Belli SvecoGermanici volumen primum in quo post causas belli paulo curatius enucleatas, series ejusdem ab ortu usque, ad gloriosissimi Sveciae regis, Gustavi Adolphi, secundi & magni, obitum, ac finem anni millesimi, sexcentesimi, tricesimi secundi d

발행: 1648년

분량: 404페이지

출처: archive.org

분류: 전쟁

91쪽

JGanne Sigismundo a Francking, Tri- imporarent, Remssicis ad tinndabuno, bali incommodis a Rege eximi Neutralitatis acta,omnibus viribus col- Petens. latis, a plerent, fidem is eo nam, eeM Cui Rex sequens responsum d mgentes, fides jur menti, qua Cinti, legi Git. Inter omnia belus danae remedia scin CrImperio ho nomm ob noxii essent, vinxiς nq mo judicio, reperiri, morbo, cui ex luti, quo tumet expressis verbis in Ueretur, mitas tum , qtiam expe- eidem renuncia-tes. 3Immum a Criri ara a Comitis in Neutruiuisum. Nee δε r/,opontifici aedem complicibus sufen is ere, quo Dicto a Caesare, tan-qzame sua sit, taπιum abe I, ut im- Ietrare sdeant, ut ne frid flagitarea sint Comites: Nec retalos Imperii Oraenes partem bestici remis, PamComitatus O reburgicus ferris obsigetur, falso tamen Neutralitatis ure, ea impetrata, imposse mihise haud posset, in

se exmerari, quo animo passuros: Vet iis Me pontificios feriraeros aliter, ac pro Superioris sui arbitrio Neutralitati huic moderaturas, aut alii uorei, se eor modis suis, ub ejus praetexta, fit catur . Exempla, oculis in Romano IN νio Metersantia, satis siperve prodere'; i us hujusmodi utralita um mari te hae renuo quaestu uenit . Hanc, nempe micam Disse o praecipua tecmnam, qua Ereri bel gerantium parti manus, ne commoditatissis oblatis uteretur,

conserat , siberae reloe alteri; alteris es occasionam arripiendarum praecli

sesint, insteri re ratae: Insigni erynὸ

frientia Murralitatis ac , is de ea non turbanda cautionem impetrarent Amuis arma induti, is sui defensi eis adeo tiri accingerentum Re satis foret prospectunc, Neutralytatem ab alversariis parte Agitaram servatum iri. Hoc responso, non negante qui dem, set intelliori biu tamen condbeionum nodis revincto, Franckingius Tribunus, medio Decembri, ad Dominum suum remissus.

sunda Sedinum reverteretur, TorqVato Contio, Campiductori, genςr li sussi trucrei tormentaria Praefectus, Hanniba Schaumbiurgii is, a Caesaee, ut Exercitui isthic locorum praeesset, suffectus, sub adventum stium, militeri Caesareum iniseriis, distae ultatibus non mediocribus colluctantem repereor. Castra enim,orto ex ingruente seimre ianis coiri parabili Trois istium damno, iu- δε iq; ruma. Levia tamen Comites fatali is securitati suae hac via melius quam secras. ne in partes, consultum ira

'fiderent, Regem non adeo rem nape, sed petitu eorum aisensurum; se en Llocisq; ac arcibus, vae occuparint, in Comitam vinus consignatis,imposterum

ut ne tigris militaribus Moulis aut prin ditis, sub quoeund colore, seu praetextu

onerarentur. U Comites; eortima aebciones ac subdui, non modo Regem si teria me, quos aut jam haberet, aut olim habiturus esset hostes, medias, ne, triet; par addistis se gererent i, nec diribitoriis concessis, nec milite, pecunia, commeatu, is tormensariapraebita, bland

sinli apertisve Regis hostibus ultatenus adminicuiando Sed se oHibus, i de hic eos interpe arent, Ut vi ad Agapraestanda G1ὴ Dre niterentur, Irirent oppositum, Regis patrocinium auxilium nec Caesarianis consueta penuria oontagio, minuebantur indies: Nec minus frequentibus ad Regios transfugiis nudabantur. Qque Schaumburgius, pro re na, Copiasta, nihil magis, quam militem, cumpri-

I nis e vitem, aliquantulum refocillari,um letum temperamento. IJ Comitum 'necessarium ducens, circa Garcium, diciones, Caesaris er Pontisciorumfaue- ultra citraq; Viatium, in finitimam re-ratorum, seu Ligae milite inde a dia , glauem per hospitis eum distribuerat.' Leontra regius miles, non lauti ribus hospitiis aut delitiis innutritus, positis. sed intensi sima hieme sub pellibus augentur

degere, arctoq; & c tente vivere so- viro. litus, adeoq; nec laborum, nec periculorum detrectator, nil masis, quam tecta ad hostem duci, in votis habebat. Jamq; selectarum Legionum robur

universum, quod Rex nucusq; fuerat praestolatus, cumprimis Germanus eques, E fortissia in Pomeraniam appulerat. Hoc autem virium incremento stetus Rex saepius nominata adVia-drum Ioca, transitus oppqrtunitate

magni momenti habita, Gryphenha-gam dc Garcium, vi aggredi, pulsominde

92쪽

on rei

inde hoste, victoriis suis , quarem cur- bus, qui exploratum mi si erant, m-i , G, ei sus his velut claustris cohibebatur, la- nimento Mar i giano, ε re ione Gamum iri, Hores c ireeres aperire dectaviae' cii, ad vi adiri tran situm ab a tera parte vi ad .uSupplicatione itaq; pro felici suo protegendues, excitato, sorte appro-ucis a

hixa ob cessu instituta, Exercitus, decimo Ca- pinquantibus, praesidiarii illi eos rica letidarumJanuarii, in Damnat oppi- serentes,Garcium dilaberentur; pon-

dum, trans Vi ad iri, contractus, & te, quo Viadriis sternitiar, igne corru Gryphei, hagam, instituto postridie il- pto. Ita p&pύgnaculum istud pauesiluc itinere, primum tentare, decre- Regiorum, iisq; equitibus, hosti extum: Hostem enim, uis hic laboran torrium

tibus succiirrere conantem,e indititio- Nec intra eos tamen terminospa-MoxGar.

