장음표시 사용
41쪽
3 Metallorum, ac Metasticorumn Genere. ta universa ad metallorum generationem concurrere, sed humidum materiam dicunt, quod hoc teris p dominetur. Cum tamen in Physicis nostri aperte ostenderimus Terram in lubterraneis fert omnibus sua virtute, ac proprietate caetera elemerta continere , licet ipsorum substantia tota fere Rerea , quam ponderis solam causam proba
Fuere praeterea, qui lixivium ex calce , & cinerbus per aquam dissolutis Metallorum materiam es scripserint: ut recitat Albertus, & reprobat : licchaec sententia Democrito Auctori accepta referatur quae tamen non ita simpliciter, ut prima fronte, praebet. existimanda videtur : cum Democritus, ecum ipso quidam in Chymicis operibus profundiores Artifices non ita intellexerint, sed mystice, & p allegoriam locuti fuerint, & materiam non simplciter humidam , sed cum metallico sale in modun lixivii , licet strictius colligatam insinuaverint quas tamen opiniones , dum physica sincerita.
te naturae opera examinamus , recipere non de
Pro hac eadem materia, quam plurimi Aristot iis potissimum Sectatores, vaporem quemdam , scexhalationem ex elementis, vel mistis ortam reccgnoscunt, quam nonnihil veritatis habere fatorcmur, si modum, & formam, qua id succedat, specialius, ac distinctius attulissent. At id quoque seatentiam eandem sic universalitcr prolatam rejicei cogit, quod sic dicentes videantur nescire, quodlbet aliud mistum vaporabiliter generari. Siquid ei animantium corpus nonnisi vapor est condensatus
Consimiliter etiam, & Plantarum, ut alibi proba
42쪽
tilere pilistus uestemininius. Sunt denique Alcsim urun peritissitari fere omnes, potissimum recentiores, qui pro me- illica materia nullam aliam mordicus tueri nitun-ir, quam sulphur, & Argentum vivum, seu Merςuum, salem explodentes, quod non fecit cum quiusdam aliis paracelsus. qui non solum Metalla, ieil reliqua mista universia, imo, quod absurdius vide 3r, clementa vulgaria ex his principiis secundaliis ictis exoriri jactitat. In quare merito a doctoribus hilosophantibus exploditur; qui nimbiaec sal ne- essarium existimatum est ad Metallorum produlionem juxta praedictorum Auctorum opinionem. lum enim haec ab initio mistionis ad ultimum usiaue coagulationis, &perfectionis terminum temperi volatilitate, hoc est in vapido, seu humido vapore Mentur, non videtur qua ratione sal principium fiam ut appellant hoc est igni rarefacienti, qc suble. antiresistens ad vaporum, seu exhalationum com-ositionem concurrere debeat. Quare fale, licet u una sit ex tribus principiis, excluso, sulphur tantum lque Mercurium pro Metallorum materia assigna
At cum videant in Auro nullum sulphuris in diatam haberi, tum quia nihil illius deperit igne quati-
mvis maximo, non olet, non inscit tractanteriis
unquam denigratur, dixere sulphur duplex existe quod comburitur alterum, & alterum quod in 'dii bustibile Auri dumtaxat compositionem ingle' itur. In quibus omnibus difficultates innumerae in-eniuntur, quas ex tali positione emergere unicuique lanilestum est a nemine hactenus elucidatas. Nolit congruum,nec inquirentibus inutile judicabitur; ire his omnibus longiorem sermonem instituamus-
43쪽
36 Metallorum, ac Metallicorum tu cinere. ut clarior, ac certior doctri na, sicut Physicum scientem, non opinantem decet juxta nostri propositi institutum ex nostris laboribus colligatur. Qilam plurimae tenim ex arte, quam Chemia vocant. in hanc scientiam intermiscere voluerunAuctores, ut Ars tam excellens non omnibus pro miscue comprehendi posset. Quamobrem nonnulla de Principiis secundariis, quae praeludia veluti sunt, ac media, per quae transite debent elementa, ut Metallicae mi iliones complean, tur, ex Physicis huc repetere non gravabimur.
Dι Principiis sicundariissere Mercurio, ct Sulphure.
