Alexandri Pascoli Perusini ... De homine sive de corpore humano vitam habente, ratione tum prosperae, tum afflictae valetudinis libri tres. ..

발행: 1735년

분량: 509페이지

출처: archive.org

분류: 해부학

101쪽

Carati . Qui causo medendo praestare

historia

urinam, aut per alvum, aut per alias axcretiones, humoribus peccantibus ejectis, plerumque solvitur . Hinc rigor in talibus circumsta hiis prςnuncium esse solet criticum. Victus vel in cauto tenuis esse debet humectans , refrigerans , sacilisque coctionis. Potiones iis non absimiles, quas pro curati

ne synochi , tum simplicis , tum

sermentativae paulo prius descripsimus, & ad causum curandum eligendae sunt. Intestinis a sordibus . clysteris ope injecti , abi tis, sanguis iterum . atque iterum si opus fuerit, symptomatibus se

dandis , educendus est. In praescribendis evacuantibus , fortioribus maxime, caute incedendum;

haec quippe, nifi Ienissima sint ,

membranas interiores irritando,& serum lymphaticum eκ tubulis exprimendo, febrem eκasperant quae contra extinguitur potius, sive saltem per haustus delinitur uberrimos, uti ante jam diximus, di uti imposterum dicturi sumus. Bistoria M.

D Arius Vir nobilis , corpore

venusto , nonnihil tamen gracili, temperamento calido, &sicco, idest bilioso praeditus, annum aetatis nondum compleverat

trigesimum septimum, tum quum post varios. in victu praesertim , errores , Menὶ Octobri , dum

animi relaxandi gratia ruri commorabatur, sebri ardentissima comreptus fuit. Is propterea . opem medicam quaerens . nobis sese curandum objecit. Febris principio lenis, & vix se istis percipitur .

Mox intensssimus eκ ea, ac pene intolerabilis succenditur calor o Calori associatur dolor capitis ace rimus, ac pulsans. Plurimum sitit. Λridam linguam, & fauces habet. Vocem clangosam edit.

Dies est morbi quarta, dc symptomata ingravescunt . Pulium explorantes , arteriam in carpo plurimum semper irritatam, ejusique pullationes admodum varias, valide licet sese explicantes. a invenimus. Urinae erant rubicundae , tenues, ac Perexiguae. Diu noctuque pervigil irrequietus conquerebatur. Libere tamen respirabat , ac optime decumbebat .

Oculi, ac facies universa bene se habebant. Quamobrem causum brem fore iudicantes, vivendi norma , ut supra , ratione victus sere praescripta , alvum , rite quamvis resiponderet , ad sordes nihilominus intestinorum magis adhuc expurgandas, clystere simplici concitandam judicavimus . Id prosecto , ut sanguinis missio praemeditata longe tutius fieri posset; quam diluculo postridie, die

videlicet quinta ex venis haemorrhoidalibus ad libram circiter prae scripsimus. Sanguine, venis jam adapertis, extillante capitis dolor longe mitior subinde semper eva sit; ac siti per haustus frequentes

aquae nucerianae expIeta, blando postmodum sopore Captus ad horassere quatuor placidissime quievit;

atque in omni laus dehinc melius se habere sensit. Die sexta corporis peripheria pluries defricata , ac cucurbitulis scarificantibus cervici , aeque ac dorso infixis, alteram sanis uinis libram educi curavimus .anguis floridus licet, sero tamen parce scatebat . Qua de re uequamsaepissime hauriret in dies ,

aut aquam nucerianam, aut homdeaceam . aut jusculum insulsum eum seminibus citri altera tum , praecepimus. Clysteres quoque quotidie miterandos, eo usque donec die tandem nona, procul ab omnierisi manifesta, una eum febre re liqua omnia cessaverint sympi mala, judicavimus.