nibus castrorum in aper ire campuli, nicus ille terror stans, ipsi quoq; Cα- ciuies in protractumari, spei rat ' Veritin, ne. satianorum castra pervasit. QxInquam ne comparente, suggestus Mocte: enim, Rege cium Exercitu in ultrata natalitia Christi praecedente, tumul-. Viadri ripa adhue vereante, nullum, tuario opere, sine mora erecti , ω nis superato flumine ivsid adeo celeriter sie i non poterat discrimen itaimnsnero, Schaumbutius' nihilominus Garcii quoq; Urbs, una cum ainnona ibidem recondita, quae inulta modiorum millia erat, & pulvere tormentario, Vulcano cons rata, tri busqἰ eximiae molis tormentis, triginta sex pondo globos, ut eori distura fui . librantibus, cum ingenti missiliuni pilarum numero, quae in Dathato hoc

menta, quae, delecto siclope Ariorum agmine comitante, pontonabus, adverso Viadri flumine dubvecta Rierant, in illis disposita; & summo manὰ circa luintam matutinam, verberatio tanto impeti,instituta : Ut brevi ingens fie-aet ruina, oppugnatores mox admi

Ptherat enim hic ferum summae perdinandus de Capua, natione Nea- ab initio fibi dissi sus, de deconservatione oppidi, quanquam bis mille quingentis stlopetariis id defenderet, jam tum desperans, militaria signa pridia Garcium, in suorum castra, transmiserat. Unde ipsi quoq; milites animis politanus, ordinis, qui Divo Iacobo recessu, descisentibus umenti , au si Complutensi sacer,eques: Sed sthim non poterant, in flumen ne hosti po-.tiretur . subine iis, aliis autem tribus piatvere. oneratis plusjusto & dirui tis, ingenti constitione, fugiehu quam recipienti se similior, Francolarium ad

Viadrum discessit. Unam, duodecim, L pondo Pilam, uti mentem bombardum,

Iapsi, & ad resistendum sevioreri vi- rae Ducis Fridiandis insignia praefessi, qua Regii muros subibant, alacri, rebar, in scissam praecipitatam, Me itate, signa sua Garcium assuia per pon- illaesam inde postmodum extraxero tem, quti Viadrum jungit, fuga secuti, Minusuri etiam, tres ferri lifras isti oco eum omnibus tormentis, inter pellens, machina iindi jecto ri pulv quae tria aerea, Regi cessero. ris eaenobio, tum globoriam multi - 'Licet autem horum, ut et imat nerum haud contemnenda quantita , es satis in pedes se con) ecerant, ultra ad bis mille, in eodem coenobio, & ali- quadraginta minime trucidati, Sc quasi is aedibus, quarum circiterquadraginta centum capti merint: Praefectus ta- quinq; vim ignium elaphe iis retani; inen ipse, bivis vulnetribus quibus vita sparsim reperta; nec non cella quae- . post concessit faucius, cumq; eo Ari- dam fornicata, funiculis plena, sub tonius, excubiis praepositus,unus Cen- dicti coenobii ruderibus. Oppidum turionum, &Comes quidam Turnus, ipsum, quod, 'stut incendio dem i- . alii De nuti infimae notae Ductores in tum, Urbis tamen Sed iden s seeuris Regiorum poteratem devenere inos tali, & rebus suis fit fidis unasnum captivos universsis Teutalso, praeto- adjicere momentiam putabat Rex ejus . riae Legionis Tribuno, Rex dono mandatu Lestaeus, Seditio Praefectu , dedit missa illuc Mitschetalii Legione, illi eo 9.a, Subita isthaec & felix Gryphen' occupatum, ac, reparatis' alit quis,no-α iii, hagae expugnatio Caesarianos ad Gu- Vim; institutis munitionibus, iustalii iam cum cium ita perculit: Ut, paucis equiti- tum φ.

93쪽

in ema Caariani autem, qui Pirit gae, & valida armorum vi, Sc totius Imperii ex hiber, di novae Marchiae oppidis hiemabant, robore emenda redur. D 'ς hoe rerum statu, nullaria posita ino- Nee Electores a Caesaris intefi- in a - - - Landinergam pleriq; se recipiebat; tione alieni, nec in decernendo adver- ad x scd. Regiis acriter tergo eorum insit - sus Regem Sueciae bello segnes: Unde sientibus, non sine discrimine d mili- decretum illorum consensione factum. p tumractura: Impedimentis certe, cum . rapsi di nullo ordine iii rent,maximam partem exuti. Pirit Zae, pleriq; autem Croatae erant stabulantes, ut . PC iculi' proxipia, a Bauditio pes sinis' nunciati suer &.via,quae .inde Regio

mansium ducit, caesorum cadaveribus passim strata: Baudi sus cum suis tr centos currus, spolias opimos, navatae Adraefarra Exercitus sentationem Ose ies imperii per certos, a Caesare ad.id destinatos, Commissarios, θυι adfigatos Circulos mitterentur, de unmerso tria luto i loratum, or, huic Ani, Grcula res conruentus. in unicerso I erro in si tutum iri: D mee aptem IM Iam ιPurio, dinum si Magiu, scuraretur, nece

suo esse s G, eis hactenus be , onera Rς, fideliter operae praemium tulit. sustinueram, e uim ferre esu piae ne dud p irriana Legio , Uustrinum defle- rectarpn .eteas,transit uallac impetra usine noxia evasit.

