장음표시 사용
221쪽
side,& aboninibus Chrilli fidelibus euitanis
i dam. Et ut de medio Ecclesiae illa doctri' na eliminetur,l e sacrosanctaSynodus pro sus iubet per locorum Ordinarios tractatus de opuscula huiusmodi per censuram ecclesiasticam, etiam si opus saerit , cum adiectione poenae, & sautoriae haeresis, diligenter requiri, Se repertos ignibus publice con-4 cremari. Siquis autem huius sententiae,
ae decreti violator, aut contemptor extitetit, statuit eadem iancta synodus , per i corum ordinarios, de Inquisitores haereticae
prauitatis, contra talem, vel tales veluti
suspectu.vel susipectos de haeresi procededu. s Visis insuperactis, de actitatis in causa Inquisitionis, de de super heresi contra prς dictum Ioannem Huis habitis , de factis , ha bita per prius fideli , de plenaria Commissatiorum in huiusmodi causa deputatorum re . I atione, aliorumque Magistrorum in Themlogia, ac Doctorum Iuris utriusque inde desuperactis, actitatis, ac dictis testium .
fide dignorum , de plurimorum , quq dicta ipsi Ioanni Husspalam, de publicὰ lecta sunt
coram Patribus,tc Praelatis huius sacri Concilis, per quorum testium dicta apertissimὰ
constat, eundem Ioannem multa maristandalosa, seditiosa,de periculosas haereses dogmatitasse in publico,dc per multa annorum 6 curricula praedicasse. Christi nomine inuocato, haec Saetosancta Synodus Constantic-ss solum Deum prae oculis habens, per hanc diffinitivam sententiam, 'quam profert in his scriptis, pronunciat,decernit, E declarat dictum Ioannem HusI fuisse,& esse verum,dcimanifestum haereticu, ipsumq. errores de haereses dudum damnatas, de plurima standa-IOsa,piarum aurium offensiua , temeraria,&seditiosa dogmatizata: Ze publice praedicasse, in non modica offensam Diuinae Maiestatis,ae Uniuersalis Ecclesiae seandalum , 6e Fidei 67 Catholicae detrimentum. Claues etiam Ecclesiae, S: eensuras Ecclesiastitas vilipendisse in quibus per annos multos perstitit animo indurato, Christi fideles per suam pertina-43 clam nimium scandaligans. Cum appellationem ad Dominum nostrum Iesum . Christum,tanquam ad summum Iudicitim,omis. sis Ecclesiasticis medijs,interposuerit,in qua multa salsa, de iniuriose posuit, de scandalosa, ipsius Sedis Apostolicae, censurarum ecclesiasticarum, fle elabitum in contemptum. Αρ idcirco propter praeinissa, δι alia plura . prs fatum Ioannem Huis haereticum fuisse, Seesse haec sancta Synodus pronunciat, de tanquam haereticum iudicandu de condemnan in dum fore iudicat,dc condenat per Praesentes, dictam q. appellationem tanquam iniuriosa scandalosam, de illuseriam iurisdictionis Ec-3oclesiastice reprobando. Ipsumque Ioannem
Hust populum Christianum, maxime in Regno Bohemi , in praedicationibus suis publicis,3e scriptis per eum copi latis seduxisse, ac eiusde populi Christiani no verace predicatorem Luangelii Christi secudum expositionem sanctorum Doctorum, sed sui sic ve- Tom. li
riqsi seductoren s i Vcrum quia per ea,qus haec sacrosancta Synodus viditide audiuit,cognouit elide IO..Husspertinacem, di incorrigibilem , de adeo toralite quod non cupiebat ad gremiu sanctae Mitris Ecclesiae tiaire,neque vreses, errores per eum publicὸ desensatos, dc prR-i dicatos velIe abiurare. Idcirco hoc lacrum Concilium Constanti se eudem Ioann. Hussab ordinatione sacerdotali,de aliis ordinibus quibus existit insignitus,deponεdum, de de gradandum sore deelarat,ec decernit. Con1sa mittens nihilominus Reueredis in Chriito Patribus Archiepiscopo MedioIanensi, Felintresi, Allensi, AIexandrino.Bagarensi,de Uaurensi Episcopis, ut in praesentia huius sacrosanctae Synodi dictam degradationem,secudum quod ordo iuris requirit, debit4 exein 3 quantur .Haec sancta Synodus Constantie- sis Io. Hussattento quod Ecclesia Dei non habeat ultra quid gerere valeat, iudicio se culari relinquere.& ipsum Curiae seculari relinquendum fore decernitas Hactenus de sentetia contra I .Huss,quae sic per extensum fuit a nobis expressa,vi ex taret in nostro opere forma eondenandi famosum aliquem haeresiarcham, Ec sententia contra ipsum fere hyssi adhibita a lacris C ciliis Geheralibus. Nunc exprimendi articuli,circa quos peculiariter iste haeresiarcha Ioannes Hussa recto tramite recessit. articuti cinnam Ioannis Huuf, ais quibuιμ ii pra A mentis.1s D Rimo. Vnica est sancta uniuersalis Ee-
cIesia, quae est praedestinatorum Uni- .nersitas de insta sequitur. Valuetivis sancta Ecclesia tantum est una, sicut tantum est
numerus unus Omnium prςdestinatorum.
σ II. Paulus nunquam filii membrum diseboli, lieet seeerit actusquosdam actibus E elesiae malignantium consimiles. 37 . III. Pretsciti non sunt partes Eeclesiς,eum inulla pars eius ab ea finaliter excidae, eo quod praedestinationis caritas, quae ipsam
38 IV. Duae naturae diuinitas, de humanitas, sunt unusChristus. 9 U. Praestitus etsi aliquado sit in gratia si, cundam l praesentem ivstitiam, tamen nunquam e si pars sanctet Ecelesiς:& praedestin tus semper manet membrum Ecclesiae, licet. aliquando excidati gratia aduentit is linon a gratia praedestinationis . . icci VI Sumendo Ecclesiam percouocati omnem pr destinatorum, siue sint ingratia i-ue non, secundum praesentem iustitana,isio modo Ecelesia est articulus fidei.6i VII. Petrus non fuit , uec est caput Ecclesiae sanctae Catholicae 61 VIIL. Sacerdotes c modolibet criminose viventes, sacerdotiisolluunt potestatem,le sicut filii infideles. sentiunt infideliter de septem Sacramentis Ecclesiae, de ela uibus, ossiciis, censuris, moribus, cer m n iis, Si sacris rebus Ecclesiae veneratione re. liquiarum, indulgenti js, Mordinibus. . .
222쪽
m IX. Papalis dignitas i Caesare inoIeuae, ερ Papae praefectio, di anstitutio a Caelaris pote-tia emanauis.
