Disputationum anatomicarum selectarum /

발행: 1747년

분량: 746페이지

출처: archive.org

분류: 해부학

141쪽

DISSERTATIO

VENA PORTAE

SPLENICO - SUFFOCATIVO - HYSTERICO.COLICO in II AEMORRHOIDARIOR v H

QVAM SUB PRAESIDIO

D. ET P. P. I A Μ DECANI

PRO GRADU DOCTORIS

PROPONET

143쪽

PROOEMIUM.

Circulationem sanguinis, seculi praesentis, imo aetatis propemodum nostrae inventum esse, uti vix quisquam dubitat: ita si illi, qui Hippocrati quoque, & juXta eum aliis successoribus ejus, eandem notam fuisse, arbitrantur, de aliquali solum opinione, & quod , ut loquimur, suboluerit tale quiddam his viris, intelligunt, facile largimur: sin autem de magis exquisita

notitia, & accuratiore scientia id intelligant, tantum abesse putamus, ut id evinci possit, ut potitis vel hodiernam adhuc circa hoc negotium dissicultatem , quenquam attentius talia pensitantem dissessurum esse conjiciamuS. Quantumvis enim satis in sensus incurrere videatur, motus hujus veritas & usus eximius: illa quidem tῖun e ligaturis in vivo Corpore, thim maXime e valvuliS, quae vasis his infixae, motui illi plane mechanice aptatae sunt: usus vero partim e necessaria perpetua concussione sanguinis, qua ille fluxilis conservatur, &a coagulatione praeservatur ; tian a variis tenuioribus, salsis, acria bus, aqueis, mucidis, heterogeneitatibus, hinc inde depuratur: Ingenue tamen fateor, vix uspiam hactenus visum esse, aut ad manus pervenisse ullam deductionem quae explicite inculcaverit, tibi nam magis fluidifica illa concussio, ubi vero specifica depuratio praecipue peragatur, cum tamen ex hac comparatione,

144쪽

13 sTAUL DE VENA PORTAE PORTA MALORUM.

luculenter deinceps elucescere deberet, imb posset, cur, quando magis discussione sanguinis, imo portionis de ejus massa re lo lutio tabe in Serum, adeoque imminutione ejus totius Quanti opus est, major commotio ejus circa illa certa loca celebretur : circa altera vero illa, major ipsius congestio, di horum ipsorum locorum, praevia specialis praeparatio peragatur , & Cur in hoc polleriori casu, in impeditiore negotio, inserebis, stases. instammationes &c. mechanica prorsus habilitate facilius eveniant, quatri in altera illa. Ut taceamus, quod varia consectaria paulo leviora, unice forte ex hac certitudine , mechanicam suam siendi rationem petanti

Ingens sane illud negotium , quomodo, inad quod sanguis

possit, dc soleat, in certis partibus specialibus coacervari , & ta men non ullibi pure subsistere, seu obstructionem vel inferre vel pati, necesse habeat: porro, verus modus fiendi, & essicacias lubris, aut ad minimum ad utilem finem mechanice conspiran refrigescentia horrida, in Paroxysinis Febrium certarum: haeComnia, inquam, ab hoc Circulatio uis motu tum mechanice, tum. moraliter seu finaliter pendentia, quantum pervestigata, nedum quousque evulgata de perspecta sint, malim sane doceri, quam

docere,

Sicut vero universum hoc pulcherrimum machinamentum, eximie exascitatam certitudinem quam maxime meretur: ita non

exiguam quoque utilitatem habet, diligentior & solertior evolutio particularis illius motus, & veluti privatae Circulationis saninguinis, quae circa Uenam portae contingit. Quae cum circumstantiis spectatu per quam dignis, a reliqua Circulatione differat: in se etiam peculiares admodum coinpendiosos Mechanismos habeat: praeterea verci socius respee his, R communicationes inter viscera quoad sitiana admodum dissita

145쪽

sTAHL DE VENA PORTAE PORTA MALORUM. apparentia, involvat: penitiorem evolutionem prae multis alii.

