Occasio arrepta. Neglecta. Huius commoda: illius incommoda. Auctore R.P. Ioanne Dauid, Societatis Iesu sacerdote

발행: 1605년

분량: 357페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

131쪽

ARREPTA NECLECTA IO pluandum est, ut illa temporis vel rerum occurrentium ad malum perpetrandum aptitudo S optata commoditas, dicater occasio quia eum leni cum supplet in malo,quem in bono iusta tibi tuetur occasio. Hinc illud Menandri Ad praue agendum, parua satis oc Asen , cassio est Unde id natum creditur illud adagiuma occasione Horat. umtaxat opus ela prauitati spe Vroprium prorsus huic proposito exemplum est, quando

Semei tam plenus omnis mali fuit, ut minima tantum opus semel adesset occasione, qua totum virus suum in alicuius caput e funderet: itaque Deus ei obtulit Dauidem, qua ex ipsius ma- rum latia conuerto maioris merita casionem eliceret. Itaque in illum, gurgitem maledictorum velut sentinam copiosiissime euacuauit adeo ut propterea diceret David: Dominu pra- Reet G. cepit ei t malediceret Dauid hoc est Quia certo erat malitiam suam in aliquem exerciturus, permisit potatis Deus,ut in eum exerceret,qui inde etiam fructum ampliorem colligeret occasio iusta non fuit sed malo ipsi praemeditato, conueniens quadam rei apta ludo. Ira lint illegitimi sinistre accepta occaso,quando Aaron Num i Maria soror eius Moysen probro iactauerunt, ob uxorem eius ut inquit Scriptura AEthiopillam S ideo, quae tam petulantis audaciae is ut fuerat, in lepram incidit, ut corporis

morbo mentis vitium puniretur.

Dicium illud Domini nostri cum hac quoque quadrat sententia, quando suorum carnalium amicorum ad aliam paratam semper promtitudinem arguebat que enim ra-

tres cognati e in credebant in eum. Dicit ergo eis Iesus vcm c pus meum nondum aduenit: Tempus autem ves rum simper est uuiuparatum. Ita nocendi cupidi, ad minimam occasionis,mbram, quam interdum S sibi ipsi singillat, parati sunt laedere. Huc spectat illud Fimbriae figmentum, iuste occasionis S

causae praetextu in M. Scaevolam excogitatum . nnbria ii- : At x. quidem Romanus, omnium hominum audacissiimus,utilinis

uodam tempore Mutio Scaeuolae inflixit, volens eum truci- 'Aarcta a i ta O .inaen contialuit. QUOd ut vidit Fimbria, e velle calumnia.

ratres

132쪽

Io OScaevolam inius vocare, esto accusare. Quumque inte rogaretur in quo esset eum accusaturus, qua de causa scilicet quave occasione id meditaretui respondit se obie sturum illi, quod nimis parce telum in corpus suum recepisset: qui tandem etiam Scaevolam occidit quia homo scelestus minima tantium occasionis specie vel temporis aptitudine indigebat,

ut facinus intentatum perpetraret. Lusus ove Ita lupus in ovem occasionis praetextu quaerens, innocuam

inno iom uiculam accusabat quod aquam turbasset ex qua ipse bibe- ' PA tamen illa in inferiori praeterfluentis aqua parce bibisset,lupus vero in altiori, ad quem ab ovicula lapsus aquae ne fingi quide poterat. Sic ut dicimus: Facile fustem inuenerit, qui canem caedere voluerit. Sed de mala occasione,(licet hoc nomine indigna eiusque detestandis muneribus, hoc est de miserando talis occasionis exitu aliquid amplius proferamus, nouo ad id capite adornato.

Schemat. 6. Cap. T.

