장음표시 사용
31쪽
eon inq; manus ostulantur. Quod tamen Tolciani ciues eo in loco sacere no
luerunt. Non erit autem altare , explicare rationcm, ' mobrem Tolciani
sicium illud tunc obire noluerint, ut intelligi possit , quam lcuibui in cati is plerunque seleant in populis, nisi malo nascenti prudenter se rit occus sitim, turbulenta dissidia concitari. Fuit olim in Hispania inter Burgens cin &Toletanam ciuitatem , quae reliquis anteire videbantur, de dignita e sumi contentio,cum Burgenses ciuitatem suarn esse Castellae metropolim constanter as Iererent, Toletani vero Hispaniae principatum ad ciuitatem suam reuocarent. Neque lis unquam dirimi potuit, nec ulla conditione fieri, ut una ciuitas alteri quidquam de iure suo remitteret. Itaque periculum erat, ne quo-tita Reges concilium euocarent,ij, qui ciuitatis utriusque nominς conuene-. an ad manus venirent. Alisnsus igitur hoc nomine undecimus, cuin Com. yluti indictum concilium Saberct, ut hanc controuersiain aliqua ratione toti, teret, in omnium conuentu, antequam litis vlla mentio seret, inquit, Tole- Tonos ibo imperata libentissime faeturos, loquantur Burgenses. Hac Regisl 0ratione conquieuere, cum utrique se praelatos existimarent. Toletani quiadem, qudd Rex ante omnes eorum nomine locutus esset; Burgenses verri
quod primi omnium per se sententiam dixissent. Hanc dcinde consuetu 1 nem Reges omnes Castellae sequuti sunt, quoties concilium est ab illis indi.ctum. Alicuius tamen contentionis vitandae gratia, noluere Tolet ni in id hconuenm illud ossicium facere: sed postquam a templo discessum est, antequam Reges in aedes Archiepiscopi, uoi p. aratum & instructum eiat uiuium, peruenirent, in savia, aci Emmanuelem de Isal tam suppliciter adeuntes, eorum manus osculati sunt. Dimista concilio, Fernandus Arasoniam cur ivxore de genero atque filiai petere contendit, visio liter atque in regno C stellae secerat , illius regni fidem principibus obligaret. Iter autem ita secerun*Vt quam noue pergerent, effusa multitudo illis obuiam cum incredibili volu ptatis si nificati sine prodiret, multique Dynastae, &ciuitates etiam permultae omnia, quae ad victiam®ium luxum erant necessaria, abunde subministrarent. C saream tandem Augustam peruenere kalendis Iunij-uemn aut in ea ciuitate cum admodum s bienni inpa, inimodicisquec moniis de more gentis illius excepti. Paucis deinde diebus ad quietem sumptis, statuitFernandus, ut C saraugustani, perinde atque iecerant Castellani, sine vlla mora fidem Emmanueli & Isabel et verbis conceptis obligarent. Negarunt Cclarati gustani, id sibi licere, antequam ciues Valentini, &Barchinonens
qui suarum ciuitarum iura tuerentur,ed conuenirent. Instititnibilos ius reis nandus, non esse cur illos expectarent, suos sciebant idem Oiscium suo tem pore atque loco pristituros. Neque esse illis in re minime dubia cunctandum. Responden . non esse iemadeb facilem, ut non magnam consultationem requireret. Se de fide danda minime dubitare, sed de modo de conditione , quai erant
32쪽
erant fidem daturi. Ad eam autem deliberationem commodius habendam,
Opus esse sectorii in aduentu, ut communis causa communi etiam consilio sit .stineri possiet. Quod si vellet,ut ipsi statim fidem suam astringerent, se id libenter faetumhea tamen conditione, ut prius Emmanues & lfabela iurarent, sere, cum primum venirent in regni possessionem, ut iura & immunitates, quae pernandus ipse Aragoniae populis abstulerat, sine ulla cunctatione restituerent. Respondet Femandus,se nulla conditione passuriam, ut ea, tuae propter summam iniquitatem sublata fuerant, populis, qui illis abutebantui ad
