장음표시 사용
21쪽
Ne p. Seliae ser ilT , etc. etc. Hi tamen, quod observandum
lὶ Henriei de Bukenlop. Trael. de sensibus S. Script . Cap. IV. n. 15 et Seqq. 23 Scholastiea eo nani enlaria in 1 p. angeli et Doetoris auctore F. Dominico Bannesio. in q. l. art. X. . IJ Enchirid. Seriptur. Tom. l. praelud. 5. DisSert. 2. 4ὶ Benedieti marga Syracusani S. I. Dissertatio bibli eo-physica de litterati proprio Saerae Scripturae sensu. Tyrna viae. 1749. D. l. p. 8. 53 Io. B. Goneti Clypeus I lieolog. Thom istieae. T. l. Disput. prosem.
7ὶ Disquisitiones iliblieae quatuor libris comprehensae. Lutetiae Dari
83 Cursus Theologiae juxta mentem D. Thomae, opera et studio F. Caroli Renati Billuart. Tractat. de regulis sidet. Dissertat. l. artic. VIII. 9ὶ S. Augustiui de civit. Dei Lib. XXIl; accedunt commentarii Io. Lud. Vivis Hisp. ac Leonh. Coquet Aurelianensis. Franeos. 166l; in notis ad Lib. XI. cap. XlX. 10ὶ Goldhagen, Introductio in S. Seripturam. Parte t. Seet. 1. quaest. VI. 11ὶ Prinei pes discutes pour faciliter rintelligenee des livres prophetiques, et specialement des Psa umes relativement h la langue originale . Paris 17ori. T. l. p. 250 et seq.
15) Theologia universa auctore R. P. Thoma ex Charines. Naneeii 1759. Tom. I. de pro legonienis, pag. 125 sq. 14) Protegomena bipartita in S. Scripturam, studio et opera F. Andreae Pauly, ord. Dat r. min. reeoll. Lovanii. Part. 2. Dissert. IV. Cap. 2.
15ὶ Scriptura Mera contra in eredulos propugnata a uetore Laurentio Veii h Soc. Iesu.; edit. Methlin. 182l. Tom. I. pag. 528. 16ὶ S. Augustini consessionum Libri Xlli vario commentariorum genere illustrati ... opera et studio Fr. Archangeli a Praesentatione, sacerdotis professi carmelitae exealeeali. Florentiae 175T; in notis ad Lib. XII. cap. 5 l. pag. 900 sq. 171 do. Ne pomueeni Se haeser institutiones scripturisti eae Moguntiae 1792. P. 2. pag. 26.
22쪽
est, non OmneS aeque aSSeveranter de re loquuntur; sic, ut hoc exemplo utar, Bellarminus sententiam quam oppugnamus defendit non ut certa veram, Sed tantum ut Sententiam non
improbabilem. Itaque saeculis duobus posterioribus late dominabatur sententia, quae docet litteralem sensum multiplicem in Scripturis PasSim esse agnoscendum; sed deinceps immutata rerum facies est; nam alios videas, ubi de Sacrae Scripturae Sensibus agunt, de litterati sensu multiplici omnino Silentes, quod argumento esse potest eos minime eidem savisse; alii vero multiplicem sensum litteralem alicubi in Sacra Scriptura agnoscendum esse diserte negant. Inter priores recensendi sunt Florianus Dal
Ad alteram classem sunt reserendi dola annes Ialin 6ὶ , Alt-
l) Floriani Datham, Presbrteri e Scholis piis. S. Theol. Doctoris, de Canone dogmatum Christianorum. Vindobonae 1784. Dissertat. l .pag.250.i2) Synopsi della Ermeneutiea Saera dei Prosessore G. Bernardo de Rossi, preside delia saeolia Teologi ea deli' universit h. Parma 1819. pag. 59. 33 Theologiae Dogmali eae tractatus tres, de Revelatione, de Ecclesia et de verbo Dei, quos concinnavit Franei seus Patri eius Κenrich . Episeopus Arath. in par t. insid. et coadj. Ep. Philadelph. Philadelpbiae 1859. vol. 1. pag. 410 sqq. 4ὶ Institutiones Hermeneutieae Saerae V. T. auctore I. I. Monsperger, in universitate Vindobonensi Pros. Caesareo- regio P. O. Vindobonae IT76. Cap. 5. 3 4l. 42. 5ὶ Thomae IIollactau in alma universitate Wi reeburgensi Pros. Institutiones Seripturisticae. Wi reeburgi 775. Tom. I. Secl. 8. 6ὶ Enchiridion Hermeneuli eae generalis tabularum veteris et novi Foederis, auctore Iohanne Ialin. Philosoph. et Theol. Doct., Eecies. metropolit. ad s. Stephan. canon. capit. etc. Viennae 1812. 99. 7ὶ Hermeneuliea Bibli ea generalis, usibus academicis accommodala ah Alim anno Arigler, Theol. Doct. abbate ord. S. Ben. Gott Nicensi et c.
