장음표시 사용
221쪽
sus ex eadem regione conspexi. Haec ille mihi perscripsit. Hanc historiam plane confirmat altera similis, de qua Suellanus IJ ita:Nos vero i s ii . quum TraiecIi morabamur circiter quartam horam noctis vastis um , ct fre inauritum ventum obseruauimus: a quo se uniuersa fere regio devastata est, Suesse quoque arbores collise. Non multo post olerae mihi superuenerunt ex Ludovico de Montealto, Regio Consiliario integerrimo, quae significabam in Lombardia igneum Pavonem ster caelum aduolasse; e quo, quum euanuisset, tres magni lapides deciderunt: quorum
unus ad i6o.libras,alius ad 6o. alius ad i O .pondere accedi bat. Fuerunt autem seulphur i,or non nimis dura. Ex quibus aperte constat,ex ima tellure sursum attolli qtrandoque multas ignitas exhalationes, & hoc anno ijs aerem inferum quo inque refertissimu esse. Sed redeamus ad pensum Cometam. De motu circulari Cometae, num indicet , aut e ciat aliquid apud nos, o quomodo. Cap. XXXI. SAne motus localis in Cometa geminus obseruatur, aIter orbicularis , communis omnibus corporibus a primo mobili raptis, ex ortu per occasum in Ortum, alter proprius, quo recta, vel obliqua via sertur ab una pa rte caeli ad aliam, utpote ab Austro ad Aquilonem; quo modo fere motus est Cometa noster,ut antea fuit obseruatum. Si quidem primum sermo sit de communi motu circulari,Cometa motus fuit ab ortu in occasum, per accidens tamen , admotum supremi aeris,in quo vel urin loco relidebat. Ceriatum est enim contenta corpora per accidens moueri admotum corporis ea undique continentsS,ma Xime quae sensibilem densitatem obtinuerint. Nam aerea sensibili deci sitate carens, & non undique circundatus a vase concavo laeuissimo, non circumducetur ad celerem etiam gyrum
vascuh;quod imposuit Cl. Galilei Discipulo Uiro docto de Cometarum loco Aristotelem non audienti, non api
222쪽
comparanti vasculum apertum cum aere undique compleis flente Cometam 3 & aerem tenuissimum rarissimumque, sensui effugientem, cum sensibili densitate substantiae Cois meticae ; similiter non recte comparanti caeli sornicem , &igneum elementum, undique circum ambientem supremi aeris totam regionem, cum aperto vase desuper non amplectente, contingenteue contentum intra sui vacuitatem aerem. De quo sane motu Cometarum orbiculari locutus A risto tel es, a it faJ Supponitur enim nobis, mundi eius, qui circa terram, quantum sub circulari est titione, esse primam partem exhalationem siccam, o calidain. ipsa autem,es contenti sub*sa aeras adhuc mustum ,simuletia is duc tur circa terram a Latione, o motu circulari . . Quum autem uertur, o mouetur hoc modo,qsacunqi contigerit bene re p. rara eximns saepe ignitur. diu a propter dicimus Acri et sparserum sidor m dissumus. auum igitur i u talem condensationem inciderit proptersuperiorum morum priocsium igneum, neque sic multum valde, ut cito, se ad multu is exurat neque sic iubile.ut extinguatur citosed maius, est ad multum: semul autem ab infrius accidas ascendere benerem νatam exhalarionem hoc sis stesia Comat inde mox: Quam
do igitur in ipso infriori loco principium consistentiae fuerit ,per se auaret Coiseris; quando aurem sub astrorum aliquo, aut non
errantium,aut errantium,a motu constiterit exhalatio, tunc Coa
meres sit horum aliquis. Non enim apud i a astra coma sit ; sed quemadmodum Area circa Solem,ct Lunam Vparent, asequenis res. & paulo poli: .Quando igitur iuxta steliam se a Muerit talis concreιior eadem necesse est a parere latione es moueri Commim,qua quidem furtur stella; quum autem constiterit per se,tunc
tardante videntur; ealis enim est DIIo mundi, quι circa terram. inum igitur in orbem ducatur totum elementum ignis, &ssib eo contenta suprema regio aeris amplissima ; Cometae cuncti, qui sunt in illo aere, necessario mouentur Rariter in Orbem una cum ipsi latione primi mob:lis ; cum hac tamen differentia, quod altiores Cometae, qui carent motu
223쪽
proprio, ut pote accensi in materia de se stabili & una, videntur assequi motum stellar, sub qua semper nobis apparent ; in seriores vero Cometae tardiori latione diurna mo-λωt b uentur,subdeficientes a motu sideris; assidue nanque motus diurnus aliquid suae velocithis amittit in mobilibus inis serioribus , ut omnino denique fatiscat in infirma parte supremae regionis aeris, aut in suprema mediae. Porro mo intus iste circularis Cometae nihil apud nos per se potest e Lficere, ad quos non pertingit. Indicare tamen potest culminationem Cometae super illarum regionum Lenith, Ω-
per quas quotidie perpendicularis fit; & quum ista culminatio rationem habeat causae remotae calamitatum in re gione nostrate, ut infra suo loco patebit ι propterea motus iste remo te signat calamitates istas . De motu Comet.e proprio, non orbiculari, quomodo fiat, se indiacet, ac efficiat mala in regione nostrare. Cap. X X XI I.
