장음표시 사용
231쪽
Α Irreuerenter agunt,pane q. o reculamen MoreIuum petant, focula lata vorant. Reddere nee curanstrates,pro munere, Christo Votaque pro rarat Uare care bonis. Sordidata a renent porrus spumantestiua, In manibus crastis stercora ourca gerum, Ex naso iliam mutι, nimbiq. madentes, Ex oculis civis for dirigutta it. Maxilia nauem, nigra rabione dentes, Sordent, muniuites corporis omnIs a II. Pro erea uantsese ad munera Bacchi Co μου, quorum pocula e mMunt, Ructant, exhaustum donec Oumare suemum Possint, or Gnosoraeda meAs Mis. d Inq; et irem Baccha madido cenamιnes Sesticitant, haustas contInuaN ni meri.
Quid pIuraὸ non defuerunt etiam temulentiae nota infames, quIa Dipsade feriri desi- Ghes,.ῶderauerint,vt acri exardentes siti in assiduam bibacitatem,& crapulam inuam lampςr ι ἡδύ detestari debemus incumbere possent. In hoc genere legitur apud Pierium Valeria- Ammnum pulcherrimum epigramma de I ramariano Scurra, quod sic se habet.
rrabat quidam τι- Di aris exitialem, Perpetuum infundat, quae peris xa sitim, Nemessum, tria quam neq, ante extinguere Nili. tia, vel magnis stagna perhosti cadis, MIenore loco Lιό a Garamantes adibos, 23a fouet arcnIι futtius oua solo; αμ ne uri quis msraspatiatas ne per a a In pede fulminei vulnera iunus habet. C Rite duae Haetra L mulae, totidemq; sinistra Haec gerit, hac leno vappropin.u aquas, uta propinatis, ahas supera erat rila,
Nec mora, nec requIes, focula mille parat. amaraanus ad haec, hanc o mihι quam e amici,
Faeat, ut illa meos eqsicto pedes. Hic ambiget aliquis, qua ratione in helluonibus, & temulentis continua fames. &stis excitetur, cum eorum vasa repleta sint,& venae repletae ex G leno non attrahant. ι , Galenus enim, ad excitandam appetentiam , quinq: motus necessario praecedere de 'δ' ς beIeasseuerat: et nim primo membra exinaniuntur ratione caloris natiui in humi- dum, ta quam in proprium pabulum semper agentis, deinde venae inanitar ab alijs ve- nis, & a iecore attrahunt, tertio aliae a mestra icis,' a ventriculo,quatio in ventriculo
fit sivstio, & tristis sensatio, quinto insurgit animalis facultas, & gignitur appetentia. Jtaq; si in appetitu excitado, ordo praedictorum motuum est seruadus, que tur,qudd D nullo modo fiet appetentia, nisi praecedente tristi sensatione, quae non aderit , nisi fiat '
sectio, & attractio a venis, & hae non a tirahent, nisi partes corporis vi caloris exinani- tae fuerint. Hoc autem in habitu Helluonum,& Manduconum minime praestari potest, ' tum quia non solum horum membra non sunt exinanita, sed potius adeo extensa, ut ' Hio ςm eXtzsione perferre ni queat,etiam quia venae sunt ita replete,ut magis imple- ' φρος ri non possint; quare cum non egeant, attrahent , nec in vcntriculo fici suistio , nccrristis sensatio, consequenterq; nec appetitus excitabitur, quomodo ergo isti Bibaces, di Edones poterunt absq; appcti tu indies voracitati suae deseruire ΘIn hac dirimenda disticu Ita te,duplicem appetitum nempe naturalem,&VOIuptuo sum possumus a gignare naturalis non potest i eri, nisi praecedant quinque illi motus a dolutio pr.e G. leno recitati: qua propter non talis appetitus in helluonibus, sed tantummodo vo- aecia inmluptuosus excitatur Ndq; ossicit omnium vasorum repletio;quandoquidem calol na- cuaaras. xiii ali scirper concoquit, & semper alimenti distributionem exercci, cum natura,scui- ultas vesciat tua scmper sit in actu sicundo,quia eius quies est interitus. Ideo vasis
232쪽
etiam repletis operatur,licet lente,donec vel ob prohibitam euelationem calor sussilia Ecetur,vel aliquod vas disrumpatur: hac de re hominibus temulctis repentinus interiis tu, semper impendet. Unde Hippocrates iure optimo scribebat habitum Athletarum f VM ' guli singulis horis inseruentium periculosum esse; verba aute Hippocratis sunt haec.
