장음표시 사용
91쪽
8 Metallorum, ac Metallicorum in Genere.
que etiam naturalem metallis abnegarunt quod ta men sensu&experimentis falsum esse constat, cum
pluribus locis visa sint metalla semel est ossa iterum atque iterum re producta, ut in liva Insula. propterea inexhausta nuncupata, quod viginti quinque circiter annorum spatio fodinae jam inanitae nova ferrire productione impleantur. Sicut enim animalia, &quae vege sant, non alia ratione prolifica sunt, nisi quia seminali vi turgent, qua nunquam privanturita lia vero lunt & metalla. Probatum autem est in Orthophysicis, in anima' Iibus duplex inesse semen , novum alte tum invasis sperninicis, & alterum antiquum in toto corpore parentis disperso, hoc autem proli ficum ideo non est, quia novam materiam idoneam & circumstan tias sibi debitas habere nequeat,& propterea pes,c 'put, quae partes valde dissimilares existunt. quamvis
seminalem virtutem per totum corpus disperiam contineant, generare nequeunt; at plantae, quae tox
dispositionibus subjectae non sunt, non solum semi' lne multiplicantur, sed ierculis virtute seminis anti qui Oris, qua scalent, in perpetuom generationem lpercurrere observantur. Γic igitur&metalla, q0ο valde minus, imo nullo prorsus instrumentorum lyre obstringuntur, vim piolificam exercere poterunt Non tantum ergo seminali virtute prima liberam lsuis mineris , sed virtute seminali secunda in toto me tallico corpore diffusa,atque cohibita, in novam grnerationem protrahi arte valebunt; nulla etenim ab lsignari poterit dis amas. Ex prae habitis enim liquζx haec solum ad metallorum generationem exigi seminalem effectricem materiam aptam, locumqψς suis circumstantiis munitum quae omnia cum αqψς
92쪽
Liber Primus. Mars ac natura suppeditare possit, nil obstabit, quineade in imo & meliora opera perficiat. Praeterea probatur transmutationis veritas ex eo quod non entisin ulla cognitio haberi potest. Res etenim sicuti sunt ita cognoscuntur; at ejusmodi transmutatio scitur, secundum omne requilitum; describuntur enim
causae, instrumenta, modi, circumstant Iae omnes tam
ad Theoriam,quam ad praxim spectantes, adeoque uniformiter, ut nil prorsus invicem discordare in illis tradendis scriptores videantur quod ex praecedentibus manifestum satis putamus. Quare vera erit Apossibilis transmutatio dicta. Praepostar rationi non absimile est argumentum, quod Lullius attulit in quaestionibus, quaestione qua quaerit: An ars Chemica silens verum & reale: sic enim subtiliter argumentatur: Finis artis Chemicae
est aurificare argentificare,& vegetare,seu transmu- Utare: ergo h3nc demonstratur lubjectum artis esse compositum ex auro, argento, & Mercurio Vegeta
bili, quia hoc vult definitio principii quia sicut ignis' est principium ante omnia ignificandi, Leo Leonem gignendi, & triticum te ipsum propagandi sic aurum
se habet ante omnia in ratione aurificandi, & vege tativa in ratione vegetandi. Cum igitur finis artis sit aurificare e c. oportet in ipsa esse aurum, & Vegeta tivam, id est quod in arte sit lubjectum, aliud aurificaret, & vegetaret, absque auro & argento & vege ta liva definitio principii esset falsa;quia nullum principium esset primum, quod est impossibile; quodsi in subjecto praedicto sit aurum & argentum,& vegeta liva actualiter, & eis proprie non competeret aurist care,argentificare, & vegetare, quod est contra cur sum naturae, quia finis pateretur vaςuitatem, quam
93쪽
8s Metallorum c Metallicarum in Genere.