102쪽

Quid se

iae, qui

LIBER LANIMADVERSIONES

PATHOLOGICA i. A Ffectiones universae, quae nos

praeter iraturam invadunt , contumacissimae quamvis, ac diuturnae, tandem aliquando cessent

necesse est , sive ad interitum , sive ad salutem corporis humani viventis sese solventes sve, uti non semeI contigisse in Praxio, servavimus , in alias affectiones sese commutantes . Id dupliciter

fieri solet . sensim videlicet , &l aulatim; subito & repente. Quum

ensim ad interitum solvitur affectio, tum solutio vocatur Marasmus. Quum sensim ad salutem ,

tum proprie dicitur solutio , sive Iasii. Quum subito, & repente in

utroque casu vocatur crisit. Hinc

vulgatum illud penes clinicos :sola untur morbi, aut per crisin, aut per osin. Crisis tamen passim usurpatur pro solutione aegritudinis subita , ac repentina ad salutem corporis humani vitam habentis . Quum affectio , quin vel interimat, vel plane solvatur, in aliam affectionem transit , tum dicitur Metaptosis , idest permutatio, fitque aut per Diadocten, aut Per Me- est D. Per diadochen, tum quum materia peccans ad partem ignobiliorem desertur ; hoc est quum superne deorsum , intus soras, &Procul a morbi soco, non sine aliquo saltem aegrotantis Commodo excIuditur. Per metastasin fit e converso . ouum nimirum materia

SE . II. CAP. V.

medium, per quod fit motus. M vens in eorum sententia est ipsa

natura, quae materiam concoquit peccantem, atque humoreS pravos

secernit, ut eos inde die extrudat critico. Μobile est materia peccans. Terminus a quo est morbi augmentum , tum quippe revera incipit crisis. Incipit videlicet motus is , quo natura , sive potius structura organorum corporis humani vitam habentis, per hum res , quibus adjuvantibus agunt organa, excutitur, ut ita dicam,& conatur, ut quicquid sibi noucongruum , atque insensiim est , egerat , excludatque. Terminus

ad quem est sanitas in crisi persecta, interitus in crisi mala sive

consueverunt Uetere.

lethali , vel status ei proximus , quum in aliam transit morbi speciem . Veluti medium habetur id spatii, sive intervalli, quod ab invasione morbi ad solutionem usque intercipitur. Praeterea motus praefatus partim dicitur Ioralis , partim alteratos V partim naruralis, eartim violentus. Localis dicitur ratione materiae peccantis , quae sane movetur , atque exagitatur , ut in crisi perfecta ,sive salutari per vias consuetas ex cernatur. Alterativus dicitur ratione animalis, sive subiecti aegro- totis , fieri quod minime potest , quominus quodammodo alteretur, ut vel per crisin salutarem convalescat, vel per lethalem intereat. Naturalis dicitur respectu naturae, quae , tamquam proprium instruis mentum 4 crisin movet primo. ut Triplen

motus genus sratione

et sis spenes Pliseos .

partibus ignobilioribus ajunt, & per se. Violentus aici-

moveatur ad partes nobiliores idque sere semper in perniciem aegrotantis . Solutiones hasce, motu quodam , neque perperam omnino, declarare consueverunt Μajores, ad lancem physices expendentes , m ens , mobile, terminum a quo, ad quem,tur, sabita ratione perturbationis, celeritatis, & certaminis, quod in organis corporis humani aegrotantis fieri debet, quum crisis intus intentatur, atque absolvitur.

103쪽

tiones quae qui Iuntur .

,ἡ salutaris , sex exigit condi- optimam Primo, ut optimis indice-erita re tar signis. Secundo, ut sit manifesta. Tertio, ut die sat critico. Quarto , ut fida sit. Quinto, ut

tuta. Sexto, ut conveniens tandem sit, tum morbo, tum nat rae, si ve constitutioni aegrotantis.

Persectam, & salutarem indicant crisin dies jussex , item & signa

coctionis optima; coctiones enim penes Hippocratem celeritarem 1udicis . crasis nimirum, is morbi si curitatem ostendunt. Quia vero, , non -concocta, aut in malos abs essus conversa , dolores , aut diuturnitarem , aut mortem , aut recisivam afferre solent . Denotant quippe maximam naturae irritationem , ejusque leges, & consuetudines , sive sunditus eversas, sive praeter- modum labefactatas. Crisin mani festam declarant evacuationes insignes , quae sive excernendo , sive per abscessus fiunt. An autem

die contingat critico , id ex iis educendum, quae de diebus criticis deinceps dicturi sumus. Fidam facit crisin , si nullas post se morbus relinquat reliquias, ex quibus supersit , nisi recidivae periculum, aliqua saltem suspicio Tuta est crisis , si erumpat cum lenibus symptomatibus, necnon etiam cum aegrotantis tes rantia .