Partibus meretur:

Neque hoc tantum ad historicam Ρhysico- Mechanieam deis prehendendam & texendam : sed tantli magis ad Medico - Pathologicum usum, Δὶ veram attologiam tam Pathologicam, quam Therapeuticam diversorum malorum, Hypochondriaci, Hysterici, Splenetici, Haemorrhoidalium , Colici, Cardialgicorum, Haematemeticorum, Menstrualium, Suffocativorum, Icterico-xum, Asciticorum , imo Conuulsivo - iIepticorum &c. Physico - Mechanica certitudine comprehendendam. Unde quidem hoe ipsum negotium quanta fieri potest brevitate & perspicuitate evolvere & enucleare, ut non nullius ope rae & industria: opus censemus, ita publici speciminis loco elaboratam exhibere, suscepimus, supplicibus precibus Divinam gratiam implorantes, ut dignetur nobis gratia sua ad succes- α

usum propositi nostri benignissime subneutro. SECTI

146쪽

DE SITU ET STRUCTURA

VENAE PORTAE.

De nomine gena porta non quidem admodum necessarium esset, prolixum esse; interim neque nocuerit, verbum de eb profari. Hippocrates de Anatome ; In jecore , inquit, duas esse

Unde re Galenus, de usu partium lib. IV. Cap. a. inquit, vi rum quendam antiquum, Naturae siue dubio peritum, portae appellationem indidiste ;Et Veg alius, de Fabrica corporis humani, e Galeno veterum quempiam operum Naturae peritum, ante Hippocratem, nomen portarum imposuisse. Allegans adhuc semel hanc opinionem Galeni, e lib. VI. de Placit. Hipp. N Platon. Aeeedunt his alii Anatomici, ct in specie quidem Riolanus, Enehiridii δε nato m. lib. 2. Cap. 2O. , ubi hiatum in cava partes metis, portam vocari, & Venam nostram Venam ad portas,

notat.

Columbus, verbo; Laurentius, i c Vestingius, vix hoc ipso, mentionem ejus faciunt. Interim, ut hi omnes, & qui ipsos alias sequuntur, portam uenam inde dictam esse, suspicantur, quod per illam, quasi per primum ostiuon, Chylus in Sanguinem, inad secundum antiquiores in hepar, ut ibi convertatur in sanguinem, ingrediatur: ita exquisitiore paulo fundamento niti videtur Casat bonus, in Not. ad Capitolin. qui τους Θυτας ni , victimarios exti pices, in eminentias hepatis animalium scrutinio, praecipue si persti

147쪽

sTAEL DE VENA PORTAE PORTA MALORUM. I 37

perstitionem suam exercentes: hepatis hasce, τυλας appella. tas esse, recenset: Idque ex Hes chio, quem quidem h1e docte emendat, simulque Mursum in Atticis, Lib. IV. Cap. g. ad eundem locum citat, Doctissimus, ct solertissimus quondam m-dicus Criticus, o p. Hostaannus, Comment. in Galen. de Usu pari. num. I89. cui haec debemus: Ut & appellationem Fit Aruspicum, sive δαςφα Herophili, 6. EX. Analom. 8.

abibus, lactea alias haec vocatur Vena, quamvis Abiceu na Lib. I. Fen. I. Doctrinia S. Sum. s. Cap. a. portae nomen alludat, ut & praeced. Cap. I. nisi quod hic ossicium ei tribuat, quod nutrimentum, nempe secundum ipsos Chylum seu lac, ad hepar vehat: Quod idem Haly a. Theo. Can. I2. censet.. Undecunque itaque appes latio fluxerit, est utique haec hodieque recepta, ut Vena haec Vena porta appelletur.

