장음표시 사용
61쪽
s .De constituta. Paraphrasis in titulum
debitum soluere maluerit eorum dominium in possessorem trans- ς' d Ui, si ferat y. Proinde saepius hipothecaria actione aduersus hipothecae 'r' ' possessorem annui reditus reliquias persequimur l .Sed qui his tamul actionibus, aut una harum,uel aduersus Vnum,uel aduersus plures vult experiri,cosul- ' est 'r 'porrte faciet,si pro testetur aliis reis se acceptum la It 'Mio,va ε usi cn; . i. turum,quod Jb V uoui, Opς fue- ι .is,
ε.d. duob. rit cosequutus,eoq; note lite se destiturum η. t eaeria quavis nulRestat nunc,ut de actionibus in persona di' l. adiem fuerit bonoru Tcamus,quas Praetor ex sua iurisdictione propo hipotheta. Etsi debitorsitas habet. Nam non solum in rem vervetiam ehirographu non agno in personam quasdam eum introduxisse antea uerit erum a dictum est: veluti de actione pecuniae constitu semi V - h
tae dicere possumus, quae ciuilis non est,sed hO Euribui, νnoraria, cui oli erat similis actio receptitia,ni hiruniscus erit. si quod ea latius pateret: quoniam pro quacunque re quam praestatum se quis recepisset pro- 1 De pignoratione Mo misissetve, M quae in stipulationem deduci po- bilium,Cr mobiliu, test competebat. Haec verb de constituta pecu rμmq e inione De γ' ma acti', no nisi ad ea quae pondere numero, mensurave cosistunt proponebatur.Sed hodie ecfemur,quo pacto exa- nostra constitutione sublata est ea actio rece- minetur. Deque pignoraptitia: & quicquid plenius habebat id in actio- addictione, Cr adu susne pecuniae constitutae transfusum est,ut quod hanc restitutione. videtam late ad res quasvis patebat id hodie actio pisissime per Imberiai di 1 de pecunia constituta,aduersus quemlibet co Rμpς 'diti sua
costi .peeu. stituente, M pro quacunque re debita habeat .
Pecuniae enim appellatio, no solum pecuniam numerata, sed omnes res tam soli quam mobiles,& tam corpora quam iura completi h Ebri ἡ ctitur . . Proposuit δc Praetor actione de peculio cotra patrem vel nomine .is. dominum de iis rebus,quae cum filiisfamilias aut seruis contractae 4ς νς . Q fuerint,inuenit & actionem in factum, ex qua solum quaeritur,an actor iurauerit: necnon complures,alias de quibus sigillatim dic re incipiamus. . De con monstitutae igitur pecuniae actio ut ad eam redeamus aduer-stituta. siis quemlibet costituentem locum habet, siue pro seipso,siue
pro alio soluturum se coiistituerit. Constituta enim ex cossem
62쪽
De Actionibus. S. De constituta. et
i su facta custodiri iussit Praetor, frauissimum esse existimans fidem
sallere ς quaecunque per nasit quae constituat, ad cotrahendum idonea, siue vir sit, siue foemina qui constituerint 4. Nam A mulieres de constituta tenetur,si non pro alio constituerint, quando eis quoquo modo pro aliis intercedere senascosulto Velleiano vetitum sit. Pro se constitui sic potest. Aureos quingetos Titio debeba is quum te in iudicio conuenisset, ut praesentem exactionementigeres, calendis Martiis soluturum te costituisti, δc ita dimissus' cs: Elapso tempore si non solueris, constitutae pectiniae actio intedabitur. Atque ita nouam actionem constitutu adiicit, quae & valida erit S perpetua, etiam si prior obligatio infirmior erat, ut quia
natura latum debitum ς esset, aut etiam temporalis, ut veteri sublata actione noua remaneat. Nam debitum tunc fuisse susticit cum constituebatur, licet nunc non sit, quoniam retrorsum se haec actio f refert . Eodem quoque modo pro alio fit constitutum, si pro alio qui tibi centum sorte deberet soluturum se Titius non per errorem constituit S . Adeo ut per hoc constitutum 3 duos simul debitores nulla nouatione facta nactus sis . Et donec fuerit solidum persolutum, manet obligatio No nisi tamen principali debitore antea exculla aduersus pecuniς costitutς reum instar fideiussoris agi poterit . Potest SE sic fieri constitutum, ut alium pro se soluturum quis constituat. Quanquam & ille alius si nolit de constituto minime teneatur,no aliter, ac si alium pro te fideiussorem ἰα constituas. Quod si ita dictum est, fatis