3' Habitus Athletarum , qui summum sentiaras artingunt periculos , o in extremo constiIraint, γυά enim possunt in eodem permanere, nes quiescere, cum vero non gur scam, neq; possint prosccre in metius. Rebfum est 1 tur ut aerarint an deterius. His de causis bonum habitum stati Auere expcdit, ut corpus rursus nutrininci'at.
σπυ uare prudentes viri ex assertis colligere debent huiusmodi vitium prorsus vitadum M' Gg esse, quoniam qui crapulantur,animam,& corpus indignis modis polluunt; iuxta sem. tentiam cuiusdam pestiae sic canentis.
Polluis hic animam ritus, corrasit, lacescit, sidua Asrius ebrietare nihILInducit morbos varios, ct corpora soluit, Et frangit neruos, contaminatq; caput. FNec priter rationem, cum Galenus, in Commentari s ad Aphorismos HIppocratis, scriptis madauerit omnemnoxam a vino genitam Graecis κραιπάλην , idest crapulam A ratio nominari, παρά : καρηνον, eri παλλεσθαι , quia caput concussum valde patiatur. Pra viri. a terea vinum immoderatu haustum non solum capiti obest, sed neruos quoq, omnes adamna dia capite ad artus descendentes valde debilitat: iuxta iIlud distichon.
minem Fu Venus ocruat vires, sic copia vini, Pua tentas gressus, debilitatq; steris.
Sin autem lector omnes vini immoderate sumpti effectus, & affectus scire cupit, in Viri moriae mandet infrascriptum epigramma, quod sic se habet:
ctus qui, Bacchus abs lues, lites ausoluit Osdemo quatis. Ad pacem Bacchus, bellaq; sera I sit.
Hic fepetis curas, animos coniungis, amicos Di tangit, longo membra pereleuar Ille aperit verum, mundi 1 areana recludis, GAudaces timidos Bacchus or us arat. Suscitat examues, languentia corpora reddis Ardenta humanos vulnere sepe necar. 2uidvultis' summisera munera maxιma Bacchi, Armuos nudus sternere namspotest.
Itaq; oportet ut homines sint ciborum, & poti sinum vini potus ςontinentissimi,quoniam vinu moderate sumptum caput roborat, praecordia exhilarat, coctioni Iamula mi tur, alimenti distributionem adiuuat, di deniq; ad recuperandam etiam valetudinem modis otia conducit, iuxta vulgatum tetrastichon. aue Dra mimus visum is, hominumqrisAuti Conducit, prose dummodo funetas. Immodico Dd tua pruris ora sto,
Pro dulcryotas tetra aconita mero
Praeterea virus Dipsadis iustis de causis veneno ,enereo assimilari potest, primo, quia FIUene is es Dipsas ictu dentium maximum in patiente ardorem accendit; quemadmodum mulier f νε-oculorum flammas amantibus insinuare dicitur: idcirco poetae Venerem flagra tem, & igneam nuncuparunt. Audiamus Ouidium.
Pariter author ille, qui Mesialinam mutatis vestibus, ad Iupanar se contulisse decantat, & Iupanar calidum, & faces Veneri tanquam ignipotenti assignat hunc in modii, Non ealidum intrasset Oros Messa a Dpanar, Si bine ea a faces Veneris visasses, o arcus. Ad rem nostram pertinet illud epitaphium mulieris cuiusdam,quae Iecta venustate, & ma,h. formae dotibus insignita fuisse perhibetur. Hoc autem sic se habetitio V neris o Git, ric ' uam multos occidit amantes,
is ni 2 Et cogis in sed , qua Gis ignis heri. . . se Verum quamuis hanc similitudinem explorata lateatur veritas: nihilominus aut nom
233쪽
A ritate clarissimi viri Scaligeri illam roborare placuit qui elegantissimo epigrammate
Reliquum est modo, ut alterum huius comparationis membrum stabiliamus, medi- AMointantes num venereis accens facibus, cluti a Dipsade icti in talem agantur furorem, d, ait, B viptitsidijs medicis egeant. Id autem longe putendum non esse opinamur: siquidem canit Ausonius.