ALius vero motus Cometae proprius est, quo per se
fertur, non in gyrum circa terram, ad motum continentis aeris vllum ; sed vel recto, vel transuerso , siue obliquo tramite sertur per aerem. Qui quidem motus in Cometa nostro fuit Obseruatus ab Australi parte sere ad Septentrionalem, nimirum ab asterismo Leporis, per uniuer- iam longitudinem ingentis Orionis, & indς per Tauri caput, & Virgilias, ad caput Medusae, & Persei constellatio-Morus G. nem, in cuius humero sinistro dissolutus euanuit. Qui sa- ne motus fuit excursio ignis per exhalationem combustibi- uia, . - lem ita dispositam, ut in aere supremo secundum longitus.. dinem fuerit extensa a Lepore per Orionem , atque Tauri caput,& Pleiadas, ad Medis' caput,& Perseum, non ita recto tramite ad amussim; quemadmodum videmus discurrere flammam per pyris pulueris lineam in terra extensam, ubi ex uno pulueris termino scintilla immilla ignem accen
224쪽
derit; vel, ut exemplo utamur Aristotelis, amo suo puluerem pyrium non li i bentis, s a J velutis quis in palearum cu- et mulum, o multitudinem impulserit titionem, aut ignis prιnci μ' ' ς' pium iniecerit modicum. Videtur enim huic mitis se sederum Cometicorum discursus . Qua de re Peripatetici recte philosophantur etiam apud bibenecam etsi frustra repugnan--7.nat.
rem: Placet ergo nostris,in uit Cometas sicut faces, sicur ιabas, 'μ'ς 'rnabesque, est alia ostenta caeli, denso aere recari. Ideo circa Septentrionem frequentis me Vparent, quia illic plurimum est aeris pur/. Ergo non stat Cometes forocedit' dicam:Ignium m do , alimentum sevum siquitur. Suamuis enim ille ad suprema nisus cst, tamen disiciente materra retroiens ipsi dscendit in aera quoque, si dextram Luam . praemit partem. Nulla enim illi via e d qua illum υena pahuli sui duxi illo repit; nec ut 'Lia procedit se dot ignis pascitur. Euare crgo per longum tempus apparet,se non cito extinguitur: Sex enim mensibus hic, quemnos Neronis principatu laetis o vidimus, spectadum se praebuit, in diuersum illi Claudiano circumactus; Ille enim a Septentrione in verticem surg ns, Orientem petist semper obscuriorii hic ab eadem parte caepit, sied in Occidentem tendens, ad Meridiem si xit se ibi se Fubduxit oculis. Videlicet ille humidiora habuis,ese aptiora ignibus; quaprosecutus est: huic rursus et berior fuit se
plenior ν gi'. Huc ιυq. defendunt,inuitante materia non it meis
reiquum hic in dextrum motus sit,ille in istrum. Omnibus autem stellis in eandem partem cursus est, idest contrarius mundo. Hic enim ab ortu voluituν in Occasium, ille ab occasu in ortum erunt . Et ab hoc duplex his morus est, ille quo eunt, ct hic quo auferuntur. Hic aute adnotamus inter Senecam, & Plinium de Cometarum dii ratione discrepantiam , Plinio scribente cJ Cometis breuissimum tempus quo cerneretur, spacium septem dierum annotatum. longis limum octoginta , quum phis uec Seneca sex mensium Cometam se vidisse Neronianum, neca dedu-
Plinio non ignorabilem, namque Plinius floruit sub Vespasian ob post Neronis imperium . Sed forte PliniuS de CO- ω tillatur.