Conveniens denique, si fiat per

loca conserentia tum aegrotanti , tum naturae aegritudinis , & constitutioni. Atque adeo conveniens existimanda erit crisis in Iuvene febre ex. gr. correpto ardente, si fiat per narium haemorrhagiam .

Inconveniens s in Sene per alvi Poscosioper. Her

fluxum. In morbo chronico confert , utplurimum, per abscessum. In acuto per eXcretionem. Crisis imperfecta, altera tendit in melius, altera in deterius. Illa, morbum quamvis non plane solvat, efficit tamen, ut affectionem, qua laborat. alacrius perserat aeger . Haec affectionem magis, magisque in dies exasperat. . Reliquum signa crisis alia sunt antecedentia , alia comitantia, alia subsequentia. Rursus antecedentia, tempus alia praenunciant, alia speciem crisis. Tempus crisis innotescit ex signis, tum coctionis materiae morbificae , tum ipsius morbi . Speciem crisis declarant ea loca, qua crisis adventura est, an per vomitum, an per urinam, an per sudorem &α Signa comitantia ea sunt, quae una cum crisi apparent , atque adeo crisin declarant, an bona sit nec ne, an persecta, an imperfecta &c. haec desumuntur praesertim ab ipsamet natura crisis, necnon & a causis crisin promoventibus . Iccirco crisis, quae fit per excretionem, judicari debet sal taris, &bona, si commode fiat.

Et ut commode fiat, qua tum ma-Vime requiruntur. sualitas laud bilis . Iuantitas moderata. Tempus oppartunum. Excernendi modus naturae familiaris. Humor excernendus laudabilis dicitur, si peccans,& coctus per crisin evacuetur . Μoderatae dicitur quantitatis, si excernatur ad justam mensuram; exiguus enim suspectus esse debet ; uberior quam par est, ener vae , atque adeo periculo non vacat. Tempore fit opportuno , si diebus erumpat criticis . F miliaris, si per loca conserentia ,& naturae commoda. Conditi nes tamen praefatae attendendae

sunt potissimum , in crisi , quae per excretionem hi. In ea quippe,

dentia s

ata.

104쪽

86 LIBER L SE . II. CAP. V.

quae per abscessum erumpit , tria maxime perpendenda sunt, ut censeatur legitima. Iuo. Unde . Proin requod .

Quicquid Vuo denotat partem , in quam

requiri descendit materia Peccans , quae tur , uς inserior sit , oportet, ignobilior . .' iis rem pλrte affecta, & capa κ, moib , ux RHuκum excipiat totius ma si silvia ivri AE peccantis, quae secus retrotatis . cedendo symptomata quoque pejora inferre posset. Unde partem denotat, eκ qua descendit humor peccans; decubitus enim fieri debet apud Practicos secundum directionem, ideli si partem sinistram afficit morbus, minime per dexteram decubitus , quin immo dc per eamdem sinistram optimus existimari solet in abscessu. Propter quos declarat causam , quae a scessum inducit : num. a natura digestis, coctisque humoribus peccantibus: num a materia urgente,& natura divexanre , humoribus adhuc crudis, & nondum subactis; quo in casu parWus est abscessus, neque sufficiens , ut affectionem solvat. Signa crisis consequentia desumuntur ab actionibus, excrementI ,& qualitatibus corporis affecti ,

quae ad statum naturalem quo magis accedunt, eo spem crisis o Lmae meliorem iaciunt ; dc vic versa dcc.

Denomi- erities, ii nimirum, innanxur i I quibus, utplurimum , crisis, 3 ς erumpere selet, alii dicuntur u re, & persecte critici. Alii indi ' ' ees, aut judices. Alii intercidentes. nectam & intercalares. Dies persecte critici sunt ii , in quibus erises habere solent notas omnes crisiis pcrfectae, qui propterea vincantur principet , ων ruicalex . Hujusmodi, penes Practicos, sunt dies septimus a decubitu, decimus

