장음표시 사용
201쪽
Propterea dabit eos usQ ad tempus parseritis: pariet, ec reliquiae fratrum reuertentur,d filios Israel. Esiae 1 aA A. LI.dm eo,inquit,tolerabis,m tua Icuratione Iudaeus curabιs, quoad pariens pepererit. Ecclesiam uero de gnat,de qua Esaias clamat: Laeta sterilis, quae non pariris σι pe Cr clama, quae non parturis,quia plures fili defertae, magis qνam eius quae habet uirum qui autem, inquit ex hac nascentur lyrael fidelibus coiingcntur.Ex Israel enim diuinus Apostolorum chorus extitit, Cr polleos electi a domno si ptuaginta discipuli, post resum rectionem in unum congregati centum viginti, o quinta
genti: quibus simul congregatis dominus usus fuit: ertria mIia,ez quinq; millia,quos piscator Petrus expiascatus fuit:multas militis,de quibus diuinus Iacobus diaxit Paula coclen imo: Vides stater, quot milliasiunt in Iudaeis qui crediderunt. Vna igitur hinc cr illinc eccleae fa efficietur, er in bis ex Bethleem dominus stibit.
Et videbit,& pascet gregem suum in fortiis tudine dominus,'in gloria nominis dei sui erunt:quia nunc magnificabuntur us
ad terminos terrae. Et sane sacrosanctum dei ecclesiam uideas dominico nomine gloriose ornatam esse,Cr ubiq terrarum, Cy maris, i nomen summis laudibus celebrari de quibus nihil Iudi ei demonnmabunt fctum filisse ante aduentum domini, CT construatoras pastonem, Cr gentium uocatione. cum uero longis post temporibus haec futura essent, a rebus
202쪽
IN III cIl EAM. aorrebus,quae paulo post illa tempora acciderunt, praediae ctionis futurorum fidem acit. Vt uero, inquit, noscatis: quam multo ueracfima vaticinia mea fuit,eoru pignus habete praesentia,quae deinceps narro.
Et erit haec pax, Assyrius quando stipem
niet in terram uestram, ec cum ascenderint super regionem uestram.
Haec itaq; a me habete pignora rerum, quas futurus praedico, quod bellum uobu inferentem Agγrium peraedam, Cr pacem uobis citi a faciam. Et erit haec pax, cum Asbrius Aperueniet in terrum uestram, ciἱ ascenderit super regione udb am dabo enim vobis pacem, cuille superuenerit praeteτ omnem humanam stem.
Et consurgent super eum septem pastores,& octo morsus hominum,& pascent Assur in gladio:& terram Nebrod in fovea eius:& liberabit te Assur, cum ueniet super teraram uestram,& cum ascenderit super terminos uestrOS. Ex his aperte edocti fumus,ut etia in Ba lane Asse ius regnauerit. Nam Nebrod, ut mirabilis Moses dotacuit, orannide Uus,primo BGγlon sibiflubiecit. Fuit Deut. io.b autem .inquit,principium regni eius Babdilon recb, erchalane. Septem uero,ait,in eu reges concitabo: Pastoae res enim reges uocat: r octo plagis humanis circumpliacabo.Belli uero impetus dicit in eum iactos,sic enim uo cat morsus hominu,ac pariter significat BabγIonis exis pugnationem:nunc quidem liquit.huc in eiusmodi maluti conq
203쪽
aea D. THEOD. conNENT. nilcia. Nec ino ita multo post eu,qui ei successerit. Cr Bub lone urbem regia constituerit, funditus perdi: me ei erunt auxilio muri fortifim,nes exura hos cinis gentes fosse eum uindicabunt. Tu vero his liberaberis, no tum modo,cum in eos alios hostes eoncitabo, sied boeetia tempore,cu magnis copijs urbem tua impetentibus, angelica opera occultam pernicie eis instra,cum sic tuescta pignora dedit eorum,quae postea futura essent. Ad haec illa rusus sermone vertit oceis queadmodum qui Bethleem nuto domino crediderut sacri apostoli, ex unam his diuinae declarationis ministri electi alijs gentibus euangelicam doctrinam 4rrent, ac uero sic ait:
Et erut reliquiae Iacob in getibus in medio populoru multorum,quasi ros a domino cadens,di quasi agni sup gramm,ut non cons
greget quisqua,necp sit in filiis hominum.
