장음표시 사용
231쪽
ET PROGR. ralis, FIDEI CAP. XVIII. REG. cCLYXXVIII. 123
Iis, libros Machabeorum . Epitiolain S. Pauli ad Haebreos, Epistolam S. Iacobi, secundam D. Petri, duas ultimas S. Ioannis, EpistoIam D. Iudae ,& Apocalypsim . Vide Beliarmin. Iib i. de verbo Dei, &Prate l. ac Gualteri
37 il Docuit, ac tenuit. Sanctos no esse honorandos, neq; inuocandos; propterea aegruserebat eorum sesta e elebrari, cupiebatque abrogata esse. Ita Castrus, vera. Sancti, Pr
teol. & Gualter. ibid.38 III. Reisiciebat Lutherus scientias speculati uas,& quamcumque earum errorem v cabat . Calir. verb. Scientia , & Prateol. ac Gualter. ibid.39 IV. Non admittit ille in homine liberum arbitrium, Ac consequenter omnia necessita. te absoluta, Acineuitabili eueni:re assirmabat Castr. vertalibertas haeres et Prateol.&Gualia teri ibid. o V. Ex eodem erroneo principio,quod homo careat libero arbitrio,& omnia ex necessitate fiant, deducebant Lutherani alium errorem, nimirum,orationem esse inutilem Cait r. vem. oratio, haeresa. de Gualter ibid. 41 Ul. Falsum fuit dogma Lutheri, quod homo gratia Dei excidens , nihil aliud facere possit, nisi peccatum, Calla. verb. Libertas, haeres. I. Prateol. & Gualter. eita 1 VII. Ecclesiam Catholicam ex solis hominibus bonis constitui defendebat ille pertinaciter, Castr. verta Ecclesia, haeres. I. Pr reo l. & Gualter. ibid. 3 UII l. Docuit Lutherus neque Apostolos, neque Praelatos ilIorum successores, haberea Christo Domino ullam auctoritatem condendi canones, aut leges. Prate Ol. Gualter ibid. IX. Item , quod Concilium Generale etiaritὸ congregatum possit errare circa fidem,& circa mores. Prateol. N Gualter. Cit.
3 X Nequaquam esse Iicitum vilis humanis legibus aliquem obstringere, sed posse unu .
quemque, prout libuerit, vivere, affirmabat Lutherus; atque hinc conc Iudebat, non solum esse Iicitam, sed etiam necessariam egit batus, de Monachatus violationem. Prateol.& Gualteri ci
46 M. Dein aiebat ille, quod haud sit obte- peradum Praelatis, nisi in in rebus i scriptura manifestE expressis. ibid Prateo l. do Gualter. 7 XII. De Summo Pontifice ita sentiebar, vi- deIieet, eum non esse alijs Episcopis superiorem . item nomen Papae nihil aliud esse, nisi Regnum Babylonis; atque ipsius Principatu esse tyrannicum. Ita Castr. verb. Papa, Pr
68 XIII. Ex sententia Lutheri Antichristita non est particularis aliqua persiona, sed diuersis tribuitur, praesertim cuiuis Summo Ponti fiet . Feu ardentius in Appendice ad inr. verb. Antichristus, de Gualterius ubi
XIV. Non soIum errabat ille circa Papam
sed hune etiam, quicunque esset, quoad poterat, continuo persequebatur . De quo sic Tom. II. FrateoI. ibi t. num. φρ. Adeo autem, inquit. Papae odium imbiberat, ut fretiam in cineres redigeretur, ad eum insectandum reuiacturum se putaret, ecassereret. omnium enim sitorum scriptorii in is unus est scopus, ut Papam, si possit, a sua sede deliciat,ac deturbet, mnemque . quam a Christo in terris o habet, potestatem adimat. Et ut hoc consequeretur, nihil intentatum reliquit, nullumque non mouit Iapidem. Nam pro hac re tuenda. totam Ecclesiae domum subruerς,& iunditus euertere modis omnibus curanie. Haec ille; atque infra prosequens vitam Lutheri ex Lindano adducto, addit. I Rurius, inquit, libro contra Regem Angliae, vivens, ait: Papatus hostis ero; exuitus bis hostis emi iacite porci Thomiliae, quod potestis: Lutherum habebitis vrsum in via ,sa leaenam in semita Porro, q iam fuerit istud Lucteri in Romanum Potificem odium planὸ internecinum, testatur eius epitaphium, quod sibi vivo cait Pomeranus composuit Pehis eram viuur, morum tua m m ero, Papa. 33 Qim adeo verum esse affirmat Pomeranus oratione senebri in exequijs Lutheri, veprophetiae elogio exornare non dubitarit. Φ XU. Ecclesiam, seu personas Ecclesia isticas non posse, nec debere habere bona, agros, vllasiae possessiones, statuit Lutherus uti certum . Hinc que suadebat Principibus saecularibus, ut Ecclesiam si is rebus spoliarent; cuius sit asionis effecta innumera , tum in Germania, tum in Gallia, alijsque in locis extiterunt. Ita Castrus vetb Ecclesia, haeres Prateol. de Gualter. ibid. 3 XVI. Docuit item,excommunicationem non esse timendam, sed cum gaudio suscipie. dam , atque adeo procurandam. Prateol. verb. Lutherani, num. I7. de Gualterius ibid. 6 XUt l. Si non Lutherus, at certe quidam eius discipuli, Saetorum Imagines impugnarunt . Castr. ver, Imago, haeres i. Ze Gualis
37 XVIII. Turpissim E errauit ei rea iustificationem nostram, affirmans eam esse sitam in sola peccatorum remissione, absque ulla interni hominis renouatione. Sanderi haeres Iga.& Gualter. ibid.38 XIX. Afirmans itὀm non produci a Deo iustitiam in nobis, neque in nobis inhaere re ; sed Christi dumtaxat iustitia nobis propter fidem imputari; addens, semper in nobis manere peccatum. Ita ibid. Sander. 3e
39 XX Doeuit praeterea sola fide homines iustificari,& nullo modo ad eorum ivltificationem esse necessaria opera, neque ad eam ipsia ullo pacto concurrere, etiam dato qu6d fiat. Castr. vem. Spes verb. Fidueia, de ver b. ope ra. PrateoL de Gualter. ibid. XXL Tenuit quoque Lutherus , quod iustus certo, etiam certitudine fidei , sciat se esse in statu gratiae, quamuis nullam eius reuelationem specialem habuerit. Castr. verb. Gratia, hares i. Sander. PrateoI.& Gualter. cit. U 1 61XXII. ED
232쪽
si XXII Error illlus maximus, Ch istianum non mile salutem perdere,iametsi vellet,nμs velit non credete,quoniam calebat Lutheanis in sua captiuitate Babylonica, & alibi
nullum peccatum inserre damnationem p test,nisi incredulitas; caeteraque omnia pec eata ab eadem fide momento absorbentur. Ita totidem verbis Gualter. ibid. cum Sanindetaeit 61 XXIII. Auget eundem errorem id, quod consequenter addit,nempe peccata non impurati habenti fidem . Ita Castr. verb. p .catum. Haeret F.&Gualter. ibid.D XXIV. Hinc deducit nullum aliud peccatum reperiri, nisi infidelitatem. Castr ver Peccatum , hqres. Io. ec Gualterias ibia
se XXV. Secundum eosdem Castrum, vem. Fides, haeres 3. PrateoL & Gualter. citatos sparum concordat cum praecedentibus id, quod Lutherus adiugit , nempe quouis peceato lethisero fidem Christianam amittis 61 XXVI. Dein ait, nu illum esse praeceptum in tota lege Euangelica, sed exhortationes dumtaxat, de obsecrationes . Cait r. verb. Euangelium , hqrccI. dc ver, Preceptum, harα 1. Prateolus, ει Gualterius citati.
