장음표시 사용
1021쪽
EXPLICATIO. 436 esse,Deinde cum docet totum poenae in eo situm esse,si oculus no kr qui est totius corporis lucerna, simplexsiderit,quod tum totum corpus sutura fit lucidum, in ocu-ἐM fuerit nequam, totum etiam corpus tenebrosium fore, quod scilicet feri non posit, ubi lumen quod in Ah nobis est,tenebrae sunt, ipsas tenebras non posse non esse: mox maximas s Oculum autem christus hic appellat ipsam Oculus is intentionem, qua facimus quicquid facimus, quae si '' munda Aerit Cr recta, Cr in illud defixa, quod inatuendum est, omnia opera nostra quae sicandum eam operamur necesse est esse bona . Sin aulem intentio mala fierit, etiam ipsum lumen in tenebras conuerintendum. Lumen nimirum appellans, mentis iudicium, Luῶεqμo quisque nouit , quo animo quid faciat . Quod iudicium. recla dicitur uerti in tenebras, quum simplex intenotio , non ad dei , seu proximi dilectionem , sed ad suta ipsius amorem inclinatur . Quod cum fit, hoc est, cum ipsa cordis intentio sordidatur , omnino necesses, Cr ipsum fuctiιm cuius incertus est exitus sordιdum Cr tenebrosium esse, quia etsi bene alicui
proueniat , quod tu non rem Cr munda intentione facis, id te non excusat, sed quomodo tu feceris tibi imputatur , non quomodo illi prouenerit, con insideratur. IN si milia, christus cor mundu requirit,et solos eos qui inudo sunt corde,beatos .pnutiat. Mudu est cor, quod ab Oibuue terrenis desiderijs desecatu est. Nundum ti eo riuid est cor,quod totu in dei et proximi amorem est effusium, qφη
quod non sua quaerit , sed ea tantu quae dei sunt et pr
1022쪽
IN DEcALOGUMximi. OnoJproximu diligit propter deum,non propter uillum temporale comodum,non quod statri considit, shinc aliquid molumenti Abi rediturum est sed quia pro ximus est sed propter deum. Alioqui ct temporale como modum tantum spectit, sibi duplex cor facit,quo probi betur a uidendo deo in cuius sola uisone sita est beatio
Immundo tudo certa ac perpetua. immundus est oculus, qui nψη
diligit proximum tanquam beipsum Q ut sibi bene esse optat,etia si interim proximo fit male, Q ni sbi cupiat
omnia ad nutum adfuere, utcunque tandem cum pro*ximo res agatur. Is enim oculus a chrsiana charitaα Aug.Caput te in sui amorem deflectitur,quem Augustinus recte di 'Σ. ' 'xit, caput omnium esse peccatorum. christiana chari mum 3 tia non quaerit quae sua sunt sed que aliorum. i. corin
thiorum.xiij. Sui amor,deo quae dei sunt detrahit ,hominibus quae sunt hominum, hunc e mentibus nostris pro figatum esse uolunt haec nou ima praecepta, Qt, nisi ejiciatur,er subintret charitas,non dubium est nos quanbesia, latri me ab adimpletione mandatorum dei abesse, dapietes hu- quod sola proximi dilectio legem adimpleat. Scimus saph D pientes lethnicos, ut amorem, proximi dilectioni anteηmψri prπο- ponere. Unde non dubium nutu est uulgata illa sententu charitas ordinata incipit a seipsη. Rursus, Tunica Pl lio propior est, Et quod Terentius ait. Omnes fbi melius esse masse quam alteri . Item, eum optime uiuere, qui sibi uiuit. Sed nu hae me cu christiana doctrina coueniat,uiderint alij nos certe scimus chrsu et Apost. las,et uerbo,et ex Io docuisse uera christiana charit tem exigere,ut lximi salute nostrae et dnteponunis .
1023쪽
NE tamen hic impigas ad duo resticiendum est.
