장음표시 사용
61쪽
s M talhrum, ac uetaricornm in Genere. qua naturaliter sunt praedita non ita facile sensas e L fugere queunt. Ex di ctis liquet etiam, quare sal simplici aqua f. cili negotio solvatur,facileque pariter aqua in vapo rem adacta , sospes resurgat sal incorruptum, aquae siquidem proprium est terram liquare ; at quia corporea , mistionis recessus non penetrat alioquin mistio &mistionis compages exolveretur,unde corpo vis tantummodo exterius permeat, ipsumque cor pore tenus liquefacit , tametsi sensus corpoream banc in minimas particulas divisionem animadver
Cum autem salis generatio quatenus principium est ex iis, quae in superioribus capitibus declarata sun t facile possit innotescere, reliquum erit ut con clusi ve sal describamus, quatenus principium est secundarium, & erit corpus homogeneum mistum, in ter elementa & metalla medium, in quo terra iravea reliquis dominatur in isne sine fuga & combi
stione permanens- De materia metallorum iuxta Peram sententiam.
Is itaque hoc modo determinatis reliquum est de materia metallorum inquirere atque statue- te iuxta veritatem, & ordinem naturae conveni ei rem, quamvis alioquin frustranea videatur ejusmodi discuitio, quoniam diverso respectu ac tempore di
62쪽
laristare, cum hoc tamen discri ine, quod caetero- mistori: m principium non ex elementis simpli-Bus; sed ex alio ejusdem speciei parente individua, mediante i permate, semine aut ovo. At metalla ex mentis prim io ac principaliter,&ex ptimo ori-lriali fonte defluant, 'tincipiis secundariis median-
Si vero de propinquiori materia loquamur, ut ex taedictis recolligi potest, non vaporem aut exhala-onem statuere oportet ; sed principia praedicta, i Orum duo cum volatilia sint , ut Chemistae loriantur, non immerito saepe dictum est,ex vaporoso famoso subject o metallorum corpus compagi- i. Patet autem loquutionem illam nimis esse du-ιm,atque ob curam, clarioremque doctrinate J- , si principia praedicta ordine quoque naturae con- tuo ac respondente declarentur, qui observari po-iit in opere artis naturam aemulantisperi torsi Cheticorum quod cum sit arcanum non intelligitur nisi iis, qui rem oculis conspexerint, manibusque tra irint, ab initio primo usque ad ultimum plia quam riectionis finem completum. Cum enim seme ibi rincipale agens operetur,poterit inde clare simiter percipi, quomodo pari cursu in Ddinatum locis mili gradu procedat, Qui ergo expertus fuerit jam ognitum, habebit perfectam physic hemicae artis
nateriam totam primitus praeleferre sulphuream δίnflammabilem, quod comes Drnardus Trevirensister bis obscurissimis innuere Moiuit in allegoria, lini D terrogantinum multum laboris in opere sustine-etur respondit sepex:plus a principio qua sub finem. luia fons inflammatur: deinde in operis progi ci f.
