장음표시 사용
21쪽
m isti m In iant. Δη- -υ contrarastationum tumultu quis eritatem, .st a numina P qu- urpe ne p*rrandem, res riaruν,ν:deat omnes enitu ' ais in philosophicus aeque ac politicis religiosis controuersiis iactisne interim tamen nemosc, ut ab aliisquoque viae riris palpari possit, Amonstrat. Si enim quisquam demonstraret, controuertendi finis esset. Nempe quia Veritatem quaerimus omnes , inuentam acerto, demoni ratam clare, respueret nemo. Quia id impres a
nobis imagini suae veritas DEI non sinit, ut intellectus quodiere verum, oc voluntas quod vere bonum, agnoscit, respuere possit. Cum intellectus deceptus etiam, spestem veri; c voluntas dec pia quoque, speciem bovi, tam ardenter prosequatur; ut saepe, mori malit quam ab illo , quod pro vero aut bono habet, diuelli.
Haec est prima ita hominum, in erroribus&vitiis etiam , obstina
tionis causa. Eram ergo reuere πιιam errantes errori , errtar L ν .a' recto eeeantes malo, decre boniIucato, habent, quidni eandem potivi veν itero Pero bono haberent,sivere agnoscerenti Cur igitur de lunt,
qui vera & bona quibus gaudent ipsi ci gaudent tam potentei aliis commonstrent, ut non videre, non assici, non conuinci, non trahi ac rapi, ni t apo G Ἀθη-- βου-- Φαω- ---ιν-
sonescient' non esseiscere, ut perdoceas in tergo veritin istario
opinionum tumultu nemim adhuc ,rtet fi ιν aut eam nondum quisquam
habet luce aranatam tu, cui resis nequeat. Quicquid eius sit, des ctum hic patimur horrendum. sapientia si r3. Tandem Vero, per quae media eruditionem alii in alios
qua est, libris transplantamus 3 Olim sapientia ροαγribus gestabatur, nune uix iny friti, includi coepta est. Unde fit ut ibris bibliothecisque Ἀ- carcerata raro in hominum cogitatis, dictis aut factis, reperiatur. Cuius incommodi vel ipsa librorum multitudo& varietas in causi
est. lnres enim sunt, quam ut relegendae vel milesimae eorum parti cuiusquam mortalis vita suffciat magis aurem varii, quam utillum tam firmum cerebrum, quod non m vertiginem agi neces.se habeat, reperiri sit. Strues itaque librorum aut spectaculo
sunt magis, quam usui, Sic vanitas proditur aut confusioni certe, si quis per omnia volutare se animum obfirmat,in sic noxa patescit. Inde enim indocte doctorum, aut docte delirantium agmina. Et sic libro docti sunt, non nos aut certe si nos quoque docti, confusio docti aut si explicate dccti, coacte a mero docti non ad rerum naturam , sed ad aliena, quibus nos exple uimus, de rebus testimonia di dictamina. 16. M
22쪽
sum χιιι/nt m Tm et Ucritatis per omnia Vel tig illo Propter melio' hi l . iiii iii, rum delectum, dehisic aliis veriorum4 meliorum commonstra abutumutitionem, ad subserulandum scim, luminum patri proponimi: De - quiduis aliaulo ans rarium. Discunt multi ut discant, h. e. curiosi ingenii pruritum expleant. Discunt alii viditescant, . e. ue diuiniissima aucupium rei vanissimae constituant, auaritiae .
