Prolegomena ad Harmoniam Evangelicam, sive De primariis nonnullis ad chronologiam Evangelicam spectantibus dissertationes quatuor : accedunt Kalendarii anni sacri, ab anno A.Ch.N. 1511 usque ad A.D. 94, in annis expansis, tabulae LXXXV, Neomeniarum a

51쪽

ndata tantium uoomonia monsis isan, et data fori qua inierit, quorum utrumque apud alendarium nostrum pro annis Xpansis perpetuo notatum reperitur, qui Vis Otiamsi tiro, ne litterarum harum rudissimus, nullo tamen Dogotio Ot neomeniam alius cujusvis monsis, et feriam obdomadae qua iniserit colorrimo simul toertissimo deprohendere poterit. Et quamvis, dum haec omnia pro virili nostro sartatecta praestanda curamus, in eredibile sene dictu, quantum taedii, quantum molestiae, quantum denique sollicitudinis perpessi sumus, qui rellictante geni atque invita inserva ad hujusmodi commentatione detruSos nos esse sentiebamus; tamon si quid ovamonti volutilitatis vindo ad alios rodundaturum SSe Sporare studemus, haec omnia aequi bonique facimus, atque operam nostram in hisee positam bono collocatam osse constemur. Restat amon do xplanation malo darii quam ingreSSi SumVS, par magnam atque haud scimus an maxima, Prima, quod ad TERMINOS PASCHALES; Secunda, quod ad FERIARUM CYCLUM; Ortia, quod ad

CYCLUM SABBATICUMuttinet. De quorum singulis suo ordino dieOndum. Per ΤΕRMINOS PASCHALES certos quosdam imitos

intelligimus, quos intra Paschalis udaici non minusquam Christiani colobratio ostinanda orat quorum hicitimam, illi ultimam jusdem προθεσμιλν definirent; ita ut 110quo illis prior, neque hisce posterior perpetuis fero speculis orol. Quos quidum limites o fixos osso

deboro, si tali usui inservituri erant, et tamen fluxos eosdem ac mobiles, eam ipsam potissimum ob caussam ut jusmodi usui insorvire possent; etSi contradictionum quandam ita positum sapiat, tamen et Verum Cra

52쪽

De Kalendario anni acri.

Into conditionos nimirum illas, quae ad Paselia col0brandum praeseripis atque Obsorvando occurrunt, nillil antiquius memoratum, nillil destinatius repetitum, quam ut stato suo tempor colobratio illa quotannis foret. Et tam0tsi statum illud tonalius orbis eoi copiis definitum nuSquam reperiatur tamen ab Xomplo asellatis us, quod omnium primum nuctore Mose, et tantum non

sub oculis ipsius sei, in I gypto pridie Exodi laetum

Ost, saeilem et certam dolo conjecturam instituere licet. Pascha dilidet illud quartodoeimo mensis primi Secundum Judaeos, nono monsis Aprilis in anno Juliano, quatuor diebus post vernato aequinoctium modium jam praeteritum, celebratiani si aequinoctium nimvernale ac modium, pro meridiano On ivo ΙΙoliopolis,

aetato Mosis Babylonis A gyptiae, tempore Vangelii, Aleatri hodiorni, temporibus nostris, quo omnia ferme

eodem redeunt, Aprilis ulianira, anno A. H. N. 1560 commissum est. Itaque Pascha illud primarium subvoris initio, o formo ipso vernalis equinoctii di colo-bratum est quo in onere, Si logona Paschatis univorsis inferioris peVi, prout par orat, odorit, fatum illud fempus, quod tamquam Solenne atque Ordinarium, atque

uno Verbo suum ac propriuin, Omnibus praestitutum erat, ad Vernam anni tempestatem rostrictum suserit nouosse est id quod consensu atque observatione Eeciosis etiam Judaicae ita confirmatum est, ut por illo SeXcentos annos Xemplum Secus saeti Paseliatis so-cundis illis ipsis, sive mense secundo seu a sori solitis, non exceptis frustra requisieris atque adem prorsus per ad aScha proVocare possis, quod ullo monsis dio uisi quartodecimo, a quod ullo mens anni