natura ferre nequit. Ergo concluditur quod ars ne- cellarib est de auro argento & vegetativa, quae suntentiare alia, &vera. Igitur de ars est te alis A vera
Rationes ab historiis certis, ab auctoritate in arte peritorum, atque consit ni libui, hic nobis physicam tractantibus non magni faciendae visae fuerunt, sed ea tantummodo , quae ex ipsa rei natura per ea quae analoga,& proportione in duobus caeretis mistorum generibus conspiciuntur, visae sunt a flerendae. Circa secund um,ex qua scilicet materiae multiplicatio praedicta essiciatur, tam certum est, non ex quo
Iibet proxime S immediate proficisci quodlibet,sed
ex determinato, hoc est cite uni stantiis requisitis circumscripto. quod inductione patet in omnibus ; ita metalla ex carne, ligno lapidibus terretis,gemmis, vitro ac similibus, utpote subjectis, a metallica natura distantissimis, materiam idoneam desumere impol- sibile est, quare solummodo ex ipsis mei metallis materia. m qua vis prolifica operetur, desumenda erit; quin imo cum metalla singula non minimum inter se disterant, nulli erit dubium , quin vis seminalis specifica aptiorem inveniat in uno, quam in alio, ut si visseminalis aurea fuerit, in argento Vivo , & argento
auro propinquioribus ut vis seminalis ferrea in plumabo materiam sibi convenientiorem inveniat necesse
est. Et quamvis Geber artifex in Chemicis solertissimus protulerit,& aperte testatus sit se invenisse, inquirit ne longa nec non laboriosa maxime medicinam unam, qua quidem durum mollescit corpus, &molle induratur, & fugitivum figitur, & faedum illi, stratur splendore inenarrabili &c. hoc inquam non obstaticum certum sit experimento non singula me-
94쪽
Liber primus. 87. talla vitalis medicinae pati facilitate,ac utilitate comis mutari iuxta si quidem convenientiam majorem facilior transmutatio sequetur. Ex his liquid ii patent duo. primum est , quod-qUam vis metalla in vicem circulariter converti possint . ut Albentis M. Si alii cum ipso assirmant, hoc non fieri virtute aliqua metallo tra Mauriando in existenti vel aliunde, allic quid illud sit delumpta, ex illam et corporea lubstantia, in qua vis seminalisper naturam indita fuit ab initio r quamobrem vim
transmutantem auream v. g. ex nulla ella re desume-xe possibile est,quam ex auro, argenteam ex argento, M sic de si in gusti. Secundum est virtutem transmutati vam, cum proveniar ex vi seminis per naturam cui- Iibet metallo inditam, non potentiorem in uno. qua
in alio reperiti, ne facili oti labore ab uno accipi posse se, quam ab alio; hoc enim nonnulli sibi persuaserunt, existimantes faciliori negotio unum in aliud, quia magis invicem conveniant, transmutari: falso enim crediderunt hujusce transmutationis originem ει fundamentum ex mutua metallorum corporeita tis convenientia derivari, non ex virtute seminali, ex uno loto metallo, aliunde nullatenus possibili deprompta. Quare si vis haec ex auro habeatur, reliqua omnia metalla licet non aequaliter in aurum conver tet; ii ex argento, omnia in argentum , si ex ferro in ferrum. Principium ergo tranimulationis & seminis est non ex materiarum quantumcunque convenientium similitudine. Id hoc loco non vulgari animadversione dignum censeo, quod in philosophantium peritiorum gratiam sum revelaturus, duplicem nempe metallorum transmutationem scriptores tradidisse, in qua pluri-
95쪽
8 8 Metallorum, ac Metallicorum in Genere. mum errare contingit, nisi una distinguatur ab alterae licet ab eodem fonte procedant ambo , prima pars quae in unica singulari metallica materia succedit, sicut in semine quoque plantarum fieri diximus, cum
scilicet granum tritici terrae amandatur, ibique hu- mechatum, dissolutum&calefactum in novam generationem ducitur, in qua corpus antiquum destruitur, quod tamen nova progeniet reparatione magno fomore compensatur, dum ex priori corrupto multiplicati foetus exoriuntur, qui tamen majori virtute non pollent . quam fuerint parentes & avi, ita pariter & metallum, uti dictum est apertum ex
propria seminali virtute in sobolis inultiplicationem
Pellitur, augetur etenim plurimum, dum ex veteri corrupto additione convenientis materiae novum
genitum reproducitur, cum hoc tamen discriminea stirpium seminibus, quod in hac transmutatione. quod secundo exoritur, majori .valde potestate prae ditum cognoscatur; sed haec transmutatio adhuc duplex est, in qua metallum persectioribus dotibus e
ornatur quas tamen in alienum transfundere nequit, sed in suum proprium corpus tantummodo opera. Iur. cujus exemplum est in ovo, cum sine alterius materiae additione in pullumransit, qui quanquam persectior est, quam ovum, perfectionem majorem non possidet, qnam possedis et pullus, unde ovum
exoriebatur; at haec proprie transmutatio dici non deber, sed maturatio potius, non enim internus artifex seminalis inhabitator, sed habitaculum, & corporeum domicilium, in inchoatae maturitatis persectionem ducitur, quod in vera transmutatione non fit. In hac enim habitatorem una cum habitaculo
alieno juri submitti oportet. At
96쪽
Liber Primus. 8yAt in secunda, quod iterum enascitur non tantum dignioribus ac potentioribus viribus decoratur; sed has caeteris etiam metallis per prolectionem ut vocant )super ipsa igne liquata in jecta impertire valet.
