Belli SvecoGermanici volumen primum in quo post causas belli paulo curatius enucleatas, series ejusdem ab ortu usque, ad gloriosissimi Sveciae regis, Gustavi Adolphi, secundi & magni, obitum, ac finem anni millesimi, sexcentesimi, tricesimi secundi d

발행: 1648년

분량: 404페이지

출처: archive.org

분류: 전쟁

71쪽

ss BELLI SVECO GERMANICI

quasi speculandi causa castris egrese inita : Qua Rex absolutum inses cepisius,& nescio quo inter viam digressus, rerum hedii carum arbit=jum ; di m. fi- ad suos non rediit , sed recta transiit dem Dux interponeret suam. Regi

ad hostem; fama & nomine insuper omnes o I gulas munimenta, habito: Quod, ut proditoris & tran*- transitu staminum opportuna, o nutu rugae, patibulo Sedini in foro publico non in Pomisania loca aperta fore ; ita

a fixum, pro eo poenas luit. Mi cum integro ExerciIu, vel 3te ejus-Pesio, . Equitum quidam Magister, na- dem peridiatransire, se is ea, ut hespitia, ' tione Italus,Johannes Biaptista nomi- assignare,praesidii pro lubitu, necessitui hi ba'ne, dicti e ploratoris indicio in carce- te exigente, mtinire, is vel, mi Bie missumium. rem C. njectus, sponte eonfitebatur: abduZio, iterum macuare, CH, an iu Conjurationis quoq; hujus ii sandae e re besti videretur, is donec turbae hi participem, compluries mortem Re- Facu inter xt edarret, ins a reti si intenta se, sed ,quotiescunque icto- nere. liberum relin eretur: Supro petulum, flagitio perpetrando, atti- Ma tamen Duci juris utione, ct regimis serit, fatali quodam torpore, & mcn- ne principati, nec non ordinibusprotan

tent sibi obriguisse & manum : Vt, cis, ct chique 'rivato, juribus,ι is, bo Quod animo praesumserat, este tum norum e u ruritis a is.. Insuper daecaremon posset. QSi, castrenti Ham- h ibus intaer in us is milJes sopiendis, natus judicio, in furcam sublatus. ςst: milite in irinesre ae hospiti, dum ira is Exstatq; ad hunc usq; diem in mediis aut mo=atur ii, stentando, di j a -- castris crux, ex Pa pependit; ne fariae LVari conger nda, exigendo in stamin, proditionis monimentum. bus , portlabus maris, ad eorundem δε- Diversa Hoc ipso quoq; tempore Regem fensione porroris, conferen As Regi, ad avi, H. nonnemo , ipsius 'artibus clam acioi- necessaria belgi, sub diu,nacibus Milicis . , .. ctus, Rati bona , ubi Et ectorum con- m Ducustamina ac portu ubducenis, , iii, Venins tunc habebatur, lacit certio- navita perhoopitia distribuendo,, Haurem Jesultas monachum, Amberga struprotainciae, tam mari, quam terra, Oriundum, antequam vitam monasti- incolarum ope maeniendis, certa rotonecam ingrederetur, artificio sartorcm , ςonventum.

suboritasse in ejus perniciem : Qui sub Porro hospitiis quoq, militari- exulantis divini verbi praeconis schc- bus publica autoritate praescriptae le- hi j male quales tum, paroeciis suis Caesa- ges: Quarum haee summa : litari rianorum injuria pulsi,frequentes hinc duciplina tibistis,iricte observata, inde oberrabant insinuans , aut obla- protectorii s minia ibus, seu tutelaribus' to libro, quem ipsimer Jesultae d id Salva ardias peregrino .

praeparatum praesentis,imo Veneno, vocabulo dicimus) neutiquam violatiis, ut ,saltem apertus, exitium inspiraret, si iddamni incolu daret miles, Ducto- insecerant, Regem dederet neci, aut ribus incumberet resarciendum. Coni- sca. si id commodius visum, transve meatum is pabulum Commissaris Duc beraret. Nec minus ab his, qui, Cae- militiprospicerent, aut,remoram non Iosaris militiae renunciasse praeferentes, resnte miles ipso umeret quidem: Sed a stipendia Regis ambirent, sibi praeco toritate Du Iorum, is ea moderatione , vere admonitus ςst. Ut ita, iiquidem ne segeti in serretur calamitata. Ulte- monitiones hae non de nihilo colite- ' rius, mi Dem praesidiarium, proer ea,

re, in sidiis Regis vitae struendis, j .m opiis, nomine exigi peranus, ho- itum hostis nil reliqui fecerit: Qv s ta- orti minime gravem, ab ipso Rege, fruanen divini Numinis clementia ab ejus aereineu commeatus lentatum iri, pro- capite protectionis suae umbone de- visum. QVVniam vero Dux & Ordi- .fendi . nes provinciae Regi, ad conscribe

. H - . . i. dum nonnullas equitum, peditumve

a 3. Plauci ita multo pollin- Legiones, diribitoria obtulerant, Rex ni K ser Regem & Ducem Pomeraniae, Iocorum, ovibus miles conflueret Hemo-dς ' tuendae foederationis inter eos nuper ne bi reservata, sumtuum se alimon ἡ ntractae , de bello ad utriusq; do curam Sucis dispositioni relinqueba .

sensionem porro gerendo , pactio Praesaeus d liceps certuwfusentationi. modo, i

72쪽

admotis scaris, poti s crumperet insolentium exactionum licentiam. Tandem conventio, ad Urbis Sed inensis desensionem ranter Regem , Ducemve , ac Civitatem nuper inita , ad verbum praesentibus quoq; pactis inserta, & sic iterato norum Magnatum consensu roborata.