53쪽

De Termini Paschalibi S.

liis eo qui ire aequinoctii a Vormalo Xoiderit, colo-bratium sit. Dubitari igitur non potest, quin i ter fatum illud emptis, aselisti quotannis obsorvando tam diu antin i stitutum, vernalis anni temporios in genero

intelligunda sit Do quo Logis praeseripto multa dicturi

QSsemus, nisi praesentis instituti ratio brovitati consu-londum admoneret: neque enim temere ut Ortuito

factum quis oXistimaverit, ut principale illud se regium

Sacrum, quod clavum anni totius sacri movebat, Oteeterorum Rerorum omnium agmen ducebat, Ordinemo tempora constituebat, in hane potissimum anni tempestatem conjectum Sit praesertim cum e quoque animum advortorii, quod non alendari tantum sacri, sodo anni apud Judaeos spopularis futuri a civilis, tempestas eadem principium facta est. Tempus hoc Paschatis statum ac proprium alio quoque nomino monsis Abib dicitur undo dum a prius de tempore ipso conjiciondum siquidona monsis illo, uti nobis idotur, ita appellatus St, nomine nondo al0ndario I gyptio desumto, sed ad hanc ipsam

OeeaSionem nato, et nune primum indito. oquo enim

ante institutum Pascha, vel hujus vel alius cujusvis mensis, Sub nomine ullo suo ne proprio, apud Sacras littora montio sit post institutum Vero, hujus cum primis, et sub hoc nomine, semper autona eum Pascha conjuncti, SaepiuS AEgyptii porro, prae uniVerSa antiquitate consuetudinum gentilium suarum et morum majorum in ceteris omnibus tenaces, anni quoquo civilis sui unam atque anilom formam, et alendarii populari sui unum atque eundem mensium, eodem ordino ut luo iisdom cum nominibus decurrentium, OnteXtum, non tantum a remotissima Vetustate, cuju origine nusquam nisi cum mundi ipsius primordiis consist ro

54쪽

De Kalendario anni acri.

iii Da I iram Christianam vulgarem Ionge descendit, propagatum ne conserVatum habuerunt. Cujus otiam kalo dari monsos illos, qui tunc cummaxime in ordine erant, eum Pascha Judaeorum o primum institutum et postea celebratum ost partim quidem septimum fuisse, cui nomen ab antiquo Phamenoth, partim autem Oetavum, cui nomen primordialo Pharmuthi, cum quorum tamen utroque diversa tantum docursus sui arte,

mensis unus udaicus Abib idolico hicco, do quo agimus, concurrebat, multis ot cortis argumentis, tam-otsi nimis longis o nimis subtilibus, quam ut nunc ipsum adducuntur et Xplicentur, evinci posse, satis persuasum nobis habemus unde etiam retractionem illam anni principii a mons civili primo ad men-ssem civil0m optimum, id os ab equinoctio auctumnali ad aequinoctium vernale, quae simul cum Pascha instituto saeta est, mirum in modum illustrari atquo DXplanari contigerit; et praetorea rationem do eo reddi, quod nomini non postea animadvertendum, nomini etiam non cum admiratione inquirendum si undo scilicollactum sit, ut constituto jam ad monsona Abib seu isan, atque ad aequinoctium Vernum, anni aeri Judaici, qui civilis ot popularis iisdem futurus erat, capite, quod vorissimum ost, tamen initii Husdom ulterius, circa kalondas Tisri et aequinoctium auctumnalo se lacti vel

faciendi, quod etiam negari nequit, mentio fiat. Νomon igitur Abib hoc ipso tempore, atque chao

ipsa occasione, nobis ortum Videtur, ut mensem asotiati colobrando quotannis solennem, atque eundem

kalondarii novi ot civilis in Israelitarum usum Xeogitandi principem, quam maXime rite Xprimeret. Jam vero, respectu ad Oci ipsius significationsem habito, monsis Abibissensem spicarum viridantium notet necesse ost: non Didantium simpliciter in genere, sed ex

