장음표시 사용
451쪽
Iam vero cum sciamus causam reti actionum quae sunt in aqua , vitroi pellucidis cunctis aliis corporibus, circa nos undiquaque occurrentibus, observare debemus, refractiones semper ibi similes ste mirante radio,
cundo per aerem in vitrum a B declinet ad I ille qui resiliet ab I ad B , itidem declinabit, a B ad A. Interea tamen alia corpora exilaresque ynt, praesertim in coeli, ubi refractiones ex aliis causis Ortae non ita reciprocantur.
Atque etiam potest contingere ut radii incurventur licet unum tantummodo corpus pellucidum permeent, quemadmodum ter dum pilae motus incurvescit, quoniam illa suo pondere orsum fertur S aliorsum, per vim qua vibratur , aut ob multas alias caulas . Nam confidenter tres illas comparationes quibus usi sumus, tam idoneas profiteri ausim, ut singula quae in iis notantur, commode ad similia quaedam ad lumen pertinentia , referri possint nobis autem illa tantum explicare animus fuit, quae praesenti argumento maxime scr-VIunt.
Neque vos diutius hic morabor, ubi monuero Curvaqsuperficies corporum pellucidorum , radios per singula puncta transeuntes, eodem modo detorquere , quo planae, in iisdem punctis illas contingentes, detorquerent. Sic ex gr. refractio radiorum A B, A C, A D, qui venientes aluminco, incidui tin superficiem gibbam glo-
radioriam inde exeuntium refractiom.
Et cur id non siit ιιnι-etersale in omnibi spellucidis corporιbres. X. Raaios aliquando n-
tamen exeoilem peia lucido corpore exire.
452쪽
86 1 op TRICED CAp. III. b crystallini BCD, eodem modo considerari debent ac si A B incideret in superficiem planam Eli,4 A C, in GH C, ω D, in I DK, Mita alii. Vnde patet hos radios diversimode vcl. colligi vel dispergi posse , prout a
superficiebus diversimode curvatis excipiuntur. Sed am tempus est delineationem structura oculi ordiri, ut intelligamus; quomodo radii illam ingressi disponantur ad sensum visionis efficiendum.
Membranam vulgo retinam di-Eam, nihil aliud esse
Ι qua arte posset oculus ita secari, plano per mediam pupillam transeunte, ut nullus ex eo liquor efflueret, nec ulla pars loco moveretur, talis ejus sectio appareret, qualem haec figura representat. est membrana satis crassa
Uum opti dura, componens quoddam eluti vas, receptaculum omnium partium Interiorum D DF cst membranula tenuior, intra priorem aulae instar expansa. H nervus vulgo opticus dictus, ingenti numero parVOrum Capillamentorum compositus, quorum Xtrema per totum spatium G H I distunduntur, ubi innumeris exiguis venis atque arterii mixta, speciem quandam carnis
453쪽
etiones abccul hinmoribus producia.
tenerrimae componunt,quae tertiae membranulae instar totum interius secundae fundum tegit. Κ, L, M, tres sunt liquores valde pellucidi, totas has tuniculas distendentes, gura qua singulos hic delineatos vide
Et experientia me docuit,medium L,qui Crystallinus humor dicitur, praeter propter eamdem rcfractionem producere quam vitrum aut Crustallus, duos reliquos paulo minorem, fere qualem aqua communis, unde fit ut facilius mediusquam reliqui duo in adhuc facilius hi quam ac luminis radios admittant. In priori membrana pars BC pellucida est, hagis gibba quam residuum. In altera sit perficies terior partis Ei, fundum oculi respiciens, tota obscurat nigra est , habetque in medio anterioris partis rotundum foramen exiguum , Oris respicientibus nigerrimum apparens, quod pupillam appellamus. Non autem semper eadem magnitudine patet hic hiatus Sed Et pars secundae membranulae in qua est, liberrime innatans liquidistimo humori Q, speclem Xi- ,4 9, -- rati musculi habet, qui deducitur, aut contrahitur, prout objecti, quae contuemur Vel propius vel longius absunt, ' vel magis aut minus illuminantur, Vel prout magis aut minus curios illa contemplari animus cst. Et fidem huic rei pueri oculus cuivis dubitanti astruere poterit. Nam si iusseris ut vicinum ahqύ - Ollac tum attent respiciat, videbis aliquanto arctius pupillam Mus contrahi, quam
454쪽
c sayinum esse musculi in-sar, qui totius oculi figuram
88 1ΟΡ TRICEO CAP. III. si aliud multo remotius non majori luce illustratum 1psi respiciendum proponas. Et deinde si feceris ut idem ob edium in quod respicit nunc minori nunc Mori luce refulgeat, clausis scilicet vel apertis fenestris cubitaculi in quo erit, animadvertes pupillam feri eo angustiorem, quo majori luce perstringetur. Ac denique si ad candem lucem, idem corpus ex codem loco iste puer inspiciat, minori ambitu patebit Mus pupilla, dum conabitur accurate minutissimas illius partes agnoscere, quam dum quasi aliud agens vagis oculis tegrum apprehendet. Et observandum, hunc motum voluntarium esse dicendum, licet ut plurimum a nobis ignorantibus peragatur; neque enim ob hoc minus dependet, aut minus sequitur ex Voluntate quam habemus bene videndi. Quemadmodum labiorum Ginguae motu S, pronuntiationi inserViens, Voluntarius dicitur, quoniam loquendi voluntatem sequitur i licet pillime ignoremus, qualem singulae literae requirant.