innumerabiles iniurias, redderentur. In his altercationibus suere tres mentes cum non mediocri Regum offensione consumpti. Cum vero multae causae dissensionis intercederent, illa tamen potissimiam Regum animos perculit, quia dicerent Caesaraugustini, hoc iure sempur Aragoniae regnum fuisse, ut nunquam imperium foeminae ullius acciperet. Quod si Rex sine prole virili decedere esse populis liberum,euocato concilio eum Regem eligere,quem regno propter virtutem dignum iudicarent. Interim vero Caesaraugustani delibet etate soliciti, clanculum arma incertas domos comportare iamque prae sidia comparare,colloquia inter se de communibus rebus habere: nihilq; omnino pretetermittere,quoius suum modis omnibus retinerent. Sed omnes hos motus sedavit Isabelae limioris partus. Octauo enim talen . Septentris pererit filium , cui fuit inditum nomen Michael. Huius nepotis exortu tanta fuit affectus laetitia Femandus, ut contineri non posset, quin voce maxima omnibus de nato Principe, Hispaniae totius haerede, gratularetur. Sed ut sitne res humanae fluxae&instabiles , immaeque laetitiae exitu tristissimo saepenu - mero concluduntur, illa summa Regum voluptas, illae principum gratulationes , & ciuium plausus in acerbissimum moerorem subito conuersi sunt. Isabella namque antequam pareret aegrotabat, ac quo magis appropinquabat Partus,eo maiora signa imbecillitatis ostendebat. Cum vero filium enixa suisset, tanta vis sanguinis ex illa profluxit, ut vires eam omnino deficerent, usque eo, dum extremum spiritum in complexu patris ederet. Eluxit autem in illa singulare pudoris, Sc probitatis, & prudentiae, ac religionis specimen , quarii iri etiam virtutum in illo ultimo vitae actu claram significationem dedit , cum ea diceret & testificaretur, quibus posset intelli Ram partim de hac misera vita ultum vero de illa sempiterna cogitare. Funus sitit cum multis omnium lachrymis inductum. Emmanuel ubi suneri iusta persoluit, do ea, quae sue rant testamento legata, distribuit, a Femando & lsabella mapno cum dolore, ut in Pontigaliam rediret, diuulsis est. Non potuit enim Giscessus ille abs-2ue fletus acerbi renouatione fieri, cum veniret illis in mentem , qualilia Bissent orbati , de Emmanuel in memoriam reuocaret, se uxorem omnibus virtutibus ornatissimam amisisse. Fuit autem a multis principi,
bus in Portusaliam vique cum Get in itinere, in oppido
33쪽
nomine Aranda . Quod Durius alluit, misit ad Alexandiurn legatos , qui eum admonerent,ut rebus Ecclesiae prospiceret. Nam mores esse profligatos, pieta, iis studium restinetum, flagitiorum licentiam sblutam, res lanetissimas pretio indignissimis addici In urbe , quae suerat pietatis & sanctimoniae domiciliit, officinam ininudentiae atque sceleris institui, Ecclesiamque Romanam insigni infamia flagrare, remque esse in extremum pene disci men adductam. Proinde se illum orare de obsecrare, & per Christi sanguinem obtestari, ut iret
obuiam sceleri, resecaret libidinem, coerceret auaritima, moresque laxos disciplina seueriore deuincii e tantumq; munus pro dignitate tueretur, & remp. Christianam, quae tantis. vitiorum exemplis erat a studio pietatis auersa, pietatis exemplis aci ossicium reduceret. Legati fuere Rodericus Castrensis. En liciis Coutinus, Fernandus Coutinus iri claris natalibus orti, & prudentia non vulgari praediti. His autem mandauit, ut hanc legationem cum Fernandi Regis legato communicarent, quem Fernandus, Ut cum Emmanuele Caesaraugustae constituerat, ea etiam de causa erat Romam missurus. Vbi legatos
misit, iustis itineribus in Porrugaliam redi jt, & Olysipponem peruenit, tertio idus Octobris. Ibi per literas Fernandi & liabelae certior faetias est, Michaelem filium suum summa Caslella:&Aragoni e consensione suisse legitimum Principem,oc regnorum illorum haeredem declaratum, fidemque illi ab omnibus publice datam. Rogabant autem, ut idem in Pontagalia fieret: id enim valde
ad regnorum tranquillitatem pertinere. Emmanuel igitur anno sinuenti, qui fulti Christo nato M. CCCC. Xc.ix. ad eam rem sine ulla mora per endam, concilium indixit. Omnes sine ulla recusatione conueniunt. Is ab omnibus
postulat, ut fidem dent, se Michaeli ipsius unico filio, tanquam successori legitimo fore semper, poliquam ille ad regnum pertieniret, obsequentes. Illi priusquam fidem darent,ao eb postularunt, ut nomine filij promitteret,idque
iuramento confirmaret, Vt nunquam neque iurisdictiones,neque vcetigalium administrationes, neque arcium praefecture ad Porrugaliae ditionem pertinentes,siue citra,sive ultra mare licui, qui non esset natura Portugalensis, ullo tempore, aut conditione mandarentur. Quod Emmanuel facile concessit.
