장음표시 사용
171쪽
P TERTIA. IJ3 adhuc eodem modo putamus, illud primum clementum inservire implendis omnibus spatiorum angustiis, quae circa alia corpora reperiuntur. Unde manifestum est unaD quasque cxijus minutiis majores initio non suis quam anguli particularum ex quibus exscindebantur;sive quam spatium quod tres globuli se mutuo contingentes, in medio sui relinquunt: itque ideo quasdam ex ipsis plane indivisas manere potuisse dum aliae interim egredientes ex angustis spatiis quorum figura mutabatur magis magis, indefinite dividi debuerunt. Sint exempli causa, treSglObuli AB quorum duo primi Adi se mutuo tangentes
in G circa propria centra tantum Vertantur dum interim tertius tangens
primum in E volvetur supra ipsum bE versus I, donec puncto D tangati cundum in punctos, manifestum est
materiam primi clementi, ilicontinetur in spatio triangulari FGI, sive ex pluribus ramentis confici suo tantum ex uno posse interim manere immotam sed illam quae est in spatio FIE D necessario moveri, nullum tam exiguum ejus ramentum, inter puncta Ddi posse designari quod non si majus co quod inde aufertur singulis momentis quia glo- huius C accedendo ad B, cilicit ut linea DF transeat per innumeros diversos gradus brevitatis. Sic igitur in materia primi clementi, quaedam sunt ra i Σφη menta reliquis minus divisa, minus celeriter agitata: quae cum supponantur excisa suisse cx angulis particula ' Σι.
rum secundi cum nondum in globulos tornatae crant in bent celer
Onmia spatia lata implebant, non possunt non habere si
172쪽
, is facile in i mutUO adhaereant, magnamquc partem suae agite. attolais transferant in illa alia ramenta, quae minutissimari . sunt. celerrime agitantur Quia juxta leges natura majora corpora, caeteris paribus, facilius id quod habent ag tationis in minora transferunt, quam novam ullam agitationem ab istis aliis recipiant. , - - quidem talia ramenta praecipue reperiuntur, in ea
ι' A. secundum lineas rectas movetur ejus enim parte O lamminimum agitatae iusiiciunt ad istum motum rectum, non muti autem ad alios magis obliquos iarios, qui fiunt in aliis
'' qVjhu idcirco expelli solent, in viam istius motus
recti; ibi congregantur in exigua massas, quarum sau-
dii hi velim sente consilerari. - qmpς Vm isep transeant, per angusta illa spatia trian-
., , Vt ri , quiri medio trium globulorum secundi elementi In xyi'xangentium, reperiuntur; lebent induere figura, in sua latitudine ' profunditate triangularem. Quantum autem ad longitudinem non facile est ipsam determinare, ὰbi,.., qui Videtur ab alia causa pendere , quam a copia materiae e qua mamila consantur; scissus it illas concipere tanquam exiguas columnas, tribus striis in moedum cochlearum intortis excavatas,ita ut gyrando transire posistia per illos angustos meatus, figuram habentes trianguli curvilinei FGI, qui semper inter trcs globulos secundi elementi se mutuo tangente reperiuntur. Qui - pe ex eo quod sint oblongae ac motu celerrimo transeant inter istos globulos secundi clementi, dum interim ipsi auo motu circa polosita rotantur, clare intelligitur illa-
173쪽
P A. 33rum strias in modum cochlearum debere esse intortas;&quidem magis vel minus intortas, prout transcupi per partes axi vorticis remotiores aut viciniores quia globuli secundi clementi, clerius in illis quam in istis rotantur, ut ante dictum est. Ac etiam ex eo quod pla veniant versus medium cce phli, ex partibus contrariis;una scilicet ab Australi alii a Bo reali dum interim totus vortex circa suum axem in una. - caldem paries movetur, manifestum cst illas quae ve- ω, niunt a polo Australi, non in casdem partes debere intor insisse, ac illas quae veniunt a polo Boreali sed plane in contrarias quod animadversione Valde dignum puto: quia hinc vir magnetis infra explicandae pnecipue de
Sed ne quis forte existimet, me sine ratione assirmare XV Luestrium strias in istis primi clementi particulis esk
