Renati Des-Cartes Principia philosophiae

발행: 1644년

분량: 682페이지

출처: archive.org

분류: 철학

181쪽

PAR TERTIA. 7 3 descriptis, transre possit. Cum enim in principio suae generationis suerit mollissima & rarissima , tales pori facile in ipsa formati sunt;cumque postea densabatur, particulae istae striatae, aliaeque primi clementi, continuo per illos

transeundo, non permiserunt ut plane clauderentur; sed tantum coisque angustati sunt, ut nullae materiae parti,culae striatis primi clementi crassiores viam per ipsos habere possint: ac etiam ut ii meatus, qui particulas striatas ab uno polo venientes admittunt, non aptae fiat ad casDdem si regrederentur, nec etiam ad illas quae veniunt ab alio polo, ct contrario modo sunt intortae, recipiendas. Nempe particulae striatae primi clementi, venientes non ab uno aliquo puncto duntaxat, sed a tota coeli regione is si cnae est versus polum A, Rhendentes non versus unicum

meatuum:

punctum', sed versus totum medium coeli H PQAormantis in se sibi meatus in macula e g, secundum lineas rectas axis parallelas, vel nonnihil utrimque versui convergen ror 'etes horumque meatuum aditus, in tota ejus superficiei medietate e g sparsi sunt,in exitus in alia medietate e ita scilicet ut particulae striatae venientes a parte A facile

quidem ipsos ingredi possint per partem e g. Mogredi

per adversam e g non autem unquam regredi per hance , nec egredi per e H Q ita cum tota ista macula, non constet nisi ramentis primi clementi minutissimis, quae sibi mutuo adhaerentia, quosdam quas ramulos componunt, particulae striatae Venientes a parte , istorum ramulorum cxtremitates, si, in meatibus istis occurrentes inscctere debuerunt versus idcoque si per cosdem catus cis set rcgrciliendum, a luersus istae ramulorum cxtremitalc nonnitu asiurgentcs ipsarum transitum impcdirent.

182쪽

CVII.

Cur et tam qu veniunt ab uno polo. non transeant per eosdem meatis, qNamquAveniunt ab alto. CVIII. Luomodo materia primi elementi, ter

r 4 PRINcIPIORUM PRILos OPIII si lirent.Eodemque modo particulae striatae venientes a paratem, meatus alios sibi excavarunt quorum ingressus in tota superficie edisparsi sunt Mogressus in adversa V. Notandumque est istos etiam meatus , cochlearUm instar esse cxcavatos, ad formam particularum striatarum quas admittunt, ideoque illos qui unis patent, non patere aliis a polo opposito venientibus, ct contrario modo intortis.

Ita igitur materia primi clementi, utrimque ex polisper istos meatus, ad sidus I potest pervenire ac quia qua

particula striatae, caeteris sunt crassiores, ideoque majorem habent vim, ad pergendum secundum lineas rectas,

183쪽

PAR TtRTIA I snon solent in eo manere, sed ingressae per sprotinus egrediuntur per , atque ibi occurrentes globulis secundi clementi, vel materiae primi a B venienti, non positini ulterius pergere secundum lineas rectas, sed in omnes partes reflexae, per aetherem circumfusum, X, versus hemisphaerium re revertuntur; quotquot ingrcili possitiat incatus maculae, vel macularum, quae ibi sidus istud tegunt, per illos rursus progrediuntur abfad 4 sicque assidue per medium sidus transeundo die aetherem circumsusum

redeundo, quendam ibi quasi vorticem componunt. Quae vero ab istis meatibus capi non positiat, vel occursu particularum hujus aetheris dii lvuntur, vel per partes vicinas lipticae QH, in coelum abire coguntur. Quippe notandum cst particulas striatas , quae singulis momentis ad superficiem sideris Lappellunt, non esse tam multas, ut repleant omnes meatus, ad mensuram sitam excavatos inmaculis e g; quia ctiam in coelo non replent omnia intervalla, quae sunt inter globulos secundi clementi, sed magna copia subtilioris materii, illis admixta si debet, propic varios istorum globulorum motus quae materia subtilior cum ipsis ingrederetur istos meatus,nis particulae striatae, ab alio sideris haemisphaerio reflexae majorem haberciat vim ad illos occupandos. Quae vero hic de particulis striatis, per hemisphaerium en ingredientibus sunt dicta, de iis citam quae ingrediuntur per hemisphaerium e sent intelligenda , quod nempe sibi alios meatus , a prioribus plane diversos excavarint, per quos semper plurimae suunt a d vcrsiis , in sidere I ac maculis ipsum circumdantibus:& deinde in omnes partes resex per aetherem XX revertuntur ad , cum interim tot dissolvuntur,