Illi igitur fidem publice absenti Michaeli dederunt :& Emmanuel promissionis suae foedus propria ipsius manu consignatum iussit, ut publico testimonio ad memoriam sempiternam confirmaretur. Et haec quidem eo anno in Lusitania gesta sunt. At legati, qui ab Emmanuele Romam missi fuerant,cum primum Romam peruenere,omnem legationis rationem cum Garsia Lassis Fernandi Regis legato, Hi fuerant iussi,communicant.Rc itaque deliberata, omnes ad Pontificem adeunt , esimque Regum nomine suppliciter orant, obsecrant,& obtestantur , ut velit flagitioru incendium pietatis studio & iudicioni leueritate restinguere.Neq; semel hoc ab illo libera voce cotendunt, sed saepius instant, & visent, & publico etiam testimonio postulata consignant, ut ei set omnibus
34쪽
omnibus testatum, nihil ab Histantae Regibus omissum fuisse, quod ad labentis Ecclesiae instaurationem pertineret. Quae quidem admonitio hunc istinum habuit,ut Pontifex deinceps non ita dissolute rem p. gerere videretur. Praeseau tem tuli Cadmonitionem illam sibi non ingrata accidisse. Non post multos dies niincium ad Emmanuelem mitit, cum donis ab illo ibienni precatione conte cratis Dona autem suerunt ensis&sileus .Ea dona Emmanuel grata voluntate proscitulatus is est, nunciumque muneribus ornatum dimisit, Pontificique perliteras declarauit, te fore semper, ut eum religio facere admonebat, midio illius incensum. Hoc eodem anno, quinto Idus Iulii Emmanuel primum nunclude rebus Indicis auspicio suo exploratis accepit. Mod queadmodum gestum seir. est ab initio repetendum.Gamyubi primum soluit s&ysippone,cumini ad Fortunatas insidas direxit deinde Insularn, quam appellant Sanini Iacobi. quae re
spicit AEthiopiam, lustrauit.Inde verb,ut in inadatis habebat,naitigationem So. lis ortum verius instituit,donec terram conspicatus est, & ad eam continuo naues appellere iussitan masnumq; linum ingressus, vela contrahere, anchorasq; dimittere praecepit. Nicolaum deinde Coelium misit,ut ad oram illam propius accedens, exploraret, an ellet aliquis stiva ius,ad que se aquandi gratia conferrent. Tres enim menses aduersis tempestatibus rati,in illius orae nauigatione consumpserant,&aquae inopia laborabant. Coeli iis ut sucrat iussiis, litora illa perlustrans,in fauces ituminis incidit, citius aquae erant dulces, &riparum vestitus viridissimi Quod cum Cocliti; Gamae nunciasset, ili'ad eam partem vela continuo fieri iussit,ut omnes aquiari atque lignari possent. Ibi Phocas ingentes, quarum magna copia erat,ceperiint,&earum carnibus resecti sunt. Hoc auteni erat
Gamar institutum, ut quibuscunque terris insisteret, mores gentis & instituta perdisceret.Itaque dedit operam certis hominibus,ut aliquem ex illis,qui regionem eam colebat, vel astu vel vi caperent,o quo posset i a quod volabat,cognoscere. Fuerunt autem ad illum perducti homines colorati, breui & crispo capillo , quorum tamen linguam nemo ex illius comitatu , qui multas AEthiopiae linguas nouerant, intellexit. Fuere tamen a Gama benigne accepti, atque Vettiti,& muneribus quibus capiebantur allecti,ut alios ad nostros perducerent. Munera suere tintinabula,& vitrei globuli, de alia eiusmodi. ruit deinde nostris cum illa gente familiaritas instituta, cum AEthiopes illi multa siti portarent ex illis fructisus,& carnibus,quas tellus ii appeditabat, quae ad victum erant valde necessaria: