Henrici Henniges, De summa imperatoris Romani potestate circa sacra. Liber vnicus

421쪽

so De Summa I . Potesate Hrea Sacra. uti, di petitioni pro citatione ad videndum se ci clarari clausulam adjunsat cum refusione e pensarum damnorum & interesse , illius virtute

restitutionem quoque bonorum & damni dati consequitur , imo si omissa in supplicatione clausula demum in replicis eadem restitutio per implorationem ossicii Judicis petatur, stupplicam eis voluntati quamvis lirae adhuc satis fit. f. s. sicut vero Imperator iurisdictione maveligiones publicis legibus admissas ab aliorum

iniuriis defendit: ita prohibitas eadem refrenat atque punit, quod argumentum est de haereticis puniendis accuratiore ingenio 1 nobis explicat Eum, in quo petita venia invidiam deprecamur, si nobis non licet ex omni parte nostratium Theologorum iudicio stare. De testabilem pros di perniciosum errorem haeresin oportet esse, qui omnem legum indignationem & iras pene innus excipit: non verborum acerbitates odii modum Iciunt, nec iura suppliciorum et ciuicquid in iudiciis facinorosos terret, quicquid laudabili saevitia delicta expugnat, id facto qua si impetu inhaereses vertitur: allis scelerim certae sunt poenae : Haec una insania saepem,gis quam dolus to . has tu risdictionis vires exarmat. Quod Cicero de piratis dixit & praedonibus , eos communes esse omnisi hostes, cum quibus nec fides esse doheat, nec iusiurandum commune, id parum a est, quin leges in haereticos sanciant, adeo sibi mclio suo & severitate placent. Primo ta) publicumcrimen constitu itur haeresis, ad cujus accu-

Q Magenh. ad O. C. p. a, tit. s. vers. sciendum tamen. D l. . g. r. C. de Haeret. de Manich.

422쪽

ue s:

P. VI De Furi dict. p. aisca Sac' as Isationem quivis e populo admittitur, idque citra instriptionem & periculum sui , si orthodoxussit. Jure communi enim, ut calumniis modus aliquis sit nec bonorum civium fama salsis crim, nationibus temere pulsetur ab accusatoribus inscriptio requiritur , b) ad idem supplicii obligatoria, ubi calumniari deprehensi fuerint. H ius exceptio in haereseos crimine aliqua est, e quod Orthodoxis, quicunque voluerint, absque metu & damno propalare licet & accusare. D 4nde generalis quaedam ἄ-i-- & exclusio , Communicatione iuris socialis , quod reciproctinter cives est , haereticos sere ab humanitate summovet, certe humanitatis ossiciis & civitater Q Huic enim hominum generi nisu ex moria hus, nihiI ex legum commune sit cum ratero. Consistit vero, ut distinctius explicemus, ακοιν--νia illa, & si ita loqui fas est , incommunicabilitas. Cum in privatione αἴ-δP. 6c aptitudinis illius ad rem aliquam habendam, quam justitia attribu-trix. seu ut vulgus Ethicorum loquitur, distri-hutiva resipicit: tum iuris stricte sic dicti, quod expletrici iustitiae congruit. Aptitudo dc ad publica negotia refertur, ec ad privata: ab utrisque excludit haeresis suos patronos : Ita via, quae caeteris civibus ad munera & honores publicos, qua Ecclesiasticos, qua civiles, patet, illis occlusa est& sacra. In Ecclesiasticis e) nustus sit haretrucis miniseriorum lacus Episcopi se curiss

423쪽

Ixtin celebrandi centra priventur : co) -- venticula tam diurna quam nocturna non comtrahant : nus ρμblice via privatim convocaa at aram via circulos contrahendi ιribuatur L cuθαν. quam in rem ipsis Omnia loca ad mu'tur , esub Ecesesiarum nomine teneam xu ,siveo cenaca appessentur vel etiam Dec . nua , e 1n privatis aedibus via Acis Mum Heartibus comam praebere videamur e his aedibus mel locis pravatis Eceti a Catholicae et Micaturia Boc interdicatur hu omnibus ad titanias L. ciendis nocte velle pro is coire conventibu

424쪽

CAP. VI. De Iurisdict Imp. eirca saera. 3Eecusas construere , ne vel ulla ratione conventiculis illicitis indulgeatur. Porro cum officii sit Sacerdotalis ore & libris Catholicam fidem cles endere, haereticis hic etiam silentium imperatum , non illis de errore haeretico dismiani asperversitatemfacinorosi dogmatis adserendi, non contra venerabilem Chalcedonensem Synodum aliquid dictandi vel scribendι edendi aut aliorum dicta es scripta super eadem repra ferendi ius est : Q Libri haereticorum diligenter conquiri debent & flaminis e uri. Breviter penitus ut constet, Catholicae Ε clesiae cum haereticis nihil rei Commune esse,C tholici nominis honore & praejudicio privantur, velut abdicati filii, quos propter morum & vitae turpitudinem moestissimus parens familiae suae

iuribus ic dignitate expellit: igitur desinana

sectatis Asia alienum vera religIonis nomen assumere, se suis apertis eriminibus denotem tur , Atque ab omnium submoti Ecclesiarum liminepenitus arceantur.