Occasiones non captandae adma lumine Uiendae Dam plectentirum vero vindictae recensentur. QVia fere error ille communis est, qui in munerum distinctione Vacceptione committitur, ideo bene est di cernendum inter occasiones se offerentes, Vmunera illas comitantia. Idcirco non frustra monet Apostolus et olite errare, ratres mei dileectissimi omne datum optimum, es omne donum perfectum desursum est, descendens a Patre luminum. Inter haec vero data, dona, sicut occasionem quoque bene merendi salutemque operandi , cum fructu inde promanante merito collocamus ita Occasionis in malum peruersio, ars est fraudulenta diaboli: ut idem ait Apostolus: Onest icta sapientia desursum descendens sed terrena, animalis, diabolica. Non sae

133쪽

Non hic ago de ijs quae nonnumquan casu quodam per et et

ignorantiam Tecie quadam occasionis eueniunt, scd de ar-neae. reptis stlidio de voluntate nocendi. Alioqui non sum nescius fieri interdum ut aliquid oboriatur, quod per errorem pro occasione uilla vel verisimili arripitur, stamen reuera erils quod putabatur subest nihil . Ita Pretoriani milites olim,ludos in theatro spectantes,cum arbitrarenturquendam X commi praetoriam litonibus, quem Augustus ab apparitore amoueri iusserat milites. equitum enim orditubus, ubi ille consederat, is debebatur locus Augusti iussu interfectum esse coorto tumultu, parum abluit,quin Augustum interimerent. Sed remedio lint, quod is, quem interemtum putabant, incolumis repentet comparuit. Sic etiam Larte Tolumnius, Veientium rex, cum in si iterarum prospero iactu, ruicum collusori dixisset, Oc Luditate rade: de forte Legui im interuenissent, satellites ii iiii eius errore ut is i i lido Legatos, lusum adimperium transtulerunt occasion: specie arrepta, tu vere nulla suberat Vertim, ut dixi, de similibus era tionibus

hic non agitur: sed de malevolet conquisiti rari clari Occa-Occas

sionibu ad malum nobis tam sermo est

Eiusmodi sunt in speciem estiriae mali perpetrandi occa-ptae.ssiones, ra, Cip. s. .X s. schematis secundi in medium ad . de alia de causa in schemate nono sumus adducturi huius nodi sunt, Iudae captantis opportunitatem loci, temporis, personarum A rerum, ad Christum tradendum, ut pacto condixerat. Item Seniorum Babyloniorum castitati Susannae struentium insidias Iudaeorum quoque quaerentium ansim occidendi Dominum sine strepitu. tiae, uti dixtinus, non sunt vero nomine incautorius, nec a Deo concessae, nec quaerendae,iuque acceptandae dum se osterunt: quia daemonis instinctu ita istae opportunitates saepe adornantur, uti luscat conceptum scelus, non rus Deo ta

Exempli gratia stimulis libidinis quispiam quasi oestro

percitus egreditur, visurus num forte fortuna reperturus Q explendae cupiditatis occasionem : b. Iab Ul.It, quaerit, O circum-

134쪽

deatur occurreres

Sic de alio, qui caedem, aut ebrietatem, aut rapinam animo voluit S sicut leo vel lupus circuit quaerens quem deuoret, ita omnem illi mouent lapidem, captantque ex omni parte occasionem, quod mente conceperint perpetrandi. Alioqui,ut saepe dixi,nec tempus,nec Occasio,nec OpportUnitas ad malum datur. Omnia quidem quod supra memianimus tempus habent atque ita tim peccatum nihil sit,inter illa quae lunt, locum non habet. Inquantum enim actus est vel cogitatus naturalis, Deo est; at inquantum peccatum est, a malo est, cui nihil usquam iuris esse potest,neque in tempore, nec in loco, neque in ulla re alia. Iniuria si Quocirca, cum pars vel minima temporis vel tempestiui- , ' talis id malum abripitur, iniuria ut ita dicam fit tempori, dc ad m, um per consequens caelestibus corporibus quorum motu,Dei. impeditu dinatione tempus mensuratur ut dicit D.Thomas,Tempus: tis est in primo motu qli,sicut in subiecto,& primo mensurato.

quia io aniuria fit, ceteris creaturis, cum tempore a communi in omnium Conditore productis. Hinc futurum, ut quando omnium iusta ratio reddenda erit,is creator omnium Christus adiudicandum venerit, ut de omni momento sicut de omni verbo exigat rationem,pugnabit tum pro eo orbis terrarum contra insensitos ut qui

illo abusi fuerint: tempore atque creaturis ad salutem ipsorum factis ac datis usi fuerint ad suam ipsorum perniciem . ., h, i Munera,er 5 fructus ita sumtae occasionis, nihil nisi uae maximam pariunt calamitatem Iudas a daemone pos essus, calamitas proprijsque suspensus manibus crepuit medius,& estus sunt omnia interiora eius Senes illi impuri lapidati sunt, immortalem pro tentato flagitio referentes infamiam Iudaei male .Reg. mulctati nota Sc plaga indelebilin GieZi puer Eliis auaritiae satianda occasionem oblique arripiens, pro munere lepram Naaman contraxit. Ita quotquot alicuius peccati occasio