Utraq; autem pacta, tam quae inra m defensionem Patriae, quam milita- Dium ria hospitia concernit, Ordines provinciae, pro se ac haeredibus, 4c po- steris suis, mense Aprili proxime se

oventis .anni, in omnibus. articulis,

sincti, tima fide interpinita, rati habuerunt.

Dum ita ad Sedinum

Retii oe' l cum potiore Exercitus robore a Rege desudascit iuri Contius , ut hosti in- ruenti eo validius hic locorum Obsisteret, vali suis Stolpam conclamatis, castra illic posita, & simul Anelamiam ad Panim, a Stralesunda ac Gryphi .aldia praecipi iam his oris Urbem, ultimo Calendarum alligusti , ultro deseruerat: Regiis, simul ut desertam intellexere , peropportunum hunc tibi locum, utpote Suevi ostio propin- quum, Sc portu transiti e Panis fluvii commodum , imo procestriorum instar, objectu suo Usedomitam insulam ab hoste eminus protegens, duodeci--mo Calendarsi, ductu Laurentii Cag-su Tribuni occupatum, praesidio firmantibus.

Dis -- Oppidum de arcem Ukermundae.. a Ducis Pomeraniae milite aliqvousq;.

adhuc custodita, Caesariani, non Obstante contraria 'vi pactorum , cum Duce, tradito Garcio initorum , postmodum, hoc expulso, 'occupaverant. Imminentibus vero Regiis Contius, poenitentia, facti mox subeunte, occasionem Ducis cum Rege Sueciae com- . mittendi hinc quaeritabat' ab illo postulans: Ut suos , pronuper indignum in modum ectos, loco tutando remitteret. . Quo renuente Caesari ui, ut alibi, ita hic se gerentes, loci, rri us expilati, vacua possessione Resiis ces Esre .

in mol- ininto Calendarum Augusti,incti xin cniphusius, generalis vigiliarumPrae

primo impetu,

Datur: Arce, duobus Panis brachii, amplexa, adeoq; expugnatu haud uileis cacili, quo Caesariani se receperant, obsidione cinctL Huic adieci eo acutis continuandae, vetus caerule

ste eastra ad Sto pana deferente, plorasque copias e citeriori Pomesania Seidinum paulo ante avocarat, illi subs-dio reinissa.

Ustimo Iduum Augusti E triplici

tormento si suggestu arx quati ecepta: Mox praesidiam her tubicinem, facere deditionem juvii, cordate respondo ruiit. Caesari Sacramento addiIos; e dem auspicio ct et fiere paristos, ct mori: T riculum mod3fiacerent Regis; nse animos militares imis defuturos, nee Cirtutem. Et sane primi fere hi, post Regis in Germaniam appulsum, miletes se praestitere : Frontem hosti ac arma obvertere ausi. Isthac itaq; vi

nequicquam tentata, ad viis conversus

Cniphulius, o via scriὶposam humuniae j moliri miles poterat, projectis lignorum ac viminum fascibus, terra q aliquantillo superinjecto, accessus prinmovere arcem verius institit: Felici adeo successu; ut ad oram usq; fluenti, quod arcum & Urbem interluit,brevi progrederetur. Vincis mox ac plureis coecis, quae substratis ratibus imponebat, id quoq; tramittere connisus: Cur rei vcteris pontis, quo a continen ii in arcem olim ibatur, non iussi pe- nitus destructi, rudera magno usui fuere. Dum lixe illic aguntur, Cle Clem noae arx, quae, loco palustri sita, dea noam sub triginta hostilibus sciopetariis desenia haecintrosa, non nisi admotis tormentis capi V posse' videbatur, quarto Iduum At

gusti, astu intercepta a Cniphusio, de viginti. Vinq; militum praesidio, diructu cujusdem SubCenturionis, ipse sa est.

nisu laborari : Nee obsesii defensioni st nae ar- suae deesse, sed, machinis subinde de loco in locum translatis, Ec vallo inci so humilius demistis, obsidentium

vineas, ac velamenta, militem occultantia , liquo iei pessii odaro.

73쪽

BELLI 'SVECO GERIM ANICI

Mesphusius vero, pMum dis commo- mo irruptionis impetu c in capti iii,. sedulo instare; interruptas omni vitatem μοδ gβ . cu bilis

Ilioena resarcire operas; &freque- Exiguam istam ' ti tormentorum tonitru in obs*ubs ful- pepo lucro Culphvitu rinxςux linum minare Adeo ut quasi octies uille parum abfuit, quin Gryphis Waldaa eX 4. U

dem nublicam uni E suis impertiri pc- inde cum Gommeantem, polliceb tiit ovi adCaesaris Campiductorem, tur: Certa & destinata die, ubi excu- contium, ablegatus, Oid hoc rerdum biarumin munimento adportamWol- .Re- gastanam cura clavium custodia ipsi seonsum huic. Super siderent ρυ side- obveniret, i litibusvino adusto largi eos labore emittendorum tympamur ter praebito sopitis, porx in iis , ha=um H, intra Clinti quatuor hora- rum, & intromissurum Reg . rum spatium arce excedere, in animum rum enim vero ad irritum cecidit hociniscerent: Eo enim usqFe regiae Cle- consilium ,' signifero, Q Prom . . mentiae Aores, ad paciscendum, apert- rat, praestare n Vatenve . Quam re