cum his saluatos reliquias voca,twm alibi. Si fuerit numerus suoru Istuet ut arena maris,reliquiae salvabuntur.Perinde,inquit,ut ros est coelo desanus, qui crediaderunt,ais euangelica declaratione gentistos attuleruti orbe terraru irrigabunt: er quemadmodu agni gramen consumunt,sic hi graminis instar impietatem infitis interrenis animis scite destruent, ut non amplius eiusmo di hominum collegiu inueniantur. Quia uero daemone ex incurabili morbo laborantes permansierunt, iure hi ritus sanctuε cum exceptione praedictionem 'cit,ut non
congregetire quisquam,nes sit in flijs bonanum:Iris, inquit, natum colletium ex hominibus imp scouct reliquam
204쪽
IN MI cII EAM. aο3 reliquum inuenietur. cu rori er agnis eos comparasset, Cr per haec non satis eis potestitem a deo diam expiarinasset,aliam dictis similitudinem attulit:
Et erunt reliquiae Iacob in gentibus in mea dio populorum multorum, quasi leo in ius mentis, in saltu, oc quasi catulus leonis in gregibus pecorum, quomodo si pertraseat di diuidens rapiat, non sit,qui eruat.
Apostolorum principia roris similia iaciebantur,
Cr quemadmodum agni impietatis gramen depascebanα tu doctrina Cr miraculis tanquam agni in medio luporurum uersantes,iuxta domini praedictionem Ecce,inquit, Matth. ο amitto uos sicut oues in medio luporu .Postea vero quam orbis terrae euangelii declarationem si cepit, er reges,Cr imperatores ad numerum ecclesiae asscripti sunt in Deritatu bontes metus incubuit. Et quidem bi iumentorusnses Acti, metuo horrore complantur ex omnibus partibus auxilio destituti. Hi uero qui euangelicam dorictrinam docent, leoninos animos gerentes, Cr robur cusumma libertate,mendaciis patrocinantes,ueritatis bo expugnant:tum inquit,
Eleuabitur manus super eos, qui tribulant te,di omnes inimici tui perdentur,& erit in die illa dicit dominus,interficia equos tuos de medio tui, oc disperdam currus tuos, ecsubuertam ciuitates terrae tuae, di inseram
205쪽
D. THEOD. COMMENT. Nes in posterum ab illis expelleru, quin ipsie eoru- templa demoliens hi nimirum qui ex Istuet crediderint,
hoc robur anim adipiscentum. qui autem in perfidia peri. mansierint,suo regno de otiabuntur,m omnino peditam tu Cr equitatu privabuntur,nes urbes moenibus muniatas habebunt. Sed Cr haec,inquit,tibi bono eruint.
Et inquit, Auseram maleficia tua de marus hvs tuis:& qui loquuntur,non erunt in terta disperdam sculptilia tua, & statuas tuas de medio tui, & ultra non adorabis opera manuum tuam, & succidam lucos de mea dio tui:& demoliar ciuitates tuas:& faciam in ira,ec in furore,ultione in gentibus, proe quod non audierunt. Et qui loquuntur,non erunt in te. Loquentes vocat, diuinatores. Et nimirum ex ipsiis rebus haec acile intellia, si possuntinam post dei costruatoris nostri incarnatisaenem, in Iudaei gentium pietatem uiderent,CT ab errore liberationem,inviti quidem ipsi a cultu idolorum streis mouerunt uidentes enim eos, qui sunt extra legem superire,palum uerentur impietatem admittere. Itas eu praedi cit, Cr quod fuis urbibus pellentur,er quod in gentes dispersi idolorum errore liberabuntur. Ac postqui contra eos hanc tulit sententiam,rusus eos in iudiciu accersit, ac montibus permittit iudicundi potestitem non ut antis malos appetitans,nes ut ad rationis participes uorta iaciens: sita quia montes,Cr inter hos positi saltus Cr udis Io, modo Althriorum cadauera excepisseent, angeliceti opera
206쪽
opera intes lorum,modo Sothicarum gentium inii meris caedes,ex montitas Cr col libus eorum quae in bugegaseunt,memoriam renouat.