ma lamenta nigra, Undiquaque amplexa humorem L, orta CXmem brana secunda, inde ubi tertia terminatur , quae speciem pereXiguorum tendinum prae se ferunt, eorum ope hic humor pro intentione, qua visus noster in res propinquas aut longe dissitas fertur; mOX in Morem gibbum curVatus, mox magis in
455쪽
planum porrectus, totam oculi figuram nonnihil immutatat. Quod etiam experientia constat Nam si intentius contemplanti turrim aut montem pro ut remotum, seriptum aliquod ante oculos prope apponatur, nullam literam nisi confule dignoscere poterit, antequam corum figura paululum fuerit immutata. Denique OD, sunt sex aut septem musculi extrinsecus oculo aflixi, quorum Ope quaquaversum moveri potest, forte etiam prestiis aut revulsus quoad figuram immutari. Plura circa hanc materiam notari solent, Z Anatomicorum libros augere, quae de industria hic Omitto quoniam amdicta histicere arbitror, ad explicandum quidquid facit ad nostrum argumentum quia reliqua quae ad hoc non)uvarent, ab iis quae uvare possunt animadvertendis cogitationes nostras avocarent. M.
Eterum his quaedam de sensibus in genere . subjungenda sunt, ut feliciis deinceps visio '' ..
nis explicatio procedat. Omnibus jam con ebum id- stat animam esse quae sentit, non corpus Vi lenius enim quoties illa Vel eXltati, Vel alta contempla .. .b ..hbotione distracta , velut extra corpus ponitur, hoc totum ii a
torpidum sine sensu stupere , quaecunque etiam ob co r
admoveantur. Nec magis obscurum est, illam non pro prio sentire quatenus cst in organis sensuum exteriorum , sed quatenus in cerebro, ubi illam facultatem xercet, quam nuncupant sensum communem. Sic vulnera&morbi quae cerebrum laedunt, in universum omnes sensus tollunt, quum corpus interea nihilominus
456쪽
cio IoΡTRICED CAP. IV. II. Scimus etiam illam impressionem qua objecta partes ipse cornoris externas assiciunt, non nisi per interpositos ner
senti=ὸ vos usque ad animam perVentre. Nam varia sunt aste diuum genera, quae licet unico tantummodo nervo no
xia sint, omnem sensum illarum partium corporis tot Gllunt, per quas male aflecti nervi rami sparguntur rantegro interea sensu reliquarum. III autem uberius cognoscamus qua ratione anima in . , - ' cerebro residens, per nervos inter ectos impressionem . lnervorum corporum CXternorum recipiat, tria in iis distinguenda occurrunt : primo membranulae quibus involvuntur,
is Q ramis in modum tubulorum distus, alia alio per totum hi Eb, Corpus sparguntur, eodem modo quo arterim venae ciemis Deinde substantia illorum interior, quae in tenuissima quaedam veluti capillamenta divisa, per tubulorum isto rum longitudines, a Cerebro unde descendit, usque ad dm Cmbrorum extrema, quibus adhaeret, porrigitur ad Edeo ut in singulis tubis nulla hujusmodi capillamenta, non dependentia ab invicem , imaginari debeamus. Postremo spiritus animales qui instar venti, aut aeris inlsubtilissimi, ex ventriculis seu cavis cerebri progressi, da per eosdem tubos ad musculos eVehuntur idci V fatentur quidem Medicii Anatomici, haec tria in his
ij ij, qui nerVI reperiris tum autem eorundem a nemine bene iusin iis distinctum novi Quum enim viderent, non tantum nul
2ι sensui , ex motui membrorum nervos inservire l
ituis contingere interdum paralyses, quae sensu integro re manente, motum tollerent, modo duo eorum genera hfecerunt, quorum alterum soli motui, alterum solis sensibus assignarunt modo sentiendi facultatem in mem branulis collocarunt, movendi vim in substantia in ateriore, quibus cunctis tam ratio , quam experientia
457쪽
reclamat Quis enim nervum aliquern notavit unquam motu inservientem, qui non simul alicui sensuum in serviret Et quomodo si ex membranis dependeat sensus, divers objectorum impressiones per eas in cerebrum penetrarent ΘEvitandarum itaque harum dissicultati m causa, cre- , dendum cst apiritus o nervos in musculos dilapsos,
eorumque mox hunc Oci illim , magis, aut minus in isto timilantes, prout lar 'nis aut parcius a crebro submini Nervorum
strantur motum Omnium membrorum et Ucere: a Zohibis., pillamenta exigua ex quibus interior nervorum substan- - istra componitur , sensibus inservire. Et quoniam hoc lo
comon necellarium de motu loqui, nobis sufficit ad VCr ab timis