66 XXVII. D et item, Deum piscepisse n his seruatu impossibilia ; exemplificat pecu Iiariter in piscepto diligendi Deum, fic in
Praecepto, Non concupisces: hae enim duo aiete non posse in hae vita seruati. Castrus veria Praeceptum, heres A. Prateol. Sander. ει Gualter. citati.
ε XXVIlI Testatur ipse primos hominis motus esse peccata. Ita Sanderi ubi supra , Ne
68 XXIX. Timorem quem uis seruilem,idus , qui ob poenam i peccato avocat, ait Luth rus esse inutilem, imo perniciosum . Castr. ver b. Timor Dei hqres i. de idem Gaalte
ες XXX. Asseruit nullum esse hominis meri tum ad gloriam consequendam . Tantum. enim gratiae tribuit, ut non relinquat locum libero albitrio, neque hominis operibus; quq non solum reiicit tanquam ad salutem conse. oquendam inutilia; sed etiam damnat, an firmans, quae iiis opera hominis quantumuis benὸ sint facta, esse peccata. Prateol verb. meritum, δι verb. Opera, Gualterius ibia
1 XXXI. Nihil discriminis esse in Evangelios hoc e diametro pugnat cum tradito num. 26. inter consilia, de piscepta, eaque omnia, quae in Evangelio commendantur, esse precepta : N ihil Deo gratum esse, nisi quod ipse preceperit; ac consequenter consilia es.se interd cia. Casi rus, verb. P ceptum, hἴ- reca. prateol. 8e Gualteri loc. cit. x XXXII. Circa quatuor inde errabat Lutherus , primo, Mod mendicitas religiosa se lege divina prohibita. Castri vetb. mendicitas, Prate oti de Gualter. ibid. t
a XXXIII Dein, quod obedientia non si
Praelatis exhibenda, quamuis ad eam se voto quis obstrinxerit. Castr. verta votum. Prateol. δέ Gualter.ibid.
A XXXIV. Item, quod cςlibatus censeatutinhibitus , virginitas sit mala. diuino mandato opposita, at obseruatu impossibilis. Ca. situs verb. Virginitas, Prateol. de Gualterius ibid. , XXXV. Tandὸm, quod status monaehalis, seu religiosus sit damnabilis, votaqu religiosa, monasti ea, uti impia, de diabolica
retractari debeant. Castrus verb. Monachaeus, ει verb. Vorum. Pratcolus, de Gualte
rius ibidem. 6 XXAVI. Circa Indulgentias, e natissacti nes quid λ Audi Prateolum ibid. fie. Et cum
Purgatorium, inquit, admittat negat tamen illam sere pro peccatis satisfactionem: dicit enim illum obligatum non esse ad alicuius poenae satisfactioilem, qui a culpa iuerit ab-sblutus , indeque adeo eum libeium esse ab omni poena; ex quo colligit Indulgetias nullius esse momentit sed eas a sedit pias esse
fraudes fidelium. Hacten iis verba Prateoli. Nulli autem mirum videri debet. quod tani erronee , tamqtie impudenter locutus .erit Otherus contra Indulgentias, quas dudum vii valde utiles admiserat,dc lauda uerat, cum occasione earum ipse a Catholica ex iuerit Ecclcsia. Casum abunde reserunt Scriptores, praesertim BZouius in Annalibus dicto anno IIII. antin . x q. ad quem te re
mittor Nunc paucis accipe ab codem Pr teolo ex Lindano desumptis. Illud ergo , inquit, nouae doctrinae genus eam magna ingenioli ostentatione, niaxumaque iactaret verborum contentione Luis therus, contigit Leonem Romanum Pontificem Templi Romae D Petro a Iulio Secundo inchoati, tandem aviluendi aut cuti alta illuso Tureici belli causa Indulgentias,atque peccistorum condonationes, siue poenaiarum relaxationes elargiri, quas Archiepi sic po Moguntino per Germaniam distribuen-7ρ das, has Augii itiniani commendatas sole bant populo proponere. vertim Moguntinus hoc tempore illas ad Dominicanos tr stulit in uulgandast undὰ simultas inter illo. riina Mendicantium ordines haud sanὸ lenis 8o exorta fuit. Lutherus ut erat ingenio acri, ubi quaestum ad L, suosque redire solitum , alio cum animi dolore , rei culinariae detrimento videret translatum, cum non Valeret
eripere,studuit saltem impedire, aliisque optatam illam praedam in ni inuere. ut si totam non excuteret, saltem mZiori ex parte aue teret.
8i Publicὸ igitur , anno Is i 6. in Indulgentiatum vim, atque efficaciam est inter conistionandunt magna cum animi contenti ne invectus . Huie turbae frigidam insun debat Staupitius Ruguli inlatiorum Ρr in cialis,vehementer illis obtrectans, carum q; vim extenuans Contra Tetrelius Domin ι-
sanus sua pro auctoritate illaspropugnabar.
233쪽
Mutuis ergo, contrariisq; assertionibus populo Saxoniae dubitandi ansam praebuere, o pinionibus per conteiitionum studia in peiussi declinantibus. Cum Lutherus etiam Inisdulgentiarum potius abusum , quam legitimum earum viam, quem iantea Iaudauerat,
fuerit insectatus , qui de ipse cum suis ob ea rum promulgationem, maximopeid speratum soliti iam quaestus lucrum, multosa. ne maximum captarat. ita ille, apud quem inuenies plura circa hoc. 33 x VII. Errauit Lutherus assirmans ieiunium nullius esse meriti; de quod sit licitum quibuslibet vii cibis omni tempore, etiam
diebus Veneris, & sabbathi. secundum tradituri Castro,verb cibus, haeres. a.dc utrum que i Prateolo, & Gualterio citat.
si XXXVIII. Ait Lutherus, quod sit merEnouum Theologorum commentum, ain mare per aliquod sacrametum imprimi cha. racterem. Castr .vem. character Ρrateolus,
3c Gualterius ibidem. 3 XXXIX. Hε resis censetur ab illo asserere, per aliquod sacramentum conserri gratiam recipienti illud, quaeci inque sit eius praepa
M XL Admittit Lutherus Baptistimum,negat tame peccatum per ipsum delirio. Casit. verb.Bapti sinus haer. Io.Gual. ibid.37 XLL De Confirmatione vero sic loquitur
ipse, quod non sit sactamentum,neque gratiam conserat ; sed quot mera ceremonia,&ritus quidam exulati ita Prateolus,de Gua terius ibidem. 28 XLII. Multipliciter errauit circa Eucha. ristiam, de celebrationem Missae. Primo, Reii ciendam ait transubstantiatione eucharisticam, nempe conuersionem panis in corpus
ει vini in sanguinem Iesu Chri lii, ipsumque eundem panem, ac ipsum idem vinum,quod
ante consecrationem erat, etiam post consecrationem manere. Castr.verb Eucharistia, haeres s. Prateol.& Gualter Ioc.cit.