In primis ut quod diximus deno cocupibcedni ivebus proximi,intelligas te tum in hanc lege comittere, I eo animo ea concupiscas,ut in ipsis tua comoda qras, inciuius interim,nuni hinc proximo conrodes uel inco modesmum qui iubemur in Oibus proximi utilitatem pinsimquaerere, nostra vero commoda proximi utilitatibus posthabere ac proximum quod in nobis hi iuuare,rei, proculdubio coram deo erimus,si nostrum tantu utilistatem,non proximi stemmus . At f proximus suaptes bonte res Las distrahere cupiuisucturus ex pretio ma licitat ii alieiorem q ex reipsa Irucinia,tus bona s de ac mentenn sediri cera,ab illo eas tibi compares, nullius peccati reus es. Abyt enim,ut putes p Eugeliunt legitimos cotru&s,: Προλη qui ex iure gentium quod est pars iuris naturalis deα legitimos coscendunt,abrogatus esse, Sed hoc tantu in orbκs cotra u. . dictibus de actionibus nostris christus requirit, ut dimnoskr erga fratre Hiicerussit ut oculus simplex,ut inutentio rem fit, ut proximo suos successus perinde atq;
nobis nostrosgratulemur,ut φὴ sua commoda ac diuiatias faueamim,ut nostra sorte contenti esse discamus,ut LCorin. 1iostram uocatione non asternemur,ut proximi condi. tione no desideremus prae nostra,ut illius res no ambiamws,cu illius iactura. Breuiter,ut uoluntate nunq noocendi,sed semper commodandi proximo habeamus, Sicut interim nobis liceat modo hanc rectam intentionem construemus,iusto labore dc et contractibus facultates
nobis parare,si sic paremus,ut illis bene utamur,ac Ne ti proimo quum opus est succurrere stonte uelimus, l
1024쪽
IN DE CALOGUM. Secundo,non est putandum his duobus praeceptis omnis,uiri nes omititio prohiberi, Nam in uniuersum duis asy ctus. plices sunt affectus. Quida sunt omnino naturales, qui in cum des lege non pugnant,ueluti iuuare liberos, neces
sarios,coniuges,benemeritos. Item necessarium uictum
expetere,post fatigationem desiderio quietis er somni, er finites id generis. Qui certe dilectus nullam ,.p. ita h bent peccati rationem, Num π chris his, qui peccatum nudum fecit, π esurisse Cy sitisse, π ad quietem . Ioban. 3 corporis se composuisse, Iohannem item Apostilum praecaeteris discipulis dilexisse,perhibetur . Alia uero sunt
Affectus pu appetitiones Cr ascibis pugnantes Jiispliciter cum leoi4 42.8' ge dehueluti sunt,res alienus,aut coniugem sunt incommodo proximi appetere,alijs suos successus ac beneficia dei inuidere, cT id genus ali . Atq; hi semper mali sunter peccatum pariunt, si tumen consensius accedat, Crproinde his praeceptis uetiti.
QVo uero penitius intestigas,quid sibi haec pre
cepta uelint,nosse debes hic triplicem illa conprohibetur cupiscentiam prohiberi,de qua dixit April,- - Ιψ Π quod e t in nitido,concupiscentia carnis est, Cr concupiscentia oculorum, e superbia uitae. Concupiscentia carnis prohibetur,quum dicitur: Non desideo rubis uxorem proximi tui. concupiscentia uero oculorum Cr superbia uite uetantur,quum dicitur: Non cocupisces domum proximi tui,non seruum,non ancillam, non bovem, non Unum,nec omnia quae istius fiunt. Domitiu, th mμs enim ιu kriptμris, Cr genus, eX familiam, σ
1025쪽
EXPLICATIO. sis stales,breviler,omnem hominis post ionem signiscat, tametsi si strictius accipiatur, familiam tantum, non
etiam seruos, CT ancillas,ac reliquas res comprehendat. Cndre diserte hic additum est,non struum, non ancitulam,non bouem,non Unum,nec omnia quae illius sunt. ceptum. Peccant itaq in hoc praeceptum, no tantum qui uxori
vem proximi,animo cum ea moechandi de derant, sed Cr qui suam uxorem proximi uxori posthabent. mi proximo coniugem suam non fauent perinde atq; Ibi, sed magis eum accipere cuperent f ulla ratione liceret, etiam cum proximi incommodo ,Qnod uitium apud ludios , quibus repudium concedebatur, Cr frequentius Cy euidentius erat, Num permisione legis abutentes, alij aliorm uxores solicitabant, ut uel morostate uel alia quapiam ratione, di riij causam marito praestiorent,quo illi soluto matrimonio en potirentur. N on disimili ratione peccant qui destonsum alteri abstrahunt Cy abalienant,etsi id praetextu iuris faciat, Pietinius quo declaratur,matrimoniu per uerba quae de praeben ti uocant contractumstonsalia prius inita dirimere. Deinde peccant in haec praecepta, non tantu qui rem 3 alterius quis iniustissed etiam qui permisis apud homines rationibus ac ut dici solet)bub iuris colore,uacisci appetunt, idq; cum incomodo CT proximi iachira. Neque