Alii denique ut intumestant i h. e. vanae suae.ambiti ni inserui-ant Paret id , quod nimis auare erudiri, alii prae aliis, Ingenii aut eruditionis famam cantent ideoque alii alios carpunt, castisant, oppugnant , damnant, ibique Inuicem tam impotente
insultant, ut imperitae plebi spectaculo, contemptui derisui, aut certe standalo, simus. Ignis ergo quidam fata- rideatur iv-ori milia lux, qua gloria--. 17. Ad eruditionem pertinet linguarum, tanquam mentium interpretum, mentia. Non enim hominem, sed homines, voluit , heuru quiesse in mundo DEUS. Nec eos habitare di persos , ferarum ritu , dira vim 1ed collectos ita secietates non mutas illa sis brutas, sed vocales ac rationales ut alii alios, de DEO S religione, rebusque aliis bonis, Inlormarent. Ideoque societatis addidit vinculum, si guam. At nobis, ρημνοι maxima ocietatis nostrae,seu maxi---gis, quod νη- λι---ρον orbem evansum, πιι commune pror, μή est,inculum. Ym- -- communem, quo eum psi sua orbis lineoli coinqu-- λι--αι nullam ideoque commercium homi num cum hominibus uniuersale nullum. Iam itaque desectu mi patimur ingentem dum nos vix aliquot hominum manipuli, intra unam aliquam Prouinciam, ni regnum magnum aut paruum quid interest 3 habitantes, intelligimus cum reliquis tam numerosis gentibus vix nobis tantum commercii, quantum eius bruinta inter habent, esse potest. Id autem undo ab initio certo
non fuit sic. - επι- νη- ,homes ab uno autem progenitisu Mnnes lingua non una es- muis Correptio itaque accessis, quae moraeuu e societatemque humanam valde disturbauit, dicia tonus impedit ac turbat. De gulis linguarum, quam eonfusae, imper fectae, obscurae, barbarae sint omnes, nulla promus excepta dicere hic integrum non es apparebit suo loco nullam earum sum tere amplitudini rerum nullam tamen unquam, ne sic quidem mutilam a
quoquam uno solo, quantumuis dolio, totam intellectam, vel
23쪽
opera erudi torum imper- I. Amas.
Caput Vetiamnum intelligi, aut teneri. Et quis ergo hic ostentationia e et imperfectio potius, simultiplex corruptela, deploranda.
is Tandem eruditionis partem constituunt opera docta , quia Au nos rerum naturas iniec ere, G activapa uis applicare posse, oste dimus quemadmodum in quibusdam cathematicorum , Mecham corum, di quandoque Medicorum, admirandis effectis videre est. Sed omnia illa quae iam stimus, prae illis quae adhuc profunde is
ignoramus, quantilla sint patere poteritispero 'peris nostri pro .gressu. Hoc cene instam opifico AH κα- πινυιμ- -- excolimuse, ἀma ----uxissesemini etem , quam Philosopho , Muior, Ioraisos, s in illi enim quod promittunt praestant, speciminaque artium suarum semper in manu habent: borum artes non er cedere stenebras nempe a mentibos humanis non pelli , neque imis pietates a cordibus neque confusiones a rebvspublicis in euidenti est quicquis sibi hi, illi, uti, artibus suis, veritat invit , placent. 19. Iam si religionis seorsim consideremus negotium, quomodo a plerisque tractetur attendamus, horreudaepatescet comDptionis abyssus quam paululum detegamus. 2o DEVM esse, ommum notitia est tam profunde insculpta cordibus omnium hominum, ut Cicero dicat 4mDEVM uet, roumsana memivosse existimari Hebraeorumque sanctus rex diu
tes , dicere in corde suo, non est DEUS , neminem posse , nis stultum, scribat. Vnde igitur tanta illa stultorum nostro aeuo agmInai ut iam in apertum prorumpere laec in corde amplius, sed ore Sal 1-m blasphemo, stultas voces , non est EVS, sonare Incipiantas
corruptio manifesta, stupenda, detestanda, misissee πσα - - .eti Credit tamen potior mundi pars esse DEUM, omnia ubiq; continentem credere enim a id dicunt. Et νηδε igitur s. quia
paucissim ancti umor eius reuere Mur oculos i plerique praesertim in ibi se sine teste esse putant ac sii nullus usquam esset vi
latebris decoculus, ita vivunt Corruptionis tremendae argumentum . uidetis, ubique regnans actionumstroyanlia . 22. Tertio , DE 'M esse omnium rerumprimum, a quo, per quem,
24쪽
mintem .seus ritum . spiritu es meme colendam. Et unde igitudo quod pleraeque religiones externorum rimum a pnaratu cultrim DEI metiuntur 3 aeternaeque menti rebus sine mente agitatis ut α . - σιος, ramu me inum, nobis dari i minister o LAetonita.