tibi fiet, &a me, M ab illo, si ille non consenserit solus pro rata teneberis, longe aliter,si disiuctive dixeris satis tibi fiet, aut a me, aut ab illo. Naillo no consentiente solida in te manet obligatio. Si nauic impersonaliter sit diruina, satisfiet, nihil dictum esse magis est l. Porro scire debemus aliud esse constituere se soluturum, aut se fatisfactura: Nam qui soluturum se constituit, non fatis facit costituto si offerat satisdationem: qui autem se satisfacturum constituit, si pignus aut fideiussorem dedit, non amplius tonetur, quit nihil intersit quemadmodum satisfaciat m. Ante omnia vero ut consistere possit constitutum, animaduertendum est debitum aliquo modo antea esse F oportere quod constituitur, siue ex naturali de ciuili caussa obligatio sit. Veluti ex caussa emptionis, dotis, tutelae, aliove simili con tractu. Sive natura tantum debitum n sit, ut in obligationibus quae inter patrem & filium, fratresue sub patris potestate constia
pecu I autheri. Κeuando.C. de conili pecunia.
63쪽
S. Iliones. Paraphrasis in titulum
o l. starer a tutos fiunt dicere possiimus o . Sive etiam honoraria actione non σἐ m b. debeatur, Vt quum pater aut dominus de peculio tenentur p. Non vero si iure tantum ciuili obligatio sit q, nempe si futurae na ...hi ' nae rationis spe, id te accepisse colassus fueris, quod re vera tamen redii. non accepisti, quaquam dc huic debito fide iustor accedere possit. 1 il .ue a Nam cuicunque obligationi fideiussorem accedere x posse, ideo dui, autem receptum est i , qua fidei habendo nihil firmat aut adiicit sed obli- illo xlxu- gationi simpliciter accedit, & eisdem ipsis exceptionibus, quibus t g. i. instit. reus sese debendit nititur, quod in costituto ita non est illud si qui-
de fideussi. dem tam veterem obligationem confirmat,quam nouam etia Peryr μ' se adiicit de actionem parit. Ideo talem obligationem prius deside ἡά. iii ἡ Iδx quin i si Pre possit. Atque adeo verum est debitum antea esseh Mἡ d. ' Oportere quod constituitur,ut etiam nihil agat qui id quod no de-
iussi beri certo sit, tamen constituit x, neque sorte quum usuris quq noni iba. Fab. debebantur constituta usurae veniunt Sequitur & constitutumi ι,5 ά. Πδxuram Conditionis debiti : quanta is teneatur is qui citerio- , . i. s. ab re dic soluturum se constituit 1, aliudque quam quod debetur pro cocti .pecu. debito constitui possit, sicut Sc res pro re solui potest: visi quis cen, L a quoa tum debens aureos frumentu eiusdem p rech constituat . Ad lice dem. etiam oportet in constituente esse constituendi animum adeo ut, i. i. s. FE.'ζO qui inutiliter stipulatus est cum utiliter stipulari vellet, Sc noEbdem. sibi constitui: de constituta pecunia experiri no posse responsum 2 l. i. dum sit, quia non animo constituentis,sed promittetis id facitam esset . qui eodem. Quoniam ergo de eo quod antea iam debetur costitutum semper si i ta tu ε. solum Constituentis pactii exigit, nulla scilicet stipulatione inseruum terposita. Nam alioqui ubi stipulatio interponitur,& ciuilem oblis ibς hi gationem habemus, non elucescit honoraria. Equuntur de actiones depeculio, quae in persenam a Praetore in uetae aduersus patrem dominumve comparatae sunt: de pluribus autem propterea loquimur, ut ostendamus de peculio actione non unius alicuius tantum generis esse, verum tot esse actiones de Iopeculio,quot M principales obligationes 1unt, quibus filius familias aut seruus obligantur. Et inde nonnunqua dicimus actionem
aedilitiam. de peculio h, mandati quoque, depositi ς,& tutelae hquod harum veluti principalium actionum quibus adiicituro coiλ
b l. iii .g. cui cogruit. E. de pecu l. e l. depositi illo titu. d l.i.C. quod cum eo iditionem
64쪽
ditionem naturamque sequatur. Vnde aut temporalis, aut perpetua censetur φ. Aduersus igitur patrc, dominumve impuberem f d. E.. etiam,vel bonae fidei tantii possessorem g, has de peculi t actio. anna. T. nes ideo Praetor introduxit: quoniam licet exf Quae hic de domino cotractu delictoque filiorum vel seruorii, ipso j.
