장음표시 사용
251쪽
V netigistit. Imp. 't. circa Sacra. 2 ines in duplici pene classe sunt. Aliae enim calas aperiunt, cur in reservatum Ecclesiasticuli nullo tempore consenserint. Aliae vero cur 4llud ipsum reservatum . contra eorum approba
tionem & voluntatem paci religiosae insertum, nullum sit atque irritum. De prioribus, qua circiter decem ex actis publicis γ) Auctor Atonomiae annotavit, non est quod multum labremus. Nihil enim illis aliud probatur, quarq uam fuisse & justam ea in re Protestantium titionem, quo dato non continuo inserre licet ergo lex, 'uae petitionem reiicit, nulla est aut i valida. AEquitatis plenissimae sunt miseri popili preces, quibus contra fiscalium edictorum irri
moderatam severitatem rei familiaris levamen quaerunt, manentibus nihilominus edictis, si Rex
illa noluerit abrogare. Et quid si nunc, quiάPontificia disciplina discesserunt , apud uilip
niarum Regem instent, ut defaecatam ab huma
nis traditionibus Evangelii doctrinam sibi suisque subditis in Provinciis suis liberam permittat; quid si publice fateantur, se non posse salva coim
scientia in regias constitutiones consentire, quae salutiferum Augustanae Consessionis usum prohibent ι quis non aequum eos petere videt Z quis non excusatos a consensi, qui obsequio sito peccatum fovet ξ Quis item vero ex eo publicas loges tollet, quae Corruptae religioni contra lucem patrocinium praestant Z Est enim, ut ante diximus, in jure regio, cuiuscunque religionis publica auctoritate & praesidio docendae arbitrium: laquamvis si Princeps falsam amplectendam iu-
252쪽
aro De Summa I . Potestate circa Sacra. beat, lex ad obsequium non obliget, quod Deum offendit et manet tamen ea legis vis es efficacia, ut subditi nec veram contra hostes Ecclesiae Imperio civili armatos contumaciter defendere, nec per Violenta media propagaro, Rux loc pu-hlica ad commodius pietatis tuae exercitium im adere possint. Quae cum in apert iniuria it se habeant, quanto magis , ubi non de tam anu Varum salute quam externis bonis agitur. Nemini in toto Imperio per Ecclesiasticum reservatum ad coelestem veritatem via obst ruitur,quata ut aculeath satis Ferdinandus argumentatus
est , non , necessaria Fundationum sequela dependet et sed cavetur tantum, ne dignitates Ebona Ecclesiastica ad Protestantes perveniant.
itior profecto adhuc longe haec lex est , quam Ethnicorum Caesarum , qui Christianam fidem
professos ad nulla publica munera honoresque admiserunt , cui legum rigori tamen omnes libenter paruere, dummodo , persecutionibus &vi abstinuerint. Neque cum haec ita dico , aut Ferdinandi inexorabilem adversus aequissima Protestantium desideria animum probo, aut tu
Iorum aecuso constantiam, in consensu non praestito sortiter & pie exertam : nisi enim suae fidei
praeludicium creare voluerint, consentire in illud non potuere: sed illud saltem volo, non ea dem rationes, quae Protestantes propter dissensum suum excusant, etiam Eccletiasticum rese vatum irritare aut perimere.