de illos nostri vestibus minimi 'eiij, de rebus leuissimis, quas illi tamen plurimi faciebant, ornarent. Signis autem & nutibus,quid alterutri ab alteris seri vellent,significabant. Sed hanc consuetudinem unius hominis amentia diremit. Qui cum in eorum familiaritatem se penitus immersisset, petina Ga ma, ut liceret sibi in illorum intimas sedes penetrare. Deductus igitur ab eis, cum illi invia Phocam ingentem interfecissent, sitit illius carnibus satis opipare dc apparat ut illi quidem suspicabantur, acceptus . Is cum dapes appositas,
35쪽
quod non essent sivi stomachilastidire e continuo in naues recipere voluit illi eum himianissime prosequuntur. At is certus esse non poterat, an truderetur ad supplicium,an potius honoris gratia tanto comitatu septus duceretur Me tus tamen omnia tristiora fingere cogebat. Itaque ubi litori appropinclarunt, quas vinctiis traheretur,opem in nis vocibus implorauit: noliti subsidio oc currerunt. Illi fugae se repente mandarunt. Gama cum reliquis ducibus in terrram descendit, ut facilius posset ibi is ab aequinoctiali plaga disci men in Astro-
labio contemplari. At illi qui fugeran in sylva, ubi arma reposuerant signorabant enim quali animo nostri ad eas oras accederent) se occultabam. Arma vero, quibus plurimum utebantur,erant cornua quaedam acutissima laastis marixa,quibus sit inma vi contortisinon leuius vulnus infligebant, quam si Praeacu. ta iacula coniecissent. Ibi igitur cum nostri in litore sine ulla periculi suspicion versarentur,illi ex latebris emersi prouolant, & in nostros impetum faciunt, &multos conuulnerant, inter quos Cama in pede vulnus accepit. Nostri se multo celerius, quam suerant opinati, recipiunt. Ita factum est,ut unius hominis vesani temeritara aquationem illam infestam redderet. Sinum illum nostri sanctae Helenae sinum nominant: fluuium vel b eadem ratione Sancti Iacobi nomine notandum existimarunt. Vt enim solennes dies cadebant, qui erant Di-UOnim memoriae consecrati, ita nostri nomina terris, & insulis, & fluminibus incognitis,que diebus illis primum viderant,imponebant. Anci oris inde solutis,iter Austrum versus instituunt, promontoriumque bonae spei superare contendunt. In illo autem cursu valde Gamae virtus enituit. Fludius erant immanissimi: tempestates perfrigida: dc aduersae: tenebrae vero assidusque proceli Acum semper in illa regione reatis temporibus, quibus sol Septentrionalem pla-sam lustrat,valde horribiles sint,atque pertimescendae, tum illis, qui nondum
fuerant eos fluctiis experti,tantum terroris ini sciebant, ut omnem spem salutis abijcerent. Naues enim ita iactabantur, ut modo nubes contingere, rursus in
imas profundi vor ines detrudi viderentur. Ad hoc malum accedebat, quod ultra progredi nequioant. Demissis igitur velis, ventis obsequi cogebantur, ita
tamen,ut varios flexus atque reflexus inirent,ne retro cederent, sed tempestat
aduerse finem in fluctibus expectarent. Quoties vero aliquid laxamenti dabatur, homines exanimati metu Gamam circunsistebant, illumque orabant&obsecrabant, ne vellet se, hominesque illius fidei commissos tam horrendo nere mortis extingui. Fluctibus diu repugnari non posse: cederet tempestati,&Hassem,antequam fluetibus mergeretur, in patriam reduci permitteret. Cumis constanti animo postulata rei jceret, multi de nece illius coniurationem habueriint.Id cum Gama Pauli fratris indicio cognouis let, insidias summa vigilantia declinauit,& vincula magistris inices ipseque per te summi magistri mulius obivit. Tandem cum multis diebus hanc tempestatis, atque perfidiς morlς minui 'o animo pertulisset, tempestas commutata est, S ipse cum reliquis, ducibus