cr struo cui pecub iure ciuili non teneantur, aequum tamen Prae- g l. eo t&coces m est tructi - ,πι- tor arbitratus est peculio tenus eos codemna- pQ ς ε iis
M. ω, Iosia taureta Iepctant '', creditoresque a patre conuentis h l. su. CFunt,aci. ue a misi' a- Mum debitum copensent i . Est enim peculiu de eod. m. tio permissa est, transfe- quasi pusilla pecunia a pecore ois pecuniae ruat. fundamento dictu, S eae eo cc sistit quod parsi- eo enti. monia sua quisque parauerit, vel ossicio merue Ia M. Vartha quolibet sbi donari. Idq; veluti pusillu propriumque seruoru Uψ s filioru qui in potestate sunt patrimonium i quanqua revera n O st, Elpiti.pii qua loqui desbia peculi profecti th quod de rebus paternis vel do li. D. c . . minicis proficiscitur de quo hic tantii agimus administratio fi- i l. peculi liifamilias sit,possessio aute & proprietas i patris ipsius, taetsi bo 2h .. ' . nis patris publicatis separetur hoc pecultu, & - 1
t filio familias tribuatur m. Peculium autem ad- - tru.C. Mi qpq Τ 'se' uetitium quod cui ab auo paterno vel mater- '' no aduenit,vel cognatorum testameto aut alias forte fortuna) hu tholog bius loci no est ex quo pater no nisi nomine fili) cuius est proprie- n l. non. tas,patris vero i usu sfruinas SI t aquam administrator legitimus solii. C. de conuenitur Π. Multominus Sc Castrense ne hq qμφὶ b t Ea peti cae υς q cultum huc pertinet quod a parentibus Vel co--
re obinia. ipse filiusfamilias aliunde acquisiuit quod nisi r
eis pleno iure quaeratur. militaret acquisiturus no fuisset ' . Ite M quas 4 iacian Castrese peculium quod ex publico munere, nat. Ma.F. aut sunctione aliqua, operave etiam ex priuatis persenis filiusn- r i. 'ea, milias adsequitur p. In quibus pro patres amilias filiusfamilias ha c d is betur q, illorumque nomine ipse conuenitur x. Caeterum aduer- peeul. sus patrem vel dominum si etiam cum filio aut scruo cotrahi pro- s i. si Ahibuerinis, adhuc manet actio quia nihilominus interdum eisde seruum, in persenis peculium permittunt,tenetur: donec id citra fraudem de non improbe ademerint. Nam postea extra omnem obligationis nexum securi sunt Attamen creditores quum filio agere no pro- ''
65쪽
ἡόaόἡ ψ ' hibentur '. Summa etiam cum ratione hoc in peculiu Praetor ii putauit quod dolo malo patris aut domini factum est, quominusinae da.sum- peculio esset, aut si etiam peculium intrincari in necem credito-φ rumpassi x sunt. Non solumque id peculium est quod ab iis con-V l. hori ci Cςisum est,Verum id quoque quod ignorantibus quidem iis acquitum eode. situm est,& si reciscent pasturi erant esse in peculio I. Nascitur enim crescitq;, dc decrescit, atq; moritur instar hominis peculium. Si id acquisiuit seruus quod dominus necesse non habet ei praestare,id peculium est,& nascitur: quia si tunicas latum aut aliquid simile quod dominus necesse ei habet praestare peculium non est. , i , . Cxςscit,quum auctu fuerit, decrescit, quum res intercidunt, mori-lium masei- tur quum adeptum η sit. Haec vero actio licet in patrem dc domi- xur eo ςm, num proposita sit, eisdem tamen non c5petit: quum dc sine actione suo iure id de peculio deducere possunt, quod tam ipsis debetur, quam eis qui in eorum potestate, tutela, aut cura sunt, quom a Veli l. te ultu risimile non est in peculium id concessum esse quod sibi debetur aute dedu- peculium nihil aliud est,quam quod seruus domini permissu se-Gψ ς04ς paratim a rationibus dominicis, α traditu habet: deducto inde siquid domino