장음표시 사용
111쪽
apud Tychonem , Progym. pag. 8o. & pag. Iro. acquires Restactionem tam Solis quam Lunae, absque ullo alio calculo, &c. Sed quia tales Ecclipses& rarae, neque facile in horizonte quin stronomiae studiosus qui'; insidet, fiunt; hine ex hoe etiam modo calentibus Mathematicorum desideriis satis fieri non potest. Illi quidem, qui in Sphaera recta habitant, singulis mensibus, simile quid attentare possimi, in plenilunio; tunc enim eadem contingent circa duo magna luminaria; neq; obstatu in circuli maximi diametro centra sua non coit cent, ob latitudinem videlicet Lunae; iussi ei tenim V in eodem circuli maximi plano versentur, quod planum, cum in Sphaera recta eum horiaonte vero congruat, & horiranti sensibili illius Sphaerae semper aequi distet; manifestum est. ungulis mensibus,in aliquo saltem,illius Sphaerae loco, hanc praxin exerceri posse. quod priuilegium aliis Sphaerae sitibus haud est concessiam; neq; sine multis eau telis ad usum sub illis deduei potest. Quare aliae rursus ineundae sunt viae. Si prius tam ea aliud commune quoddam,in speciem, offendiculum am litus fuero.
Cum enim Resta ctio, ex dictit, sit angulus a linea Refractionis
& incidentiae intra diaphanum refractivum protractata
comprehensus ad punctum incidentiae: angulus autem noster comprehendatur ἱ linea Retractionis & ea quae ex oeulo ad locum verum puncti ini Sole visibilis educitur; & sic angulus hic ad punctum oculi videntis termin tur ι impossibile est, ut fractionem assequamur, etiamsi alterum istum angulum verissime indagemus. Nam quid angulo Refractionis, eum angulo hoe oculi λ Reseactionis angulus verticem suum figit in puncto incidentiae seu R
fractionis, cuius locus, ex assertis, ignoratur; iste acuminatur in oeulum. Ille sua latera ab aere versus terram & oculum promittit; hic ab oculo, vcrsus aerent in coelum eiicit. Ille, cum angulo ad verticem sibi oppomo aequetur, maiores: per Ic. l. I. Eu es. quam hic. Quare totus hie conatus frustaneus est, cum Λngulus Refractionis hisce rationibus, nullo modo prodeat, etiamsi caetera qua sita omnia obtineantur.
112쪽
qui Solis C, refracte vis, sit
vltimus, ideoque iacens in plano horizontis sens bilis, protractusque in superficie Sphaericam coeli solaris, cadat in punctum B, ut fiat angulus B D C, Refractionis angulo ad verticem oppositus, Ideoque aequalis; maior vero angulo B AC, per I s. l. I. Euclid. unde etiam si eundem angulum B A C, viis praemonstratis recte pervestigem, non tamen ideo angulum Restactionis solaris B D C, naniaciscar, &e. Ergo plane labor isse inanis videtur. Respondeo I. Tvehonem Brahe, Angulum B AC, pro angulo RG fractionis sumpsisse, Progymn. parte I. pag. 93. di sequentibus. Neque unis quam tamen insinuasse, quod non sit angulus Refractionis solatis. Quod igitur illi licet,mihi fas est. Respondeo E. Angulum B AC, appellari Refractionis angulum, noquia sit, in rigore, sed quia hic a ngulus sit ille, qui in c celo Re factionis angulo B D Ccot respondeat; Refractio enim Solem C, exabat, di facit ad oculum Α, ipsum in plano Refractionis, quod est planum circuli verticalis, per verum C, & apparentem loeum Solis B traductum videri sub angulo B A C, qui propterea Angulus Refractionis est; non sorinaliter,sed titietiueti finaliter. Nam Refractionis angulus B D C, propter hunc eruendum, inquiritur ; si ergo hie absque illo inuento sciri potest, finis brcuiore compendiopossidetur.