tamqne ipsa unde pendet aeternitas, tam negligenter curantur, ut plerisque cum Eo , aeternitatis praeside , nihil sit negotii
diuid hoe ns eorrupιssi saltu cordis nostri indieiam est eoque magis. ouod homo alias natura sua totus in futurum fertur quemadmodum ostendit innata illi futura quaecunque praestiendi cupido. maior quam sciendi praeterita. Haec en in narrantem nemo miratur futura praenunciantes numine affari credimus, tantunia non adoramus. Tum illa cuiui, innata in satiuum sibi prohi-dendi solertia. Eccur igitur in illa, quae maxime futura sunt,s strem , aeterna , minus ferimur corruptio erera, dicente apud Ialos in DEO: os saperent, s nouissimasua prouiderem
ritor rescis non eram in enim uocere aliquid nemo potest, uicnisi rei illius intime gnarus. Religionem igitur, h. e. animae cummo commercium, nemo idoneus est docere, nisi cui DEVS se miliariter, per intimam cum illo coniunctionem, di colloqui ,
aut inspirationem motus. An vero tales illi omnes, qui tam diuertas religiones Introduxeruiat, etiam atque etiam videndum eis rat, ne deciperemur. Sulpicio enim vehemens subest, ab uno
DEO tam diuerse, imo contraria, venire non potuisse. Nos autem quid secure dormimus. Nemo fere quid hic verius&-tius sit, dispicit, omnes antecedentium gregem sequimau, viis reuera consuetudo pro religione sit.
Deinde, modum propagand in quaelibe res habet naturaefuae . Religio ius ceu uentem quidni melli nempe faber docet fabrilem attem S'vi fabricando pictor pingendo , cantor cantando Sta Et do'rina ipso propagatur docendo, imperium imperando quidni igitur religio religiose agendo cur Sofarsis miserum Humarum doctoresse ingerunt, quos nihil diuinum comoendare tu mino secuti immersis coel nih/li eranter, tu Metois pro ii corruptio meta, nam si
25쪽
inarum meditana est cur quaesoTheologi praeceptis tantum starebus scilicet diutius concinnando, aut pietaten duntaxat aliis necipiendo expedire quaerunt omni, cur non in terris coelem, caeteris in exemplum, vivunt vitam corruptio manifesta.
a. Relixionis, 27. Tindem, quia religio res inter humanaimarime ditiina est huinissimae bropagandae moriM non nisidiuinus esse potest quasititur irae transuem re-oi, non divina ligio dirigitur, DEUS. Quid alitem ille inuitat omnes, cogit nemi-
ivina in nem, tolerat omnes, perdit neminem, iudicium seruans iudicio
futuro s. itaquenostra, qui saluaduersus alios religionis causa inardescimus, atrociaque illa pro religione bella . quid nisi apertam corruptionem testantur quid enim religioni cum armur Habet sane illa quoq; sua arma, quidus se aduersus hostes suos s.fendit, sed spiritualia; sicut ipsi spiritualis est tota; DEV citus
quo hic res est, spirituum purissimus, spirituumque Patet. 'Qui-- - 18. Potiti m iriamin saram' cuius basis tui ipsius egimCn μμ et quia nihil νetis, nis rectum nec alsos requam regere pueris, insi Regimen sui μυ- , ---- - , δε--- Et vero quia Dos hominem admisectum. eam euerit dignitatem, ut omnes inferiores illi sibiiceret creatura , tandemque hunc addit tantae distatatis apicem, ut ipse quoin homo, rector di arbiter omnium sui esset iuris nec alterius . sed
'in proprio regeretur arbitri, eerium est i tori boni orianis eirca homia
di perditionis, si seipsum regere nolit, non possiit, nethlat. Ideoque os, ut homo seipsum regere velit, possit, sciat, prouine se non intermisit. --, --δεω δε,-- ---- πι-- - Cuius quidem libertatis in ad id, quoque creaturis rudimenta videre est. Equus enim euutit sessorem bos deiicit iugum sataeula
caueam, Sine pastum, deserit non alio sine, nisi visui irris sic, In homine tamen libertatis desiderium prorsus impotens R. Vt multi mori malint quam seruire, h. e. alieno arbitrio, non suci, agi. Daviem ossi fissum regere homo, adriduiti DEVS consitiario perseis. Hi semper adstantes, semperrebus inretitos, semper de agendis,actis commonefacientes; rari-- σι---- V δε---- stare etiam, posvisis oculos crearu arum, go is naturae iistinctu obseruansium, eoque se in suo esse conseruantium, πιν - με- :quarum rationabili intuitu rerum vias addiscere, inque se ipsis sapienter ad fines suos dirigendo exercere sese posset. Sindenim s