Is autem Regi, victoriam eadem via prosequi tentanti, hoc quidem temrrore deo eg tus: Alias uno actu, antequam hostis virςs & animos recolligisset, ad Hancosurtum debellari sors

supplica- Hos propter felicissimos Resistione, ob successus, Sedim, inomnibus templis, pro peio I E Opt: Max: grates solenniter vim, sue istae, di exeunti Anno, firma prospe i

'μ' ro ini, in f iturum,eVentuum s Re : - Ductores, degerimus intentos, tue cepta, cum gratulatione ac dubito finis manciparent, militibus, rq dii alicubi cota

impositus . . - . . V elta viderentur,aut retentu, aut As

Matu. His vero, Regu stipendio me' i Q. Q 27. Rege Syecorum Victri' nunciare, misitem, orin m eo egerant, EDe emu cia arma hunc in modum adversus Caer mittere, onmi hosti uale ere,ct, a

R- i rem, in Ponte rania, longe lateq; cir- mip tu is iversa, ris cuia obitum, Q cumfer te, Electorum, qui cum Cae- abire mandatum. Nec intra Imperii

Cis H, Lituper acerrima avoc toria inhibi ori, quae vocant i mandata, ad ' i', i. o innes Ordine. & incolas Romani Im' iii &. o. perii, tum ipsos militum Dua res, mi cato: litesve, tan .eqQites, quam pedites, an,

n uente Electorum Collesio, Promul gata. Et illis quidem iniunctum: Ab Regiis ulta Aribitoria, desectio, trans tum, aut crvis am, quod rvolvo modo ipromoveret eorum conarus, concederent,

neve armu, commeatu, aut alitis Magi apparati . opitula/ emur i in potius are jam mense sunto Latis 'ae colu - termino, Caesaris auctoritas stetit, sed rant, c*nventus ad finem d iis it. De ad alios etiam, i

r i Mei , nec Imperio quo ut paucula, q Sueci cum bellum suffecti, aut Sacramento ob tricti erant, concernunt, ipseramus, necessum est. sese ex endere visa: Ad Mu, ns MLr-6si Tlempori satis, & priusquam RO Moparerent, mortem o aera quaeque tioni, eigis Sueciae in Germaniam appulsus in- γ intermina Mur. si , iv notesceret, illiς, a Catare Electorib- Avocatoria autem isthaec pert v propos tum, in deliberationem vnne' tum Imperium, tunc inde, maxime in Q ς i rat, Si irim Germaniam in dere Rex superioris ac inferioris Saxoniae Circu- induceret, quomoda, O rvibus tum invi Rςgis militiae proximi ad su- mediis eidem Osirium eundum, c resistem premos quosque circulorum p uces mis io ostiis Z . V . Increberemte vero rumore de Regis adventu, de subitis pariter, feb- cibusq; progressibus, Caesar hunc arti- culum impensius urgendi occasionem ira sui: Quo mora & securitas, qui

in fuere, & simul postulatum: Darent operam, ρυρ, publice affixa, in omnium

.venirent notitiam , ubicis mos i Eis

hus initio peccatum videbatur, mox Pum ac ordinum Imperii, maxime gi Misc

94쪽

VOLUMEN PRIMUM. -

pontificiorum, ut adversus Regem endi Caesari rh us, Assi prae quisbar,

assensum praebere ab erct Sueciae sibi demereretur Caiar, in aliquammultis articulis, ubi se fravatos conquerebantur, liberaliter iis indulsit & gratificatus est. Ducem enim Fridiandiae, quem summum belli Imperatorem creaverat, quod ordines Imperii aegre id serre videret, in eorum gratiam exauctoratum iit. Quia vero, qui Caesari a secretioribus con siliis erant, haud consultum maxime Hispaniarum Repe,

cujus non parum interesse norant, insci ob rebantur; amplissimum hoc Miilitiae caesareae dirigendae munus demandare quo Electorii vota collinia, bant Bavariae Duel: Ut

Caesis tamen , dum, bello Italico sopito,

copias inde modo adversus Sueciae Regem deducere posset, in eo quoque

connixit.

In Palatini causa tristi ut ap- Neema pellare libuit fores penu s Metadere, gnae uti Caesari ab initio decretissimum erat. nm Ne magnae tamen Britanniae Rex nimium ostenderetur, & simplici ejusmodi repulsi, Sueciae Regi arctius sejum ui s.'α-gere, compelleretur, mitivis aliquanto pulsam responsum. Ubi, nimirum, Palatinus ias condicionibas, quae prae craptae Hi su rant, impotu, Caesari obisset morem, reuocato trescriptiouu diplomate, iu

ant Davariae Duci: Utpote inter pintentissimos Germaniae Principum,cu- gratiam denuo a Caesare receptum, Cr ex jus appetitui atq; libidini, si aliovorsum se flecteret, reseenandae vix qVis . quam, maxime ubi ipsius Caesaris armis fulciretur, par esset futurus; & qui ex

suspect infestaq; Austriacis Familia

oriunduς,occultam in pectore aemulationis ac disti dentiae flammam, velut stabcinere sepultam, foveret, data occasione, in perniciosum forsan incendium aliquando erupturam. Ideo me-fro clarum, qzas Hi paniaram Infans occusatas artinebat, red nous incipalia a menta eipraebitum iri. Net autem, quod aci reducendam Pacem, dc evitanda bellorum malacon Drret, omissum quicquam videretur, Regem Sueciae de armis deponendis scripto compellare, Caesari &Electoribus placitum suit. Et Caesar quidem in literis sui; de diam viam eorum impulsu ingressus Rege conquerebatur : Romanum gς Caesar, Iohannema scherclaum,Comi- perium, in Germaniam triuiodo, hos, .em Tillium, generalis Legati nomine, liter in asisse; ab in. Patentis laesum, quo jam ante pontificii foederis seu Li- nec ulta id dentiae, contentionis, nedum gae Exercitui moderabatur, Gis quoq; ho Matu Cr armorum inferendorum copiis praeesse jussit. praebita an a. Controversiam erum eum Electoribus ad haec magnifice pol - Strabsunde bus in perii terruoris o m Iicitus' Militiam, quantum temporis iam, e Membra ac Regalia concerneratio serret, reformaturum, de ad cer- re: In a Rex Caesari non licentius mo- tas Legiones, cohortesve, quot perse- dum praescribere debeat, quam ipse, in quendo bello sorent necessariae, re. rebus Sueciae ordinandis, ab alienigenacia mirum; nullum imposterum, nisi Isbi praescribi velit. Maxiw qcia his, Electorum consilio bellum excitatu- OI.ccrescentia inde dusidiatae gu Darum, gesturumve i enormem militum Hae interventu,abs mearm facile com-