Et ex hoc fecunda transmutatio metallorum in telligitur,in qua videlicet metallum transimulandum
tanquam alimentum est alienae virtutis transmutantis, quae tua potestate alimenti potentiae dominatur, quae tamen quantum potest resistendo se vinci non sinit penitus & integraliter , quare ex ambabus . quamvis debilior in magna corporis mole potentior in minori resideat r sit medium quoddam , in quo terminus est naturae communiter intentus, si tota vis subjecti transmutantis exhausta fuerit, alioquin additione debilioris metalli iterata semel aut pluries praedicta uis elanguescit, ut terminum sibi a natura praescriptum egredi nequear,& hine metallum natu rati prorsus consimile, imo identicum exurgit. Qilamobrem transmutationem hanc cum antis malium nutritione analogiam & similitudinem habere constat, in hac etenim sicut in aliis vis seminalis
transimulans requiritur, quamvis altera calore & iu strumentis, altera vero solo calore propter instiumentorum carentiam perficiatur et in utraque alimentum aptum & idoneum exposcitur, quod pro majori vel minori affinitate atque convenientia facilius, uberius & utilius in aliam substantiam transmu/tatur : quinimo sicut animalium nutritio non ex
omnibus indifferenter alimoniis, sed ex idoneis, dc proportionatjsessicitur ; ligna etenim duriora, lapides, & id genus similia, utpote quae pluribus dis: positionibus ab animalium carne longe diversis praedita sunt, a seminali virtute superari, in proprium M
97쪽
so Metallorum, ac Metallicorum in senere
assinem succum praeparari nequeunt : ita metallica haec nutritio non ex omni subjecto , sed ex eo dumtaxat, quod cum semine mutante sitastici euter con Veniat, compleri potest. Hinc est quod aureum eli-xir vi seminali, seu mavis ignea maxime aucta nil trant mutat, quod ab aureo corpore nimis gistet In hac muritione consimiliter, ut in illa recrementa &farces semini incongruae ac inutiles ex alimento segregantur, uti dictum est. In ambabus enim superius enarratis transmuta tionibus necesse est aliquid absimile secerna, non alitet atque in animalium alimentis, quae nunquam adeo alendo id ea & convenientia reperiuntur , quin aliquid impurae labis , ineptae trant mutationis contineant, plus minusve tamen prout similibus vel dissimilibus alimentum fuerit. T ransimulatione seu mavis irasmutationes praedi
ctas possibiles quidam concedunt, sed vel reio aim possibiles , aut saltem dissicillimas , quibusdam econtra faciles praedicantibus. De qua re verbum quoque addere non displicet ; tu facilem quidem ex altera parte dicimus, &ex altera dissicillimam. Diia ficultatem vero excucumstantiis pluribus necessario requisitis pendere protestamur, quas in disiceptatione nostra de Liquore Alcha est claumeravimus. quod vero facilis pariter sit, inde probatur, quod nullum naturae opus, ut videre est inductione in singulis di Dscultatem habet: has autem transmutationes e Xphcatas omnes merὸ naturales esse fatemur, nec a rs aliquid ultra ministrat, nisi quod plantarum seminibus& sesculorum diversorum insitionibus , vel paulo plus, prout subjectum plus aut minus delicatum est
98쪽
Liber primus. 9 ac desti iactioni obnoxium , de quibus omnibus in
Chemicis nostris Deo concedente fusius. Quod lepis ab auro color, O tiinura nullo ar
tificio sit si parabilis. CAPUT XIII.