Amriens amores ubi Iactis opacat amantes.
Deinde aut hor ille, qui curustorum vitia taxare nititur, dum excordes contemplatur amantes, qui aliena vivunt anima , & alic na loquuntur lingua, minimeqi cognoscunt vitia taminarum, quas diligunt, eos nuncupauit fatuos sic.
Ouidius etiam id intactum non reliquit, dum cecinit. Nusquis amat, ratione care fine lege, modo Distini Insuper meminimus legisse pulchrum distichon, quo pulchrius in hoc genere, ut no- C. para fra fert opinio, inueniri non potest, in quo non amens ad amantem comparatur, sed tis Aman is
amantem,& ametitem eumdem esse sic astuit. adam triduκι amens, ct amans bium; Bam mensis merge Nis habes ι alm, qao isne is te crit. Immo ad magis robo andam hanc opinionem, insania hare: amatoria,veluti & suror a Dipsadis ictu excitatus remedia expostulate videtur. Quapropter Ouidius libro primo de remedio Amoris sic canebat. Discue sanari, per quem ae aeri s amare,
Sed quod magis nos trahit in admirationem, est,quod Paulus AEgineta medicus cele- M HI. M. heirimus, post caput de Insania, sermonem habet de passione Erotica, nimirum ama- έ , . tolia, ct prasidia huic a flectui conuenientia piauctabit. ii λpostremo, in hae morali d detrina,occasione illius, qui caesum suscipiens,ictus suit a m rim Dipsade,de quo in subsequenti rubrica verba fiunt, admonetur ille, qui aliena facta a ras taxaviscit, & sua minime norit, iuxta vulgatum carmen. tan
D Hic etiam auceps, de quo mox agetur, gestus,& volatus auium an inaaduertens, & quς circa pedes erant non obseruans, lethali vulnere Dipsadis assectus fuit: propterea is It accidit, quod Thaleti contigisse fertur, qui noctu caesum contemplans in scrobe n decidit. Pariter a nonnullis taxantur Astrologi, qui caesessium coiporum motus, & in an is uxus meditantur, deinde, quae propitis sunt admota. ignorant ii nimis cum praueiuia ignorent, futuroruin, quorum caeca est cognitio, scientiam possidere profitentur. Id 'μ' circo Motus in hos, lepido epigrammate, sic lusi.
234쪽
Ex dictis, Sed aduertendum est, quod in praesentia haec non sunt exarata, ut Astrologia damne- Egπ doctri- tur, sud tantummodo ut ex assertis doctrina moralis eliciatur in illos, qui expedita, lena morabν optima consilia alijs impartiri profitcntur; cu tamen sibimet ipsis consulere nequeam. eticia-r. Iuxta illud.
Ad finem, cum Dipsas, ob nigredinem caudae, melanura appelletur: monuit sapienter Pythagoras animal cauda nigra non esse attingendum,innuens declinandum esse a vi tio, cui succedit mentis nigredo, & voluntatis conflictatio molesta ; quandoquidem Dys viiij facilitatem mox viis miserabilis dissicultas consequitur. Lauretus autem in Sylvabolo ἡ ' Allegoriarum, Dipsadem in Deuteronomio nomi iratam,allegorice Diabolum,uel hς-
OV IDAM vir multa exercitatus lectione, sompto a veneno Dipsadis argu
mento,e lauit hominem lassum,& stribundum per frondiferam, & vastam sylvam diuagantein, vis alientcsgclida alicuius scatcs aquas, ad sedanoam litim , inueniret, nec non ibi figulauit Dipsadem , viator is pcdum pungente , cum hae inscriptione. INFORTUNIVM. Postea subscripsit hoc tetrastichon.
Itaq; non sine causa hoc emblema inscribitur hoc titulo. INFORTU NIVM. quando. quidem hic viator arida Oppressus siti, aquam quaeritans a Dipsade mordetur, cuius ictu uniuersum inflammatur corpus, ut nullo unquam potu talis,& tanta sitis extingui cpossit. Alclarus quoq; delineauit hominem sagittis, Se arcu aues petentem, cuius sinistro cruri mordicus adhaeret Dipsas, cum titulo. QVI ALTA CONTEMPLATVRCADERE. Postmodum addidit picturae tale hexastichon.