licentiam,& prorumpentia inde flagi- pompotuissent: Modo Rex, non secustia, restituta militari disciplina, cer- ad Caesar, LegatosIuos Gedanum misis-toq; modo stipendiis praefinito, emen- set, susscientibuή mandatu instructos. daturum; deniq;, lucquid ordinibus Gut autem Mese haberent, rarte δε Imperii ab onere belli relevandis fa- e Regem, nou ni prolabri rum δε- ceret, omni curaturum diligentia. nxnriatione,ho iter adoriri Imperium. Ut quoci; Italicis turbis,. quo di- Caesarem de eo Regem jubere securum stinebatur, se extricaret Caesar, cum esse; Fod bellici ut terra, marisv Legato Gallico de componendis, ob paratus nunqzam eo cossimarint, ut ali- Mantuanam successionem exortis, quod inde Regi metuendum fueris dberi. dissidiis certo pacto convenit. Et men : Ginimo ad amicitiam cum Rege, quanquam Gallus primo conventionis Regnos nectae inviolate cogendum, O articulo, qui facultatem, auxilio, lecu- fuisse hactenus, ct imposterum, si ec, via, consibo,ope, aut cymmeatus eten, ut Rex vesic ore paratum. Admone. bat

95쪽

BELLI S ECI GERMANICI

misceret, neve Imperium Armis laces'

ret,sed, milite Germani fribus educto, loca, in occuparat, restitueret, ct commerciorum cursum navibus suis ne δε - fla Linaret, nec V si, aut Imperio injurisbus maritimu praejudicii fetoc dim inferre conaretur. Sin minus : Igitur totius Imperii viribus bnixo, non occupatorum modo locorum restitutionem,sedo suam Imperii ve dignitatem, ordinumIImperii presseruis liberationem. ac conse ictionem cordi futuras. ecto- Hachenus Caesar : Electores au-πum ad tem & ipsi, quod huc usq; di tulerant, λςgemli, Regis literas, mense Aprili scriptas,

nunc demum, mense Auguilo curren- te, responso dignati sunt. Et sane in exicricti inscriptione , quo nosti ine Rex aurem illis vellerat, nihil tunc apparere vitii: Intus vero, in ipso li-t rarum vestibulo , .nomina & tituli Electorum praefixa conspici; contra morem, inferioribus dignatione superiores scripto compellantibus suetum. Autumabant autem Electores : GLIa ubesse causeam, cur Mytile qOd Rexm Imperium moliretur. Straleiisndens s certe, si animo magis oem I, rvo . verbis, in Imperatorem,s remum Dominum,se exhibuissent prori es, expeditiorem futuram ad Clementiam Cae- ras etiam, cir contra militares in =jas

rum: Quanto is ad Clementiam is proclivior , ct ad iustitiam cuit et petentia mini frandim promtior r, qvoto magis etiam, Caesari eandem commendare, ἐν antea per literas, ct nisu coram,

'oribus tuerit. Foloniae Retim Borussam mi Ua a Caesare auxilia q M

ctu jam ut/ a uitis , si vel ex horca ire, vel altis de caui sis, Rex ali ido se ae cyncepisset , id omne, i sorum

Visione, ejusmodi esse; ut non propterea novi. hesiorum motibus Imperium exit turbandus: Miaxime, ia asia rerum comonendarum paci sca media, cum ur ius I partu δε tis hione, non erant defutura. Hinc amanter hori. .

retur induci, ad arma in Imperium movenda .aut juvandas Utar m partes, qui debitam Caesari obedientiam hactenus nexassint , quin potitas, ae iam in Imperium movuse arma intel eretur , qvamprimam inde iterum educeres.

ri. Et ita quidem Electores,

Principes, Ordines Romani Imperii, pontificiae Religionis , quibus' ut sortiori & potentiori factioni, reliqui pa

iam contradicere haud aus, cum Cae- promtius remeaeum : Nec opus Dis e , in 'sere adversus Regenas vecta uuanimi praeiudicium Romani imperii, aut externa ab iugis a sit, . aut ab ext reo tuli.ministrari praesidia. A pacis Uor bus quod Rex DViss ct indignitates illi iliatae fuerint, minime probare Electores; si od etiam in titulo titerarum uarum desideretur, id non animi alienatione, aut minuendi honoris sudio, sed mo-Le ct usu, erga alios etiam Reges cono io, o tam mae ver. in Saxoniam inferiorem, O po modum ad maris bali, ci oras promota sint Caesaris arma ἰσMilytanes, mis secuti, a paratus, his, Patenus credere, quod Caesar rei cae ronae r Regis satum essendere δε-

ex erit; non ante provocatus. Causam Ducum Metapolensium , quos Rex, ut vicinos is o an meos. doleat avia topatrimonso exutost, cum principatus 6 eudo, ab Imperio dependentia, comcernas, in Caesaris, tanqua aere I Do-

Prote

ter conspirabant. Inter Protestantes oro flamma quaeda enata j indies magis, magisq; clam gliscebat: Ut Deila

appareret altius penetranti, & arca norum consiliorum gnaro , succi ci belli occasione majores vires nactam, in luculentum b evi incendium erupturam. Caesar enim, nec prece, nec monitis induci poterat: mn Ediat ictecclesiasticis bonis publicati, quod clandri'