posse, cum tamen globuli secundi, non ita semper omnes ' o se mutuo possint contingere, ut tantum triangularia spatia circa se relinquant, velim hic notari, alia quaevis loca ampliora, quae inter globulos istos saepe reperiuntur, habere semper suos angulos, plane aequales iis trianguli FGI, a quantum ad caetera osse in perpetua mutatione adeo ut pam
ticulae striata primit ementi, per illa transeuntes, cam ctiam figu- nanquam descripsinius debeatit induere. Nam exempli causa, quatuor globuli ABCH, se tangentes in punctis KLGE, relinquunt in medio sui spatium quadrangulare, cujus quisque angulus cst omnino aequalis
174쪽
136 PRINcIpIo RuM PRILosopIIIalis unicuique cx angulis trianguli FGI; cumque quatuor isti globuli moventur spatium istud assidue figuram mutat, sitque nunc quadratum, nunc Oblongum acitiam interdum in duo alia spatia triangularia dividitur; unde sit ut materia primi clementi minus agitata, quae in eo exsistit, ad unum vel duos ex ejus angulis debeat consuere, ac resiluum spatii relinquere materiae mobiliori,d figi ras suas facilius mutanti, ut cas ad omnes istorum globulorum motus accommodet. Atque si sorte unum ex ejus ramentis, in uno ex istis angulis existens , extendat se ibi versus partem illi angulo oppositam ultra spatium quale triangulo FGI, debebit inde expelli, ac proinde imminui, cum accidet ut tertius globulus tangat duos illos, qui angulum in quo versatur conficiunt. Nempe si materia minus agitata occupans angulum G, extendat se versus D ultra lineam a inde extrudetur a globulo atque catenus minuetur, cum hic globulus C accedet ad B, ut claudat triangulum I I. Et quia particuli primi clementi, quae in eo maximae sunt,4 reliquis minus agitatae, per longos coeli tractus transeundo, non possunt non saepe ita versari inter tres globulos ad se invicem accedentes.
non videntur posse induere ullam figuram determin Veiii tam, aliquandiu in ipsis per nentem, praeter illam
Inter parti quam descripsinus.
iis ob his autem biparticulae oblongae ac striatae valde diste
r reli tu materia primi elementi, non tamen illas ab
, up hac distinguimus, quandiu tantum inter globulos secundi - lynxur quia nullum peculiarem carum eiectumno, intri ibi ad Vertim UR, tum etiam, quia multas alias , non multo ' minores, nec celerius agitatas, in ca contineri arbitramur,
175쪽
PARs TERTIA. I; ita ut inter omnium minutissimas ct istas striatas, innumeri sint aliarum gradus, ut facile ccinaequalitate viarum quas perlabuntur, agnosci potest. Sed quando materia ista primi clemcnti, ad corpus So XCIV lis alteriusve sileris pervcnit ibi omnes ejus minutiae a
xime agitatae, cum nullis globulorum secundi clementi
obicibus impediantur, in similes motus consentire labo et . id
rant: Unde sit ut illae striatae, nec non cliam aliae multae paulo minores,qus ob figuras nimis angulosas, molemve nimis magnam tantam agitationem rcfugiunt,ab aliis minutissimis separentur, ac sibi mutuo facile adhaerentes, propter inaequalitatem suarum figurarum, moles aliquando permagnas componant, quae intimae coeli superficiei contigui sideri ex quo emerserunt adjunguntur,
ibi resistentes illi actioni, in qua vim luminis consistere supra diximus, similes sunt illis maculis quae in Solis supersici conspici solent. Eadem enim ratione, qua videmus aquam liquoresque alios quoscunque, cum igni admoti cs- servescunt,atque aliquas particulas diversae a reliquis naturae, ac minus ad motum aptas in se continent, densam spumam ex particulis istis consatam mittere, quae supra ipsorum superficiem natare, figurasque admodum irregulares & mutabiles habere solet ita perspicuum cst materiam Solis, utrimque ex ejus polis versus clipticam bullientem dcbere particulas suas striatas, aliasque omnes quae facile si, mutuo adhaerent, ac ditsculter communi
ipsus motui obsequuntur, ex se tanquam spumam expel.