quartuS, vigesimus, vigesimus septimus, trigesimus quartus , quadragesimus. Indices vocantur qui crisin im dicant suturam , idest quartus , undecimus, decimvsseptimus, item& vigesimum i artus . Indicant λvero per si a praesertim , quae apparent coctionis in urina . Si apparent ex. gr. die quarto , crisin praecinunt suturam ad diem septimum ; si undecimo, ad decimum- quartum , dc sic deinceps. Appellantur intercidentes te tius quintus , nonus , decimus tertius, decimusnonus , dc penes nonnullos item dc decimusquintus , dc decimvsoctavus, in quiabus nonnisi per accidens, & praeter naturam , inquit Sennertus , vel ob paroκysmi vehementiam, vel ob causam externam, naturae concitata eκpuIsionem intentat iiDtempest tuam, Praeter dies hosce, alii dicuntur non eritici, si ve vacui, in quibus nulla , aut admodum ram , sive imperfecta, & mala plerumque accidit crisis. Sunt serius, Octavus, decimus, decimvssecundus , decimus Mus, decimvsoctavus , quibus addunt nonnulli vigesimum- secundum , vigesimum tertium , vigesimumquintum , vigesimum nonum, trigesimum, trigesimum- secundum, , trigesimumtertium , trigesimumquintum , trigesimum- octavum, trigesimumnonum, quidc medicinales passim nuncupantur

eoquod tutius diebus hisce praucriabere possi t Medicus purgantia , phlebotomiam dcc. Post diem qua dragesimum languent, ut ita dicam , morbi. & lenta coctione, atque abscessu potius, quam crisi

solvuntur, experientia teste. Dienim criticorum enumeratio,

ut aequa sit, fieri debet ad nostram . sen

105쪽

Quare

febres malignae

DE FEBRIBUS MALIGNIS. 81

sententiam , ab ea hora, ex qua plurimum soluta fluorem n miummii aifestam percipit aeger actionum habeat, a statu naturali longe re- suarum laesionem. Varia de causis cedit. Utraque dicitur maligna , dierum criticorum fabulari con- quia utraque occulte, utplurimum, sueverunt Scriptores, earum qua- & quas per insidias agit, & clan-litates, & virtutes vario Lunae in- culum febricitantem non semel fluxui prae ceteris adscribentes interficit. De febre proprie maliquae tamen , quum propemodum gna in hoc capite acturi, de ma- commentitia videantur, fusius im- ligna pestifera in sequenti agendum

praesentiarum recensere non arri- ducimus. det. Febris vere maligna , quae qum Definitioque maligna dicitur ex coagulo , febris ve- CAPUT VI. est febris quaedam acuta perniciosiss- re mali ma , quinimmo is quandoqlie .pem gn . De Febribus Μalignis . acuta, in qua se tomata maximam - indicant humorum praetitatem , ac IN ter febres acutas , peracutas universam a coxomiae animalis eTeor quoque , ac morti seras eas nem ob coagulam quoddam sanguinis

connumeramus , quae a pravitate virulentum.

symptomatum malignae nuncupan- Indicia malignitatiS , tum ex Diarn tur. In iis quippe, eoquod Ob la- coagulo, tum ex nimia solutione, M. bem quamdam pene Veni scam , sunt in febribus admodum ambia quae humores universos inficit , gua ; pleraque enim communia sanguinis compages longe magis , esse solent, & passim in utrisque quam in caeteris sebribus a statu indiscriminatim obversantur. H naturali recedat, landitus, ut ita jusmodi sunt virium lapsus rependieam , evertitur oeconomia ani- tinus, horripilatio frequens, nec- malis. Duplici ex causa ab eo , non & animi dejectio. Quocirca

quem , ut sanitas in corpore huma- perterritus, utplurimum , nimium no vivente conservetur , haberae timet aeger , anκius est , inqui debet. statu praeter naturam rece- tus, delirat, conqueritur, ac pal-dere solet , penes Reeentiores pitat , lipothymiae , ac sincopae languinis compages nimirum vel frequenter obnoxius. Haec omnia quia densa nimis sit , sive nimis principio febris, & tum quum ma- concreta ob acidum coagulans ἔ xime pulsui, atque urinae sanorum exuberans, quod partem sanguinis smilibus associentur , intestinam sulphuream densat ; vel quia sit febribus inesse denotant maligni- nimis laxa, sive soluta nimis, al- tatem . Quandoque adest nausea, tali exuberante, quod eam sol Vit. vomitus, cardialgia , atrocissima Quapropter febres in genere mali' cephalalgia, aurium tinnitus, itemgnae bifariam distinguuntur in vere & surditas, vertigo, pectoris an malignas, atque in maligna psilem gustiae , viscerum ardor urens , tes, sive pestiferas. Proprie mali- convulsiones , & reliqua . Alii gna dicitur febris , quum in ea praeterea maligne febricitantes sunt sanguinis compages, eoquod praeter somniculosi, quinimmo & letha naturam plurimum concrescat. a go quandoque consopiti arctissime statu naturali longe recedit. Pe- dormiunt . Alii contra pervigi-stilens autem, & maligna nuncu- lant insomnes . oculos praesese Patur febris, quum in ea sanguinis runt alii obscuros , feroces alii .c.mpages, eoquod praeter naturam Lacrymas alii fundunt involun-

