Euerardi Bronchorst I C. Enantiophanōn centuriae duae & conciliationes eorumdem, iuxta seriem Pandectarum dispositae. His iam recèns seorsum accessit Ioan. Mercerii ... Conciliator siue ars conciliandorum eorum quae in iure contraria videntur, vtendi

531쪽

a 4 Io. ME Re ERII ria correctiora fuisse verosina ile sit, huic editioni honore primariu haberivelim,vtquq posterioru inulta vitia detexerit, multas antinomias dii l. uerit, cuin aliis ab udarent verba ne gotium iaccilentia, quae ex glossis in contextum irrepserant: in aliis deficerent , ex quibus dςciso cuiusque quaestionis penderet: in caeteris ordiscripturae peruersus totam sententiam inuerteret. Darem tibi exemptu, nisi ea molestia liberarent me Anto-

nii Augustini viri eruditissimi Emen. dationum libri, ex quibus ipse tibi

quae ad rem eam faciunt, qua de agi mus, petas licet: nolo ego post tanuviri lucubrationes vllam meam iacit, rediligentiam. Perlege quae ex pro' fesso de additis & subtractis negationibus scripsit, lib. r. cap. a. o libr. . v. poEremo. abunde erit ex quo tibi ea parte satisfiat. At iam praemonuimus Florentinum exemplar 'non omnibus vitiis aut mendis expurgatu

suilla, scatet adhuc e roribus pluri

532쪽

CONCILIATOR. essanis: itaque placet co consulto&manuseriptos codices adscisci, ex quibus tibi laboranti, & in Pandectis Nin Codice, auxilium veniat non Psznitendum. Primum iis locum non tribuo, propterea quibus abundant vitia. & eas lacunas quas librarii replere non potueriit, sed aliquem tri-. suo , tribuo certe secundum , ut in qua pluxes Consentiant, ea vera & genuina lectio censeatur. Haec collario

quid praestet ad dissoluendas antinomias,mox videris. Exemplum habe quod pares ille alter tuus Obseruatione prima, caeteris praetulit. De portestate legati Proconsulis, Pauli responsum &Norica & Florentina editio cearum fides &auctoritas praecipia j sic crustat: ud Proconsulem pes-

quam urbem egressus ea, manumitte

possum- sed is apud legatum iam manu mittere possumus, i. apud I .f. dem -- misi vindictaad pugnat cum eo quod Marcianus scripsit, apud legatu pro- 'consulis neminem posse manumiri

533쪽

16 Io. ME RcER Pre, quia talem iurisdictione ni o h bear, L adfrio c. Proco . Manu seri pri codices controuersiim dirimunt, qui polir mam partem Pauliani resp5 si neg iiive conceptam , sic habet;

Sed is apud legatum Gin manismittere nonpossinu :ω nactis valde antiquus subtracta copulativa, longe nactius . qua D aliti quisquam: udi

tum eius manumIttere non 'fumus. H a-

be & hoe exemplum aliud dprincipium est ut vulgatis excusis libris omnibus capitis vicesimi quinti, tituli de fideiussoribus; ne fori Ut, caussam dedit eximiae eruditi

nis viro Francisco Puareno, ut existimaret Vlpianum eo C pite non eta premisse sententiam suam, qu in Africani opinioni vulgo solent oppornere,sed Marcelli,cui non adstipuletur consultatione. At in scripto meo

exemplari nulla de Marcello fit me io, id eius responsi principium : Si quis pro p pisio, Src. Alia eius generis

534쪽

so No i L IATOR., menti, ad legum que contrariς Vide- i tur cociliationem, quae inter Ad acr- saria inea si vivo me lucem non vide- ant,constabunt aliquando tibi, nisi a-l l quis forte quod aliis euenit plurimis ) suppilet,& intercipiat plagiari

eque vero si cum excusis exempla via scripta conueniant, cossico dum

tibi. Si quis locus suspectus fuerit, si

de cuius vera & germana lectione n6 constet satis, suppetias ferent ad in- aerpellandam eorum possessionem Gretci interpretes,Theophilus, a quo Graece editae sunt Institutiones, qui bus Latine conscribendis aditi r su- erat Constantinus Harmenopulus, & ex quo opere is Manuale seu conflauit exaginta libri Regiarum coit stitutionum, qui auctore Leone iuris Romani & veteris &recentioris sum inam complexi sunt. Hos quia integros non habemus , utendum est&fragmentis iis quς indulget nobis parens ille tuus alter, Obseruationum diuinis prope voluminibus , di ea syno

535쪽

psi quam publice utendam commodauit vir clarissimus I o. S AMBvcvs. Opis etiam aliquid conferent Photii Constantinopolitani Nomo 'canon, & in eum qui ex rant Theodoti Bais imonis Antiocheni patriarchae commentarii. Veri,simile est eos emendati muniuibris usos cum ex Latio in Graeciam ius transferrCnt.