biduum suspendi petierant illico re- riam, hoc ipso tempore,portam hanc, lunata,&ad inredit L Idleo con- sive Wolgastana, sive molitam trans- fidentius Quandoquidem tympayo- versariam ducendo fossam, & pontom

versari angustiis, ad seditionem rem dere aborarςnt. Hac ergo ipe evos oectare, Gutierat. .Hoc accenso re- lutus Cyiphulius,alia vitrem aggressi- sponso, obsessi, nes essrtati cedentes, tur. . . Compererat, cum a 'vibus, qyi missis ambagibus, a pactionem sta- in regias partes propendebant,tum ab; desezse uni: Postridie, circiter exploratoribus :. Alterum Urbis assi-hi, ducentos, so- tu: pinguem vocan duabus tantum

race & militarem in modii dimissi. ligneis, cancellatim reticulatis, sor MOrmςς μ' , bci, & unicae portae vabis muniri 'ςς

' -- i hostii impressionem illic veritui,

74쪽

VOLUMEN PRIMUM. Sy

per nerat, nec nisi unum milliare periq; obsidii vulnus, quod vixdum in

ista sciendum rcitabat, cum pontem, cicatrice coierat, resticatu recruduar. quo rivus, viamqllic intersecans,irans- Hac animorum inclinatione ci

itur, a Croatis abruptum reperit : Id ctus Christianus Gulielmus, Adminia hodvita monstratores ipsum haud ad- strator olim,tunc temporis eXul, uten- monuerant. Qvq resciendo & trans- dum. duxit: Re is Suecorum auxilio mittendo si lite ignium. in sumtum &ope,civiumq; Magde burgensi uini temporis, ut serius, & circa tertiam vore, facild sua, unde expulsus erate demum matutinam Eld noam perve- Neuperatum,firma sibi spe pollicitus. nerit.: Ex quo loco, iam pr9pter am- Profectus autem ipsemei erat bages, quibus circuire Urbem neces- in Sueciam; priusquam, de bello Caesam ei at, tum arcta viarum, qua trans- sari inferendo,quicquam certi illic de- eundum, pinguis, in quam sa cude- cerneretur: Et mox, missiculatis crebatur, porta vix intra hora spatium bro literis, magna Regem instantia adiri pol erat. Ita, illucescente mox prensaverat. Demum, Rege ad tra- die, αdetecto milite, iste quoque cona- 3iciendum in Germaniam jam in pro- tus, levi momento. impedi us, ctactu cinctii stante,Johannem Stalamannum, caruit. auxilia flagitatum, ad eundem legarat:

. . . . Ingentes prusperorum successuum

Origo & io. . Hic iam res ipsae magi- montes pollicentem.

tu, ut originem & initium Magdebur- Consiliorum ejus summa erat. in . R gensium turbarum,quae haud cuia Re- Non Urbμ modo Magd burgensis cives, stratorisui adventu in Germania moveri coep- se universos a vulos, Summates in postulam risin ta , in ruinam ac perniciem Urbis tan, mates, laurum ouondam dioecesium inco-dem erupere, breviter perstringamus. Lae,prono, trium assectuferri, clamet Ferdinandus Imperator, proxime polivitos : Modo cum Exercitu ligusu praecedenri Danico tumultu, Archi- petius veniret, omnia, quontum pore,

Episcopatus Magde burgensis occvi Visus causa ZIuros, i, quicquid ab ho- . pandi,& Christiani Gulielmi, M rchib stili furiasuperesset, parum tamin isonis Brandenburgentis administratio- sene nihil id esse 2 Hucrit in beium re ne deturbandi occasonem arripuςrat; latu/os: Et isthac quidem pollicitatio- filium suum, utut Canonicorum colle ne sectus Administrator, in multa lic grim Capitulum. hodierno usu dici- 'inum millia, quae ut certa ipsi spes . mus) in Electoris Saxoniae gnatum, facta erat illico hue casu ad venien-

tanquam Coa utorem, ut loquimur, tem essent concursura, certum calcu

& in eventum successorem, suffragia lum iniit, Postulabat ergo a Rege sua, unanimi. fere calculo conties isset, ad habendum deletam, o conscribenduis loco ejus substituens : Rescissa per tria equi um, decem peditum mi MIec Pontifi ae Rutoritatis interventum, mam conferri. In eqvis . viritim et ire sub obtentu, quasi a non-Pontificiis vos, in ledites quaternos Ioactimicos, illegitime facta esset, isthac elsctione'. arrhae seu auctoramenti nomine et tumina quidem via Pontificiorum domi- proprimi mensis, em lustricum iant. natu inducto, Religio quoq;, expulsa sipendio, in ' item quemque Ni Evangelii doctrina, .secundum Edicti, talis in summam Due Ioram e is ocDAnno millesimo, sexcentesimo, unde- decim,inpe diusfingulos septem velocio,

tricesimo promulsati,tenorem irrepe- ejusdem monetae. Ad haec Rex arma,hat una, aut, Vi irrumpebat potius: tormenta, cum omni in si metito, prout

Non in agro tantum Magde burgens, is besio terrestriora usus reqoris, prosedantra quoq; ipsius Urbis pomoeria, hiberet. Vice versa ipse, militem bune in st silica, aliisve templis ue ubicunq; Hahostibus congregare praesumebat; nec

Archi Episc'pus & clerus, v.teri con- hos quicquam de eo rescituros ante amsveti jne, ius patronatus sibi vindica- esset in armis,o in medris versareturA - ' et . Q o Religionem seu reformandi, o Ducopatus visce=ibus Nes hic loco- . seu dem anai Zelo Civitas, Evange- rsi media, ad octodecim se Dinti midita. Jiei dogmatis pertinax, dissidentiae & Fusi augendi is abfs ulta Eegissum tu auspicionum denuo 1 deta estiviu- deincepsjustentiai Exercitus,sis defo/ e.