Sita est in abdomine; & quidem specialiter disseminata,

tum in partem simam hepatis, tum ad ventriculum, splenem, sin mentum, mesenterium intesina, im,d in faeminis, aliquot ramulis ad cervicem uteri quoque distributa. Exquisitam ipsitus fructuram, ut Columbus , Vestingius Laurentius, prope modiim plane praeterierunt ; ita propriores quidem, paulo solerti is descripserunt: Depinxit vero maxime graphice inter omnes, Vestius, elim in opere, suo latino, lupis h ;ro incisis, tum in iisdem

typis, Tabularum nomine, cum vernacula germana interpretatione , aeri incisis, Noribergae impressis, I 331. Quoad notabilem vero rami Haemorrhoidalis, interni derivationem, e ramo ipsius splenico, nemo melius Figura expressit, quam Phil . Verh en in suo opere: Qui etiam laudem

hanc graphicae delineationis, in multis aliis meruit. Dividitur nempe in truncum, re divaricationes, seu rami scationes, diversas ubi ab aliis maxime truncus ejus, dc ramificationes intra hepar disseminatae, Venae portae nomine strictius Iram. III. S ceus en-

148쪽

13ὸ STAHL DE VENA PORTAE PORTA MALORUM.

censentur: inferiores verb ejusdem divaricationes, visaraica, a partibus, quas percursant, denominantur. Dispescitur nimirum portio Venae hujus inferior, insignioribus ramis duobus, Splenico, & Mesarauo; minoribus vero, Gastricis, & Duodeno - Pancreatico: licet Gastricus inferior, seu Gorico - Diploicus, nonnunquam in brutis praecipue, a Solenici

Splenici rami, mox ubi a trunco secessit, insignis & capax propago, est rumus, seu Vena Haemorrhoidalis interua, qtrae mox deorsum, ad intestini re Ii inferiorem portionem, his ha- ωrae circiter longitudine illud ambiens, distribuitur: Altera satis capax hujus portio pergit sinistrorsum , ad ip- suco plenem; in quem quidem, in homine, mox immergitur,& ibidem quasi perditur: in brutis vero ramos capaces tanthim intromittens, aliquot aliis ad ventriculum excurrit. Ubi quidem etiam in homine, apice veluti quodam, seu ramo non ita exili , ad ventriculum, & quidem κοιλίαν, seu ventrem ejus, protenditur: nempe ad portionem illam rotundam,

quae mox sub orificio ipsius superiore, seu oesophagi ingressu sita est; Ubi va breve appellatur.

Altera, capax pariter, portio, canalis nempe moX in multos minores tubulos distributus, qui ipsi in innumeros minores, ct minimos, dipescuntur, nomine Venarum Mefaraicam nO

taturi

Sunt hae, ut dictum, Vasa primo quidem non ita Numer sa, neque tamen perpetuo definiti numeri quae Verd mox in plurima numero alia fatiscendo , eNiles quidem aliquot ramulos, hinc inde, tum ipsi substantiae membraneae Mesenterii largiuntur: tum ad intestina reliquas copiosas propagines distribuunLUbi quidem non minus in homine, quam brutis, notabilis est, insignis illa, arcuata structura, qua plura numero hujusmodi propagines, ab intestinis redeuntes, versus centrum Mesenterii , in angustius jacium coeuntes ad dictos illos majores

149쪽

s AHL DE VENA PORTAE PORTA MALORUM. I39 ramos colliguntur, simulque chanica pulchra dispositione, ex