Respondeo 3. Esse quidem B D C angulum Refractionis,
in re, maiorem angulo B AC, disserentiam tamen ratione sola, non sensu percipi, propter nimia Solis a terra remotionem: ita
ut latera AC & DC, quasi aequalia, aut parallela videri queant: circuliq; ex centris A & D, ad G usq; descripti, sensu aequales, &e.
Quod ut ostendam Pono semidiametrum terrae ad semidiametrum Solis csse vi 2. ad in Fono secundo, semidiametrum terrae ad semidiametrum Eecentriet Solia
esse, ut I. ad I 2CO. Pono tertio, semidiametrum terrae esse milliariorum Germanicorum 86Ο. Pono quarto. obliquam vaporum horizontem obsident inm,& ad resciniagendum aptor u m. era intiem esse ut summum, milliariorum Germanicorum,.s r. quod est latus A D.
113쪽
Vnde sequitur diametrum Solis B C, esses 46o, milliariorum Germani
Semidiametrum B A, taeentrici Solis, i gemit . Germ. Iosa ooo. Angulum vero Refractionis B DC, e fle. 3i, si , s , si ' . BAC I, O, T, tr. DC Α- - - - Ο ,o',I ,39 V. Et hoc excessu ,es,o 'tue ροιο, '. id est, uno milliari Germanico,& em siem, superat angulus B D C, angulum BAC; quam differentiam neque tubo quidem optico potcntiae quantumuis extremae, deprehendas. Item cum latus AB, sit milliar. is; DB vero Io 3 D8 38; erit A D, ad D B, ut i. ad 267: si igitur aut ex eodem centro duos circulos, quorum alterius siemidiameter sit 267. aequalium partium; alterius eiusmodi partium 7268; aut super eandem lineam. ex dinersis centris, ad mutuum tamen in peripheriis eorunde contactum describas: nunquid aut circulorum, aut arcuum, aut deniq; semidiametrorum discrimen aliquod sensus ol- faeiat efractio igitur Solis horigon talis 8 o C, si ponatur minutorum II, R iis amplius, discrimen tamen sensibile non parit, ab angulo BAC, ex loco obseruationis inuento.
Quod si, sumpta Uaporum directa seu vertiolis altitudo milliar. germ. H. ex qua illa horizontalium erassities, qu te est milliar. I t. eon largit, angulos hoste BD C&B AC, sensu aequales permittit; quid siet, si Superficies Ressa-ctoria, humilior multo uti probabilissime arbitramur esse) existat Quare Leessat speciosa quidem, sed nimis subtilis, ideoque otiosa argutia, &no K iacaeptum, bonis auibus prosequamur.
cillime ab sique calculo eruer .
Alaboc quatuor praeexigo, et . Lineam meridianam, neque hilum que dem dc uiantem. 2. Quadrantem in gradus & minuta saltem pii a lxiosissime divisse uti 3. Verani ortus aut occasus horam ex ealculo minime fallaci, aut Quadrante, Rilrolabio vel sim di horologi eo instrumento fidelissimo, dic. praestitam. q. Horologiua ah quod Mechanicum, quod scrupulaboratia singula adam uisi in indicet, & horas ita accurate per c urrat, Vt uno die naturali cum Sole ad Meridianum reduce, iret Lete reddat, neque unicum quidem horrescrupulum a motu Sol:s diu rao d: scri pei. Exacta qui deae, sed non impossibilia, Disitiret requi l
114쪽
requiro', utpote quae hic Ingolstad ij, labore non nimis magno pra flemus. R tui, enim indici subiecta, singula spatia horaria, in f o. aquati s palles diuisah hct, & sc index scrupula horaria facile monstrat. Pondo a c tiam, augenda vcln, in ut nda sunt, donec cursui Solari, una induis reuolutio aquetur. quibus certo habitis:
Quando Sol Meridianum occupat, id quod ex linia Meridianae inumbratione haud aegre cognosccs, statuatur in dcx ad horam duo dicimam Vsitatem, Germanicam, aur . Astroncmicam: uti si horologi u li od dani scio ille ricu, probissimum tamen, ad scrupula usque cistinctu ni habia , illud alit rum Me chan cum secundum hoc apta bis, quoad usque Sol cxtra Rcti et O iones sensibiles
cxistet: tum quando index Mechanici horologi j in punctum ortus aut oecasus solaris praecise peruenerit; altitudinem Solis su-Pra hori Zonte accuratissime si ut praedicto Quod rante Astronomico sumes; ipsa. n. erit quaesita pio 1llo tempore refractio.