ε X. Nullus sine reuelatione assierenebrati nabiliter de se, vel de alio, quod esset paret
laris Sanctae Eeciesiae, nec Romanus Pon it sex est caput Romanae Ecclesiae. cis XI. Non oportet eredere, quod Iste quia cumque est particularis Romanus Pontifex, sit caput cuiustimque particularis Ecelesiae Sanctae, nisi Deus eum praedestinauerit. 66 - XII. Nemo gerit vieem Christi, vel Petri, nisi sequatur eum in moribus,tum nulla alia sequela sit pertinentior, nee aliter a Deo recipiat procuratoriam potestatem , quia ad illud ossicium Vicarii, requiritur, & morum conformitas, & instituentis auctoriras. 67 XIII. Papa non est manifestus, & verus suceeslar Principis Apostolarum Petri, fi vicit moribus contrariis Petro:& si quaerit a uaritiam,tune est Uicarius Iudae Seariothi . 68 Et pari euidentia Cardinales non sunt manifesti, & veri suceessores Collegii aliorum . Apostolorum Christi, nisi vixerint more Α-postolorum, seruantes consilia, di mandata
Domini Nostri Iesu Christi. 69 XI v. Doctores ponentes quod aliquis per
Censeram Ecclesiastica emendandus,si eorrigi noluerit, iudieio seculari est tradendus, pro certo sequuntur in hoe Pontifices, Ser bas, ει Pharisiem, qui Christum nolentem eis obedire in omnitas,dicentes, Nobis no licet interficere quemquam, ipsem Seculari iudicio tradiderunt; eo quod tales sint ho- 'micidae grauiores, quam Pilatus. o - xv. obedientia Melasiastica est 6 dien . . tia secundum adinventionem Sacerdotum Ecclesiae, puter expresum auctoritare Sctis
i -XVI. Diuisio Immediate humanorsi operum est,quod sint, vel virtuosa, vel vitiosa rmia si homo est vitiosias, de agat quidquam,
tinc agie vitiose r dessest virtuossis, Sc agat quicquam, tunc agit virtuosὰ: quia si eut vitium, quod erimen dicitur, siue peccatum . mortale, inficit uniue saliter actus hominis . vitiosi, sie virtus vivificat omnes actus -- nisi virtuost . v x ' VII. Sacerdos Christi vivens seeundum gem eius, de habens notitiam scripturae de
cium ad qdificandum populum, debetiirsdicare, non obstante pri tensa exeommumcatione: Sc insta. Quod si Papa, vel aliquis wςlatus mandat Sacerdoti, sie disposito noprsdicare, non debet obedire subditus. 73 xUII1. Quilibet praedieantis offetum d
mandato accipit, qui ad Meerdotium accedit, ae illud mandatum debet exequi,pote
sa excommunicatione non obstante.
7 XIMPer cenui ras Ecelesiastieas ex --:m'nicationis, s ensionis, d interdicti, ad sui exaleationem clarux populum laicalemas suppeditae, auaritiam multiplicat, malitiam Motegit, di viam praeparat Antichri sto. Signum autem euidens est quod ab Antichristo tales procedant e latae, quas vocat in proeessibus missilminationes,quibus eletus principalimis Procedit eontra . illos, qui denudant nequitiam Antichristi. qnam elerus maximε pro se usurpabit.
1 si Papa est malus , ει praesertim si ei
institus, tunc ut Iudas Apostolus est Dia-oIns, sici de filius perditionis, di non est caput Sanctae Militantis Ecclesiae, cum nee siemembrum eius.
6 XXI. Gratia praedestinationis est vinculu, quo corpus Ecclesiae, de quodlibet eius me brum iungitur Christo capiti insoIubilites. 7 XXII. Papa,vel Praelatus malus de praestiis tus,est aequivoc E pastor, ει vere flar Si latro. 8 XXIII. Papa non debet dici Sanctissimus. etia seeundum ossicium luia alias Rex etiam deberet dici Sanctissimus seeundum ossietu; de tortores, Et praecones dicerentur Sancti. imo etiam Diabolus deberet dici Sanctus , cum sit ossiciarius Dei. 79 - XXIV. Si Papa uiuat Christo eontrari etiamsi ascenderet per ritam , ει lagitimam ἀelectionem secundum constitutione humanam vulgatam , tamen aliunia ascenderet,
quam per Christum;dato etiam, quod intraret per electionem a Deo principaIiter factarnam Iudas Marioth inE, de legitimὸ est electus a Deo Iesii Christo ad Apostolatum, dctamen astendit aliunde in ovile ovium. 8o XXV. Condemnatio quadraginta quinq; articulorum Ioannis Uvieleff per Doctores facta, est irrationabilis, Ec iniqua,ti malὰ facta, de ficta est causa per eos allegata, videliacet ex eo, quod nullus eorum sit tholieus.
sed quilibet eorum aut est haereticus, aut e roneus, aut scandalosus. 8i XXVI. Non eo ipso,quo electores, vel ma-im' pars eorum consenserint viva voce seca-
dum ritus hominum in persenam stliquam , eo ipso illa persena est legitimὸ electa, vel e ipso est verus,de manifestui vicarius, vel Suecessor Petri Apostoli,vel alterius Apostoli iaossieto Ecelesiastieo; undE siue electores ti nῆ, te malῆ elegerint, operibus electi debemus credere r nam eo ipso, quo quis copio
sus operatur meritorie ad prosectum Ecclesiae,habet a Deo ad hoc copiosus potestate
81 XX VII. Non est scintilla apparitiae,quod
oporteat esse unum caput in spiritualibus regens EecIesiam,quod semper eum ipsa mi-
Iitante Ecclesia conuersetur. N eonseruetur.
83 XxUIII. Christus sine talibus capitibus
ruris ruos: per suos veraces diseipulcis,spa sos per orbem terrarum,melius suam Ecclesiam regularet.
8 ' XXIX. Apostoli. de fideles sacerdotes Domini strenuὸ in necessariis ad salutem regularunt Ecclesiam, antequam Papae officium foret introductum r sic tacerent, deficientepet summe impossibile,ripa, usque ad diem iudieii. 8s xxx. NuIlus est Domnus ciuilis , nullus est Praelatus, nullus est Episcopus, dum est in
223쪽
plius Meentis Ioannis vesccles , ut se eius plusquam distipulum demonstraret hoc be-nὰ notauit Gu teri citat & famosiore
sectam institueret: circa quam vide BZouiu,
ex quo haud dubiὸ ad satietatem satirictus
87 Ex praedicta autem secta aliae prodierunt, praesertim illa Ioannis de Zista, de quo sic
idem Gaulterius cap. 3.see. I s. Praebuit hic, inquit, in prunis ficem Hussitis: qui eum diu militiae se dueem gessisset, oculorum orbatus altero, dux ecdicorum spiritualiter si-28 ctus est circa annum i ri. Suis enim victorsis magnum apud Bohemos nomen cons mutus,vide Coelo demisitis Angelus, di a diebatur ab eis adhaerentes habebat. Hac ratione rabiem suam expleuit. tum imaginis bus conteredis, tum depellendis Monachis, depraedandis, demoliendisque Templis, acas Monasteriis. Quo autem id tutius, magis. que impunε praeflaret, munitam arcem Occupauit catholici cuiusdam, Utriei nomine, quem eum tota similia erueidauit et arcem vero nominauit Thabor asseclasq; suos Tha-horitas, ut sic facilius persuaderet visam ab ipsis suisse cum tribus Apostolis in monte Thabor transfiguratione Saluatoris, illinc. ha ullas ipsorum opiniones, quas fideti veritates appellabant. Ita ille cum Prateolo, ver b. Ioannes de Zilcha, &ver,Thaboritae, eum Genebrardo in Martino v. de cum C
so Qiralites item ex secta Ioannis HussaIiae emerserint, maxime in Bohemiae Regno,his paucis ostedit idem Gualterius cap 9.sec. I S. nohemi, inquit, lepra Ioannis Huls insecti, in tres sectas praecipuas cui mos est haeresis, tantum odisse unitatem, quantum vers fidei est eam ipsam complecti diuisi sunt: Pragesium nimirum, qui mitiores caeteris,& misi nus intolerabiles videbantur. Thaborinorum, hoe est Oartis unius discipuloru Zischae superius memorati, qui etiam post mortem
ipsius, Thaborirarum nomen retinuerunt.