Udite quae dominus locutus est,sursge iudicare apud montes, di audiant
colles uocem tuam. In montes conqce oculos, qui meo auxilio hostium tuorum cadauera flusceperunt: er si potes,libere loqueis .ac non os tuum beneficij magnitudo obstruit. Verum
quoniam hoc praestire no potes,ego sermone fuscipit. Audite montes iudicium domini, di valles scindamenta terrae: quia iudicium domini aduersus popuIum suum, ec cum Israel ius dicabitur.
Nam cum rationis capaces ex rationis stupiditate erpenuria laborent,inuri,nos in eos iudices dabo.
Populus meus quid feci tibii aut quid contristavi te aut in quo molestus fui tibi r sponde mihi.
Inimicitiarum causam asyr:redargue,si qua molestiad me aselus fuisti.Et cum nihil dicere ualentem,eum niscere necesse fuisset,iustis de causis intulit, Quia eduxi te de terra Aegypti, & de doαν mo seruitutis redemi te:& misi ante faciem tuam Moysen,& Aaron,& Mariam.Popuc AP V T VI
207쪽
aos D. THEOD. COMMENT.lus meus recordare,quid cogitauerit aduerium te Balach rex Moab, oc quid resipod rit ei Balaam, filius Beor, de Schenis usque ad Galgal,ut cognosceret iustitia domini.
An igitur hoc tanquam iniuriam tibi mam affers, quod te,cum acerba Aegγptiorum fervitute liberassem, mole,er Aarone mirifca uiris, Cr illustribus ustus adtaministris, tibi bolidum libert tem donaui: tum etiam, cum ne cura quidem necessaria mulieres destituedas censius μαbis Marium, prophetiae gratia cumulat ,praefici. Si uero haec obliuisci tibi libet, saltem veniat titi in me rem,quid luerit Baldum causas confidera,cur eium Baalais accersuisset:Cr quemadmodum ille meo robore inaesbructus,non maledictonem uobis ed benedictionem at tulit, tamen cum haec omnia ejecerint,no abs te iustitatis meae praemia postulo id meum iustitiam planam fisciomam quae pollicitus progenitori uestro fueram, ea ex pactione constri. cum hunc fermonem ranquam dei peris sonum sustinens habuisset,eT populi robustum Cr inuris
teratum morbum cerneret,pro populo pietatis rationes excutit,dicens:
In quo apprehendam dominum, sitscipiam deum meum excelsum: si apprehendam euin holocaustis,in uitulis anniculis si suscis piat dominus in milibus arietu, uel in descem milibus hircorum pinguium c si dabo Primogenita mea pro impietate c fructum uentris mei pro peccato animae meae
208쪽
IN NI cIl EAM. ae In quo apprehendam erc. Quomodo compensabo eum qui mihi tot,Cr mn bona conciliat s quibus retrita butionibus utars apprehendam eum in holocaustis s Ee
deinceps: Non,inquit,aetulorum multitudo,no vniuersi armenta,non decem milia caprarum nam vota
cat capellas anniculas no in tes primigenii ad sacria scium deo assuti, me de peccatorum multitudine absotiuere possunt. Si uero haec omnia ad peccatorum expiatationem non satis fiat, quibus dei beneficia compeii subo'
cum ita humanus rationes adhibuit,rursus ctum intera rogantem inducit.