Viennae 1811. 3 16. 8ὶ Stephani Wiest in alma Catholica Universitate Ingo ista diensi professoris publiei ordinarii, Demonstratio Religionis christianae. Ingolsta dii 4790. Tom. 3. A 526.
9ὶ Institutiones Hermene uti eae Seripturae Saerae N. T. quas edidit Io. Ne p. Ather e Scholis piis, s . Th. D . S. Seripi. et Ling. Iebr. Pros. in reg Univ. Pestiensi. ed. altera. Pestini 1850. Τ. l. cap. 5. S it et 12.
23쪽
J. B. Glaire t , Ionath. Illeli. Loelinis I , Franc. Xa v. Patritius L M, Joannes Ranolder 4 , et, qui seripsit ante
quatuor posteriores, Mauritius Benedictus Oliveri. Monachus ex ordine Pr dicatorum doctissimus, Hebraicae linguae in Rom. Archigymnasio ei Graecae in Collegio de Propaganda fido quondam Prosessor. Cujus viri verba hic attulisse non abs re fuerii: Pomu, inquit loquitur autem de Francisco Baldi, contras in Introduclion historique et erilique aux livres de l'Aneten et duNouueau Testament, par I. B. Glaire, membre de la Metele asiatique et prosesseur d'hebreu h la faculta de Theologie de Paris. - Paris 1659.
a. M. Loelinis. Dr. Theol. Pros. an der Katholisch- theologisehen Facultat Eu Giessen. Giessen. 1859. pag. 25. 3) De interprel. S. Script. lib. I. eap. I. q. 2. Rev. D. Patritius inter patronos sententiae quam defendimus annumerat etiam Cerbonium Theolog. re vel . L. 2. q. l. art. 5. Schol. 2. ), Palumbum sin Tho m. i. q. 10.art. 10.), Tartaretiim in Prolog. Seoti q. I. p. 35. col. 2. Venet. 1585ὶ, Maldonatum sin Is. Llll. 4. , Ierem. XXX l. 15.. Matth. ll. 15 18; Vlll. ir). Frassentum Scotus academie. T. l. disp. prosem. art. 5. q. 5. un. 9. 10ὶ et Calmetum t Dietionar. ad. v. Sensus Seripturae . Ex his seriptori hus trium priorum opera mihi desunt, quare eos negasse multiplicem in Seripturis sensum litteralem ego quidem assirmare nequeo, sed libenter credo Patritio illud amrmanti. Verum quod attinet ad tres posteriores auetores quos Patritius citat, dubito an jure recenseantur inter patronos sententiae quam defendendam suseepimus. Nam Calmetus, in loco certe a Patritio indicato, nec de uno sensu litterati loquitur, nee de multis' i ei, sed tantum docet quid sit sensus litteratis. et hoc breviter his verbis: Sensus ιiιιeralis eι historieus esι, quem hiasoria, res graim eι voeci Seriplum legenιibus sιatim eaehibent.-Frassenius vero Sacrae Scripturae verba plures interdum habere sensus litterales apertissime docet in suis Disquisiιχ-nibus Biblieis, lib. Hl. cap. IV. 5 14. pag. 478. sqq. in editione Parisiensi 1682. Frassenium vero sibi contradixisse in Scolo suo Academico, ipse asserere nequeo, quum eum librum inspicere non potuerim. Maldo natus landem quid dieat in commentario suo in Isaiae cap. 55. v. 4. scire non potui, quum is eo namentarius mihi desit. Sed ex tribus reliquis locis a Patri lio indieatis non eonstare mihi videtur ualdonatum sententiae nostrae saviSSe. 4ὶ II ermeneuli eae Biblieae generalis principia rationalia , christiana et catholi ea . . . exhibet Ioannes nanolder S. Th. Dr. in Lyceo Epise. Quinque eteles. . Linguarum uehreae et Graeeae, et studii Biblici utriusque foederis Pros. - Quinque -ecclesiis 1858. cap. 2. 3 10.