l. as. Nec hoc adeb ipsos religionis nostrae Proceres latuit, qui in Osnabrugensi conventu omissis bis omnibus causis, quae quam verae sunt,
253쪽
Ap. V. De Legislat. Imp. 't. circa Iaera , actam nihil publicae legi nocent, ad propiora tela Confugerunt, desectu nimirum legitimaepotestatis ostenso in condendo illo ad Catholicorun pratiam reservato et id quod hoc ordine abunde tibi visi sunt explicuasse. In religiosa pace ver his claris & conceptis interdictum esse,ne Status Imperii, quicunque tuerit , in usu Augustanae Consession is turbari possit, sed in eiusdem ut o subditorum , bonorum, dignitatum S iurium quieta & pacifica possessione, relinquendus sit: atque hanc regulam universialem iam pridem in annis superioris seculi quadragesimo primo &quarto cum adversarum constitutionum abro gatione,nec non quinquagesimo secundo in Pa saviensi transactione placuisse Tum Elector te Collegium , cum prima quasi iacies religiosiupacis anno quinquagesimo quinto adumbrar tur, nullam mutationem qua ivisse , nec salvo pudore petere potuisse,ut Evangelici in conventu ad pacis negotium continuandum & plenariam aequitatem constituendam indicto, ius suum quaesitum desererent, religione sua tanta contumelia adsecta , ut inter causas & modos dominia dignitatesve amittendi recenseri debeat. Quamvis vero nonnulli Ecclesiastici eo tempore petierint, ut voci Status, vocabulum secularis, per modum restrictionis adiiceretur, id tamen ab eis minime obtentum esse, sed rem in sua latit dine, Recessibus de Anno as i. & . Congrua relictam. Equidem hic Catholicos exceptio nem sibi quandam a regula fingere quam de s cularibus tantum Statibus intelligunt. De Ec Hesiasticis enim, inquiunt, longe aliud in articu
254쪽
a aa De Summa I . Potestate circa Sacra. io , pacis, undnaedemer per reservatum Elci siasticum constitutum est. Verum enim vero non intellectu selum, sed &sensibus comprehendi , hunc articulum oblisatoriam legis vim numquam habuisse, quod in illum, tanquam correctorium generalis regulae Statuavangelici numquam Consenserint. Esse autem unicuique in Germanorum juribus vel mediocriter versato notissimum . in Romano Imperio nullas leges ferri posse , nec antiquas authentice explicari, nisi Consensi omnium Statuum e praeterea ita' Passaviensi tractatu cautum esse, ne in causis religionis m ora ad praejudicium minoris partis a s tenderentur. Cum itaque ad validitatem Cuiusque a ius cum voluntas, tum imprimis pote
gem defecisse, quibus non licuit Constitutiones Imperit,ut & religiosam paCem pro lubitu, absque Protestantium, qui semper contradixerunt, consensu moderari. Quod ver5 Catholici hie gerere soleant, articulum istum ab Evangelicis ad arbitrium Ferdinandi remissum esse , id e diametro adversari resibiosiae pacis contextui & Imperii actis, quae luculenter testantur, nunquam hic consensisse Protestantes, sed Ferdinandum Regem pro Caesareae potestatis vicaria plenitudine ita decrevisse, quae potestas tamen & mand tum non illud potuere efficere, ut suae Majestati
ius fuerit Statibus invitis legem dare. Sane non posse negari, fassos esse Evangelicos, se suae M testati non posse modum faCere, quid ex manda ta potestatu Caesarea velit hic decidere. Sed in eodem
255쪽
RV De Legistit. p. 't. circa eodem seripto pro se verbis expressis declarare R inreservatum nolle consentire : ac quoniam' factum inserendi reservati nequiverunt impediare, idcirco petiisse, ut saltem verba quaedam mitigarentur , quo ipso tamen non magis probasse reservatum, quam libellum confitetur, qui apud actorem instat, ut illum mutet, omissis aculeatis verbis: Assecurationem verb& subscriptionem in fine Recessus ad id se determinare, quod firmuter & concordi omnium voluntate sancitum iiam vero in pace ipsa religionis exprimi, Euan gelicos in dictum reservatum non consiensisse: imb se dissensum suum omnibus Comitiis iugi ter testatos esse, adeb ut Ferdinandus Imperator Anno i s G. 3 . Febr. spem fecerit, memorem ejus contradictionis se futurum, & Maximili