91 Et Orphanorum, hoc est, partis alterius diis scipulorum Zisthae,qui propter mortem M gistri, ae progenitoris sui, nomen sumpseruesa Orphanorum . De his non dicam aliud, ni si quod ipsorum phrenetica rabies exaudi ea , patefactaque fuit potissimum in Sacerdotes, & Religiosos, quorum non poterant exsatiari cruorer in Templa, ει Monasteria, quae depraedabantur, & senditus euertebat: in Sanctorum Imagines, quas, aut igne cremabant,aut in fi usta comminuebant: in oleusanctum, de sacram Chrisma, quo ocreas, Ny calceos inungebant. Tum pollutis animabus. Be manibus perhsc sacrilegia, aliaqu huiusnodi nefanda facinora, probe se paratos ad Communionem censebant, quam nosolum iub utraque specie recipiebat aed nulla etiam praeuia consessione sacramentali rPrscipuum utique impietatis suae scutum , dcclypeum ducentes arma,&sanguinis effusi
synem. Porto licet orphani eum aliis sectis Lohemicis tu veris Chtulianis ,&Cathoita
eis insectandis conuenirent; sie tamen inter se se pugnabant, ut verbis, de factis se se impetere cessarent nunquam. Haec Gualterius
de tribus istis sectis de quibus etiam Prate ius verb. Orphani, de viij. 6 Reponitur etiam inter insignes sectat res, dc propagatores sectarum vvlacies. αHusi, litorumque venenosaedoctrinae, quida vocatus Ioannes de Rocsesana, qui prodiit circa annum I 3o. teste Praecolo, Iib s. nu. 97 1 I. ubi ex Aenea Syluio de eo sie . Est, i quit, Oppidum Pragensis Eeclesiae,cui Rocia sesina nomen est sex hoe loco puer obsturis
parentibus, sensuque tenuissimo natus, Ioa nes nomine, Pragam venit, mendicatuque victum quaeritans, grammaticam , dc dialecticam didicit, Ritq; Iacobessi auditor; Precbyter ordinatus Verbum Dei praedicare Pragensibus coepit, di pseudo eorum Apostolus factus est. Ita ille. 98 Congregatum autem fuit tunc temporis Concilium Basileense,ad quod iste haeresa cha Ioannes de Rocsesana comitatus sitis an seclis accessit,& recessit eum tauoconductuc uti solet eoneedi similibus peri is. magis
inobediesac pertinax in suis erroribus, prati. sycipuὸ in istis. Primo, quod detectaretur magines in Ecclesiis. Secundo,quod tene. ret, Laicos sub utraque specie communicare debere. Tertio,quod affirmaret, Dei Ecclesiam ex solis predestinatis, ει in gratia exi Ioo stentibus constare . Hostis in sensissimus Religioserum, δέ Monachorum extiti quos D qmones nouos appellabae, ερ ipsin in hoe
quotidie incumbere, venos a veritate aueristant, asserebat. Ita Plateolus loco citato ex
dicto Aenea Syluto. ios Addit vero Gualterius eap. q. se l. s. quod iste Ioannes de Roesesina inpradietis prestandis habuerit protectorem quendam
vocatum Procopium hominem militarem .io2 Ob quam protectionem, & eo, quod iste Procopius fuerit Dux, de Reetor Thaborit
rum haereticorum, merito inter haeresiar chas enumerat ipsum Platevius lib.I ver Procopius.1or Vltimo loco de Hieronymo Pragesi tam
resiarcha, discipulo, de comice Ioannis Husi aliqua attingenda ex multis quae de eo a ducunt scriptores,praeeipue Baouius diuet .sis in locis; qui anno a a. num. s. sic de illo. 1o4 Interim Pragae, inquit, Hieronymus, de ipse liberalium artium Magister, atq; ipsius
Huls collega, & consectaneus, communema sectam contra Germanos Doctores , qui ibi remanserant,crebris disputationibus propugnare, multis bilem concire, alios argum iis, dc oratione tenerer nam ει acutiuac d,
sertus habebatur, eandemq; in scholis, qua Husi in Templis palmam ab auditoribus obros tinebat. Fieri autem non potuit, quin multa in populum emanaret, quae inrer Pa rietes disserebantur; quibus vulgo cogaui pro captu quisque suo,aut has, aut illas paristes Quebant, tanaa postremo contentione.
224쪽
, et partium studio plebs urbana diuica mu- euis inter se pugnis , plagisque interdum, de
saxis concurrerent, senatoribus Urbis i iactoribus Germanis,plebe autem a Hieronymo , ut corporis sui membro Pragae enim natus erat stante. ita ille.
466 Ad Concilium vero praedictum Consimile se venit pari modo iste haeresiarcha Hieronymus de Praga, ac venerat prius Ioannes Huss, cuius condemnationem , di com-humonem cum vidisset, seu recIusus in carceribus audisset, ille timore similis mortis inductus est ad abiurandum suos errores, quos tamen non multo post resumpsit: qua
abiurationem non erit abs re hic ex parte saltem exprimere cum BEouio anno I 4is.
sol. 3 9. ex act.dicti Constantiensis Concilii. Abiamatio me miri Praga .rο7 Co Hieronymus de Praga artium Ii. In beralium Magister,cognoscens vera Catholicam Ecclesiam, & Apostolicam fidem, anathematiaO omnem haeresim, pricipue eam , de qua hactenus infamatus fui, de quam praeteritis temporibus dogmatizauerunt,& tenuerunt Ioannes Vieci eff& Ioannes Hus in sitis opusculis, libellis, seu sermonibus ad elerum , di ad popuIum pro pter; quam causam praedicti cum sitis clodimatibus , di erroribus damnati sin t ab hac Constantiensi Synodo tanquam haeretici, &eorum doctrina praedicta sententialiter da nata , maxime in nonnullis articulis expressis in sententius per hoc sac. Concilium con-3 tra ipsi s Iatis. Consentio autem sanctae Romanae Ecclesiae , & Apostolicae Sedi, de huic sae. Concilio, de ore, de corde profiteor in oes nibus, de per omnia, & praesertim de clavibus, sacramentis, ordinibus,offciis,dccensuris ecclesiasticis , indulgent ijs, de reliquiis sanctorum, ει ecclesiastica libertato , ac etiam de ceremoniis, de alijs omnibus ad Resgionem Christianam pertinentibus ,ro' prout ipsa Romana Eesesia, Et Apostolica Sedes, εt hoc sacrum Concilium profitetur; ει specialiter quod praedictorum articuloruplures sint notoriὸ liqretici Hςc ibi,et multo plura dicte abiurationis magis particulariter quae videas apud ipsiim Brouium.1IO NO tardavit tamen iste hqresiarcha Hieronymus de Praga easdem haereses, et errO- res pertinacius defendere, Ec spargere. Pr Pterea denuis aceusatus ab eodem Coneilio Censtantiensi ad mortem, de combustionem
condemnatus uti impcenitens vivus igne is consemptus fuit. Tradunt Prateolus lib. 8.verb. Η:eronymus Pragen.n. II. dc Gualterius e. T saeculi is . atque post istos Betouius
admodum copiose anno I l . 1 I Accusatio autem cotra cundem formata est, MevIiariter super articulis sequenti
bus, ut ariet ipse Mouius ibidem BL 477.
Rimo. Quamuisno latu erit Hierony- L mum de Praga libros ,3α articulos Vui cellassi Romae in Concilio Genetali a I
anne Papa XXI. celebrato condemnatos, Scsib poena lautoriae haeresis interdictos anuo Domini i4ta. ipse tamen cfitumaciter eos.
dem,& in scholis, di in Templis publice do.
cuit, de praedicauit in contemptum clauium Melesiae, ει graue Cleri odium,dissidis a. populique scandalum. ii 3 Il. Nuncupauit Ioannem UuiceleF viis rum sanctum, euangelicumque Praediratorem, et veri fidei Doctorem, habuitque iacubiculo suo illius imaginem cum diademate depictam, quam religiose veneratus est.