24쪽
quem agit , unius ejusdemque voeis in eodem Seripturae loco mulsiplicem esse quandoque posse sensum litteralem. Thesim hane uti vesanam a quibusdam saerae hermeneulieoe magistris traduei video. Alios plures de eodem ne loqui quidem reperis. . . Me ab hoc thesi valde abhorrere non dissimulo l. Nec desunt tamen qui nostra aetate, communem Theologorum sententiam secuti, litteralem sensum multiplicem defendant. Ex his notavi auctorem anonymum opusculi quod inscribitur: Introductio in libros sacros V. et N. Τestamenti, Mech lini se
Sententiam accedere videtur etiam Rev. P. Perrono 4 . Itaque, quod colligitur ex historia quaestionis litteraria quam praemisimus, speculis XVII et XVIII senisentia quae docet interdum multiplicem esse in Scripturis sensum litteralem, in Scholis catholicis maxime viguit, atque ita quidem ut nemo, quod sciam, eo temporis spatio extiterit, qui eidem plano contradiceret. Sed ut eo tempore quo primum ex instituto defendi coepit ea sententia, adversarios suos habuit viros sane
si in De voee id, unde ineognita haelenus de eruce vati ei nia in sacro hebraico textu el. vir Franciseus Antonius Baldi a se deleeta exhibuit. Iueubrati uneula Fr. Hauritii Benedieti oliverit, ord. Praed. Roinae. l8l T. pag. 16. 2ὶ Protegomena in Saeram Seripturam , curante i l. F. Bracq. Presb. et M. Litt. Pros. Gandae 1844. pag. 57. Sq. IJ Institutiones Theologicae auctore Fr. Leop. Lie hermann, ed. e. ΗΟ-guntiae. 1827. Tom. I l. parte 2. art. 5. prop. 2. 5 2. M Praeleetiones Theologicae quas in collegio Romano S. I. habebat Ioannes Perrone e Soe. Jesu, in eodem coli. Theol. Pro L ed. Lovan. 1841. vol. IX. pag. 158. - Perrone quid sentiat non aperth dieit. Omittimus inquit, quaestionem, utrum unus idemque Scriptura leaesus duos possit sensus litterales paιi, uti plures nec fortasse immerito con ιendunt. Quae vero iiii p. 159ὶ seribit vir doctissimus e nos eum eommuni ιheologorum eι interpretum 1enlenlia dicimus, solum litterulem se Mum eum tandem rase, qui argumenta proebere theologo possiι ad dogmata evin-eenda eι vindicanda, haec, inquam, ne eontra mentem auctoris intelligantur, explicatione indigere videntur. Quod autem ibidem in nota in affirmat Perrone, Lus herum omnium primum defendisse liιιeralis sosus unifatem , in eo sane erravit a vero, ut constabit ex Theologorum medii aevi de sensu litterati doetrina, quam infra 'part. 2. seel. 4
25쪽
quam gravissimos, ita postquam diuerat tranquille dominata, denuo coepit aut oppugnari ab his, aut despectui haberi ab illis. Qui dedita opera eam sententiam oppugnarunt, Scriptores omnino tres notavi, scilicet Estium, Ather et Patritium. Ipsi autem, quod eorum instituti ratio id minime serebat, dore non potuerunt ita copiose disputare ac uos in praesenti dis