debetur . . Nullumque priuilegium est quod patri, minorve praeponatur, quum eX persona filii, aut serui conues nuntur c. Pro incle non aliter quam peculio tenus condenari possunt, nisi certe aut iusserint, aut in rem versum sit quod contractum est: vel etiam tabernς aut cuiuis negociationi alu institore scilium aut seruum praeposuerint. In quibus casibus actioni quod iussu, de in rem verso,& institorie locus est, de quibus suo postea loco dicem' Verulame si quid filiosamilias aut seruo debeatur quo verbo qua-hi aias tum ad struxi attinet abutimur, factumq, magis demonstramus, citiosa. & a. ad ius ciuile obligatione reseramus insolidii patri & dno agere. 4ός permittitur: ς tenetur & filiusfamilias insolidu qui contraxit tantisper salte dum in potestate est l. Nam sui iuris estemis no nisi in- t m ex quantu facere potest caussa cognita exco tractu antea inito code-
r. delud. natur g, eciam si haeres patris ex minima quidem parte fuerit ii, eorumque prius habenda , -
' sui iuris filius est contraxerit . Sane filiosa' rcem credirere qui ha-h l. iii. s. senti sacerdρti m mutuam pecuniam, dedit ei qui eidem antequWm sacerdotium obtineret quod eo. pecuniam quoque credidit, in sacerdotii stactibus praeferendum es e. pratus de C indi G.l3 . quod cum eo. .
66쪽
De Aionibus. 5.Item quispo hilante.
milias condcinnato aduersus patrem datur in omnem casum iudieati actio de peculio, etiam si huiusmodi actio fuisset, ut eius nomi i U; .s in ne pater alioqui de peculio conde nationem pati no deberet, quia in iudicio filiusfamilias contraxisse videtur, ac proinde non origi ῖς μ' nem indicij spectandam,sed ipsam iudicati Veluti obligationem si Liapo Delictum etiam quoties actione eX contractii concluditur,ut si in siti it otii. deposito, vel tutela filiusfa. male Versatus sit, pater de peculio qua- ii, , tenus tantii id locupletatum esset tenetur: i insolidum velo filius' et 'ref. n. recte conuenitur i . Tenetque de peculio actio, etiam si nihil in peculio sit quil ageretur, si modo fuerit rei iudicatae tempore m. ''Quod si posteaquam de peculio aduersus dominum actum esset is
ante rem iudicatam seruum Vendiderit, etiam eius pecuth nomi- pectit.
ne quod apud actorem quavi crit damnandub ciri Nam culpa sua is is fisa
I Temest&amoqiiς ex iureiurando in factum a Praetore datur, cde qua etiam latius disicrendu suo ordine sequitur: que ita demu . in locum habct, si quis aduersario postulate,& iusiurandum deseren si qte, pecunia quam ab eo peterct des eri sibi, cive cuius defensor aut IZDiate.
procurator citet, iurauerat MaXimum cient in rc medium expe-d endarum litium este ut risiurandi religionem iamdudum existi- ψmatum est,& in usiim Vcnit, ut &vim transactionis, ac solutionis plussu laesi. Obtineat t. maioremque habeat authoritatem, quam res iudica- fi de iure ta q. Quod fane, quia pleniorem adhuc inter u -n3. t Hic inuumeros lari A pretationem exigit, ut manifestiis liqucat, eXcrandi esse sco e ηt plo rem ipsam ostendemus. Semproni US cum dum enim tuterpretei, DR a Titio centum aureos peteret, iusiurandum ς'ης '' ei Titius detulit, vel etiam procurator eius, qui qaut uniuersorum bonorum administrationem sustinebat, aut cui id ipsum nominatim man- .. edatum fuerat, vel qui etiam an rem suam pro- dum quod curator ν esset iureiurando delato ut vel imprimis necessarium ex conuenest, nam alioqui suum deferre iusiurandum improbum est et) s νψης RQ iurauit Sempronius eandem centum aureorum summam quam s d. l.iii.