75쪽

ptas adhuc mi sex periuri ex Bohemiae ad binum neces rus, .

inde, tu Urbi uc, oppidis reconditum. tui autem Adininistrator in numero militum saepicule variaret, nunc sex Deditum, duo Qquitum, mox novem peditum, & duo vel tria evatum millia, iterum quatuor peditum & duas equitum legiones, non eXpresso capilum numero, tandem Pater mille pedi es, & sesqui mille equites, ad ordi Qi es, & sesqui mille equites, cndum h ic Germaniae parie bellum, nccessaria. existunans, similiter, aliquando unius tantum dc lustrici men sis, aliquando trium mensum stipendia a Rege flagitans : emper tamen initio prae se tulit , absq; praesenti hujusmodi & essicaci subsidio, nihil ag-

ressurum, nec confidere, quicquam aliculus momenti cstectum dari posse. rumc . Rerum autem gerendarum nimi' a de ii- les, quam agitabat, haec legitur. ot :ζMuo Ia ac cond. Gu die, Wa cum milite, Minoi

consiripto moveret in hostem, Iuos, qvi in Archisen copatu ad nutum parati starent, T faciens ponti propin cntes, συ Muidam Albis ab orbet, intra tiorum horum amniu uentas maru-

in factum transiret, Resis con xibu talio& intentioni summE utilis, ambigua tamen valde, incerta, lubrica , &, ut

verbo diomus, effectu pene impossit bilis eidem visa. Nec enim percipi bat Rex; qua via, modove , aut per quos, & ubinam locorum Adminil trator quippe qui harum circumstanti rum mentionem nullam fecerat omni bus aliis mediis, praeterquam Pae ipso adipisceretur, destitutiM, & ne tantillum quidem terrae , qVantum planta tegeret , pro tempore posit dens, Exercitum, qualem Jactaverat, eogere posset: Tantum abest, ut versiuro, & ad omne, Protestantium m tus intento hoste plane inscio, id pe petratum iri confideret. Unde insi-enia, quae flagitabantur, aeris subsidia in dubiam hanc eventuum aleam prindigere, minime ε re belli duxit.: QVia tamen rem ipsam, quam Aa-mini lirator moliebatur, si aliqvadan- tenus saltem sortiretur exitu, distractis hine inde hostis viribus. ma m m menti fore, apparebat, ejus aem p stillata non penitus rejicere voluit: Excusatione semper,&postrema cum- primis vice per Johannem Stalma

Gariobae, Tangermundae, SIenda , O SOL Heb commorarentur, comprihen-jos Magdeburgum in cap itatem. δε- λ suos : Gregariis Militibus, Vot- cun e sib manus venirent, occidisne

oiadu O M in feldensi Circulis, ct hucircumcirca is frumenti reperiretur,

iptionem tot militum erogaretx . Circum piceret sero Administrator σμn Dener Ductores,sua ingens mitum resere promus: Hi iamtus fucos refun reparatum O, A miserator certis legibus cum illis cisceretur, pro re nataratisfacturum . Interim, ne vacuis omnino manibus rem tantam hic aggrederetur, fidem suam regiam

obstrinxit; de fideisbenaeo, seu ob gardo se potiusini rprincipalis, pro centus mi e Ioachimicorum summa, intra anni vertenti patium, una cum justo mi musario exsostenda : Collata in eundembra mani nI, I sto bacis re cavena

76쪽

ereditoribus,se ad Regem Atas remittea H, plenissima potestate. Administratorem autem oneri parem, nec ferendo, sed , si temerario & imprudenti ausu solus succollaret, dubio procul succubiturum judicans , Stalmanno in mandatis pariter dedit , aliorum vicinorum Princi- pum sollicitare animos , eosdemq; incoli silii consortium asciscere. Qu-bus universis & sngulis, aures possulatis suis praebentibus, Re promittebat: Primo quoque tempore is occasionesummis viribus idis astuturum auxilio, stramque cum Hssubiturum fortunam, nec ab hoste laborantes unquam desertu-- rum,aut cum Caesare,oume complicibus

iis ma degeneris, minime e Germanae servitutis niues oculis ob Hantis ,radix

omnino e tirpata, o EZi comprehensi forent. Interea, dum Principes hi

oneri una succederent, aut Rex m

sis appropinquaret cum Exercitu, noluitAdministratorem odium,quod animo coquebat, in Caesarem palam erupere ; sed, dissimulationis velo id te- , consultius existimans, idoneaepersonae, velut Aonii ab Aimema, aut milis

farinae, interventu, Hae praeteritorum, o certorum ad dies vitae alimentstrum, a Caesare impetrandorum, satagereo sc . Ita tamen, ut res maneret in integro , nec longius daret vela in altum ;

qvam unde, salva semper sis, Auteret

regressus.