RECENSENTUR ARGUMENTA QUIBUS MULTIPLICIS LITTERA LIs sENsus PATRONI USI SUNT AD CAUSAM SUAM TUENDAM.Auctores qui multiplicem in Scripturis litteralem esse sensum de senilunt non omnes quidem legi, multos tamen et, ni fallor, praecipuos; ut asserere non duhitem cepisse me cognitionem argumentorum praecipuorum, quibus usi sunt patroni multiplicis sensus litteratis ad causam suam tuendam. Argumenta autem quae ab ipsis allata suerunt, ex quo prae Sens quaestio agitari coepit, ad qlia tuor Omnino classes revocari possunt, ut supra jam notavi. Nam ea ducuntur vel a doctrina sanctorum Patrum, quos secum Sentire a stirmant; vel a nonnullis Sacrae Scripturae locis, quae in duas pluresve sententias ad litteram accipienda esse certo constare asseu rant ; vel porro ab auctoritate Lateranensis Concilii; Mel tandem a doctrina Theologorum Schola Sticorum. Quae omnia, ut uno oculorum velut coniectu lustrari possint, hic subjicimus in quatuor sectiones distributa.
lὶ Alber et Patritius ad nonnulla tantum adversariorum argumenta respondendum putarunt. Quod ei de Estio dicendum est. Ather et Patritii responsa suis quaeque locis eommemorabimus. Est ius vero quid quibus argumentis responderit, plenissime poterit eognosci ex theologieli ejus depraesenti quaestione dissertatiuncula, minus nolli , quam, quia pluribus id gratum lare intelleximus, ad calcem nostrae dissertationis recuderi dam
26쪽
Hunc velut multiplicis sensus litteratis assertorem excitat Salmeron. Prodeat Basilius, inquit, qui in prooemio operis De Spiritu Sancto eaependendos esse docet ipsos litterarum apices , ipsas litteras et syllabas, nedum voces et orationes ).
chrysostomus, ait Salmeron, obseerat s Hom. 2l in Genesin ne simpliciter ea quae in S. Scriptura continentur accipiamus , quod multas sensuum habeat dipitias, quod distata sit a Spiritu Saneto: neque syllabam aut articulum in sacris litteris esse, ine tis profundo non sit ingens thesaurus 2, Bonsterius 5ὶ et Goldia agen 4ὶ ad probandam sententiam quam oppugnamus, haec sancti Chrysostomi tuom. T in ad Corinth. verba proserunt: Proeterea multis in locis duplises sunt Prophetiae, quoe facile ab assuetioribus comprehendi possunt.
In verbis singulis, ait, muli*Istes Iatent intelligentis 5j. Idem S. Doctor dixit : Singuli sermones, syllabae, apices et mneta in divinis Seripturis plena sunt sensibus R. Ad hane sententiam, ait Salmeron floc. cit. , accedit titero- -
1ὶ Op. et t. p. 84. Basilium citat etiam De Turre, cit. op. p. 58.
27쪽
- 38 nymus qui, in Prophetas et alios libros Scripturae scribens, non minus quasi leaelui consonam e licut editionem Septuaginta interpretum quam Hebraicam veritatem , etiamsi diversos porriganι sensus : quod non faceret, nisi pro constanti habereι,
eamdem literam pIures posse sensus recipere. S. Gregorius Magnus.
Plerumque, ait, in sacro eloquio ideo aliquid obscure dieitur, ut, dispensante mirabiliter Deo, multipliciter eaeponatur. Homil. in Egecti . lib. 4. Ilomit. 10. l .