petebat sibi deberi, & id quidem confestim delato iureiurando, eodem. ne si postea ex interuallo iurare paratus sit nihil hoc iusiurandum proficiat , quia ex quo delatum est, iuratum non est . ue si ..., Et id quidem ea semper forma fieri debet qua delatum est, si Meq. eo .
nos abrogatos morsisses e lector monedus erit, quum eoru plerique uia
67쪽
eerit. y I. remit. tit. T. illo tit.
s.Si qui sulante. Paraphrasis in titulum .
non illicitum iusiuradum improbatae religionis delatum sit, quod
4 i non pro eo haberetur, ac si res in iusiurandum non esset admissa non aliter ac si propria superstitione iuratum x esset. Neque aliam cer- Exod.e. te iurisiurandi rationem licita esse sciendum est, quam per Deum cs, si . ' Verum. Caeterum qui per alienos deos deierat suae ipsius defectio de iureiur. nis testis V est. Eo ergo iureiurando, delato, suscepto,& praestito si ς necdum Titius qui detulit soluat, Sempronio aduersus eum in fax l. actori. etiam datur actio. Idemque dicendum erit,si iusiurandum minii. άἡ ' praestitu sit, sed remissum. Nempe si quum iurare paratus esset Sempronius, gratiam ei Titius fecerit contentus voluntate suscepti iurisiurandi y: quod& absenti ignorantique remitti potcst R. Enimuero eum a quo iusiurandum petitur, soluere aut iurare Om- , i LisA nino oportet si non Ieferre iusiurandum malit a. Alioqui manifeaebod. stae turpitudinis & confessionis est, nolle nec iurare, nec iusiuran- , i lucis a dum referre h: nisi sorte iustam recusandi iurisiurandi caussam haaum. & ad beat is cui delatum es φ . Quemadmodii autem actori de quo hac- pecunias. tenus dictum est ex iureiurado a se praestito datur actio, ita dc reo: Ebὸ ir qui iurauit accommodatur exceptio, si postulate ex aduerso acto- re Sc iusiurandum deferente, reus se non debere iurauerit, de qua j iij. quidzm eXceptione suo postea loco plenius dicturi sumus. Et qua-uis in personalibus iudiciis de quibus exemplum tantum posuimus, ex iureiurando exceptio sola reo pro potita sit, in realibus tamen iudiciis si rem de qua quaeritur vere suam esse iurauerit,dc nopetitoris rem non esse tantum dixerit quia sola tum copeteret exceptio) non modo habebit exceptioncm, qua posscstionem suam onec tueri possit: sed M actionem,si res forte ab eo possideatur qui iusiuvlii .eum. l. randum detulit 4,ebiae qui in cius locum successsit, etsi in rem suc- seq iliorix cesserit: aduersus alium vero nihil hac actione uti proderit, quum e Lane α- alij nocere non debeat quod inter alios actum ς est. Neque resert uum reali agitur, anquirenassia est eiurauerit, caussiete p. rei tam expresserit, necne quia facile semper intelligitur generalis iud. caussa domini i Vnde non sollim in factum actio, sed Mutilis reis l. si actos Vendicatio competit. Quod in personalibus iudiciis longe diue ff. de iure- sum est. In quibus caussam cur debeatur, exprimi oportet: nisi ex his quae antea acta sunt, expressam fuisse caussam constet: quum ea semper caussa satis intelligatur, de qua quaesitu fuit, & ad eam non aliter resertur iusiurandum, quam rudicis sententia ad acta ipsius
tit. e l. generaliter .C. eodem.