Atque hinc facile est cognoscere,cur Solis maculae non zzz. soleant apparer circa jus polos, sed potius in partibus S cclipticae
176쪽
138 Pars cIpIORUM AILosopHi Ecclipticae vicinis ' cur figuras halicant valde varias' incertas: R denique cur in orbem circa Solis polos , si non tam celeriter quam ejus substantia, salicia simul cum caparte caeli quae illi proxima est, moveantur. XCVI. At vero, quemadmodum plerique liquores candem Pisis L spumam, quam initio esservescendo mittunt, rursus post- qivan ea diutius ebulliendo resorbent Mabsumunt ita putan-
adheremti . dum est, cadem facilitate qua materia macularum e corpore Solis mergit, atque is ejus supersicie cumulatur, paulo post etiam imminui, partim in ejus substantiam sundi, partimque per coelum vicinum dispergi. Non cnim ex toto Solis corpore, sed tantum ex materia quae recons in illum ingrcsia cst, macula istae sormantur. lac reliqua materia quae diutius in coiermansit, jamque ut ita loquar, cxcocta est R defaecata, summa vi semper gyrans, partim eas quae jam factae sunt abradit, dum interim alia in parte novae generantur, ex nova materili Solem ingrediente unde fit ut non omnes in iisdem locis appareant. Et sane tota Solis superficies, partibus circumpolaribus exceptis, materia ex qua componuntur tegi solet; Atqui macul se tantum si dicuntur, ubi materia illa est tam dens ad stipata, ut vim luminis a Sole venientis notabiliter obtundat. Praeterea potest contingere, ut macula istae cum sunt paulo crassiores ' densores , prius in sua circumserentiadam extra quam in medio atterantur, a puriore materia Solis eas
ο δ οβ' rentiae, in acutum desinentes, jus lumini per i silat: unde sequitur ipsas ibi Iridis coloribus pingi debere, ut ante hac de prismate vitreo in Meteoris cap. 8.eXpli cui
177쪽
PAR TIRTIA. 39 cui ri tales aliquando colores in illis observantur. Saepe etiam contingit, ut materiaSolis circa maculas istas C vir suendo, supra ipsarum cxtremitates a iurgat tuncque Phti is inter illas ct coeli vicini supersiciem intercepta, cogitur ad se se motum solito celeriorem Eodem modo quo suminum rapiditas semper cit major in locis vadosis Mangustis, quam in latis ' profundis Unde sic luitur Solis lumen ibi aliquanto sortius cite debere. Atque ita maculae in saculas converti solent, hoc est, quaedam solaris superficiei partes, quae prius aliis crant obscuriores , postea sunt lucidiores Ac vice versa faculae in maculas mutari videmur, cum his una ex parte in subtiliorem Solis materiam demersis, magna copia novae materiae alia ex parte ipsis accedit, δ adhaeret.