In Christo Iesu Filio Dei, inquit, non solum ad divinam es-3entiam , sed etiam ad humanam spectat naturam, quod dictum esι Isaiae 55. : Generationem ejus quis enarrabit 2 .
Citatur S. Augustinus ab omnibus qui multiplicem esse litteralem sensum defendunt. Loca quae allegantur haec sunt :αὶ Ex Consess. lib. XlI, cap. 5l : Ita cum alius diaeerit, hoc sensit quod ego ; et alius, imo illud quod ego; religiosius 5ὶ me
arbitror dicere, cur non utrumque potius, si utrumque verum est. ρὶ De doctrina christiana, lib. I, cap. 27 : Id, ait, tamen eo conante, qui divina scrutatur eloquia, ut ad uoluntatem pem veniatur auctoris, per quem Scripturam illum Sanctus operatus est Spiritus; sise hoc assequatur sive aliam sententium de illis verbis, quae sidet rectae non refragatur, eaesculpat, testimonium habens a quocumque alio loco divinorum eloquiorum. Ille quippe auctor in eisdem verbis, quae intelligere volumus, et ipsam sen tentiam forsitan vidit. . . Quid in divinis eloquiis largius et tiberius potuit divinitus prouideri, quam ut eadem verba pluribus intelligantur modis'
l) Ilaec assert Cl. Braeq, cit. sp. pag. 58. 2) Adducunt haec S. Leonis verba Bullent op Redag. p. 50 , alii. δ) in pro legomenis Serarii cap. XXI. quaest. XII mendose legitur religiosum pro religiosius. Diuitia oo by Corale
28쪽
Unus quilibeι diuinus sermo, ait, non erit abs re, si diversos pariat intellectus is .sECTIO SECUNDA.
Eae libro Genesis. αὶ eae cap. l. v. l. uCerte, ait Bukentop 2 , primum Scripturae verbum n Bereshith, hoc est in principio, sic optime intelligitur: Primo,s in initio temporis. Secundo, primo omnium, Seu antequam a quidquam aliud faceret Deus. Τertio, cum SS. Patribus, Λmbros. Lib. l, Hexaem. cap. 4, Augu St. Lib. 32, Consess. ii cap. 20, Ilieron. in qq. Genes. etc., Sic : in filio, seu pers filium, qui de seipso dicit, Joan. 8, 2o: Ego principium, qui . et loquor nobis; et Apoc. 4, 8: Ego principium et sinis. Omi, nes autem hi Sensus litterales sunt, cum nullus significeturo mediante significatione alterius, sed omneS immediate. Bμὶ ea cap. 47. M. 51. α Plures aliquando sensus litterales in eodem Scripturae locon agnoscendos esse, ait Goldbagen b , probatur ab inductione; s ex. g. Genes. XLVII, vers. ult. S. Hieronymus vertit : aDi, ravit Israel Deum conversus ad lectuli capuι; Septuaginta veros vertunt : adoravit Israel ad fastigium virgae ejus; utraque, lectio probatur: illa Hieronymi, ex authentiu Vulgatae ; ulis tera νων LXX ex IIebr. XI, 2 l. n
1 Addu eunt haee de Turre l . cit. , Buhentop Trael. de sensibus S. Seripturae loc. cit. , alii. 2ὶ De sensilius Saerae Seripturae, eap. IV. n' 51. 32. Idem Iocus affertura de Turro loe. et t. , Sylvio loe. eit. , aliis. M Loc. eit. Ideni illud in exemplum adducitur a Bukent op De sensi-hus S. S. Ioc. et t. , aliis.