68쪽
De Actionibus. s. Si quispostulanου. is
r liti, b. Proinde si Titius iurauerit aliquid tibi vendidiste, tam ex
empto,quam na factum agere poterit. Veruntamen si precium nominatim non expresserit, ad precium consequendum recte Titius tecum aget. Quod & in reliquiis personalibus actionibus idem dicendum erit Plane per hanc actionem non illud quaeritur an ei qui ea experitur, pecunia debeatur: sed tantum an iurauerit, quasi satis iureiurando probatum sit. Posteriorque iurisiurandi causa potior semper habetur, adeo ut neq; de periurio postea quaeratur. α Diuinam nanque ultionem satis habet contempta religio nepe exitium t. Non lainen propterea iis eXceptionibus uti prohibemur, quae iurisiurandi vim dc religione mit plectruriameu ποι ni me subuertiit, veluti si quis ut iam diximus)rium ροut cum decre- rem me vendidisse iurauerit, & rem petat, ut iis atque etiam critii i ' preciu se luat excipere potero, nisi de eo quoq; V ι ἡ soluto nominatim iuratum m sit, aut si in frauno. kuque. 6. q. i. o. dem creditorum iusiuradum debitori delatum 3 ulti. db. lcs sit, aduersus iurisiurandi exceptionem doli ex Cui si papae. q. t . cr czpto creditoribus proderit v, vel etiam si rite ina si qiis maior.c. de iuratum non esse contendas, dc ea forma qua transilit, oportuit, eumve iurasse qui non potuit, eo saltem deferente qui detulit: veluti furioso, prodigo, aut pupillo, alioque simili, cui rerum administrandarum ius non est Q : quanta is earum personarum iusiurandum aduersus,omni modo custodiri debeat, qui contentus eo fuit quum de-- ferret P, vel postremo etiam si in ea caussa esset, in qua iurari non possit. Est M aliud quoddam iurisiurandi genus ad causit agnitionem spectans, quo a non aduersarius defert, sed a iudice supplend probationis gratia defertur l t. Idque ab eo cuius interest, si ne- . ... , gQch conditio postulet, ante litis coclusionem postulandum est . Post quod exactum non- no , Mei dum HV V-m P in urit . - ussam ager interponit. σ no in st- idque ui mirandum aliquando in purga plenae probationisset tionum desertur. Iusiurandum etiam in litemplementum adhibetur: est,per quod lis ex affectione iurantis aestima H oue modo de usi tur, & in arbitrio iudicis est. Item & iusiuran-
ut decernat iudex litι Iantium alterum iasse interposito iureiurando examinodum siver quibusdam centrauese
iureiur. let t. nec erit. I. dato eodem.
69쪽
9. Parnales quoque. Paraphrasis in titulum
c l .eum & dum,quod de calumnia i appellatur s, quo actor reusque nihil ca ς iudices, C. Iumniandi animo sese m caussa facturos polli- ., bH. 14 centur . Aliudque quod ad futurorum confir- ' Huius iurisiiurandi lo
ρ is antea orat Duraduim,qu ties lis insicialitet constituta esut,ut libuis nudum I EB narrationem contruent pars altera o semet, isem a calumuia sacare affirmaret,altera itidem sacramento interposito pe si ubi c.ipi uti restode et, an ea ster. ι crederet necne.Quae postea formula Fraucisici Ginstitutione abrogata est, cT huius loco permisum est partium utrique a iudice petere,ut lupet capitulis ultro citroq e prop sitis aduc arius interrogaretur grauissima mulcti ei imposita, que carumniae causa fact m proposui ἡ,aut improbe inficiatum ese constiterit. .