sy XLIIL Dein asserit non esse in Eucharistia veram Christi Domini corpus secunduexistentiam permanentem, sed tantum secundum usum, id est, eo dumtaxat tempore , quo manducatur, & sumitur: Ac cons
quenter Eucharistia in Altari, aut alibi nun- qua esse seruandam post celebratam Missam,
etia quacunq. ccurrente necessitate. Castr.
eodem vere. Eucharistia haerec ι a. Prateolu ,ει Gualterius ibidem,so XLIV. Praeterea docet,unicuiq. Christiano euiusuis sexus, & conditionis necessaria esse comunionem stib utraq.specie, pani: ses 'Iieet, ει vini, adeo ut peccat, si aliter secerit. Prat 3c Gualterius loco citato.
pi XLV. Item, quod Eucharistiae communio. ni non debet premitti peccatorum examen, aut consesso.vllaue poenitetia,sed quod suia ficiat sola fides,qua quis credat, & eo fidat, se
in ea gratiam accepturum. Casta verb. E charistia, haeres ro. Prateol.Guali. ibid.sa XLVI. voluit etiam,quod in Missς celebratione non sit admittenda aqua, licet id Tom. II.
dubitans, Ac fluctuans asserat. Sandeta res zo . pag. yas.&Gual Libid.s3 XLVil.Verum,quam acerbus hostis fuerit Lutherus peculiariter contra sacrifieiu Mi is audiamus Prateolum ibid.qualiter id ex primat.Non QIum, in iit,negat Missam eia, a Christo Domino inuitutam, sed eam prς-terea negat esse sacrificium simo, quod multo peius est, illam negat esse aliquod bonam opust tanto odio illam prosequens, & aduersus eam librum scribere non erubuerit, cui titulum fecit. De a5roganda Missa .s4 Eius verba in eo libro sunt haec Misset quas
Sacrificia vocant,summa sunt idololatria, dc pietas. ita ille .sue XLVHL Denique tenuit non posse offer. ei Missam pro peccatis ς neque prodesse aliis, siue riuis , siue deiunctis, sed soli Presbytero Castr verb. Missa haeres 3. ει Gualterius ibidem.
νs XLIX. Plures etiam suerunt Lutheri eris
rores eirca sacramentum Poenitentiet, de partes eius. Primo quod non constet ex tribus partibus, de quod optima poenitentia sit noua vita. Ca .verb. Poenitentia hqr. I.
Prateolus, & Gualterius ibi aes L Errauit secundo dicens eam contritionem , aut poenitentiam, quae initium sumie ab horrore inferat, esse perniciosam, atque. adeo peccatum, Unde reprobatur ab illo Castriverb.eontritio Prat Ee Gual. ibid.;8 LI. Tertio, quod confesso auricularis noi Deo, sed ab hominibus suerit instituta . .
s; LII. Qn arto, absolutionem usque adeo esse a Blatae r ut poenitens verE Usolutus
sit dummodo iIlud ira esse credat. licet contritione careat,neque certo a sacerdote abia solutus sit, sed tantum ioco . Castr.verb.a lutio, haer. I. Prae.&Guali. ibidem. 1 oo LlII. Quinto, in poenitentia, de remis sione peccatorum nihil amplius facere P, pam, vel Episcopum, q iam minimum sacer. dotem: quin etiam, si desit sacerdos,quemlibet Christianum, imo h minam, imo puerum , posse idem Nae perficere Castrivet,
absolutio haereca.Ptat. &Guali. ibid. Io I LIV. Tandem, quod nemo, ubi absolu-lutus fuerit, satisfactionis nexu obligatus teneatur. Castrirem. satisfactio Prateolus de Gualtei ius loco citat . Iox LU. Errauit Lutherus, dum conatus fuit sacramentum ordinis ab ecclesia relucet , afirmas ordinem neque esse sacramentum, neque in eo esse ullam imparitatem,ut unus ordo sit alio, vel dignitate, vel potestate maior, aut eininentior: sed omnes Christia. nos dicit esse in eodem ordinis gradu. Ita Prateol.eitaufere totidem verbis, de Castriverb.ordo sacramNtum. Ioa LVI. Fuit etiam error Lutheri, extremam Vnctionem non esic sacramentum; admittebat tamen ut ceremoniam. Vide Bellarminum lib. extrema unctione, c. I. Prateolum Ee Gualterium citat.
io lI. Admittit quidem Lutherus Puris
234쪽
gatorium;negat tame probari posse exscriptura sura: in quo, ut benὰ notauit Prat eois Ins eitat. manifesho sibi contradicit, eum alibi doceat, nihil esse credendum , quod aperte non possit ex sacris literis coIligi. Castr. vetb. Purgatorium , dc G uall. ibidem.
ios LVIlL Ait item, Animas in purgatorio
detentas posse adhuc mereri, ac demereri, & eonsequenter eas de sua salute non esse securas. Calla. verb. purgatorium haeres. II. Prateolus , de Gualter.loc. citatiros LIX. Addit ill8, quod dicts animae ilia purgatorio assiduEpeccent, quia quarunt quae sua sunt contra voluntatem DeL Castriverb purgatorium, haeres &Gaudibid.ao7 LX. Error item fuit Lutheri, quod matrimonium inter Christi fideles initum nequaquam sit sacramentum . ita Casu. vertanuptia. hqres. ε& Gualter.ibid. o 8 LXI. Dein, quod facerdotes non teneatur caelibatum obseruare, sed quod possine matrimonium inire. Hinc ipse Eeclesiaim ab uxoribus sacerdotes abstinere cogentem Ios irridebat. Vt vero cale Prateolus a quod verbo docebat, opere confirmaret, moni le : quandam seductata, sibi matrimonio copulauit, en qua etiam aliquot suscepit fi. ios cuius ex ea pio ni otus idem fecit Ioannes Oec lai, radius, qui Monachus fuerat ordinis D. Brigidς Eitim errori adhetsit verbo, di opere V volfluangus Capito argetinensis.1 Io Oeo mortuo eius uxorem accepit Martinus Bueerus,& hoc idem fecerat prius Λndreas Carolstadius , idemque fecerant serdquotquot Luttarano nomine censentur se iacerdotes , & monachi. hue usque Prateol.
Irr LXII. Quod polygamia sit licit hoc est Iieeat viro simul pluris habere vitores, d fendit Lutherus in propositionib. 6I os deos de Bigamia Epitcoporum,& in Genes.