106쪽

pi LIBER I SE . II. CAP. VI.

tarias. In sudores alii resolvuntur frigidos. In nonnullis defluit, vel saltem extillat ex naribus sanguis dcc. Verum , ut paucis omnia complectar , ea universa sympi mala in febribus malignis non

raro exoriuntur , quae lacultates uni vertas corporis humani viventis commotas , irritatas atque labefactatas esse commonstrare valent.

Pulsus praeterea, item & urina , nisi sanorum similia sint, maximam habent varietatem. Lingua,& tauces arefieri , dc nigricare persaepe solent , unde sitis intensissima &c Insuper extrinsecus in

pluribus erumpunt exanthemata, petechiae , aliaeque maculae lium1centes, necnon etiam tumores ,

qui ad inguina praesertim , sub illis, dc secus aures in abscessus

erumpunt quae omnia humores ob labem veneficam contractam in glandalis stagnare , concresce-xe ac putrescere talis 1uperque

declarant αFebris vere maligna, ut per irsam patet definitionem, provenita sermento quodam venesco, quod sanguini in vasis sanguiseris immixtum , uno eodemque tempore,

quo pravam sanguinis sermentationem inducit tanguinis massam intime ita inficit, ut eam praeter

naturam coagulet.

Lethales inplurimum sunt se-bres hujusmodi, fraudolentes, &subdolae . Quinimmo de quo in

Vere malignis atrociora apparuerint symptomata , eo meliorem , uti observationes docent quoti

dianae, spem salutis inde dolumere debemus k e Quod longe minus tum habere soleant periculi . Nil mirum itaque, si AEgrotum, Adstantes , & Medicum quam siepissime fallant . Ucrumtamens floccos aut carpat AEger , si

plicas explicet linteorum, si quid non congrue sibi arripiat, id su-nestum fore sempcr observavImus. Μalum quoque si negligenter decumbit , dc indecore nudetur . Pulsus valde explicatus, validus, constans , atque aequalis in se-bris processu melior est , quam si parvus evadat , debilis , pr fundus , atque inaequalis . Deliis rium morbi principio , quod, sinpore praesertim luperveniente, non sedetur, pessimum haberi debet, item oblivio , motusque convulsi vi , inter quos prae caeteris singultus, tremores, & spasmus . Vigiliae contumaces, quas ulpi rimum lethargus insequitur , perniciem inserunt. Si oculi semetitatem praeseserant, si praeter v luntatem , procul ab occasione manifesta, lacrymentur, si nullo apparente extrinsecus ophtalmiae indicio, oculorum bulbi doleant, raro evadunt aegri , item de si rubeant intense , atque in sopore nisi adamussim committantur palpebrae , ita ut inde albi quid soris appareat. Linguae tremores , aeque ac manuum damnat Hippocrates . Ex naribus stillae sanguinis, cardialgia , & maxima apepsia

mortem proximam interdum praecinunt. Petechiae, aliaeque cutis maculae , luridae , quamvis, ac livescentes, quae die nona , ac decima prodeunt, non malae semper

existimandae. Contra si statim ab initio morbi sedae, atque obscurae. quae minimam habeant ex tensionem , aut uberrimae effundantur cum anxietate. & respiratione difficili, & praesertim si retrocedant , lethale est . Si tussis accedat, si cutis vel leniter made fiat , dc quodammodo irroretur ,

sicut dc in aliis , ita & in febribus quibuscumque malignis ex coagulo serum inesse sanguini ,& naturales per glandulas fieri excretiones indicat ideoque bo.

num .

