장음표시 사용
31쪽
enim summa vitia in rop. carminibus emendando tollenda: si qua restant graviora, quam ut humana ope possint Sanari, ipsae tamen reliquiae quantumvis lacerae et depravatae demonstrant peritis et quasi clamant, Summi poetae, non scholastici nescio cujus ea esse monumento Quam Vera sit haec uelleri sententia, e tribus, quae protuli, exempli8 cognoscere licebit, in quibus partes dispersas prorSus non intellectas esse a viris doctis videbimus eaedem vero recte conjunctae optimum exhibent sensum omnesque lacunas atque salsas lectiones verborumque significationes dilucide nobis ostendunt. Nec non hic ingenii acumen Lachmanni mirari debemus, quo ubique fere recta invenit; et si non omneS, quas statuit lacunas, veras esse concesserim, at certe plurimas sagacissime detectas esse, minime negaverim. Nec minus clarior fiet sagacitas ejus, si hoc magnum studium intentumque laborem comparaveris cum ea ratione, qua Herigbergius plurimis locis Lachmannum refellere studuit; ubique ognoscemus hunc aut victorem discedere aut erte verum divinasse. Sed jam transeamus ad CARM. II 6 TRACTA UM. In hoc carmine non apte inter se nexas 8Se SententiaS,
jam Scaliger intellexit, quamobrem, non minus in Propertio emendando quam inalbullo, audax, prima octo disticha usque ad . t submovit; deinde . l. 42. ab hac elegia resecuit atque in fine sequentis collocavit. - Deinde Lachmannus in prima ed Lips. 816 lacunam statuit et ante et post v. 25 Sq. atque Sic Versuum 25. 26 sensum exponit: Quid, inquit, opus fuit puellis Pudicitiae fana exstruere, si tamen nuptis impune peccare licet Nupta igitur Cynthia fuit Sed hoc tamen loco mentionem mariti inepte injicit is, cui unice eurae est, ut nupta in conjugem peccet, amatori autem fidelis sit Bene igitur Broukhusius: si ratisis ιπι ρ) Sed
' Libri omnos si ulvis nuptae quidlibet esse ieet.
32쪽
- 24 repone: Si cuivis nuptae Τιilibet esse licet hanc scripturam habent membranae entelianae et alatinae cum codice Heinsit et uno ossiano. - Deinde alteram lacunam tatuit ante et post disticho v. 35 sq. dicens: hoc distichon praesertim hoc lueo positum intelligi nullo modo potest. Post
aliorum commenta Burmannus, poetam hic post commemoratam impudentiae praecipuam causam e deverticulo quasi, ad Pudicitiae fanum redire sentiens, legendum censuit Sed nunc immeritum. Hac correctione probata, vir doctus, dispersa membra recolligens, optima profecto conjectura hoc distichon post v. 26 inserendum putat. Hujus sententiam ego qu0que Secutus essem, parva adhibita verbis corruptis mutatione: Si non e merito, nisi tamen his admissis antelio Versu 25 sq. et post eos, maxime autem in ultimis distichis hiaret sententia, idque fidem faceret, ab hoc carmine initium cepisse illam cladem, qua multa carmina libri secundi multosque eorum, quae restant, versiculos perii8Semanifestum erit, cum no singula loca, in quibus erant lacunarum indicia, steriscis interp0sitis notaverimus. Quare nihil magnum hic audendum esse existimavi, quamquam n0nnulla de suo loco migrasse in his fragmentis, negare nolim. In altera ed. Berol. 1829 etiam post v 40 lacunam Statuit restituta codicum lectione nunquam me ducet, quam in priore mutaverat in nunquam diducet. Jam ante Lachmannum
hoc fecerat acobus d Lips. 1827. Hauptius et reliquas Lachmanni lacunas comprobavit et conjecturam ejus diducet' reeipiens lacunam statuit post v. 40. id quod etiam L. Muellerus ed Lips. 1870 fecit; qui tamen . 25. 26 cum antecedenti parte conjunxit. - Keilius quoque Observati. erit in Prop. Bonn. 1843 p. 40 sq. certe in v. 35 hiare
Sententiarum nexum concessit - Adversatus est Lachmanno aliisque viris Hertzbergius in commentario ad Eleg.
