Antiqvitatvm romanarvm qvae svpersvnt

181쪽

ἀναιδρίαν τε ἐν ταυτ καὶ δειλίαν νειδίζων, και880 τελευτῶν εἰς τον περ πάντων αγῶνα προυκαλεῖτο μόνον αὐτῶ συνοισόμενον κακεῖνος - αξιῶν τους

ονειδισμοῖς πομένειν λαυνε τον tam ἐκ της τάξεως, περιδὼν τῶν ἀποτρεπόντων φίλων καὶ ἐπὶ sτον κατεψηφισμένον υπὸ της μοίρας θάνατον ἐπειγόμενος ομοίω δε αμφότεροι θυμῶ φερόμενοι καὶ λογισμον ουνων πείσονται λαβόντες, ἀλλ ων ἐβου- λοντο δρῶσαι, συναράττουσι τους Ἀπους ἐξ ἐναντίας ἐλαυνοντες καὶ φέρουσι ταῖς σαρίσαις νύ 10κτους κατ αλληλων πληγὰς αμφότεροι δι ασπίδων

τε καὶ θωράκων, ὁ μὲν εἰς τα πλευρα βάψας την αἰχμην, ὁ δ' εἰς τὰς λαγόνας καὶ οἱ tam αυτῶν ἐμπλέξαντες τα στήθη si ἐυμη της φορῆς, ἐπὶ τοῖς

οπισθίοις ἀνίστανται ποσὶ καὶ τους ἐπιβάτας ἀνα- 15 χαιτίσαντες ἀποσείονται. -τοι μὲν η πεσόντες

εκειντο πολ δια τῶν τραυμάτων ἐκβάλλοντες αἷμα καὶ φυχορραγῶντες. αἱ δ' ἄλλαι δυνάμεις ως τους 881 γεμόνας ἔδον συμπεσόντας, θῶνται σὴν ἀλαλαγμῶ καὶ πατάγω καὶ γίνεται μέγιστος πάντων mἀγων πεζῶν τε καὶ ιππέων καὶ τύχη περὶ ἀμφοτέρους μοία ' μαίων τε γαρ οἱ το δεξιον κέρας εχοντες, ἐφ' ου τεταγμένος ηὐλετερος τῶν υπάτων

Ουαλέριος, ἐνίκων τους Ουιεντανους και μεχρι του

στρατοπέδου διωξαντες ἐπλήρωσαν νεκρῶν - πε 25δίον, Τυρρηνῶν τε οι την ἐπὶ του δεξιο κέρατος ἔχοντες στάσιν, νήγοῶντο Τῖτος καὶ Σέξτος οἱ Tαρκυνίου τοὐ βασιλέως παῖδες, ἐτρέψαντο τους ἐπὶ τοὐλαιο ὁντας Ῥωμαίων κέρατος, καὶ πλησίον του χειρακος αυτῶν γενόμενοι πείρας μὲν Οὐκ ἀπέστησαν εἰ Dδύναιντο ελεῖν το ἔρυμα ἐξ ἐφόδου, πολλα δε πληγὰς λαβόντες ὁποστάντων αυτοῖς τῶν ἔνδον ἀπε-

182쪽

132 - - τράποντο. ησαν δε αυτ φύλακες οἱ τριάριοι λεγόμενοι, παλαιοί τε καὶ πολλῶν ἔμπειροι πολέμων, οἷς ἐσχάτοις οταν ἀπογνωσθη πῶσα ἐλπὶς εἰς τους περὶ των μεγίστων αγῶνας καταχρῶνται. XVI. πιδη δε περὶ καπαφορον οντος λίου προ 882τους εαυτῶν ἀνεστρεψαν κάτεροι χάρακας - τω - τον ἐπὶ τη νίκη χαίροντες, σον ἐπὶ τφ πλήθει των ἀπολωλότων ἀχθόμενοι, καὶ εἰ δεησειεν αυτοῖς ετ ρας μάχης -χ καν ληγούμενοι το αγῶνα αρασθαι 10 τους περιλειπομένους σφῶν τραυματίας τους πολλους οντας πλείων δ' ην περὶ τους ωμαίους ἀθυμία καὶ ἀπόγνωσις τῶν πραγμάτων δια τον του γε - νος θάνατον καὶ λογισμος εἰσηει πολλοῖς, αμεινον εἴ σφίσιν ἐκλιπεῖν τον χάρακα πρὶν μέραν