In Dissiligod by Corale

107쪽

DE FEBRIBUS MALIGNIS

Caratio. In febribus vere malignis, ma- pulveres absorbentes , atque allignis nimirum ex coagulo , cu- halici , uti sunt oculorum cancr randis , sanguis valde concretus rum , matri Speriarum praeparat. , blande solvendus, & virus coa- margaritar. , Cor. cer. , & praecipulans , aut corrigendum , aut pue philosophici , sive usti &e. destruendum . aut foras ejicien- quae diaphoretan, & diuresin pla- dum est. In diaeta aer sit tempe- cide movent , quaeque , nisi juratus , ventilatus , dc purus, qui vent , nocere saltem nequicquam alteretur quoque , si opus fuerit ἱ possunt . Si adsint convulsiones , suffitibus variis odoratis , uti ex dolores interni , cardialgia, deli- ligno juniparino, aloetico, ex sin quia , vigiliae contumaces & . , liis rorismarini aliisque idoneis apprime conducunt anodyna, the- accensis combustibilibus , in qui- riacalia , cordialia &c. , ouae ii bus ea pinguedo, qua scatent νω pote vim habeant alexipharma-latili, balliminaque , per ignem eam , sive directe , sive non di-eκtenuata . atque, ut ita dicam, recte sanguinem solvunt , irrita- exaltata , longe , lateque per adi tiones sistunt , dc vel sudorem , rem effunditur, spiracula subit - vel urinam placide movent. Sanistis necnon etiam pulmones in- guinis missionem , neque passim spirata , atque adeo sanguini sese cum Riverio admittendam , ne- funditus immixta , labem vene- que cum aliis indiscriminatim pla-fieam contractam discutit , exte- ne damnandam censeo. Ubi sannuat, emendatque . Ambiens stim puis redundat , dc in primis obgidum nocet semper . Victus , diu retentam sanguinis excretio- principio saltem , tenuis sit, oin nem per loca consueta , in pue-timi succi , 8c qui facile digera- ris nimirum ex naribus, in adultur . Processu tamen ad vires iis ev haemorrhoidibus, in sep pridem enervatas reficiendas ple- nis post pubertatem eκ fluxibusnior convenit . Potiones calidas menstrualibus , non video cur iis potius quam frigidas hisce in ca- vel in febre maligna ex coagulos bus profuisse observavimus . G non emittendus sit sanguis , pervacuantia , item & emetica , in ea praesertim loca , , ex quibus e- febribus passim licet malignis , geri consueverat, sive saltem per atque indiscriminatim usurpentur, partes proximas . At enim vero, admodum tamen suspecta pluri- si phlebotomia suspecta nobis un-bus de causis esse debent , tum quam suerit . certum est , eam ob maximam organorum ex labe hisce in casibus prae caeteris de- contracta irritationem . tum ob buisse ; nam quemadmodum se- virium desectum . quibus purga- bres hujusmodi per phlebotomiam tiones , & praesertim catharticae eκ locis consuetis , idoneis nimi

sortiores , plurimum adversantur, rum , opportune constitutam, --

Tutiores longe sunt Mysteres , ratas interdum observavimus. ita quorum ope alvo . dc bis in die & necem quamsapim me attulisse prius abluta , conserunt potiones intempestive praescriptam eviden- alexipharmacae ex aquis destina- tim me cognovimus . Tutius itatis & decoctionibus florum ex. que semper erit in labe maligna, gr. horraginis , soliorum sonthi, nisi urgeat necessitas eam orni

Card. benedict. . rutae Caprar. , tere . Non idem tamen de vesi-Cichorei', radicis scorZonerae, con- eantibus , dc sinapismatibus iudi-trayervae&c.Commendantur item candum , quae profecto, & tum, quum

108쪽

so LIBER I SE . II CAP. VI

quum maxime extet ex coagulo clystere injecto , seecἰbus antea malignitas, virus coagulans resol- egestis , ut cutis leniter universavunt , discutiunt , deliruunt , ac cum oleo Μatthioli quotidie deis foras, aut sudore, aut urina exi- fricaretur praecepimus . Clystermunt. DefricationeS interim, in- iniectus erat humi modi Λ, quem unctiones , solus , cucurbitulae , bis in die horis congruis ad diem& praesertim ventosae , haud ne- usque septimam rei terandum d gligendae . quinimmo & , ubi κimus - Praescripsimus praeterea opus fuerit , eas in cute scarifica

Bistoria V.

