장음표시 사용
361쪽
8 insignem secere : hostibus quoque crevere ani Ini,s veluti cum duce vires Poenorum cecidissent. Itaque
Siciliae populis propter adsiduas Carthaginiensium
injurias, ad Leonidam, fratrem regis Spartanorum, Concurrentibus, grave bellum natum : in quo et diu, io et varia victoria praeliatum suit. Dum haeC aguntur, legati a Dario, Persarum rege, Carthaginem Venerunt, adserentes edictum, quo Poeni humanas hostias im- ii molare, et canina vesci prohibebantur; mortuorumque Corpora cremare potius, quam terra obruere, ais rege jubebantur : petentus simul auxilia adversus
phtim hoc loco explieans victoriam sp en fiatim more Romanorum . hie iurauere vi lotur meleia, hoe v rhum, ut supra diatiatum , ex Romanoruinnioribus ad Carthaginiensitim detorqueri . quasi per catachresin. Quod contra est qDOniam hie triumphi ex cominu ui ambartim sonitum triumphandi incire, ad uini iur. stili scura igitur est illa explicatio. Non propter inscitiam lamon Peccat me re quoniam ad Prolog. respiciendum
ex P adjicit. tibi Servitis. ad illud verbum neid. IV, vers. 37 :
Quidam, inquit, a tim Afros nun- qtivim triumphiasse e Ptin viti em Val. l. II, et Pompeius Trogus Afros dicunt pompam triumphi primos inponisse, quiam sili Romiani post u i indicia, erant. Lia. utilem Androniatis referiem s/Πutis de Romunis friumphiasse, suasqtie porticus Romianis spotiis adoris
s. Leonidiam. Acrotatum. Cleom
. Prentilias Grae v. mavult decurrenis
tui, ex XI v. a . 6. Io. Diario. H, slaApis silio circa A. U. et io. - munus hostius immolare. RespIce XVIII, 6, 3 α. Quod jain omissiam mox ah illis receptum fuisse, apparet ex eo, quod Gelo, Syracusarum tyrannus, Xerxis temis piare et hane scivioris cotiditionem hiΑ seeis,o dieitur, ne homine immolarent. Atque longo temporo
Post, A.U. 444, gravi clade ab Ag th ele adsocii quingentos praeros immolasse di titur Diodoro XX, x 4.
II. Moritiorumque. Presae quum mortuos humarent, non combure
rent, ignem eadaverihus p llui er dentes, Freiush. ad Curi. III. I 3, 35, verbiA extromis a rogo jubebaniatur delotis, ita sensum constituit :Ρrcii thebantur corpora Cremare Potius, quam terra obruere, id est, jubebatitur terra potius obria re,
qtiam cremare. Ilaec constructi eia
violotitior videri possit, huic adridet sorsati Grotiovii avi correctio:
cremare, quie Potius terra Olmore. etc., ut eremare rogatur a Pra C. Pro
De re aut in eoiiset Plin. VII, 54; et Tacit. Hist. V, 5. ED.
362쪽
Graeciam, cui illaturus bellum Darius erat. Sed Car- 13thaginienses auxilia negantes, propter adsidua siniti
morum bella, caeteris, De per omnia Contumaces Viderentur, cupide Paruere.
II. Interea Hamilcar bello Siciliensi interficitur, irelictis tribus filiis, Himilcone, Hannone, GisCONO. Hasdrubali quoque par numerus filiorum suit, Han- , Dibal, et Hasdrubal, et Sappho. Per hos res artha- 3giniensium ea tempestate gerebantur. Itaque et Mauris 4bellum illatum, et adversus Numidas pugNatum, et Asri compulsi stipendium urbis conditae Carthaginiensibus remittere. Deinde quum familia tanta impe- sratorum gravis liberae civitati esset, Omniaque ipsi agerent simul et judicarent, centum ex rium 'ro senatorum judices deliguntur, qui reversis a bello ducibus, rationem rerum gestarum exigerent, Ut hoc si
metu ita in bello imperia cogitarent, ut domi iudicia
Ia. Iuraturus... orat. Caesus deinde A. U. 264, supra II, 9, 9. II. I. Inti scitiar. Carsus cum majore exorcitus parte a Colone, Ilimeram ah illo Oh o Aam liberante. eae terain exercitus partem eaΡiente.