Quod se ostemio. Arcus circuli verticalis inter verum & apparentem locum Solis interre. R. aptus, est Refractio Solaria ν atqui Eleuatio Solis, dum indιx Mechanicus pianctum verum orientis N oecidentis Solis dc signat, Quadrante acccpta est arcus Q circuli Verticalis inter verum & apparentem Solis locum intercepius; Ergo est RefractiαSolatis. Maior patet per Cap. praecedens. Minor probatur. M. Quia eleuatio Solis supra horizontem, nihil est aliud quani Solis visi seu apparentis distantia ab ho ii non te in circulo Virticali sumpta; cum aut locus Solis vis. st idem qui est puncti incidentiae seu refractiniri di vetus idem qui est puncti vis bilis seu radiantis; haec antem duo puncta . semper in uno S eodem plano necessario reperiantur, ut ostensum cap. 3. r. & alias passim ecisse est, dum Solis loeus verus in horizonte stamitur, apparentem in eodem verticali circulo inesse, qui per verum traducitur, & vicissim ; eo quod uterqon plano Refractionis insit, & hoe fit solum planu verticaler &e. unde neccssario sit, arcum illum qui in circulo verticali, ab apparcit Solis su pra hor Mntam eleuati loeo,in horizon re usq; pertingit, esse simul& eleuationeSolis supra hor 15- te,& simul inter vel u de apparentem Solis locum interes utit, propterea, quod i :lius eleuationis tempore, Sol ex parte rei, in bor ironte versari ponatur. Totus ergo arcus, quo Solsupra hor ironi cm conspicitur,diim eundem ex parte rei o
cupat se non veritati, sed apparentiat est tribuendus, adeoque Refractioni totus transcribcndus. Id quod erat demonstrandum. Neque dicas, hane Pragmatiam olere aliquid Mechanicum; nam qm
Mechanica a rebus practicis exclusa vult, is ciuitates Narces in aere molituro.
Vbi e siet Archimedes, si Mechanica ad tantam altitudine4psum non evexissent
primitus quod ipsemet fatetur. Vbi Heronis c gregia inuenta λ ubi aliorum P a ua quo b, c
115쪽
Itaque Mechan a aliena non sunt a Mithesi, dummodo eerta. imo tam sunt neeessaria, ut absque ipsis, solidi nil fiat. Et insignes Mathematici semper aut ex Mechanicis aliquid egregium in speculationem tralueunt; aut ex Themria praeuia, miracula Mechanica, non sine stupore mortalium, patefaciunt, &G
RE FRACTIONEM SOLIS HORIZONTALEM SIUE PLENARIAM SUB AP ΡΛ-
rentem Ortus aut occasus horam facillime inue ro, absque Calculo.