1i III. Quando Archiepiscopus Pragensis
ex commillione Sedis Apostolicae praecepit omnes libros Vulcelem ad se deportari,Hieronymus praecepti eius contemptor intulit eos in Collegium Caroli, ac publice intimauit se docilinas eorundem librorum de:
II 3 IV. Alios quoque Magistros ad defendendum, docendumque vetitos illos libros induxit, non solum in Collegio Caroli,dcia nigra Rosa, verum etiam alibi quaqua ver- sunt in uniuersitate Pragensi. 1i6 v. Exquisitos modos defendendae illius doctrinae nequiter excogitauit, vi,ac fraude grassans in eos Magistros, atque Clericos,qui codemnationem que articulorum Vuleelessi
comprobarunt: nam Per incarcerationes, de
bonorum direptiones , aliasque oppressi nes eos deterrere sitagebat a vulaciem re
117 VI. inendam honestum virum culteIliis
ficem Pragensem secit capi, carcerari, in mediastino verberari, atque illic ligatum . crudeliter vexari, putridis ouis , peponibus, luto, lapidibusque emissis , dc in eum proiectis, tanta sine proiectorum vi, ac multas tudine, ut ab iIlis proieetionibus obrutus interierit, ac mortuus fuerita 18 VII Fratrem Nicolau ordinis Carmeli.
tarum concionatorem Monasterii S. Mariae in arena, ob eandem causam manu violenta fecit extrahi simul cum duobus alijs EMonasterio de captiuos abduci ad iudicem nouae Civitatis Pragensis r qui duosιIIOs haud secus ae fures in publico detinuit carcere . Nicolaum vero domi in priuato caro re re'
tinens diuersis tormentis excruciauit.
xis VIII. Cum non posset Nicolaum it Ium
ad reuocandum ea, γε contra doctrinamVviceIem dixerat, compelli, secit eum educi ad flumen, ut submergereturi proiectus itaque ille e naui in Multauia submersus uti.
que perijsset, nisi cIientis cuiusdam auxilio ereptus suisset. Iio iX.Ealii Vulcelem hqresim de pane materiali in sacramento, quod non transubi a
225쪽
tietur, nec cornus Christi sit ibi praesit titias ter , & secundu in corporale, & realeni erit etiam, sed solum lignificatiue,sicut sigriatum in signo,varijs scripturis , di rationibus praue concinnatis, maxime asseruit. Ita X Docuit publicὸ,nei itinem ad conseia
strum virginitinue, aut etiam martyrum laureolam peruenturum esse, nisi corde crederet , confitereturque ore fidem, dc doctrinam Vicetessi.
I xx XI. Quo latius Vuleelessi haeresim propagaret, verba Canonis per catilenas Bohe micas in vulgari iecit, ut etiam rustici crederent , si verba consecrationis pronunci rent, se posse conficere corpus Christi, non minus, quam Sacerdotes, idque singulis horis, quando libet. XII. Confinxit & alias diuersas cantilenas in vulgari Bohemico, δι Bibliae, c Eua- geliorum verbis sensibit e contextas, pro
confirmatione suae hqreseos , ut pereas laici sui saeram seripturani melius nosse, Et intelligere crederentur, quam caeteri Christiani. xl II. Docuit,laicos lectae suae utriusque sexus posse conficere, consessiones audireta, ac quaecunque alia sacrameta prolatis modo aptis verbis ) efficere, atque conserinia ἐαaque maioris esse virtutis , α incacis ,
quam alia, quae a presbyteris Romani Ecclesiae conficerentur.
inuulgauit nullam excommunicationem timendam esse , nisi quis resciverit se prius a
126 XV. Interdictum Pragae propter,&con tra Vulectessistas positum, iustit sortiter co- emnere; quia nemini, ne Papq qai demisdata iit po testas a Deo quempiam incommunicandi, aut interdicendi. Propter quod Clerus Pragensis compulsus fuit celebraria tempore interdicti, etiam sub necis intermis
127 XVI. Docuit prσterea, nulla esse Papae
auctoritatem I ndulgentias concededi: qu re persequutus est Indulgentiarum praedicatores per brachium seculare,multas eis irro gans inittrias. In oppido itaque Nouet Domus duos Presbyteros Indulgentias publicaturos capi secit,&incarcerars, qui tamen fuga elapsi sunt ope Catholicorum. Iz8 XUis. Anno Domini I ir. post octauas Pentecostes quendam induIgentiarum praedicatorem captum, currui eum meretrici-hus ad quarum mammas indulgentiarum literas suspendit γ Pragae imposuit, eumque toti ei uitati illudendum circumuexit, ac ta-dem illius literas publico combussit, anniis tentibus armatis plurimis Vulcelestist s, &currum stipantibus. ne quis suppetias serret. Ixs XVIII. Inuulgauit item,cuiquc laico licere verbum Dei praedicare, ubi, & quando usui esse erederet ,& quoeunq. loco Vellet. 33o XIX Dehortans homines a veneratione imaginum .eum Christi Saluatoris Crucifixi
imaginem Pragg e regione domus dictae Κreissae pictam vidisset, quae in ve ueratione
deuoti populi fuerat , eam non solum irrisit, sed etiam deiecit, de stercore huma no instrauit dicens, nequaquam pingend aesse imagines. 1, i X X. Reliquias quoque Sanctorum con-
tempsit, iniurijs plebi deridendas exposuit: extractis quippe de altari Reliquijs in monasterio S. Mariae in arena Praget , eas luto instrauit,&pedibus calcauit. 13a X XL Dixit, quod non minori veneratione obseruandus esset, quem Christus equitauerat, asinus, quam peplum, velumq. Mariae Virginis, quod in eodem Monasterio
133 A XII. Cum Pragae obheresim,Se seditio nem quidam Uuicclesiistae capite plexi sutia sent, ipse adiunctis sibi socijs,eotum cors ra sustulit, & in processione non Absolue
sed Isti sunt sancti, decantauit: ti in Milsa
non Requiem, sed Gaaiamur cecinit, habens illos pro sanctis Martyribus : excitata a igitur per hoc seditione, Senatus Popatu .
Catii cus per is dies in periculo nerunt.11 III Idem in Ruisam prosectus, cum
Uultoudus, stater Regis Polonis, publica pompa introduceretur in oppida UuitebsK, progressis ei obuiam cum Reliquiia, tu IIJ Catholicis Christiams , tum Ruthenis schismaticis ; ipse relicto Christianorum caelu,ad Ruthenos publice transijt, eorum tabulas,& reliquias veneratus.13s XXI v. Nisus denique suit praedictum
Vultoudum cum sua Christianorum cate ua a fide Catholica auertere,de ad Ruthenorum sectam inflecterer Ideo re synagogas Ruthenorum introiuit . eorumque sectamenta publicὸ genu flero adorauit II6 En articulos 2 plures id genus omittuntur en causas legitimas, cur iste haeresiarcha Hieronymus de Praga accusatus,co-demnatus, vivusque uti pertinax igne con,
sumptus. Atque his Regula praesens absolu
I 37 Ecta PiΚcardorum,seu nouorum Αει- O mitarum,ortum sunt psiri quodam PiKardo E Flandria oriundo, qui in pernici
Ecelesis Catholicae circa annum I iri. Pr i 38 diit Quatuor vero annis post, quidam vo catus Bedricus,natione Morauu p. detestani39 dam sectam Orebitarum instituit. Nicolaus item Galecus ex Bohemia origine ducens, exequuta delegatione in Concilio Basilensi nomine Bohemorum , peculiaris sectς cum erroribus exprimedis auctor suit. x o Deniq. secta pestifera Russiorum, aut Moscho uitarum. praeter schisma Graecorum ab- ipsis receptum,aliquibus haeresibus iudicaa.