3; A. U. 348. Diod. XIII, 54-6α et 8s, qui tamen Giseonia filium
dieii, Damilcaris nepotem, rectiu .
Ut temporum ratio ostendit. - MP-
n. Is. Ossius ecirrigit Psa o, quod Punicum est nomen, quum illud sit Graeeum semininum. 3. Gereliantur. MKS. plut es C die a regesiantiar: impressi quidem
4. Remittere. Respice cap. I, 3. 5. Fumiliti tantu imperatorum. Et qui. dem haee : a, Mago. - α, Hasdrubal,
- Ea numero senatorem Dd es desisguntiar. Vides hic, inquit Graevius, quando Dinori sint institiiti, et quae fuerint eorum partes. illoriam potentia postea valde erevit, ut apud Bomanos Gracchanis temporibus. Nunquam tamen penes illo suit summa imperii. ut penes judices Nehraeorum, ut putavit vir magia uri Samuel Bochartus in Geographi Sacrae t in. II; sed se in per penes susseles et sonatum : quamvis su e-tis signiscet isdiaes. Apud Carthaginienses tamen sic proprie die Latitur summi magi oratus . qui Bomae e iamleκ erant; ii eum senatu rempublicam rogotiant. Ah li 4 distinctus erat )tidiciam ordia hie institutus : licet stii etes etiam dieerenia
tur , ut ex Livio confitat. RI .
363쪽
legesque respicerent. In Sicilia in locum Hamilcaris,
imperator Himilco succedit: qui quum navali terrestrique bello secunda praelia fecisset, multasque civitates Cepisset, repente pestilentis Sideris vi exercitum mi 3 sit. Quae res quum nuntiata Carthagini esset, moesta civitas fuit : omnia ululatibus, non secus ac si urbs s ipsa capta esset, personabant: clausae privatae domus,
clausa Deorum templa, intermisSa omnia sacra, Om
nia privata ossicia damnata. Cuncti deinde ad portum
CongregantuP, egredientesque paucoS e navibus, quiri cladi superfuerant, de suis Percontantur. Ut vero dubia antea Spe, et Suspenso metu, incerta Orbitatis ex Spectatione, casuS Suorum miseris eluxit, tunc toto
litore plangentium gemitus, tunc infelicium matrum ululatus, et debiles querelae audiebantur. 1 ΙΙΙ. Inter haec procedit inops e navi sua imperator, sordida servilique tunica discinctus : ad cujus cona spectum plangentium agmina junguntur. Ipse quoque
manus ad caelum tendens, nunC Sortem Suam, nun Ca publicam fortunam deflet; nunc a Deos accusat, Di tanta helli decora, et tot ornamenta victoriarum, quae ipsi dederant, abstulerint : qui captis tot urbibus, totiesque hostibus terrestri navalique praelio victis,
8. - Anno Urbis eonditae 348. Io. cludi. Et ps ti et cladi a Di nysio acceptae. Vide infra ad IX. I, I, et supra V. 7, 4.
III. i. Inops. Sine exercitu, cujus majorem partem amiserat. - mxeinctus. Non cinetusi quod in luctu ingenti per neglectum omnis Ornatus fieri solet. AN. 3. Qui tantia leni decoria... qtic ipsi dederant. Latinitas postulat diaissent. G. Maior eo ieit, vitarent. Meragraim. indeque frequent. agitare imperium loquutio est non in se quens, ut I, 5, 5, et li. e. s. s. - De re autem, ut hoe metu retenti, respicerent leges et judieia subeunda post bellum, quando euperent im
perare exercitibias. Eri. . In locum uiamilcaris ... mmi o
stiee. dis. Diod. XIII, 85-86 Bo,pice Not. ad s. a , Hannibalom iliatum hae peste periisse seribit, et A. U. 348, Himileonem autem hiate socium additum sui se, XIV, si , 71, 7a. - Anuo Urbis 343.