enim tales tam fauent proximo q sibi, obliti praecepit Apollatici, non q situ sunt singuli considerantes, sed ea
quae aliorum, Qui fbi bene consultum esse uolunt, etsi interim male cosultum si proximo, Qui ad iuris rigo το omnia exigui,aequitatis penitus obliti, idq- fui como ηδε
1026쪽
1N DE CALOGUM. Hodi gratia,qui occasionem damni dant, e qui damno proximi no perinde uis suo asciuntur,qd'exemplis μ' perius allatis fi mdmst; us. Et quis no uidet ad eundem modsi peccare emptores Cy ueditores, itidem per mutatores qui se in cotrahedo decipiunt,es intra iustiis. . . . . pretis dimidium quis lex ciuilis ob id contractum non alia impoli rescindat, Nam auu est lex sor i,alia lex poli,quae praeocipit,ut quod tibi no uis feri alteri ne seceris. QIam obrem siue uenditor sis, siue enutor,oem dolu detegeo
re,ac proximum de rei syrmatione ac pretio admonere debes,nec abuti in turi comolum eius uel aetate,uel ruriditate, uel incuria,uel nece itate. Undeno dubium est,ta .eos in hoc praeceptum peccare,qui paci ιm remptio in is sic astrinpunt,ut euoluto certo tpe,res nunq at uenditorem qui eam distrahere coactius est redeat, ety id
ς lex ciuilis permittat. Grauius peccat tutores Cy curuatores Cr caeteri quibus uel psonae uel res aliorum sunt cami ,quu sinunt eos quorti tutela gerat,genio indulgere seu in oem malitiam ruere ut ipsi tandem eorum bona ad se pertrabant aut qui negligelius in rebus eos ου rum q in suis agunt. Ad hec peccant in hoc praeceptum, qui uirum alique praestitate principi uel reipublicae,cui non fiae magno commodo seruit,subducere moliuntur, gi seruos seu diicillas ac mercenarios et , suis diris acheris immorigeros faciunt,qui abducunt, ais adeo qui non monent ac hortuntur ut apud diros suos qui eoru opera libenter utuntur maneant, ac suo officio sedulo
iungatur. Alia ratio est,si famuli ac famulae nolint distius inseruitio manere,uel quia dili inali sunt,μel qi ig
1027쪽
EXPLICATI . i 4so mercedem denigant,uel uictum necessiariu non suppediatunt,uel aliam iustim ob causam,tum enim licitum est alteri eorum operam conducere,quum id faciat no ani. ino incommodandi proximo, quemadmodum soluto matrimonio licet alterius uxorem cuius solam pudicitia de honestitem,quum adhuc alteri nupta esset, quis amavit in uxorrna ducere. In summa defiderant haec praecepta summum animi puritatem,ac impuritatem,immuns ditiamq; detellantur.
EX hiis cile deprehendi potest,q fit horum man Dimessima
datoru discitis impletio ac quata uigilantia nobis opus sit,ne metus nobis adeo pscriptas excedamias. Habemus enim innulam cocupiscentiam ola mali ymiis
tem,qua quide q sit discite intra diuinae uoluntatis liae mites cotinere,non tants mali fed Cy sancti ac pij subinde sentiunt,ac te'ntur. certe ut posibile est hominem arenatu,non suis qlιide uiribussed dei gratia hanc dei legem adimplere, in hactenus inuentus est nemo uirgine
maire post chralbim semper excipimus qui se hanc legeti 'Dundiquas adimpleuiIIJ, ET Oino sine peccato esse glooriari audeat Ouu Iohannes Apostilus pala asserat,nos Aind. nam mendaces esse,si dixerimM q, peccatum non habeamus. Rursus,nostra sua non recte faciunt, qui asserunt nos Hacteumn hic nihil posse, atq: adeo concupiscentium ci in renatu regnare dicunt, ut et imposibile sit nos cocupiscentie Error eκpi' voti succμmbere,atq; hanc lege adimplere nis huc doctri q 'na infirmos non leuiter o Pndut,quos da enim in pestiletem quandusecuritate inducunt,ut existimet se fustra gratia dei ambire,ac conari ut hane lege adimpleant q
1028쪽
IN DE ALOGUM. adimpleri no posit, satis esse. t credat chri biniudiciis plesse lege atq; huc adimpletione ipsis utcus de adimpletione incurijs si in in chrictu suo modo credunt inputandum fre, Quosda uero de dei iudicio magis metuentes examinati ac in deum murmurantes faciunt, quasi scilicet is,quae imposibilia fiunt, ut faciamus praecepera hisda'd os rit Erat re a uia pergedum ioc est, eceIesi deatibus no stris doctrina potius inculcanda,quae ut sepe diximus sed Coneupised, de cocupiscentia sentit, ut concupiscentia in necdum rehiti, 'φ' ratis,non tantum morbus sit,sed etia peccatum eterna morte dignu es in nullum actum exteriore prorupat. Concupiscἔ- At cocupiscentiam in renatis morbu quidem essest no Uδ peccatum saltem proprie di Lm,nisi accedat cosensus.