36쪽
ducibus ad finem promonto ij perirent quod omnes x die Nouembris cum incredibili laetitia fleetere inceperunt. Arbitrabantur enim eo Iuperato, nihil sibi impedimento sutustim, quo minus eo quo tendebant, felicissime peruenirent. Ita vero nauigabant, Vt nunquam a terra procul abscederent, , illius situm & fertilitatem cum iuculiditate perciperent idebant enim ingentes syl uas, & densa nemora, & pecudum & armentorum greges innumerabiles, de hominum etiam multitudinem, qui passim vagabantur. Sunt autem homines colore & specie illis simillimi,qui in sinu sanetae Helenae visi fuerant. Cum loquuntur,singultire videntur: nudi ambulan Cpudenda ligneis vaginis indu dunt: fistulis utuntur,quas non admodum absurde modulantur.Tuguria sibi ex lateribus sele adustis, aut e terra faciunt, quae culmis deinde atque congestis glebis contegunt. In promontorij illius latitudine superanda nostri quinq;
dies positerunc. XXV. die Nouembris promontortu superant, atq; ad Septentriones cursum inflectunt. Ab ultimo promontorij flexu,qui ad orientem speetat, abest sinus, quem nostri Sancti Blasj aquationem appellant. .&. . passuum millia. Tellus est sertilis: nutrit elephantos ingentes, dc quamplurimos boves valde opimos,quibus incolς clitellas imponunt, eisque Pro iumen iis utuntur. In intimo sinu est parua quaedam insula, ad quam nostri aquandi
gratia naues appulerunt. Ibi phocarum armenta conspexere admiranda quadamultitudiue. In quibus inerat tanta seritas de truculentia, ut in homines irruerent. Aues etiam eo in loco vise sunt,quas incolae appellant Sotilicarios, pares anseribus magnitudine: plumis minime vestiuntur, alas habent similes alis vespertilionum volare nequeut, fω explicatis alarum membranis, cursum ce- ileritate summa c5ficiunt.Inde carnibus emptis,& aquatione facta, nostri prosecti sunt. Oetauo die Decembris subita quaedam tempestas illos vehementer exterruit, & a terrae conspectu procul abstraxit. Sedata vero tempestate, rursus ad terram propius accedunt. Cum enim nondum esset nostris in illis regionibus nauigadi ratio penitus explorata,minime tutum videbatur, a terra longius abduci. Vident autem partias insulas, quae paulo longius. ac . passitum millibus aberant ab eo loco, ubi ultimam aquatione fecerant. Erant autem amoenissimae,arbores altissime,prata viridissima,pecora innumerabilia,quae passim vagabantur Erat summa tranquillitas,pelagus profundum,ita, ut lane periculo possent ad terram accedere, & qualis esset, cum iucunditate perspicere. Sic omnem illam oram legentes, decimo Iannua ij die insequetis an ni, magnam hominum & mulierum multitudinem in terra inambulare c5spiciunt. Erant omne olore subnigro ut reliqui, quos in oris illis viderant, coipore procero, specie liberali. Hic Gama proras ad terram fleetere iubet.Misit deinde virum linguarum peritissimum,qui nomine illius,gentis Rectorem honorifice salutaret,eiq; munera deserret ruis nuncius libenter acceptus, de cum muneribus
illis, quae tellus serebat dimissus. Haec sens erat reliquis humanior, dc lautius vitam .