Remes rusticus annorum quadragintaquinque circiter,

potionem hanc B horis Medicis in decoctione alexipharmaca , ut infra , hauriendam . Victus secimus ut esset tenuis , humidus insuper , & medicatus . Fercula quippe parabantur soncho, cicho reo , borragine in jure gallinaceo temperamenti calidi ad humidum modice salito; ac per infusionem vergentis , validus , ac pinguis , rasurae cor. cer. , ac matrisperiar. bene pridem in omnibus se ha- alterato elixatis , necnon etiambens . Mense Septembri varia , cum ovi vitello recentis quassato in rebus rusticis sese villicando immixtis . Pro potu aqua destil-

dendo , praestare

consuevi.

storia de- eXercens , subdio passus incom- lata modo sonchi , modo scoret

moda , repente febricitat . Ad nerae . modo cardui benedicti al- proximum in Urbe No comium tematim ad libitum propin atur , delatus , viribus omnino fractis , Sub finem diei quartae delirare cinis conqueritur de praecordiorum an- pit, somniculosus esse , ac praegustia , de acri viscerum ardore, ter modum nauseabundus . Qua ac de aurium tinnitu. Pullus val- propter , rebus jam praescriptis de inaequaliter explicatur . Fre- haud omissis , ad vesicantia . &quens est, una & imbecillis. U- sinapismata confugimus, partibus rina sanorum est similis, & quam- insernis applicanda ἔ quibus virus vis non sitiat , linguam , dc fau- illud mali num, quod orrana n ces aridas habet o Febris identi- biliora labefacere jam coeperat', dem in dies, nulla periodi serva- aut evinceretur, aut laltem avemta lege, animi tamen praevio sem- teretur. In quem finem leni em per deliquio , necnon & sudore , tico ex hydrelaeo cum Oxymel ite sive potius madore tenui quodam simplici, ut vomitum blande cie- frigido, exacerbatur. Quibus ma- ret , tepenti non ita pridem pro- ture consideratis , malignam sorst pinaῖο , purgans quoque , quod sebrem ex coagulo suspicabar, ein validius ageret ita paratum C inque magis, quia calor urQΠS, Vi- de sumendum duximus Quum scera quam s intuS affligeret, so- primum alvum concitaverit pumrris nusquam effundebatur - Quin- gans , ut serum caprillum depu- immo frigidae potius Vel ad ta- ratum, ac cum eodem melle his-ctum partes eriremae utplurimum pano non insuaviter mellitum ad deprehendebantur . Victu crassi libras duas circiter superbiberet ,ri , ac pleno , fructibus cujusque necnon & aquam nunc simplicem generis , meroque plurimo ante- purissimam , nunc corticibus citri quam aegrotasset , vesci solitus alteratam per vices abunde bibe erat aeger . Alvus triduo foeces ret , potestatem secimus quam

non excreverat

Quamobrem , per urinam , aeque ac per alvum

109쪽

DE FEBRIBUS MALIGMIS.

una eum tacibus , sne dolore mbertim excrevit . Postridie , die nimirum a decubitu septima, sub

noctem obdormivit. plurimum insudavit . atque experrectus , lo I melius se sensit. Sudor per uois es singulas ad diem decimamin quartam uberrime prosequitur , donec tandem, labe virulenta penitus deleta , febris maligna ex agulo, ut Opinor, qua per diessere quindecim, & ultra, non sine marimo vitae discrimine, Cremes rusticus Iaboraverat , soluta est.

In P.bri. T N sebribus , tum ex Coagulo, hvs mali- tum ex solutione malignis. imgnia non discriminatim, hic praesertim R

semper MAE , veluti plena periculi , --damn n pote quae febricitantem confestim da est ne iugulet , incusari solet iam Livi, guinis missio , tum potissimum , quum ea adsit suspicio , febrem exarsisse ob aeris pessimam quamdam virulentiam , quam in Agroe Romano , aestate , aut autumno

vel leniter consopitus quis clam contraxerit . Enim vero sanguinem mitane hoc in casu perinimium sere semper extitisse unanimi pene omnium simata consensu , vetus item & recens opinio suit , quam magis adhuc semper in dies, neque injuria, convaluisse accepi mus . Et quamvis plane obscurum sit , cur prae caeteris in febribus ejusmodi improspere quidem h ctenus cesserit id chirurgiae praesidium , rem tamen ita prorius se habuisse longaevus per diutinam experientiam nos item satis superque edocuit usus. Nihilominus si aut viscerum inflammationis , sive praesentis , sive imminentis ,

aut eκ redundante sanguine , pr ximae suocationis , aut haemorrhagiae non ita facile compesce

dae non dubia adsint indicia , inplethoricis praecipue sanguinem ,

aut cucurbitulis in cute scarificantibus, aut hirudinibus ex partibu infernis elicere, rationi consonum

ducimus ; quod serme in Regiis praesertim Hispanorum Urbis N incomtis non semel cum successu

tentavimus.