I γενέσθαι τοι τα δε αυτῶν διανοουμένων καὶ δι

λεγομένων προ αλληλους περὶ την πρώτην που

μάλιστα φυλακην ἐκ του δρυμῶ παρ' ον ἐστρατοπεδεύσαντο φωνη τις κουσθη ταῖς δυνάμεσιν ἀμφ

τέραις γεγωνοῶσα, - απαντας αυτ Ἀκούειν, εἴτε 20 του κατέχοντος το τέμενος ρωος, εἴτε το καλουμένου Φαωνου τουτω γαρ ανατιθέασι τω δαίμονι μαῖοι - πανικα, καὶ Oσα φάσματα μορφὰς αλλοτε

αλλίας ἴσχοντα εἰλοψιν ἀνθρώπων ρχεται δείματα 883φέροντα, η φωναὶ δαιμόνιοι ταράττουσι τὰς ἀκοὰς 25 τούτου φασὶν εἶναι - θεο το ἔργον η δε-

δαιμονίου φωνη θαρρεῖν παρεκελσετο τοις Ῥωμαίοις ώς νενικηκόσιν, ενὶ πλείους εἶναι τους τῶν πολεμίων ἀποφαίνουσα νεκρους ταύτη λέγουσι τ φωνητον μαλέριον ἐπαρθέντα νυκτὐς ἔτι πολλης ἐπὶ τον 30 χάρακα τῶν Τυρρηνῶν σασθαι, καὶ πολλους μεναποκτείναντα ἐξ αυτῶν, τους δε λοιποῖς ἐκβαλόντα

κρατησαι του στρατοπέδου.

183쪽

XVII. Tοιουτο μεν ἡ μάχη τέλος ἔλαβεν' ἡ δ'εξῆς μερα σκυλεύσαντες οἱ Ῥωμαιοι τους των --884 λεμίων νεκρους καὶ τους εαυτῶν θάψαντες ἀπηεσαν.τ δε Βρούτου σῶμα αράμενοι μετὰ πολλῶν ἐπαίνων τε καὶ δακρύων εἰς την Ῥωμην πεκόμιζον οἱ κράτι εστο των ἱππέων στεφάνοις κεκοσμημένον ἀριστείοις.

ἡπήντα δ' αὐτοις η τε βουλη θριάμβου καταγωγῆφηφισαμένη κοσμῆσαι τον γεμόνα, καὶ ὁ δῆμος

απας κρατῆρσι καὶ τραπέζαις ποδεχόμενος την στρα- των ως δὲ εἰς την πόλιν ἀφίκοντο, πομπεύσας ο 10υπατος ως τοῖς βασιλεῖσιν ἔθος ην, τε τὰς τροπαιοφόρους πομπάς τε καὶ θυσίας ἐπιτελοῖεν, καὶ τὰ σκυλα τοι θεοις αναθεὶς ἐκείνην μεν την μέρανιεραν νῆκε κά του ἐπιφανεστάτους των πολιτῶν

ἐσθῆτα λαβὼν καὶ το Βρούτου σῶμα προθεις ἐν ἀγορα κεκοσμημένον ἐπὶ στρωμνῆς ἐκπρεποὐ συν κάλει τον δῆμον εἰς ἐκκλησίαν, καὶ προελθὼν ἐπὶ τοβῆμα τον ἐπιτάφιον ἔλεξεν is αὐτῶ λόγον εἰ μετου Οὐαλεριος πρῶτος κατεστήσατο τον νόμον τόνδε 20 Ῥωμαίοις ἡ κείμενον υπὸ τῶν βασιλεων παρέλαβεν 88 ου ἔχω το σαφες εἰπεῖν' τιὰ Ῥωμαίων ἐστὶν αρ- χαῖον εὐρεμα o παρὰ τὰς ταφὰς τῶν ἐπισημων αν- δρῶν ἐπαίνους τῆς ρετῆς αυτῶν λέγεσθαι, καὶ ουχἘλληνες αυτὸ κατεστήσαντο πρῶτοι παρὰ τῆς κοι 25νῆς ἱστορίας οἶδα μαθὼν ην ποιητῶν τε οἱ παλαιότατοι καὶ συγγραφέων οἱ λογιώτατοι παραδεδώκασιν. αγῶνας μεν γὰρ επιταφίους τιθεμενους ἐπι τοῖς ἐνδόξοις ἀνδράσι γυμνικούς τε καὶ ἱππικους υπὸ τῶν προσηκόντων ἱστορήκασιν, ως υπό τε χιλλέως ἐπὶ so Πατρόκλω καὶ ἔτι πρότερον φ' μακλεους ἐπὶ Πέλοπι ἐπαίνους δε λεγομενους ἐπ αὐτοῖς γρά-