Nonnulli voluerunt argumentum huius emblematis a quodam apologo Aesopico de-1umptum fuisse, in quo introducitur auceps insidias turdo in alta arbore sedenti te i dens, dum interim vipera in terra versans aucupis pedem ictu lethali assicit. Vnde tandem oblens haec verba protulis ledici tui:alium capturus ab alio capior.Aliqui lucrunt hu ius opinionis, argumentum huius emblematis acceptum fuisse ex quodam epi- ugrammate graco Antipatri Sidon ij, in quo de Alcimene aucupe agitur, qui assidue coelum intuens, ut arcu, &funda aues peteret,paruique pendens quae' in terra veri ab Itur a Dipsad c tandem ictus periit . Hoc autem cpigramma, tum quoniam in ipso Dipsas memoratur, tum quoniam cst lcitu dignum, nos non taeduit in medium afferre .
Hos autem epigramma lavio 1ermotu icdditum sic lanat.
235쪽
D exprimendum hominem siticulosum,&bibacem, veteres pingebant sinu lacrum hominis, cuius cruribus Dipsas serpens mordicuς adhaerebati cognita m 'NI' enim illis erat huius scri clatis natura,cuius ictu, talis in visceribus patientis ac- ρει - βρωcenditur flamina,vt veluti superius relatum filii in liaec sitis aqua,etiam copiosa extingui AE cis minime possit:immo ad instar olei super igne intusi,magis atq; magis augctur.Hoc igitur hieroglyphicum, teste Pierio Valeriano, olim poterat obseruari in litore, quod e regi ne maioris syrtis inter Libyam, & Aegyptum porrigitur, ubi quaedam columna visebatur,in qua vir moribundus cum figura Dipsadis pedi adherentis celatus erat: iin no ibiadem icones, etiam nonnullarum mulierum sculptae crant, quarum alia aquatum ire o, aliae decumbenti vasa aquae plena porrigere videbantur. Verum meminimus legisset. . apud alios authores, in codem narrato loco non fuisse columnam, sed sepulcrum, in cuius lapide marmoreo sculptus erat homo in actu potandi, qualem solebant Prisci ii H gurare Tantalum in media palude natantem , de undam haurire conantem, ibi quoque ' 'V qν Dipsas pedibus simulacri dentibus haerens ciligiata conspiciebatur, una cum iconibus mulierum aquam vasibus praebentium a Amplius multa struthionum oua ibidem scul- C pta intueri licebat, sub quibus D p ades libenter Litibulantur: deinde inii ascriptum ' 'erat cpigramma huius tenoris, in quo percus Ius a Dipsade, cum Tantalo, & puellis D, VS Vnaidibus comparatur hunc in modum. Tatia passus erat quoc7 T M talus aethrope cretus, ciui nullopotui fure leuare iam. Tale nec e Danao na ast sire fluet s uduis et ndis vas lotuisse reor.
Albitratur etiam Pictius Valerianus, per simulacriam iiiiii animalis , posse hierogly- LLI 6. hi phice appetentiam demonstrari icium sitis r nactaphoram, pro uchementi cuiuscunq; rob. rei desiderio, di appetentia sumatur: siquidem homo alicuius rei maxime cupidus, sitibundus nominatur. Etenim legitur apud Ciceronem, quod homines sanguinem, vim tutum, voluptates, & honores sitire dicuntur.