amplo circuitu, ita commode, in arctam centralem collectio nem revertuntur: pulchra hic etiam, ut in aliis, structurae coc-poreae partibus, Mechanismi simplicitate. Extremitates horum vasorum, disseminantur copiosisI mi; ramulis, in tunicam intestinortim mediam, tenacem, membra nossem, quae vulgo ncruca dicitur: & incurrit in nudum etiam oculum nti merosis luna illorum in has partes divaricatio: ingrediuntur vero majusculi illi rami, e quibus hi minores propullulant, inter fibras tunicarum externarum carusarum: Unde etiam confrictis magis intestinis, adeoque tensis hisce cauno, D ii. bris, liber transitus sanguinis, eo ipso sensibiliter sumaminatur. Splenicus Venae portae ramus, procedit e dextro latore. I nempe e medio fere hepatis, versus sinistrum, ad splenem ac cumbendo per transversum, ipsi posteae parti ventriculi: & at. tingendo superiorem limbum omenti, ad quod etiam in hoc loco non paucos ramulos, in brutis praecipue, protendit. Ramus ejus bene capax, qui per duodeni maximam partera excurrit, serpit inter hujus superficiem , ct pancreas illi accumbens ; ita, ut ramiscationes illae copiosae, quae uno latere ad duo denum, altero ad pancreas distribuuntur, iplo suo nexu haec duo vilcera conjungant. Ramificationes Venae portar, ouae in hepar distribuuntur, subeunt, & perreptant non tantum , ut antiquituS ct vulgo creditur, inferiorem ejus qua si medietatem, ubi concavam sive ILmam figuram habet; sed perreptant abundantissimi ipsius rami,

universum omnino hepatis latifundium: quamvis negari non possit, quo praecipuae capaciorcs ramificationes, quae stati in primas trunci Venae portae divaricationes constituunt, potissim im circalianc inferiorem liepatis partem, aut ad minimum circa medietatem ejus transversam, porrigantur & extendantur, unde tamen

minores suas propagines unde quaq; dimittunt.

150쪽

4o sΤAHL DE VENA PORTAE PORTA MALORUM. Occurrit hic, notabilis illa hepatis ipsius, circa has Venae

portae ramificationes, structura; ubi nemph de ipsa externa membrana, quae totam hepatis superficiem obtegit, omnes illae cavitates, quas rami hi Venae portae perreptatione sua explent, hac eadem luperficiali hepatis tunica simul iuvestitae deprehenduntur: ita, ut nuspiam, quousque Cultelli acutissimi & oculorum acies, penetrare Valet, Vena portae intimam hepatis substantiam ingrediatur, sed ubilibet tunica hepatis, qassi vagina quadam, inVOluta incedat. Imposuit haec res quibusdam , ut inde inducerentur ad credendum, quasi haec portio Venae portae, quae ita in hepate multipliciter dilfribuitur, duplicem tunicam, ad arteriarum aemulationem, nacta sit: unde ulterius prolapsi sitiat, ad supponendum, quasi haec pars Venae portae, motum prdyatorium eXerceΓet, eoque progressum sanguinis sui contenti, in & per hepar, ad Venae

cavae ramos, perpetraret: insigni videlicet circa totum negotium pulsationes in arteriis, hallucinatione. Sed refellit hanc opinionem abunde, duplex illa circumstantia, primo, quod haec vaginalis tunica, nequaquam cum ipsa Venae portae propria membrana, arcte cohaereat, sed tantum cum ipsa hepatis subsantia , secundo, quod sub eadem, ad latus ramorum Venae portae, comprehendatur & occultetur par numerus ramulorum pori cholodochi: ubi praecipue autopsia ostendit, quod haec duo tubutirum genera, a di sta illa membrana, adhuc laxe satis investiantur. Vetus est opinio, quamvis, ut multa alia exsoletae antiquitatis, hodie quasi postliminio apprehendatur, quod trans tus evasis magis magisque angustatis in alia similiter valde angusta, sed ex his anguis iis sentim in ampliorem capacitatem abeuntia, fiat per anasonro : i. e. quod elit remitates unius talis vasis, equibus sanguis in alterum transmitti debet, in ipsa oscula seu subtiles hiatus extremitatum harum recipientitim, inferantur λ aut potius, saltem per sexuram quanda in , in ipsas majores illas ramificationes abeant: ita, ut v. gr. Ueuae cava: ramificatione S He-patica ,

SEARCH

MENU NAVIGATION