364쪽
exercitum victorem non bello, sed peste deleverint. Deserre se tamen civibus suis non modica solatia, 4 quod malis eorum hoStes gaudere, non gloriari possint : quippe quum neque eos, qui mortui sunt, a se Soccisos, neque eos, qui TeVeTSi Sunt, a se fugatos possint dicere. Praedam, quam relictis a se castris abstu- filerint, non esse talem, quam velut spolium victi hostis ostentent: sed quam Possessione vacua, fortuitis dominorum mortibus, sicuti caduca occuparint. Quod ad hostes pertinet, Victores se recessisse : quod ad pestem, victos. Nihil tamen se gravius serre, quam 3 quod inter sortissimos viros mori non potuerit; servatusque sit, non ad vitae jucunditatem, sed ad ludibrium calamitatis. Quamquam ubi miseras copiarum s reliquias Carthaginem reduxerit, Se quoque sequuturum commilitones suos; OstenSurumque patriae, non roideo se in eam diem vixisse, quoniam velit vivere : sed ne hos, quibus nefanda lues pepercerat, inter hostium exercitus relictos, morte sua proderet. η Τali rivociferatione per urbem ingressus, ut ad limina domus suae venit, prOSequutam multitudinem velut pos-ucmo adloquio dimisit; obseratisque foribus, ac ne- ra
mine ad se, ne filiis quidem, admissis, mortem sibi
A. Deferre. Nuntiare. - Possint. Praesens recepi e IIS. Bong. pro possent. Recta enim oratio quum hoc loco postulet possunt, non mireant, in obliqua Seendum possint, non
nitas et hie postulat coniunctivum sint, ut S. 3.
6. Possessione vaeua. Quum vacua possessio sit, quum nullus possessor adsiti Gmn v. tamen avus mavultracuam, ut praeda dieatur vacua possessione . sive possessore. -
ca. Stal. hona : Gr n. tamen idem et hie mavult eadti m praedam . . Periiset. Latinitas, ut S. 3 et 5, postulat pertineas. Io. Pepereerat. Latine et hie ut
3. 3, 5 et 7, dicendum erat Pepem
eiaser. - Proderet. Desereret, ut
XXII, 8, 14; Liv. XXVI, 36, 9;
I a. Mortem sui conseisis. Aut inis
odia interiit, ut refert Diodorus XIV, 77
365쪽
1Ι. Diosvsivs, e Sicilia Carthaginiensibus pulsis, occu
patoque totius insulae imperio, grave otium regno suo, periculosamque desidiam tanti exercitus ratus, a copias in Italiam traj ccit: simul ut militum vires continuo labore acuerentur, et regni sines proferrentur.
3 Prima illi militia adversus Graecos, qui proxima Italici 4 maris litora tenebant, fuit; quibus devictis, finitimosquOSque adgreditur, omnesque Graeci nominis Italiam 5 possidentes, hostes sibi destinat : quod genteS non partem, Sed universam serine Italiam, ea tempestate
I. T. Curethagini mistis pialsis. Ha- 76 addit absumta suIsse ago, o, et mitear, Hannibalis illius vid. not. Nimi leonem ipsum vitam inodia si ad XIX, et, sueeessor, quomodo niisse. Jam olymp. 96, 4; Α. U. 36x Agrigento capto dirutoque , pace Magone, qui hellum renovaverat, requissima composita . sicilia eos; victo. Dionysius navigat in Rhegi-rit, exponit Diod. XIII, 8 -96 et nos. Di . XIV, so, a quibus re-IO8-ii 4; Olymp. 93 3 et 4; A. V. pulsus per Lucanos, quibiiscum L 348 ot 349. Varia deinde praelia de- diis inierat, debellat Thurios alia nuci eum Carthaginiensibus coni- que magnae Graeciae civitates A. V. missa per olymp. 94. 3; 95. 2-4, 364 et 363, ibid. Oo- M. Caetera nee non 96, i; A. U. 33α; 335-35 vid. ad eap. s. - A. U. 349-358. et 338 idem illo deseribit XIV, 18: α Atino Urbis conditae 3st. 4o-77, ubi simul exponit . quomodo 3. Grinens . . teneliane. Magnae Grae- Carthaginiensium dux Illinilco, et elae incolas, de quibus optimct egit peste et eladibus Daetus, ad extre- Meuniti iti opusc. Aead. v I. II;mamque desperati nom redactus, et brevius pro instituti mei rationis veniam clam redeundi in patriam ego ipse in meitiem mst. Hon . magno pretio a Dionysio redemerit vos. I. pag. 3αα-3α4. - Hi dieii cum paucis . reliquis vel fuga δέ- non nati. quomodo prige; et lapsis, vel captis et Occisis A. V. mani Italiae populi sed Ilia oti . 358; simulquo tuom illam supra quod essent e Graecia in Italiam ad XIX, 2 , teterrimam, inso iis i- ventilii; sienti selliatas et Phutatus amam depingit cap. 7o- i , qua cap. Siculis ei Phthiis diseri minamus. ν D.