PRaerequiro, ut ante, horologium Mechanicum, horam veram ortu et aut occasius cognitam, lineam Meridianam , Quadrantem horologiarium in scrupula etiam horaria accuratissime elaboratum, in quo lineae horariae etiam trans lineam horizontalem aliquatenus, protendantur; euius pariter limbus, gradus una cum minutis exquisite referat: quibus habitis; Horologium Mechanicum in hempus ortus aut occasus, Solis irrefracti, nune ante praecognitum, rotatione sua sit deuolutum, ab hoc tempore numera
diligenter ea horaria scrupula, quae pereurrit index horologij, dum Sol reliquuspatij ad occasu in usque apparentem absoluit; nam arcus in limbo quadrantis hisce scrupulis temporariis respondens, est Refractio Solaris plenaria . . Quam ut exquisite nanciscaris: cursore in filo ad Solis loc si
in Zodiaco constitutum . eo usque promouebis ultra horiEontalem in adrantis lineam, quousque ipse inuenta, inter verum & apparentem occasum momenta temporis exacte compleuerit; quibus in fine promotionis, arcus limbi inter horiχontem te filum intereeptus. ostendet quaesitam Solis Refractionem. od inde patet ; quia arcus iste in Quadrante repertus, respondet arcui verticalis eirculi inter verum Sc apparentem Solis locum intercepto: quod hine manifestu in est, quoniam ipse atqui ualet illi arcui, quem horizon, di Vcr-tiealis per apparentem Solis occidentis locum traductus, ex parallelo a Sole tum descripto auferunt; ex eo, quod arcus ille respondeat minutis temporariis, ivero Solis occubitu, ad apparentem praeterlapsis. Et sic plenam Solis apparenter occumbentis Refractionem inuenimus, quod erat faciendum. Quod, si porro lubet ex his ipsis Refactio em calculo Astronomico eliccre, id haud aegre ita efficies. Scrupula horaria, a tempore veri occasus Solaris, ad apparentem, lapsa; revoca ad minuta AEquatoris, di bis responduntem quaere in circulo Verticali
116쪽
COELESTE LIV: reum, qui erit Refractio. Exempla practica ex obseruationibus insigni industria fictis libenter a Ferrem, sed quia in tanti re momenti, nili diu&frequeti examine ventilata, atque consentiente praxi ilabilita, producere non oportet I ex alia vero parte, de instrumentorum exacta fabrica, atque horologio ustio theticorum recta declinatione. quae res in tam subtili usu ad unguem ha iberi debet, ideoque ardui lal, oris isto stilique constituto ne constare debet; ex aduerso autem , nescio qeiam Refractiones nostrae a Tychonicis in magnitudine discrepantiam. , satis notabilem, & ord mali equidem, prae suferunt; nolui adhue in exemplis promendis praecox, aut in tabulis condendis praeceps haberi; sed satius esse duxi, Theoriam praemittere, roborandam atque eluci dandam, subsecuturis suo tempore , ex usu ipsus deductis exercitationibus. Interim etiam alii, studio priuato periculum eorum quae dico, possunt facere. Nunc excmplo seu vero seu ficto, tem declarare, nihil obessi Scrupula ergo horaria, dum Sol a vero in apparentem hori Zontis locum pervadit, intei fluxerint q'. quae ad arcus AEquatoris ita revoco. Vna hora co-tinet scrupula fio'; in AEquatore autem tempus horae respondens est graduum II. qui ducti in so. exhibent minuta 9oo'. Per regulam igitur proportionum inuenio quot minuta aEquatoris respondeant serupulis horariis 4', hoc modo;