26. edit Isas lege Bellarm.lib. de matrimonio cap. Io Ec Gualter. III LXIII. Item , quod sit licitum coniiugi permutare coniugem , quoties alter ab altero ad furtum aliudue peccatum inducitur, docuit idem Lutherus. lib in i .cor 7. ut asifert idem Bellarmin .ibid. cap. l& cum eo Gualteraeit. cit. II 3 LXI V. Idem esse lieitum uxori, si a viro ethnico, vel pseudochristiano desieratur,docuit etiam ille ibidem, ut tradit ibidem. Gualrerius. ii 4 EXU. Docuit praeterea Lutherus, lib.de causis matrimonialibus, posse diuortium fieri, ει matrimonium dissolui inter maritum pauperem, S uxorem diuitem, quam illa ne retinere queat, ab eius propinquis , vel amicis impeditur. Traditur a Gualterio ibidem .
iis LXVI. Similiter posse dissolui matrimonium, si coniugatiqgrE eo habitare valeant obfiequentes rixas, asserit Lutherus dict. lib.in s. Cor. 7.affert Gualterius ibidem. I 1ε in VII. Tenet etiam ipse in sermone de
matrimonio habito anno as a. toin. .quod
possit vir uxorem ducere patruelem suam , aut consobrinam, imo & neptem ex statre, vel sorore. adducit loco citGualeri r LX vlII. Λddit etiam ibidem quamvis fluctuando,& dubitando loquatusiquod possit frater matrimonio sibi copulare sororem suam patemam vel maternam, id est, dummodo non ex utroque parete soror ex stat Ita Gualterairat.
ii 8 LXIX. De diuortio etiam ibidem ast-mat , quod possit dissolui matrimonium,& iniri aliud, quando alter comvx alteridebitam beneuolentiam , vel debitum coniugale deneget . Hie νpportua maιβ inquit ipse Lutherus ut marum Mineat i s tu nolueris, atia volor se domina misi, aduolar aue . ita resere cit.Gualis
ri 9 LXX. Errauit item Lutherus dicens, omnes cuiusvis sint conditionis,exceptis, qui
praedicationi operam nauant, teneri vita sibi manuum opere comparare, ita ut men
dicare non liceat, ne Religiosis quidem idipsunt profitentibus . Gualter ibidem . rao LXXI. Nequaquam esse licitum, deseriis dit Lucterus, ulli qui iniuriam patitur, coinram Iudice expetere, ut illa sarciatur. It Castr. uetb.imuria. Praede Gualtabid. xxx LXXII. Tandem errauit ille . iudicansnes 3 esse bellu gerere eum Turcis; quAndo. quidem aiebat ipse i Iud est refragari voluntati Dei , qui per illos visitat, ac corrigit in quitates nostras . Ita caltrus ver bellum, haeresa.Prateol. & Gualterius loco
i 12 De erroribus hactenus theri, ac Luis theranorum, non quidem de omnibus,cum adinaton censeatur eos ad unum enumerare, eo quod ad quascumque fidei veritate se extendant: de quo sic Prateolus loco ci
I 13 Tot denique, inquit, sunt peruersa per. versi Lutheri dogmata, ut vix sit res vlla ad fidem .aut probos mores spectans,de qua non docuerit impium aliquid Lutherus. I Ex quibus Oinnibus iam manifestissima apparet, quam vana, quamque ridicula, ae prorsus salta sint illa encomta , quae de hoc pessimo, atque perniciosissimo haeresiarcha diuersi eiusdem farmae homines protuletur. Attingam eum Gualterio relato unum, vel I2s alterum, ne nimis diffundi videar. E qualiter Caluinus lib. I de libero arbitrio contra Albertum Pighium in eius Iaiidem. Non dissonianur, inquit, D iamur Lutheram nos habere pro an gni Chrsa Aposias,
νhertim initio is nutum, sed G m per os eiu fulminas. . ita ill .r17 En qualiter eundem laudanus Beeta in praetensis suis virorum Illustriunt Iconibus, ait, Lutherum Euangelics lueis fiammae Edensissimis tenebris sensim proferendae praeconem, a Deo opt. Maxutumani generis mi serto excitatum, & ad repurgandum Dei
235쪽
Iis Templum euoratum essit. Et paulo post. Lutheti laboribus tantum debere Ecclesiam instauratam , quantulo i multis seculis vix cuiquam debet. haec Bela: nec est, cur aliud hue spectans addatur. a 29 Su pereii ostendenda ultima pars Reguis. quomodo ex 2cta Lutheri alis multae oriaginem fiamant: quibus omnibua cum se a Lutheri hoc imprimis commune est, quod tam institutores , quam sequaces earum, E-I3 ouangelicorum nomen sibi tribuant.
unaquaeque cum condemnatione alterius
salsissime, de superbissime sibi arrogat, suisse
a se verbum Dei, pricipue Euangelium,i sauratum, de in pristinu nitorem restitutum quod fuerat prius ςorruptum, dc adulteratum ; eum nulla denuo extiterit Lutheranorum,seu Eaangelicorum secta, quae nosti. magis ae masis ipsum Dei verbum corruinperit, ut bene eum Lindano ostendit Pra-teolus, ubi supra, vers. Ex bis tandem. 33 et Cirea mestitudinem autem ingentem,&diuersitatem sectarum a dicta Lutherana di- manantium,sic loquitur in communi idem . Plato paulo mih ex eodem Lindano. 3 et 1 Itaque cum captiuitatem, inquit,quandam Babylonicam Dram ille Apocalypsicus nune Dei permissa solutus, per Lutherum , aliosque Euangelicos istos populo Dei mollis retur inducere, varias paulatim sectas praetextu Evangelii inuexit per quosdam improbos. qui rem istam Rei Christianae perniciosam, ac Romano imperio exitialem a 33 slio procurarent studio. Euangelicorum igitur, qui Euangelii istius noui, quod iactant, doctrinam per Lutherum, aliosve adulteraram sectantur. in tres distinguas commodissimὰ elasses: tametsi tanta sit varietas , consusto, & doctrinae inconstantia , ut tot existant ter ε factiones , quot capita :xa' tot prope haeresiarchae, quot sectarii. Alii namque sint Luthera alii Semilutherani salii Antilutheranit de quotum nobilioribus tantum tactionibus in hoc opere,fecundum Alphabeti ordinem reperire licet titulos, et capita. 13s Nam si quis omnes huius sermentati sae- euli errores ait Hedio epistola ad Melanchthonem numeret de fide Trinitatis, de Christo Deo, sacramentis, de eaeteris se t eidem initentet, quot aetas habuit Augustini, idest 1 ig. hactenus Praeeolus. 13s Quamuis autem in sequentibus Regulis 'magis peculiariter explicabuntur a nobis praecipuὸ exsectis, qiis a Lutherana claria uanturi quin etiam de singulis serε minus praecipuis aliquid eum Gualterio dicemus ι opportunum tamen duxi, apponere hic earum catalogum ea diuisone, de Brma, sed tabella, sub qua propouitur ab ipis Prat
rar πῖ Vangelicorum igitur, qui Euangelii istius noui, quod iactant, doctrina
per Lutherum, aliosve adulteratam sectantur, tres classes reperiuntur
Primaiys. Littherant. Illyricani.