37쪽
Hvitam instituebat brachia armillis aeneis ornabat,&capita similiteraeneo cultuanesciebat.Viri pugiones gestabant cum manubrijs stanneis no admodum inscitὸ fabrefactis vaginae autem erant ex ebore. Hic reliquit Gama duos exules, qui mores &cultum gentis exacte perdiscerent. Erant enim in ea classe decem homines capite damnati,quibus fia erat ea lege vita concessa, ut quibusciinq; in locis a Gama relicti suissent,regiones lustrarent, hominumq; mores & instituta cognoscerent. Inde profecti, decima quinta die Ianuarij ad fauces ingentis si viiij peruenere,cuius ripas undiq; arbores fructibus onusti: diffusis late frondibus opacabant telluserat herbida,&amoena. Hic laeti sanctioris constitere, ut sc luenti die Sol enim iam praecipitabat) terrae cultum diligenter inspicerent. Mane vero conspiciunt multos nomines eiusdem prope coloris & cultus, lintribus inuectos ad naves tendere. Qui simul atq; ad eas accesserunt,sine ullataudis suspicione conscenderunt, sueruntq; a nostris cibo atque potu liberaliter accepti .Linguam tame eorum nemo ex nostris quiuit intelligere. Nutibus tantum,quidquid exprimere volebant,significabant st tres dies venere quatuor viri regionis illius principes, ut Gamam salutarent,& classem nostram viderent. Erant autem hi paulo elegatius culti quos Gama appostis epulis inuitauit, & vestibus sericis ornauit: quibus illi non mediocri laetitia se affectos esse demonstrarunt.Sed nec ab ill is intelligi quidquam potuit, per quod nostri pollient, quam longe ab India ut quam prope essent, aliqua ratione suspicari.
Vnus tamen male arabice dixit, ad regionem unde paucis illis diebus venerat, naues eiusmodi serinae atque magnitudinis,qua nostras esse conspiciebat, frequenter appelli, quae quidem no erat ita madio interuallo ab eo portu distin-λ.Nostri cum ici audirent,in spem venerunt,sore,ut intra breue temporis sya tium Indiam aspicerent. Id monuit Gamam,ut illi fluuio, bonorum signorum nomen imponeret. Hlcautem columna lapideam in ipsius fluminis ripa collocavit,in qua erat Crux cum Emmanuelis insignibus incisa. Hoc autem ficiebat in portubus, quos ad Christiani nominis gloriam, Sc ad Regis clarissimi monimenta diutius conseruanda, magis oppominosiuὸicabat: &ad eam rem multae columnae eiusmodi fuerant nauibus illis impositae. Terra vero illa, statuit,ut nomine Sancti Raphaelis insignis esset. Hic duos reliquit ex illis, quos diximus vitam exilio redemisse. Hlcpostquam naues resecit, &infirmos curauit, sexto halen Marti j anchoras mobri,antentias erigi Aethique fieri iubeti Glendis autem Marti j conspiciuntura nostris quatuor infulae,non ita lato maria se inuicem distantes. Ex una illarum Coelius septem nauigia plenis velis inuecta ad nostros accedere conspicatus est. Qui illis vehebantur,cum prastoriam nauem ex vexillo, quod erat in summo malo alligatum,cognoscerent, ad eami roras detorquent, propiusq; sunt, magno clamore sit blato nostros arabies sa- utant Ibi Gama Coelium, iubd nauis illius esset aliartim minini praecedere
38쪽
P Ut sensim Coelius.&sendo prius dilige ter explorato, reliquae paulatim subsequuntur Nauigia interim nostras naues circunsistunt, & tibiarum concentu Clijs musi is instrumentis nostros obieetiuit, eis ue de aduentu in illas oras maxima viice gratidantur Homines autem erant colorati,specie liberali pr di-ti,vestibus bombycinis ornati longis simis linteis auro intertextis & arcte com pressis, ut spiris multifariam circunductis caput obtegerent, ornabantur. Erant
praeterea aduncis gladiis accincti, parmisq; brachijs insertas gestabant. Nostras naues ingressi, holiros arabice salutant. Qui linguam probe tenebant, benigne respondent. Gama dapes apponi jubet.Illi conuiuium non aspernantur. Dum comedunt de bibunt,ses citatur de illis Gama, quod esset illius in sulfenore quae gentis ratio &cultus,&quod iter inde in Indiam esset habendii. Respondent insule nomen esse Mog hique gentem esse simulachris dedipnam tamen in lae partem a mercitoribus Saracenis habitari: esse vero illam tub impierio Regis Ouiloae. qui illi rectorem praesecerat hominem authoritate insieni praeditum emporium vix aliud celebrius in regionibus illis reperiri. lnde enim naues in Arabiam, in Indiam ii multas prqterea orbis terrarum partes nauigare, & ex omnibus illis merces innumerabiles in eam convehi. terea dicunt esse quandam in ea ora regionem,quam nostri fuerant pretierue i, quae sala nominabatur,&auro plurimum abundaret. Postremo 'uantum ab ea