184쪽

προσεθεσαν τον ἐπιταφιον ἔπαινον τω νομω, res ἀπο των ἐπ Ἀρτεμισίω καὶ περὶ Σαλαμῖνα καὶ ἐν 886 Πλαταιαῖς περ τῆς πατρίδος αποθανόντων ρξάμενοι, εἴ ἀπο των περὶ Μαραθῶνα ἔργων. στερεῖδ καὶ τὰ Μαραθώνια της Βρούτου ταφῆς, εἰ δη ἀπο τούτων πρώτων ρξαντο οἱ ἔπαινοι λέγεσθαι

10 τοῖς ἀπογεωομένοις εκκαίδεκα ἔτεσιν. εἰ δέ τις ἐλσας σκοπεῖν οἴ τινες ησαν οἱ πρῶτοι τοὐς ἐπιταφίους ἐπαίνους καταστησάμενοι , τον νόμον αὐτονω αυτου βουληθείη καταμαθεῖν παρ ποτεροις ἄμεινον ἔχει, τοσουτω φρονιμωτερον ευρήσει παρὰ 88715 τοῖσδε κείμενον αυτὸν η παρ' ἐκείνοις οσω γε Ἀθηναῖοι μεν ἐπὶ τοῖς ἐκ των πολεμων θαπτομένοις μόνοις

καταστήσασθαι τους ἐπιταφίους ἀγορεέεσθαι λόγους δοκωσιν, ἐκ μιας της περὶ τον θάνατον αρετῆς κανταλλα φαυλος γένη αί τις ἐξετάζειν οἰόμενοι δεῖν 20 τοὐς αγαθούς Ῥωμαῖοι δε πῶσι τοῖς ἐνδόξοις αν δράσιν, ἐάν τε πολεμων γεμονίας λαβόντες si τε πολιτικῶν ἔργων προστασίας συνετὰ βουλεύματα καὶ πράξεις ἀποδείξωνται καλὰς ταύτην ἔταξαν εἶναι την τιμὴν ου μόνον τοῖς κατὰ πόλεμον αποθαν - 25 σιν, αλλὰ καὶ τοῖς οποιαδήποτε χρησαμενοι του βίου

τελευτῆ, ε Ἀπάσης τῆς περὶ τον βίον αρετῆς οἰόμε-

περὶ τον θάνατον εὐκλείας.

XVIII. γούνως μεν δὴ Βρουτος ο την βασιλείαν 80 ἐκβαλὼν καὶ πρῶτος ποδειχθεὶς πατος, ὀψε μεν εἰς ἐπιφάνειαν προελθὼν ἀκαρῆ δε χρόνον ἀνθήσας

ἐν αυτῆ Ῥωμαίων απάντων κράτιστος φανεὶς τοιαύ- 888

185쪽

- - 135της τελευτῆς ἔτυχε, γενεὰν ουτ αρρενα καταλιπὼν τε θήλειαν, ως οἱ τα Ῥωμαίων σαφεστατα ἐξητακότες γράφουσι, τεκμήρια πολλα μεν κα αλλα τούτου φέροντες, περ παντα δε ο δυσαντίλεκτόν ἐστιν,οτι του πατρικίων γένους ἐκεινος ην, οἱ δε ἀπ' ἐκεί 5νης αυτους λέγοντες εἶναι της οἰκίας γουνιοί τε καὶ Βρουτοι πάντες σαν πληβειοι καὶ τὰς αρχὰς μετηεσαν, ας τοῖς δημοτικοῖς μετιέναι νόμος, γορανομίας τε καὶ δημαρχίας, πατείαν δ' ουδεὶς, ης τοῖς πατρικίοις μετην. ψε δέ ποτε καὶ ταύτης ἔτυχον τη 1088 ἀρχῆς, τε συνεχωρήθη καὶ τοῖς δημοτικοις αυτὴν λαβεῖν. αλλ' υπερ μεν τούτων οἷς μέλει τε καὶ διαμφερει το σαφες εἰδέναι παρίημι σκοπεῖν.

