장음표시 사용
391쪽
urari manifestipuuiuntur disspositione tex. cap.quia in omnibus. de Uur.ct ibi de intellectu cap. quanquam. de
6. urariis manifestis ante usurarum restitutionem in e dicitur testamenti factio,adeo quod si tectamentum condiderint, iure pontificio rictum resamentum ipso iure est nullam. 7 Testamentum factum ab eo,qui Uurarius non erat si poss mota ille talis efficiatur manifestus usiurariua, irritum
erit eira testamentum.1 Testamentum Uurari' manifesti etiam praesita eanonis cautione non ualet, si pon dictum testamentum secrete etiam crimen commisierit. s Legata ad pias causas in testamentis manifestorum Uu- rariorum relicta,non praestita canonica cautione non debentur: sed contraria opinio uerior est.υt hic. go Princeps secularis non potest statuere quod te tamenta manifestorum usurariorum videant, non seruata forma cap. quanquam de Uur.in 6.1 Dilpositio e V .quanquam de Uuar.in 6. nonsolum obtinet aduersus manifestos usurarios ex causa mutui: sed corra eos qui manifesὶὶ uenditionis oe emptionis titulo υ- surata exercent. Item etiam contra iudaeorum manifestorum Uurariorum testamentum atque codicillos. xx VFurarius manifestus non potest causa mortis donare. I s Testamentum conditum a manifesto usurario non praesita canonis cautione si pon dictu testamentu prssatur talis cautio testamentum recoualescit, oe ualidu escitur.
14 Usurari pati debent quod expellantur, σ ejciantur a ci
is Clerici usiuraris ab obtinendo beneficio repelluntur,ct an ab Oscio oe beneficios pendantur: ibi Usura
392쪽
6 Vsura peccatum est, ct pertinaciter σrmans non esse peccatum ut haereticus puniendus est. H Usurari' poenis gehennalibus non facta restitutione t
in Obligatus restituere,non solumfuscit quod restituat ,sed
oportet etiam quod poeniteat. . ιζ
I 9 Vsurari' moriuntur ut animalia bruta , uel aliquo terribili iudicio de eis contingente. ut hic exemplis demo
xo murae uitium transit ad successores. ar Vsurarij uari s poenis arbitrarie per principesseri latres in suis regnis impositis coercerisolent. ix conclusio Regis concilis. ἰRauiter puniendus grauissimisq; poenis as
ficiendus est usura: ius,qui in damnu,& iniuriam proximi usura committit, pauperis ossa rodiens,& consumens. V iuram surtu, surariumq; lacronem esse, varijs in locis demonstratur. Legitur enim apud Ambros & Aug sti quos Thom .de Mer.in suo tractatu.de contractib.liacit. mel illici. in lingua Hispana composito refert fol. 39.pag. 2.idem esse pauperi res furto senstrahere ; qu diuiti mutuo sub usuris dare.Ad haec Couar.lib. 3.vari resolu.ca.3. quem sequitur Ioan. Baptisde Lup. in cap. uam. num. ς6.de usur. quibus in locis asseruntu-rtu,& rapinam esse.De quibus expressu habemus tex.in c. si quis usuram. Iq.q.q.dc ibi glo.in Ierbo.rapit λ Vbi rapina large interpretatur pro qualibet iniusta usurpatione.ut in c.meretrices. 3 2.quaestio.*Quod quidem Doctores qui ac de re disputationem instituunt communiter sentiunt.Nimirum ergo,ii poenas vi arius pati
393쪽
debeat. Patitur enim usurarius non solum poenas temporales,ueriam etiam & gehennales seu spirituales:quia culose sicut & quilibet alter qui accepit aliena iniuste, uel Metinet, non solum oportet, quhd doleat & confiteaturdi proponat abstinere in suturum, sed necesse est, quod , restituat aliena si potest. Nam ut alias dicitur in iure,non dimittitur peccatum nisi restituatur ablatum .de reg.iuta in s. Sequitur, quod si non restituit cum potest minime a gehennali poena excusetur. Et inchoando primo e iure ciuili dico, usurariu m de iure ciuili pςna infamiae puniri probatur in i .improbum faenus.C. ex quibus cau. insa.irro. Et inter alia dicitur, Paliquando contrahitur ipso genere facti, ut exercetes improbnm faenus & illicite exigentes usuras. Qia ς quidem infimia ipso iure irrogatur glo. Cyn. Alber.& Salyc. post
Azonan summa. ind. l. improbum faenus. Panor.nu. 2.