Maiorani. Antinomi. Ianenses. ossandrani. Staneariani. Musculani.
Iustificatori . Mansialdenses.
Adlaphoristae. Luteroantiandriani. Luthero Zuingliani. ubiquet j. Belliani. Heshulit. Melanctilionici.
rani. Sacramentarii. I. Zuingliani. 2.
Campanistae. I . Hamstedii. 1 Suuencseldi Mil. 16. stellant. 17. M, seu Trinitarii. 18 Anti riani. 19.
236쪽
Mennonitae. 3O. Tibbae. 3 1. Malimpi. 32. Liberi.
Hutiis. 33. Ambrosiani. 36. Augustiniani. 37Melchioritae. 38Monasterienses. 39 Clanculari j. 6o. Manifestarii. 6 I. Baculares. 42. Seripturarii. 43. Ollarii. ΑΦ Antilumζ-lDavid georgiani. 6 rani. Batemburgici. 46. Pacifici. 67. Pastoricidae. 61 Sanguinaria. 69. Aegidiani. O. Libertini. I. uinti nistae. a. Antichristiani. 3.Dsmoniaci. Dsmonicolae. Epitur ei. seu Athei. 36. 41 Isthaee est origo Martini Lutheri Quinti Euangelistae,genealogia , seu posteritas , aut successio. 1 Hanc rursus Staphylus libro quem da Lucteranorum inter se coneordia edidit, intres immundos spiritus, seu busonos par titur. Anabaptistas Sacramentarios;& Homologistas, se a Consessionis as, qui Protestantes Ec-eIesiastae nuncupantur.
x 4 Primus itaque inquit) spiritus immu.dus, seb bum,est Bemardus Rotmanus,lat-cvs quidem ille, de indoctus, filius tamen Lutheri, & pater Anabaptistarum, qui ct pit anno Domini asa ex eo prodiere.
Muneaerant. I. Adamitae. 2.st ebleri. 3. Sabbatarii . 4 CIancuIarii. s. Manifestarii. 6. Damoniaei. T. Communia habentes. 8. Condormientes. s. Elulantes. IO. Georgiani Dauidici. II.
Mennonitae. 11.: Polygainisti. I 3. a 3 Seeundus spiritus immundus, de bufo est Carolstadius filius Lumeri , N pater Sacramentariorum,qui eaepit anno Domini r323. que postea Luitatius,de Caluinus secutis uti
1 6 Est autem Sacramentariorum multiplex. genus. Primo, nouem sunt sacramentatisfactiones , quas Lutherus ipse in sua parua consessione de Coena Domi ut Zuin ianis impingit. Deinde sex sunt aliae, quas Philippus Melanchthon vult esse inter Luthe rasios;quemadmodum in eius Iudicis,quod ante obitum suum ad Rheni electore Primcipem scripsit,& anno Isso. Heidelberga editum et uluculenter, ac perspicue videre, liceticommuniter vero sunt ea, qui sequv.
i 7. i Significatiui. I. Tropita. a. Energici . 3. Arrabonardi Sacramen- Adessenarii. Itarii, Metamorphistae. 6. I stariotist e. T. Neutrales Sacramentarii. 8. Iconoesisq. s. r 8 Tertius immundus spiritus, seu bula, Melanchthon est, pater Confessionistarum filius Lutheri Pseudoprophetφ, cppitque anno Domini isto. borum sunt contrarie Classes
γερ Primi horum sunt ' igidi , de Stoici Lu-
therant.qui sine ullo delectu omnes Luineis ri abserditates defendunt ; adeo quidem rigide, ut nihil Lutherus potuerit aliquando tam rancidam, sedumque dicere, quod illi pro sacrosancto , & puro Dei Euangelio non praedicent, & tueantur. Sant aute ij. IIo
sessioni .is I beeunda Classis Confessioni starum ea
est,in qua sunt molIes illi Philosephi,Theologi vittembergenses, qui volunt ciuiles,& mani ueti, omnibusque supradictis sunt enim sectarij plerique omnes seditiosi cocidatiores videri, & quoquomodo cum alijs Sectis pacem colere . . sicut quondam Melitiani ,& Rethorii. Dumque ex libro I TER les aliquantulum se propius ad Catholicos adiungere velle simulant, ex aliis erroribus in aliosqque udos, prioribusque contrarios prolabuntur , alicubi ex Mani-ehais ficti Pelagiani. Sunt autem ij.
Tri sacramentales. Quadri sacramentales. Luterocaluiniani .
237쪽
Maiorille. Il'cenitentiarii. si Noui Pelagiani. p.
i 13 Tertia Consesilonis latum Clastis est ea,
in qua sunt extrauagantes. Qui tametsi doctrinam Augultanae Confessionis non obiascure .ppugnent ; greges tamen istorum prophetarum sub Augustae eonfessionis prae textu , se pro Lutherani, gerunt, id qu propter auctoritatem Prineipum, 'qui ei Mconsessioni nomen situm dederunt; re ipsa tamen longius vagantur 2 pIacitis Lutheri, quam cεtera turba Conferuonistarum. Sunt autem l . Extiauaga. tes Consese sonistae. tquencseidiani. Osiandriani.
Novi Pelagiani. Noui Manichgi. Manichσi, & Marcionis et Caluiniani . Is s m porro sectae, generali appellatione,
his nomenclaturis vulgo nuncupantur. Hugonistae Euangelici. 3acramentarii. Haereticoru Sectari .
nostri tem- idololatrae haeretici. poris vul Caeangeli. 'ris appel- Satan istae
116 Hie est ergo Martini Lutheri omniu reiacetioru hqreticoru patris origo,& successio; qua quo ad viuum magis cordatus lectorcotemplari possit,uiuaciusque,atque tenacius suae menti infigere, hac tabella depictam ob omnium oculos ponere Operaepre lium duximus . Si e Prateolus ex Lindano,
c Staphylo, penes quos sit fides dictorum; sicut 3e infelicissimi exitus e vivis eiusdemas 7 Martini Lutheri. Nam post multas ealamitates toti Germaniae, immo uniuersa elesiae per ipsem inuectas, ut doctissimus Hostas literis prodidisse reperitur, benE pitus , δι hilaris, poliridie manἡ in lecto repertus suit mortuus; ac secundum scelera tissimae vitae merita cadde γ in inferno sepultus. Atque iis satisfactum propositae Regulae .