PRIncipiorum secundatiorum necessitatem clacognitam quisque potest in mistis pluribus o
servasse, non quidem in eorum principiis, sed in esumdem per artem, aut naturam patrata resolutine. Natura siquidem suis operibus quantum pol satagens eadem ab interitu conservare, & a toruina tueri procurans, non in elementa prima reluta dispergit, sed in quasdam substantias corpreas homogeneas adhuc commistas, & priorum ejanam istorum virtutem redolentes: quod quam in cunctis fere in istis observare liceat, nonnullis eceptis, quae ob illorum fortissimam ligaturam ejmodi reuolutionibus non sunt obnoxia. In Anilibus tamen, ac vegetantibus id clarissimam est, quidem horum corpora si dissolvantur, ac pardissolutae conserventur, homogeneae nonnullae su
44쪽
Liber Primus. o 37prietatibus dotatae reperiantur: atque hae tres tantummodo, nec plures, neque pauciores. Prima quidem igne flagrans. Secunda ab Igne sine combustione fugiens & alta petens: & tertia, quae nec per ignem uritur . nec ab ipso evolans in igne stabiliter permanet. Primam sulphuris. Secundam Mercurii. Tertiam salis nomine jure merito indigi
Neque quis existimet velim ea intolligi composita, quae sic vulgo appellari consueverunt. Vulgare siquidem sulphur non totum igne crematur, sulphur tamen jure dicitur ,eo quod sulphuris proprietatibus
abundet.Sulphur enim principium totum est cremabile. Ita nec vulgi Mercurius pro principioMercuriali recognosci debet, cum jam completum, ac terminatum sit metallum, quod licet totum ab igne fugiat tale deinceps invenitur, quale antequam eleVaretur, erat. Quare metallum est Mercurialibus proprietat bus dotatum. At non Mercurius principium Secun- arium. Sal quoque commune secundum plurimum
iii per ignem destillatur, & in acidum Mercurialemi quorum vertitur.
Principia ergo dicenda erunt, quod nec elementi int,nec mista in ultimum suae perfectionis terminum te ducta,ad quem scilicet seminales internae virtutesila traxerunt. Sed media quaedam sunt necessariolo penda inter duo proposita extrema: In Metallo ira tamen generatione , ut pote quae ex elementisna mediate procedunt, non solum haec principia pere solutionem innotescunt; Sed in ipsorum exordiis e cessario sunt admittenda, cum non detur transitus b elementorum simplicitate ad Metallorum com lementum sine medio. Quamo.
45쪽
ιt Metallorum, aι Metallicorum in cinera. Quamobrem principia secundaria tunc dicem
erunt, cum nondum spirtualis internus Artifex priportionatam elementorum quantitatem sibi pro n: tutae necessitate congruam attigerit: quod cum hoc fuerit assecutus, hanc reliquam mistionis partei
quae est in materiae prius commistae massatione, pr prietatum,& virtutum omnium counione, ac total & integra terminatione prosequitur. Sicut enim caeteris mistis omnibus totalis generationis cursus
initio ad finem quibusdam terminis, & limitibus iqinctus manifeste cognoscitur . eamdem proporti maliter distinctionem in subterraneorum generatione quae videri nequit, necesse est admittere. qu etiam in Arcificiali Alchim istarum peritorum operatione liquet. In qua quia natura ipsa , ut princip:
viperatrix, & Artifex ut Natutae Ministrator opus et igit, conlintilesqiiosdam terminos intueri licet. It
rariter in Plantarum de Animalium productio i on solurn eosdem terminos in progressionis non it erruptae cur ita cognoscimus ; Sed in iisdem saepe diit ius ei iam immorari: ut in stirpiu seminibus, Anim antium ovis, quasi fatigata ad validiores vires prcco, qui superest labore retia mendas, uel uescit.. 4 cia ver δ csse nec plura , nec pauciora ex eo prchatur, quod cum tria tantummodo nobis clemei
corporea concedantur: a corporei talis ratione.
Dem excludentibus, virtutem in misto produceni in una ex his prae caeteris habcre oportet. quod si
lud Aer sit, sulphur pro duec t. Si Aqua Mercuritarct si Terra sal. De quibus singillatim opere preti ut 'est sermonem instituere ut nihil, quod ad hanc cos nitionem pertinere judicetur, desit. Concludent cxso cunus P incipium fecundarium esse cor bopac
46쪽
homogeneum ea primis elementis exterioris, ac interioris ignis virtute czmmistum, medium ad simpliciores persectiorum Mistorum compositiones necessarium, & omnium aliorum resolutione conspicuum..