Protestantes oneri non ferendo sub li Jugabat) executioni praecise insistetit. Ad haec in Francoria, Suevia, &ad Rheni tractum , contra eos, vibran feldensium, Badensium, Bri; -s icentium turbarum participes fuerant, acerrime, Sc districtiore pene, ac unquam, severitate , bonis in si cum reda his, ab Ossa , Cae laris destinato ad id Conuitissario , procedebat P. Belis

96쪽

Belli incommodis mederi Caesar spem

quidem fecerat , sed de effectu inter Protestantes subdubitabatur. Quinimo universam belli, contra Sueciae Regem decreti, molem in ipsos, qvi incendio proximi, derivatum iri, emtinus prospiciebant satis oculis. Hi ne i nonnullis Electorum,Principum, ac primorum quorundam Imperii ordinum, protestantium Religioni addictorum, ad Ratisbonensem conventum Legatis jam tum ejus rei rundamenta jacta, quae insequenti Anno Lipsae consummata est: Animantibus & calcaria addentibus certis hominibus , qui, sub. alio praetextu Rarisbonam irrepentes, Regis negotium clam apud eos agebans. In confesso quidem erat; Mec Religionis, nec Libertatis conservandae, tuendaeve ullam, nisii in armis superare spem: Sed quod svectae Rex

cum Exercitu adhuc procul abesset, Caesar contra rerum ubivis potiretur, di eorum conatibus summa incubaret vigilantia, quomodo copias & arma, ita ut ne Caesar in prima segete oppriis meret, comparare possent, hoc opus, hie labor futurus videbatur. Adhaec in Electorem Saxoniae, velut principale membrum & quasi caput, certe potentissimum Protestantium, nec non, omnium Opinione, magnae apud Caesarein auctoritatis, singulari om a ferebantur respectu; Nec quicquam, hoc refragante,reliquos molituros, p. parebat : Unde, quibus Religionis MLibertatis cura impensor, nullam expeditiorem reperiebant viam; quam nune instigare ad arma, pro eadem Religione Se Libertate induenda. Sax

nem enim, non verendum esse, ne

Caesar statim, novi quid tentare animadversum, ostenderet, aut armis oppugnaret, sed alia prius omnia experturum ; unde tempus & otium, copiis

ςomparandis ac instruendis esset habititurus : Idq; eo facilius; quod ejus diciones non, ut aliorum Imperi. Ordinum, militarium hospitiorum compedibus a Caelare impeditae reperiren

tur. Tum vires rim non contemnendas ac vere tales, quae pro solido fundamento his molitionibus substernerentur: Quibus si finitimi Protestantes, delectibus raptim habitis, se comsociarent, Caesaris armis, accedente

praesertim Regis Suectat auxilio, facita Iares fore. . Quid, qVod omnes, qui

papatu desciverant, in Saxonem animos, Orme intenta tenerent i Nee

dubitandum , simul atq; is classicum caneret, militiae huic, velut sacrae, α pro Religione ac Libertate susceptae,

certatim nomina daturos. . Licet autem protestantes Elesto- Qvo

res, Principes, Ordines, cum junctim, tum separatim, pro se quisq; gravami-

na, injurias, & molestias, quibus a Cae- sare ejusve milite Premebantur, ad

bundi detulissent, imo Legatorum, quorum supra mentionem fecimus, nonnulli, durante Rarisbonen si conventu, ad eum proficiscerentur, ut sociorum patrocinium, arreptis armis, susciperet, variis rationum momentis,& proprii etiam discriminis, quod diutius cunctabundo certo certius immineret , repraesentatione inducturi :Protelis tamen his ulterius commoveiari non poterat, Mam ut promitteret, omnia haec Caesari scripto ad animum revocaturum, nec quicquam facturum reliqui, quo is Protestantium gravaminibus, primo quoq; tempore, quam commodissime fieri posset, mederetur. Donec certa persona, quae apud di inim Electorem insigniter gratia tunc pollebat, iter eo adornans, in eam tandem pertraxit sententiam, ut reciperet: Universalem omnium protestantium Electorum, Principum , Ordinum conventum I. ipsam indicturum, & quid E re christianae simul fidei, simuι Imperii foret, illicded cturum . deliberationem.

29. Quousq; nos isthaee

quoq; disserimus : Audituri interim, quid Rex Sueciae, ad superius adductas literas, Caesari de glectoribus d derit responsi. .Et Llectoribus quidem, quorum Reri, re literae, Semni, tertio Nonarum sep- sponsumtembris per tubicinem Electoris Bran- ad Eleel denburgici insinuatae, prius ad manus tuo venerarit, prius quoq; respondebat.

in exordio literarum animum re vocans, ris grater morem consuetum,

97쪽

BELLI SVECO GERMANI cI

timis ab od e retar praejudicium.. isqvia vero hoc, cum pruoribus in amanuenses derivandum censere: Q rtim calamum publisae tro Agitatis . ores ita fuerint moderati, ob omnis inter Regem OEt rores ulterior communicatio se Merarum commercium ramo imposterum redder/tur di cibus. Regem reum nil, quod a dignitate ejus alienum sit, accepturum aut admusurum, vel inri satu constare quod Meruae, in a/um inseco Done Caesar' ipsum

cia armafortiter assertae, unice accepta fera Φ. Nolis tamen diutius immo arahis, quae necqzicquam denegatura sint regiae suae Majestati, nec Esictorum Δ- gnationi ad eritura quicquam. Rem ipsum amod concernat, rarum Regi ; H Iores injurias is induritatos, a com--tinis quietu surbatoribus innoxio idi ras,vix se probare, a mente Longe aure utarum gratius, contonient, i o malu remedia essent adhibita, ne ve Electores, admissa contra , .m elevanao, is id bacumis ab mimicis gestam,' odammodo excusare, is haud omninoon obare viderentur. Jam antea fustu exposuuse: Alvis urgemus imae r iis-xes impia int, imo adegerint prop/ nil inus propositum habentem, ad opem