XVIIII. Μετὰ δε την Βρούτου τελευτην ὁ Ου--πατος αυτ αλέριος ποπτος γίνεται τοι δημο- 15τικοῖς ς βασιλείαν κατασκευαζομενος πρῶτον μενοτι μόνος κατέσχε την ρχὴν δέον εο ς ελέσθαι

τον συνύπατον, σπερ οἈρομος ἐποίησε Κολλατῖνον ἐκβαλων ἔπειθ' τι τὴν οἰκίαν εν ἐπιφθόνωτόπω κατεσκευάσατο λόφον περκείμενον της ἀγο- 20ρῶς ψηλον ἐπιεικῶς καὶ περίτομον ν καλουσι ' - μαῖοι Ουελίαν ἐκλεξάμενος πυθόμενος δε παρὰ των ἐπιτηδείων οτι ταλα λυπεῖ τον δῆμον, ἀρχαιρεσιῶν προθεὶς ἡμέραν πατον αἱρεῖται Σπόριον Λουκρήτιον, ς - πολλὰς μέρας τὴν ρχὴν κατασχὼν 25 ἀποθνήσκει. εἰς δ τον ἐκείνου τόπον καθίστησι Μάρκον Οράτιον, καὶ τὴν οἰκίαν ἀπο το λόφου 8s μετατίθεται κάτω, Κ εξείη Ῥωμαίοις, ως αυτος ἐκκλησιάζων ἔφη, βάλλειν αυτον ἄνωθεν ἀπο τοὐμετεώρου τοῖς λίθοις, ἐάν τι λάβωσιν ἀδικ ντα. 30βεβαίαν τε πίστιν περ της ἐλευθερίας τους δημοτικους λαβειν βουλόμενος ἀφειλεν ἀπο των ράβδων

186쪽

τοπις πελέκεις, καὶ κατεστήσατο τοῖς μεθ' εαυτον ἡπάτοις ἔθος, ο καὶ μέχρι της μῆς διέμεινεν λικίας,οταν ἔξωθεν της πόλεως γενωνται χρῆσθαι τοῖς πελέκεσιν, ἔνδον δε ταῖς άβδοις κοσμεῖσθαι μόναις 5 νόμους τε φιλανθρωποτάτους ἔθετο βοηθείας ἔχοντας τοις δημοτικοῖς ἔνα μεν ἐν διαρρήδην ἀκε πεν αρχοντα μηδενα εἶναι ' μαίων, o αν μη παρὰ

του δήμου λαβρ την αρχὴν θανατον ἐπιθεὶς ζημίαν

ἐάν τις παρὰ ταμα ποιn καὶ τον ἀποκτείναντα -- 10 των τινὰ ποιῶν ἀθωον' τερ- δεένω γέγραπται, 'Κάν τις αρχων Ῥωμαίων τινὰ ἀποκτείνειν ξ μαστιγοῖν η ζημιοὐν εἰς χρήματα θελη, ἐξεῖναι τω ἰδιωτη 8s1 προκαλεῖσθαι την ρχὴν ἐπὶ την του δήμου κρίσιν, πάσχειν δε ἐν τω μεταξ χρόνω μηδεν πο της ἀρ- 15 χῆς, ως αν ὁ δῆμος περ αυτοὐ ψηφίσπαι. ἐκ-

των γίνεται των πολιτευμάτων τίμιος τοῖς δημοτικοῖς, καὶ τίθενται αὐτω ἐπωνύμιον Ποπλικόλαν τοὐτο κατὰ τὴν Ἐλλήνων διάλεκτον βουλεται δηλῶν δημοκηδῆ. καὶ τὰ μὲν ἐν ἐκείνω τω ἐνιαυτ συν- 20 τελεσθέντα ἡπντων ὁπατων τοιάδε ην XX. ω δ' ἐξη αυτός τε πάλιν ἀποδείκνυται Ουαλέριος το δεύτερον παYος καὶ σὴν αὐτω Λουκρήτιος, ἐφ ων ἄλλο μεν οὐδεν ἄξιον λόγου ἐπράχθη,