, VM in capite antecellcnti, Dipsadis, aut Situlae nuncupatae natiir: ponderata, examinata fuerit,in praesenti de Scitate nucessario agendum csse duximus: quoniam nonnulli authorcs,ob vocabulorum congruciat iam , bitulam , cum Scγetale confuderunt. Albertus enim Sempentena, de quo modo agitur, duplicem esis credidit, dum altero in loco bitulam alibi vero scysceculum nominauit. Quandoquidem Situ 'ίς γ ct Iam in duas species distinxit, nempe in illam, quam graeco vocabulo Dipsadem cogno Scytae in α minant, deinde in illam, quae vaticiatis tergi pulchritudine intuentibus maximam ad- ἔμ' mirationem alicit, Quas polircmas coditiones Solinus Scytali,&non Situlae assignauit. v Prin
236쪽
Praeterea tradit Albertiis scystcculum csse sitia illam Serpenti in utramq; partem salienti, Equem Graeci amphisbaenam indigitant.Hinc errorem Albciti manifcstum esse coniecta mus, qui pro sc3 talc, bitulam usurpatiit, & nominum conueni lia dcccptuS,unam Ser pentis speciem in duas pcrpcram, distribuit. Dc hac re, ne prolixiores simus, plura te. genda sunt apud Nicolaum Leonicenum in libro de Dipsade. Interea ad aequi uocationc huius nominis enodandam propcrabimus. Scytala igitur,&secundiam Graecos o αδεου proprie flagrum, vel scuticam denotat: item saccum coriaceum; nam lcguntur apud Hesychium t M vcrba σν δερμάν νοι, ni mirum sacci coriacci . Immo, i αλαι palangae ctiam dicuntur. Pariter σκυτα λα cla uam in sui iama parte corio obductam,vcI ctiam clauam simpliciter, vel sustem, vel qua libet virgam,& baculum significat. Amplius σαυ- η turmam equitum dcsignare vide tur: lum ab Hesychio hec verba scribsitur, σκυνά λ μ ιππαπι rλ αι,nempc agmina Tuestria.Hinc -- λώIM apud Galenum,ossa digitorum nominatur cum tali ordine dispo. sita sint, ut tanquam militcs in acie stare videantur. Quamuis apud Suidam σκυθάλιοι instrumenta ad ignem iaculandum exponantur. Caeterum, ex mente Etymologi, -- pσάλιJac ει α κ au πῶ , forte anima lculum quoddam,& MIος ἄκριύων apud Alexandrinos dicuntur. Item vas quoddam in naui. Alioquin σκυτάλιον idem quod σκυταλι, pcnes Theoplitastum, de regula exponitur. Et in antiquis Dioscoridis nomenclaturis, scyeta lion altera species umbelici vencris nominatur, vcl quia sella huius plantae quad.tia iserie, vcluti milites in cxercitu ordinata sint, aut quia folium plantae crassitudinem c rij aemuletur. Velum Salmasius in Solinusnanimaduertit, pro σκώλιω, forte lege dum csta σκυτά, ιον et σκουταριον,cum solium praedictae plantae scutum,vel figuram scuti repraesistet. uapropter non erit mirum, si Ioannes TZares scripserit,hoc vocabulo scytale sex significari, primo lorum, quo nates puerorum verberantur, deinde piscem instar stu ticae seimatum, tertio ordinem ossium digitorum, quarto virgam quadrangularem fabrorum marmorum,immo quamcumq; virgam, ct iaculum,quinto spcciem Serpentis, de qua modo agitur, & sexta est digna auditione Laconu scytale, de qua paulo inserius verba fient. Prat et ea Luxiccsraphi nixi Pliniana aut horitati scytalem mutem araneum Ginterpictamur: cum iamcn Plinius libro triscsmo secundo naturalis his tot iae, ct capite quinto, scytalem quidem nominauerit, sed postea murem araneum csse non cxprcssit. Dcbebant potius Lexicographi citare Columcllam, qui in pi incipio capiti semidecimi libri sexti,expressis verbis,scytalcm murem arancum csse astu mac, dum inquiti Ela etιam
olor. Multi authorcs hunc Columellae textum ponderantes, S potitinnum si crus, hoc mendum csse opinanturi quoniam nonicia hoc muri araneo congi ucte minime potest: Quamobrem pio οκωλίλην, lcgcndum cile μιγαλ δε iure optimo arbitrantur: cuin μιο α λη. proprium iraturis aranci nomen esse peihibeaturi vcluti in Historia Quadrupe.
dum digitatorum explicatum suit. Est quidem verum, quod Oppianus in Alycuticis, scytalem inter pisces recenset, dum canit hunc in modum. ' Η
Hi autem versus ex Lippij vcrsione sic sonant.