226쪽
, i m Voad p dictos haeresiarchas , eo
ia rumque sectas,pauca admodum inuenio apud Doctores,atque ideo sisti eadem Regula oportune coniugo. De prima sic ha
est, quod teste Hoso libale utriusque speciei communione a non apud orthodoxos modo, verum & apud haereticos sum s se. per fuit abominationis, a PiKardo quodam ex Gallia BeIica ortudo sic appellati, qui Λ-damitarum haeresim In Bohemiam inuexit, sub sigi sinundo Rom. Imperatore & Ioanne XXIII. huius nominis Summo Pontifice ei camnum Domini I I . 1 3 Hic cauthore Aenea sylvio Iib. de origine Bohemorum cap i. tranfinita Rheno per Germaniam in Bohemiam penetra
uitiqui praeitigiis quibusdam fidem sibi concilians. bretii tempore non parua mulierumsvirorumque plebem ad se traxit, quos numdos incedere i libens , Adamitas vocavit . Et occupata insula quada amne Lusimilio cincta, filium Dei se dixit, Adam vocari voluit. ita ille cum scriptoribus ab iplb eutatis .
1 Haereses autem huius sects Pirardorum
fuerunt huiusmodi. Primo, affirmabant ipsi, reliquos homines esse seruos, se vero, di qui
ex ipsis nascerentur, liberos. Ita Prateolus ubi supra, Z Gualterius cap.6 sec. I I. cum-
Sander. haeres r7 .& Geneb. in Sixto IV. 1 3 Secundo, Admittebant promiscua inter ipses connubia, cum subordinatione tamen ad Adamum sectae auctore,hoc modo, quod ubi quisquam libidine ineensus in aliqua . peculiariter exardesceret, eam manu apprehendens , ad Principem adduceret, eique dieeret: In hanc spiritus meus conciauit: responderetque. Princeps r Ite, crescite, di multiplicamini: nee aliter lieitum erat ad ullam accedere. Afferunt ibidem Auctores citati . M De mina item dictorum hqreticorum sic idem Prateolus cum Aenea Sylvio relato. Ex his, inquit, porro quadraginta viri insulam exiete, & intrantes vicinas villas, eua ginatis gladiis supra ducentos agrestes interfecerunt , quos Diaboli filios afferebant. 2ischa his auditis, quamuis scelerat iis , sce lus tamen exhorruit; habet enim hoc natura hominum, ut aliena magis,quam sua qui'. vitia exhorrescat: neque silmma mala diuinulta manent, victoremque mali malunia 1 7 cernere licet. Direxit itaque ilIe in eos exercitum, expugnataqire insula, Adamitas omnes gladio delauit, duobus tantum reseruatis , ex quibus gentis sit perstitione
1 Sequitur dicetidum de secta Bedrici hae
resiarchae natione Moraui, ut ait Prateolus lib.2. Tetb. Bedricus num. 16. qui ex Aenea .i Sylvio lib.de origine Bohemorum cap. 47. adducit que spectane ad hune haeresiarcham di ad eius sectam, ac ea paucis Gaalterius cap. 8. seculi I s. sic comprehendit. 1 9 Circa annum, inquit, I i 8. Bedricus initium dedit detestandae sectς Orebitarum, quae malitia non cessit Thaboritarum sectae, siue in disterpenda Ecclesia, corrumpendo doetrinam fidei, precipue circa ea, qui per tinent ad filii Dei Incarnationemrsiue in m. ei dandis, martyrioque multiplici afficiendis sacerdotibus, quos obuios habuit. Haec
o Verum eadem, prεsertim originem, Scimpietatem Orebitaru, pauIO extensius au diamus a Bχouio, ad annum I IO. num. . ubi sic. Cum adhuc, inquit,Sigismundus in castris sitis se contineret, factus est a Cuthnensibus certio ingentem promiscuorum .hominum mustitudinem ad montem non IonqE a Lipnicia iacentem conuenisse,ut Orinna sua cum sacrimulis suis celebrarent,e u que montem ab illis Oreb, di ipsos Orebi. biras cognominari. Quorum bona pars ex III eo numero esset, qui paulo ante carbones mineris conflandis ad officinas sippeditare soliti fuerant, nunc subprεtextu Religionis Mup, ac prophane, rapto vivere, quam Ia bori operam dare male; per quae officinς desererentur,&perfidorum caetus inualesce. ret. Territorium Grςcense, vicinasq. gen-I31 tes, ea haereticorum iactio, fratrum Ore-bitarum appellata, magnis affecit cladibus. Sane fuit pestifera, atque immanis, neque Thaboritarum crudelitate ulla ex parte in inferior, adaersus quam Martinus V. Pontifex Maximus nominatim Crucem decreuit, neque tamen in plures annos extirpari po-is 3 tuit. Huius sectae homines, quoties Sacerdotes Catholicos intercepere; aut igne cremauerunt , aut nudos rigente hyeme super glaciem colligatos diuiserunt ; quos a tem parui momenti existimauerunt, dissectis virilibus abire permiserunt. Huc usque
Brouius de praedictis Orebitis, circa quos nihil superest addendum. IH Dein sectam Nicolai Galeel breuissimὶ
explicat Gualterius cap. imsec. I . hoc modo. Hic, inquit, unus ex illis fuit, quos ad Concilium Basileense Bohemi deIegar ut ei ca annum 4 3 . Qui inter errores caeteros afferebat, neminem in Iege gratiae etiam iudicis sententia iusta morte multari posse , t cum id, ut ipse aiebat, I estamentun n I uum non statuat. Addebat,Ioannem Hii G& Hieronymum Pragensem iniuste conde- natos Constantiς, di concrematos saltata; eos doctores suine Catholicos causatus. Fadem de Vuleelegis affirmabat . ita ille. iso Clarius hoc ultimum Prateolus lib. 12.vem.Nicolaus Galecus num .ε.nempe quod iste haeresiarcha a mereret, doctrinam Uuic etesii Pragae doctissimis viris examinatam ,& veram catholicamque inuentam fuisse.
37 Quid tandem de Ruthenis, siue Rustis, .
aut Moscho uitis. Audiamus eundem GuHrerium cap. Ia ex Prateolo verti. Rutheni.
227쪽
oena , inquit, est Duoniae proxima , barbara . N agrestis c Russos vulgo nominant x iis quamuis Christianam se Religionem
retinere simularet , ab Ecelesia tamen Romana discessit, in varias salsasque imaginationes, praecipuὸ vero in schisma Graecorum Iss eirea annum i s. Quinimo anno I scio. Rutheni , Poloni et Regilabditi , cum ab Α- lexandro Lithuaniae Duce ad unionem eum Ecclesia Romana redintegrandam adigeren' turd dedidere se se Mosthouiae Imperatori sthisinatis i pistum autoriz ad quod seque res praecipuὰ errores adiungebant.16o primo, Negabant S. Petrum ammunia fuisse Melesiae Pastorem, di Sedis Romanae Epistopum; idemque negabant de ipsius su
161 secundo, Negabam Eeelesiam Romanam caeterarum caput esse.