135쪽

ARREPTA NECLECTA. Irinem se actos existimarunt, se ipsi sese erimi A more piscium, escam nasia petentes capti sunt, suo malo sapere docti. Si Filius prodigus,cum sui similibus, luxuriosis gane nibus Epulo diues auariis, cum lurconibus Ioab truculentus, cum homi dis Aman istinosus,cum superbis Pharisaei hypocritae, cum simul uoribus. Et qualicumque vitio obstricti, ad quod species aliqua occasionis eos quadam opportunitate videtur alliceres omnes, nisi fili prodigi exemplo conuersi fuerint, miserandus manet interitus.

Schemat. 6. Cap. .

Octat onis Oxia uitare exempli, O poma captatae.

Erum enimuero, quemadmodum bona rei bene geren ,

dae occasio, vel propter munera ipsa Quae largitur de ru lum iuuiectum inde prouenientem , est amplectendata qui non videat ita, vel propter solum dolendum euentum , malam occasii

occisionem eiusmodi explendae libiditiis habuit Iolepn, .n .s ipsa me hera eum quaesita opportunitate captante sed cuit uit, auersatus est,eluctariis cit,clitam de quo que in ipsius manibus reli. Occasionem trucidanda Saulem, hollamiam actum lia ibuit non semel Dauid . sed numquam arripaendam est

Occasionem peccandi habuisse Susanna dici poteti qua Dan i s. lem eiusmodi captatores eisinstante optandam exustimant quando ostiis pomani clausis, sola ab illis nefaris iudicibus ad labatur. Sed nubatem lcgi Po ius, quam occasionem tali specie pictam habuerunt rapostoli deserendi Christum, sicundique retro cum reliquis, praelari m

136쪽

nomine omnium respondente Domine, adquem ibimus ' verba vitae aeternae habes.

Eiusmodi S quidem sisendidas,ac velut bene comta se teris audendi occasiones habuerunt omnes illi martyres S virgines, quibus honores, diuitiae, regales nuptiae regna integra quandoque oblata sunt si modo in illicitum actum inflecti se sivissent, sed mortem contemtis omnibus sibi persuasere

praeserendam.

Itaque non sunt ullo modo vanae fetitiae, umbraticae, praetextae occasiones ad viiij velamen apprehendendae seas.n M. potius dicendum cum Seneca Etiam si scirem Deos igno scituros,& homines ignoraturos adlitia, propter peccati vilitatem, peccare dedignarer. Sicque sentiendum faciendumq: Constanter in omni genere peccati, cuius aliqua nobis offerri

videtur occasio Eoque studio Set modo adimplendum est, Eretis si quod de perfecte laudato homine dicit Sapiens; potuit tranfigredi,c non eo transgressis es facere mala, o non fecit.

Dum scilicet non solum secreto, tuto, impune, VerUmetiam cum laude Sr praemio peccandi occasiones visae sunt dari,&tamen eas non arripuit quin ornibus est modis detestatus, Gynis an solo con tentia dictamine praemunitus adeo ut nec Gygis annulus in Christiani veri digitis locum ullum inueniat.

x ta Errant eapropter grauissime , qui quiduis sibi licitum

munis per existimant vel post facinus quodcumque commissum,Sccasione immuries a labe arbitrantur, eo quod percommoda patran- Peccantu, se sponte sita videbatur offerre. Putant

nempe sibique persuadent eiusmodi homines, cum Holofer ne, quod supra notatum est turpe esse,S contra virilis animi existimationem, si nacti usquarn opportune mulierem, illa ex ipsorum manibus immunis abscedat. Tales sunt, qui iuxta S. Scripturae iudicium, ex omni osterente se fonte vel aqua per viam bibuntes qui ad quamcumque proximi sui uxorem hinniunt M tam prostitutae castitatis mulieres, quae sub omni fronde vel arbore sederant , omni transneunti

137쪽

ARREPTA NECLECTA. iis eunti occasionem praebent quales lint venatrices illae animarum, quae quemlibet ibi occurrentem adolescentem aut virum quasi ex voto, optata nientis sententia oblatam sibi a Deo existiment victimam. Dicuntque cum Terentio, In tempore veni, quod rerum omnium est primum. Et cum Plauto Ipsa opportunitas non poterat mihi opportuantis ad

uenire.