ieges, munitaquet ar verboluo adiecit; de quo alias
26쪽
a'. Arritaque artium est, hominem, omnium rectorem, egereposse; .Pnd 7--
etiam cum ad seinum, solum, um, artem hane refert homo, edum r. rvinas, rebus instat m, cordi inscriptas, auresque circumssinantes, resulas in vinumana societate ordo, tranquillitas pax,co
spicua essent i quiaria si M.q uir erunt, libere; ordini Qua
quillitatis, pacisque amore. Io momodo autem obseruamur, dissidia, rixae, bella, per omnes do 3. Quammum mor Pμον, λεπ,rgya, loquuntur nec aliis resibin, quam auribin cro u m n is , queremque eu iatomism iaZersonantibuέ. Nuces. Ecce enim lpotestates, natae sunt diuissetus communio cum subditisrecia proco bono nempe vi magistratus uitauis, sisediti magistratibu'stiuiam ouid est igitur, quod hi istis, isti his, tam saepe graves molassi tot rapites, muti Qque Subditi, cum
humeris suis potestates suas placide gestare deberent, ut corpus caput suum suprase, saepe deiiciunt di proculcant. Hi rursum deiici non patientes, aut recuperatis per vim habenis, frena fortius adinducunt, stimulosque calcyria, flagella, funes, disiadios, adigunt si vii lentiis inplentur omni ham Videamiis horum causi s N μα- εν-- regere ηὐιμ πιεμεμ re πη regi. Nesciunt regere allas, nsiunt hi os 'un regi ab aliis,' E nesciunt asei D. Primum enim plerique hominum sublimitatis suae L. t '' immemores animo tam seruili sunt, yt se intra vilissimas quasque res, Uentrem, gulam, caeterasque nugas, abiiciant : ab illisque se regi, duci, trahi, huc illuc raptari, patiantur: indigni, qui homines rerum scilicet dominio destinata creatura audiant. Perinde ac
stolidus di impius nauta, qui mari tempestatibus Restuante clauuin abiiciens, se, quos vehit, certo vitae pericillo exponiti Tanta, suidemst dos nautas in nauibusliεneivnon reperias forte in naui corporis Sanin au regenda utique mortalium M prorsus delirant.
gr. Sunt rursum, qui non contenti stat sua regere, ad alios re Rrgenti gendum h. e. pro lubitu versandua impotenterfestinant: G ut dominari modo liceat, alio onet re, em 'are,su Agare, ' uuare, --
ope sibi duo. At plerumque enim Maliis praestim cur praesint, non attendunt. Putant mundum sua caluata hominihusque vibratis adquicquid complacuit, abutuntur dumque resinantisam reperiunc intransformabilis enim est humana natura, concreatas illibertate sua in totum exui, coactumque aliquid velle, non
27쪽
potest,sub obsequium sibi tamen redigendi modos quaerunt. At
stitimcnauia loeminati, auctoritate non instructi. Nesciunt; inertes, artium, regiminis ignari No in; ignaui, delicati, circa alia euriosuli, iis. que occupati qui e sic, quia nihil regis. ni, rectum ι nihilque recte,
Μυῖad νε σι lamci nihil denique irinlteri nisi ad regulam immittam pleraque mundi regna male habere necesse est Quia qui regunt alios, non regunt stirpios nec regunt ad regulas detorquent illas quoque ad placitum di ut vocant ad rationem stati*s. Ita milia
plena sunt aurais anapalorum, non regimini, sed a liciis, vacantium aut a rodorom, sine lege regnantium: aut denique Machi x uisaγum, legum vim astutii eludentium,&Mad leges, bis dominantium , aer tela, 34. νθιlt, i ebin lumanis istegrum est: quiasiatis m uidentia. ligionis,solserae,ste rotumgenuo hinnanum corruta est Uiuunt ple- .. tqUe hominum alicubi etiam in te rae gentes DI ignari sui ob- Iiti, humanitatis nescii, velut pecora calnpl bellainam prorsus vitam. Si non esse illa, perquae maxime How-ssumus, eo nat cornupta,defendat aliquis
Corruptelarum humanarum turpitudos nora.