63쪽
3s Metallorum, ac Metallicorum in senere
bulphureitate recedente , materia tota mercuri allaredditur, atque volatilis, quae diu in sese circuin volvitur & rotatur, donec mercutiali virtute cessante
salinosa sine ullo vaporo in fundo vasis itineris residuum peragat, ad plusquam perfectionis ultimum, cum seminalis virtu4 quasi trono regio domina; ria immutabiliter quiescens residet
Pari quoque ratione consent neum est in subterraneisloς is naturae cursum progredi; cum enim ubi que n turali virxus interna materiae ab Oxordio natuitatis infixa operationem peragat,ςum solo materia
perfectionis discrimine, pςcesse erit utrobique con similiter operari, siquidem major vel minor materit perfectio operandi modum & ordinem rari re nequit, tempus sobrin modo corripit, A rem perfectiorem in sine patefacit. Verum quidem est praefatu ordinem variari liquatenus pro varietate metalli pro
ducendi; in unaquaque tamen re, quam examinare
intendi mus, satis est id in medium asterre, quod in e senero dignius, persectius ac nobilius judicetur, quo proportionaliter, quid de aliis e tia inferiori bt statuendu sit, facile percipi poterit. In metsi senit
quamvis omnia aequaliter per natur m intendantur,
penes ipsam no unum dignius quam aliud habe: tur; attamen nulli dubium est,quin longiori , labori fori ςura in uno satagat; quam in alio ; sic in auri stione diutius ac laboriosius insud t natura, quarin ferro vel plumbo, ideoque in his citius, quam iauro finem assequim Consimilitet δή in argento vi- vo vulgari, quia fini ipsius est, ut in mercuriositatis
sic dicere liceat termino quiescat. non opu erit illud per salinosas mutationes incedere. Ex his pariter constat. quid veritatis contineat,
64쪽
a plerisque Auctoribus statutum est, metallat ex sulphure & Mercurio conflari tanquam exma proximiori. Hoc enim ideo dixerunt, quod rent in eorum transmutationibus tum per plixir, in arcana per ignem operatione patratis, divi-stem quandam fieri sulphurei cuiusdam recrentia parte mercuriali perfectiori, arbitrati sunte metalla quaevis ex sulphure atque Mercurion poni, quod quidem absurdum foret imaginari;
idem metallorum materia tunc homogenea noni,nec perfectissima mistione coagulata, quod tan nonnulli primae classis auctores scriptum relitae, inter quos Geber est, qui forsan praetactum anum reticero invidus voluit, alioquin si materiat ilica sic per particulas )uxta positas commisce-ur,quomodo unica dici posset, &ab uno rectore igii essent enim materiα duae non una. Altera igi- vel excrementum erit interpositum non de OG tiali proportion: misti , sed accidentali ter superlitum, vel de novo genitum, vel in projectionedicinae,vel indigestione privi imperfecta, dmplementum redacta Quamobrem saltem post excrementi separationeltallum ex mercurio & sulphure constare minime terit, non omne igitur metallum ex sulphure dctrcurio componetur. cruod vero dicunt sulphurtombustibile cum mercurio puro, aut i misturami cete, hoc obscuri stimum est; vel enim intelligunt leriorem ignem N aquam, acliem ac terram relin- lentes propter plures ratione , quod voluisse videt Comes dernardus praedictus in Epist. ad Thomal dononia, vel metallicum corpus mercurium , dei ir, per quod in auream speciem transmutatur,
65쪽
38 Metallorum, at Metallicorum in sentire. sulphur intelligunt, quod tamen Physico non erit admittendum ; licet enim haec videantur duo, unicum tamen revera corpore tenus est,uirtute solum spirituali ignis & seminis discrepant. quod in nostris Orthoc hemicis, ubi de natura & proprietate praefatae medicinae plura revelabuntur. Sunt praeterea qui credunt metalla ex solo argento vivo componi, in qua opinione sophisma quoqueno leve in voluitur; si enim dicatur quodlibet metallia generari ex argento vivo vulgi, tanquam ex immediata sui materia hoc quidem inde esse falsiim co vin citur , quod nulla species, seu speciei individuum iindividuo alterius speciei constetur; cum ergo argen tum vivum metallum sit completum per naturam specie pro istas diversam ab aliis, n5 poterit inde aliorum peti materia; nec similiter metalla ex materia quadam universali, omnibus aeque communi, ita ut quodlibet singulare metallum ex hac universali prius existente materia suam accipiat corpore itate, quo quida voluisse videntur: plura enim inde consequenter absurda mi ei quae illud minime admittendum esse set, quod metallica species unica solii foret ; disterentia vel o illorum tantummodo accidentalem, non essentialem.& ex intrinseco procedentem asserendum esse, quod infra falsum esse demonstrahitur. Aliud etiam absurdum patet,quia in nullo generem storum id obses vatur. Animalium etenim,&stirpium si ecies nulla ex ccmmuni materia generatur, quin imo nec individuum aliquod ex alio suum accipit corpus, tanquam ex subjecta materia. licet oris Hala usi iam ex eo desumere queat : quanquam enim abusive dici laepe toler animalia cuncta excar - ne, di piari S ea liguo constare , hoc tamen ideo dicitura
66쪽
Liber prim .r, quod prius necessarium sit, carnem quandam tersalem prae existere, seu lignum, ex quibus spe-
singulae suam materiae portionem sumant ; sed mmodo, quia in quibusdam communicare sint observantur; sicut enim caro cum carne in plu- is convenit, ita lignum cum ligno, licet non mi-isserat essentialiter , & ex natura rei intrinseca a ligno, quam caro a carne. onsimiliter & in metallis rem se habere dice, quod quamvis omnia videantur in quibusdam municare,ita utargentum vivum aliqualiter exi-ari possit , nihilominus non minus unius essen-b essentia distat alterius, quam praefata misto-i genera. ke quis igitur in posterum decipiatur, in metal- naturae disquisicione, statuere oportet, metallii materiam suam ex elementis accipere cCrporei-m primario, & principaliter : immediate vero tincipiis praedictis secundariis ordine ac modo uatenus variato ut supra satis est explicatum. De Fine ad quem Metalla creata sunt o generata.