i. 'husE a. maxi ne ex partium conuentione t interponitur. De quibus C.s adere. quia hic non agimus,ad reliqua transeamus.' In oibus hodie prope
rescriptis,quibus cretramum restis η' impetramus,haec fere semper aduri solet cla uia, ut restitutionem impetros ab idoneo pontifice iurisiuranssi religione exoluatur,ueque in ea rem aduersarius uocatur,ssed ue cause cognitione sacramenta haec ab episcopo uel arche episcopo iud criminati remittuntur,eque ιμπ μαmβGVide Guido pap. q.i 4 O. Paena
ro intro auxit ciuibus no naso lans Hic monendi erimus x l. si quis
Io introduxit, quibus poena solam ab eo cui nihil adest petimus: tametsi nihil nobis quoq; . absit, Veluti de eo primo loco exemplum erit, μ' i ρmvei ἡρc μυι qui aliquid ex albo Praetoris corrupisset , i quo es Amisi ui nimirum in tabula quadagipsata Ndealbat taxes e. Haudquaquam Priae torum edicta pro rostris publice propone- tamen propterea neglire moris olim fuit,ut scirent ciues quod ius de gendas, quoniam c siquaque re quisque dicturus esset. Edicti pr to- iis minimὸ uti praei H Di verba sunt h. aec: Si quis id quod iurisdictio t utimum. Iudicisi is perpetuae caussa, non quod prout res inci 'im re t 'em ius aedit, in albo, vel in charta,vel in alia materia P- positu erit, dolo malo corruperit: in cu quinquaginta aureorum iudicium, quod populare est, dabo. Verum in eos qui inopia laborant, corpus torquendum erit . Sed δί qui edicta proposita dolo malo corruperint, falsi poena plectuntur I. Atque etiam lege Iulia pecu lo latus, si quid in tabulis publicis depictis deleverit, vel induxerit: η modo id quod palam expositum est, ad usum publicum& perpetuum propositum sit. Nam si quid temporarium M priuatum sitis.set, ut de aliquo in ius vocando, aut aliquid eiusmodi,prout res incidit,
dis quae pserunque ar bitrariae siunt hit im
70쪽
De tactionibu . I . P. ales quoque. II
cidit, cessaret haec ' actio: quantiis neque id quidem impunitum amansurum sit, sed pro personae delictique qualitate pinnam e tra O. i. ordinem a iudice statui oportebit. Si plures sint qui corruperint, sustulerint,vel horum alterum fieri mandauerint, omnes insolidutenentur b: adeo ut non sufflatat unum eorum poenam luere dominusque pro si Ogulis seruis suae familiae quae album corrupit, in ubi. solidum teneatur, quonia plura sunt facta, quisque liquid conr . L ia . ferens ad album corrupendum, Praetoris maiestate laeserit. aod iii. in damno iniuria si dato aut conuicio alicui facto idc est, in quibus . i hsinguloru proprium est maleficium, quia tanto maior est iniuria, ἡ..ε. tiquanto amplioribus admissa: ibique sint iniuriae, quot & personae ihi . facientium e. Verum in furto aliud est, quum non in singulos fa- . i iis miliae seruos quae furtum comisit, poenae persequutio detur: sed id Rud.l.A- praestare sulficit, quod praestandum foret, si id unus liber fecisset, ne ex delicto tota familia dominus careat: f idque ideo tam Varie sui . Atia in furto constitutum est, quoniam quum id a pluribus commissiim eis. est nihil magis nocet, quam si ab Vno commissum esset: Idemque s au. a fluin omnibus reliquis ex delicto poenalibus actionibus eande caus- rei dein-sam habentibus, in quibus quoties corpus aut familia deliquit,sin- iuriguli insolidii minime tenetur g. Si tamen no tam ex delicto si qua- g litem hi ex delictopcent petitio sit,ut si plures in eo de cornaculo habitct, unde aliquid deiectu aut emisit in est: In queuis actio datur, δί quide insolidui quoniam impossibile est scire quis deiecerit vel citiu- Aquit. derit, Sed hoc ita ut si quum uno actu fuerit, caeteri liberctur. Reatus etenim omnium inhabitatium ab alieno facto originem sum psit h. Porro quoties poenae petitio cum rei persequutione mista hi. iii.eum est,& ut intereste petitur,quando scilicet actori abest, reo in nihil Madest, aut cotra quan uis ex plurium delicto eo de tempore c5misso Σόεba singuli insolidum teneantur, perceptio in ab uno alterum liberat, quum nihil amplius actoris intersit i. Ite aliud est poenalis actio- i nis exemplum in libertum,qui patronum in ius Vocasset quum id non impetrasset. Constat enim inter dominum A seruum nullum quem.sae. regulariter consistere possit iudicium , t sed inter patronum & Iibertum s pe incidere potest cotrouersa: ita ta- sin.
,-- men ut interim semper ratio reueretiae habea- si quod vi K. - Ο tur. Simili modo a Prietore vetitum eman ut clam.
inim est , de quo pisisse cipato filio patri diem dicere sine praecatione