161 Tertio Reiiciebant scripta sanctorum Doctorum Latinorum. 263 Quarto, Non recipiebant definitiones, canones, di decreta Conciliorum Oec
a Quinto, Nihil suriebant excommunicaationem , & confirmationis, atque extremae
unctionis sacramenta eum Purgatorio totis lebant Sexto,Eucharistiam non in pane azymo, sed tantum in fermentato consecranda . . Hucusque totidem Gualterii verbis.166 Qus ibidem post collationem de more 1, Cnm haeresibus Novatorum, elaudit dictum p. 1 a. attingendo reconciliationem Ruthenorum eum Ecclesia Catholica, & R 167 mana anno I ys. actam. Ad quam ablato statisve summopere cooperatus est S. Casina tres Regis Poloniae filius, inducens etiam parentem seum ad sirendam legem disponentem ne schisinatici noua templa Construere, nec vetera collabentia restaurare possent, ut habetur in Iegenda viis eius,
I68 omparuit eirca anna Domini rψρραι in Hollandia quidam nomine Her mannus Rissutch, Batauus natione, suis erroribus , di blasphemiis haereticalibus inse sssimus fidei Catholieae hostis, qui eum sententiam mutasset, de carceri perpetuo mancipatus siisset, ex eo aufugiens, denuo captus , d eisdem, ac aliis peioribus haeresibus adhaerens. pcenam mortis igne vivus subij t. 16s Petrus vero de osma circa consessionem- errauit, asserens in suo libro, eam esse non ex institutione Dei, sed ex inuentione do-t 17o minorum; propterea merito damnatus.' At Ioannes Behaim . licet imperitus, de in-
με sortis homo, noua dogmata de non
soluendis decimis, vectigalibus 8α. pradiacare ecepit; hine inter haeresiarchas merito III reponitur . Pari etiam modo Matthsus Palmerius ob haeresim repertam in libro,
quem de Angelis seripsit. 17α Voad primum ex dictis quatuor haeresiarehis sub hae Regula eomprehensis, ob causam saepius dictam,ne titulistustra multiplicentur, eoncordant Prate lus lib. 8.verb. Hermannus Rissutch, nu. I EL Gualter cap. I s. secul. I . apud Ba ovium nullum de ipso verbum, sicut nec de aliis tribus reperio circa nationem, quod ex Batauia hodie vocata Hollandia originem , dueat. Accipe quq de isto haeresiaretha Heta manno dictus Prateolus breuiter assem 1 3 Hermannus Rissulch, inquit, quemad
modum refert Bernardus de Luxemburgo in catalogo haereticorum, Batauus fuit nati ne , quem Hollandinum vulgari nomine nuncup mus. Hic cum iu multos errores
lapsus fuisset, indeque admonitus, & tandε poenitentia motus palinodiam eeeinisset, a Magi liratu misericordiam consequutus, ad perpetuos carceres damnatus suit , anno Domini a 99 sub Maximiliano Imperatore II Germano,&Alexandro UI. Papa Uerum cum postea carceres euasisset,in priorem de mentiam relapsurimulta etiam lono peiora quam antea effutivit Propter quae iterum captus anno Domini Is I a. per hqretic pr uitatis Inouisitores damnatus,&Curiae saeculati traditus, eiusdem iudicio vivus exustus est . ita ille. I7s Errores autem eius contra fidem eat,olieam sunt huiusmodi. Primo, Affirmabat Angelos siue bonos, siue malos,a Deo creatos non esse, eo quod id nusquam in stria plura sacra o Ipse ait testatum reperiatur. 1 76 Secundo asserebat, animam hominis per
mortem eius simul eum corpore interire , nullamque post hanc vitam aliam fore particularem: ut mortuo Socrate. moritur auma eius . sicut eum corpore incoepit. in Tereid, Solebat Hermannus irridere Catholicos, quod infernum esse crederent ι: quem non esse ipse pertinaciter defendebadii 8 QMirto, Testabatur item,materiam, qua constant elementa,noa i Deo productam . sed ipsi eoaeuam esse, & consequznter non incoepisse per creationem, ut stribit Moyses. quem ideo ipse stultum vocabat.1 9 Quinto, ore impiissimoinirmabat Christum Dominum c o inauditas, de horrendas blasphemias esse stultum, amentem, variis imaginationibus desulam, seductorem vilis Ne evis; quin imo ipsum damnasse uniuer. siam mundum, de neminem saluasse. Quoemamque homines dieebat impius isse propter ipsium, suumque stultum euangelium intersecti sunt ligo Sexto, Etiam blasphemabat hqreticaliter dicens, quidquid Christus egit, totum id generi humano, ac rectae rationi esse con
228쪽
trarium,atque hinc in&iabatur ipsum Christum esse Filium omnipotentis Dei. 18t Septimo,Defendebat simul haeresiarcha Risiuich, fabulam esse, quod doeet fides nostra, stolidas Scripturas, ficta Biblia, atque Evangelium delirationem omnimodam. 13, octavo, Errabat quoque ille assirmans Moysem non accepisse a Deo legem in signo aliquo visibili, nec cum eo loquutum esse laete ad faciem, etsi id scriptura disertet
18r Nono, Euangelium tandem nostrua . Hermannus salsi insimulabat; nam dicebat ipse qui mundum absque incarnatione
creauit . eum etiam sine Incarnatione saluare potuit. Hactenus de haeresibus Herman. ni Ritalch, uti traduntur a citatis Gualterio, & Prateolo , qui has verbis finem facit. 18 omnes emo istos articulos, Et consimiles,impurus hic ore proprio, & sana mente coram Inquisitore, Notario, & testibus consessus est , cum horum verborum adiectione.
Ego quidem Christianus natus sum, sed iam a Christianismo descivi, quod omnes Christianos amentissimos esse iudicem. Haec ex Fratre Bernardo Lutet emburgo. ita ille. 38s Cum Alsonis item de Castro, vem. Cois fessio,&Genebrardo in Sixto IV.bene declarat paucis Gualterius , cap. I seculi I S. quisnam Berit Petrus Osina, de qualiter ipse
a fide Catholi ea discesserit, aliosque discede-r 86 re docuerit. Promor sint, inquit Med. logi g in Salmaticensi Academia: sedcum sui oblitus scripsisset in libro , quem de conses istone edidit, eam non ex Dei institution sed hominum inuentum esse , damn tus est non a Theologis modo, sed etia i Sixto I t. Pontifice, idque peculiari decreto. ita i ter nee aliud circa istum Petrum de ostia
a 87 Quid item de Ioanne Behaim Audi de
eo eundem Gualterium cap. 13 .sec. I s.cum
Sandero haeres 17s de Gene in Catulo III. sc loquentem . Haud multo post, inquit,
Ioannes Behaim, non contentus tympanis
stae , de pastoris pecorum ossicio , noua dogmata praedicare c*pit, uegans cum Vulcisclesto, soluendas decimas Clem, cuius vitam accusabat, & vituperabat acriter. Addens I 88 insuper nullam esse oblisationem sbluendi vectigalia, de tributar quin, & aquas, di nemora omnibus esse communia. Haec Gualisterius, quae de Ioanne Behaim sussciant. x8s Deniq. accipe ab eodem Gualterio e i I. de Matthaeo Palmetio Floretino Mc pauca. Ille est, inquit, ciui produxit annales ab anno ε s. in quo dei iterat S. Prosper Aqui. tanus ad annum i Ap Postea vero haeretis conuictus ex libro, quem de Angelis scripserat, damnatus est. &igni adiudicatus.
hac ille, quibus iam finis, di Regulae, dc C piti .
De sectis hinticorum, a ut haeresiarcharum pro impur tione fidei Catholisa in 'inrijs munὐ partibus pertorum seculum xvi. diuersimoia innitatis.