T T integram &absolutam metallicae naturae co- gnitionem assequamur, omnes necessario cau-
Cum ergo de materiali & effectrice peractum siticienter, reliquum esset de formali & finali in
Cum autem formalem in physicis rejecerimus Ddammodo & ut vulgo physici tradidere, substi-
67쪽
go Metallorum ac Metallicarum in Genere. tuentes ejus loco effectricem intrinsecam, aqua sola specifica rerum mistarum essentia dependet , reliquum est, ut de finali loco peragatur. Metallorum ergo finis erit inquirendus , ad quid ea videlicet ab Altissimo creata sint, & per naturam jugiter Sene'
Nulli vero dubium est , quin omnia per creatio nem directa sint ad hominem tanquam ad ultimum finem sicut ipse ad Deum : in hoc tamen protinus difficultas occurrit, cum ad hominem parum aut nihil metalla conferre judicentur; constat enim longum satis arvum egisse parentes primos sine metallo-ium usu, quin imo & populos nonnullos sine meta, lorum adminiculo vitam tametsi laboriosam ducere. Hac eadem aetate perhibent historiae,& de auro disertissime quidem ostendit Franciscus Picus Mi- randulanus, in suo quem edidit libello de auro nullius peni tus utili tatis ad humanas sublevandas indigentias miraturque quare tanti factum fuerit taci- to omnium pene nationum consensu , ut caetera cuncta per ipsum metirentur et Deus vero &Natura nihil frustra condidisse jure optimo creda- tur , si nulla de auro necessitas assignetur, inanem prorsus uri crearionem ac generationem in serre oporteret , posset quidem non male responderi ad Universi profectionem , ct complementum illud conditum , ut inde infallibilis Omnipotentis Dei sapientia & Bonitas manifestaretur ; at haec ex caeterarum rerum creatione , imo &ex ipsiusmet hominis satis siperque illucescebant, ut non esset opuejusmodi creatura, quinimo infinita pene alia create potuisset Altissimus ad suam homini Bonitatem Sapientiam, atque Potentiam ostendendam. Quar
68쪽
Iibre primas. 6t: inde auri nece nitas ulla inserti apparet. Quod si
rarae opus in metallis exa minetur , nulla quoque illam necessitas innotescit. Morales necessitatean dubito plurimas afferri posse , propter has t D rationabile non est metallicas creaturas ab ini- in creatione productas, ac jugiter per generati ora naturaliter propagandas. uamobreni aliunde metallorum snem nobis ectit recognoscere a Cum ergo videatur natura in1nibus omne possibile medium attingere voluisse,n poterat ab Elementorum simplicitate, dc prin-liorum aliorum ad Plantas percurrere sine metalis lut haec essent veluti dispositiones intermista per- sttota ad plantas, & hae ad animalia, alioquin non lFriis possi bilis actio spiritualis astrorum virtuti e pleretur: sicut enim per ignem tria praedicta se-ndacia principia praeparantur; ita per virtutes pla- rarum septem homogenea corpora complentur. c totum in metallis sed in quibusdam rudibus mi, ut terris. lapidibus ignobilioribus, mediis mines, ut vocant, lapidibus pretiosis, & demum intem metallis quin imo& proportione quadamnalogia in vegetantibus & animalibus , in ipso sertim homine , in quo propter hanc ratione inacelso non ita clare illucescentem existimatum, omnia metalla verὰ ac realiterines e , quod qui- non a veritate prorsus alienum existimariis licet aliter nonnullis visum sit. virtus enim a-orum in hominis visceribus & instrumentis inaniis tur : in humana etenim carne id peragunt side- septem praedicta, faciunt in caeteris, cum di crimitamen , & metallicis metallicum sibi corpus faeiacit, in stirpibus ligneum, tu animantibus & ho-