Anchara.& alij in c.inter dilectos.de excessib.pr lat.quo in loco iure pontificio fere haec ipsa poena probatur . Ide Mathesilla. singui. r 96. quorum Opinionem Couarru.
indicto lib. s. variar. ressitu. cap. .nume. a. fatetur com
Et licet dubitari posset an hoc sit admittendum in his Si exercent usuras intra modum, & limites diffinitos
aesarum. in Leos.C.de usur.cum tex .in d. l.improbum. uideatur eos tantum hac nota assicere, qui usuras ultra limites legis ciuilis idest ultra centesimam exercent,cum aliae usurae intra centesimas permisset serent,& sic non sit uerisimile legem Caesaream infamia eos affecisse, qui se cundum eius permissionem, & eius authoritate foenori . darent.Tamen cum leges ciuiles improbum sqnus exercentes infamia affecerint,& iure naturali,& canonico,in
distincte quacunq; in quantitate usurς in maximam Reipublicae
394쪽
. publicae utilitatem improbae sint, dc prohibitae: satis est Consonum, legissatores non abhorrere hanc huius criminis punitionem leges. n.hac in re subseruiunt apud Christianos prohibitioni iuris pontificij) quod iuxta natura. lem institutionem suras maximis execratur prohibitionibus .ha ac sequuntur sententiam Guliel.de Cu. Petri Iacob. Butri. Cyii. Salycet. & alij in dicta l. improbum. Cuius glo.non obstat, quae communi omnium consensa
a ' Et propter hanc iuris insimiam publici usurarij eligi
non possunt ad dignitates ecclesiasticas.ut in c.de Petro.. 7. dist.ubi Grego.inquit,amatoribus usurarum nulla ratione manus im ponimus: quia sunt infames ut in dicta l. improbu. Et per consequens ad dignitates & officia aspirare non possunt.l. neq; famosis.C. de dignitatib. lib. I a. cum similib.Et quhd usurarii publici non ualeat promoueri ad dignitates & officia,tenet expresse Ias. de May. ial.Barbarius.col. 4 ff.de officio praetor. 3 Quam quidem iuris infamia in clericum usurarium extendendam esse fatentur Λbb. in d. cap. inter dilectos.
de excessib. praela.& Couar. licto lib.3. variar. re tu. c. - . 3.num.2.in s. Et an hac ratione clericus usurarius repet
latur ab obtinendo benesicio . vide Couarr. in dicto lo.
Sum tamen opinionis illorum', qui praediista restringunt in usurario publico, qui et antes iam notatus, de affectus est infamia facti,& infamia iuris,& non in usur rio occulto qui nec iuris insimia assicitur,donec eius crimen detectum fuerit per istam .ita scribit Salyc.in d.Limprobum faenus.nume.q. Cuius opinioni suffragatur lex. in dicta l.improbum fenus. dum exercentes improbum aenus, infamia afficit: quasi exercitium eius criminis re-
395쪽
quirat quM publice pateat. Quod iuuatur ex c.inter dialectos.cle excessib. praelato.ibi. Qui frequenter mutui da' tionem exigit , non alia ex causa quam quod ad infamiam etiam iuris necessarium sit delictum non esse omnino occultum. d & ratione constat quia infamia etiam iuris ex delicto nascitur. tex. in l.cognouimus. ff.de uar. & extraordinar.cognitionib. Secundo manifesti usurarii puniuntur poena dispositionis.cap.quia in omnibus. de usur. Pro cuius declara, tione,primo est pr mittendum,qui dicantur usurarij manifesti. Et quidem usura ij manifesti quatuor modis esse dicuntur.Primo dicitur manifestus usurarius qui palam& publice 'neraticiam attem exercet.ita ut ipsa operis,& patrati sceleris euidentia nullam excusatione habeat.