29쪽
α Quod una Scripturae sententia plures sensus litterales exi, cipiat, ait Salmeron ὶ, ostendo exemplo ex Pauli doctrinas sumpto. Ille enim Davidis verba Psalm. 2, v. Tὶ: Domias nus diaeit ad me, Filius meus es tu, ego hodie genui te, multi-- pliciter ad litteram exposuit. Primo quidem, de aeternuis generatione ex Patris Substantia... unde ad Hebraeos , is cap. 4. Christi divinitatem comprobans, ait: Cui enim dimit, aliquando Angelorum : filius meus es tu, ego hodie genui te. . . . Secundo, intelligitur a Paulo de gloriosa Christi ex mori uis 2 resurrectione; ita enim praedicando dixit A. t. Ap. cap. 13, . v. 55ὶ : resuscitans Iesum, sicuι et in Psalmo scriptum est rn filius meus es tu . ego hodie genui te. . . Tertio, eadem sens tentia probat Paulus, Christum a Patre ad sacerdotiumn promotum fuisse, dicens Hebr. 5. : Christus non semet.. ipsum clari leaviι ut Pontifer fieret, sed qui loeutus esι ad . eum e filius meus es tu, ego hodie genui te. n Isaiae cap. 55.αὶ eX v. 4.u Tertius locus, ait Fulgentius Bottens, sit ex Isaiae cap. 55,
v. 4, qui locus a Bieronymo in textu nostro sic effertur :n Vere languores nostros ipse tulit, et dolores nostros ipse pomis lavit; eumdem vero LXX. sic reddunt: Ipse peccata nostras porιαι eι pro nobis dolaι. Ubi utrobique litteratis sensus is est de languoribus spiritualibus seu peccatis, seu potius i2 u de eorum poenis pro nobis tolerandis, pro nobis satis, faciendo et sati spatiendo. Etiam juxta interpretationem. D. Petri Epist. l, cap. 2, 24 , dicentis : Qui peccata nostras ipse perιuliι in corpore suo super lignum, cujus livore sanati
lin Prolegom. VIII. pag. 80. Hune Psalmi seeundi Ioeum tamquam multiplicis sensas litteratis exemplum omnium praeelarissirnum asserunt υmnes.
2) Sunt qui tertium aliquem sensum litteralem in his Isaiae verbis Diuitia oo by Corale
30쪽
- 21 - estis. Consonat et D. Paulus, 1 Cor. 15, 5. S. Matthaeus v autem, cap. 8, 16, hunc locum de corporalibus morbis, intelligit, non mJstice, cum peccata seu morbi animae non, sint figurae morborum corporis, sed potius e contra; nonis accommodatitie, cum dicat : ejiciebat spiritus verbo, et, Omnes male habentes curavit, DT Adiu PLERETun quod dictum
s est per Isaiam prophetam etc., sed litteraliter is . . μὶ eae v. 8.- Ιllud Isaiae cap. 55, v. 8ὶ : Cenerationem ejus quis enar- ω rabit, a Patribus, inquit Τhomas ex Charmes 2 , intelligi - , tur de aeterna simul et temporali Clisisti generatione; utra -κ que enim est ineffabilis. usiae Habacuc. cap. 5, 2.
x vertit : In medio annorum notum facies ; at LXX : In medio. duorum animalium cognosceris. Harum prior in Vulgata ex-- tat; posterior usurpatur ab Ecclesia in officio divino dos Circumcisione Domini et in Epiphania. Dillarentia autem, harum versionum repeti commode potest ex diversu earum-- dem vocum Hebraicarum lectione. asiae Enangelio S. Ioannis. α Serarius s4ὶ, Frassentus 5ὶ aliique in exemplum multis plicis sensus litteratis asserunt hoc do. c. 1 l. v. 50 : Eaepedit. Nobis, ut unus moriatur homo pro populo, et non tota gens
η pereat. ustatuentes, ea dicta velint non tantum de poenis peceatorum a Messia luendis, sed et de peeealis ab ipso auferendis, quia, aiunt, ita S. Petrus Ep. s. eap. 2. v. 24. in Isaiam interpretalus eει. ij meonomia Sacra. To in. 2. Part. 5. Disp. 5. Lumdem locum asserunt etiam Salmeron loe. eit. , de Turre loe . tit. , Boniserius stoc. eit.), alii. 2 Loe. cit. Eadem verba adducuntur etiam a VasqueZio loe. eit.), Silvio