Rbitis Ap Ibli uerba aperta fiunt,quae eludi no possunti nihil damnationis esse ijs,qui sunt in christo Iesu, qui
IacobLt non fecundum carnem ambulant. Et lacobus testitur,
. . in Melibus non ante peccatum esse concupiscentia, nisi tiricipii conceperit er peperit. concipit autem suggestione Crbuggςstio delectatione CT parit albensiu. Suggesto fit,ueIper me*moriam,vel per corporis sensus .c u aliquid scilicet uiis demus aut audiuimus,uel olfacimus, uel gustimus, uelmi rata D mM. Dele latio subsequitur,si ruendi apppetitue assurgere incipiat,tume adhuc si CT suggestioni Cr deis
Iectationi non consentimus, sed eam dominantri rati Consensio nis iure cohibemus,peccatu no committitur. At si coim
sensio fusti fuerit,plenum peccatum erit, notum quidedeo in corde nostro, Cr si factu no innotescat hominio bus,atque haec se habere testitur rei gestae hiwria de Isis Uu primorum parentu in Genesi coscripta. vides enim
1029쪽
quo pacto istic t serpete falsugges o,er quaeda suasio,
in appetitu aut carnali tanq in Eua dele latio oriatur. In ratione uero tauq in uiro consensio. Qui tande consummato peccato homo tu et de paradiso roc est e beuot ima luce iustitie,in mortem expellitur, idq; omnino iustifime. Non enim cogit,qui suadet, Cr constit omniunat ras,tum demum suavi seruare pulchritudinem.si in Aqῖq.st id suo ordine gradibus suis consistitit ut consequens sit desuperioribus,t quibus rationalis animus ordinatus est, ad instriora non esse declinandum=ec quisq hoc face
re cogitur, Cr ideo si jecerit sine iusti defusione punitur, non enim hoc committit inuitus Quod si ratio in sua sede consistit nec declinat a peccato immunis est homo,etsi fomes ebulliat. In quam sententium dixit Grego Privarius: cogitatio quantumcus turpis mente no polluit,si
Libenter futemur in renatis ac pise hominibus leae Leκ pecca ge peccati reliquum esse habere istos semper cli 'deplorent,quod scilicet carnis subinde infirmitatem sentiant,quod experiantur se a perfectione legis longe adohuc abesse,quam assequemur tandem in litura uita. Naquotusquisque est, qui in a fictionibus ut debet) nimi- - ,
ram citra ullam animi molepium obtemperat, qui non interdum stimachatur,cumpi' omnia ex animo succedere uidet Rursus, quem dubis , in quo Viduam istam carnis σ1 iritus pugnum omnino extinmm esse reperias sci Iam si extincta non est, quemadmodum penitus non extinguitur, donec per gratiam lesu chri Rouia σpi de corpore mortis huius liberati fuerimus. Clia
1030쪽
H IN DE CALOGUM.tandem ratione dices ullum homiuem quantumuis sti ritu vegeto Cr alacri sit legem adimplere, ubi alterae adhuc hois pars repugnat,aut salte ut debet stiritu non subsequitur sed magis remoratur quemadmodu chria Μ ist.*6 pus dixit: Spiritus quide promptus est, caro aut instrαRφ- η ma paulus: condelectfr enim legi deisdin i interiorem homine. Video aut aliam lege in membris mez,rera pugnante legi mentis meae Cr captiuante me in lage peccati,quae est in membrio meis. Et paulo post: Igitur ego inerata ii, ipse mente seruio legi dei,carne uero legi peccati Atuq o. δ ςP ψ non negamus,si peccatu largius accipias scdm phrasiis Hebraica ut ligniscat morbu aliquem seu desectam, iuryersessione seu uitia,quod a perfictione legis nos remo' ratur,in pijs,quantumuis pie agentibin, legem peccati, ais adeo peccatu esse Cnemadmodum accipiendus uenό-L, mi Ap c P. Tis Romanos. Sed β proprie pecca
Peccxiu pro tum accipias,nimirum pro reatu seu imputatione peccam ' si seu pro a si aut μει merente damnatione aetermnam,non conuenit nobis cum illis qui dicunt, concupio scentium in renatis post baptismum tale peccatu clie,qΤpugnet ex diametro cum lege dei, er mereatur damna. Iohah., tionem aeternam. Nam quum christus per baptismum seu renascentium omne tale peccatum tollat. Praeterea
'φ' ' si nihil damnationis in his est,qui sunt in christo lori
modo abstineant a consensu, CT non secundum carnem ambulent . qua tandem fronte dicemushunc morbu seu imperfectionem per se μmptum rem morte aeterna diam estio. guam Us: s Quod si dicas: Q gist,ut haec imperstato in renatis taIe peccatu no sit, quum lax persecte adim