tere, exigua illa capillamenta, flatis tubulis, ut dixi tremi rumus, S alliduo spirituum affluxu expansis inclusa, non collidi, neque sibi invicem obstares, atque ad extremi , -- tates omnium membrorum porrigi, qua aliquo modo
sentire pollunt adeo ut si levissime tantum pars illo
rum impellatur, cui adhaeret aliquis nervorum, eodem etiam momento, illa cerebri par moVeatur, c qua nervus ille descendi , quemadmodum si alterum extremum restis distensae tangas, alterum etiam ipso momento commovetur. Quum autem haec capillamenta, tubulis ita circumdata , procurrant, quos spiritus semper paululum inflanta distendunt, nullo negotio intelligimus, licet essent multo tenuiora quam bombycum fila, Mimbecilliora quam araneorum , tamen a capite ad c- motissima membra sine ullo ruptionis periculo posse descendere icque diversos membrorum situs motum illorum impedire. Observandum praeterea, animam nullius imaginibus ab ob ectis ad cerebrum missis gere ut sentiat, contra quam communiter Philosophi nostri statuunt , L
458쪽
s Diop TRICE s Ap. V. phanta ad minimum, longe aliter illarum imaginum naturam ' , concipiendam esse quam Vulgo sit. Quum enim cir
.simul Ca eas nil considerent , praeter similitudinem earum nes o*Wcto cum ollaediis quae repraesentant, non possunt explicare, set vij, qua ratione ab Objectis formari queant, uecipi ab or non esse ut anis sensuum exteriorum, demum nervis ad cereaeresim/ἰς brum transvehi. Nec alia causa imagines istas fingere cos impulit, nisi quod viderent mentem nostram effica citer pictura excitari ad apprehendendum obrectum illud, quod exhibet ex hoc enim udicarunt illam eodem modo excitandam, ad apprehendenda ea quae sensus movent, per exiguas quasdam imagines in capite nostro delineatas. Sed nobis contra est advertendum, multa prieter imagines esse, quae cogitationes excitant ut,
exempli gratia, verba d signa,nullo modo similia iis quae significant. Et licet concedere possimus ut quantum fieri potest, receptam opinionem sequamur objecta
quae sentimus, vere in cerebro nostro adumbrari, ad minimum notandum erit, nunquam imaginem omnino
similem esse obrecto quod repraesentat; nam alias nullum inter hoc illam discrimen foret sed rudem similitudinem sussicere: Iepe etiam perfectionem imamnum in hoc consistere,ut non assimilentur quantum possent. Quemadmodum videmus cones illas quae a typographis in libris excuduntur, etsi nihil extra paulum atramenti chartae huc illuc ingestum habeant, sylvas, urbes, homines, dispositas acies, tempestates nobis repraesentare: tamen ex innumeris qualitatibus horum, ectorum, quas cogitationi nostrae exhibent nullam sic praeter figuram, cujus revera similitudinem referant. Atque etiam hanc similitudinem valde esse imperfectam, cum iu superficie plana, corpora diversimode surgentia aut subsidentia exhibeant , secundum
459쪽
Diop TRICE s Ap. IV. 93dum regulas scenographiae , melius saepe circulos repraesentent per ellipses , quam per alios circulos; quadrata per rhombos, quam per alia quadrata, S ita de caeteris adeo ut saepius ad absolutam ii aginis persectionem, S adumbrationem ob ecti accuratam,dissimilitudo in imaguae requiratur. Eodem igitur modo imagines in cerebro nostrosor vii
malae , conliderandae sunt, notandum tantummodo 'quaeri, qua ratione animam OV cant, ad percipienda nutum ij-
diversas illas qualitates, ectorum c quibus manant, non autem quomodo ipsae iis similes sint. Ut quum T ,.
caecus noster varia corpora baculo suo impellit, certum mentorum est e nullas imamnes ad cerebrum illius mitterea sed tantum diverti mode movendo baculum , pro Varus qua se se, ,ν. . litatibus, quae in us sunt, cadem pera mamis etiam ce iunnervos diverit mode movere , 5 deinceps loca cerebri, unde ii descendunt cu)us rei occasione mens totidem diversas qualitates in his corporibus dignoscit, quot varietates deprchendit in o motu , qui ab iis in cerebro
De Imaginibus quae formantur m fundo oculi.
Anifeste itaque videmus, non opus esse ad I . .. sentiendum, ut anima contempletur ullas ista timi magines, quae reddant id ipsum quod senti imaginum tur. Sed hoc interim non impedit,quo minus obiecta quae contuemur satis perfectas in Oculi fundo re Eubi)isu praesentent ut ingenios a quibusdam explicatum est, G -- per comparationem earum quae in cubiculo apparent, si lumini uide excluso, non nisi unicus aditus concedatur per exiguum foramen vitrea lente clausum,& albo panno