I. 6. Post Ecclesiasticas dignitates etiam a civilibus muneribus arcentur haeretici: Q prohibeti tur enim Magis tumerere, es dignitatem habere, aut jus dicere, aut defensiores aut patνει civitatum feri , ne habeant licentiam vexare aut judicare Christianos aut Episopos. Solvuntur ignominiose cingulo militiae, S O nusim ad aliquam astrare militiam debet:., B b s non

425쪽

3-.De Summa Imperi potesate cirea Sarem non officiorum aulae,non cujuscunque pu-hlici honoris digni sunt, praeterquam si munera illa oneribus magis cohaereant quam dignitati &emolumentis: illa enim perferre leges quascunque sectas volunt, Q ne videantur hominiabus execrandis contumebos ambitu immunitatis beneficiumprasitisse; itaque so curseus,

etiam haeretici . omnium civitatum onerosis,

quin etiam militiae seu diverses inciis facultarum in per natium munerum obligati sunt: in militiam coguntur, qui ex genere coho

ratinorum sunt et hi enim manent opera quidem 'sinenteου . non ossenisvis autem neque in Orithodoxos tuta exequentes, in publicis vel privaris causi. Ad officia pietatis inviti compellum tur , ut se suis orthodoxis sectarii patres etiam ultra modum saeuitatum fisarum alimen erogent se reliqua nec cria, or conjunganr in matrimonium orthodoxis , or dent δεια se antenuptialeae dotiationari Porro si quae privilegia commodo & bono civium ab Impe. rantibus data, eorum virtus hebescit in haeretia eis & emoritur,praesertim si contemplatione religionis indulta sint , quae Catholicae tantum legis se aioribu prodesse oportet : VJ Denique rescripta in eorum gratiam emissa nulla dicuntur di invalida. Haec est illa ἀκοι νία in publicis

rebus. ν

426쪽

CAP.VI. De gurisdict. Imp. circa Sacra. 33. 7. In privatis negotiis & communi hominum vita ante omnia sa) honesto bonorum civium consortio indigni habentur e mox omne commercium cum illis interdicitur, non tantum quae inter Vivos geruntur, cum nec ipsis aut haereticorum coetui b) donare aliquid liceat

voluntate venit, sive per testamentum, sive ab intestato. Amoventur ab omni Dccelsione, qu libet titulo veniente e nee filii Haeredes eis exis re, aut adire permittuntur, nisi a paterna pravitate disce serint : nullo etiam discrimine imter militare & paganum testamentum facto. f. 8. Si quid egeni pauperesque beneficio Christianorum& ex Reipublicae commiseratione accipiunt, id in solos orthodoxos erogandum e siectariis omnino ab omni libertate & elee- .mosynis eXclusis, ne quos leges cum summa miseria& sordibus conflictari volunt, eos intemP stiva humanitate alii sublevent.

g. Jus stricte sic dictum praecipue impe-xio constat in personas, S dominio in res de de-hito enim hic nihil dico utrumque in poenam

haereticis aufertur: Imperium primo paternum, quod jure Romano civibus in liberos utriusque sexus competit: π) vetantur enim illos ex coniuge orthodoxa susceptos suae disciplinae Con Crare, quos omnes orthodoxosfieri oportet.

Deinde herile seu dominicum : g nam servi

427쪽

ς De Summa Imperi potestate eirea Sacra. μι ra noxams ut, si dominum crati uari curirante. ad Ecclesiam Catholicam servitio fita Dore transierint. Dominio rerum vel indirecto exuuntur,prohibita icilicet alienatione γ) cum Inter vivOS , tum ultima Voluntate ne quidemni liberos haereticos et his enim summotis avnati cognati ve proximiores succedunt vel directo es ipsorum bonCrum ablatione, quae fit b) publicatione & o confiscatione. S. Io. Sic omnibus bonis & ad culusque imiuriam nudati sectarii inutile siunt terrae pondus& vivum ei vitatis cadaver et quare ne oneri sint civibus aut offensioni, d) pelluntur civitatu

bus, o perpetuaque deportatione & D eractio plectuntur. . I: - id miseris nunc restat,nisi sima &vita ἔ sed tamen nec ipsa ista austera legum di

in intemerata relinquit, g irrogata perpe- infamia. propter quam ch) testimonia

eorum iudicialia aut in totum reprobata, aut sal-

quae Manichaeis dictatur, nec non illis, qui priora interdicta co transgredi,aut illicita docere

tentaVerint.