a18 HE primo membro pate e manifeste
I ex voce ipsa, Lutherant: nimirum cententur illi omnes, qui ad amplectendos.&oropagandos Lutheri errores animui
applicuere r qualis suit Iacobus Praepositusis ρ eam cpteris indicandis. Semilutherani ve ro dicuntur, qui 'peruersis Lutheri dogma tibus noua quaedam praetextu Evangelii adiungunt, uti sunt Interimilis . Vbiquetii, im ac reliqui exprimendi. Uocantur denique Antilutherani qui occasione Lutherani sint a vera fidei doctrina dissentientes,placita Lu-I6i thero opposita sequunturanter praecipuas insta explicandos cum aliis minus praeciapuis reponuntur Anabaptistae, negantes pueris ante usum rationis, baptismum conis serendum , Sc eonsequenter visentes e se
rebaptizandos , qui sine usu rationis sunt baptizati; quorum primus Auctor, quid quid alij dicant, Thomas Μunta erus assi
io, R Luthero, seu ab eius Lutheranismo Lx sequaces ipsius vocati sunt Lutbeorani, qui quam primunt perniciosisiimus heresiarcha iste in lucem prod jt, venenumisque sus hqreseos vor iere eqpit circa annuDomini isi' breuissimo tepore adeo multiplicati sunt , ut totum sere orbem illico Lutheranismus peruaserit, sicut alibi de Arrianismo diximus Audiamus Prateolam, ubi supra vers hqc dum per Saxoniam, cir ea hoc ita loquentem. 163 Etsi vero aliquando resipiscentiam simularet errorum, si qui deprehenderentur,palinodiam pollicens, ac Apostolicς Nedis tuis dieio se, suaquς submittere; nouis tamen oh resibus alias essingere in dies non desister64bat . Quibus cum non deessent suifraga tores,non solum de plebe,poEtq, rhetorcuisti, atque grainmatici, literiones non ignobiles , verum etiam Principes, atqae Nobiles plurimi, e me hoe incendium tantula exscintillata natum, totum serὰ Orbem Christianum stia flamma,si non accendere, certὸ amburere, atque omni prope ex par te adustulare . hqcib, Prateolus.163 Suffragatores autem inter illos meritδprimo loco collocandus Iacobus Pr positinatione Belga , prosessione Augustinianus ,
qui post amplexas Lutheri hireses supra iaexpressas, comprehensus suit, de ad palinodiam decantandam condemnatus in Ecele. sia maiori Brucellensi cora innumeris penE166 hominibus circa annu Domini t 23. Verum paulo post ad vomitum rediens, eunoetos siri Conuentus Antuerpieti. Relig osos Luthcranismo in secit, ac propterea illi etiacarcere inclusi fuerunt, dictusque Conu tus iussu Summi Pontificis Adriani Vl. n-ditiis deletus est, & solo adqquatus. Ita Gualter. heul I6. cap. a. cum Prateolo in Elencho, verta Iacobus Prepositi, apud quε plura videas ex Bernardo a Litra emburgo in Catalogo hqreti cortim, prεcipud tenorem abiurationis, quam edidit ille, expresisis in ea omnibus sitis erroribus, antequam in ipsos relaberetur.
167 Fuit etia distipulus Lutheri, & sitffragator famosus Lutheranismi,quidam nomina,
238쪽
loquentes de istis Iustificatoriis affrmant esse quoscunque Lutheranos, qui inter se discordant circa dogma istud , in quo consistat iustificatio, seu quomodo ista, acquir tvri ae sunt diuisi in sectas viginti,teste etiai uno ex illis Otiandro. Maias breuissimo exprimit sigillatim Plateol ex Hosio , apud quem videas. Nobis satis sit referre verba , quae ipse affert ex Lindano calato, quibus id in colamuni declararur. 18s Iuttificatorios inquit, haud immerito appelles omnes, qui Lutherum sequuti magistrum, de Iustificationis modo dissentiuntrex variis enim sui haeresiarchae verbis, & inconstantibus, varium quoque discipuli concipiebant senium. Cum enim Osiandro is opponerent, Dux Prussiae anno Domini Is r. a Lutheranoriim praedicatoribus ras sie enim gaudent illi appellari pastores sectamὶ iudicium petiit super iustificationis modo ; qui omnes Ecelesiarum suarum nomine ita responderunt, ut plus esset ipsis inter se , quam cum otiandro, mutuae dinsensionis. Privatam enim quisque iustitiae
definitionem obtrudebat, omnes con traria, nullus catholicam . hactenus Prateol. cum Lindan .a r vltimo toto de pastillariis, quorum se
cta, ex Prat verb.Pastillari j, num. 6. paucis . exprimituri Gualt.cap.3 . in hunc modum Ita nuneupati, inquit, sunt inter alios qu'tuordecim ministri Lutherani Sueuis qui in commune aduersus Oecolampadium scripserunt; quandoquidem horum opinio erat Christi Domini Corpus esse praesens vere ina 8SEucharistia. Verum esse in pane, vel sub pane eodem modo , quo sarina est in pastillo, ut pitulae in ovo reeonditae. hec ille. I 39 Sed oecasione huius Pastillariorum sectae quae ad primam Euangeli eorum nostri temporis classem spectat affert Prat.ibid ex Lit dano cit.qualiter multiplices, de oppositae reperiantur sectae Lutheranorum, praesertim admittentium esse realiter Christi Domini corpus in Eucharistia, diuerso tamen modo, praestat hoe loco indicare proprijs eius verbis .aso Lutheri nempe sectam esse circiter in 3 sectas diuisam, ait Breden bachius ilia. Psal 67 qua se mutuum editis libris oppugnant , praeter eas, quq in indocta plebin latent. Plura enim Lutheranorum deprehendes genera, si vii ait Cleiu uixius supputes varias presentis corporis Domini in Eucharilita sententias. Alii enim adesse, alii inesse, alijsubesse, alij este cum pane, alij
circa panem: a Iii deniquae aliter nouuin Lutheri figmentum efferunt. Ioi His alias adde Lutheranorum sectas,quq suam, quam dicunt, Missam euangelicam aliter atque aliter celebrant; Alij semilatin an ; alii habitu laico, alij ecclesiastico: aliter denique Vittentbergae, aliter Norim berast aliter per Brandem burgensem,aliter per iuuariam superiorem . hactenus cumis
Ista Lindano Prateol. En quanta multi rudo, diuersitas, Sc eontrarietas sectarum Luctein ranismi, sed multo maior apparebit ex instadicendis .
393 A Gendum sequitur de semiluthera- o. rus ad secundam Euangelicoru -- stri temporis elinem spectantibus. Vocari tur sic Similutherani, ut tactum in Regula,& affert ex Undano Malog. x .sumubitantu,
Prat. verb. semilutheraninum. 1 . quicunq. erroneis Lutheri placitis, Euangelisi prete - 96 tu, noua quaedam asserunt. Horum multiplex est notio, seu classis r quadruplex asinsignatur a Gualterio cap. s. verba eiu 1, ii placet, audiamus. 9s Commune est, inquit, hoc Semitu theranorum nomen iis omnibus, qui cum Lutheri dogmatis alia noua dogmata consuerunt. inter quos poli Interim illas de Adia-phoristas. Lutheropapillae primas tenent; qui Ecelesiae Romanae excommunicationes aemulari videntur, Sacramentarios, scilicet,
e suis conuenticulis eiiciendo, contra citerorum Lutheranorum morem, qui Zain lium omnino condemnaTe non audent.
