장음표시 사용
131쪽
rai S in vasti collectas fundo linquere , ubi inferam rediguntur , quae in qui ιν per everat,
quamdiu vinum non commovetur , cujus , si agerentur novo motu, partos eam denuo in motum con
Hac ratione Argumenti tui exposis majori' facile Iargior pus minorem, bona recum aeque fde Gredens , materiam primi S fecundi Eumenii multo majori gaudere agitatione S motur facilitare prae illa tertii. Non ramen non nego ab Uure consequentiam, quam tu inde deducit, illud scilicet tertium Eumenetum debere occupare morti
Rario ejus, quam jam aure mi disi, es quod partei tertii ilius si in aminae N implicatis, quodque primo innarent, quod tu cau E es ,
illae aliquo modo se ejus opponant determinarioni , V tantum absit ut eas ad centrum minit repeli re , ut portui cogatur quas se iis immiscere . ear, quo versum ipsummer movetur, fecum abripere , hoc est, a contro ad circumforentiam. ctaui is a sint, nonne aieberis, mi Domiane. inutile fore, si bἱc objiceres, quod nonnulli ob iciunt Peripatetici: vi cujux ex suis principiis GarMisus, dum nescit, faciat de fragmeniis macularum Solis , nec quem iis ad scribat usum in centro vorticis, in quo formautur, o in quo franguntur , ea , qu ultim vis ramosa, Sparum apta ad motum, faciat versus circumferentia, alii longe protrudi propellique. Nimis repercipicacem equidem creae', quom no videas, illoiHai primi Elementi paries Viratas maximΘ, quae iista fragmenta usque in Solis adducunt discum .illax , inquam , /psas praeterea ab iis secundi a
jurat , quod eo in susimile fere producit - -
132쪽
Buni, omnes simul conspirare ad ea altius magis ac magis lavanda, ei forte non descrenda , misit, postquam, perperuo ea cum agitaverint', eorum ruerint infregerintque ramos parres , ita ornon amplius Irimmiscendo irregularitati Au rarum ipsorum, illa omnia omnino aut di Uasserint, aut adegerint , tamquam gravior , dcundum versus astri discum. '
U-e 'igitur Iapi, in aerem projectus circa re ram nostram versus cenetrum a materia fecundi . Elementi cum viore ilia repellirur , unde illa ,
tantum abes , pari modo partes tertii Elementi propellar, motui quae parum aptae, aequfacille lapis, e diverso se iis implicat eosque, ut tu disti, attollis y .
Ratio est, e pario Nisi lapidis colligatae Unuiescentes juxta se invicem componant corpus quoddam solidum, quo non nisi exigua quadam praeditum est super te respectu .cjus , quam haberent omnes dictae partei istae, si ab invicem e se sent separatae , es in tui rem redactae : yam quouiam ista colligatio S exigua illa superficiei in causi funt, cur mareria secundi Elemenii , isum lapidem cingit, Hlum in pluribus punctis nequeat contingere, sicuti, absque hoc fra ror , contingerer; proinde edi Hie lapii ab iis , ibi acro ubi versatur, nequi ustineri.
133쪽
a16 REFUTATIO SECUNDAE ARISTIPPUS.
yudicet, qui velit, de omnium harum rationum pretio , ego faud iis conte rus sum . confitium ramon cepi sequent argumentum melius iurandi.
ARistippus ille Peripateticus prosectis
commodus homo est & sanὶ non sine mytterio hic illi egregium illud datum est nomen , quo insigniebatur olim celebris quidam Philosophus , cui moris erat omnibuS commodum se facillimumque praebere. Iudicet
qui velit, inquit, de pretio harum omnium rationum , ego Iane iis contentus sum. Oportet
ut illi facili possit satisfieri verlim en tibi duobus verbis, id quod impedimento est, ego' ne contentus sim.
Primo Cartesianus Democrates nullam a fert rationem , ob quam , cum juxta Cartesium vi principii motus nostri terrestris vorticis aer propellitur verslis centrum a materia primi & secundi hiementi, e diverso aer Vorticis Solis propellatur, juxta eundem Carte- sum, versus circumferentiam ab duplici illa materia. Quare, q a, duplex ista subtilis materia in itinere suo obviam facta partibus nostri aeris, easque offendens motibus suis aded obsequentes, eas a terri non facit recedere, ut
134쪽
illas in circumserentiam propellat terrestris vorticis, sicuti illa dicitur propellere aerem Vorticis Solis ad circumferentiam istius Vorticis 3 Hoc si fieret , actum foret de vita nostra; etenim non amplius , quem respiraremus, haberemus aerem , verum hoc eAcepto consequenrer ratiocinaretur Cartesius. Quoniam igitur re ipsa contrarium fit, sequitur aerem vorticis Solis debere etiam ver-ssis centrum propelli cum omnibus magnis fragmentis macularum Solis. quae quamprimum juncta constituent illud opacum corpus,
quod Peripatetici contendunt ibi loco sie lae debere formari. Aristippus ut non solet Contentus , oporteret , ob desectum legitimae disparitatis , uti in Scholis loquun
Secundo Democrates rationem adfert, cui lapis verslis centrum nostri vorticis descendat, scilicet quia lapis ille corpus est solidum compositum e partibus tertii Elementi juxta se imuicem quiescentibus, exigua admRdum praeditum superscie respectu ejus , quym hab . rent omnes istae dictae partes , si illae essent ab invicem separatae, quod efficit, ut ille lapis ab iis nequeat, ubi in aere versatur, sustineri.