225쪽
metarum quo frequentius obseruato locutus est, Neroniaisnus enim forte singularis fuit, aut v num saltem Ierosolymia tanum socium habuit, annum integrum sub Tito per seu rantem,cuius Plinius notionem habuisse debuit; sed fortas sis haec antea scripserat. Quicquid sit de proposito Senecae Plinij q. dissidio : ex relatis a Seneca nobis cogitandum est de nostro nouitio Cometa, magnam exhalationis fumosae copiam, veluti lineam quanda in physicam debitae latitudinis, extensam ab asterismo Leporis , & per totam longitudinem Orionis, traiectis deflexione quadam Tauri capite, simul &asterismo Vergiliarum, ad caput Medusae, Perseiq. sinasium humerum diduci in , ignis principium concepisse sub Lepore, qui quid in ignis continuato ductu illam maiateriam absumens , ad humerum usque Perseiens, uniuersa consumpta materia densioris e Ahalarionis, prorsus euanuerit in substantiam qua raritate sincerioris ignis, qua tenuitate cinerum atomorum in adspectabilem ; illa sursum ascendente in elementum igneum: ista deorsum decidente per aerem in terras. Et quum istiusmodi materies latior,&laxior extiterit sub Lepore, strictior sub alijs constellationibus, ab initio Cometa caudam habuerit ampliorem latitudine, ad instar vestia Nar scopae 3 deinde sensim angusta tam mucronis imaginem obtinuerit in cauda. Quia sciliacet exhalatio fuerit primum ardens in parte latiore sui, deinde excurrerit ignis in exhalationem angustiorem. E con- ν.niti tra vero contigerit illi Cometae, qui, ut ait Seneca ld J Atia c. l . o regnante, initio auaruit modicus ; deinde sustulit se, dis udiique, se et que a aequivoctiatim circulum venit, ira τι illam
plagam cati , cui Liae I ea nomcn cst, immensium extensus aquaret. Enimvero sic erat cxhalatio combustibilis illa disposita,locataque per aerem superum, ut initium ardoris conceperit eius pars angustior, quod in latiorem exinde sesem 1 irete. diffuderit. Similiter Aristote lis obstrua tu, feJMainastilia D ς 3- Cometes apparuis qηidem hirme ιngcis, se serenitate, a ve
226쪽
spera, Aristaeo imperante; o prima quidem die non paruit,tamquam praeoccumbens ante Solemsequenti autem apparuit quantum contingit ; minimum enim subdererit redi mox occubuit; lumen autem sie extendis vrique ad tertiam partem cati. eluti saLrus; quapropter se vocata fuit via. Prosecto stella non potuit, veluti saltu quodam, se ad tantam caeli partem extendere, nisi suisset ignis in accensa exhalatione laxiore; namque videmus ita, veluti saltu quodam , se se extendere flamam conceptam in puluere tormenti bellici breuissime in amplissimam molem. Quare motus iste augmenti, & d clementi Cometae sui latius infra determinabitur 3 vere motus non c si eiusdem numero mobilis permanentis, sed continua nouae fiamnas, qua minoris, qua maioris generatio, secundum proportionem magnitudinis accensi, & i flammati solvit:s ; nam, ut ait Ar stoteles f) Ignis perseue- sfJ iuuἰ
tiplex est, assidue subinde genitus, non excurrens proprie. Ceterum hinusnis , di motu videtur ignis etiam ad pabulum .descendere Aristotelis i t J obseruatu ; quo nos etιam non fJ i. mere semel adspexurus , quod Eu.e sub lucernis posita exhalatio sumi a seu periori flamma accendit insiriorem lucernam mirabili velocitate. Profficto motus iste Cometa proprius, qui videtur m Cometa nostro suis se non orbic utaris , sed obseruatus ab Austro versus Aquilonem recta quadam flexuositate dirigi, vere visui non decepto cursus fuit ardoris per dispositam & locaram exhalationem in aere supremo sub caelo, nempe sub asterismis Leporis, Orionis, Tauri, Pleiadum , N Persei. Quum autem ardor ille iugiter exhalationem sibi subditam depascens, eiusdem ambustae cineresasIidue de pluerit, arque depulerit in terras, in quibus degentes homines perenni respiratione illos intra corpus non attrahere non possunt, sub atomorum in adipe et ibi-lnim specle replentes insimum aerem, per quem totum v O-