Cum autem istae maculae distatuuntur, non abeunt in XCIT
minutias plane smiles iis ex quibus fuerant consatae sed et et
partim in tenuiorcs,ac simul solidiores, si eriguras minus μή iti angulosas habentes;quo nomine admotum sunt aptiores '' ' ' ideo acile per meatus, qui sunt inter globulos coeli ci cumjacentis, Versus alio Vortices tendunt partim in tenuissimas, quae ex aliarum angulis erasae, vel in purissimam Solis substantiam convertuntur, vel abeunt etiam versiis coelum partim denique in crassiores, quaei pluribus striatis, aliisve simul junctis compostae, versus coelum expelluntur ubi cum sint nimis magnae ad transeundum per illos angustos meatus, quos globuli secundi clementi circa se relinquunt, ipsa etiam globulorum istorum loca subin grediuntur, muta guras habent valde irrcgularcs Rramosas , non tam acile ac illi globuli moveri pos
178쪽
i Pgi Ne IpIo Rubi Purioso pNI Ee Sed sibi mutuo nonnihil adhaerentes, componunt ibi 2 magnam quandam molem,rarissimam Racri suo potius afhὸ Zi ea Ttheri terrie circumfuso non absimilem, quae a Solici a L. . Cumquaque, sorte usque ad sphaeram Mercurii, velitiam mur. HG- ultra illam se extendit Nec tamen aether iste in immcn. mssis, sum crescere potest, etiamsi novae semper particula ex . . . ' macularum distatutione ipsi accedant, quia globulorum
secundi clementi, per illud & circa illud continua agita- πιι tio facit potest totidem alias di sibi vere ac rursus in materiam primi elementi convertere. xiippe omnes Solis aliorumque silerum maculas, uid totum aetherem ipsscircumfusum, quoniam ejus partes ad motum minus aptae sunt, quam globuli secundi clementi, ad tertium ci
M Sed vero macularum productio vel dimitatio, a tam
νώm u minutio tam incertis causis dependet, ut minime sit
mirandum, si quando nullae prorsus in Sole appareant, vel si' contra nonnunquam sint tam multae, ut totum,hE. DU lumen Obscurent Echoc enim quod pauca aliqua exemis ramcntis primi elementi sibi invicem adhaerescant, fit uritus maculae rudimentum, cui facile postea plura alia junguntur, quae, nisi in priora illa impingendi, partem suae agitationis amitterent, sibi mutuo non possent adhae
eii Notandumque est maculas istas cum primum gen rantur, esi corpora mollissim ad rarissima ideoque facile
eis tofum rangere impetum ramentorUm primi clementi, quae in
, , . . , P illa ubi adjungere Paulatim autem
postea interiorem carum superficiem, continuo motu substantve solaris cui contigua est, non tantum abradi perpoliri,
179쪽
PAR TERTIA I ipei poliri, sed etiam condensari x ndurari plia interim earum supersci quae coelo obversa st , molliin rara remanente ideoque ipsis non facile cli sibi vi ex eo quod materia Solis interiorcii carum superscicia lambat, nisi simul tiam a in oras circumsuat, transccndat, sed contra potius semper augeri, quamdiu istae carum orae supra Solis superscicin minentcs. iis materiae occursu non densantur. Hincque potcst continger ut aliquando una ct cadem macula , supra totam superscicmalicujus sideris se cxtendat, ibique diu permaneat, prius
quam di sibivi possis. Sic reserunt quidam historici Solem aliquando perplu eiu res dies continuos, aliquando ctiam per integrum in f mim, solito pallidiorem, Lunae instar, ne radiis lucem tristem praebuisse Notarique potest multas stellas nune
minores majoresve apparere, quam olim ab Astrono I mis descriptae sunt cujus non alia ratio si videtur, in uin a quam quod pluribus paucioribusve maculis carum lux
Quin cliam fieri potest ut aliquod sidus tot Miam den s maculis involvatur, ut visum nostrum prorsus diiugiat
Sicq olim Pl ades numeratae sunt septem, quae iam se tantum conspiciuntur. Itemque fieri potest, ut aliquodi sedus nobis antea non visum, brevissimo tempore atq; ex in proviso, magna luce affulgeat Nempe si totum cjus corpus ingenti crassa macula suerit halctenus contectum, jamque accidat ut materia primi clementi, solito copiosus ad illud si iacias supra exteriorcm istius macul super sciemsedissundat, brevis imo tempore totam conteget;a que tunc istud silus non irinorcia luccm cx se mitter,
180쪽
in maculis, per quos libere tranf- eunt parti- euia fria.
I Pgisci pro RUM P II Iairi IIII aquam si nulla plane macula involvoretur; Potestq; postea, vel diu aeque sulgidum remanere, vel paulatim rursu Obscurari. Sicque contigit in sine anni 1571, quandam stellana prius non visam in signo Cassiopiae apparui se, quae maxiniam initio habuit lucem , ' sensim postea obscurata, initio annici disparuit. Ac etiam aliae nonnullae in coelo jam lucent, quae olim non apparebant quarrum rerum causa hic susu sis explicanda. Sit exempli causa, sidus I circumquaque tectum ma
cula e , quae non potestissi tam densa quin poros sive meatus habeat permultos, per quos omnis materia primi Clementi, etiam illa quae constat particulis striatis supra descriptis,