insula Calecit iu distaret, exponunt. Hoc audito nostri manus in Ilum dere,summas Deo gratias agere festi maxima ex parte laboribus pessiinctos bitrari. Insula est iij a in regione , quam appellabant olim HesimbT. Distat enim ab aequinoctiali plaga decem & sex gradibus,Austrum versus Incolet suntiatori: tellus propter Ieses parum salubris. Domos extruunt ό terra, quas congestis paleis integunt. Propter tamε opportunitatem commercii , naues Vn-
diu: ad illam iei gerendae gratia commeabant. Arabes tunc pluriam in ea opibus & potentia florebantMi myoparonibus paruis 'tebantur,eisq; ferreis uis minime reuininis , sed palis teretibus per seraminarice clauorum adaetis. Compages vero nauium funibus ἡ palmarum Blijs factis obtiarabant. Palmas autem appellat arbores altissimas, selijs longilii mis &acuus silvis hirsutas, patulis frondibus circumquaque dissulis umbram gratissimam enicientes. nucesserunt ingentis magniti idinis, quas nostri Cocos nominut. Vrebantur in nauigando normis nauicularijs,quas nautae Mus appellant Quam sormam propter eos,qui a maritimis regionibus semoti sunt, haud alienu arbitror explicare. sculum est Eligno factum, planum atq; rotundum, altitudine duoru aut trium digitorum. In medio habet stylum prefixum in summo praeacutum, aliquanto breuiorem, quini sit vasculi ipsius altitudo. Regula deinde e serro solertissime ficta,tenuis & angusta ad vasculi modum dimensa,ita tame t diametri ipsius vasculi longitu)inem no exaeque inducitur. Styli vero Iipis per medium huius regulae, quod est inseri excava , dc fastigiatum
39쪽
immii apta ea uspensana,paribus tremomentis libra iasiret, et ut ininiansi: o mire eis it . Opercialo deinde vitreo .aenea 'imulacii cto, ne possit regula excuti, de alicula ex rie labare, contegitur. Curri veto ma-rnetis ea natura sit, ut non modo serium ad se trahat, ve furi etiam 3 da illi ius pars ad Septentrioncs .aspiret,al tera in Austrii in propendeat, natur ni silariciam terro communi heis itur, et cum regulae huiu- diput ad cana magnetis partem quaesii ex fit ad Septentrione applicatum, attritί lite illius extersum lucri candena in se concipiat Iccum ita susirinia ex iteri xtimobiliter iiivari paries lini cili possit semperii Septentrio; aes in tapmpensionen seratur Sic autem sebat,ut nautae hoc instruinaen tot non ti, quanti sin pmfundo pςlago ver arentur,&c iam csset nubilum&inlisi nostina,possentiaincii ad Neptentrionis ratione citritum attigere. Hanc autem regulam, quia a lacussi. militudinem proxime accedebat Oim nauiculariam apriliabant. Deinde cui acidinu insit humanis ingeniis, addere semper aliquid ad ea, quae sunt sole
ter muciata, liam normae rationem excogitarunt,qua positent exactitas, quem curthina innati agando tenerent, ratione perspicere. Evirgulis enim ferreis ficu
rameiticiunt lateribus paribus, angulis imparibus, in rhombi speciem deformatam. Huic unam ex parte superior alteram ex inferiore in tam orbicula tam adglutinant.Magnetis autem adiuncta vi,stic figuram hanc temperant. via Sex acutas angulis Septentrionem, alter Austrum respiciat ex obtusis verbunus ad or Solis, alter ad occasum spectet. Diametri autem orbis huius