Verum Orimb, in principiis Cartesianismi: pars quaedam materiae supra aliam quandam non remanet , quoniam ab illa sustinetur , sed quoniam illa vi sui motus aliam hancce, non .tanto gaudentem, adigit ad se inseritis collocandam : Nec hic Cartesianε respondet D mocrates , ct proinde non respondet recte. Etenim , dum hic Cartesius defenditur ,
135쪽
agitur de ostendendo, Peripateticos eX pro priis ejus principiis non ritε deduxisse con-lequentias illius consequentiis contradiet
Praeterea , si instar Democratis ratiocinarer , en ego quae dicerem. Moles aeris &subtilis materia quae infra lapidem est, saltem donatum adhibet ad eum sustinendum, Cumque quantum potest in altum repellit, &aequalis desuper moles eum non insta detrudit,
quoniam illa males omnibus tuis viribus recedita centro versus circumferentiam. Infern δ igi
tur ille lapis propellitur , non verb supernε repellitur. Ad haec indifferens est ad remanendum , in quo versatur loco. Igitur sunpensus in aere manebit. Ope horum principiorum exiguo sum tu construerentur λr
Veniamus jam ad rationem ductam a superficie. Ob o los ponamus ramosam quanCampartem tertii Elementi a materia propulsam primi. Rogo, an non illa ramosa pars aequδparva sit praedita superficie, relata ad quantitatem materiae primi Elementi eam propel lentis , ac lapis respectu massae aeris & materiae subtilis , quae infra ipsum reperitur. Hinc illam ramosam partem compositam ex unitis partibus & juxta se invicem quiescentihus compone cum infinitis exiguis granis pulveri; primi Elementi separatis , eam quae pro' .liellunt. Illinc ver b conser partem aeris, vel apidem 'uendam cum certa quadam 'uanti late subtilis materiae eum pariter impellentis. Εvidens est proportio. Si igitur in nostro vo lice massa aeris & subtilis materiae nequit im-
136쪽
pellere lapidem, qui supra se est, ob exiguam , qua lapis ille gaudet , superficiem,
atque eam ob rationem Jllum sinit descendere manifestum est, etiam in centro vorticis solaris masam materiar subtilis permissuram , ut ramosa descendat pars: atque adeo omnis materia tertii Elamenti , omnia macularum Soli fragmenta centrum versus descendent, atque ibi component istud opacum corpus , quod Peripatetici ibi ex principiis Cartesii voluerunt invenire.
Dehinc cui usui vas Democratis , nis ad ostendendam vel falsitatem principii Cartesii, vel malum usum, cui illud adhibet iste Philosophus. Igitur njuria hic contentus est Aristippus, ac non sine ratione mihi hic non satisfactum ajO
Iterum argumentum es, modum, quo cadiresius explica lucem, non posse subsistere eum i lo , quo suos inter se disponit vortices. Primo suppono cum ijsso Philosopho , numqvam nisi unam tantum sellam reperiri intra circumj rentiam unius ejusdemque Sphaerae, is omnes alias pse diversimode remotas tam supra , quam infra quam ad latera , a centro uuiversi. Non id admodum .recti exprimit mentem Cartesii, nec auctoris Itineri ). Secundo , lucem consistere in conatu , quem adhibet primi Elementi materia, qμα reperirarin centro vorticis cujusdam, ad indu recedendum, unde accidit, ut, dum materiam carlabiem, quae
supra sc est, propellit in omnibus piu mi imagi-
137쪽
nabilibu3, ille conatus, illaque impu gio sese rienda exhibeant in omnibus lineis, quae inde ad circumferentiam rendunt, quarum nonnulla ο . viam factae oculo, ubi conversus est vertur astrum tacidum , premunt S agitant flamenra nerit .ejur optici , eo modo , qui in anima sensum v
Anii producit. ad mare, mi D. , ω istis su
postionibu/ , nos versamur in mortice Solis fore ut non poterimur ullam, ollam cernere , et nim concipi nequit, ullana nobis tu a suam seriendam exhibere impulsionem nis duobus modii , vel immediuid ope radii vel lineae materiae Iestis sui vorticii in ocuJum desinentiae, vel media id ope. radii. Solaris repercussi verisis Iam ab radio quodam vorticii sivi ge lae ; Iam vero consendo , utramque earum impulsionum
esse impos Lum. Primam , quoniam singuli
138쪽
iuii mortibus , ita ut linea unius numauam confundantur eum lineix alterius, verum singuia risinant ad circumferentiam sua propriae Bbarae. Secundam, quoniam juxta Gartosum , vor-rices , I cὰt inaequales magnitudine, semper δε-bent esse aequales viribus : Jam illa aequalitarinde tantum provenit , quod pellatinius tini- formiter in Drum circumacta materiam fui caeli propellit contra circumferentiam illius.aliorum praeciso iisdem cum viribus , quibus flellae aliorum istorum materiam fui ccurra coelum illius iimpellunt, unds adfrmo pro corro materiam unius vorticis non possu repellere illam alterius , . nec facere ut ea versus centrum recedat.