Gisiati Stria sandensi ferendo, O, quantum mira fuerit, satagendaram. Ut vicinae, or multipticivinculo imi, Coronaea suae, a multis retro secuta conjun- Iae, Urbi aluti consulendo, pericurum Eegno suo, ac mari bastico pariter immi--ns si perim ibi ore talita controia stiasau tatis timus seri mature prae

stiis m Imperiam Romanum sis molitus; nec quicqυam in ejus prae auium feerit. α potius perivat 'Abi habuiό-

, gratias eo nomine ob Imperis relaturum , certe commerit m : ood C. 'autem, quae ais, vel contra iriam impora oriam au uritatem ab i ou persem sutoratus oppressa, vel impera tio' ho-sibiu cerV rafuerat, in se vel ι -- amplexus, conservarit, Imperios sem xit a m ct incolumem . . Habuerit ne Cisitas Strales densis causo su

ba. waut praeinantes, externum proi dium at de auxilia contra vis, non mis sis usi is, ain extremam imporiam

αμ s fvibusque rerum arbitru ostem dere ac docere 'raras: AacEme hoc inmtexigere, suisqzu norit, quam parum tune Iem - αι cacia m ipsis caesiareuiserens fuerit, non modo ad civitatem innoxium a praesenti, ulto me discrimine liberandam , sedet Apautatam refrigerandum , temeerandumet effriant σ-hmum inime , odii, sentumve irarum femorem in loci bustu perti ciem atqtis Mirium retudam, ins Omve marmis a Violotoferentes, exarserant. πώ Caesar, non provocatus, armatura ac apparatiam Diis, metu diciones crmina infestare aut o Oeniremini δε- creverit, in eo , furu GP Iurabis, nisito Mnesa , oculis obversantia, exempla iaciamur demonstra ens . vam multi hura temporiatis, nimia o mimpe ruis crediaitaris acertivis m, aederint prinas. Ideos regia dignitat. --unerosus judicase Mign. In rebuι tanet, mome ii, et proprii Ius incolumitatem, po-

ψorum sibi a summo omnium Rectore

commissorum, Iesus concernerent, re

dulitati nimis indulgere,er aliquando, scd serius, dicere; non putaram. 1 e Caesare, etsi haud mediocribuι injurus a. imbusta eiu mi r afura, ab inition I bimalipoz ita. AIIcum hujusmodi Pacis tumba res, min/- provocari, indigni. Vomodis lacessere, nec non injurias m riu ormdumtasibus cumulare indesinese

ter perrexerint,nemina nurum vialeri δε-bere: V Inon inani is opinabili ab is, justus o metu impulseus, Proces e .de Hus quam suspectos habere caepermis, duritat uam alus Medis, tueri ureae i. Uro desen onis ac Gentium fretus, in an il induxerit, ad que coactu M-rit, saluberrimo talysin malis praeven-raonis remedia arripere . selicite pro via

dere, ne provincrassuasoromme ad acg- res,velticare inferi, Datidiores edi tran marinai m Meni interiora tentarent

98쪽

Imperio in competat, haud refragari: templo e relictam, alia Cias si sisse Ius tamen Eud minimἡ pos e solvere pro picis ly Interim, de quo pius s/Cinculum vicinitatis, amicitiae, cresian- protestatus, id hic repetit Ee . 'gimitatis, vel icere, avo minus ami - mirum, ab Imperio Romam' Hectoriorum, vicinorum, con an ineorum at bus, aliis Imperii Orium ae ac membris,

mersae osmi liceat, ij sis, ut Regi exter imum non ostenderint, neqUaqua suo, es=-- rationem ct causam comme .alieno esse animo' nec, nisi provocatum, gam habere, maneat integrum 1, prae- alienσahim uturum, ereum hoc is usertim cum, non tam propria culpa, sius solummodώ quaeri , ut ne privata quam ni tris mimicorum machination orunda in turbido piscari Horunt, ous, inde Hysi, indicta causa, nec, quem ambitio, ferocia ac licentia in immensum in conviscendo ac condemnando aliq*em excrescat,sed retundatur, tum ut Ara In periis uiner nemoris, fisom bisecuritas, ct amicorum, vicinorums

eservato, m tantam se calamitatem salus in tuto eri centur. Necenim principitatos conq raetur. Porro Re- aut Romanum Imperium turbandi, aut