longitudo mirae longitudinem non excedit Mabet autem Olbis hic in medio aeneum mbilicum astixum Ad eam sormam faetum,qua diximus regule medium labricatum fuis e. per umbilicum illud igitur styli cuspis immisi Morbem hunc sulpensium continet, qui non modo resulta illius, de qua diximus , vice fungitur,sed omnes ventorum regiones,quorum flatibus nauis impellitur, in conspectu pro nit. In charta namq; superiore Septentrio,& Auster,& Orieras. Occidens,&interiectae inter hos terminos resiones evicti sit me describuntur.Norma ad hunc ni dum c nstituta, hoc restabat incommoui, quod opus crat quoties nauis fit ictibus agitata, ut fieri necesse est, i ta pupina, au t pror maut in alterutrum latus inclinaret, ut illa in profundo subsidens adli. sceret neque motu libero in Septentriones dirigi posset. Ne autem hoc eueniret, sitit solei lii si me excogitatum. Nam vas ipsim paulo infra labru circulo aeneo arct constrigitur, 'trinque alitem eo circulo virgula calybea ducta,in foramen alterius circuli maioris & exterioris, modico interuallo ab interiore distantis, immitticia r. irgulae vero binae ita sint aeqv les & oppostae, vi si ex viri; via
. peri et iasiere circularis illius spatii diametruria contineret. Exterior autem irculus circa duas it has virgulas quasi circum axem versatur. Rursiis ab exteriore circulo a lae bitiae virgulae pari interuallo ad ambitum alueoli cuiusdam o
40쪽
Ita sunt autem hae virgulae exteriores interioribus ex aduersi, constitutae, ut si duae tantum ex illisciuatuor directae fierent, sese ad angulos rectos intencarent. Cum vero machinatio ex inferiore parte aenea d ponderosa siqneq; sun dum attinsat ullum in undique pcllitur,ut medium locum teneat. Et cu pensilis &mobilis existat,pondere suo nixa ea ratione consistit, viqi ianuis maxi mi fluctus nauem iactent,ipsa temper ad libella directa permaneat.Sic autem fit,ut nihil interueniat, quod normam ab eo motu, quo in Septentriones sertu impedire queat. His normis Iblebant uti iam illo tempore Arabes illi, &chartis praetere quibus maritimarum regionum situs,secundum descriptas in illis lineas, exploratὶ cognoscerent. Quadrantibus etiam, Solis varias conuersones,&quantum quaeq; regio ab aequinoctiali circulo distaret , obseruabant. Tam multis denique erant ad nauigandum artibus instructi, ut non multum Lusitanis nautis de rerum maritimarum scientia & usu cocederent. Cum nOstris autem ideo iucunde fabulabantur, quod crederent eos esse Mahumerinos ex illis,qui Mauritaniam tenebant. Illos autem Gama muneribus esse flos, cum donis,quae ad insillae rectorem illius nomine ferrent,dimisit. Nomen autem rectoris ei atra eta. Hic cum a suis intellexisset,qua humanitate sueranta nostris accepti, muneraq; sibi missa c5sperit,ad ossicium suum pertinere existimauit,nos bos inuisere. Itaq; se continuo vestibus ornauit, quae erant aureis
distinctae floribus, adiumq; accinxit gemmis fulgentem,& eodem etia gemmarum splendore cultum pugionem.Armatorum pr*terea hominum caterua cinctus, in iraues ire perrexit Interim vero tibiarum & tympanorit m concenti-bres omnia perstrepebat. Gama antequam ille nauibus appropinquaret, aegrotos ab omnium conspectu remoueri,& sanos atq; valentes armari more nostro
iubet,& in summo nauis tabulato cosistere.Is enim erat, qui nullam fidem la-racenis habendam censeret,sed dissimulanter omnes insidias, quae fieri ab illis possent,praecauendas existimaret. Ad latus deinde nauis accessit, ut Zacoetam venientem exciperet.Conscendit ille cii suis: Gamam salutat.Ille vicissim eum perbenigne complectitur. Assidunt omnes,&iucundissime sermocinantur. Gama aapes apponi,dc vinum infiindi iubet. Illi vero satis hilari fronte come . dunt,nec ulla Mahumetis luperstitione impediutur, quo minus pocula libenter exhauriant. Quaerit deinde Zacoeta de nostris, an essent Mauri, an Turcae. non enim dubitabat,quin Mahumetis sectam sequerentur Deinde,quibus armis in pr*liis uti selerent. Postremo, an haberent aliquot legis Mahumeranae libros.Se namq: illos libenter esse visurum.Gamares γndit, se ex ultima Solis occidentis regione ad eas oras accessisse nostros armis illis uti, quibus homines, ut eum lepiebant,rectos animaduertebat ii praeterea tormentis illis,quae vi stat,quibus no hominum tantum acies proflisari, verum dc arces munitissimae disturbari atq: disiici possent Libros autem legis,quam obseruabant, se libenter ostensurum,postquam aliquot dies a labore inquiesceret. Sibi esse iter