Ad m- Verumentaverὁ Administrator, - omnis in orae impatiens, eonsilio Restis insuper habito, post tentatos prius,

ses per secretarium situm , ac alios sibi addistos , Magdebur fissum animos

stratamq; ad Urbis aditum viam, paucis, &, inter alios, Johanne, quem dis

. burgo clam ac subito itineri se commilit, sexto Calendarum Augusti Mag- , de burgum ingressus: Ubi tamen usq; ad ipsas Augusti Calendas pro ignoto delituit.' Interim desolenni ejus receptione, .Civitatisq; foederation cum Rege Sueciae, & Administratore

repso tractatus institutus,ac eousq; tandem c'nventum: 'Ut Administrator,

dictis Calendis, Senatorum sex prosequentibus, in publieum, & quidem in

Basilicam, DEo omnium primum Operaturus, procederet. Ubi sacris magnifico apparatu celebraris gratiis DEO ob adventum ejus solenniter actis, pro Regs quoque SVeciae, ut conatus ejus secundaret Omnipotens, o innituta supplicatio. A meriale foedus Civitatis cum Rege& Admirustratore, in masna Civium frequentia, certis condicionibus omnino ad colophonem perductum, & scripto concipi coeptum.. Cujus foederis sormula,

inter alia, cautum fuisse accepimus

Magdeburgensibus non pristina modostr vilegia suria, tecta relictum, sed plura os, o privilegia, O bona concessum,

in vecte autem , quae Otto Imperator, aliivem Imperio Successores largiti fuerant, renovatum ; nec non, quicqUid, a primo privilegiorum coliatorum tempori, clerus, aut alid ista contrarium inet ex

rint, retractatum ais abolitum iri: Cnvitatem quoqhujub forderu ct conjunctionis nomine, itaemnem esume indemnitatis Saxonem is Brandenburgicum, Electores, tum Iiberos con sedemuti Deiani oraenes, ac Harseaticas ocitates Don sir fore: Denique, si ci tam quu-piam hac occasione imposterum detineretur ab hoste, seu is captivitatem redigeretur, stre)persoluto, aut alia ratione inri liberandum. Re cum Civitate sic transactu , nil ad Administrator ad Diceseseos blarae' Archi Epi burgensis subitos dc incolas, Edictum scopatus Promulgari, atq; publicὰ astici cura- 'sol' Vix Q 9 tyrannidem, invustam .im, -- m-04-xu farias maritiones , pressura , spolia,

omnimodumsbonorum e re lum, ab

adversa parte haelenus exaritiata, ium. imminens quoque animarum, is aeterna salutis discrimen in memoriam illis r vocabat ; adventum suum,& od Dei Opt. Max. Regγ-ed ecorum ρον, praeduro hoc jugo eos exoneratur- , Dasspristinas diciones recuperaturus, vem set, denuncians, nec non, acerrima poena praestituta, severe simul mandans: Exterminarent hos verae Religionita ac Patriae hostes, nee admitterent

imposterum, abi foverent, sed ubivis potius locorum perse erentur. Cui rei nobiles quique servitiis equestribus, ad

aes eudo υm nomine obligantur, prin

i essent: Reliqui incoia in Urbibus,

oppidu, pagis viritim, armati, ad Ius ejus introcinctu starent.

77쪽

62 BELLI SVE CO GER MANICI

et prin Transcripsi diutem Administra- litesque sub acere delites lites prosi- ip in tori Civitas Magdeburgoniis , in his liunt, &, excubitoribus obtruncatis turbarum incunabulis, natim aliquid aut compa ensis, commilitonibus,in copiarum: Et ipse quoque, distributis, arbusto haud procul latentibus, scio- sub Regis Sueciae ac proprio nomine, peto displosio dant signum: Qui curri-

militum congregandorum diplomaei- culo advolantes, castri sine ullajactu-bus, delectiis agere sine mora coepit. ra potiuntur.

occupatis variis, hinc inde, in cise Hac ratione incendium, in As 'cumjecta regione, locis oppidisque, chiEpistopatu Magdeburs nil exim- adeo late excurrens: Ut Halam ipsam p oviso ortum, gliscebat , idqi eo vali- Saxonum, aperto a plebecula , quae ditis: Quod , copiis plerisq; Caesareis

sale coquendo vitam tolerat, salario adversus Regem in Pomeramam ac Ustiolo , desubito irruperit. Mauri- Megapolim abductis, non essent qatioburgo tamen exclusus: ino, utut tim ad pranu, aut in promtu; qui fiat impense id daret operam, potiri haud mam primulum emicat tem, restin- poterat; rumore de Caesarianorum ad- Merent. ventu increbescente, non arce modo, Rex autem , simul ut, jactam ab 'Falchem sed & Urbe ipsa in hostium manibus Administratore aleam esse, inaudiit 'relicta, discedere coactus. mitti illuc, quisonsiliorum pruden- 'S' Haud diu post,quam Halam deseo tia & dexteritate eidem adminicularuerat, trecenticroatae, praedam non retur, summe necessarium. judicans,' contemnendam e Mauritioburgo de- aulae suae Praefectum, Theodoricum adiicentes, a albam a milite ejus su, Falckenberg , aribunum, titulo ocii, fugati, & praeda una cum captivi. mandatis regii Legati, Mygde argum nonnullis Magdeburga illatae: Quam ablegatum ibat: Cui, Regiis is public

cladem ulciscentes' Croatae , totam rei bono, cum uno, psuribusve Imperis Urbem circum, flamma ac incendiis Proceribus ac ordimibus is tractatus crudeliter grassabantur. . descendendi,eorum subsidio is ope unum, Inter alia , quatuor eorundem pluresve cogendi Exercitus Imperat turmae Wanslebae oppidum vi inva- res his, Regis nomine, praeficiend7, ct dentes, hostiliter depopulatae sunt. donecta Rege avocaretur, cons. factos