τιμήσεις δε ἐγένοντο των βίων καὶ τάξεις των εἰς 25 τοὐς πολέμους εἰσφορῶν, ως υλλως ὁ βασιλεὐ ἐνομοθέτησε, πάντα τον ἐπὶ της Ἀρκυνίου δυναστείας χρόνον ἀφειμέναι, τότε δε πρῶτον πο τούτων ανα- 892νεωθεῖσαι ἐξων εὐρέθη τῶν ἐνήβη ' μαίων περὶ τρισκαίδεκα μυριάδας. καὶ εἰς χωρίον τι ἐσιον ἔριον 30 καλούμενον ' μαίων απεστάλη στρατιὰ δια φυλακῆς

εξουσα το φρούριον ἐπι ταῖς Λατίνων τε καὶ Ἀνίκων πόλεσι κείμενον, θεν τον πόλεμον προσεδεχοντο.

187쪽

- - 137XXI. Ποπλίου δε μαλερίου του προσαγορευθέντος Ποπλικόλα το τρίτον ἐπὶ την αυτην ἀποδειχθέντος ἀρχην, καὶ συν-- Μάρκου υρατίου Πολβίλλου - δεύτερον βασιλευς Κλουσινῶν των ἐν Ἀρρηνία άρος ονομα, Πορσίνας ἐπίκλησιν, κατα- 5

φυγόντων ἐπ αυτον Ταρκυνίων, ποσχομενος αὐτοῖς

δυεῖν θάτερον η διαλλάξειν--οὐ προς τους πολίτας ἐπὶ καθόδω καὶ ἀναλήψει της αρχης η τὰς ουσίας ἀνακομισάμενος α ἀφyρέθησαν ἀποδώσειν, ἐπειδη πρέσβεις ἀποστείλας εἰς την ' μην ἐν--10 παρελθόντι ἐνιαυτῶ μεμιγμένας ἀπειλαῖς ἐπικλήσεις M3 κομίζοντας υτ διαλλαγὰς ευρετο τοῖς ἀνδράσι καὶ κάθοδον, αἰτιωμένης της βουλης αὐαρὸς και τους

ορ-υς - γενομένους κατ αυτ ,-- τας ουσίας ἀνεπράξατο αυτοῖς, των διανειμαμένων καὶ κατακλη- 15ρουχησάντων αὐτὰς - ἀξυουντων ἀποδιδόναι υβρίζεσθαι φήσας πο Ῥωμαίων καὶ δεινὰ πάσχειν ὁτιτων ἀξιουμένων συδετέρου παρ αυτῶν ἔτυχεν, ἀνηραπιθάδης καὶ διεφθαρμένος την γνώμην υπό τε πλου-- καὶ χρημάπω καὶ ἀρχης μεγέθους, ἀφορμὰς 20

ἐπέλαβεν ἔχειν καλὰς καταλῶσαι την Ῥωμαίων αρ- χην παλαίτερον ἔτι, το βουλόμενος, καὶ προεῖπεν

μου πασαν προθυμίαν ἀποδεῖξαι βουλόμενος ὁ Ἀρκυνίου γαμβρος υκταουιος Μαμίλιος, ἐκ πόλεως ὁρ- 25μώμενος Τυσκλου, Καμερίνους μεν καὶ Ἀντεμνάτας,οῖ του Λατίνων μετεῖχον γένους, παντας παγόμενος 8s ἀφεστηκότας δη Ῥωμαίων ἐκ του φανερου παρὰ δε---λλων μοεθνῶν, οἷς ου ην βουλομένοις πολεμεῖν ναφανων ἐνσπόνδω τε καὶ μεγάλην ἰσχυν 30 ἐχουσ1 πόλει διὰ προφάσεις - ἀναγκαίας, ἐθελον- τὰς συχνους ἰδία πεπεικὼς χάριτι.