fio', unius horae, dant soci'. in AEquatore, quid dant q', horae proueniunt 6o, id est, 1.ε Et sic in reliquis facies,&c. Iam huic AEquatoris arcui facile per Ascensionum tabulas, imaenictur arcus in Ecliptica coascendens, vel condesti ndens, qui quado Sol ab AEquinoctiis notabiliter recessit, adhibitu est necessarius, ut per ipsum in Ita fractionis notitia veniamus; in vicinia sufficit ipsa AEquatoris inuestigata portio. Quae in Sphera obliqua est latus trianguli Sphaerici rectanguli, subtendens angulum rectum, ab arcu holizontis & Verticalis circuli, qui per apparentem Solis locum incedat, comprehensum; cuius proinde quaesita quantitas emerget, si angulus que arcus AEquatoris aut Eclipticae, ille quidem cum Sol in AEquinoctiis aut pro- pei hic quando procul ab iis vel saturi ad horizontem facit, prius inuentus fuerit. Tunc enim tria nota dabuntur, arcus Equatoris aut Eclipticae, & duo ad horizontis peripheriam anguli,&c. In adiecto schematismo planisphaerico, orthographice proiecto, consideat horiZon in rectam Α B. . Vettiealis in CD. locus verus Solis occumbentis in Vetticali CD iacens, esto E, apparens supra refracti F, qui sensim, dum Sol ex E, infra hori Zontem motu primo permeat in Verticalem GH, ad locum verum Κ, interim refracti Solis apparens locus pertingit in hori Eontem I; & st arcus IK, inter I apparentem, & Κ, vctum Sυlis locum interclusus, qua sit a Solis I fractio. Haeetn-P 3 Dote-
117쪽
notescit per triangulum IE K, euius EI est areus horizontis inter veru in Si aseparentem Solis occumbentis locum interceptus, E Κ, est portio paralleli diurnia Sole tune descripti, ΚΙ est arcus verticalis inter Solis verum Κ, & apparentem locum Linterceptus. Iam quia Sol eodem tempore ex vero loco Ε, in verum locum K descendit, quo ιx apparente F. in apparentem I, pcra reum aut recta FOI; hinc fit, ut si Mechanico horologio tempus FOI mensurem, habeam eciam tempus a reus E K; qui si Iiquatoris, aut paralleli vicini portio fuerit, empedita est praxis: nam datur angulus EI H rectus, IE K angulus complcmen ti altitudinis poli, datur etiam latus E Κ, ex noto tempore; ergo latcre non potus arcus Restactionis i Κ: hoc modo. Sinus totus anguli recti EI E dat sinum arcus E Κ, quid dat limis eomplementi altitudinis polaris, id est sinus angu EIEΚὶ & piodibit latus I K, N c. quod ex dato quatuor serupulorum horari rum tempore, facit oφ, 32', 373o '. Quando autem Sol parallelum aliquem ab EEquatore sensibiliter rem tum peragrauerit, tunc arcus temporalius ΕΚ in AEquatore inuentus, non potest assumi pro iusto calculo, quia licet ipse minutorum numero par sit, arcui paralleli percurso, tamen quantitate pari: um excedit, quod loralleli sint circuli non maximi, & sic Rc fractionis a reus IK, iusto maior inueniretur, si pro arcu paralleli circuli, acciperetur arcus 2Equatoris. Huic ergo malo occurres, si a cui aEquatoris, ΕΚ, secundum priora inuento, assumas vescoascendentem vel condescendentem arcum in Ecliptica, quem inuenies ex ascensionibus veri & apparentis loci solaris, in boti Zonte sit. Quod ii illum Eclipticae arcum; qui fit in schemate priore resumpto E Κ ) cognitum babibis, facile angulum
I ΕΚ, quem cum horizonte ficit Ecliptica, indagabis cx noto max mae decim nationis angulo, de arcubus ipsum comprehendentibus, lam 2Equatoris quat
Ecliptica ad horizontem protensis, idque beneficio ascentionum & descensi num, &e. Vnde habito isto angulo I E K, erit ut ante, notus angulus rectus ad I, arcus Elipti eae ΕΚ, & angulus I ΕΚ, quare, operatione ut prius instituta, proindibit Refractio I Κ, eaque plenaria, & qua maior pro illo die S supel ficiei Α mospharicae constitutione prodire non possit. ut ex praemissis Lemmatis colli gere licet. Si vero Eclipticam, eo quo dieitam est modo, praeter ipsos AEqu noctiorum dies, adhibere placuerit, calculum ab omni penitus erroris suspicione, ven dicabis, bce.
Caeterum, ut ant insinuaui, vera ortus aut occasus hora, exacte sciri potest, ex Quadrante in minuta horaria claborato, ita ut taedioso calculandi labore fit persedere, multumque rem roris lucrari valeas, uni tali Quadranti fabricando opera, vel semel accura iei iri pensa. Quod idem de grandi aliquo Cylindro, Astro labio, aut simili organo asseueraucii m.