366쪽
Occupaverant. Denique multae urbes adhuc post tari- stam vetustatem vestigia Graeci moris ostentant. Nam- 7que Thuscorum populi, qui Oram inseri maris possiderat, a Lydia venerunt : et Venetos, quos incolasssuperi maris videm , capta et expugnata Trria, Antenore duce, misit : Hadria quoque Illyrico mari sproxima, quae et Hadriatico mari nomen dedit, Graeca urbs est; et Arpos Diomedes, exciso Ilio, naufragio ri, in ea loca delatus, condidit. Sed et Pisae in Liguribus in Graecos auctores habetit : et in Τhuscis Τarquinii a Thessalis, et Spina in Umbris : Perusini quoque Originem ab Achaeis ducunt. Quid Cereti urbem dicam p is Quid Latinos populos, qui ab aenea conditi videntur Θ Jam Falisci, Nolatii, Abellarii, Nonne Chalciden- 33sium coloni sunt Quid tractus omnis Campaniae P 14
Quid Brutii, Sabinique Quid Samnites 3 Quid Taren-15
tini quos Lacedaemone prosectos, Spuriosque vocatOS accepimus. Thurinorum urbem condidisse Philocte- 16 ten serunt, ibique adhuc monumentum ejus visitur, et Herculis sagittae in Apollinis templo, quae satum Τrriae fuere.
A Lrdia. Tyrrhenos, sive Tyr- senos, duce Tyrrheno. Atyis silio,
circa an . adio ante Troiam eversam,
in Italiam ad Umbrieos emigrasse refert Herodot. I, 94. 8. Trois evra misit Venetos. Troia rapta devenerunt Veneti in Italiam. dures Antenore, filio Lyersi, nepote Cleomestrae, Trois filiae, Ili et Ca
nymedis sororis. Cons. Virg. rin. I. , et ad hunc locum exe. 7
s. Biadria. In Venetis scilicet, ad Tartarum fluvium, inter Padum et Athesivi. o. Arpos. Apuliae oppidum. Do Diomede respice niat. ad XIl, a, 7.
et Artium, ut ait Plinius III. 5,
eondita . Strabone pag. I 54 auctore, a Pisatis Poloponnesiacis. - Spinia in tris. necte ita correx. Is. Vossius pro e re p. Apintimiris. xx. Qui condiri stini. Ad qutis eois loniam Troianorum deduxit aeneas,
Virgilii in aeneido horos. Conser Nostri de hoc loca in ind. 5. Tarentini. Bespiee III. 4, 8.- Nptiriosque. Parthenios, Gallice, laturae 6. Thurinorum tirlem. Non Thurios , sed Petiliam Lucaniae a Phil e tete conditam aue Or est Straho
367쪽
a II. Metapontini quoque in templo Minervae serramenta, quibus Epeus, a quo conditi sunt, equum αΤrrianum fabricavit, ostentant. Propter quod Omnis 3 illa pars Italiae, Major Grincia appellata esti Sed principio originum Metapontini cum Sybaritanis et Crotoniensibus pellere caeteros Graecos Italia statuerunt. Quum primum urbem Sirim cepissent, in expugnatione ejus quinquaginta juvenes amplexos Minervae
simulacrum, sacerdotemque Dese velatum Ornamentis,
s inter ipsa altaria trucidaverunt. Ob haec quum peste et seditionibus vexarentur, priores Crotonienses Del-6 phicum oraculum adierunt. Responsum his est, a finem mali sore, si violatum Minervae Dumen, et interfecto-7 rum manes Placassent. v Itaque quum statuaS juvenibus justae magnitudinis, et inprimis Minervor fabricare coepissent, Metapontini, cognito oraculo Deorum, occupandam manium et Deae pacem rati, juvenibus modica et lapidea simulacra ponunt, et Deam 8 panificiis placant. Atque ita pestis utrobique sedata est, quum alteri magnificentia, alteri velocitate cer-s tassent. Recuperata sanitate, non diu Crotonienses ro quievere. Itaque indignantes, . in oppugnatione Siris auxilium contra se a Locrensibus latum, bellum hiso intulerunt. Quo metu territi Locrerases ad Spartanos
Ad hiritis Cragetae disserentiam n mitiat Liv. VII. α6, 39, Griseiam Uheriorem. hoc est, vere Graeciam aut hare sit curior. RD. 3. Srbaris is et crotoniensistis. Vid. moin hist. mnia. vol. I, pag. 3, 3 et 3, 4 , nr. 8 pt Io. 4. Cepissent. Crotonienses, quod ostendit S. 5 eum Metapontinis S. 7. . Panis elis. Possis tamen eum Ostertagio conjicere panni us, quanquidem melius conveniunt Ni
dola Liv. XXV, Is ra. - Berctilis sagistri . Quas ab Hercole Philoet tes acceperat, et sine quihus Trojam capi non posse oraculum cecinerat, ut pluribus locis ait Sophoetea in Philoeteis. II. i. Detis. Filius Panopei, ne pos Phoci, pronepos Aiaci, Pausan. II. etsi, 4; Hom. Od. VIII. 493; Virg. AEn. II. α64.