184쪽

146 PRINcIpIORUM PHILO sopΠl Ave exeunt versus cclipticam, quot novae a polo B acce- dunt. . in .luum autem materiae primi clementi, quod in spa-

etiam mea ti, continetur, circa axem gyrando, cmper inde re- ἡ δὴ - Cedere conatur; ideoque quosdam exiguos meatus sibi ab intersicem initio sormavit, semperque postea conservat in macula

de , qui priores decusiatim intersecant, ' per quos aliquid istius materiae solet cmucro, quia semper aliquid per

priores, simul cum particulis striatis ingreditur. Cum c-nim omnes maculae parte sibi invicem ad harreant, non potcst circumserentia fg nunc major fieri, nunc minor: ideoque semper aequalis quantitas materia primi clementi, debet in siderea contineri.

I ideo etiam illa vis, in lumen consster supra dia

M.tistblia imus , Vel nulla prorsus in ipso, vel non nisi admodum debilis esse potest. Nam quatenus ejus materia circa axemtus ira rotatur, Vis Omnis qua recedere conatur ab isto axe inmacula frangitur Mad globulos secundi clementi non pertingit;nc etiam illa, qua ejus particu friatae, ab uno polo venientes ,recta versus alium tendunt, quicquam potest praestare non modo quia istae particuli valde cxiguae sunt, rospectu globulorum coelestium in quos impingunt,ac etiam aliquanto tardius , quam reliqua materia primi clementi moventur; sed praecipue quia illae quae ab uno polo veniunt, non magis istos globulos in unam partem propellunt, quam ali: ex alio polo venientes, in adver-Cx1. sam.

ω , se Vm9 Cente Comprehensa suas interim vires potest reti on remis nere, quamvis sorte illa non lassiciant, ad sensum luminis in

185쪽

PAR TERTIA I Tin oculis nostris cxcitandum scrique potest ut interim iste vortex, praevaleat aliis vorticibus sibi vicinis,' sortius illos premat quam ab ipsis prematur. Unde sequeretur sidus I augeri debere, nisi macula des illud circumscribens, id impediret. Nam si jam circumferentia vorticis I sit APB M putandum cst ejus globulos circumferentiae isti

proximos, candem habere vim ad progrediendum ultra ipsam, crsus alios Vortices circumpositos, ac globulos horum vorticum ad progrediendum Versus I, non maj rem nec minorem haec enim unica ratio est , cur ejus circumferentia ibi potius quam alibi terminetur. Si autem caeteris immutatis, contingat ut minuatur illa vis qua, T cxempli

186쪽

1 8 PRINcIpIORUM PHILOSOPHIAE cxempli causa, materia vorticis tendit versus I hocque variis c causis potest contingere, ut si ejus materia in

alios vortice transeat, vel multae maculae circa situs in Oexistens generentur,inc. necesse cxc legibus naturae ut globuli Vorticis I qui sunt in circumserentia Y, ultra ipsam pergant Versus P;', quia reliqui omnes qui sunt inter Ida, o versus etiam tendunt, inde augeretur spatium in quo cst dusa, nisi macula des ipsum terminaret scit quia haec macula non permittit illud augeri globuli coelestos ci proximi, paulo majora solito intervalla circa se relinquent, plus materiae primi clementi in iis intervallis continebitur, quae quandiu in ipsis erit dispersa,

187쪽

non magnas vires habere potest. Si autem contingat particulas primi clementi, per poros maculae exeuntes,4 in globulos illos impingentes , vel aliam quia invis causam, aliquos ex istis globulis a maculae superficies ungere, materia primi clementi spatium intermedium statim replens, satis virium habebit, ad alios globulos istis vicinos, ab eadem maculae superficie sejungendos: quo plures ab illa ita si unget eo plus virium ac ruiret ideouue brevissimo tempore,ac tanquam in momento, supra totam istam superficiem se diffundet ibique non aliter gyrans, quam ca quae intra maculam continetur, non minori vi pellet globulos coeli circumpositos, quam cosdem pelleret ipsum sidus , si nulla macula cum involvensibus actionem impediret Atque ita magna luce ex improviso sulgebit. Jam vero, si sorte contingat, istam maculam se tam III. tenuem raram, ut a materia primi clementi supra jus cxteriorem superficiem scis lusa di sibi vatur, non facile postea sidus I rursus disparebit ad hoc enim opus esset. ut nova macula ipsum totum rursus involucre. Sed si crassior si quam ut ita queat disibi vi densabitur exterior us superficies,ob impulsum materiae ipsam circumsuentis atque interim si mutentur causae ob quas prius minuta suerat illa vis, qua materia vorticis o tendit versus I,

jamque e contra augeatur, repelletur rursus materia voraticis I a P veriusa, ct hoc ipso materia primi clementi, supra maculam desidissus minuetur, ' simul novae ma culae in Hus supersici generabuntur, quae paulatim ipsus lumen obtundent; denique s causa perseveret plane tollent, atque Omnem locum istius materiae primi clementi

occupabunt.