Se d praesidium , quod in arce serva- i is as end actapotestas. Falcken- . bat, sustinuit, dum sexcenti peditet , bergius ergo Hamburgum primo se:

& centum equites Magdeburgo mit- conferens, eoq; clam & mutato habiterentur subsidio: Ubi Croatarum ea tu egressus, ac furtim emensus iter,

sors fuit, ut pauci fuga elaberentur. Ma eburgum, utut Caesariani teti- Iniet alia, Si Tribunus Nicolaus Boc , iculas ubivis, eerto etiam praemio in Mansisit 'qui Adanistratoris militiae se addixe- caput eius proposito, struerent, in and ηςηρ Viat, sub tempus , Mansseldense fenso demum pede pervenit. '. φημ' 'I castrum singulari stratagemate in po- Ubi nos Administratore . dum 'μφ' testatem redegit; sequenti modo. Sac- bello gerendo pro viribus se accingit, vos acere, quo frumentum ementis relicto, ad Regemi stylum Iterum coim

. vet.

batui' repletos curribus imposuerat, . Certemus. ut sub iisdem milites nonnullos, scio- . . .

Petis armatos, occultaverat. Hiscla- . 7. Apud hunc, cum Fin- ro proximantibus, & , qui in statione nonicis copiis, Livonom ae Curiando e Me

ad portam' erant, undenam venirent, equite , dudum appulerat Gustavus μ' 'U' 'quidve ferrent, rogitantibus, aurigae Horia is, Campiductor: Miles insigni ipsi fustaeorum schemate tecti, -- fama, experimentisq; , nec unis, nec lites J e coenobio Mansscidiae venireta vulgaribus, nupero adversiis polonos Dumentum dubveherean castrum , . bello datis , Regi probatus , atq; tam respondent. Ita remotis albsq; una circumspecta consilioruis maturitate, insidiatum suspicione repagulis , & quam strenua simul & prudeli exsecu- portarum valvis reclusis, ciuius itura tione commendabilis. Nec parci non- pontem procedunt , ac ipsis portis nullae,e sorussa mature adventantes, succedunt, mox personati aurigae, mi, Legiones Exercitum auxerant. Dux igi-

78쪽

igitur & Ordines Pomeraniae provin- nec a mare illud, nec refellere aniciales noci hostis rediviti impetu in- mus est: Illud pro comperto habe-

vadendi consilia intra an citi inlu- mus , Regi de collusione , qua aliquitantem, maximoperE flagitare coepe- nuc hi in sinates, in cum conspiras-runt : Ut- Gryph Ghaga & Garcio , sent, ho ipλ tempore a fide dignis transitu Viadri opportunis locis, Cin r latum sarianos es 'minans, hanc, non apum, faeter hoc tentamentum Caesa- Frior sed suco tim, novis subinde examini- tiani per totam aestatem, qua Rex, ar- ρος - bus emissis, circumjectam provinciam niis hinc inde 'circumlatis, rem tuam 'O ς depascentium, sedum , destructu iret. valide auxerat,' pene nihil . quod alicu '' Quod vero Contius , potissinia jus momenti foret, moliti, in castris ad virium tuarum parte Garcium contra- Garcium otioso desidet 'do, tempus chaodversus vinisatis se muniisset, sqntrivere: Ut ita de illis parum me- in eo statu adhucdum perseveraret, Horatu dignum occurrat. Nisi forte: Rex ancipitem adeo aleam hac vice Quod iis locύ, quorum potiundi secbsubire non consultum , aut .rationi isti iaculta erat, hostili licentia , & pe- consonurn censuit: Praesertim animo ne barbarie , viros militares se osten- iam ante proviMens, hostem, ingruein derint. - . he hieme, defectum commeatu pabu- Uujus ut uyum, alterumve pr9- Ejus loq; , & hibernae milictae insolentem , ducamus exemplum: Pencunt oppi- exempla haud diiij uictim perstiturum Garcii; dum , Garcio haud procul dis a tum , proposi sidipsummet dispersis viribus ,' cum quod a primaCaesarianorum reci ptio- rς' tempore, huic rei perficiendae melio- iij, per integrum pene triennium, ho- - μ rem occasotihm praebiturunt. Quin spites hos benevolc foverat, collatis, . potius alibi locorum, ubi ad impetum pro opibus ac virium copia, pecuniae, excipiendum minus paratum rebatur, commeatusve subsidiis, speciali insu- fortunae periculum sacere, &, impres- per protectorio, seu tutelari diplonia sone in Megapolim tacta, vires ejus tei aversus militum injurias a Contio ex parte eo avocare, tutius & rationi mi initum erat, decies 'quarto Calen- bellorum gerendorum convenientius darum Augusti, iaostiliter, auspicante arbitrabatur. Gcrmano milite, diripitur, Hic enim, Curipitaq; Exercitus ti castrorum Tub transitus per Urbem postulati co- ad Sedinum Campiductori ,'Hbrnio , lore, amicὰ intromissus, in praedam' . commissa,&milite, torinentis, aliis mox vertitur : Arcem Si aeae sacra necessariis, quae ad hanc expeditio- cumprimis , tum privatorum quo ;riem Melegerat , in naves impositis , domibus expilatis, arcis, armariis as- . Strat unciam versus vela dedit. . sulatim comminutis, incolis mite me G a- Vix tergum verterat Rex, cum habitis, ac opimioribus quibusq; sponi, eo a Caesariani, quasi custode remoto, ad liis in currus impositis, discedit. QVocastra regia apud Sedinum, impetum praemiorum illice Croatae inescati

