum terminatione perhibitum

esse ini.

Reperiuntur enim in Propertianis elegiis genetiv formae codicum et metri auctoritate firmatae scit.:

Fab I 4, 3 9 4, 3 22 gymnas II 4, 14, 2 imperii 1, 6 34 4 L 16 ingenii 4, 3, 22 Lanuvii 5, 8, 48 Mercuri 3 30, 6 opprobrii 4, 13, 2; arquinii 4, 11, 47.

Praeterea occurrunt non solum:

Antoni , , 56; elus 4 9, 5b; Properti ,34 93, sed etiam Dee 5, 1, 5; Eri 2, 1, 24 4, 3, 56 Taii 5,

2, 2 4, 26 34, quorum nominum, cum sint in primo casu tribus syllabis brevibus, singui genetivus apud ceteros omnes eiusdem aetatis scriptores ii terminatione usurpatures eue , Ι, g. l. Nec minus adiectivi nominis genetivus ingui. qui secundum omnium temporum dioendi consuetudinem ubiquo pleniore forma exhibetur, apud Propertium in-i prodi desinens exstat te: Feretri , 10, 1 45 48. Cf Rchmann ad Lucret V, 1006. De genetivo pluralis secundae et tertiae declinationis, ut simul agamus, breviorum formarum exempla in-um pro in-orum cadentium qualia deum 4 5 39 divum 5, 2, 5b; Graium 2 6, 19 socium 4, 7, 41 apud alios quoque frequentissime leguntur. Hic vero praeter cetera mihi commemorandum videtur in adiectivis et potissimum in participiisi praes ruet. haud cita saepe in poetis terminationem: rami Benticy. ad Tere11t Andr. II, 1, 20 Sub Augusti senescentiAdemum aetate mutatio genetivorum, qualis hodie est, facta est. Cf. Nigid. Fig. p. Gellium XII M. - Schneider. AusL Gr. d. lat Sprache, II, gg. 9 sq. - Relaig. Voriagn liber lat. SpraehWSSSen-

25쪽

- 21 adhiberi, ubi vulgo tum postulatur. Cuius generis apud Propertium has formas deprehendimus notandas: agrestum 4, 3, 25 amantum 4, 16, 27 Charis p.

122 8 amans amantium . . . amantum Caecilius, ut etiam

Plinius notat, quantum amantum in Attica est luctantum 4, 22, 9 silentum 4, 12, 33. Cf. Serv. ad Aen. II 880. Ceterorum exempla similia collegit eue' ΙΙ, g. 83. Ρergit commentatio ad accusativum pluralis num eiusdem declinationis, cuius in terminatione certa constituenda satis constat, quantum ipsi veteres grammatici titubaverint, utrum per is rectius an per es exhibeatur. Cf. Varro, L. L.

8, 37 66 38 67. ricisan. 7, 17, 3-864gg. 357-362 i). Quam dubitationem inde repeti licet, quod vel maxime apud

poetas aurei aevi optimorum codd. auctoritate probatur

cf. Gell. XIII, 20 , quamvis inde ab Augusti temporibus

vetustior terminatio is ex eis orta magis magisque in stransiret ), ut incipiente primo post Chr. saeculo vel unum locum obtineret, priscum tamen scribendi morem longe praevaluisse ita quidem, ut recentius simul scribendi genus eisdem auctoribus usitatum esset ). Itaque oum ne singulos quidem ipsos scriptores certam scribendi normam secutos esse constet, non est, cur miremur intellegentes quanta inconstantia quantaque licentia usque ad hunc diem editores versati sint in casu illo scribendo.

eonstantem de accusativi pluralis in is aut es terminatione normam constituere ausus utra in quoque Vocabulo frequenter vel raro uSurpetur notare Satis habuit.

3 CL Zumpi, Las G r. pgg. 64 sq. - . Κeller, Μus Rhen. tom. XXI, MDe Accusati aut is de dritie Declination ei de augustetschen Dichtern, ogg. 24 sq. qua tamen in dissertatione poetarum eleg. Catulli, Tibulli, Properti usus desideratur.3 Quae scribendi fluctuati quam late in Verg. optimis et vetustissimis codicibus pateat, diligentissime exemplis allatis exposuerunt Wagner Orthogr. Verg. Vol V, gg. 382-404 Ribbech. Ρrolegg. Verg. ind. gramm, agg. 405 - 413 - De Catullian codicum utriusque scripturae frequentia disseruit Reech. De C. carminum regrammatica et metrica, restau 872, g. 22 sq.