Aturae Metallicae scriptorum neminem inve- ni re est,qui rem profundius attigerit. quam qui verae chemiae peritiam simul adeptus fuerit: nisi tractationem illam pluribus metaphoricis vocibus
adeo foedatam reliquisset, ut vix quid sibi ejusmodi verbis significare voluerit Physicae studiosis percipi
posJt. In sulphuris tamen vocabulo certius innotescit, ut praesertim apud Auctorem tractatus desulphure, qui in calce lib. peritos Artis allocrius , totumque arcanum reserans, sulphuris hujusce nomine saepius utitur, nunquam fere tamen eadem significatione. Primo pro subjecto vulgo cognito: ubi,ait: intellexistis quomodo hoc sulphur vobiscum vulgus vidit 3 Deinde pro triplici diverso termino, quo per Physico-chemicam operationem trahendo quiescit. ibi: Monstrate horum sulphurum dealbationem. Et aulo post pro inutili parte, quae per naturam reiiciatur: ibi. sulphur exivit. Postea pro re completa,quam ulphur incombustibile nuncupat:.ibi. Comburit er- o sulphur a sulphure incombustibili. Postre inbandem pro interno igne, cum subdit. Sulphureicia itur Mercurius noster. Quae omnia fusius in Oe-lippo nostro Consolatorio enodantur. Lullius vuN
47쪽
4o Metirarum, at Metallicorum in Genere
garia Metalla saepe appellitare solet sulphura, aliique
cum ipso aliter vocem illam, ut artem occultent mystice usurpant. Ut videre est apud Theobaldum ab Hoglande lib. d. disticul. Alchemiae. Nos igitur, cum jam physica tractemus, methaphoricis hisce loquutionibus omissis communes r tiones , quibus nomen hoc sulphuris accipi soler, nunc solum examinabimus.
Ex Primo quidem communissimum illud naturaemistum hoc nomine indigitatur, quod Ignis pabulum maxime dilectum, eumdem facili me concipit,&subterraneorum incendiorum causa perhibetur. cum per naturam accensiim foras Flammas eructat,
ut in Aethna Monte Vesuvio,aliisque pluribus. Humjus similitudine quidquid igne uritur, & flammam edit sulphureum non immerito nuncupatur. Nos in nostris Orthophysicis non sine ratione excrementum illud si nguinis, quod Antiquiores medici Bilem flavam dixere nomine sulphuris indigitavimus; licet propter humiditatis exuperantiam flammam concipere nequeat, in ipsa tamen , plusquam in caeteris excrementis sanguine, carne,& partibus aliis adipe excepto ignis plurimum, & aeris inesse cognoscitur, ideo analogico stulphurea faex dicitur. Principium ergo secundarium illud scilicet ex tribus, in quo ignis cum aere supra caetera elementa domi nium obtinet, apto sulphuris nomine praenotabitur, quod qua ratione generetur specialius est expli candum: ut hinc proportionaliter etiam quid de saliis omnibus sulphuribus, ct potissimum vulgari de quo specialius infra dicendum sit, habeatur, ac ipsius generatio ,&natura intimius unicuique cognita spateat.