II, L hanc exhibens totius carminis dispositionem: rima pars 1--22 facillima intellectu est tripartita enim ejus divisio στρ. 1-8 αντ l4; επωδ. '6-22y anxium
33쪽
poetam et mala augurantem ex comparatione similium causarum describit, quae necessario se maneant, riuum aperta
Cynthiae flagitia et ipsius animus natura jam suspicacior consociari nequaquam possint. mis turbis antiquae mimplicitatis tempora quieta et castitatis specimina breviter opponit 23. 24.). Nec tamen juvare quod haec olim Romae fuerint, neque enim templa Pudicitiae a majoribus in honorem puellarum dedicata contra ingruentem luxuriam quidquam valuisse. obscoenas tabellas jam in deliciis esse. Has plus valere, quam deorum 25-36 religiones. Vides igitur primae parti argumentum repetitum, sed conjunctim et in saeculi potius mores, quam in Cynthiam versum, simulque causam corruptionis additam 27-32.). meque accusabis; exspatiari enim interdum poetae elegiaco licet, praesertim cum causa epis0dii. imaginum mentio V. 9 facta, appareat. Interim pertexti secundae partis repetitione 33. 34. questus continuantur et clauduntur 35. 36. ubi tamen apertum
mendum clibrariorum culpa carmini inflictum nexum sententiarum male olim turbabatq). Jam vero meliorum temporum memoriam cum sorte poetae comparatam, ad sedandos
affectus nihil valere apparet. Itaque exitus quoque 37-42.)animum intra timorem atque spem adhuc pendulum ostendit Quamquam multum eam conditionem a primae partis anxietate differre, quis non videat 3 Nam cum custodias nihil contra invitam juvaturas poeta intellegat 37 38.), pudorem optimum lecti custodem Cynthiae ita commendat 39 4ssi, ut Sperare jam certius et confidere videatur. Rursus autem hanc fidem sic amore perpetuo promisso firmat 4 l. 2.) ut nisi Cynthiae gratiam tanto animi ardore jam expugnaverit, at constantia ipse se sua qualicunque fortunae eventu parem futurum ostendat. μΕquidem erigbergii sententiam minime probare poS
' Dicit enim scribendum esse: Sed nunc inmerito contra omnium librorum Μss auctoritatem pro Sed non inmerito.
34쪽
vario modo positam excusare studet in hac tota carminis dispositione non procedentem videmus sententiarum ordinem neque ad justum finem pervenientem, sed in eodem fere argumento vertitur. Deinde vero ipsas singula partes Herig- bergium prorsus non intellexisse atque frustra lacunas a Lachmanno statutas negare studuisse, ex accurata sententiarum consideratione apparebit. Quodsi confiteri debemus, diversas carminis partes inter se nexa non esse, quid longe arcessitam vel potius salsam explicationem praeferamus justae, quaeque re ipsa oblata esse videatur Hoc est intermittere veri vestigandi studium, cujus Lachmannus praeclare viam munivit, si quae nullo modo conjungi possunt, tamen quavis ratione consarcinare volumus. Et certe justo acrius Herigbergium hoc fecisse, et in hoc et in aliis, quae nobis tractanda proposuimus, carminibus, eognoScere licebit. Longe alia est mea sententia et dissentiens ab omnibus interpretibus. Singula enim elegiae partes perlustrans facile per8pexi, continuas ententias divulsas esse quas si recte conjungas, aptum effici illud, quod fuerit antea diffluens ac solutum. Hunc igitur nexum habes versuum 1-24: Animadverti, Cynthia, tanta te alienorum virorum turba circumdari, quanta nulla antehac femina circumdata fuit:
Sed ut fu levis es, nec quanta pericula instent, Suspicaris, sic so mirum quantum caveo a toto genere masculino: me juvenum pictae facies, me nomina laedunt me tener in cunis et in Voce puer.