u. Major Graecia. Seneca ad IIcl- viam cap. 6: Torum Italiae Iuttis, quod infero mari ali itur, Mojor Grineis fuit.
368쪽
decurrunt: auxilium Supplices deprecantur. Illi lon- ix ginqua militia gravati, auxilium a Castore et Polluce petere eos jubent. Neque legati responsum sociae urbis i 3 Spreverunt: profectique in proximum templum, iacto sacrificio, auxilium Deorum implorant. Litatis hostiis, 14 obtentoque, ut rebantur, quod petebant, haud secus laeti, quam si Deos ipSOS Secum avecturi essent, pulvinaria iis in Davi componunt; faustisque profecti ominibus, solatia suis pro auxiliis deportant. III. His cognitis, Crotonienses et ipsi legatos ad 1 oraculum Delphos mittunt, victoriae facultatem bellique prosperos eventUS deprecantes. ReSponsum, a prius votis hostes, quam armis, vincendos. v Quum 3 vovissent Apollini decimas praedae, Locrenses et voto
hostium, et responso Dei Cognito, nonas Voverunt; tacitamque eam rem habuere, ne Votis vincerentur.
Itaque quum in aciem processissent, et Crotoniensium 4 centum viginti millia armatorum coustitissent, Lo- Crenses paucitatem suam circum Spi Cientes stiam sola quindecim millia militum habebant , omiSSa spe victoriae, in destinatam mortem Conspirant : tantusque Sardor ex desperatione singulos cepit, ut Victores Seputarent, si non inulti morerentur. Sed dum mori 6 honeste quaerunt, seliciter vicerunt: nec alia caussa victoriar suit, quam quod desperaverunt. Pugnantibus et Locris, aquila ab acie nunquam receSSit, e Sque tam
tanorum regia Sila, Diis Spartae
tutelaribus. III. 4 centum miginti mitiis. Io, o : quantua unius civitatis numerus i quem auget Straho, a 3O, O ponens. Locrenses 5, oo, quos mInnit idem straho, Io, hia adponens praetor Rheginorum auxilia. Cons Cic. Νat. Deor. XI,
, i Ill , 5; Plui. in Paullo cap. 4 I.