dare ausi sitat: Sed Hormi vigilantia paulo post, essiastis vi portis, irrum-o,huhita & sortitu e ita exoepti ; ut spe rei punt, &, ut in racematione sibi reli-

perpetra i , nec sine damno, eyoli1--, quo milla, quod rapiant, osten-riuntur. tis pedem reserendi necessitudo im- dunt, eo acriusa non arcem modo scponeretur. De proditione suspicio aedem sacram privatoriinive domos est; maxime, quia, sub id tempus, ali- scd ipsa quoq; mortuorum sepulchra quot locis sedini clam supponti ignes perscrutantur , eo crudelius se sic ge- reperti: Et sine Caesarianarum. par- runt , nullo injuriaruisilc exquisitisti: tium scriptores, Contium cum civium mae Carnificinae genere praetermisso, nonnullis, de porta Passariensi, quae indicinani eorum, quae aesossa forte , Gai cium spectat, appropinquanti re- aut c

eo ut ne parocho quidludenda, & Urbe hac ratione tru Aventes denda, transegisse ed vigilaceti Re- d a quo talaen hospitio antehac

Horum curam; ne lasinus patrarent, non semel laute excepti fuerant, aut impedimento fui , tradunt. DO hac humanitatis memoria, a it sacro- quo tamen nobis haud liquet , ade5qg rum reverentia inducti, manum absti

79쪽

64 BELLI SVECO GERMANI cI

nuerint. Miserrima minarum con- tum sequio ni metalla in solutum daris. dicio: inarum pudori, sine ullo G- do, tum deniq; transscribendo nomi- vini humanive Juris respectu vis illata. na, qui s De digni ipsis obstri hi insit etiam, ii vae in paludibus, inter erant, Got ut avaritiam satiare conatiarun dine , se occultaverant, inde eri Ipterea accidit: Duas regias cohor- . tractas, miles, ut nefandae libidinis vi- tes, alteram draconum, SanctAndreactimas, ante se agere, Viri nonnulli, no , peditum alteriun , Lovsonio disjuriam ab uxoribus, liberisve prohi- Cniphusi Legione , Ducioribus, an- ber e conati, tanquam prae ccdanea propinquantes. cum porta uva si alta pudicitiae suorum hostia cadere; Nec Pace pateret, nemine pend advertenex luccae vetularum edentularum aeta- te, Urbem ingrede &, Caesarianis ex ti, nec puellularum, ii quae octo de- tortoribus dilapsis, eius adversus ho-ccmve annorum occurrerent, teneri- stium vim tumultuaria opera munien- tussim, nec hominum locorumve re- dae satagere. Id quod tanta tamen

verentiae parci, Ma compita, ipse celeritate fieri minime poterat: Q in eremiteria, ipsa DEO dedicata loca Gottius, cum trium millium a pie stuprorum ac libidinis palam complo illico advolans, septimo Iduum se

rivisa. Ita Pencunt processum: Sed praevaleum. Pasma Icensi tragoedia merus hic ludus, jocusq;. PasMalcum Caesariani, ab Anno millesimo, sexcCntesimo, vicesimo septimo , praegravi hospitiorum militarium onore, sine intermis-iu, adeo oppresserant: Ut de civium fortuna penissime jam esset actum.

Tandem Johanni Gotato, Tribuno,hrbis jam exsangue cadaver, si e in 'hospitium, sive in praedam ccdit: Qui,

praeter alimenta praebita, octodecim adhuc imparatos, sulfendendae, obptembris, Regios, ad& amplitudini Vibis Paucitatem , impares , opprimeret. Ubi caedibus, rapinis, si upris, tormentis in incolas adeo saevitum; utimio bello, quo Germania tot jam annos

conflagrat, par aut simile quippiam fando vix inaudiverimus: Prout Autor lanienae Paswalcensis, peculiarii si hoc scripto, typis edito, latius est

executus. Tandem, omni civium habentia cum pulvisculo eversa, miles , ut ne ab injuria quicquam superaret J ' - imuria quicquam superaretoachinaicorum millia minitabundus intactum, incendio in ipsa disicia ab incolis poscit Huicuummae cum exanima grassabatur. Quod ut a te- sol endo non esset Civitatis enervis ais suis, aut saltem a I go die is indigentia proTribunus Winsiustri- AEdibus, averterens, tum incolae , tum Ese Galenuarum Augusti, cum valida maximὰ divini verbi Praecones, G equitum, peditumVe manu missus, trit aures miserabilibus supplieiis aeunum e Consulum numero, nonnul- predibus, sed nequicquam, putarunt: q, Senatorum & opulentiorum ci- Surdus enim ad linc, & obdurato antiavium, ad octodecim capita, ut flagita- mo, militem non tantum non abstitae pecuniae vades, in castra ad Lar- nuit, sed pluribus potius loeis senem eium secum abducit: Ubi ferro prae- injici, dem indavit; sacraminii, pediti, sub dio pluviae ac tempestitum quo Urbem Vulcano devovisset, reli-1nsurus obnoxii, in nudo salo, statore, mone impietatem suam vini brans fame ac siti tantum non enecti, extre- Ita Pas alcum excidionem passum, dema quaeq; perpetiuntur. Relictus in cineribus suis sepultum: cui Rex quoq; a V inito in Urbe certo nume- vectae , christiana misericordia mo-io eques ; dictae summae flagitiorum tus, & ut incolae, qui supererant; vires