Quin etiam me laedit si multa tibi dedit oscula mater
me soror et cum quae dormit amica simul. nam tum quoque, ne sub muliebri veste vir se insinuaverit,
35쪽
et miser in tunica Suspicor SSe Virum.
Pergit poeta: his olim, ut fama est, vitiis ad proelia ventum est his uitiis in v. 7 eadem dementia nihil aliud significare potest, nisi talibus fallaciis et clandestino ingressu id quod exemplis postea allatis dilucide apparet). Itaque ensus Si
Sequentium versuum: Nec sine causa profecto viros timeo clam intrantes, animo considerans, quanta jam ausi sint quantaque etiam nunc audeant. Jam antiquissimo tempore
seminas rapuerunt. Exempla afferuntur aridis ib. 16.)Eurytionis, qui Deidamiam irithoo rapere conatus est 17. 8.). Deinde ad Romanos transiens Sabinarum profert rapinam ex quo tam malum Romulus exemplum dedit Romae omnia viri audent, ut custodire seminas parum prosit quae nisi tanta sunt constantia, quanta Alcestis fuit et Penelope, et Sua Fonte castitatem servant et quaecunque viri femina
timeri amato, raptoribus nihil arduum est et difficile 19 24.). Felices praedicantur feminae Alcestis enelopesque similes hoc enim significat: Admeti conjunx et lectus Ulixis quod nihil ad eas pertinet virorum audacia. Cognoscimus igitur, de viror- taurum audacia agi hic unicus est Versuum Sen8us Jam intellegimus, quam falsa sit erig- bergii sententia, in hac parte anxium poetam et mala augurantem ex similium causarum comparatione describi nequaquam enim similes Propertii conditioni causae afferuntur, sed rapinarum et furtorum exempla. Ut a Keilii discedam sententia, quam protulit . . quaeque non minus quam Herigbergi falsa est'), ne Lachmannum quidem rectum invenisse apparet. Is enim in adnotatione ad versum 5, rejiciens Scaligeri sententiam, qui octo prima disticha rem0' Con edit nim artχbsrgio, singula ita uter se cohaerero, ut poeta, quorsiis de amatoribus Cynthias fusis ad exempla alieni amoris mayno eum detrimento turbati et earum, quae dem servaverint, audem abreptus, Romanarum puellarum levitatem cum illis conferat sic.
36쪽
- 28 Venda esse censuerat, dicit haec octo disticha hinc submovit c. bene tuitura locum suum, si non de rivalitate virorum, sed de mulierum libidine accipias, quam efficere dicit, ut jure meritoque aliquis timeat. Sed nec de rivalitate virorum, nec de libidine mulierum agitur: vitia', quibus ad proelia Ventum St, quaeque in sequentibus versibus 16-22 describuntur, nihil aliud
sunt, nisi fallacia et rapacitas virorum. - Jam vero pons etiam rescissus est, quo erigbergius ad sequentes versus pervenire studuit. An tu assentiris viro dicenti, V.
23. 24 breviter turbis illis antiquae simplicitatis tempora quieta et specimina castitatis opponi Sed cuinam, quaero, seminae Alcestis enelopesque similes opponuntur videlicet viris audacibus Paridi Eurytioni-Romulo γ nam seminae
in his ipsis exemplis castae sunt et decorae Helena-Deidamia, denique intactae Minae Neque excusare poetam necesse est, quod in Sequentibus v. idem proserlit argumentum. Immo longe aliud equitur querela de seminarum et puellarum moribus depravati et corruptis. - Quae res plane diversae ut apte conjungantur, versu quosdam de8ideramus, quibus ad feminarum pravitatem transitus fiat. Atque necessarii illi et desiderati v si in ipso nostro carmine inveniuntur, quid dubitamus eos adjungere Videamus, quo modo resse habeat, i v. 37 sqq. conjungimus cum v. 24 for8itan proficiamus aliquid. - Haec carminis pars v. 37 sqq. certe suo loco retineri non potest, quamquam miro modo HertZ- bergius eam cum versibu antecedentibus conglutinavit. Εquidem ne particulae igitur quidem vim in v. 37 intellego, si non in alio loco collocatur. Deinde vero totam partem non recte cognovit Herisbergius et alienum a poetae consilio carmini exitum statuit, id quod maxime ex ea ratione patet, qua V 4l 42. accepit. In qua re nescio an neminem consentientem habeat. Dicit enim, perpetuo amore promiSSopoetam fidem firmare Conjungenda vero esse primam et ultimam partem, ex externis quoque vestigiis cognoscere
37쪽
- 29 licet. Claudit enim poeta primam partem: Felix, quaecunque viri semina limen amat et alteram incipit: quos igitur tibi custodes, quae limina ponam.