. . . Ia Non arbitramur verb quemquam iudicaturum, quas hucusq; poenas recensuimus. omnes in Omnis generis haereticos c6currere:Mitius 'VI 'α -8 1 r d l. s. . LG'a

428쪽

CAP. VI. De Furisdict. Imp. circa sacra. 'Itius enim temper alii puniuntur aliis, prout m destius innocentiusve delirant : imo vero inter ipsas poenas gradus quidam sunt, ut qui levioribus non emendantur,in graviores succedant: Ita

Apollinaristar primo Episcopos & Presbyteros aliosve Clericos creare vetantur: non parentibus exilium surrogatur cum facultatum amisissione. Manichaeorum tamen criminosia religio

confestim suos clientes securi & gladio donat, quemadmodum & hodie Anabaptistarum furor ex Caroli V. ob) constitutiones anguine profano

insanientium eluitur. g. i 3. Haec supplicia, quae longa serie enum ravimus, ipsos manent haereticos : In fautores earum, receptatores, libros scandalosos aut legentes aut non deferentes, denique in eos, qui cum ex officii ratione debeant, frigidi haereticis irascuntur, aequi animadvertitur : so ita sentiunt aucctoritatis imperatoriae aculeos, qui eos

domibus suis damnata provisione defendunt: d) ita privata aedificia, in qua Domino permittente Uel convivente conventunt, veneranda

Catholicae Ecelsae vindicantur, ita procurator, qui hoc nesciente domino fecerit, decem librarum auo multam,vel exitium si sit ingenuus, metastum vero post verbera servilis conditis-nis sit, subit : Ita, o qui habet libros Manichaeos , Ornon manifestat eoJ, ut comburantur,

punitur. Ita, qui indignitatibus es militiis sunt , sollicite eos, qui in=o sunt consertio,

429쪽

3 3 8 De Summa I .potestate circa Sacra. inquirant se prodant,quias comprehensub vi

nichaeus dixerit, siciri nosi talem a quibu

iam, congrue rori puniuntur, ut qui eadem δε- liquerint,t amet sinon sint tales eadem enim d linquere videntur hientes quidem delinquem tem , non facientes autem istum manissum. Ita statuitur a condemnatio centum librarum

auri coni a oscium Praefecti urbi, Ipraesidiale quinquaginta ,siquid hommodisieri vel Ap ιiaco vel privatis adibus conceditur. Ita, O qui discendi sudio adierint de infausta haeresidis si antre, decem librarum auri, fisto Imperiali inserendarum jubentur subire dissenium.

Ita ex nova Friderici Imperatoris constitutione. ι si Dominus temporalis requisitus es admonitus ab Ecclesia terram bisam purgare nes xerit ab haretica pravitate, ps annum a tempore monItionra Hapsum terra usus exponitur Catholicis occupanda , qui eam exterminariae haereticis absque usu contradictionepossideaneo infidei puritate confervent, salvojure Domini principalis, dummodo super hoc nustum praestet obsaculum. Ita idem Fridericus d Credentes praeterea . receptatorM O defensorreofautor re haereticorum damnat ,Amiters tuens, ut sipas quam quilibet talium fuerit ex

communicatione notatus satisfacere contempserit intra annum , ex tunc ipso jure sit infamis, nec adpublica officia seu consilia ves aci HAgendum aliquos adhibeatur, nes adtesιmonium

L. 3. s. r. C. Eod b l. s. s. r. C.Fod. 0 Auth. Si vero Dominus. C. Eod. de Haeret. & Man. c. Aut. Credentes Praeterea. C. Eod.

430쪽

- nium admittatur est etiam intesta MisAut nec' usandi liberam habeat facultatem , nec ad ' hareditatis successionem accedat. Nostinpra serea ei super quocunque negotio , sed use aliis re oondere cogatur et quod si forte judex exiit ' rix, ejus sententia nubiam obtineatArmitatem,

nec caussa Aliqua ad edim audientiam perferan- η tur: Si verosuerit advo-tus, θω patrocinium a nustatenus admittatur: Si tabellio, infrumem ' se per ipsum confecta nianus penum momentii censeantur. s f. I 4. Habes genera poenarum, quibus Prina cipis jurisdictio in haereticos armatur. Inter ibs las verb quaedam sua aequitate propediem assen- η sum impetrant, ut quae remotione ab Ecclesia dco muneribus Ecclesiasticis expediuntur: quae enimii injuria est lupos ab ovili exigere, praesertim Ovio na pelle contectos, ut securius noceant λ Exclu-ir dunt seipsos fidelium coetu & juribus Ecclesiaeo excidunt, qui spiritum Veritatis relicto in adve s sis eastris merent : Quid enim negotii est luci cum tenebrist quid virtuti cum flagitiis Τ Aliael, etsi iniquiores vitae, qua ob animi crimen de forti tunae bonis periclitamur , tamen vix hodie a sapientioribus in ius vocantur et Fere enim con- sentiunt, haereticos a Magistratu coerceri posse multis & contumeliis. Fortasse fama aliquos' moVet, exilium, bonorum confiscatio & cum si honestis civibus omne sublatum commercium ξὸ sed id nulla de causa, si cogitent, non omnem hinia resim tam graviter nocere , sed illam tantum, is quae impietate & cruda pertinacia inter alias e