장음표시 사용
241쪽
3 Hinc dixere multi,quod statuta Iaicesia ligant Clarie
praecipue,quando statutum continet commune bonum , uti late respondit Menoch. cons. 8oo.nu. 2.lib.7.& comprobat Vincent.de Franch.decis. 9. nu. F. & voluere N uar. in Manual. conΨssi c. 2 3.num.88. Messiasi de ax pM
nus. .quo circa.de imaun.Eccles ubi Anch. nuat dicit, quod ubicumque tractatur de communi utilitate commodo Clericorum,& laicorum simul,& permixtim,Clerici tenentur,Vtilaici. 4 Et si Clerici simili statuto contrauenirent, mortaliter peccat ent,secundu Luc.de Penn.in l.fi.C.quibmune.ne-mi.lic. se excusar. li. Io.Sot.ubi supra.qui ulterius voluit, quod ultra peccatum , teneantur Clerici ad restitutione
LopeZ.in addit.ad pract.Dia2.c. 3 6. vers.primo Clericos. Nam ad Principem secularem, cui a Deo in tempor libus populorum cura est demandata, spectat condere leges circa ea,quae pertinent ad iustam vivendi rationem,&Reipublic conseruationem respiciunt,non autem ad Episcopos, & alios iudices Ecclesiasticos, Sotaib. t. de iust.&iunq. 6.art. a.postprinc.&inq. sentent. d. disi. a I. q. a I. Molin.de iust.& iur.disputat. 3i .conclus.6. O Qui dicit,quod Clerici,& laici inito ernentibi politicam temporalem eundem habent rectorem Pincipem s cularem,cuius Iesib gubernantur,& quibus subijciuntur.
Sicuti igitur Getici in spiritualibus tenentur iura Pontificia seruare, ita in temporalibus a ciuilibus sanctionibus discedere Clerici non debui,sic Driedon.de liber. rist. lib.
242쪽
' , lib. 2.c. I .proposit. 4. D.Thom.de regimin. Principibatb. . I.c. Ia.illustr.Card. Ilarmin.de potest pontiflib. 3. c. 6. Lo Z.ad Diaz c. 36;vers. sed ut libere dicam. 7 In quo articulo cauedum erit quod si statutum laicale, seu Principis secularis edictum expresse de Clericis lo-' queretur, non valeret ullo pacto ita Butr. in c. quod Cl ricis. de ser. compet. ubi imo. Abb.& caeteri. Dec. in d. c. . Ecclesiae S.Mariae.nu. et .de Constit. prout eum restri,&sequitur Menoch.de recup. possess remed. I .nu. 3 6.8 , Eo quia Princeps secularis non habet potestatem condendi leges in Clericos,per ea,quae notant omnes in d.c. Ecclesiae S.Mariae.D-m dc.quod Clericis.de ser. cop.
dad cons3.nu.I I. lib. I .& nos demonstrauimus Clericos s exemptos essea laicali tui isdictione, ting propter,cum statuere sit iurisdietionis secundu Bart.in I.omnes populi. n. 3. Ede iustae i .ibiq; Caccialup & Ias Rom. csic a I 8. - n. 2.Et sicuti comprobauimus,seculare Potestate non possse iudicare,Clericum,ita no potest statuto astringere pari enim passu proceduntdigare aliquem statuto vel ad suum trahere seru,Innocent.& Buttainrub etasueta Archid.