olimsam a Tisa penaidendum considionum illatiam chaos utas ostratuis tu satis oculorum hὀbemus cisa ad deplorandiun Oro diiudo dem turpitudinem donoxas vix satis lacrymarum min
' δε,-pia, et ι olenta, adi Ner tum tendentia.
hie sumus, ted aliatrihil ad scopum pertinent a. an non ν-ruamus Dum vero contraria scopo agimus ea nimirum per quae nob:s.
humanae societati, non otest non male sv anno, dum bonitatis sontem quibusvis vilissimis redus posviabemus, imo
28쪽
Corrupuiarum in re ὶν aperte contemnimus, irritamus, blaspliemamus quod plerique, eheu, faciunt i annos impii sun usi denique dum alii alios milli modis affigimus, diuexamus, perdimus, annon ri Olenii sumus
Sis,id inviu ista vanitates, si ales, impietates, iocinti. qMe p. speeistinastra , quam iuveris noxiae sint, propiuι per omnes illo aes vulos deis prauatae emiserentiae nostrae Uno . est, eruditionis, religionis, politiae 4. Statum mentis, plerisque mortalium rebus bonis vacitae s consideramuW: annon quaeso turFe est, tam idum rerum seιulum, a s Instat νε mili odi ἡ---5 DEVictum, omne in sese inferre in quo tamen' -- ut plurimum aut nihil resplendeat, aut nihil praeter tricas&quisquilias de rebus manus, pulchris, spiritualibus, aeternis, prorsus . Ment Is spe- nihil l quis haec sine lacrymis recogitet i nee scire, nee attendere, nec
s. Quid autem quod qui aliquid sciunt, aut sibi scire videntur, , Aut nihil de quavis etiam eruuitionis particella, aut umbra , adeo sibi pla praetex - . cent: ut alios contemn nil progredi tamen ad scientiae maiorem aut veriorematicem negligunt iuridamno uere ira dedis mentem:
veritatem reγum scrutandi adrerin uultu, iuHraxit homines tamen plerum priis nemoque oculas elaudere , ct coecorum n morem spatiis troiae aliove diath py'pw304- quam libι reper res Pambulare malunt Tota enim vulgaris eruditio
per omnes propemodun istes 'O ervile quid est ut quae non comtemplatione rerum, qualiter in i sitim sed traditione de rebus. .
iiena, constat millibus e multis non sacile reperias, unum, qui propriae mentis oculis usus, quomodo DEVSiriundum gubernet,
auequa vires falat, aut sint, aut construentur, aut pereant aUt rura sum reparenti tri Sc quorsurn omnia is alend. nt, at te Iid: t. Vndeste, visientia stirorumque, fiam quisbi umores riderau , Finio At non fientia.