Hinc fit, ut omnes qui per occasionen peccant, per occa

sionem qis V, diri sed frustra Nam, ut neque fru- excusat. um lo nec serpenti as una Euam l neque Euae blandities Adamum, neque Dauidem vita Beth sebeae lauantis ac , neque alabastri profusi fragrantia eroditorem, e cti trita ncque vel maxirm: obuiae qua- ne caelo demissa ad malum occasio, praeteri potest malitiae ineommissi delicti excusationem Nam, ut neque Luciferi ceterorumque Angelorum apostatariam lapsus, ex nobilitate conditionis, pulchritudinas excellcntia, iustam sumsisse potuit occasionem ita neque praetextia tam adulterinae occasionis, quisquam an litate vela poenae magnitudine prae

Porro quia hoc schemate de coinmodis orta Inis ut Q - -' amplis hospitalitatis praemias ac muneribus egimus, A te atrepta diu nefici tanti occasione de sinistra quoque masione eiusque n/pmi incommodis quaedam adictanaus si forte quis uncium ' ' tam odibilis occasionis, hospitio apud se imprudenter exceptae fructum inuisum uno adhuc exemplo vesit degustare, ut magis ab illius consuetudine diuertaturri fabulam illam dem M. Me- Mida, Poetis conficiam tantum opus est intueri. Vti: suidem auarus is erat, percommodam fouendae explendaeque, Mid: illi ingluvie occasionem se nactum arbitrabatur, cumii 'irum x vino herum hospitio excepisset. Pro hospitalitatis itaque ossicio Au, ilicquodcumque postulasset impetrauit ut nimirum in aurum ii verteretur quidquid attingeret. Sis uberiorem tali ocea sone exspectaret hospitii remunerationem ' sed quid accidit, Huic felici miserost esca A potus, dum sumettito continiagebat, in aurum versa, necem pro vitae incolumitate, ac pro beati-

138쪽

ad malum occasionis amoenitas, postea in maiorem tormen-M. .i.i. t acerbitatem, iusto Dei iudici, commutatur. Impletur

iit a illud Poetae Nocet emta dolore voluptas Illud queri Scri- F. plurae ctuantum glori cauit se, delici sfuit tantum da Luc. ista reici tormentum O lucrum. Ita Diues epulo in illis maxime fuit cruciatus, quae utcumque ei Optatam dederant peccandi occasionem quales erant diuitiae, vestes splendidae epulae, amici fauor hominum, vitium cum Cornucopiae. Restat sub finem, ut in frementis frendentisque diaboli impotentiam oculos con clamus, prout in schemate depingitur. Vt, quam illum grauate ferre cognoscimus Angeli boni studium almae Occola vis hospitio exceptae munificentiam, rite donis utentium incrementum Tam nos uide ad haec omnia mentem aduertamus, infruamur concestis.

Neque tamen ob id quidpiam de vigili salutis nostrae cura G uae . remittendum squia ut inquit D. Gregorius diabolus quo Mρη- valentius vincitur, eo adhuc ad insidias ardentius instigatur. Idemque expulsus, acriores conatur infligere stimulos. Quocirca, gaudendum quidem pro parta victoria, sed serio de nouo conflictu cogitandum.

139쪽

ARREPTA NECLECTA. ii

Vt caelestibus donis sincere utamur, ijsque D Em, a quo bona cuncta procedunt, qui di cunctut:biplicere volentibi infinitas de te bene merendi occasones tirgiris, et peremque amsalutario Tud progignis effectum sva trabis, quaest mira, in hoc opus gratiam Vularem,ut tantae beneficent grati aestimatores,omnetborvis titis, donis ad maiorem tu nominis gloriani, luetis nostrae profestum ampliorem, ut valeamus. Perse risum Dominum nostrum C mm.

140쪽

DUMTEMPUS LABITUR OCCASIONE FRONTE CAPILLATA RENURAETUR. I.

SEARCH

MENU NAVIGATION