- Praelitam autem ad Sagram su
ete. Cotis Veli. Pal. II, 5, αἱ Virg. AEn. II, vers. 354 :
369쪽
8 diu ciscumvolavit, quoad vincerent. In cornibus quo que duo juvenes diverso a caeteris armorum habitu , eximia magnitudine, et albis equis, et coccineis paludamentis, pugnare Visi sunt, NeC Ultra apParuerunt,s quam pugnatum est. Hanc admirationem auxit incredibilis sanan, velocitas. Nam eadem die, qua in Italia pugnatum est, et Corintho, et Athenis, et Lacedaemone nuntiata est Victoria. x IV. Post haec Crotoniensibus nulla virtutis exerci- , latio, nulla armorum cura suit. Oderant enim, quae ita liciter sumserant; mutassentque vitam luxuria, ni
3 Pythagoras philosophus fuisset. Hic Sami Demarato ,
locuplete negotiatore, natus, magnisque sapientiae incrementis sormatus, Toptum primo, mox Babyloniam ad perdiscendos siderum motus, originemque mundi spectandam, prosectus, summam scientiam 4 consequutus erat. Inde regressus Cretam et Lacedaemona, ad cognoscendas Minois et Lycurgi inclytas 5 ea tempestate leges, contenderat. Quibus omnibus instructus, Crotonam venit, populumque in luxuriam lapsum, auctoritate sua ad usum frugalitatis si revocavit. Laudabat quotidie virtutem; et vitia luxuriae, CaSusque Ci Vitatium, ea peste perditarum, enu-8. Duo Doenes. Illi ipsi Tyndarid
cap. a. ra. Conser Flor. I. DI, 8.- ει diamentis. Sagis imporatoriis. coetaneis. Qualia Spartanorum erant. - Et auis. Iunt. et e . Med. ex auis. ut Cie. Nat. Deor. II, 2. I. 9. Bane admirationem ele. Conser rapra II. I 4, 8- et Cicer. Nat.
III, 3 ex tr. - - intho. Id est,
Corinthi, ut hahet editio Aldina. Conser supra XVIII. 4, 3. IV. I. Prisagoras. De Pythagora
sat copiose egorunt, quicunque philosophia, historiam Ptianarunt. Fl ruisse autem eum statuit Cicero
Tusc. I. asi: IV, et: orat. II, 37. α; Tarquinio Superbo regnante saxu- 444), Diodorus IX, 2 ; olymp. 6 I, 4; anno Urhis alet.
3. Demarato. Scribe vel Mamaeo ex Laertio, vos Mnesarcho, quo nomine Omnes eaeteri scriptores hujus patrem nominant. - MUnisque... formattis. Id est, sie institutus et maius a magistris, ut magnos in sa-
370쪽
merabat; tantumque studium ad fri galitatem multi-νtudinis provocavit, ut aliquos ex his luxuriatos incredibile videretur. Matri narum qiloque S 'Paratam n 8 viris doctrinam, et piaerorum a parentibus,sroqueti ter habuit. Docebat nunc has pudicitiam, et obsequia in sviros; nunc illos modestiam, et literarum studium. Inter haec vehit genitricem virtutum frugalitatem om- ionibus ingerebat; consequutusque disputationum ad- insiduitate erat, ut matronae auratas Vestes, Ca toraque dignitatis suae ornamenta, Veliit instrumenta luxuriae, deponerent; eaque Omnia delata in Junonis aedem ipsi Deae consecrarent. P e Se serentes, Vera orna- Iamenta matronarum pudicitiam, non vestes, esse. In 13
juventute quoque quantum profligatum sit, victi se
minarum contumaces animi manis stant. Sed CCC ex 14
juvenibus, quum sodalitii juris sacramento quodam
nexi, s Paratam a caeteris civibus vitam exercerent. quasi coetum clandestitiae conjurationis haberent, civitatem in se converterunt: quae eos, quum in unam IS domum convenissent, cremare voluit. In quo tumultu 16 Lx sermo periere : coaeteri in exsilium profecti. Pytha- i goras autem quum annos XX Crotoniae egisset, Meta
pontum migravit, ibique decessit: cujus tanta admiratio fuit, ut ex domo ejus templum sacerent, eumque pro Deo colerent
plotitiae xtudiis secisset progressus, cons. XVIII, 3, ici; Viii, x, a.
7. Tantumque. .. prouocapit. Tanis tum studium multitudinis ad frugalitatem provocavit, seil. excitavit: Vincent. III. α4. probante I. M. Nousingem in Emend. pag. Ioa reanfoqtie sitiseio ad fruali tem peris dissendum multi dinem pro 'ocarit. 8. Separatam. Idem vir doctus exmio Vitirenti mavult se ratiarum, aut separatim. Nec male, ni v ἰd me. 3. Prosi fiam sit. Prosoeerit 'thagoras. Cons. Iulia XXII, 8, r. 14. Sodali ii juris fueramento. VI iaculo, quo continebatur societas hci. rum , qui coierant. Alia plera m- qtie edd. leetici jura explicanda est: sacramento quodam, indolitii iure sivse sacramento, quo sodales conis jungi solent iure suo. 7. Decessit. Vel inedia, quum