48쪽
Liher Primus. 6i Nullum itaque clementorum , Demonstrabimus dii, assinius, atque amicabilius igni aere ipso, ob suam tenui sitimam, ac pene spiritualem substriam diapbanam, & perviam, .cujusmodi non qua, multoque minus terra, ignem subito insinum admittit, totumque quamvis immensium resistentia sese illico penetrari, ac illuminari si, quod etiam sensu clare innotescit. Cum vero Plex aer in partes dividi nequeat substantiales di-sas, nec a sua implici natura dimoveri, nullam to per ignis spiritualis praesentiam alterationem
lCrvare possumus praeter motionem, illuminatio-D, atque calorem, quos ignis effectus propriisios ostendimus. Cum ergo aer inmistionem ve- cum ca eris,hanc suam ex natura propensionemittere nescit, quamvis illam aliquatenus imodere. ex commistione terrae, & aquae, sicut & haec pa- r suas nativas dotes necesse est in commisto re de re, non tamen penitus deserere. Prout igituris minusve unum ex his dominabitur magis etiam, nusve naturales fua proprietates in productoicescere oportet. At cum mistum illud nondum, spiritualis interni Rectotis dominio concludaturque coagulatum terminetur, hoc est, cum adhuc
mistum productum in tali sorma , ut inter com- sta elementa major adhuc Ignis recipi possit. si aersit in praedominio statim ignem sibi amicum in-lsinum admittit, non quidem intra corpus tan-
, sed intramistionem, in qua quia terra resistere
soliditate nequit,et qua rarescit eousque, ut a terra olans separetur,ac in vaporem, seu potius exhala- nem seu fumum accensum exterminetur mistum,stue tunc flamma, quae non est nisi aer ignitus crasse sus
49쪽
42 Metallorum, ac Metallicerum in s nere sus per aquae, & portionis terrae illi connexae commistionem, sese dat in conspectum. Quod si aqua aeri
dominetiar,ut in Mercurio, tunc fit, evaporatio, sed sine luce, atque splendo te; si vero terra caeteris prα- polleat, hoc est virtutibus, non corporis mole, turmistum ita claudit, atque elementa sic fortiter quasi catena constricta defendit, ut aditus igni non corpcre, sed mistionis interioribus penetralibus intercludatur. Sicut in Ataro, & plus minusve in caeteris essobservare . si vero terra licet quantitate, non virtuti
superabundaret, tota inferius post Ignis actionei resideret, duobus reliquis, vel sub forma flami vel sub forma vaporis abeuntibus. & si praedicta super Aerem dominetur, licet aqua superabundet, tunc ab igne apprehendi nequit, ita ut mistum exterminetur, sed in fumum tantum vertitur mistionis vinculis nullatenus ostensis: sicut in Argento vi vo vulgari apertissime liquet. Hic tria summa nota. tione digna haud transeunda videntur. Primum est:
quod sicut sulphur dicitur, quod facile ignem concipere potest. Ita ex similitudine, & analogia quicquid in sui mistione plurimum Ignis intrinseci, ac essentialis recondit , sulphuris nomine praenotatur Sunt enim mista quaedam, quae igneae substantia multum habuere, vel habere possunt intra sinum, sentialiter. ac stabiliter counitar, vel couniendae , qt scriptoribus optimo iure sulphura nuncupantur , in combustibilia. sicut enim sulphura quaevis vulgo cognita sic nominantur, quia ab igne soluto vulget facillimet comprehendi solent. Ita ea, quae ignis ibgati, & inter elementa concluti plurimum continei
putantur, sulphura in combustibilia Physico chemicis appellantur. Alioquin ea verba aliqualem implicatione r
50쪽
Liber primus. 63onem includere viderentur, cum sulphur solum debeat,quod comburi aptum sit,& combustibi-ν pariter proprii miri eiulphuris proprietas perhitur. Hinς fit, ut sordes etiam quaedam metallo- , i inmo & Animantium, non quia flammam fa- concipiant, sed quia naturalis igius in ipserit mine sit multiplicatus , sulphura vocari solent. In etiam aeris plus, quam aquae & terrae super-mdare oportet: quia sine hoc, utpote propria, u venientiori sede ignis deficiens augeri nequiret.
ut vero in sulphuris nomine non minimum aequitationis inesse monstravimus. Ita similiter de in te hac combustibilitatis non minorem aequivocanem subesse innuimus. Saepe namque id combu-ule dicitur, quod per ignem vulgarem exterminale dii tui facile queat. Hinc aurum vulgi, atque
ibum Elixit dictum sulphur in combustibile, meorum Vero recrementum nigrum combustibile: tallorum vero recrementum nigrum sulphurnbustibile dicitur similitudine carbonum si ve na- alium, sive artificialium, qui licet staminam velliam vel parvam edant, quia per ignem absumun- , inter sulphurea combustibilia locantur. Secundum ex praedictis colligendum , duplicem telicet fixionis, scia in igne constantiae causam ha-ti. Primam,Terrae constrictae superabundantiam:
in Cinere: Calce: Talcho, & limitibus, quae cum
irrae plurimum, Aquae parum, Aeris minimum ntineant, radicali sede ignis, quae Aerest interiustituta,ipsum intro non admittunt, sed solum cor. raliter igniuntur ab externo agete, quo ab actione Iante in pristinum statum immutata redeunt. Scia dum stliciam Mi sti coagulationem ex multiplici,