manifestus. nu. 3. ff.de fur.5 in hoc omnes conueniunt. vi Couar.lib.3 .uariataresol.c. 3 .nu.4.& Iul. Clar.in g.usura.uercsed hic quaero.Secundo dicitur usurarius manifestus,qui coram sacerdote,& testibus, publice fateatur se esse usurarium & mandet restitui usuras. ita dicit glo. in
ita intelligunt Archidia.& Domini.ibi.& Abb.in cons. 2.Col. I.lib. a.idem & Anna.in c.quia in omnibus. col. .devsur. Bal.ini. I.C.de sacrosanc.eccles. Felin .inc.auditis. l. pen.de praescriptionibus. Quorum opinio communis est. secundum Soci. in consil. 227. nume. I.lib. 3. VIul.Clar.in dicto 3.vsura. vers. Sed hic quaero. Quam etiam sequitur Couar. dicto lib. 3. variar.resolutIO. cap. 3.num. .ubi addit,quod si praedictorum doctorum rationes cosideremus, non resert an fi t ea consessio extra iudicium coram sacerdote.uel notario, modo facta fuerit cora testibus:ita palam & publice, ψ in pluriu aures,
396쪽
Cognitionem,& scientiam peruenerit.Nam & hi Doctores ea ratione eorum striam probant, ore constentis
crimen istud effectum sit manifestu. Tertio dicitur manifestus usurarius ile qui in iudicio consessius est se ste vis
rarium, ita dicit gl.in c. I .in verbo.manifestos.de usur. in 6.quam Doctores ibi sequuntur . Iure etenim ea confessio manifestum facit.ut in c. fi .de cohabita. cler. & mulier.ibi. speccatum huiusmodi sit notorium per siententiam seu confessionem factam in iure. Quarto dicetur manifestus usurarius qui ob crimen iam a iudice per senteritiam damnatus fuerit:cum iudicis pronuntiatio quid notortu essiciat.ut in d.c. fi .de cohabi. cleri. & mulier.& est: gl.in d.c. I . in uerb. manifestos.de usur.in 6.Et dicunt este commune Couar. & Iul. Clar.in locis iam supra citatis. Superioribus praemissis,ut ad rem redeamus,dico secundo usurarios manifestos puniri dispositione tex. diacti capit.quia in omnibus. de usur.uidelicet, quod tales ad cotonem non admittatur altaris, nec christianam si in hoc peccato decesserint accipiat sepulturam,nec eorum lationes quisqua accipiat. ut in s.c. quia in omnib. In his etenim casibus sat erit esse que usurarium manifesta operis euidentia, consessione iudiciali,extraiudiciali, uel iudicis condenatione, iuxta ea quae supra praemissimus. Quae quidem Roma.Pon.extendere uoluit licet manis sti usurarij de usuris quas receperant satisfieri expressa quatitate, uel indistincte,in ultima uolutate madauerint, quia nihilominus debet eis ecclesiastica sepultura denegari donec de usuris ipsis fuerit prout patiuntur faculta res eorum plenarie satisfactum, v prcsto sint ipsi aut ali,
397쪽
resolu.cap. 3.num. F. procedere existimauit coni a manifestos msurarios,qui ita palam dc publice usuras exercuerunt,ut ipsa criminis euicientia ulla tergiversatione celari non possit,& non contra eos, qui dicuntur manifesti usurarij ex consessione in iudicio uel extra iudiciu vel qui inia iudicis cum semel mutuum sub usuris dederint condenati suissent.ubi per eum uideas,& ibi late de intellectu dicti c.quanquam.Ad qua quidem p nam effugiendam,remediu est idonea pr stare cautionem,quae prout dicitur iniuc. quanquam. necessaria est. Et intelligo id nea,scilicet , pignoratiliam, seu fideius riam. ut est glo.
communiter recepta in d .c.quanquam .in verbo.idone .& in c.ad nostram.de iureiuran. r .ibi in gl o.in uerbo susti cienti. fit, ut non sit satis hypothecam bonorum generalem aut specialem ab msurario constitui.quemadmodum adnotarunt in d.c. qualiquam. Ioan. Andr. D mi.Fran.& Doctor.quos sequitur Socin. consi. 12 7. nu.
3μ . ubi dicit,quod appellatione idoneae cautionis uenit cautio cum fideiustare,uel pignoribus. Tertio puniuntur manifesti usurarij quia illis ante usurarum restitutionem interdicitur illis testamenti factio , adeo,qubd si testamentum condiderint iure pontificio dictum testamentum ipso iure est nullum. ut est tex.in d. quanquam.de usur in 6.ibi in finalib. uerbis. Testamenta quoq; manifestorum usurariorum aliter facta non ualeant, sed sint irrita ipso iure.& ibi glo .in uer .aliter focta . Quae sic intelligenda sunt, nili praestita sit canonica cautio, cuius mentio fit in d. c. quanqua.qui tex.late dat sermam in praestanda dicta cautione.. Qus forma si non seruatur per manifestos usurarios postqua poenittierint,& iuiserint restitui,cu condunt testameta sunt nulla & irrita,quia quando lex dicit actum non ualere non serua a
398쪽
esma,talis actus censetur nullus ipso iure.ut ibi.& co cordat tex .in cap.quia propter.de electio. Gemin. in dictaea cap.quanquam.f.omnes autem . nu me .3. Et haec primo extendenda sunt, etiam si manifestus usurarius desielit usuras exercere,& tempore testamenti no sitisset repertus illas exercere. Nam ante restituti nem non seruata serma dicti cap. qia anquam. non pote rit testari.ita concludit Bal .in cons. I si .incipienaeaius super quo consilium petitur.in a.parte.vbi voluit, quando quis ante mortem detegatur usitrarius manifestus,testamentum non valet ad fraudes euitandas. idem Socin.