188쪽

occupabunt. Cum enim globuli vorticis I, qui sunt in exterior ejus circumserentia APBM, magis solito prementur, magis etiam prement illos , qui sunt in interiori

circumserentia, x, quique ita prosis, ct ramosis particulis aetnen illius, quem circa sidera generari diximus, intertexta, non facilem transitum praebcbunt particulis striatis, aliuvo non minutissimis materiae primi clementi, supra

maculas congregentUr.

Obiterque hic est notandum, particulas striatas in omni

f. tibisti bus illis macularum corticibus continuos si, meatus x- caueare, ac per omnes simul, tanquam per unam lammaculam,

189쪽

maculam transire Formantur enim istae maculae ex ipsa materia primi clementi, R ideo initio sunt mollissimae istisque striatis particulis facilem viam praebent. tioclidem de aethere circumsus dici non potest quamvis enim

crassiores jus particulae, nonnulla etiam istorum meatuum vestigia retineant, quoniam e macularum disi lutione genitae sunt; quia tamen motu globulorum secundi clementi obsequuntur, non semper tandem tum servant nec ideo particulas striatas recta pergentes, nisi admodum disiiculter admittunt.

Sed facile fieri potest ut cadem stella fixa per vicos appa CUI V.

rea. dispareat singulisque vicibus quibus apparebit no

Vortice macularum involvatur. Talis enim alternatio per i 'cst naturae valde familiaris, in corporibus quae moventur; δ 'ita scilicet ut cum ab aliqua causa, Versus certum terminum impulsa sunt, non in eo subsistant, sed ulterius pergant; lonec rursus ab alia causa vcrsus ipsum repellantur. Ita dum pondus uni appensum, vi gravitatis ab uno latcre ad perpendiculum suum descendit, impetum acquirit, a quo ultra istud perpendiculum in oppostum latus sertur, donec rursus gravitas isto impetu superato illud versus perpendiculum moveat, ct inde novus in eo impetus oriatur. Ita vase semel moto liquor inio contentus multoties id redit, antequam ad quietem reducatur Et ita cum omnes celorum Vortices in quodam aequilibrio consstant, ubi unius materia semel ab isto aequilibrio recessit, potest multoties nunc in unam, nunc in adversam partem excurrerin antequam ab isto motu quiescat. Fieri ctiam potest ut totus vortex, in quo talis aliqua CXV.

stella fixa continetur, ab aliis circumjacentibus vorticibus '. 'si absorbeatur, re

190쪽

m ct mcentro ea

frui posse.

14 P RiN cIpIORUM PHILOSOPHI Eabsorbeatur, R ejus stella in aliquem ex istis vorticibus abrepta, mutetur in Planetam vel Cometam. Nempe duas tantum causas supra invenimus, quae impediant ne univortices ab aliis destruantur;harumque una, quae consstitinio, quod materia unius vorticis objectu vicinorum impccliatur, ne Versus alium quem possit evagari, non potest in omnibus locum habere. Nam si exempli causa, materia vorticisci a vorticibus L L ita utrimque prematur, ut hoc impediat ne versus D ulterius progrediatur, non potest adcin ratione impediri a vorticeo, ne se diffundat versus L RN, nec etiam ab ullis aliis, nisi qui sint ei vici niores , pro ratione suae magnitudinis atque adeo in omnium maxime vicinis non habet locum. Altera autem causa , quod nempe materia primi elementi, in centro cujusque vorticis sidus componens, globulos secundi circa illud existentes, a se repellat versus alios vortices vicinos, locum quidem habet in omnibus iis vorticibus, quorum sidera nullis maculis involvuntur; sed non dubium cst quin densiorum macularum interventus eam tollat; praesertim earum, quae plurium corticum instar sibi mutuo

incumbunt.

Atque hinc patet non esie quidem periculum, ne ullus Luomodo vortex ab aliis vicinis destruatur , quamdiu sidus quod in si centro suo habet, nullis maculis est involutum; sed, cum quam mμι illis tegitur R obruitur, pendere tantum a situ, quem iste

circa ejus

Vorte inter alio obtinet, ut vel citius vel tardius ab ipsis bi si in i absorbeatur. Nempe si talis sit jus situs, ut vicinorum aliorum Vorticum cursu valde resistat, citius ab illis destruetur, quam ut multi macularum cortices, circa ejus

sidus densari possint. sed si minori sit ipsis impedimento,

lente

SEARCH

MENU NAVIGATION