26쪽

22 Sed cum hoc certe plurimorum consensu nitatur, librarios multo facilius in recentiorem et suae aetati usitatiorem scribendi consuetudinem inclinasse in quam nesci qua vetustatis recordatione traditas archetypo recentiores scrip turas in vetustiores mutasse, summa cum diligentia et quasi reVerentia quadam, ne memoria illius consuetudinis omnis aboleatur, nobis conserVandae sunt, quas Veteris pronuntiandi et scribendi usus etiamnunc in libris mss.cognoscimus, inconstantiae potius crimen subeuntibus quam eodicum neglegentiae i. Itaque in his quaestionibus grammaticis certe operae pretium est, probata Lachmanni praef. ad rop. ed Lips.pg. V et ad ueret Ι 805 ratione, optimorram librorrem mss. ubi maxime inter se consentiunt ubique praesto sunt inscripitionum et grammaticorum testimonia, soli auctoritati fidem tribuendam esse, singula accusativi plur imis term. exempla omnia componere, qualia ropertianis optimis codicibus, quotquot nunc exstant, exhibentur haec:

i Idem visum Et Jacobo, Praef. ad Prop., g. X: De accusatis autem in is, quamquam plerisque locis eum codices nostri in es formatum exhibent, atque ego quidem ita eos scribentes fideliter sum Aecutus, vix tamen esse dubitandum moneo, quin has formas in es, si non ubique, at plerumque debeamus librariis ipsis, quum ubicunque aut caSuum error intererat, aut, si qua definxerat voces aberratio, forma illa male oblitterata se nobis 8tendat, CL Grum me l. L,pg. 13. Nec aliter sentit eller l. l. pg. 246 In denon jetgt u Gebote steliende Codices Oilend is nichis geWoliniicher, at die Correetur ines frithere Accusativus au - is in die Form mit

e etc. -

Εasdem rationes in editione ab Jacob probatas esse adparete praef. ad Prop. g. X: Qua propter quantum id quidem fieri poterat, et quantum et rei et librorum ratio patiebatur, inconstans

eum antiquis RSe malui, quam vel eri Rre Vel novare cum noStriS.

27쪽

L M, his qualis , 3, 40 F, quales cet Meil , HaupL, L. M. Baehr. I, 7, 14 ei I, II. Baehr. quales ue M. sollemnis 5 3 16 K. H. B., sodempnis N solemnis ait l. m. 1 supra lin. V 0lienis D solemus F mg. m. 2 ut solemnis sollemnes Luc. u. tristis 1 9, 13 eil. HaupL, Baehr. tristes L. M. velocis 4, 14, 5 Keil. HaupL, Baehr. Velodis m. veloci actu Scaliger, Veloces L. M. 2 Ρ articipiorum: absentis 3 33, 3 F;K. H. B. absentes DV Luc. illi. arentis 3 15 5 DV Baehr. arentes N F Κ, Η. L. M. dantis , 5, 47 Baehrensius iure restituit in textu ex inscriptioneΡompeiana C. J. L. IV. n. 1894 dantes N FDV Keil. Haupti, Luc. illi. euntis 5 7, 23 Keil , Haupti, Luc. litter. Baehr flagrantis 4, 11 9 K. H. B., flagrante L. M. hiantis 4, 16, 17 K. HaupL, Baehr. iantis Fm 1 hiantes L. M.

28쪽

santes . . recentis 1, 0 17 K. H. B., recentes Luc. litter.

spirantis 5 7, 11 eth, Haupt. B. Luc. . triumphantis 5 3, 68 K. H. B. triumphantes L. Adli. 3x Substanti Vorum: gentis , 5, 45 Fruaupt. Baehr. gentes D V K. L. M.

cf. Varro, L. L. 8 67. Ceterum conserenda de accusativo in-is, quae AEXp0suit Brambach , Die eugestaliun de lat. Orthographie in threm Vertiatinis gur Sehule, gg. 49-158 Nominativorum eodem modo terminatorum haec in Propertii elegiis deprehenduntur exempla: artificis 3 31, 8 FD V Baehr. artifices eii. Hausi.,

L. M.

minantis , 6, 49 F, eth, Baehr. numantis D et

V g. m. 2 minantes m et e ex corr. V et Dmg. pro Var leet minantes; L M. versantis 2. 1, 45 L. lille sine codd. auctorit. versantes ceteri rec editores. De nominativo in-is es Lachni ad Lucret. Ι 805ig. 56. Brambach. l. l. pg. 158. - Vergit codd. exempla collecta

in Ribbeckii protegg. Vergil. ind. gr. g. 405. Quare cum tantopere inter se consentiant longe plurimis locis libri manu scripti, Lachmanno, Jacobo, ellio,