Obliquae, scytatici Duaron maxrma turl Hac autem spccres piscis, scytale nuncupata in alto degens pelago, & litus nunquam adicias, an si eadem qiiς scylla, an vcro Oppiani excmplaria sint mundosa, hoc in Hi storia piIcium videndum est. Insuper scytalain Plinius insulam quamdam penes intimum reccitum simis Arabici sitam apellauit. Dcinum scytale genus cst laconicae epistolae, quae annotante Gellivi in loro scri bebatur. Nam Laccdaemonis ad suos Imperatorcs sci ipturi, ut litterae interceptae occulta hostibus consilia indicarent, ex industria hanc sci hcndi rationem cxcogitatunt quamuis nonnulli huius rei commentum Archimedi reserant surculos duos tui cluso
237쪽
His h. Serp. & Dra c. Lib. I. 23 I
A torno perpolitos aequababant, ut par viriq; & longitudo, & crassitudo inesset. Horum alter Imperatori ad bellum proficiscenti dabatur, alter vero penes magistratum diligenter seritabatur. Itaq; quoties scribendi ad Imperatorem occasio se se Offerebat, pagina instar oblongi lori caesa, surculum circumuoluebant,& oras paginae ita iungebat, ne rimae ullae apparerent; tunc litteras a summo capite per transuersum ad imum usq; exarabant: perscripti im inde lorum a surculo eximebant, & ad Imperatorem mittebant : nam reuolutum hoc lorum truncatas litteras, syllabas, & dictiones ostentabat: ideoque hostes etiam ab hoc loro intercepto nihil in eo scriptum coniectare poterant. Is vero, cui scriptum destinatur, applicato Ioro, & circa surculum circuinuoluto, it aut continuata scripti series sequatur, legit, intelligit epistolam, quae Graech υνα λη num cupatur. In hunc modum scriptam epistolam Lysandro ad Hellespontum allatam Plutarchus incinorat. Porta, laco lori, utitur filo, quemadmodum ipse narrat in libro de Ziseris, ad quem locum lectorem relegamuni
SCΥT E in casu recto, & scytales in casu obliquo, nomen huius Serpentis inis
flectitur,aut secundum alios,scytala,scytals, postra pronuciauit, ita vocari quasi sistate, quonia ob spectabilis serina pulcitritudinem, viatorcs in admirationem remoretur, & sistat. Id autem prolatum fuisse ab i s opinainur,qui perpetuas agitat nugas , aut qui linguam graecam pariun profitentur: quandoquidem Latini nomen huius
Serpentis nonisi a Grecis,habent,quibus ratυναλν, - σκυναλις η', aut τυ σκυτάλων, ni
mirum assima νηρ-, quae vox baculum fignificat. Aut vocatur scytale, quoniafigura huius Serpentis teres,&oblonga, σκυνίλη, , nelnpe lorum coriaceum, aut scuticam, aut baculu inluetr σκυνα. cnim corium, & pellem indicat. Idcirco Greuinus, dum textum Nicandri graecum in gallicum sermonem verteret, fatetur se graecu nomen husi ius Serpentis rctinuisse; cum illud gallice reddere non potuerit,nisi linguae,miuriam facere voluisset.Siquidem vocabulum graetum, quo manubrium cuiuscumq, instrumenti designatur,Gallice ita reddi non poterat,quin aliqua relinqueretur ambiguitas: qua de causa nomen,scytale, in versione retinere maluit. Itaq; ex sententia Greuini, sic nominatur hic Serpens,quoniam mole corporea magnitudinem manubrij ligonis adaequet. Addit Greuinus hunc Serpentem a nonullis Latinoru dici Cecilianhpropicrcaquod contra aliorum anguium naturam, ineunte vere, ab antris exiens, ni cuium vita, nuvisionem recuperet. N hilominus hoc nomen Caecilio ad Typhiopem Serpentem , vulgo Typhlinem pcrtinet. Olaus Magnus in Historia septentrionalium scriptis mandauit,quod Scrpens, qui ob tergi puleiicitudinem, viatores remoratur, Gothice nuncupatur Siaa. Alioquin Sicalis, vel Picalis Arnoldo,&Siscetati Anicenna hic Serpens appellatur. Quamuis sciscetatim scitus legendum esse multi existiment.