188쪽

XXII. αὐτα μαθόντες οἱ τῶνῬωμαίων πατοι πρῶτον μεν τα ἐκ των αγρῶν χρήματα τε καὶ βοσκήματα καὶ ἀνδράποδα μετάγειν τοῖς γεωργοῖς ἐκέλευσαν εἰς τα πλησίον ρη, φρουρια κατασκευάσαντες ἐπὶ τοῖς ἐρυμνοῖς ἱκανὰ σώζειν του εἰς αυτὰ καταφυγόντας επειτα τον καλουμενον Σανίκολον ἔχθον

ἔστι δε τουτο ἔρος ἡψηλον ἀγχορτης Ῥωμης πέραν

του εβέριος ποταμο κείμενον χυρωτέραις κρατύναντο κατασκευαῖς τε καὶ φυλακαῖς, περὶ παντος 10 ποιούμενοι μη γενεουθα τοῖς πολεμίοις ἐπίκαιρον χωρίον ἐπιτείχισμα κατὰ της πόλεως, καὶ τὰς εἰς τον πόλεμον παρασκευὰς ἐνταὐθα ἀπέθεντο τα τε ἐντος τείχους ἐπὶ το δημοτικώτερον καθίσταντο πολλα πολιτευόμενοι φιλάνθρωπα προς τους πένητας, να μη 8951 μεταβάλοιντο προς τους τυράννους ἐπὶ τοῖς ἰδίοις κέρδεσι πεισθέντες προδομαι το κοινόν καὶ γαρατελεῖς -τοὐς απάντων ἐψηφίσαντο εἶναι τῶν κομνῶν τελῶν, σα βασιλευομένης της πόλεως ἐτέλουν, καὶ ἀνεισφόρους τῶν εἰς τα στρατιωτικα καὶ τους

20 πολέμους ἀναλισκομένων ἐποίησαν, μέγα κέρδος ηγούμενοι τοῖς κοινοῖς εἰ τα σώματα μόνον αυτῶνεξουσι προκινδυνεύοντα της πατρίδος την τε δύναμιν ἡσκημένην ἐκ πολλοs καὶ παρεσκευασμένην ἔχοντες ἐν τω προκειμένω της πόλεως ἐστρατοπεδεύοντο 25 πεδίω βασιλεῖς δε Πορσίνας ἄγων την στρατιὰν τομὲν Ιανίκολον ἐξ ἐφόδου καταλαμβάνεται καταπληξαμενος τους φυλαττοντας αυτὸ καὶ φρουραν Ἀρρηνῶν ἐν αὐτῶ καθίστησιν ἐπὶ δε την πόλιν ἐλαύνων ως καὶ αὐτην δίχα πόνου παραστησόμενος,3 ἐπειδη πλησίον της γεφύρας ἐγένετο καὶ τους Ῥωμαίους ἐθεάσατο προκαθημένους τοπι ποταμού παρεσκευάζετό τε προς μάχην, ἀναρπασόμενος αυτοῖς 8s6

189쪽

πλήθει καὶ ἐπηγε si πολλὴ καταφρονησε την δυναμιν εἶχον δὲ την γεμονίαν του με ἀριστερου κέρως οἱ Ἀρκυνίου παῖδες, Σέξτος καὶ Τῖτος, ' - μαίων τε αυτῶν του φυγάδας γοντες καὶ ἐκ της Γαβίων πόλεως το ἀκμαιότατον ξενων τε καὶ μισθο- 5φόρων χεῖρα - ολίγην του δὲ δεξιου Μαμίλιος Ἀρκυνίου κηδεστης, ἐφ' υ Λατίνων οἱ ἀποστάντες απο Ῥωμαίων ἐτάξαντο βασιλευς δε Πορσίνας κατὰ μέσην την φάλαγγα ἐτέτακτο Ῥωμαίων δε τομεν δεξιον κέρας Σπόριος Λάρκιος καὶ Πτος Ἐρμί- 10

νιος κατεῖχον ἐναντίοι αρκυνίοις - δε ἀριστερον

Μάρκος Ουαλέριος δελφος θατέρου των πάτων Ποπλικόλα καὶ Τῖτος Λουκρητιος ὁ φ πρόσθεν ὁπατεύσας ἔτει Μαμιλίω καὶ Λατίνοις συνοισόμενοι ταδε μέσα των κεράτων οἱ πατοι κατεῖχον αμφότεροι. 15XXIII. τὸ δε συνηλθον εἰς χεῖρας ἐμάχοντο