Huius classis censent aliqui sat e vaei pha tum eum suis foederat s. 196 Secundae elata sunt Luctero-Zuinglia inni, qui Zuingsianismum Lutheranit ilo con ciliare student, euius modi dicuntur est a Melanchthoniel, de Brentiani 197 Tertis vero classis sunt Luthero-Caluinissae, qui eum sint ex Mollium Confessionistarum factione, persuadere nituntur POPu Io non dissentire Caluinum i Luthero, nisi in modo loquendi. Huius lectae est Iacobus Smi delinus. 98 Quarte demum elassis sunt Luthero-Sia driani, qui delirationem osiandri eum Lu.
theranorum somnio copulare moluatur. Ta. les esse putantur Pseudo-Theologi Tubia. genses, ac Brentius. Praeter eos auten , quos retuli,sunt 3ζ-multi Semi Iutherant. huc usque GuaIterius.1ρ' Semilutheranorum veto Interim istaruduplex est species ; alij enim sunt Interimistae,qui Augustanum Interim sequuntur,an no Domini 138 . consectum, cum iam mor . tuo Luthero, falsi quidam fratres cait Pol ladius de suis loquens Euangelicis iniquistatis mercede conducti, cum aduertariis catholicos intelligens conuenerint , dc Augustae, INTERIM, voeatum compilaue
rini. Ita totidem fere verbis Prat. vetb. Se milutherant,ex Lindan. cit. 8c Gualr.cap. S.
1 oo Alij autem sunt Interimis hae, dicti etiam Lipsenses, quia INTERlM Liplenis cum
Lutheranismo coniunxerunt: vocantur iteisti Adlaphoristae , eo quod adlaphora, ides
indisserentia habeant, eum sibi in animum inducant, rem esse indifferentem obseruare ceremonias, de constitutiones Ecclesiae, Mi ac Conciliorum.Unde sicut, qui eas obse uat, ita qui violat, vel mutat, secundum illos
239쪽
tum esse sectas has nimirum Lutheranom,ScZuinglianoru, leu Caluinis aru, quae sibi hoc nostro infelici seculo nomen, Ee auctoritate Euangelii vendicare sint ausae erras, si id Putas . Si perniciosior etiain tertia, quae quoniam a Catholicis legitime baptizatos rebaptizat, Anabaptistaru secta vocatur, de quo genere videntur etiam suisse stat res V ldenses, quos& ipsos non ita pridem rebaptizasse constat. huc usque ille . Controuersum autem est inter Scriptores quirim fuerit primus institutor sectae Ana baptistarum sex diuersae circa hoc circun seruntur sententia,diuersis primam illorum originem tribuentes.Alii enim tribuunt ipsi Luthero, cum ad Vualdenses scripserit, intius esse baptismum omittere, quaminian tes bapti Eare, qui ante non crediderint,&αα, o Alii, ut Staphylus in Catalogo eius supra adducto,dicunt Bernardum Rot manum esse primum spiritum immundum, seu busonema, a patrem Anabaptistarum. Quidam vero
tenent, ut Erasmus Alberus , morum antesignanum extitisse Carol stadium . Alii palma hanc Zuinglio deserunt , cum in lib.
eius de Baptismo reperiatur scriptum, utilius esse pueris Baptismii non conserre, do-α,3 nec rationis copotes sint facti . Item qui dam, ut doctus Echius, Balthassarem Paci montanum Anabaptistarum parentem assi- .gnant; ipse tamen hane paternitatem non videtur sibi tribuere, dum ait in suo libro se accepisse a Zuinglio, quod non probaret, pueros adhuc via rationis carentes baptizari.
224 Uerum Gualtacap. 3. heu l. I 6. post relatas breviter ex Prateolo verb. Anabaptisten. 33. M ex aliis pridictas omnes sententias, re bene perpenu inclinat in hanc,cui adhereo; quod prima origo , 8c institutio sectae Anabaptistaru sit tribuenda Thomae Muntisaero, alias Monetario, Lutheri discipulo, ex cuius nomine sequaces ipsius vocati sit taxs Munteterici mquam addit ipse Gual.
pridi s Lutherum , Rotmannum, Carol- stadium, Zuinglium , de Pacimontanum, ad instituendam, vel propagandam Anabaptistata secta, antecedenter, aut consequenter non parum cooperatos fuisse. aas Recenseamus iam errores Munteteri, de eius sequacium Muteterieorum, sicuti rece sentur a Prat. de Gualter.cie. I. ut iam dicta
baptismum nihil prodesse pueris usu rationis carentibus; propterea non esse baptiza-dos, de si fiat, rebapti rari debere, quando iam per se ipsbsaetus fidei elicere possunt.
Σα7II. Filium Dei non assumpsisse carnem ex α18 B. V. Maria. III. Nequaqua publice ministerium concionandi esse exercendum,sed χχ 9 secreto, priuatim. IV. Realem Christi Domini prasentiam in Eucharistia non re periri, & saerificium Missae reijci debere. 23o V. Secundum errorem Chylia harum, seu Millenariorum, post resurrectionem uniuer salem per mille annos esse ducendam vitam Irin voluptatibus eorporis. VI Cubilia om.
nium infidelium, id est, non sequentium
sectam ipsius Muntaedi. esse polluta, dc D-, beri νti daemonum prostibula; ac propterea dictos infidelςs omnes eum Princidibus, do Magistratibus eorum esse occidendos. Vt I. a 31 mlibet seminam obligari eius, qui
se concupierit, voluntati seruire; de vicis- , sim quemlibet virum teneri illius, qui se rogauerit Iibidinem admittere. VIu.Credendum unicuique,peccata sua muta propter Christum sibi condonata esse, ερ se in statu gratiae vivore, nec aliud requiri ad 234 vitam aeteream acquirendam. IV haud fies dendum ullis scripturis, sed habenda esse somnia , tanquam signa eertissima acceptia a s a se Spiritus Sancti. X. Sequaces veros Thomae Munezeri loca secteta quaerere debere; ibique saepe cogitare, quid sit Deus p
liquamne eorum curam gerat rectane sit ieorum fides & a Deo sigua petere, quibus intelligant, se illi eurae esse, suamque
136 fidem esse orthodoxam XI. Ob hypocriis sim, de interius venenum haereseon dissimulandum, unicuique a sceleribus publicis abstinendum, corpus ieiuniis, asperis vestibus Fc taciturnitate asilictandum,obliquis oeulis intuendum, barbam non radendam, dec. 237XII. Denique assirmabant Munta erici libertatem in Evangelio promissam,a Principibus suiLe extinctam , .eamque esse armis
138 unde dictus Thomas Munererus oceasione, quod ipse ut refert citatus Prate I. post Lindanum.& Staphylum anno circiter is x . sibi i spiritu reuelatum ere gloriaretur , gladio Gedeonis quem se aceepisse a Deo dieeban uniuersum orbem per ipsum eogi debere ad nouum Christi regnum instituendum : sequenti anno I as. ut rem
exequi inciperet, Rusticos per totam Germaniam excitauit, ut in sum Dynastas arma 139 capesserent. Quorum Rusticorum plurescentum millibus interempti sunt ipse etiabsunteterus coniectus in vincula cum suotii
quam plurimis, abscisis capite, vitam finiuit. Ita post alios , qai copiose reserunt,
breuiter Gualter. dict.cap.3 Atque hactenus de Muntetero , dc Munizericis.1 o Quamuis Balthatari. Pacimontano primam originem sectae Anabaptistarum non . concedamus; inter ipses tamen adeo infi-gnis suit,adeoque institit. in spargendis paulo
ante expressis huius sectae erroribus, maxime in partibus Uuesiphaliae, ut nome dc gradum haeresiarchae facile.Obtinuerit. . . agi viguit circa annum I 3 . sceptra tenentibus. Carolo U. Imperatore , di paulo IlI Rom. Pontifice summo.Ita Plateol. ver
Balthamar Paeimontanus, apud quem Plura inuenies ,α Gualter Cap. II.