OLAVS Magnus in septentrionali historia Scytalem duplicis generis csse constituit,alterum insigni pulchritudinis praestatia praedicat, alterum vero Amphi barnam appel lat. Primum genus, quod admiradum,pigrum,paruum,& ignei veneni cclebrat, Siaa Gothice vocari affirmat; deinde frigidissima etiam hyeme senium deponere astruit,& ritu aliorum serpentum,intra viscera terrae, post ingrcssuin Solis in primum Librae gradum, latibulari, donec Sol ab ultima parte Arictis exierit. Mosi accidat codem olao testo ut urgente bruma, a Solis radiss hic serpens attractus,hsdemq; nimis delectatus fucrit, tunc gelu , orificio cryptae constricto, & recedente Sole facile moritur. Hinc colligendum cst, quod Olaus Magnus, Albertum secutus, in grauem in. Error Olaicidii ci rorem, dum scytalem sui generis serpentem in duas species distribuit, conse- Gyragm.quenterm scytalem, cum Ainphisbaena confundit. V a P
238쪽
Praeterea fuerunt alii, qui perperam Scytalem in vulgarem,& chalcidicam discrinil Enarunt: cum tamen scytale chalcidica annotante Edoardo Vuotono morsu patientiasserat eadem symptomata,quae ab ictu viperae producunturo serpens,de quo in preae tale chia sentia agitur , inflammationes tantummodo generat, quales ab aculeis vcsparum , , ridica 3uod apum prodire solent: quamobrem pro Scytale chalcidica, lacertam chalcidicam intes animal A. ligere debemus, de qua in Historia Animalium digitatorum ouiparorum actum fuit.
I AETERI serpentes, ut cunctis est manifistum, ex crassiori corpulentia seni per in caudam tenuem desinunt. At scytale,ab aliorum anguium figura iecedens, se am corporis teretem, & utrimq, ita aequaliter crassam habet, ut spectator discernere nequeat partem,in qua caput, vel cauda sita sinti Ideoq; ratione huius notς,, - similis amphisbamae esse perhibetur Pratcrea ab inuicem postea distriininantur, quia is, RinphIS na in utramqῶ p rtem, scilicet antrorsum,& retrorsum graditur:qua de causi, , Graeci propter hunc gressum amphisbamam merito cognominarunt. Scytale vero in is
anteriorem tantum partem proficiscitur. Insuper Scytale ab amphisbama discrepat,nu i .is quoniam ha apprimE duo capita illa vero nzquaquam repraesentat. Tertio non sunt, ,.ti, H Musis crassitudinis; cum scytale crassitudinem manubri3 ligonis adaxiuet, & amphis Ari, uia. bena corpulantiam Vermis terrestris non excedat. Id Optime exprimit Nicander in The riacis, dum canit.
taonicerus autem, qui verius Nicandri sermoni latino reddidit , de Petrus Gillius in suis annotationibus in Aelianum, mentem Nicandri non bene assecuti, crediderunt Scytalem, mole corporea, nubrium ligonis,longitudine veto lumbricum terrestrem adaequare. Cum Nicander crassitudinem utriusqἐ animalis explicans, Scytalem manuabrio ligonis, & Amphisbaenam vermi terrestri assimilauerit: quemadmodum in Iconiis Glis, ori bus erit manifestum. Addunt alij, huic serpenti tantam colorum in tergo varietatem ,ri ia, in , ut homines bestiam intuentes,admiratione stupidi ad contemplandum colores moren rems . tur. Quamobrem pictum serpentcm nominauit Baptista Mantuanus,canens hunc in
Picta catem se tale, turpi Pomoritis aluo. Quod autem oculi spectantium picta huius serpentis serma teneantur, nemo veterum Authorum retulit: quemadmodum Salmasius in Solinum optime animaduertit. Scripserunt quidem scytalem Amphisbene esse similem non quoad picturatum dorsum , ni . , . qua conditione amphibbama caret, scd serie quia ambar liae bestiae caput in utraq;. cor ,- A poris extremitate habere videntur. Solinus autem, in describenda huius animalis is - 'ina, multa desumens a Lucano deceptus fuit: etenim Lucanus verba iaciens de C chri. . .. picturati corporis meminit,& paulo post de Scytala egit. amobrein notas,quae Cem chri a Lucano assignatur cilinus scytali concedere videtur. Audiamus igitur Lucanum
- α - semper recto lapsurus timue Cenchris
Et I tale garsis , euam nunc bola thraus Exuutes sociarinas.