nus in rescripto quodam Caesareo Anno i s 66. idem caput controversum duxerit,quod ad alios tractatus remittendum, &cum reliquis religi nis punctis,qui adhuc sub iudice, ad Christianam concordiam reducendum sit. Quamvis ipsi Protestantes nequaquam id controversum existiment, cum nihil aequius sit, q uam ut iuxta plurimos Imperii Recessus, nullus Statuum, sive Ecclesiasticus sit, sive secularis, ex religionis causa contemptum sentiat, vel Imperio suo, dominiis, bonis, dignitate & honoribus spolietur. Haec tunc Status Augustanae Consessionis. f. 26. Ad quae Catholici ordines scripto contrario, per modum gravaminum exhibito , r sponderunt; No negare se, sed Catholicos Status semperante, iii, dc post facta' religiosam pacem ex multis invitarumis rationibus conten
256쪽
22 HI . Potestate rena saera.disse, quod mutatio religionis, desertio Ecclesia- .stici Status , voti&prosessionis,dignitatum&commodorum Ecclesiasticorum, quae possessor nullo alio titulo, quam ratione sui Status habet, lirivationem ne uariam importet,&hoc in re-igionis pace verbis Certis nec ambiguis post longas disiputationes communi omnium utriusque religionis Statuum consilio & voluntate libera decretum, iuratum, Caesaream Majestatem in . Capitulatione ad totam religionis pacem sine
exceptione obligatam . nec non Cameram se Cundum eam, nullo articulo excepto , iudicare
iusiam esse. Et res erre omnino nihil, solus Episcopus , Praelatus aut Capituli sodalis sciente &consentiente Capitulo deficiat; an & Capitulum
cum eo, articulo de uno vel pluribus, ct sic de toto Capitulo collective agente r Desinere enim Capitulum esse eo ipso, quod religionem mutat, di eandem esse prohibitionis rationem apud omnes, quae apud unum Vel plures , nimirum in- eapacitatem talium possessorum quoad beneficia Ecclesiastica, promanantem ex iure divino, . fundatorum dispositionibus, generalibus Ecclesiae Catholicae nec non Imperialibus Constituimonibus , & novissime Statuum Imperii Anno οi s s n. constitutis ac iuratis foederibus. Adhaec secundum jura civilia & Canonica nec Episco
pos nec Capitula esse prohrietarios dominos iurium Ecclesiae, sed nudos Procuratores, administratoresque , qui universo Nilini Ecclesiastico privatis pactis nullum damnum dare possunt,
cum uno contra dicente servetur jus toti ordini.
257쪽
e p. R. Deret lata .pori risca re Passariensem diansactionem in gratiam Augustanae Consessionis addictorum de Autonomia in beneficiis &Practaturis immediatis concede ' da ad essectum retentionis dipnitatis & hon horum Ecclesiasticorum nihil decidere; nam ex aut ato Anni is . Recessu Contrarium dispar ' . re, qui libertatem religionis quoad dignitates ci' . Ductus non admittit, sed Principibus Ecclesiasti'. cis, qui fuga sibi consuluerunt, aut vi pulsi sun reditus ti beneficia integra contem M. Posito vero, sed non concesso, priores Imperii Recessus Autonomiam in Fundationibus immediatis ad , tempus quietis causa admisisse , Pacem tamen religiosam in hoc passu omnibus anterioribus Constitutionibus derogare, ex qua etiam, non aliis legibus, decisio Autonomiae statibus Augu-' sanae Consessioni addictis praetensis, petenda sit - Multo mineis per verba religiota pacis generalia,
quae status Augustanae Consessionis ex reli o - , nis causia turbari vetant, probari libertatem Eccclesiasticis beneficiis mutata religione utendi. nec hanc illo tempore vel Caesareae Maiestatis vehStatuum Ecclesiasticorum & lecularium mem. tem fuisse, eiusmodi libertatem verborum capi ' unculis confirmare. Secus enim reservato Emelesiastico opus non fuisset, per quod Catholi ci) Status sibi specialiter cavere voluerunt , pol, quam adversa pars prioris articuli generalem sensum nullo adiecto restringi passa est: nec vias deri aliquem ob religionem gravari, qui amississe propria culpa iuribus,si nolit amice cocedere po' eos ordine Iesitimo exuitur , ad quos illa debi- to acquirendi modo ininrvcnienta pervenerunt:
258쪽
irs De Summa Imper. potesate circa saera.