conii. I 27. in prin. vol. 3. bi allegat Angel in se a disputatione,quae incipit. Astensis miles.ubi Noluit,quia eL sectus semel manifestus usurarius, non potest testari nisi
secundum formam dicti cap.quanquam.ante restitutio nem surarum, licet tempore testamenti suras non exerceat. arg. l. palam. f. quae in adulterio. isde ritu nuptiar. Anna. in cap.quia in omnibus.de usur. na. Is.Fes. in cap. I.de probationibus.nume. I9. Idem qaoque tenendum est, quando quis cum usurae rius non esset testamentum secerit,ac demum post testa mentum manifestus esticiatur usurarius, quia irritu erit eius testametum,cum eadem sit ratio in hac specie,qua in eo casu quo tempore testamenti usurarius manifestus erat. Si quidem canon solemnem cautionem indixit manifestis usurariis, ut usurae palam extortae omnino restituerentur. atque ita hanc interpretationem adnotarunt Fran.in rubr.cle testamen .nu. 7.Gemini.in d.cap.Quali quam.nu.6.Imola.in clem. I. de sepul.& an cap. a.de testa nu. 2 3. Et probatur, quia ad uim testamenta oportet testatorem posse testari tempore quo testamentu condi
399쪽
Atque ideo testamentum in proposita quaestione mini- me alebit . ita tenet Couar. dicio lib.3. varia e lutio.
s Tertio praedicta extenduntur, ut locu habeant quamuis manifestus usurarius testamentum secerit praestita canonis cautione si tamen post testamentum etiam le- crete usurarum crimen commisserit, quia etia testamentum nullum erit, cum constet fictam fuisse poenitentia. prout ita resoluit Federi.de Sen.in consil.7. bi per i tum consilium quaestionem hanc in utranque partem, subtiliter disputat. Vbi in finalib. erbis resoluit,quod in isto casu praestatio cautionis non inducit purgatione, remissionem, vel absolutionem a crimine, sed est quaedam cautela pro debentibus recipere. Vnde dicit,quba ex hoc non probatur purgatio vel correctio criminis,&quod sic subsequens exercitium criminis continuatum de quo non apparet purgatio censetur eiusdem naturae . cum primo, & modificatur & informatur ex illo, & sic testamentum erit nullum . quod notant Angel. in dicta disputatione.q. I 3. An.indicto cap.quia in omnibus. nu
s QDrto adeo praedicta vera esse existimantur, ut non solum testamenta manifestorum usurariorum nulla &irrita non praestita canonica cautione sint,verum etam,rec legata ad pias causas in eis relicta debeantur. ita Bart.In l. I. nume.3o. C.de sacrosanct.Eccles. & ibidem
stamenta ipso iure, nec quidquam in eis relictum peti
400쪽
valeat. Scd Couarru.dicto lib. 3.variar.resolutio.cap. 3. in fi.tenet, aequius esse quoad pia legata haec testamenta fauore pietatis malida censeri , modo testator poenitens scelerum,& contritionis signis decesserit. QDd Geminiano placet in dicto cap.quanquam. in 3. OmneS. nil. s. bi multis rationibus id comprobat, &resoluit, licet alias pro contraria parte alleget. Idem tenet Petrus de
Ancharan. consil.629.nu.q. qui mouetur ex notatis per
Bar.in l.habeat. in prima quaestione, & sequen. C. de sacrosanct. Eccles. bi concludit, quod alias inhabiles adtestandum de iure positivo, dummodo intellectu non careant, & de bonis suis testantur, & absque alterius in . iuria, possunt ad pias causas disponere. in rationem dicit idem d. Ancharan.in loco citato eram esse, qu iatalia relicta regulantur iure poli: idest,iure diuino & na, turali non iure fori. Ex quinus infert, qubd constitutio canonica mere positiva & rigorosa irritando testamentum usurarij manifesti ii5 videtur de talibus rellistis cogitasse,sed de alijs, quae non pias causas respiciunt, ut sic constitutio generaliter prolata intelligatur de alijs caii bus communibus, non de specialibus, & in quibus singulariter & specialiter est prouisum. vi l sanissio legum. Ude poenis.&ibi sunt concordantiae inglos. Sunt enim talia delicta speciali nota.digna, & nisi specialiter exprimantur, sub generalitate no veniunt.Vt arg.l.Item apud.
f.hoc edicto. ff. de iniur. Q d si dicatur c. quanquam. generaliter loqui, nec distinguere inter testamenta, quae nunt ad pias causas, mel non pias,respondetur quod sicut non est nostrum leges extendere,iic nec restringere, sed simpliciter intelligere. ut l. si uero.f. de uiro.isio ur. matri.& l.de precio. ff.de publicia.in rem actio.& quod ibi nota. In casu autem nostro iura, quae loquuntur de rei sinis