ab Vnde cum potestas'deficiat,nulla est operatio, ex quo . . in i quolibet actu est necessaria potestas ad illius validita
I et Defectusque iurisdictionis est talis, ct tantae efficaciae quod quandocunq, allegari potest, ut citatis multis,con-- cludit buta.d.coL3 oi .n. I 8.hb. 3.dicens,quod regula hqc
243쪽
continens,quod actus si nullus,quando fit ab eo,qui potest ate caret, nestam omnino papitur exceptionem, quia est fundata in natur ii ratione. ., 3.lf . . Si vero statutum generale seeritin ta Clericis mentionem non faceret, tunc inter bcribentes controuertitur, silicet Clericos,& quando continet commune bonum illos ligare voluere superius citat,& quando Clericis est smorabile, illos comprehendere tenuere multi. Quia licet sit desectus potestatis,tam in generali fauorabili, quam in speciali, attamen quia in generali statuto non cadit, nec de inonstratur superioritas circa Clericos, sicuti in specialidn quo ex presse deflericis statuitur. Ideo sub illa generalitate,quado est fauorabila. statutum. Clerici complectuntur,quia,& ipsi eo poterunt, uti argumento doctrinae
asserit. Od quando verba statuti non sunt ptaeceptiua, seu arctativa, ligant Clericos, ct vesuisse hoc idem videtur Bursati.cons. 9 3. num. 2 lib. I. ira Contrarium vero michi dicendum videtur.Quia in generali ista statuti dispositione Clerici non continentur. Felin. latus. in d. c. Ecclesiae S. Mariae. nm89.de Constit. pulcre Panor. in c. cum a nobis, nu. g. de sentent.excom. Castren.in l.ab administratione.post prin.C. O lega. quo fit,quod ex desectu voluntatis statutum ita generaliter cor Aceptum Clericis non nocea Quia statutum quantumcunq;generale non extenditur ad personas exemptas, nec subiectas iurisdictionr statuetium. l.in d.I.omnes populi.isde iust.& iuriSoc.cons. 7 .nua I .liba.GOZad. cons. 76.nu. I 1. Quae Verba generalia latelliguntur de omni b. exceptis
244쪽
exceptis priuilegiatis.Siluan cons. 73.nu. . Rimi.sen.cos. 3I3.mI3.lib. 2. Euriati .his citatis,cons.I86.nu. 33.lib. 2.13 Eo quia dit positio statuentium commensuratur secundum eorum potestatem, & non creditur voluisse illas personas comprehendere in genetali statuti dispositione, de qui b.in speciein expresse disponere non potuissent,Abb. in c. a nobis. ll ptimo,nu. .& I. de sent.eXcom. Mandeli. de Alb.cons. 8.nu.lo. Alex.cons. a I I .nu. I.II b. 2.Vbi scribit statuentium mentem esse interpretandam secundum ius,ut scilicet, Clerici,qui statuentibus non subiacent, in statuto non includantur,sequitur CIot.cons. 37O.nu. IS.& I . lib. 3.16 Si igitur statutum de Clericis expresse mentione secisisti,non valeret desectu potestatis statutum generale, in quo de Clericis non fit mentio, defectu potestatis, & etiavolutatis simul corruit. Io. Anci in c. fi. de immin. Eccl. in 6. Bald. in l. fi .g.in computatione.C.detur. deliber.SOc. cons. 46.nu 9.bb. .Rim.iun.consII. 649. n. 32. lib.q.cuna praefatis residet Hondad.d.cons. 3.nu. I 6&seq.lib. I.
27 Nec releuat, si statutum Clericis esset fauorabile, quia indistincte Clericos n6 ligari statuto laicorum,quantum uis sauorabili tenet Mathesi.in sing. rr a .ubi dicit hac doctrinam utilem, L lucrosam, & procedere in foro nedum Ecclesiastico,sed etiam seculari per tradita in d. c.Ecclesiae S. Mariae. Quod etiam ante Mathesi. videtur fuisse demete Bal.inc.cumvenissent.nu. 6.de eo,qui mittit.inpossessEt dictum statutu de clericis expressam,&specificam mentionem non seciens .interpretatur secundum ius commune,quo sancitur.Nolite tangere Christos meos, ut notatur in S.vult enim. in Authent.de non alienam, & idcode eis statuere noluisse per supradictum dicendΠm venit.bi vero res nominat,vult quidem illos complecti, sed non
245쪽
18 Quod autem dicunt Scribentes,Clericos ligari statuto fauorabili,intelligendum est,de statuto permissi uo,vel c5 'sultiuo Ecclesiae, vel etiam priuilegij inductivo, uti declarat Lap.d. alleg. Io O.& sequitur Domin . in c. fi. de off. de- Ieg. in 6. Hinc bene dicebat Bal. cons. 3 C. num. q. lib. I.
quod statuentes utique piat pr ter legem fauorabiliter disponere super rebus,& personis Ecclesiasticis, ut puta, ut credatur codicibus rationum Ecclesiae,etiam priuatiS, quod violatores immunitatis Ecclesiasticae ipso iure incurrant in talem aenam, di similia statuta certe possint condere seculares potestates,eo,quia continet materiam Ecclesis fauorabilem, quae resoluitur in vim priuilegii, secus est,quando statuta sunt Meceptiua,& necessaria ita Dec. in d. c. Ecclesi e S. Mariae'. post Card. Abb. & Alexan. quos citat, num. o. distinguendo ait, quod aut statuta continent materiam Ecclesiς fauorabilem,que tamehabet in se prςceptuo necessitate,& no ligaret Clericos, aut materia est fauorabilis adeo , quod resoluitur in vina consili, ,& priuilegis, ct tunc porriguntur ad Clericos. I9 Et hoc est, quod dixit Bal. in d. c. cum venisset, quod Clerici non ligantur statuto laicorum,licet eis uti possint, tanquam priuilegio,non tanquam lege, quia lex necessitat,i& obligat, priuilegio nempe nemo inuituS utitur,ar gum .l.quod fauore. C.de ll.& quilibet potest dare priui Iegium EccIesiae super pertinentibus ad se, ut dicit Card.