Et iam os scruati loci quam plurimi, quibus lucem illi auctores dispersere:

receptae c3ς iis emendationes plane innumerae, fides facta verioris lecti onis, si quando aut excusi inter se,aut scripti cum excusis disci ςparet. Pauculis exemplis aspergam institutionem hanc, ne manu de tabula quod dicituo ab aliisprobationem praece 'pti huius petiturus, mouere compei laris. Martiani responsum de mortuo in locum alienum illato volutate domini, in Florentinis Pandectis ita co-ceptum est, L in tantum 6. g. rei /sem 1 de re. Huis. Et licet pinea ratum habuerit, quamιλι- in mort- , rasi' lit

536쪽

. ium habuerit, i inter locus r Missuriis Longe diuersa sententia ivi iusq; le- , mouis. Affirmativa id habet, religi-

ossem locum fieri, & si quis mortuus

, in locum alienum nesciente domino

illatus sit, si post illationem dominus consensum praestiterit, & factum ap- 'probauerit. Negativa, fieri religio-ssem, si inferti mortuu dominus pas- sus fuerit, & si postea, eum poenitue- rit. Contra quod in Padectis Floren- xinis probatum est, iusiurandum de' calumnia neque patrono neque pat': rentibus remitti, L iusiurandum. g. quit ius. de iurei affirmariue legendum, aeque patrono, aeque paren cibus a M

537쪽

io Io. M E R C E R I INorica editio,&scripti libri consi mant: quam potiorem esselectionem ex Basilicismanifestum fit. Synopsis;

ῆ - ρων. diui iusiurandum d fri,prior tiurat de catamnia ,shoc exgatur' quia linon furat pater aut patroaeus. Sed de ex Graecis emendandi, quamuis cotientientes, excusi scriptique codices. In Papiniani responso hactenus & Florentina, &Norica editio,&scripti libri negative legendum exhibucrut: δε i L cum Aguae as. g. heres. . quando diss

.ceae Si pupillus sine tutoris aucto- itate nummos accepi siet, nec locu- pletior faciusesset, legatum halus de- tebiti utile esse,in futurum tempus col - fato sermone, si post pupistus exsoluisset ; quod assirmati De legendiam, Et locupletior factus t ei: vel ea ratio suadet secudum quam dici solet, natura obligari pupillum ex ea obliga

tione, quam sine tutoris auctoritate contraxerit, si locupletior factus su e

rri.

538쪽

, putam ditiorem effactum. Vis etiam ex Nomo canone locum emendatu iii conferrit DissiciIis est y necdum satis expedita sententia Vlpiani de partai ancillς furtivet, an usu capi possit pro- pter expositas ab eo Marcelli de Scς- -us lae contrariat opi niones: atque ad n eo inter interpretes ipsos certamen an certum ius ipse Vlpianus defi- ill niuerit, L saliena. Io. g. Scaeuolast. dejii Id photius existimauit, qui paucissimis verbis rem totam CXmC- te vlpiant,ut videtur,complexus es : 'uod ex vacca vel ancilia furto serere. pέae tum est, etiam haeres furis oemii, i or i orans diutur possessione usu - ἔ. quod enim nηtumes, non esitarantu νodsertosurrepitur. Sed &ex iure Pontificio iuri ciuili detergendo mu- . tuaberis auxilium. Plerisque locis in si cuit Gratianus Imperatorum con

539쪽

ali Io. MERCER ri stitutiones, quibus Ecclesiastica tuta

cofirmabantur: eas aliter editas nonnumquam , ac excusa & scripta iuris ciuilis habeant volumana , ob -

seruare licet. Conseras velim, quo id probetur , Theodosii imperatoris de episcopali iudicio rescrip cum, ut in codice Theodosiano descriptuest, is . Io. tit. de epi. tuae & a Carolo Magno citatum,in Cap. utque ab ipso Gratiano editurmcau.quicum, d am A. roq. i. id constabit tibi, etiam ci uili iuri ex pontificioluce adferri se. lam credo haec documenta sussi' itcient ad veram lectionem sine repre' ta hensione afferendam,aliis priuerti in ot

auctoribus, quibus si quando minus litrecte iudicatum fuerit, si fessam scri- l

e pturam induxerint, prima inuratur nota. ubi de ficis librorum certamen est, coniecturis locus dandus quide, sedis postrem'. C6iectur illa, i alias plane scientias, ita maxime iuris prudentia perdiderui. Ego non admitto' labens, nec admitto nisi summorum

540쪽

CONCILIATOR. 33 magistrorum. neque enim Pharbades Omnes, Pythonistae. Tu vide , fili, quos e tanta scriptorum turba sequaris, tibique sit omni auctoritate potior veritas. At diutius in eo,quem primum gradum huius artis quam instituo, feci, commoratus sum: venio ad

alterum.

Postquam de lectione cuiusque legis constabit, id est , τὐρημο-ς ad sententiam progrediendum est λα-

ποια, vocant 2 quando scire legus non ech verba earu tenere, sed vim ac potestatem. cscire V. . de legibus. Lassio- rat&Graeca lingua & Latina propriorum vocabulorum, quibus quaeque res notetur, penuria, v i cu pi ura sint quod ait Vlpianus,l. natura .st. de praes t. verbis, negotia, quam vocabula, coacti cepe fuerint prudentes uno& eodem ad res varias notandas uti,&propria cuiusque significatione abuti. Ex eo factum, ut verba dextra manu porrecta licet Plutarchi ea in re traflationem usurpare sinistra ex-