Quue autem in assectionibus Saneu Issaltem quibusdam en una Potius, Non indi.

quam ex altera humani eorporis scrimi-Parte venas solvere conducat. reia Natim eKperto sanguinis circula etiamsi pe- RV libes Nilus ignoremus , negare tamen x

haud possiimus , observationibus ) 'l''μ' practicis edocti, sanguinem ut eκ ' iis

vasis quibusdam Peculiaribus Per dus. opportune eductumquamsaepissime profuisse , ita quoque noxam H rimam intulisse, ubi, aliis tub tis sectis, eamdem sauguinis qua titatem in iisdem propemodum aegritudinibus ex opposita regione

detraximus . .

110쪽

LIBER L SECT. II. CAP. VI.

mithrido cus ae in reliquis, non modo conseci, Aledicinae , verum etiam univer

Philosophiae partibus , simpli- , i .ui citatem quantumvis semper ama-miam. is vimus . iam est tamen, quod in-ni edieaia ter medica praesidia consectiones n)enta hyacinthinas, altarmes , theria-

composi- Cam , mithridatum , & reliquata , non hujusmodi non magni faciamus ;se petr quae composita quamvis, vi sane d λ nδn plurima in usu medico pollere , ' tum in gravioribus sedandis sym-tomatibus , tum etiam in momis omnino quandoque profligandis . abunde comperimus . Fieri nihilominus pol set, non inficior, ut praefata praesidia , vel ad longe majorem simplicitatem redacta , nisi meliores . eosdem saltem propemodum effectus praestarent . Attamen hisce in rebus ad Praxin medicam spectantibus , quas ad multos jam ante actos annos nobis indesinenter usus, &consuetudo probavit , vetustatem venerari potius , quam Vanam uamdam Recentiorum innovan.

i libidinem consectari , Tyroni bus praecipue suadebamus olim , suademus modo , & suadebimus

semper.

TES . 'N' Q Udoribus ciendis , eliciendis- , .' 'E que , aquam simplicem com

hi λδ. ' munem , aut frigidam , aut te- moveri pentem abunde haustam , cute debeat universa prius . oleo praesertim iudor. inuncta , & defricata , atque cubiculo modice tepefacto . prae caeriteris omnibus diaphoreticis , vel

prae lapidibus ipsis heZ r , hy-

stricis &c. , longe magis idoneam semper adinvenimuS quam Pr pterea quoties in hunc finem, a que in iis circumstantiis adhibuimus , toties plane , brevi, tuto,ae blande effectum suum praestitisse hactenus observavimus . In terdum Vero, quum id tamen citra aegrotantis noxam seri datum

sit, ne vel injuria pervicaces existimemus , sinimus, vulgo indulgentes , ut praelata quoque praesidia, sudori promovendo penes Ginicos decantata , tametsi prorsus essent inepta , propinentur , quo& sutiles plerumque , inanesque quaestiones , & sophisticas , verbosasque inductiones , ac Perm lethas , pene ad nauseam in conis gressibus medieis , refrictas diagressi ones opportune quandoque re secando , ut aeger quantocius re valesceret, unice curauimus. Verumtamen sudorem , quamlumvis

sorbitionibus , ut ante jam diximus , large haustis, facile sit m

vere , id tamen nequaquam mO

bi principio , humoribus Peccantibus , crudis adhuc , indigestiuque tentandum , ne loco materiae morbiseae ea lympha tenuis , in

leola , balsamina , quae sebriles aestus compescit, per diaphoresin

aut exprimatur , aut egeratur .

Atque adeo , ne sebris , sudore

excreto . excandescat . Quod

quamsaepissime contigisse satis superque constat.

SI quotidianis observationibus probabi-

fidem adhibere velit , negare Iis , conemo poterit in febribus mali- sangui agnis, Dissiligod by Coos

SEARCH

MENU NAVIGATION