a 1 Ramus etiam sects Munteteri, sed Ana baptistarum, suit Christophotus Schaplerus qui extitit praecipuus diu Rusticis illis, de
quorum internecione ad centum millia
pulo ante diximus. His pergratum id erat, uod ille in primis docebat, de una eum ipsis elandebat, nempe Nulla s. Magaratibus Distasi trιbuta. Propterea famosus h resiae x cha,
240쪽
elia institutor nous sectεRusticora euasit, Prat verb.ChrysiopnonSchapl. Ec Gual αρ. a 3 Numerantur ite inter Λ baptistas Polygamime, quoruin secta pIures simul ciminas eidem viro concedit.Et quamiis huius erroris diuersis retro temporibus varii extiterint defensores, & haerellarehae, ut alibi vidimus de Mahomete;hoc tempore meri in illis adiungitur, di Polygam istarum Dux assignatur Bernardinus omnus , eo , quod data opera librum seripserit,de licita uxorii
a Secta MEnonitam quieti Tibbs, re M liapi vocatistad Anabaptismu spe e. Eius auctor suit Men non Simonia pristius,. quo
nomen Mennonitae sumpserunt. praeter dictum errorem de rebapti Eandis pueris uia statu usus rationis;defendebant isti Christit Dominum non esse natum ex carne S.Vir seu humana substantia: sed corpus suum decflo,hoe est.de substantia Patris attuli .
a s De Clanculariis ita GuaL c.76. qcul. IOA baptistat si inquit, genus est, qui liceresbi putat,si interrogetur,nsi sint Anabaptia Ad pernegareuatisque sibi esse,quod ipsῆ
priuatim seiant,quae credunt, tametsi palam ea non confiteantur. Ingens est in maenis1 ε urbibus horum numerus. In Ecelesias nointroeunt,sed uomi se,uro';instruunt,vel in hortos conueniunt; quam ob causam diciis T tur, Frasres Horten c/. in etiam sunt ex illis aliqui usq; eo secreti, noeeulti occultorum nominentur Haec Guali. eum Sander. haeres r po . di Prateol. verb Clancularii.
x 8 Alii vero pridistis oppofiti sene omnino,
de quibus in hune modum idem Gual α77 E contrario,inquit. Manitatarii, qui aliam Anabaptistarum sectam in Prussia frequentem componunt, impium esse existimant, aeum rogantur: se quod sun negent esse Α- a s naba istas. Immo id ipsum variis modis profitentur.haaenus ille eum Prate Luerb. Manisestati j,num. g. de hic cum Lindano, de Staphylo per ipsam citatis. aso spectat etiam ad ad Anabaptistas secta Ambrosianorii, qui pariter vocatur P neu matici Primum nomen sumpserunt a quodam Ambrosio. qui sui spiritus suggeret nes, M suas praetentasreuelationes diuinas tali Meentu iactitabat, ut seripturas sacrae utriusque Testamenti reisiceretilis Pr DoL vem. Ambrosiani , eum Lindano, de Ioanne Echio, quos ipse citat, & Gualteri
13 a Pertinet pari modo ad Anabaptistis secta Baculariorum ἶ atque inde hoc nomen sibi aequisierunt, quod malum esse sibi persuaderent, aliquem in iu/ieio accusare,aut alia serre arma, nisi baculum, quandoquidem per scripturam prohibetur, ne gladisi,
aut peram poriemus . Ita cum Lindano, rateolus, verb. Baculares, ει Gualterius
cap. 78. qui notant istos Λ baptistas, v cari etiam steblema.
terius c p.7 . Hoc nomine, inquit, vocara est secta quaedam Antilutheranorum, Ze Α-nabaptistua ina eorum videlicet, qui Ioannem Bocheldi Leidensem ex sartore, ac is
dido intueore,Rere Monasterii c urbs Vτemphaliae est ab illis capta per seditionea , . 3 iactum secuti sunt. 4am urbem quasi ' Capitolium quoddam, aut arcem Sion pararunt , ct muam Hur alim vocarunt. Egregium hunc Regem Sartorem legimus complures duxisse uxores, quarum aliquas, 1 postea iussie obtruncari. Porto secta haee suam praetentam reBrinationem in eo posuit, ut in sua Cinna, verba Christi Domi ni, Hoc est corpus meum, cum his verbia commutaret: Accipe, ede, memento Domini. haec ille post Praeeol. vectu Monasterienses, de verta Ioannes de Diden. ,-s Anabaptistae sunt cuidam, qui seipsos' damoniaeos vucant, eo quod teneant daemones in fine mondi saluandos: ae propterea Satanam adorant, ac decies in die in. uocant, prate l. vem. Daemoniaci, Sander. haeres is7. ac Gualte cap.37.1 6 Sequitur dicendum breviter de sabba- 'thariis, quorum secta An aptismi est ι a pellanturque hoc nomine, quod diem sab bathi, spreto dominico die, more Iudae rum colant. Errant etiam in eo, quod δε-lli Patrem invocent; Filium, ac Spiritum Sanctum negligere videantur, Praeeol. verbilSabbatharij. Sandet haerec xys. de Gualtet.
217 Communia habentes inter Anabaptiastas numerantur , de sic nuneupati sunt a
communitate uxorum, filiorum , ac rerum omnium, iuxta consuetudinem belIuarum
inter ipses seruatam , Republiea Platonis, at NieoIairatum ab eisdem instaurata. Pr
aues Secta Condormientium, Anabaptismi
surculus est. disponens sub praecepto, ut viruri, ae seminς, iuuenes, ae virgines, eodem in loco vivant, ει in eodem cubiculo do miant ; nouam charitatem euangelicam. sus turpitudini belluinae praetexendo. Cnm Staphyla, Praeeolo , verbo Condormie era. sander. hqres hyst. ac Gualterius c.9ι. steul. 16.ssy Quid item de Pastorieidis Et hi quo.
qae inquit Gualterius cap. 83. sunt A tilutherani, ει Anabaptisti, quorum Actio in eo versatur, ut in presbyterorum , ac Pastorum Ecclesie vitam conspiret. Horum scelere multi par Rynlandiam, Et Galliam periere. Ita ille ex Lindano, libro sui Dubia tantii , Dial. 1. 3c Prateolus, vel b. Pastoria eidς . x Ponuntur inter Anabaptistas quidam vocati Sanguinari j, qui humanum sanguinem bibunt, ut se ad exequenda sua sacrilegia, de homicidia obstrinstant. Tales aliquando Antuet piae inuenti sunt. Ita eum Prateolo verbo Sanguinarii, G L cap. 8 . totidem sere verbis. 6i Eiu