118쪽
Hoe etiam notatum voluerim, locum Solis apparentem, propter R. fractione in qualem qualem, non describere lineam quae ei, qua locus verus de ignat, aut ii milis aut proportionalis existat; nam linea F Ol, si recta est, nuta.
quam tamen est parallelalineae rectae E K. sed semper est latus trapezj IF E Κ, euius latera F E & IK sunt inaequalia, propter Refractiones inaequale . Si Veio eadem linea quod fieri potest eurua eis eitur, multo minus similis erit limie ΕΚ, quae proiecta orthographice, semper recta existit. Sciendum insuperest, in Solis supra horizontem eleuatione triplicem posse interuenire disterentiam; quia eum Sol magnitudine sensibili polleat,
diametroque sua, minuta minimum 3o'. exaequet, alii tudo eius supra hOi Iontem institui potest, vel ad centrum Solis, vel ad summum, vel ad infimum ipsius punctum, quod est arcus circuli verticalis eum circuli solaris peripheria communis sectio: si ad eentrum Solis; tunc centri Solaris locus verus debet esse inhoriEonte, & tempus hinc enumeratum, donee loeus centri apparens in liori in Eontem appellat. debetur centro solari, se ut de Refractio inuenta: ii adsummum punctum; tunc eius locus veras in horizonte praenoscendus est, dehine tempus mensurandum, donec eiusdem puncti locus apparens in horizontem traducatur, quod tum fit, quando Sol vltimo videtur, de suprema eius pars sens bilem horizontem quasi contingit, tempus enim hoe, & refractio ex eo clicita, pertinet ad Solis summitatem: si ad punctum imum, horizontique proximum a vetus itidem illius in horizonte loeus est praescien iluet, atque ab illo momento, scrupula horaria consignanda, donee sol apparenter incipiat Ocqumbere. quod fit primo ipsius ad horizonte contacto, hoc enim tempus a vero huius infimi puncti occubitu ad apparentem, inter Iapsum, una cum sua Rese ctione ex ipso eruta, debetur infimae Solis portioni, &c. Vnde necessarium est. veram puncti cuiuslibet ex bisee, horam ortivam
atque occiduam praenoue, si quidem Refractionem euiu absque errore per- serutari gestas. Etenim, si centro Solis vere occumbente . altitudinem Solis centralem supra hor Eontem observes, habebis quidem Res actionem centro dcbitam, non tamen continuo eam, quq debetur infimae Solis absidi. Quam ut illo tempore acquiras, sumenda est Solis eleuatio, a radio eriisdem marginali inferiore, non centrali, & huic eleuationi addenda insuper eius d em linibi vera infra horia Intem depressio, quae centro Solis in hor Eonte posito. est Solis s)midiameter, ideoque minutorum minimum r3 & hoe totum conflatum, erit Retractio limbi tui crioris, bo c. sed melius est, eam venari, dum v c te hori Zon
119쪽
Iterum, si a tempore centri solaris vere occidentis, aduertas serupula, affverum limbi in serioris occasum elapsa, & ex iis Resractionem derives, proueniet ipsa debito multo minor, quia tempus hoe plus iusto abbreviatur; nam quando Solis centrum vere in horizonte iacet, tune absis ima eiusdem Solis iam oecubuit, & verus eius locus deprimitur infra horizontem Iue'. minutis,quibus in . quatore arcus respondens facita, . circiter, cui horaria scrupula f. 3α . mqui ualent. Unde securius est,ueram horam puncti cuiuslibet oceidentis annotasse, &interlabentia horaria scrupula ad occasum apparentem animaduert re, quam aliunde compensationes quaeritare. Tam etfl errorem sensibilem admitti haud opinor, si quis tempus inter verum & apparentem eentri solaris ocis cubitum intereedens, vero & apparenti descensui tam summi quam imi in Sole puncti etiam applicet; credibile enim non est, in tantilla mora, qua sibimet succedunt ista puncta, aut Atmosphaera superficiem aut aliud quid notabiliter esse variatum; ita ut plusquam probabile sit, eandem esse Re fractionem isto. rum trium punctorum in horizonte vere iacentium, eandem item atque vel supra vel infra eundem constitutorum; eum incidentiae sint eaedem insuperficiem x Atmosphaeram eandem; & hoe quidem plerumque: nam aliter si fiat, Ellipsis ipsam et indicabit.. Plenaria ergo puncti cuiuslibet in Sole Refractio est, quando horIronti
apparenter; non plenaria, quando is vere coniungitur. Haec habetur, si veri coniunctionis tempore eleuatio apparens eiusdem puncti supra hori Eontemaeeipitur; illa si tempus inter veram & apparentem coniunctionem exacte anis notettur, & in arcum AEquatoris conuertitur, atque huic com petens in Eclipti- ea ex astensionibus aut descenso nibus arcus indagatur tum demum in vetu- eali debita Refractioni portio aperitur.