Hauptio Baehrensio auctoribus accusativos et nominatiVos, quorum modo exemplaria in lucem protulimus, in-is c dentes, sint licet in Italia et inferiore aetate conscripti omne nostri odices, tamen in Propertiano contextu ad archetypi scripturam quam commodisgime revocando et, nendos esse existimamus. Nec vero assentiri possumus Luc. lissero, qui, cum praemoneat in prae ad Catullum pg. XIV: Accusativi pluralis in is exeuntis exempla nisi quando aperte commendarentur sonorum lege non duxi

29쪽

I, retinenda, me turbarent potius intellectum, quam Juv rent etc. easdem rationes etiam in Propertium recensendum Perperam transtulisse videtur Duobus enim locis probat Scripturam accusativi percis: exeuntis , 7, 23, spirantis 5, 17, 1 l. singulari loco eiusdem generis nominativi: Versantis 2, 1, 45 contra codices, quamvis haud paucis

et apertissimis locis sui codicis N, quod dilucide

adptiret exemplis supra collatis, scribendi ratio per i commendetur. Ceterum num scriptura per is, id quod vir doctissimo Visum est, intellectus turbetur, in medio relinquimus. Trofecti illa eadem probabilitate pro C tussianorum et ro- pertianorum codicum fere simili conditione recipienda est, qua Lue. litterus cli Catullo recensendo etiam contra libros et prae ad Catuli pg. XIII formas aevom, n0Vom,

tuos tuom simit recipere non dubitavit. Praeterea dicendum est de accusativo singui num. eorum Vocabulorum, quorum stirps in- finitur. Atque huius quidem declinationis i priscum et genuinum accusativum per-im terminatum esse, cum inde Vincitur, qu0d apud antiquiores scriptores' frequentiora eiusdem generis exempla occurrunt, tum ex graecae declinationis similitudine satis adparet, qua semper terminatio ιν retinebatur. . Latino Vero sermone eum vocalisci paullatim in transiret, pauca remanserunt Vocabula, quorum accusatiVisingi terminatio in-im per omnia linguae saecula adoptabatur, inter quos referendi sunt apud Propertium:

5, 10, 25 Prisc. g. 327 sq. RecusatiVi, quos apud ceteros quoque iugdem aetatis scrip-3 Sinneider, Π, g. 20 sq. - Struve Ueber die lat. Declinationund Conjugation, g 285.8 Eorum exempla diligentissime collegit eue , I, g. 200.

30쪽

- 26 tores n0 raro legimus λ) Aureae aetati contra minus uritata est forma: navim 3, 22, 41 D L. M. Baehr. navem is A, 21, 1 N Luc. ., navem D Baehr. cum simul: na Vem 3, 26 42 L. M. B. omnibus libris mss. exstet. Cf. Charis. I, 17, g. 126 avem autem et nuVem quoniam ab hac ave et nave faciunt, accusativus per i dari non potest Ceterum conferenda sunt, quae de illo accusativo exp0suit Brambach. l. L, gg. 175-179. Nota deinde est lex illa, qua ablativus nominum propr. urbes significantium, si nominativus in- mittitur, eadem terminatione afficiatur. Friscian VII, 1, 56 pgg. 333, 33 Cuius contra auctoritatem ropertius tamen metri sane necessitudine permotus ablativum scribere ausus est: Praenest 3 32, 3: Nam quid raenesti dubias, o Cynthia, sortes. C abl. Praeneste apud Varronem, L. L. VI, 2, 4; Horatium, epist. I, 2, 2, alios. Dativi denique gi vocabulorum, quae quartam declinationem profitentur, in- pro vulgari in exeuntis Gell. IV, 163, cum apud alios haud ita raro, tum in ropertii elegiis haec exempla reperiuntur:

manu , 11, 12 2, 1, 66 5, 6, 22 pinu 2, 19, 19 N Vp1nu D pumi tumultu 3, 27, 7 ex coni.

Luc. lili tumultum Baehrensius. Restat, ut notemus eiusdem declinationis nominis Veruablativum plur. :veribus 4. 12. 29 FD Luc. .. Baehr. erubus Lachmannus, ellius, Hauptius adversus codicum

auctoritatem.

Hinc proxima quaestio instituenda est