nam Cum detentor neC titulum nec possessio
nem habeat, non debere spolium dici , quod ab eo injuste possessum avocatur. Quodsi objiciatur, Augustanar Consessionis Status ad istam lubertatem respexisse, & per generalem clausulam Catholicos obligare voluisse : responderi a se,
eam intentionem unitaterem legis aut contra-
. eius vim non potuisse operari, cum primis, quod factae pacis tempore omnes immediatae fundationes, exceptis paucis, in Catholicorum manu fuerint, quos perpauciores suis beneficiis extu hari iniquum tuisset . Non pertinere ad Prot stantes reservatum Ecclesiasticum, sed ad Ecclesiasticos Status, quorum patrocinium non rogatos siuhipere haud deceat : illos nullam libertatem religionis petiisse, nec mandasse Protestan. tibus, ut alieno nomine agerent. Quam Ecclesiastici Electores principio Tractatuum mentem habuerint, nihil referrer ad conclusionem & id attendendum, quid recessui insertum, non quid media actione hinc inde iactari consuevit. Qua Ilionem , an mutatio religionis Catholicae modus sit &causa amittendi Ecclesiastica dominia&dignitates, pace religiosia definitam: satis famae & honori, nee non conscientiis Protestantuum prosipectum, nec reservato libertatem impe diri, quae non in eo consistit , ut Augustanae Consessionis socius beneficium aliquod Ecclesiasti- Cum habeat. Frustra in elidenda exceptione 2 regula laborari,quae a Catholicorum parte non agnoscitur, nec ab allegantibus probata est. lintrosque articulos religiosis pacis essentiales partes ene, dc singulos aeque obligatorios; non Co u rigere
259쪽
CAPH De Legislat p. Pori circa Sacra. 2a γxigere se invicem, sed singulos manere in suo vi, gore, ut 1 Majestate Caesarea & Statibus concepti & placiti sunt. Quamvis vero Ecclesiasticum reservatum mentionem faciat dissidii inter Status ex illa occasione habiti, tamen Confessionistarum assensum ad effectum obligatorium eo sussicienter adhibitum, dum illud caput ad Im peratoris decisionem remiserunt et Glicet ejus remissionis religiose pax non meminerit,eam i men, & proinde etiam consensium ex actis Imp xii clare probari. Cum enim Status Catholici in omnimodam Augustanae Confessionis liberatatem dc suspensionem Ecclesiasticae iurisdicticianis nollent consentire , Protestantes conditi
nem fecisse, ut probata iurisdictionis suspensi ne ipsi quoque a suo proposito destituri sint
Quare conditione a Catholicis impleta alteram etiam partem ad reservati Ecclesiastici probati nem ex natura conditionati contractus obligatam fuisse , nisi ex capite non subsecuti im- mementi totam pacem evertere & rem in statum pristinum restituere velimus. Praedictam ad Ferdinandi arbitrium rei contentiosae remissionem ex supplice Protestantium lubello uberius probari, quo fatentur, senestire modum suo maiestati dare, si proposito consta ter inhaerere velit , saltem consensum suum deprecari , ne conscientiam laedant. Unde patere, Status Augustanae consessionis eo rempore ple nitudinem potestatis Caesareae decidendi Comtroversum articulum , nondum in dubium vocasse, ut nunc faciunt, sed agnovisse dispositionem Caesaream quoad effectum obligativum &
260쪽
α13 De Summa μ'. potestare ebea saera. in soro civili cum aliis pacis articulis acceptasse, actis insisper pro labore gratiis, ti obsequio pro- . misso. : Porro probari consessionistarum com sensum inde etiam , quando clausalas quasdam 'articulo I Cauarea majestate concepto inserer das curaverunt , scilicet, quod Status in hoc 'puncto non potuerint convenire e quod Ecclesiasticarum dignitatum renunciatio famae & honori Augustanae confessioni addictorum nocere
non possit: & ne haec dispositio amicae compositioni praeiudicio st: quae omnia tunc I Ferdinariis
do concordiς causa impetrata sunt: ut vix in tanta. momenti re Protestantes deceat consensum adhibitum cautela quadam causidica , in contemtiosio foro usitata suffaminare. De potestate Caesarea , quam Augustanae consessionis Status
maligne totius Romani imperii probro fugitilent, non esse operae pretium multis agere. gnovisse eam Protestantes non tantum tempore
factae pacis per remissionem illam , dequa supra dictum e imperante Maximiliano aliquotannis post, porrecto Anno 1 s τό supplici libello,
quo gravaminum suorum eXonerationem Petentes inter alia in recognitionem supremae imhisdictionis Caesareae Imperatori supplicant, nora lesi e necessarium, imius asterius alterius ve tis assensium expectare e competere Caesarem
Maiestati tanquam summo Capiti & Delansoricum legum, tum nullare oppressorum omne ios S plenam facultatem interponendi ossicio m obes eum ,& procUrandi, quaecunque publicae saluti ac tollendae dissidentiae conducere vide metur. od si itaque Status Augustanae C