suo: unxe tundenda . Qua aliquantulum resumerent,privilegium

molellia sese in universum, tum vades exemtionis ab omnibus militiae oneri

quoque suos dura , qua prem bantur, bus ad sexennium indulsit. captivitate liberaturi Pas alcenses, De laniena autem hac ipsi Ponti omnes mox opum pr fidere relis scit, &Caesari addicti Seriolores j quias: Deficiente pedunia numerata, Hicant: Mirandum haud esse , o d3urove te argento tacto ac infecto DEUS Opi Mam in perpetrator iomini consumto, tum comimeatum va- scelerum ultionem hostis conatibus rugeneris in castra transmittendo, secundam fortuita auram aspirans, Caesa

80쪽

Caesarianorum consita at coepta feli- leyidensis erat, ut Rex primesta linci successu desti moerit. . tormentorum ies ibus utrumq; lorica: . . is latus Perforaret , milςs animum s tam . .

t S ra- 38. Jam, ut ad Regas expedi- despondit; Praefecti ingratiis castel- 'tionem, quam susceperat, regredia- lum, abjectis arris, egressus vitamque mur, quarto hie Iduum Septembris sodum modo suppliciter deprecatuς. Straleslindam venien ς, a summis, infi- ita, illo in regia stipendia tranteripto, nisi Menti cum plausu recipitur: Ul- Ductores captivi remansere. timo autem Calendarum Octobris, in . Inde hibiti tZiam, oppidum Me- D ni altum progressus cIassem ante Ur- gaposim ingredientibus primitus Oc- Ri iniciaebem cogit; ubi, adversan mim vento- currens, it uiri: Id qVOd, coronacio oppisum. rum flatu ad undecimtim usq; Calen- cum datum, levi negotio in Regiorum dars ibidem retenta in anchoris stetit . potestatem concessit Metaerodius, inae mora Regis, unum e primoribus militum caesariai ἡrum Ductor, cum Magapoleos locis, mari desubito ase plerisque praesidiarias, captus: Ejusdem edi agitantis, propositum irritum vero Legatus, & nonnulli gregarii pria, reddebat quidem : Quo mustis tamen mo servore trucidati. IExigua Regio-Megapolim versus , sed consilio pov- rum actista: Nisi quod Imitosiuῖ CEn

Φulum inflexo, in exposito in terram turio, dum aqua aggressionem pirat, ocmilite, rre pergeret, impedire non po- exscensum nimis improvidὰ facit; uniaturi. Itaq; ., decimo Calendarum dis haustus interiit. in bris, ad lucum, quem Hainium Foribus ita in Mega polim sesici

vocant. Exercitu omni in armis don- succeSsu patefactis, Rc acromnes lui-

. veniente, postridie secundiq castris jus dicionis. incolas dictum publie, Bartam, & tertiis inde Damgardiam proponebat; eosdem aci fortatui: perventum: Ubi loci Re kentinae flu- pristino, cui DEUS O Natura eos obvius, Pomeraniam a Megapoli dister- Iecerat, Miseratxis it rum applicam licminat. reui , o armisi ad oercitum Funi Tu rim Hic irvipso pendetegionu divortio, G, parerem; his, fili Penstonio ad

Damgase citra flumen tamen adhuc, lv.idrangu- haeserant, in potestatem re L M, a, λη pu la, vetustate & duodenum pedit crassi- trucidatis, aut certe edi v. Veto Hr tudine inlignis , turris a decantatis pia facerem, Regem gitur in eos, auspem.

1 nam fossa&castello terreo, seu Re- . . Rostochii autem Urbem, ejust; laser te, domi circumdederant. Nec Regios habitatores quorum insignis pars

in stare exinde desierunt: Donec , nautae ac maritimo quaesti vitam tole-

impetu facto, vi superarentur. . Ab rates, regiiq; hinc favoris magis indigi . irritato, recenti us alcen sit lanienae jam ante peculiari diplomate in cui memoria , milite machaei ad unum dem sensum Rex monuerat. Redde, omnes: Pars etiam, qui in turrim se ren se legitimo Magistratui, o, iis receperant, a Regiis in altum enixis, Mari Zeti s eosmeti Hos por I e fastigio praecipites acti. tria pelgery , mussis Iam ad Praefectos hi ' Mox in castellum, ultra fluvium suos ea de re litteru, destinasset, pr. imo ad prope pontem, quo Rς kenit Jungi- ventenao turpe servitatu urum em ni int , ad transitus dei eosionem Caesa, cuterem: Hostibus ae roditoribμ δε tianis exstructum , vis Regiorum incu- bertatis suae, qω caesarei praesdu nodi: buit: Cui aggrediendo delectus miles sese. veη itarent, expulse , O lases in altςr qi suminis oram cymbis tra. in pri tinum statum repo ita. . . io imissus , & ad verberationem .mstia in magis lenia sero tu u barathrum tuendam stis posita illico tormenta. acitas ρ immergentes, pejore a Rege Utu autem Subcenturio, qui defen- τ .m ho/s, loco, is omnium commer- den mi c stellum susceperat, animo riorum ais privile torum,quibas Iu Re- . pervicax, dediti nem reipuerer . At- .is ac Irovinciis suis hucusa fruiti , . . iamen , quia naunipo Ueo JRfirma dc Suni, Is num mi ignos bitum A. -

SEARCH

MENU NAVIGATION