55쪽

propria vocis Hebraicae vi atque intentione, viridantium spicar/- in specie. Quam ocis virtut om ipsam otsignificationsem si cum eo contuleris, quod eadem ipsa tempestato se fieri jussum, o quotannis seri solebat, di nimirum monsis jusdem decim SeXto die agymorum secundo, Paschatis immolati perendino, manipuli illius do spicis ordo maturis, Vel saltem maturescentibus messis hordeaeope uniVersae primitiarum nomine, nullo non anno Olennis oblatio nudus dubitaveris, confidimus, quin ea ipsa de nuSSa nomen ac titulus Abib huic mons potissimum inrogatus Sit, quodo potissimum tempestate, cummaximo mensis illo instaret, o naturae legibu fruge terrarum, atque inprimis seges hordeacea, et jam maturae essent, vel saltem matureseerent quod pro climate AEgypti, vel confinis AEgypto Judaeae, intor quas omentis et messis ration parum aut nihil distat, circa aequinoctium Vernale perpetu fore obtinet. Idem igitur sonat, atque idem procul dubio a principio sonare Volobat, ad tonapus aschati colobrandodostinatum quotannis, et sXum, indicandum, SiV aequinoctium Vernato, Sive mensis noVarum, SiVe tempestas ipsius stata et propria tempus illud pronuntiatum sit. Illud tantum intormerit, ut eum anni tempeStatem, prima, cum diem, secunda, cum utrumque Vel utrumvis indicare Velis, postrema sex appellationibus istis oetius usus fueris. Constituatur igitur, tamquam Xum aliquid jam inde a principio atque immobilo, Paschatis

Observationem nullo non anno unam atque eandem anni tempeStatem neque antevertere neque Xeodoro, ultra quod leges naturae patiantur, deberes cujus men- Suram a modum frugum terrenarum, ac praecipue hordeacearum circa eandem aut jam maturatarum aut in diem maturescontium, necessitatem futuram. NeceS-

56쪽

De Kalendario anni Sacri.

sitas illa o anni tompostatibus pondot aliud somonti, aliud ossi, aliud indoiniae a naturae logibus tompus constitutum: quorum tamen omnium discrimen intorso solum facit in puncta cardinalia orbis eliptici, porquem annuus Soli gyrus OXplicatur, diversis temporibus diversus ejusdem ingressus. Itaque circa Varius anni tempestates, o Varios terrae proventus aut maturos suetos aut maturoseontes, nihil variatum Orit, nisi otiam in ingrossibus illis prius aliquid variatum fuserit: quod lico in anno solari ac naturali 0r se poeta tosiori nequeat, amon in anno Oodona ad annum civilem quondam, qualis S Julianus, adplicato, per προλη νιν,

μετά πτωσιν, Seu prae CSSionem quam Oeant punctorum

istoruin cardinalium, et fieri potest, atque Si quam maximo fieri observatum St. Nam cum annus Julianus, modius diebus CCCLXV, horis soX, aequabiliter OnStot annus autem modius vertens seu tropicus, id est Solaris a Verus, undecim sexagesimi horae unius partibus, quae minuta Oeantur, et quod excurrit, infra illud semporis spatium confectus adat sori non potest, quin punctorum ardinalium, apud annum Vertentem, cum anno Juliano commissurae singulis annis undecim minimum momentis

illis antistipato reperiantur quod perpetuo repetitum mox in dios justos a solidos evadot. Xempli gratia, dies illo, qui omniissuram puncti equinoctialis ornatem anni vertentis cum anno Juliano A. H. . 1560, tempore Exodi, uti supprius dictum si articulatim rel)roesontabat, Aprilis 5 erat idem illo dies, omporonati Domini nostri, artii 2 orat quorum hic ab illodiobus 1 totis distat. Rusmodi igitur προλη /esivo anticipationis puncti cardinalis illius magnitudo fuerit, quae interea temporis facta est. Jam vero, si circa Aprillis Julianira, qui tempor EXodi ad articulum