Florent. relatuS a Brun. de stat eXclusi semin. arti c. I 2.nu. 1 1.& doctissime declarat Surd.d. consa. n. l9. lib.I. Lamber tela S.
246쪽
berteng.de contract.eor.qui sin.cere. Iemnit.glos 2.nu. 37.ubi ait eos.qui affirmant lege fouorabilem ligare cle. ricos,intelligi quo ad hoc, ut si velint,possint ea uti, non quod cogatur eam cotra se recipere. Roch.de Curi. in c. f. sectio. d.nu TI .de consuet scribit.quod includutur clerici si velint, non aliter,prosequitur Lancell. Gall.in consuet. Alex. In ver. Maritus. q. q. n. 7. qui dicit communem. Io Hucq;tedunt ea quod statutorum laicorum beneficia non denegantur clericis,uti scripsere oldr.cons. 3 2.Lap. alleg. Io I. Bal. in ta .col. 8 vers.sed hic ulterius quaeritur. C.de Sum.Trin. Panor.in lect. d. c. Ecclesiae.S.Mariae. adsi. ibi. si vero statutu porrigit de Const.& in c.ouod cle
sunt etenim laici clericis beneficia concedere,c.nouit.de
ax Nec facit,quod diximus de staturo continente commune bonum , & affcrente commodum non minus clericis,
quam laicis,quo in casu clericos quoquigat. Quia stante ratione superius adducta , & a nostratibus passim ponderat quod in laicos deficit potestas statuendi quoad clericos. idcirco sequitur statutum esse nullum, non minus, quando cotinet utilitatem clericis, & laicis communem, quam ubi solum piodest laicis, nec sola utilitas causae tribuit tui isdictionem,uvia,eo quoq; in casu in laico deest iurisdictio, unde deficiet pariter statuendi potestas. aa Idq; clarius demonstratur ex eo, quia statutum mere
247쪽
fauorabile Clericis, & eis tantummodo commodum asse.
rationabile. Tanto magis inualidum dicere possiimus, si Iericis,de laicis utilitatem apportaret. 23 Quinimo si recte consideretur,quotiescunq; hoc statu tum ligaret Clericos, non posse dici fauorabile, quia & si ratione causae,vel subiectae materiae prodesse posset Clericis,noceret tame,quatenus eos ligaret,dc plus eis obesset exercendo in illos iurisdictionem,quam prodesset tribue do commodum temporale, & hoc pacto possent seculares Principes statuendo aliquid in commodum Clericorum, acquirere in Clericos potestatem, & exercere in eis iurisi
dictionem,quod nil aliud est,quam priuare Ecclesiasticos sub specie boni apparentis bono substantiali, dc pro modico commodo burali emere libertatem Ecclesiasticam, ut in puncto respondit Surd.cons. 3o I. num. 34.lib. 3.a Et sola utilitas non sustinet actum, qui alias sit nullus, sed alia concurrere debent,quae ad utilitatem sunt acquisita,propterea videmus non sustineri alienationem rerum
Ecclesiς factam absq; debitis,de requisitis solemnitatibus,
a Bene verum est, quod publica utilitas,& commune bomm escit,ut statu iue lex fieri possit;& hic est legum
248쪽
finis,ut commune bonum seruetur, uti de mente Aristor.& D. Thom.firmat Molin. de iust.& iure, disput. 3. col. 2. sed non dat iurisdictionem sic Surd.d cons. 3oI. l . 2 6.lib. 3.Et quamquam ad principem secul m spectet prouidere circa politicam temporalem, & ea, quae publicum bonum circa temporalia respiciunt, non autem ad Episco,pos.Verum namq;id est,dummodo personas, ct bona Ecclesiae,vel clericorum non attingant.16 Cum enim iurisdictio respiciat tempus.locum, causas, res,& personas,respectu loci temporis,& causarum rurisdictio Ecclesiastica est disiuncta a temporali, respectu ve ro rerum Ecclesiae, & personarum Ecclesiasticarum nihil est,quod laicis concedatur,ita Vasqui.de successcreat.d.