227쪽
litant Cometae subiacentem; motus iste proprius ostendit,& in causa remota pa riter est,ob quam ardor, quem ducit; -& cineres quos de pluit, promoueat alterationem temperamenti atra bilarij, unde mores ad saeuitiem oriuntur. Cuius alterationis, & morum , illi cineres inspirati cum aere , sunt causa proxima ; ut antea satis ostensum est. Non est autem iste motus, siue ardor iste per somitem suum ulteriorem, priore consumpto in cineres, discurrens visui, signum affectionis malae nisi subiectarum regionum, super quas culminans Cometa depluit suorum infaustorum cinerumsset.nati atomos. Illud tamen recte, vel inuito Seneca IgJstellae Co-ς 3 39 metae quae rardius feruntur, grauiores ideo sunt, quia lento
motu suo culminant super easdem terrae plagas diutius ι in quas propterea cinerum suorum maleficorum uberiorem copiam depluunt. Recte quidem Plinius hJRefrre arbitrum tur sapientes in quas partes frantur Cometae: nam ex ijs in subiectas regiones maleficos cineres depluunt. Illud autem obseruatu dignu in hoc motu proprio Cometarum, quod plurimi tendunt ab Australi plagam Septentrionale, nulli fere a Boreali tendunt in Australem: cuius ratio gemina. C- Vna quidem, quia motus caeli celerior est procul a Borea squi concitatior impellere potest principium igneum insu-
ais, Aias . biectam sibi ad perpendiculum exhalationem; quae conce- βε ε m, ptum ardorem postea comunicet Aquilonari magis exhalationi . Altera vero,quia exhalatio magis Australis,ut rarior de calidior, facilius incenditur, quam densior de minus
apta facile igniri ab initio 3 quae tamen ardorem concipit a vigente iam igne in ardente Cometa Austrahore. Sed haec etiam late superius. De quiete Cometarum, an aliquid indicet, e sciat ve. Cap. XXXIII.
Nonnullos vero Cometas aliquando stetisse sine motu locali, nobjs apertissime constat non solum e profanis
228쪽
sanis autoribus erum etiam e sacra pagina. Nam apud Iosephum historicum de bello Iudaico scribentem habemus, ut antea quoq; notatum est aJDenique miserabilis populus,rL saltib ν. iis quidem fallacibus, Deumque calumniantibus, credulus erat. ςδp' Cerris vero prodiglys es suturam seolitudinempraenuncianIibus,
neque attendebant animo , neque credebant; sed velut arsoniti, nec aut oculos habentes, aut animas, edicta Dei di imulauere.
Modo quum supra riuitatem sidus STETIT simile glaio speranny perseuerauit Cometes: modo quum ante defectione 'imipbelti motus ad die Estum Admorum populo conuemente soc auus autem dies erat Aprilis mensis J nona hora nocturna, circum
Aram itemq. templum ramum lumen essu st quod Cometae naturam etiam habuisse videtur) ut clarioimus dies putare- ιαν : or hoc inque ad mediam permansit horam: quod imperitis quidem bonum augurium esse videbatur : sacrorum vero peritis, prius quam eueniret, statim djudicatum est. Augusto quoque Caesui dudum in aere sublimi supra rupem Tarpeiam in Capitolio, praemonente Sibylla, visum fuisse Cometam eandidum cum erigie mulieris in ulnis habentis infantem,
ibiq struxisse proinde Aram PRIMOGENITI DEI, te
statur ex Nicephoro,& Suida, & alijs autoribus, in Ecclesiastica sua historia ibi Em. Baronius, ut antea notauimus. H tom. r. Cometes etiam illa stella Magorum stetit aliquandiu quie- δpp 0 36-'scens absq; motu cisupra locum,ubi erat puer Iesus: Et ecce se stella,quam viderant in Oriente,antecedebat eos, que dum ve '' mens OTARE I supra,vbι erat puer. Videtes autemst. Ea gavisi
sunt gaudio magno valle. Et intrantes domum inuenerunt Pue rum cum Maraa ma re eius,or procidentes adorauerunt eum: se apertis thesauris suis,obtulerunt ei munera,aurum,thus,o myrinνham. Itidem Cometa sub forma Columnae, qua Deus honorificavit Israelis populum exeuntem ex AEgypto, eum q. duxit diu per desertum, non semel STETISSE dicitur; nepe tum separans Israelem ab insequentibus eum Egypt a se tum ostendens Hebraeis, quo loco deberent oportunae ca