1 VB finem praecedentis seculi 13. in suo Breuiario Betouius contra praedictos haeresia chas, vel haereticos plura affert testimonia Witorum doctrina, & virtute prςitantium, N. Generalium Cociliorum pro connrmandis,& stabiliendis praecipuis Christianae fidei ve ritatibus: sed multo plura Genebrard.de Gualterius ibidem ad eundem sicopum tenderi
. tes adducunt. Pro veritate Transiibstantiationis Eucharistiae, Sesacrosancti Misset saetificii, stimonia Thomae uualdensis tom.a.d-inalis fidei cap. χι.ει tom. 3 tit 4 cap. 28. Oncilii Con santiensissessi i 3.&sessi s. Concilii Florentini in Decreto Eugenii lv. sessis .f. Tertium est. Et alia diuersorum ut ait ipse Gualterius ut B Laurenti, Iustiniani, Ioannis Gersonis, Thomae de Kempis, S. Antonini Archiepiscopi Florentini, Bessarionis Cardinalis, S. Bernardini Senensis&Dionysii Carthusiani, ae e terorum , qui dicto seculo suis scriptis floruerunt. Pro veritate 3 honoris, & inuocationis. Sanctorum. cultusque Imaginum, ac Reliquiarum , testimonia Grς- eorum in Horologiis, Et Menologus suis, ac in Euchologio, ubi peculiariter de Crucis collo. catione eap. o. ci exaltatione , cap 93.Dionysii Carthusiani serm q.de omnibus sanctis. ThomqVualdensis toni. 3 tit. 13. cap. xi 8. di Ioannis Gersonis Cancellarii Parisien. in Cotinouio de Meditatione spirituali par. a. Pro veritate admittendi Purgatorium, de animabus ibi detentis, precibus, de pi' operibus auxiliandi, testimonia in Apologia Graecorum de purgatorio igne die. Gabrielis Bielis in Canon. Missae, de duobus sequentibus. Thomae Uualden. tom. 3. titi I. cap. I T. Alphons Joliati Abulen Episcopi in cap. 13. Matthaei quςst.68i. Et se pro aliis Fidei Catholi eg veritatibus adsunt similia testimonia, quae nune omittimus, videnda a lector apud citatos Auctores, Genebrardum, Gualterium, de Brouium, ut iam quς ad haereticos . Nhrresiarchasio. seculi, eorumque sectas spectant, more nostro discutiamus.
229쪽
s Germania in Regione Saxoniae, ερα Is lebit circa annum Domini Is 7. mo- strum praecaeteris saeculorum praecedentium horrendissimnm , de Catholi eae Ecclesiae perniciosissimum, videlicet Martinum Lutheru.6 Qui post iuuenilem educationem ,&emissa in Illustrissima Familia Sancti Λugustini Re --larem prosessionem, a Religione, dii Fide
simul apostataiiit; Se ab InduIgentiam eon temptu,ac reiectione,venenum suε hqreseos vomere incipiens, famosissimus haeresiarcha extitit, sectamque innumerabilium pene e rorum instituit,adeoque locupletem ad hoc, ut per multae aliae haeresiarcharum sectae ab ea dimanarint. Nie declarationem doctrinae in hae Regula contentae,praemittendum aliquid
in communi, quod ex omnium Scriptorum mente adducit Gualterius cap. I. sec. I 6. nimirum,nunquam fuisse Ecelesiam Catholi ea ita haeresibus, ae haereticarum sectis commotam, de diuexata,sicuti fuit in isto see.xvi. attenta tam earum malignitate, quam multitudine, & varietate Quod extiterint admodum malignae, de peracris huius temporis haereses, de ipsarum sectae, eoni labit instas ubi sigillatim fuerint a Nobis expressae Nucinges, ac pene innumerabilix multitudo ea rumdem, dc varietas,uel maximὸ ex eo innotescit,quod, teste eodem Gualterio, tametsi diuersi, ut Lindanus, Prateolus,& Sanderus diligentissimam nauauerint operam in colli
gendis , de indieandis huiusimodi haeresiarcharum sectis, aut saltem synoptic E in rabulas digerendis, nullus illorum id completes praestare potuerit Neq; ipse Gualterius ivit inficias se nequaquam praestasse. c d si hic tantus vir, adeo excellens in hae professio ne ita de se ingenuὸ latetur, de sentit, quid de me tantillo sperandum,& sentiendum Adde, quod his nostris praecipuὸ diebus,
dicta multitudo, de varietas sectarum haeretice prauitatis in partibus Septentrionalibus is immensum excreuerit: Quippὸ vix est vl- Ius hqreticorum minister, etiam in quovis paruo oppido, qui immutando ritus, dc errores aliorum, nouosque addendo,gradum, de honorem haeresiarchς pertingere non in 1i tendat. Id autem duplici via omnino cem
tum, δι exploratum habemus, tum ex veridico testimonio Religiosissim Kae Doctissimi iri Patris Isidori de Sancto Ioseph ex Illustrissima Familia S. Teresς Consultoris in . S. officio Melltc fi ex Belgio oriundi,& consequenter circa ritus, ει errores haereticora xx Septentrionalium admodum practici. Tum cx innumeris penὰ processibus eorum , qui: apud nostrum Tribunal S. Inquisitionis ste R quenter reconciliantur: nam haud ullus sero D reperitur, qui quoad errores alteri concor Tom. II.
det, ob dissidium inter se Ministrorum. His sic praemissis.13 De Martino Luctero iam primo loco, an
tequam eius errores exprimamus, pauca a tingeta ex multis . quae circa eius originem aeducationem, ec vitε prioris curriculum c piose adducunt Scriptores, prςsertim Abramnamus Brouius locis citandis. Ad annum..
Christi Domini is i7. num. 7. agit de ipsius natiuitate Iste bii oppido Saxoniε in ditione Comitum Mansiuidensium ex Ioane Lumthero, de Margarita Lindemana coniugibus.1ΑQuamquam nonnulli illum ab incubo caco demone ex dicta Margarita genitum fuisse Is volunt, teste eodem B ouio Qui addit statim eodem num. . mutationem cognominis ab illo factam, prius cum ipse vocaretur d plici cognomine, nempe Loiter sicut Pater eius seu Lautherus, quorum alterum, quod hominem scurram, seu impurum, aut nebulonem; alterum vero Antichristi numerum, de quo in Apoealypsi, seu malum omen indicaret, ut utrumque effugeret, Luther vO eari voluit, quod Germanica lingua purum, seu lucidum senat Ied cognomen c ut benEIo ait ipse Baouius Lutherus mutare potuit, colorem tamen, dc suum quasi latum muta re non potuit, dcc.
II Prosequitur num.8. idem Bet ius, qualittera parentibus missus fuerit adhue puera lus in Ciuitatem Magdeburg, ut primis literarum rudimentis imbuereturivsi statim sui acris, de felicis, sed vehementis simul ac per tinaeis, impetuosique ingeni, indicia manifeste prodidit quam pertinaciam, atque im petuositatem parentes eius non ibuendam, sed illico in pueritia stangetam potius iudia earunt, idque diligenter curarunt exequi Nper se ipsos, 3e per praeceptorem adeo rigidu, ut aliquando ab isto quinquies ille eodem die vapularet; unde ipse tanti rigoris imp tiens , semel de iterum ab eis aufugit.