Fateor omne illud ratiociuium primo intuitu , videri satis coiarers, verum ne in eo decipiendos nos praebeamur, sint in duas diversat detρ, minationes ut dii linguam morum , qui exoritur ex conatu, quo astrum aliquod propcllii radios ma-reriae coelestis illud cingentis. Primam quam fumas nuncupouri determiu
libuem ita es , juxta quam isti radii lineis
directis versus circumferentiam propoliuntur, idque ab actione quadam, quae ab uno extremo judii μd alterum diffuditurpari cum celeritate, ac illa , qaa movemus uuam ex extremitatibus
alicujui baculi , se sentirudam praebet in alio extremitate , prorsus , quoniam partes singulae radii saud secui ac partei singulae baculi se iis ιire equuntur S immediatd attingunt. Altera, quam determinationem secundam το-
139쪽
cabimur, illa es, juxra quam astrum quodpiam iuorum circumagit materiam , quae suprases, es mi istius motus format vorticem quendam , eumquς
rutatur adversus morum vicinorum.
Hisce duabui postis determinationibus, vin mihi aequo ac tibi vero similest , utramque illarum
impulsouum , quibui quoio est , esse impos
bidem ; luet enim verum si , materiam primi Elementi , ex quo agrum aliquod componitur, propellere materiam coelestem , supras est, in omnibus punctis imaginabilibus , illumque e natum eamque impulsonem inda transferri in omnes lineas, quae tendunt versus circumferentiam vorticis siui astri, si interea ad animum
advertamus omnem illam enumerationem line
rum haud alias hia comprehendere, praeter iliai quae immediatd artingunt superficiem istus cor- iporis lucidi , quae proin e ab eo moventur ei propelluntur , agnoscemux easdem illas lineas, quis fussciunt ad regendam illam supersciem , non posse fuscere ad implendam etiam omnem e rensonem vorricis fumiam adscendendo versus circumferentiam , quod in causia es, cur ilia heogantur ab se invicem. recedere, prout ilia par-γi , propriores unis necessario sequitur, Mi clim usquo ini superiorem venerint partem , inter si relinquant spatium plenum revera ma-reriae cujusdam caelestis ejusmodi , ae eg illa :
quae eas componit, .crum rivorsae in eo, quod, cuin non moveatur iis in locis juxta primam d rei minationem , illa facillime smilem quandam recipiat, quam cum ipsa eommunicani radiis ia. Iarum vorticum vicinorum , qui in ea term nantur , quique conarum adhibentes ad repelle dat illas lineas inrra i arum vorticom as ibi reve-
140쪽
repellunt, verum duntaxat praecise vi qua- adcommodatί ad quantitatem motus in I rem1 , qua illi ear fuserant quantitarem enim circularis motus quod spectat , illa impenditur ad sustinendam aequiparandam impulsionem linearum istorum vicinorum vorriiacum , i es, licet objiciatur, determinationem ijstiuae circularis esse diversam , non potest illa tamen remorari conarum istius morus tu lineis rectis, prout modo diximui, quia ille particularis es Uiuperabundani , S unico momon o transetortur ex uno radii extremo ad aliud. Prater haec in eo Vortice, in quo nonnulli r periunrur Planetae, veluti, verbi gratia, in illanosiri Solis , evident est, istum Planetam refectentem versus illud a strum radios , quos iu de recipit, praeciiὸ auferre quantitarem motus illorum radiorum reflexorum ad partem vorticisD-rriorem , in quam umbra istius extenditμ, Planeris p quod incit, ut motu materia cael stir, quae eo in loco est . diminuto, Lari rarione conatus, vel impulsio per tineas rectas radiorum Hrricum vicinorum illam debeat repellere etiam pro quantitate istas diminutionis.
Post illa omnia videbit , si sequaris Ostema vorticum , unum debere; per suam Eclipticam ex fuά materia ia Polos alterius amandare, atque adeo en perpetuam radiorum inter se com
Rebu/ hoc modo constitutis ponamu/ primo, oculum quendam ess collocatum in hemisphaeris is, ae relluris illuminato, quod hic habemus pro Planeta erranti in voretice solari, an non cerium est, radior , quos Sol ad eum emittit oculum, .