57쪽

aequiliocti Vortii eum anno Juliano commissi rospondebat, non autem circa punctum equinoctiale ipsum, tanquam contrum suum, Paschalis ObserVationis gyrum perpetuo revolvendum colle tum esset quanta procedent tempor a Legislatoris monto doclinatio saeta esset, et quantum in conditiones Paschae colobrando inviolabilito obsorvandas praestitutas, usu ut tu obser-Vatione eeentum esset, nemo non videt. Saepissimo enim contigisset, praesertim cum ad sempora nati Evangelii oventum osset, ut fruges terrae a. d. XI kalendas Aprilos jam maturo essent, manipulus autem aristarum illo, qui decimo sexto mensis istin, Paschalis solennitatis tortio io, una cum frugibus maturis vel maturescentibus, primitiarum nomine, pro ipSi prae- Sontandus erat, etiam a. d. V nonas uti nondum oblatus Oret.

Apparet igitur, hisco vorum fuisse quod Suporius a nobis spositum Torminos sellico Paschalos jam indo principio et fixos o mobilo oosdom fuisso fixos

quidem ratione anni vortentis seu naturalis, ad cujus unum atque eandem tempestatem porpetuo destinandi orant mobilos eosdom ratione anni civilis a solaris, cujus unus atque idem dies eum uno at tuo eodem puncto apud annum orientem et naturalem porpotuo QO11eurrere nequit. Dubitari non potest, quin ei mini illi do tomporo in tempus, anto natum Dominum nostrum, ab Ecclesia Hebraea pro ro nata mutati intorso fuserint illud tantum in controvorsiam Venir poteSt,

Secundum quam legem, vel quibus temporibus id faetum sit de quorum utroquo cum scripti nihil tostimonii nomine, Xstet, quid factum fuerit conjectura tantum adsequi licet. Et nobis quid in omnino ori simillimun videtur,

58쪽

De Kalendario anni Sacri.

Uliam eandemque regulam, quae huic usui inserviret, a primis temporibus usque ac ultima propagatam; qualem illam si pro aetato Domini nostri Xpiscari potuiSSemus, depretionsam quoque ne determinatam pro tempore omni retroaeto laboremus. Jum Vero X

diligenti virorum doctorum in hanc ipsam quaestionem inquisitione jam antea satis quadamtenus exploratumo confirmatum esse videri poterat, Puschatis commemorandi into Judaeos citimum Terminum, circiter stram Christi vulgaroni, non infra Martii Juliani 18 do moro cadere Solitum OXtremum, non ultra Aprilis uliani 16 Oxcurrero quod nobis Otiam satis probatur, o cum indieiis uisendari nostri, uti postea patebit, adprime convenit nisi quod primum Paseliatis colobrandi Terminum ad arti 19, ultimum ad Aprilis 17, adem tempestate statuendum potius opinati simus. iseo igitur positis, proximum est anquirere, qualem et quantam rationsem Termini isti circa idoni tempus ad sequinoctium vernale obtinuerint. AEquinoctium Vernato, tempore mendati a Julio Caesar kalendarii Romani, ad 111 alondas Aprilos commissum deprehensum fuerit, necesse ost ad eumonim ipsum diem, tum in kalendario Caesaris, tum in omni sero ejusdem generis kalendario, perpetuo quasi postea notatum reperitur die autem Octavus ante kalondas Aprilis Martii 2 vulgo reSpondere Supponitur. Hac igitur ratione, equinoctium Vernum A. H. N. 46, 0l 45 Martii 25 commissum fuisse, a Caesare croditum fuerit nece88 est quod tamen, hac ipsa tempestate, non posterius quam Martii 23 committi solobat o tune cummaXime ad artii 22 poetabat. Ita bidui error, ne dicam tridui in constituendo aequinoctii 0rnalis puncto, ante duo tantum et quadraginta, Velinum o quadraginta, nati Domini annos, hac ratione admissus,