QVO MODO SUMMI, MEDII ET INFLMI ORBITAE SOLA RiS PUNCTI CUM
horizonte tam verus quam apparens contactus coga Oscatu .
V Erus cuiuslibet punim contactus sicitur ves Ariti, metice, per calculum.. apud Astronomos N pi a sertimi Gnomonicos ad datam poli altitudinem.
passim inueniendum , ex quantitate arcuum diurnorum, Sc. quem nos proin
de huc afferre supersedemus: vel Geometrice, per instrumenta Mechanica, ὁ quibus
120쪽
COE L EST EI. Ire quibus modo Quadrantem horologicum particularem, ad datam poli altitudinem per gradus & scrupula horaria constructum, & in limbo similiter in minuta diuisum, seligimus, cuius ope Vera dictorum punctorum in hori Zonte loca, hoc artificio reperiemus. I. Cursorem seu granum in filo pendulum, tradue ad loeum Solis in Zodiaco deseriptum, S lie super lineam horirontalem reducito Hum, ostendet cursor verum locum & tempus centri solaris sub ortum & oceas um. 2. Idem filum, manante Cursore in loco Solis a Zodiaco accepto, ab ho-riton tali linea versus meridianum Quadrantis latus retrahe, donec in limbo tot minuta inter horizontem & filum intersint, quot visualis semidiameter Solis comprehendit; & ostendet Cursor tempus quo infimum Solis punctum locum
suum verum cum horizonte unitis. Transfer filum ultra lineam horizontalem extrorsus, tanto arcu limbi, quantum visualis semidiameter Solis in coelo subtendit, & monstrabit cursor horam, qua summum Solis punctum vere horizonii in silet. Apparens Solaris puncti cuiuscunque locus ubiubi, nullo sciri potest calculo, eo quod Refractio i plum gignat, quae sola obteruatione sedula innotescit Infimum ergo Solis punctum horizontem tum attingit, quando inter Solem & ipsum nihil intercedit; quod obseruatur primo oculo libero specularibus adiuto; 2. tubo optico, vel Helio scopio colorato. s. & omnium accura tissime intromissione Solis, de qua prioribus capitibus in captanda Ellipsi, dictum. Illic enim contactus Solis & horizontis ita clatu, ita distinctu in visum
cadit, ut melius exoptare non polss. Centrum Solis, libero oculo dissiculter satis aduertntir, propterea, quod: I in oculo, semper figuram circularem vehementer ossictet, more omnium lucidorum, M. cuius caussam alibi assignamus. Hesioscopium autem colo. ratum, vel specularia eaerulea aut viridia multum ad hanc rem sunt idonea. Ini . primis vero intromisso,de qua pauloaute diximus, hic praestat. Sed quomodolicet tri locu distinguemu nam Sol inaequaliter contractus, in medio Altitudinis suae,ccntrum non collocat,sed extra habet. Huc diligens inprimis dc discretus obseruatoris oculus requiritur: deinde Maculae Solares, quibus Sol raro orQbitur, non parum subii dij afferent: eae namque si cem traios fuerint, omnem 4mnino difficultatem tollent: s infra aut supra, magnam directionem v: sui sub , mini strabunt, ut sic a medio sensibiliter haud sis abiturus. Iuuerit etiam alii tu dinem Solis infimam lue. minutorum supra horizontem accipere, S: hinc ad ι 5. tactum usque tempus mensurare; tantum enim minimum, media Solis pars defeensu suo sub Eoria otam insumit, quantum L . minutis, ad eundcm acceiando,&c..