Annunciatum est tibi homo,quid bonum, aut quid dominus quaerat a te: Nisi ut fracias iudiciu,& diligas misericordiam,& pasratus sis ambulare post dominum deuturi
Hoc idem deus omnipotens ex ore Dauid omni getanere sacrificiorum streto dixit, Non accipium de domo tua vitulos,nes de gregibus tuis hircos: quoniam meae sunt omnes'ae bluarum,iumenta in montibus, Cr boae Mes.cognovi omnia volatilia coeli, Cr pulchritudo agri mecum est. Si esuriero non dicam tibi,meus enim est oris παεν bis terrae,Cr plenitudo eiuK. Nunquid manducabo caraenes murorum, an sanguinem hircorum potabos immoladeo sacrificiu laudis, er redde ab imo uota tua,Cr inaeuota tir in die tribulationis,Cr eruam te,cr honorificabis me. Idemq; alio loco: monium si uoluisses, sacrista V tIocium dedissem: utis holocaustri non delectaberis. Sucri scium deo stiritus contribulatus,cor contritu , CT buα
209쪽
aos D. THEOD. COMMENT. miliatum deus non deliciet. Eadem haec apud omnes prophetas inuenius. Hoc loco dicit praecepta eis esse explicum,eT in promptu expedita. Iustitii te curare uotalo, Cr erga proximii humanii esse, ex per omnia deo ictori obtemperare. Haec autem per Mosen legesanxiuit, Diliges dominu deum ex toto corde tuo,σ ex toto aniamo tuo,σ proximum sicut te inum bis abs te obitu,
Vox domini ciuitati clamabit:& salvabit timenteS nomen eius . Audi tribus: Et quis ornabit ciuitatem nuquid ignis, Θc domus iniqui thesaurizans thesauros iniquos, occum iniuria iniquitates
Quemadmodum non ornatum urbi ignis alteri, sita incendium, Cr perniciem molituri sic ad iniustitiam nota diuitas cum audacia, er contumelia ma, damnum, ercludem utentibG aduehit.
Si iustificabitur in statera iniquus: Nin fiscello pondera fraudulenta,de quibus diuistias impietatis suae repleuerunt : N qui hasbitat in ea locuti sunt iniqua, oc lingua eos' rum exaltata est in ore eorum: N ego crus claui te propter peccata tua:tu comedes,&non saturaberis.
Praeter impietatem comittebant ea, quae ante comula
210쪽
er de iniquitatibus poenas repetam, crebriij Cr exaggeratii malis te cumulabo. Hoc designat, cum ait: Tu comedes, Cr non saturaberis : tenebris naferiarm adeo misplicoo,ut ne fuga quidem libereris. Et quicu* saluati fuerint, gladio tradetur: tu seminabis,& no meteS:tu pr es oliva, & no ungeris oleo:& uuano bibes uinae
5c dissipabuntur legitima populi mei.
Ac docet,ut no hoc loco de legitimo diuino loquitur, sed de iniquo,o scelerato instituto uitae, cum subiunxit: Et omnia opera domus Achab.
cium enim illam impIetatem ae datus sis bis malis curi labere,ut qui calamitates uobis accidentes uideant Lbila magnitudinem significent. Ut uero haec omnia proapheta dixit, lumentatur, quod in murus a se sermonibus habita, ueluti perdiderit operum. C A P. VII.
VAe mihi quia factus stim,sicut qui coa
gregat stipulam in messe,& sicut racemos in vindemia,cum non sit botrus' comedere primitiua desiderauit anima mea. simillo ictus siem licas excidentes colligentibus, aut
exquiretibus race mullos a uindemiantibus praeterinisos, nudium enim inueni obedientiae botrum: cum rimen non parum inuenire exoptassem quiddam prae Mile, Cr pria nati s di num. Hoc ostendit, cum dixit: comta re primitiua desiderauit anima mea. Quia uero pruingenia deo oorrebantum tonati re desiderabile er luculentum prio miti