Idcirco quoad causas statuendi licet sit secularis potestatis bono publico prouidere,intelligendum tantum erit, ne manum ponat ad personas,& bona clericorum, & quotiescunq;lsecularis Princeps vellet suis statutis clericos,& Ecclesias assicere, non minus laederet Ecclesiasticam iurisdictionem, quam offenderet temporalem iudex Ecclesiasticus, si in temporalib. laicis praeciperet.haec Surd. omnino videndus d.cons. 3 o I .nu. 6s .lib 3. 27 Et quatenus constitutio laicalis ligaret clericos ob commune bonum,id non esset ratione die' legis,seu constitutionis,& quatenus lata per secularem Potestatem,sed ex vi naturalis rationis,super qua sundatur in tantu quod si super eo nulla esset promulgata lex, tamen Clericus id sacere,vel omittere teneretur,ita dictante ratione naturali,&arquitate Canonica, ac morali, qua omnes inducimur ad faciendum ea, quod publica omnium hominum utilitas exegit,&ob id contrauenientes peccat mortaliter, MSumento .c.pastoralis.de fid.hisHoc sentit Afflict. in praelud.
249쪽
praelud.coostit. Regni. q. 7.nu. Σ. LONE .ad DiaZ.d.c. 6. versnon tamen intelligas,&clarius expressit Surd.d. cons, 3OI .num. 3O.& 3I.lib. 3. 28 Et quod hoc si xerum,quod non vigore legis sec utaris, sed vi naturalis rationis, clericus obseruare teneatur ea, quae ad commune bonum pertinent,dignoscitur. Quia,&si prohibitio facta sit a seculari Potestate, si clerici eam , violarentilion a laicalib. ministris,sed per suos Ecclesiasticos iudices competentes essent puniendi, ita de mente Menchia.scribit Lo Z.ad Diaa.d.c. I f.verssecudo clemricos,ut voluit Io.de Plath. in S. item lex Iulia.col. .vercitem nunquid. Instit.de pub. iudic. ubi affirmat poenam exigi per iudicem Ecclesiasticum, nec secaearis potest in ea se intromittere, cuius decisionem singularem inquit
Lap. in c.per Vestras.in 2.not. S. sed est pulcra. nu. I 3. de donat.int.Vir.& vXo. lseria.in c. i. g. illicitas. in fin .de pac. iur. firm. prosequitur Surd.d. cons. IOI. nu. 3q.lib. 3.Vbi ponit differentiam,quando quis teneatur vigore legis, &quando vi rationis natural IS. 29 Hoc in casu adutriendum velim,minime teneri EccIesiasticum iudicem, eadem poena Constitutionis laicalis clericos mulctari , ex quo, cum ad obseruantiam praefatae secularis Constitutionis tantum teneantur naturali ratione; quae non magis unam,quam alteram poenam trangressoribus infligit,& poena, quae in edicto laicorum imponitur prouenit a ciuili Potestate, & iurisdictione, a qua cle rici immunes csse saepius diximus. ideo arbitraria poena plecti possent clerici lii ansgrcssores statutorum laicalium pro communi, & pubi ico bono emanatorum. per ea, Quae notauit LopeZ.ad Dia Z.d.c. 6. verssteitio minim. Sol. in 6.senten. dist. a . q. z.art. 2.col.q.vcrs. 4.conclusio. & citatis Molin.&Nav.firmat Surd. d. consia o I. nu.; 9. lib. 3.
250쪽
ao Vt enim Constitutio edita a laico Principe liget cIericos , de mente Doct. in d.c.Ecclesiae S.Maripplura copulative requiruntur.Nempe, quod sit clericis fauorabilis,& non grauis,quod procedat per modum priuilegii,quod non utatur verbis praecepti uis,nec poe ualib.alias eos non ligare acerrime delindit Surd d.cons o I. sub n. 26.lib. 3.3x Veru hoc dixisse volui, quod si clericus uti velit statuto laicorum,debet illo uti cum omnib.suis qualitatib. Bal. in Lomni.ad fi.C.de sacros.Eccl. in.I.contra. .fin. I.lect. Ede pact. in.I.de quib.nu. 26. ff. de iust.&tur.& in l. I.q.
Appellatione Clericorum qui veniant in materia nostra immunitatis eccesiastici fori. Cap. XXII. SVM MARIUM.
a Clericorum aliquiseealares,aliqui regularer.3 clericorum nomine in materia isa beneficii fori veniunt omnes, qui in quacunq; dignitate tpositipraeter laicos. 4 clerici insaeris consituti indubitanter beneficio fori gaudet. s Curiciprima tantum tonsura initiati,ct ipse gaudent bene
ε Illi , qui nullo ordine eleri si initiati inseruiuna Ecclesia animo i fanι Herici,gaudent benefici ori. Et in quibus verificetur,ostenditur. 7 Cleriri in minoribus constituti gaudent beneso isto. 8 Dum