facile persuaderi, causas impia Evacis debitam Imperaton, Impe=jove obelen hasorias, subsidia Polonis, hostibus tum tiam det recitantium partes iuvanae annueis, in Borus am mittendi, haud defui . mum ipsi es e ; sed Turbatores pusticosseCaesari . Antaeno ratione fugae adustru- coercenH, inclytave Imperii m mbrisendam ea e caesare justitiam, vel suas ab exitio confimana, a malefria actiones improbandas isqvamfaciant, torum injuriis vinaicana. αCod -- ais di dicandum relinquere. Amicit L ro Hectores ad arma mota Endum se , ae Caesaeri cum Poloniae Rege m- abducendum hortentur, tunc demum tercedat, iae a am necessitatem Regi faciendum arbitrari ue ubi certius alio ponere , ejusmodi irruptiones ac Mys, 'id, cum de injuriarum, reique ipsi Dates aegre non ferendi . Nec ulis jure Iatarum, satisfacitione, tum propria urifrohibere 1, quo miniis Re fassit,ignis cinorum scuritate consuerit. Caet . tale uam, contra eiusdem turbatores, ν etiamnum, condisionibus Facis igne tueri, Eos, qui insummumsit δι-- ae As, honestis, ac tutis in medium ab rumve praejudicium ho filia quaevum-- latis, rem hanc ab altera parte serioria exercuerint, fuso talion fure, debia agi, arimadvertat, tantum a eLI, ut inta vindicti perse sis, di demi m hosce ali- Facis tractatione se alienum ostensurus bipotius qυaerere, alienis in oris e- st di, ut potius justam ct tutam Pacem re, quam dami, in Regni sui visceribus, unicum atque praecipuum armorum his sine perepetua solicituine, opperiri. suorum scopum esse, ingenae profite- odos induciae, cum Regno Foloniae tur. initae, nulta ratione tolgere, aut minuere Ita Rex Sueciae ad Electores: Cinpotuerint. Regem sane per amicabilem sari vero ipsi, cujus epistola, mense ' ης compos 'ionem omnis discordiae so mitem Rugusto scripta, Octobri demum in PR H0Foties tot re conatum: mod veri castrisRibnieianisreddita merat)que, optime cogitata oris optato caruerint omnem belli culpam in Regem deri- Ἐνcessu, non ipsi imputandum, sed iiD- Vare Videretur, in primo statun re-rrum iniqtitati, tergiversationi ac tech- sponsi limine, directo, nulla circuitiona; qui omnia, ab it proposita, media, ne usus, cuinam, Fae ad arma eum p partim indigne refecerint, partim eluse- tissimum compulerar, exposuit Nemperint ae frui rarint. apropter nutu cui longam, mole mi aliarum hostii portas dinum admiratione avori te- ratum, ac cumulatarum injuriarum s nuribus nihil proficientibus, ad asperio- rieni missam facere 9 Caesaris Campiara, qt anquam λωι-, descenderis. Er ductorem, justae magnituinis Exerci sta Electores, in prioribus literis suis, tum es s contra iusum a Uaae mne verbo quidem attigerint remedia, ae, Borus am, anno praeterito, nusta praemeorum auctoritate Cr interpositione,ju- missa bini denunciatione , duxisse , :

sis is erelis suis adhiberi, haud in- Harumve, copiarum imperialium satis. Ium 'stularat id aliud inde τοίB- tunc expertum hostilem animam, ac im aendum, qFam ostionem, imo necesto petum i em nec tropria innocentia,

99쪽

BELLI SVECO GERMANICI

nee aequus a Senatus Regni per a legatum I.um populata sistere, aut revocare potuerint. Non isqve perspicere; quo titulo bessi causa ipsi attribui pos-st, vel quo, coloreseu praetextu uer belgi denuntaurionem, a semet neglectam, a Rege, belum non inferente, se propumante , si' derri , eos utam nomisne violati juris Gentium ccuset: Cum vom misus juris Gentium esse constet ;belga, ae ad vim repetundam suscipiuntur, a Namra potius Vsa, quam caduceatore usio indici. Nes omnem ramen clarigationem quam ris in hoc criu a siis parte minime necessariam Jomisisse, ct Hligenter satu caruisse ne u spe Pacis se deceptum, hostili ve ih opinato passum, ulta jure conqueri posset: Binis luerisImperii Elia foribus eo non per Senamus Rcgni Ablegatum C Iam Praefecta Exercituum generalisngnificando; nisi hactenus ab altera parte

errata mature corrigerentur, tandem,

ini itate justissimas querimoniaae sua negligentium, necessitatem sibi impostum.iri , ritu mediis securitati suae , d gnitative consilendi. Holueritne Regem

Caesar hac aut alia ratione inendere, id, cum ob animi eius interiores rec inpenetrare non valeat, ignorare quidem,

nec operose isqvisre: tavod vero sub umbra ct autoritate exces Imperatorii nominis, ct c Caesare, seu Iubente ,seu cert/ connivente, induritates, HVuriae,

Minoas quamlurima usi illata sint,

adeo lucere: Ut, fusius hoc deducere, idem foret, ac, addere velis soli lucem Quidporro de Caesaris apparatu bellico Maesi bipolliceri debuerit, Ducum ,M

nistrorumve Caesarianorum actiones , Vasus, consilia, non modo a bigua

arque suspecta, sita manifesta, satis loqui; o, haec leant, Pomerania aras

dicere: nulla abo nomise , quam sub helli ericipraetextu. cum ad centibus provinciis, a Caesariis milite miser huce annis, insisam incidiam, vexata, exhausea, ac exinanita fuerit. Supperias , Urbi Stralesundensi latas, Crim

rem tam aeque aestimasse, optandum:

vam Rex Suris Hosatiae, sub ipsi L

ois ema ilia imperialibus contra exercitam, hostilitatem, cum multis Aliis injuriis, animo ad patientiam obfirmaro, publicae trane illitati ac bono condonant. Quo tamem facili negotio, qui

tie,ducoriis oborsu uerat, penam, cam trosaritionem componi potuerit, vix dubitare; Vertim cum.aliter Caesa-riplacueris, o ejus Subridegati Legatio. nem Regis , Lubecam musam, contT omnium Gentium instituta, admittere regusiarint, Exercitus qzo e Caesaru,

manifestina se ejus hostem declarando, nihil a mersis Hum hostili ratis omise

ri , neminem, aenitatis amantem,

hac causa metum, nom aecturum, R

gem minime, sed potius Caesarem, aliis te itimis justisve metis insiuper habitis,

ultima primo loco tentasse. . Esigitur metu de aliis cmn.bus, quam usteriori Pacis licitatione, deinde solicis' era potuerit; nihilominus,quos agrisnuisum communis 1ranquillitarii desdraium .estadium Orbi Christiano conreparetur universe, Pacis se togae conssilia necdum omnino voluisse deponere, sed Duniae Regem eoperdux e: inis interponenda se, viam ad areicum trae tutum,int suos se Caesaris Commissarios Graiani in miuendum, munierit. Flenis dein, atque huic tractatui seu negotio aegrediendos cientibus, mandatis Cancinarium