229쪽
a J Exo. ra strametari. Hyollensq. st Angelus Domini, quipraecedebat castra Israel, abji post eos, ct cum eo miser Columna nubis, priora dimittens post tergum STETIT inter castra Aeraptiorum, or castra Israel: nubes ten brosa, illumιnans noctem, itaυt adse-rnuicem toto noctis tempore accidere non valerent. Et inferius IHE o. ra. feJ Ingresso autem illo Tab rnaculum fueriνis, demndebat C lumna nubis est STABAT ad ostium , loqui baiuxq. cum II 6. Cc ynentibus univcrsis quod Columna nuns STARET ad ostium Tabcrnaculi.Dabanter. Usior adorabant pirsores tabemaculoruInεxo. ostrorum . N adhuc infra si Necpocrat Moysis ιngredi rectum foed ris, Nube operi nu omnia,s mai state Domini corusiante, quia cuncta Nubes operuerat. Si quando Nub s Iabi maculum deserebat, proficissebantur sil istaι θιν turmar suas: Si PEM DEBAT ZIs r manc sani ιncorim loco.Xubes quVpe Domini CP SABAT per dii m tabcrnacul se Ignis in nocte, vide nil. bus cunctis populis Israel per cunctas mansones suas. Noster vero Cometes an vere sine motu steterit aliquand Iu , certum non est. Illud tamen certum est, ultimis diebus appar tionis su ar tam lento motu sub asterismo Persei larum suisi
se,si vere motus est,ut sere quieuisse visus sit. Quibus tan .et quies aliquando fuit,illa quiete duo sortiti sunt; primum ut in ea parte determinata, super qua constiterunt, euenta monstrarent, vel agenda . Sic orientalium M igorum Cometa, dum stetit immotus, ostendit pijs Regibus locum ubi degebat Puer Diuinus adoratione latriae sibi colendus. Sicilia Hebrsorum Columna Nubis & Ignis,dum staret in deserto prorsus immota,significabat Hebraeorum populo locum ubi mansiones habendae sibi forent. Sic Augusti Cometes ille splendidus, in se referens imaginem Pueri Dei, Matris vinis innixi,demonstrauit illi locum in Capitolio ad rupem Tarpeiam super qua stans ffulserat ubi construenda sibi soret ARA PRIMOGENITI DEI: &postea, nobilissimum Iouis Capitolini toplum ibi a Christicolis euer- sui concederet in Dei Genitrici Mariae dicatam, sub titu-lo
230쪽
Io nouo ARA C A E L I. Quae latius antea notauimus
ex Em. B ronio . Alterum a Cometae statione pronosticatum, siue promoueri, producique natum, est calamitas in parte determinata , super quam Cometa stationem habet . Ita Cometa Ierosolymorum urbi, Romanis obsessae, per annum integrum incubans immotus in aere, sub imagine gladij, non solum praemonstrauit excidium urbis illius, Iosephi notatu ; sed etiam calamitatis eius, permittente Deo,causa physica quoquo pacto potuit esse ae pluens iugiter in aerem adustionis suae cineres, quibus & Romanoru, S: Hebraeorum mores efferarentur ad caedes, & immanitates horrenda si& execrabiles, quas eo bello contigisse, Flauius ipse de visu testis enumerat. Columnaris etiam ille
Cometes, qui medius inter Aegyptiorum castra STETIT VJ I castra istaci ; ut e parte sui tenebrosa iaciens in Ae- ΓιJExo. M.
gyptios adustionis suae teterrimos atomorum cineres , rebellem Deo populum & esse rare potuit adhuc magis in fideles;& Deo vindici deseruiens instrumentum interficere, submergere que uniuersum. Ita viciis me parte sui lucida monstrare valuit Hebraeis iter tutum per vias siccati maris,& per solitudinem. Non alia ratione Cometa stella Magorum, ut luce sua Reges Orientales pios duxit ad adorandum Dominum in domo,superquam STETIT ; ita statim evanescens potuit, permissu Dei, qui corda impiorum ex caecare solet, ac indurare, suis atomis per aera regionis Ierosolymitanae diffusus efferare crudesitatem Herodis in perniciem Pueri Iesu , ii mul&in immanem Innocentium Puellorum strage ita; licet effugiens Dominus m Aegyptum ab impij furore seruatus incolumis euaserit. Hinc apparet noli rum Cometam, ii steterit in Pcrseo, maxime minari regioni Perico lubiectae.