Offensi sunt interpretes verbis limina ponere, et recte, cum veram carminis formam non noscerent quamobrem Lachm. emendavit: quae ad limina, quod limina quo modo alicui ponantur, nemo commode explicare possit. Longe aliter nos
judicabimus: quidem de industria poetam opposuisse credo .limen amare' ultro domi manere et limina ponere alicui invitam retinere neque emendando perderes licet hunc
lusum verborum. In o. 24 limen, cum proprie significet, SchWelle', insolentius dictum est pro tota domo, v. 37. verbum propria Sua vi usurpatur, atque sic fere continuatur sententia: Cum igitur tanta sit Romae virorum audacia, ut femina, nisi limen amat viri, custodiri non possit quos, tibi, Cynthia, custode ponam, quam muniti omnibusque e partibus interclusis liminibus saepiam te: quae nunquam supra pes inimicus eat 3 nam nihil invitae tristis custodia prodest. Cognoscimus igitur, ropertium vere architectum es8e velle, id quod mirum omnibus visum eSt, neque causam ideo, quare non dici possit hoc nostro loco limina ponere. - Custodiacum nihil prosit, pergit poeta v. 40 sqq Pudore, Cynthia, te prohiberi necesse St, quominu pecceS: quam peccare studet, Cynthia, tuta sat est. hoc in me ipso eognoscere licet
nos uxor nunquam, nunquam me duca' amica semper amica mihi, Semper et uxor eriS. Ho modo si v. l. 2. cum praecedentibus conjungimus, certe non opus est lacunam statuere, sive Lachmanni accipi-
satis dilucida domonstravit, plane ropertianam esse hanc personarum mutationem nos, me multisque comprobavit exemplis, Ducere' vero pro rividuoare saepissime usurpatur.
38쪽
- Io inus conjecturam, nunquam diducis, sive id quod ego praefero codicum sequimur auctoritatem. Jam facile, qui versus nunc adjungendi sint, apparet: sequuntur . 25. 26 quos nihil ad . 1-24 pertinere, jam supra docuimus Hic vero optime collocantur pergitque posita: Pudere te necesse est, Cynthia, nam hac de causa jam puellis nostri majores Pudicitiae templa statuerunt: templa Pudicitiae quid opus statuisse puellis, si cuivis nuptae quidlibet esse ieet 2 Non opus est neque Broukhusii satis audax emendatio: vivis nurui neque Lachmanni: cuilibet esse licet on enim hoc curae est Propertio id quod Lachmann videbatur ut nupta in conjugem peccet, amatori autem fidelis sit. Immo uxorem poetam Cynthiam nominare, modo ipse dixit:
semper amica mihi, Semper et uxor eris:
itaque Cynthiam, licet illegitimo amore cum ea conjunctu Sit, tamen ut justam uxorem alloquitur. - Jam cognoscimus, nihil desiderari ante versus templa udicitiae sqq. et fortasse aptius nunc etiam . 35. 36 sequentur'). oeta ad ultimam partem venit pudicitiam disserens feminarum: Sed quid a te, Cynthia, posco, ut pudeat te peccati, quid templa commemor Pudicitiae γ hac ipsa de causa tanta viri audent, quod feminas puellasque Pudicitia deseruit. Relicta sunt templa deae et jam libenter et sua sponte mne peccant,
Sed non immerito velavit aranea fanum et mala desertos occupat herba deos. et quanam de causa non immerito γ'
Quibus v. certo nullus est locus post v. 34; tota enim pars 27-34 concluditur aptissime v. a. 34. et languida fit et obscura sequentibus. Praeterea vero si huc versus inserimus, nequaquam Hortabergllemendatio ae nune immerito opus est, quam ut supra vidimus, contra omnium librorum auctoritais protulit. Nihil mutandum est de orbis, quas corrupta ossa Lachmannus quoquo contendit.