iisum, se reliquos, i adjunctos, in ru-x se. Tandempo remo, ne motus bellici Pacis consilia usio modo turbarent, e peditionem militarem, non ne temporis

rerumve dispendio, dia disserri passum. Quod aurem optime cogitata haec ain cassem abierint, vostri, auriuiis, ut Caesar faciat, ab scribendum,sed Caesaris Commissario potius: A visummo dio impedierit; quo minus Mediatores, Gedani subsisientes , Legatos suos inviserent, moreve confveto ac debito futur tractatu andamenta collocarent. Cum

vero Gedani Urbs exponAfariis, ob certa multatum, inter suos is eandem semina, his suspecta redderetur o H- commoda, dictum Caesaris Commis artum huic loco, quas fractatus ut ria Em esset atastatus, nec alibi haberi posset, ad praefracte miniisse: Ut Pacis spem, in fraudem communis tranquilli-

ratis abrumpere , qNam loco condicto decedere maluerit. Cautumes verbales de securitate, o opimas de amicitia impos erum in violare custodienda, po 2 citationes,ut susscienses, admituranona lius posse Regem. Non enim rem

m inregro, non periculum, suove

100쪽

VOLuMEN PRIMUM .

impendens imaginarium esse,sedre Vis, am ut sub Anni exitia m. o in inerita se exseruiue s mi Magdeburgenses turbas , quas surpra

Cerbis d armu,alutasse ho obos sichρ' attigimus, in manus resumamus, FO 1 bus erra marrae se Diu: itaque re o tuna respiciens primis Administratoris, Christiani Gulielmi , conatibus haud leviter aspirare videbatur: Confluente ad eum ex popularibus, hinc inde , copioso milite.' Rara in dice hoc imminens duerimen, nec non o-xes is injurias reales iugatas, reali ac Ruficienti cautione, reatas satisfactione pensanda. Biter: 'Orbis ebris stiani navem, j diu decumanis bino-

, - Cesi Magde burgensi, sub hoc tempus,ru Iumbus vehementer g aram, ' hostium praesicha di Nec erant vivi de optatissimum almae Pacis pomum Fq lectibus e us, his & conterminas oris, isducendam, quo trocelisso armorum intercederent. Unde Administrat consentionuve mari Hatius comm it ' ri nisi numm iriis subsidiis fuisset deda existimet,eme nomine ad ora Dium sectus , ab initio in proclivi luerat, ulteriorem inclinet, ne quam ob δερς inagna celeritate aliquot millium con-

aliena ore. Sed Va Γήmum Pris ' fia Exercitum, Caesarianis , qui pri sibus ac Rebus publici German/ή, pq mo modicis copiis progressus f us -- consam Fineu,paraamV ctv GH υμ , peditum vener e , submovendis vel in pristinum salsi, vati s ru ,σημνώ profligandis parem ; intervertere hoo Eum Germanicu gliscere mGp et, re' modo eorum consilia , totius belli sta- post , in et vecta sium ac ut stru - tum mutare ; quicqvid commeatus ac mam ballici oras praeparationi annonae in cucumiectis locis reperires antibus, c tauri e q.oque tur, inferre in Urbem & ibidem, insi assecuritate ipsis it imposurum gni cum Regis, omniurique ProtestaωDoarum ibarum, nec non inpend/ρ' hum commodo , novam figere bellirum , quae cere coactus fuerat, condigna haberetur ratio , re ipsa ofaritiis sensimum, nihil bi antiquius. quam

cum Caesare non minus, ac reliquis vicia

ms amicitiam ikibatam conservare mutaave considentia redintegrata , ac omni alio certamine seposito, cum eodem a certare benevolentia, nec non

usvis aliis o clarum generibus. Et ut, toto mc te ore , qvo beluram incendiu sagnaruerat Germania, proprii

Regni cura contentus , negotiis Germa-

sedenti a

Sed Magdeburgensum res prae- Desectus cipuo nervo in ipso statim liminiae-& erroresstitui reperta. Administrator enim qui Mag- spe mapis bona, quam rere onustus , d inurgi itineri te dederat. Magdeburgi. aua ηςςM tem cives, quam cupide Administra

torem receperant, tam cito ab incepto opere manum retraxere: Non mo

do ullis monitis, aut hortatibus, aut

cautione etiam de refundendo obla- , . . . . ta, non induci se passi, ut ad maturaim

meus haud implicam. nec aliorum dos delectus, notabilem pecuniae sum-- itas rem ea , ut asima o se sique mam mutuo darent sed collectum militem ne tecto quidem aut hospitio recipere, & fovere dignati. HinQpertinerent, perduceret: Ita nunc haud

cus animatum, neque, res Germanicis u faciendo, caesari ullaten 'si' miles non, qua opus erat, & seri po- Iesumsere L cicunque vero re tuerat, copia concurrebat: Hoste inris, seu bellum , seu Pacem SEU terim ad cingendam usquςqvaqvies asset,sancte protestari, πώ μι praesidiis suis arctius Urbem, sat spatii

iam contra Imperium Romanum quor' temporime adepto. Licet autem se Caesar rem torquere is trahere video' Sociae Rex, cognito,a pecunia mnibi r J m animo foveat hosilitarem , nec mὰ hic laborari, transcriptis per Cainis ejus praejudicium tentaturum qui um aliquot Ioachimicorum milita am e V lotim amicitiam sarco, bus, hunc de um supplere haud imuctam cum eodem conservaturum s termiserit: Tanta tamen festinatione sam diu omni adversu se ho υ μ id fieri non poterat ; quin prima &pωgo ida miseret, neque , hosti tissima militem cogendi occasio, ma- associando, vel mendo, justam, vel in- nibus elapsa, octipitium prensantibus

vito, exior erat Iasio m. mox ostenderet.

SEARCH

MENU NAVIGATION