Forum qui contra verae transimulationis metallorum artem sentiunt , duo sunt genera, alterum penitus impossibilem dictitans Si alterum vero non tantum veram putat. sed ita ut in pluribus ac diversis materiis ipsam consistere mentiatur, cum non nisi ex unica penitus & singulari proficiscatur : unum. autem dico , sicut ovum , ex quo solo ut principio pullus progignitur, excepto calore sum ciente , licet postquam exortus fuerit alimento idoneo egeat. Praeter haec dico aliud est genus tertium inteI utrumque medium , eorum scilicet, qui rationibuS , . historiis, ac experimentis non tantum virorum omni
fide dignorum, ted etiam sibi met iplis inspectis con-Venienter, artem quidem affirmant, illamque in auro tanquam in primo ac principali siubiecto residere, & illinc emanare, sed erroneo prorsus ope Ieexistimantes ex illo per sophisticos, ac extraneos liquores colorem suum segregari , quem postea auri tinctura, seu spiritum, live animam, aut quintam essentiam vocitant, quo postea tantundem auri suis per alia metalla liquefacta projecto resumant,qua l. . tum id fuerit, unde prius delumptum fuerat, decepti forsan Paracelsi verbis , quae non lic ut prima fronte videtur interpretanda sunt, ted mystice , ut mos ipsius est familiaris,nec vulgares duntaxat,ignaori qu
99쪽
y2 Metallorum, ac uetallicorum in Genere. xique homines credidere r verum doctiores scripturae pariter monumentis tantum errorem tradentes, '
pro plurimi a vero tramite deviantes non minimum se detrimenti perferre senterunt, ut non tenue operae pretium me facturum sperare possim , si sophisticam hanc opinionem ex artificum mente rationibu cla rissimis eliminare valeam. Hoc enim si verum foret, e directo adversaretur iis, quae hactenus hic demonstrata fuere, cum praesertim eorum nonnulli scribant auri tinctura detracta dorpus residuu verum esserargentum. Ita Joseph Quercetanus vir alioquin da Chemicis disciplinis optime meritus, & cum eo plures alii: quod tamen tam absurdum est, ut nihil magis': tunc enim ex auro argentum generaretur absq; argenti semine per solas res solum extraneas, per quas etiam aurum in substantias varias divideretur, svalde dissimilares , quod totum est contra artificum experientias : Aurum siquidem est omnino incorruptibile , & quam maxime homogeneum, tam ar diam possidens mistionem, ut nulli rei, praeterquam uni soli. quae in toto naturae ambitu inveniti nequit,
speciali Dei privilegio obtinendae , sit dissolubile :quomodo ergo poterit intrinsecus penetrari per ejusmodi liquores,quantumcunque tenues,& acres,
quod si nemo illuc pertingere queat, ubi principia
seminalia. quae spiritualia sunt, resident, quonam modo virtus eiusdem in aliar metalla transfundi poterit ξ aut quanam ratione liquores ejusmodi ab ala ιri propria te de vim seminalem detrahent, ut in seipsos recipiant. & aliis dissimilibus impertiant λHis adde vel prolifica vis ex semine spirituali pro- manat, vel ex corporei si primum , quomodo vis
spiritualis in subjectum sibi extraneum & dissimile recipi
100쪽
Liber primin. recipi, aut recepta stabiliter perdurare poterit. si
vero ex corpore, vel hocmi integrum , vel in substantias divisum non integrum, quia dicta tinctura non est integrum corpus si divisum, quomodo ex corpore dissecto superstes vis prolifica obtinebitur 3 putant autem in solo colore auri essentiam sustineri, quod in erroneum : in caeteris enim seminibus vel ovis tam animalium quam stirpium non color attenditur, sed vis interior , ex qua color&ompe aliud accidens consequitur. Nec propterea rerum tincturae, vel colores quantum ad generationem sui similis spectar, supra reliquas partes misti corporei quicinquam possident essicaciae majoris quanquam in quibusdam proprietatibus illis praevaleant. In aliis vero vice versa superantur. Est enim lictura in animalibus.& vegetantibus pars sulphurea magis, ideoque separabilior, quam sit mercurialis, & salinosa, quae pertinacius subjecto inhaerent, ac dissolutioni resistunt, ideoque in sale vis potentior. Rationabile siquidem est ibi specificas proprietates strictius coerceri, ubi dissolutio minus potest, cujusmodi est sal mistorum. Ex adverso autem sulphur debilius est , quia promptius misto segregatur, dc aerium est. Si ergo vis au ri praeparativa daretur. potius in residuo corpore deis beret esse vegetior , qua in in sulphurea: si enim haec tam prompte a suo corpore disiungi potuit,quo modo alteri extraneo stabiliter adiungetur Hoc autem clare liquet non solum in animalium& vegetantium tincturis, ex quibus subjectum anti
'Uum Non reparatu nec ex . roci calore, vel Rhain balbari milia . ex quibus extracta fuerunt, reproducuntur. Sed nec etiam homogeneis, ut in Croco