59쪽

De Termini Paschalibus.

ot postea in idem apud ulgus receptu fuerit error

autem jusmodi anne revera in Julium Caesarem, tantum Virum, Summum et ipsum astronomum, vel in adjutorom ac socium ipsi ad corrigendum alendarium Romanum adhibitum, principem cholae Alexandrinae, Hipparchi Successorem, Sosigenem, post tres etiam do robus iisdem commentationes, cadere potuerit graVis admodum et magni momenti quaestio est, sed alia prorsus, et nobi quidem in praeSenti non necessaria. Error tamen illo, si pari prorsus ratione ab ultimis tomporibus ad prima usque retro Volvendus singatur;

dios idom commissi profectioni ab AEgypto tempore aequin0ctii, Aprilis videliceti, usque ad 7 ejusdom men

sis ampliandus Vaserit. Et reVera aequinoctii utriusvis articulatim quidem commissi tempus id St momen

tum temporis illi id, quando duodecim mediae intor solongitudinis horis post elevationem centri solis supra

lineam horigontalem confoetis, idem centrum infra onu-dem rursus domittitur-ejusmodi eSt, quod sensu dignosci, atque oculorum acie Xplorari, nequaquam potest . Addo quod lucis quae dicitur ανακλασις, iVe radiorum solis refractio, ex ambiente circum aere nata, unde

imago ipsius aliquantum tempori etiam ante XOrtum,

Plutarchus, Moralia ii. II 2. Quaestiones Romanae, de quaestione agit cur principium diei civilis, et supputatio temporis civilis, apud RomanOS, ad mediam noctem constituta sit, atque

a media nocte proficiscatur. H δυσει μὰν καὶ ανaτολὴ λαμβά

κρυ ιν λαμβάνοντες, Νυχ ξομεν

60쪽

Do Kalendario an rn Sacri.

Vel tost Oeensum, vore, lihysice factuna, supra liori ZOiltoni tam on visibilis sit in omni paeno limato nocessario in caussa sit, nut in caussa osse possit, cur puncti aequinoctialis commissura, id os diei ot noctis ortu atque occasu solis sensibili ab invi com discornonda aequalitas, quod ad sensum, corto illorum plus minus numer maturius advenisso videatur, quam revera advenerit. Atqueo hac caussa intor alias, prosectum putaVerimus, quod Onua ferme temporo, et sane tempore nati Evangolii, citimus Paschae apud Judaeos ori inus non ad ipsum aequinoctii ornatis ae modii dium adligatus, sed ad curtum usque intervallum ab eodem rotrorsum tractus, roportatur. Intervallum enim illud rusppetu ad id, quod 1 severa de aequinocti Vernali nilom tempestate fiebat, habito, quatuor dierum πρόλη νιν unquam XeOSSiSSO QOmpertum: quatuor auteni Vel trium diorum spatium totum illud, quod intor aequinoctium roVera CommiSSUm, atque idem tempus o lueis refractione pra judieandum atque anticii andum, pro clii Date saltem Judaeae, diseriminis interfuturum sit, tanquam aequiparare ferme et valere poteSt. Quamobrem, Si una quaedam atque eadem regula ad Terminos Paschales, una cum rospectu sejusmodi ad aequinoctium Vernato ac medium, definiendos, a primis usque temporibus usu celebrata sit sequitur, ut si tomporo nati Evangelii citimus Paschae Termiinis, cum usmodi respectu conStitutu S, tamen ipsum aequinoctii diom quatriduo antoverterit, tempore etiam

Mosis, atque Xodi ex uinpto faciendae, idem do

Codem constituatur, par sit. Citimus autem Torminus ultimum nocessario defigit; qui nunquan ab o ultra monsis unius lunari et medii, a synodo ad synodum consecti, uStam mensuram, id si diserum 30 0 29 Spatium, prolatari ac promoveri poteSt.