39쪽
Pur I 1 - 24. Suspicax sum Cynthia, et vehementer timeo viros alienos, nam saepe clam se insinuantes seminas rapuerunt et nunc Romae Romuli exemplo ad eam pervenerunt audaciam, ut jam custodire seminas nihil prosit.
Pur II Quo modo igitur te, Cynthia, tuear ab illis 3:Ρudere te flagitii necesse est, tum satis tuta eris. Hac de causa etiam majores nostri Pudicitiae templa puellis statuerunt 37-42 25. 26.)Pur ILL Sed nimis magna a te posco Jam nequiquam apud seminas pudicitiam requiras. 35. 36 27-34.)Hoc modo si carmen accipimus, optime continuari videmus sententiarum nexum et, quod maximum est, in unaquaque parte novum semper argumentum proserri. Hoc quoque facile intellegimus, ad longe alium et nescio an rectum totius carminis exitum hanc singularum partium conjunctionem noS duxisse: on enim ad majorem spem et confidentiam in fine carminis poetam venientem videmus, sed plane desperat, eum omnia corrupta esse et depravata cognoscat. - une, Si
quo modo exorta sit talis in libri perturbatio, quaeris, in nostro carmine non difficile est dictu. Habemus enim inde a. v. 25 usque ad finem carminis XVIII versus, id est tres eodicis archetypi paginas, quarum quaeque senos continebat
Versus. Quaternionum compage soluta prima trium paginarum transposita est post alias duas. Deinde vero . 35. 36. quos in secunda exstare pag. nece8Se erat, neScio quo casu
in finem tertiae paginae delati sunt. Continebant igitur codicis arehelypi:
pag. 2 v. 25. 26 35. 36 27 28. pag. 3 V. 29-34. Hanc igitur habes elegiae speciem inde a versu 9: l cur exempla petam Grajum tu criminis auctor, ars I. 20 nutritus durae, Romule, lacte lupae,
40쪽
tu rapere intactas docuisti impune Sabinas: per te nunc Romae quidlibet audet Amor. felix Admeti conjunx et lectus Ulixis, et quaecunque viri semina limen amat. 25 quos igitur tibi custodes, quae limina ponam, tars II quae nunquam supra pes inimicus eat 3 nam nihil invitae tristis ustodia prodest. quam peccare pudet, Cynthia, tuta sat est:
no uxor nunquam, nunquam me ducet amica, 30 semper amica mihi, semper et uxor eriS.
templa udicitiae quid opus statuisse puellis, si cuivis nuptae quid libet esse licet 2 sed non inmerito velavit aranea fanum, ars III. et mala desertos occupat herba deos: 3 quae manus obscenas depinxit prima tabellas et posuit casta turpia visa domo, illa puellarum ingenuos corrupit ocellos, nequitiaeque suae noluit esse rudes. a gemat, in terris ista qui protulit arte 40 jurgia sub tacita condita laetitia. non istis olim variabant tecta figuris:
tum paries nullo crimine ictu erat.
Dissicilior quaestio est decARM. II 8, in quo cum proprio argumento versus plane alienos intermixtos inveniamus, aliam viam ingredi debemus et majora
Hic quoque primus caliger conatus est lucem afferre magnis illis tenebris, quibus tunc temporis critica carminis conditio tenebatur. Vide enim, qualem invenerit nostri carminis sormam, vel potius qualem frustorum farraginem inveterioribus editionibus post v 6 inserti erant lib. IV,l8, 29. 30, deinde II,6 15-22 ΙΙ,8, 29-40 inverso ordine 3I. 32 29. 30.). 7-10; Sequebantur ΙΙ,9 I. 2 M1-I6.