γενναίως, καὶ πολῶν ἀντεῖχον αμφότεροι χρόνον Ἀμπειρία μεν καὶ καρτερία κρείττου οντες οἱ Ῥωμαῖοι τῶν ἐναντίων, πληθε δε κρατ ντες τῶν Ῥωμαίων οἱ ρρηνοί τε καὶ Λατῖνοι μακρῶ πολλῶν δε πεσόντων 20 ἀφ' κατέρων δέος εἰσέρχεται Ῥωμαίους, πρῶτον μεν τοὐς κατέχοντας το ἀριστερον κέρας, ἐπειδη τοὐς ηγεμόνας ἐθεάσαντο Οὐαλέριόν τε καὶ Λουκρητιον τραυματίας ἀποκομισθέντας εατης μάχης Ἀπειτα καὶ τοὐς ἐπὶ του δεξιο κέρατος τεταγμένους νικῶντας 25ηδη την σμ αρκυνίοις δύναμιν το αὐτο καταλαμβάνει πάθος, ορῶντας την τροπην τῶν τέρων. φευγόντων δ' εἰς την πόλιν απάντων καὶ δια μιας γεφυρας βιαζομένων θρόων ορμη γίνεται τῶν πολεμίων ἐπ' α-οὐ μεγάλη ' λίγου τε πάνυ η πόλις 30 ἐδέησε αλῶναι κατὰ κράτος τείχιστος ουσα ἐκ τῶν παρὰ τον ποταμον μερῶν, εἰ συνεισέπεσον εἰς αὐτην

190쪽

ἄμα τοι φεύγουσιν οἱ διώκοντες. οἱ δὲ την ορμην 898 τῶν πολεμίων ἐπισχόντες καὶ διασώσαντες λην την στρατιὰν τρεις ανδρες ἐγένοντο, Σπόριος μὲν Λάρκιος καὶ Τιτος Ἐρμίνιος οἱ το δεξιον ἔχοντες κέρας ἐκ των πρεσβυτέρων Πόπλιος δὲ ράτιος ο καλούμενος Κόκλης ἐκ του κατὰ την ψιν ἐλαττώματος ἐκκοπεὶς ἐν μάχη τὸν ετερον ὀφθαλμον ἐκ των νεωτέρων μορφῆ τε κάλλιστος ανθρώπων καὶ ψυχὴν ἄριστος ουτος ἀδελφιδοὐ μὲν ην ρατίου Μάρκου 10 θατέρου των πάτων το δ ευγενὲς κατῆγεν ἀφ' ένος των τριδύμων Ορατίου Μάρκου του νικησαντος τους Ἀλβανους τριδύμους, οτε περὶ της γεμονίας αἰπόλεις εἰς πόλεμον καταστῆσαι συνέβησαν μη πάσαις ἀποκινδυνεῶσαι ταῖς δυνάμεσιν, ἀλλα τρισὶν ἀνδρά- 15 σιν ἀφ κατέρας, ως ἐν τοῖς προτέροις δεδήλωκα λόγοις. ουτοι δη μόνοι κατὰ νώτου λαβόντες την γέφυραν εἶργον της διαβάσεως τους πολεμίους μέχρι πολλου καὶ διέμενον ἐπι της αυτῆς στάσεως βαλλόμενοί τε πο πολλῶν παντοδαποῖς βέλεσι καὶ ἐκ χει- 2 ρος παιόμενοι τοῖς ξίφεσιν, ως πασα η στρατιὰ διῆλθε τον ποταμόν.

XXIIII. τὸ δ' ἐν ἀσφαλεῖ τους σφετέρους ἔδο- 8ssξαν γεγονέναι, δύο μεν ἐξ αυτῶν Ἐρμίνιός τε καὶ

Λάρκιος, διεφθαρμένων αυτοῖς δη τῶν σκεπαστη-

2 ρίων δια τὰς συνεχεῖς πληγὰς ἐχώρουν ἐπὶ πόδα.

Οράτιος δὲ μόνος ἀνακαλουμένων αυτον ἀπο της πολεως τῶν τε πατων καὶ τῶν αλλων πολιτῶν καὶ περὶ παντος πουουμένων σωθῆναι τοι το ανδρα τῆ

πατρίδι καὶ τοῖς γειναμένοις, οὐκ ἐπείσθη, αλλ' ἔμε- 30 νεν ἔνθα το πρῶτον ἔστη κελεύσας τοῖς περὶ τον μίνιον λέγειν προς τους πάτους, λαυτο φράσαντος, ἀποκόπτειν την γέφυραν ἀπο της πόλεως ἐν