Is Cum iam xv. aetatis annu ageret.Magde
burgo discedes ex parentu pr3cripto Istnam cum adiit,quq est Ciuitas Thuringis, ut ibi a consanguineis matris aliquid subsidii ad vitae sustentationem acciperet; erant enim ill isrum iacultates adeo tenues, ut ipsum alibi nequaquam sustentare possient; propterea coactus sui t*pius mendicato vivere utrobi-
Is que, Magdeburgi,scilicet, de Isenaci. In ista Liuitate per trienniu mansit, 3e positis plusquam suffcienter Latinet lingus sitndametis transije ad aliam nomine Erphordia prae eaeteris Regionis Thuringiq amplitudine sua, de Vniuersitatis ornamento valdd insignem, ut sto ibi uberiore raperet ingenii culturam. Peracto itaq; Philosophiae, ac liberaliuartium noexigua cum laude curriculo,Iurisperitiae studio adhaesit suasu amicorum, qui ipsum ad id aptum iudieabant. t veru ab eo paulo post omnino destitit ob eam causam, quod perterrimus duplici horribili casu,nempe quida ex sociis,que unicedi Iigebat inopinato confossus peri jt, de ipsev dum
230쪽
dum iter ageret Erphordiam versius, suborta tepestate a tui minuictu periculosissimo, implorata D. Arins intercessione , emisso voto amplectendi vita religiosam, miraeulosὰ se liberauiti pro eius adimpletione Religi nem Augu itinianam statim ingressus fuerit, miranti Sus valdὸ cunctis eius similiaribus , qui hactenus in ipso nullam pietatis, aut te figionis scintillam, sed potius manifesta omnium vitiorum, ad quae iuuenilis aetas procli vis est istet, semina, di indieta iugiter vide- rant . Ingressiun autem fili, in Religionem audiens pater non solum κνὰ admodum tulit, sed excurrens etiam Ex ordiam, post
obiurgationem , quod se inconsulto , mon sicae . itae iugum subiisset, conatus est quan tum potuit, ut suscepto itinere retrotraheretur tinstuctuosi tamen extiter ut huiusmodi conatus.
3 Expleto tyrocinii tempore, de emissa sol ε-
ni votorum professione, vin v.f. dc IO. eius.
dem anni i l . ait idem BEouius , studiis Scholastiex Theologiae se totum tradidit, deoque ingentes progressus in eis secit, ut
laurea Doriris summa cum omnium approbatione insigniri meruerit in ijs I heologiae. Philosophiae, ac bonarum artium facultati bus , quas statim V vittemberge aliquandiu prosessus est. Hine Lucterus ubique incεpit
nimis cornua erigere, Zc quoad literaturam, maximε in arguendo , ει defendendo, omnibus non λlum sui ordinis Augustiniani, sed cuiusuis etiam alterius, ac cuiuscumque natus hominibus superbissime se praefert M. Ita mersi multis tunc vitiis obscuraretur Rudi qualiter a citato Bκouio ex Gessiero L therano depingatur. 1 Fuit idem, ii quit, magns lectionis, ut qui quatuordecim annis, quibus regularem egit vitam,bonos libros sedulo euolueriti Nullus vel in Philosephia, vel Theologia cum ipso Sophista congressus est , quem non labyrintheis nexibus inuoIuerit; adeo, ut plerique totius ordinis primas ipsi inter scho Iasticos
disputatores detulerint. Sed haec omnia aequabant, & contaminabant ingentia vitiata, in primis sera quaedam, insolens, de intolera-26bilis atrogantia. Dissimulari non potest, inquit, Ge merus, Lutherum ingenio fuisse vehementi, de qui neminem, qui cum ipso non sentitet, ferre posset. Adeo impatientis hominis animu ambitio transuersum rapiebat emerum virus lingua eius landebat, adeo, ut aculeos eius, de morsus vix quisquain etiam 7 amicorum potuerit effugere . c. etiam ne san 'issimorum quidem hominum cineri pepercit. Tantum certe sibi tribuebat, vita. quam alter Iupiter Mineruam capite inclusi tenere , aut ta nquam Hyppias alter omnia praeterita, Et fatura scire se arbitraretur H qcille. 8e so simulta, sic. ag Quin & sui, inquit, nu. II fiducia elatus, D.3 homam, aliosque scholae Doctores inter docendum carpere ripit, ec sugillarer quasi paulatim viam sibi sterneret ad explodedos hoc genus Theologo , dc euertendam Ecclesiae Catholicae doctrinam, quam scholast Ieii
maioribus suis acceptam, inibitaq; meth . do diligenter explicata posteria tradiderantina Iam di in disputationibus acer erat,ae vehe. mens, θι inconaionibus ad populum felix: Merobique enim in scholis,dc Eeclesia laborem subibat; qu are multorii m animos, in primis vero Federi et Principis Electoris,sibi concialiauit, eui nouerat hoc unum in votis esse,ut
Vniuersitas ausim iis ipsius non ita pridem
erecta, continuis virorrum insignium labor bus, ει induruia magis magisq; emorescereti quam ad rem omni u iudicio Lueherus m
gnum allaturus mometum reputabatur. Ita
ibi, ει post pauca ex Vvilhelmo Undano lib. Dubitantiu serὰ totidem verb. sic ide Brou. 1 o Fretus hoc, inquit,prpsidio Lutherus,non
libea minus, quam insolenter, c Proterva scholasticis eo tradicebat, quaeq;erant in schiniis omnium consensu recepta vocabat in dubium,& a comuni Doctorum sententiast 1i quenter in diuersum ibat. Has autem nouas varia 'Nuaestiones non tam ingenii cosiden tia, aut doctrinae praestantia, qua contentio. nis studio, rixandiq; libidine, tam annos alia quot in Aristotele,&huius et talis sophismatiabus haud infeliciter exercitatus sipare re argrediebatur,non soluuvit te *ς,vtii The
logia profitebatur, sed Heidelbergam quom cursitabat .vanissim si fotis quiritando m
31 eipiu disputaturiens. Atq; themata valuis a figes, de libero arbitrio,cle opem meritis, de indulgetiis,deri nitentia,&iustificatione,ac de illo in primis atticulo symbolixos mi aum peccaura. qi: e vi sensu novo, atqὐ alijs inaudito,veteribusq; ignoto, ita a deliro quod1 sene Augustiniani ordinis hausto, ubi deprauasset, magna istam exitiale Germanis mouit tragaedia,quae uti rei Ecclesiae perue sione, ita Imperij etia labe tactatione copleri 33 xa videri queat Vnde Lutheruturbaruom-ntu Gernianiae causa esse fatetur Ioachimus
Camerarius culpamq;omni u aerumnarum
quibus adhuc eo flictatur Re . Christiana, trassere in illius cotentiones. Hactenus Ba O. 34 Apud que,dc apud Lindanu citatu ae alios multo plura inuenies pro cognosceda magis' ualitate huius peruersissimi haeresiarchς,catus sectae institutione nostru eii nunc indic re per expressione errora contra fide cath lic1,quos ipse vel ab antiquis lifretarchis in uetos, vel ia extinctosdcnuo excitauit, vel peculiari sume ilione D smonis huc usq;inaudia 33 tos ad inuenit. Dieta aute expressio ordine alphabetico adducitur egregie per exlesum
4 Pratrii l. lib. o. Elechi,verb. Lutherani, nu. 3 .sed praestat ea accipere breuiore non seruato tali ordine,sed magis ubere, quoad nu
citatis anctoribus, . ti ab ipso ei latur, ex qui . bus desumit, praecipue ex d. Prateol. 36 I . Lutherus magna partem Scripturae s crae, uti apocrypham resecauit, ac repudi uit, nempe Tobiam, Iudith, multa capita
Eluier , Iob, Ecclesiasten, Sapientiam, Ecclusiasticum, Baruch,partem aliquam Daniz-