69쪽
sa Metallorum , ac Metallicosum in centre. mine carneum : quia virtus eadem pro diversitat materiae diversis circumstantiis dispositae ac praeparatae diversimode necessario operatur. Quod ne frustra dictum videatur, aliquid speculius subnectere non pigebit ex nostris orthophysicis disquisitionibus depromptum. Quod licet aliis etiam videatur aliqualiter cognitum , non tamen parratione a nobis visum est explicandum ; ex princi piis namque valde diversis a communibus in diversas lententias operae pretium fuit devenire. A Luna ergo cerebrum pendere putamus cur nervis omnibus, spina dorsi, ac sensuum organis, quidquid ad sensationem conducit. A Mercurio Pancreas. N Lien , quae ad acidi re crementi expurgationem inserviunt. A Venere Testes cum vasis spermaticis & partibi ut ossa ; &in mulieribus uterus, &quicquid ad prclis propagationem destinatur. A Sole Cor in medio residens cum arteriis venis, sanguine pulmone, trachea, &quicquid ad vitas influendanu & nutritionem complendam attinet,
A Marte Hepar cum vesca sellea, utpote quo directum sit ad bilem stili hui eam, ex sanguine in ip so digesto separandam AJove Veia triculus cum suis annexis, ex sophag intestinis ac venis, lac, & quidquid ad primam ali menti praeparationem spectat, sicut idem Jupiter Deo iam e& hominum principium creditus est auii
qui ius. A Saturno Renes cu vasis,uter ibus, vesica &quidquid ad salis ab alimento repurgationem concurrit. Nequia vero miretur Astronomicorum ordine i
70쪽
I ιν primus. 6; ne hic obse vatum , cum de astris serra obaberet Physicus autem ordo clarior forsan medicis po- limum videri poterit, ut a Jove prisecipium , 2 O.
a. te, o. a Mercurio, qO. a Saturno, co. a La-TO. a Venere lima seriem & functiones per nat D ordinatas Primo namque alimentum a ventulo digestum in venas lacteas illabitur, & hinc innbare nuper a Pecheto inventum receptaculum, ibidem a tribus, quibus scatere potest lupeis una-us per tria institui a glandulosa instrumenta repur. letui; Per He par ab amaro Sulphureo : per Pan as N Lienem ab acido Mercuriali: per renes a Sa- eo & aqueo, ut hinc lusiicienter pro vita prie paran ad vena, sub clavias, indeq; ad venam cavam de X per dextrum cor sis ventriculum de pulmones in strum ingeratur, ut per arteriam archam in uni tum corpus deferatur, per haec fassicienter praedi-l : tunc demum ad sensationes in cerebro com-ndas, ac sobolis genes at onem & continuatione
vasis huic operi inservientibus idoneum est, debus omnibus in orthophysicis copiosus disi ii-
Ω aod veris ab iisdem planetis , a quibus metallac viscera constituant, ex analogia, similitudine proportione non levi scrutati sunt nobiscum pleue alii non ignobiles scriptores . etsi nici hodo ali- temis dissimili, hanc eandem analogiam in planum partibus, quae proportione animalium mitiu-
lotis respondent, qui rem intimius introspexerit, tervare poterit. Radices ergo ventriculo animam correspondentes, utpote Nutritionis principi- a Jove reguntur , Truncus seu radicum congre- o, unde cortex ta rami assurgunt, in medio resi-