239쪽
A Quapropter Me in loco Cenchris serpens varijs notis ad si uilitudinem granorum mi lij insignis,&optare marmore maculosior celebraturi quae notς in scytale non obse iantur a I.ucano.Sed quia paulo postscytalis,etiam memoratur,Soliam tales maculas
240쪽
VT omittamus,quod scripsit Solinus de sulgore tergi,quo natura scytalem n
bilitasse dicitur, ut quos pigro gressi comprehendere no posset, varij,& sul gentis tergoris admiratione allectos tandem assequeretur. Accedemus ad alias huius animalis veriores proprietates,inter quas haec no est sperneda;quod scytale prima omnium serpentum cauernam relinquat, & nondum dissipato hyemis algore, spoIium deponat: haec proprietas no latuit Lucanum, qui de hoc serpente sie cecinit.
Immo, ut Mij authores referunt,hoe animal adlocum quemdam sibi familiarem pmsi ciscitur, neq; faeniculo, more aliorum serpentum, vescitur . Quamuis Gillius in Aelia num, totum oppositum scripserit. Videlicet quod scytale, relicto specu,statim ad pastum laniculi se conferat. Hinc Greuinus non iniuria collegit textum Nicandri a Gillio minimE intellectum fuisse:ubi aperte docet pabulum seniculi ab hoc serpeie minime appeti. Audiamus igitur Nicandrum Iatino sermone sic canentem.
Nee postquam iuvenis venienti te ore veris, Magna Deum, quando profeγε strepent mater Liqueris osuram conb ueta cubitia petram, Ei nitidos tepido se oti extriseris arius, Podrmes fi nuuis teneram exedit herbam, Sed per opaca morans imi rictima montuM tenet, o mustograuiter laus ArataIomu Aeque asia sua conquirus i salutis ure eme beet id magno custar, sIudeatq; ίAore, sentesiimpolis inde uer aure.
Venenum is Deniq; natura Scytali tale venenum non ingenerauit,ut ictu nece inferre posset:fiqui Se solis dem punctura huius animalis obscura est,quae inflammationem generat,itaut fiant in uale. duciae, doncc opportuna remedia adhiberi possint.
SIGNA. ET REMEDIA VENENIS CYTALIS.
PERCUSSI a scytale,& ab Amphisbaena, obscurum, & vix apparentem morsum
reportant,sed in Ioco affecto talis gignitur inflammatio,qualis ab aculeis apti,& vesparum prodire solet. Quamobrem ad illa praesidia confugienda erit,quae n. in puncturis praedictorum animalium adhibentur: dummodo haec remedia intensori AE .irtute sint praedita;cum Dioscorides scriptum reliquerit accidentia morsus Scytalis, qΦ ε ε I a symptomatibus morsus viperae non essu valde dissimilia. Aetius quidem praed ictam Dioscoridis sententiam amplecti videtur, sed de Scytale chalcidica loquitur; ideoq;. praesidia etia virus viperinum exterminantia proponit. Item Paulus Aeginete cosmi- ε in hoe casu medicamela,quq in tractatu morsus viperini recitauit.Auice-- 'nas,& Albertus ponderantes ea de symptomata morsus Scytalis, & Amphisbaenae, ea - dsi etiam remedia esse promulgarunt. Uerlim quis ab illis merito petere posset,quam amri symptomata, & auxilia morsus utriusq; serpentis esse debeant; cum neuter eorum illa expresserit. Hic autem error inde dimanavit. quoniam verba Avicennae,& Alberti ex Dioscoride, & Paulo Aegineta desumpta sunt,qui Authores postqua de accidetibus, di auxilijs motius viperae egerunt, mox similia in ictibus Scytalis,& Amphisbgna pro nunciarunt, duinde etiam uadcm medicamcnia praescripserunt. Avicennes autem,&Albertus describentcs,a potiremis verbii ilichoaiunt,& propterea in pridictum crω-