si ioco tant siseri', miItitiae indicium euidenti imum si ad exi
29쪽
CP opinionibus dissidere, ε plerosque in tem p inelitici pro sola
mosis sermosa veritatis imaginibus, monstrosa errorum qola circumferre, quod plerique mortalium faciunt. vj a enim veritas ubique, nain simplex est, verumpia rno esse non potes. Quotquot igitur de ulla re diuersae fuerint, nedum contrariae sententiae Ῥ-mnes praetς unam si tamen una etiami falsas esse necesse est Oisator, qui tu νυν- ης-- ,- quis deludi eoisti, Un rare enim eritia situm in ebus es cum DEO, statum circumduci autem nominum aut daemonum astu confictis fabellis, quid nisi rurpissima turpitudo est
s. Neque si . Tandem si nos hoc loco ubi de rerum cognitione agitudo quid vinum omnes iunctim consideremus: annon quaesis turpe est, nos nos invia os,iv bonosed malis nostra, adeo sernorare' Nos quidem Europaei, pe- ..hi sp, hi regrinationibus di nauisathon. Rus 'dsueti, plus de aeteris cogno-eollisere lati visua, quantile nobis illi. Nec nos tamen mimia, aut salteminis, ramis eoque fine, quaeo quo fine debuimus scimus enim nusquam
deesseDEUM; sique alitu caster per populos, d gentes, ain
guas, d aetates, spargere dona: ut si nobis conferre omnia in unum curae esset, possent, quam plena st omnis terra gloria eius, tam plena esse omnia corda liace eius. Nos tamen coniungere scintilia nostras faculasve nostras, quam secure negleximus hactenus l*-. Videamus vero iam quam iniscorae, regenere noro inaeignae,
c. h. isti, onust is, mutua, i. e./olitia nostra, admittim--ν-- LRuiae de re mirare i Lupi ursi, tygrides, si cones , aliaeque saeuae bestiae, simine per concorditer cum aliis sui generis vivunt impuros canes si excur fas, quibus solis subinde rixae mos rationalis creatura, eheu, quam bique discordes Illis si quando duce opus, eum sequuntur quem sibi eligunt, ut grues aut quem sibi nasci vident,ut apestaliae regimen non affectant. Nos igitur brutis brutiores qui omnis passim ad regimen proruendo aut rursum regimen omne deis clinando, rerum ordinemvbiq; turbamus: nosque dissicuitatibus inplicamus infinitis. x. Inu sionς --ilium=rio, aeque suum seruin ele---π, πινυremisso aru minor ηις μ' η θυήμ μ αρ- ρον, ere. r.
30쪽
ιν-- -- a gnato. Atqui humano quoque generi idem, omnium DKVS orbem terrarum assignauit, regionesque alias aliis attributas ab in cem eo modo disterminauit, ut Quaeque gens, familia domus, persona sub constitutos collaciae suo seruiat creis
atori inae lita haec abies ut, quod υιuque os mauem inuolam intvi non mo Ileri non iuuia non lacus, non mariae non hemis=haeria ipsa tutos nos ab ιnarcem raesare queant incurrimus enim alii in alios vel ex
ia Inprimis enim turpis est ili , quae viteliciter in consuetudi a Bella minε-heni iam abiit bellandi voluptas. De qua recte inagnus quidam vires iv ' 'UD Saepe admirariseiso, inquit, quae res homines huc e Madua si vitamustudiis, tantisse tibias, tantisperi si in mutua ren Elem Manc idenim istiud in omni vita, quam belligeramur pNon bestigeraniuν quaelibet bruta, se erae duntaxat: nec sae autem inter se dimicant, sed cum diuersi generis selias. Et sitas a
tmeami breuiter I ante omnia quid tetrius obsecro cogitari potest ' minini, hominum monstris, qui ut non sit quem metuant , nullum a LAtheum .gnoscunt numen, nullum reuerentur γ, ne immortalita tem suam , nee immortalitatis praesiden agnoscentes, eo qum, modo spem immortalitatis sibi ipsis praecidentes seipsos scuentes volentes bellu is annumerant : omne suum bonum in , pastu ventris, alit evanidae ambitionis sum, colloeantes. Qu9rum tametsi sorsan omni aeuo gente, secta, aliqui fuerint etantus tam ei eorum nunc in ipsa Christianismi luce prouentus,
mim turpi Christiani nominis ignoti,inia coniunmis eli. Equi, dem in pulcherrima veste nasci tineas, in formosissimo corpore de formes vernicas, in media luce tenebriones, quibus caligo pro
ceadamatur, non mirum turpe tamen est. I . Sed dc turpe quod alii i lerique faciunt,non nesare numen . Dis vis
ore negare opere: h. e. nec numen nec ea quae ad numinis nutum,