장음표시 사용
51쪽
Sunt in armis strenui, plurimiimq; celeritate valent. Si vir ignobilis eos attingi nobilitatem.contaminari, genusq; pollui censent,& tam insignem iniuriain illata caede miseris hominibus, qui in eos inciderunt, ut iscuntur. Idcirco qui
nobiles non trunt,quoties iter faciun voces edere coguntur.Nobiles vero cum eos aduentare ex vocibus illorum praesentiunt, eos deflectere de via iubent: &sic si,ut ignobiles mortis,nobiles maculae sempiternae periculii depellant. Illic neque nobilitatem obscurari flagiti js, neq; generis obscuritarem ill ustrari virtutibus concessum est sed omnibus est illa conditio necessario subeunda, in qua maiores illorum versatis lint Artificum gelacra ita sunt distin ista, ut non sit inter dissimiles vllum ius connubi j. Nec enim licet sartoris filiis sutoris filias ducere,neq; aliam artem,nisi eam,qua pater illius victum coparauit, addi e-re: & sic in reliquis artibus fiammo studio retine nys, eadem a maioribus tra- 'dita disciplina conseruatur. Est genus deuotionis, quo inter se alij alijs interduscedere coniunguntur, quo se execratione deuinciunt, si uno per iniuriam occisis, reliqui omnes non in illo vindicando mortem oppetierint. Hac rationes ut non modo cum Reges interimuntur, sed cum socij vita priuantur,ij, quisii perstites sunt, humanitatis obliti, in gladios irruant, per omnes flammas curran nullisque armatorum presidijs exterreri possint luo minus necem ijs,qui sectos interfecerunt,afferre conentur, usque eo, dum ipsi variis caedibus absit man tur. In scribendo neq; chaita utuntur, neque papyro, sed stylo in soli, ar- borum sylvestrium, quas propter nonnullam similitudinem palmas appellant, litaras exarant. Multorum velo secutorii memoriam libris ad hunc modii factis diutissime conseruant.Multa ciusmodi solia ita praecidunt, ut omnia longitudine patia sint in quibus annales ic res historia dignas literis mandant. Folioru vero extremitates perforat: ijs autem copingendis duo ligna compla nata,de ad eum modum perforata coniungunt.Tum solijs ordine compositis,& lignis extrinsecus adiectis, utrinque perforamina flaniculos immittunt omnia complicat,& arcte deuinciunt & quod, post ita compactum volumen. suniculorum utrinque superfluit, circa illud involvunt,&illud nodis astrin sunt. Quoties autem legere volunt, nodos laxant,& solia rursus explicat. Mul la dici praeterea possunt de eorum moribus, quae tamen ad alia necessario pro-.perantibus omittenda simi. Caleaetium est in medio serme illius orae . quam paulo ante descripsimus, n5 procul a mari situm. Portus,ubi naues tuto possint consistere, non eu urbi coniunetus. Urbs ipsa ingens est. AEdes non fiant continuae , sed discretae, magnisque hortis & viridarijs latissimum spatium occupat AEdes Regiae solii in ex lapides ructae sinit: reliquis per leges minime licet aedi- ficare magnifice, quantiis ditissimi sunt. Tellus est sertilis & abundans rebus
omnibus, quae ad victum requiruntur.Re o tempore omnibus illius regio regibus ta potentia dc opibus antecellebat.Hic erat Caleculii status eo tem e, quo nolitico peruenerunt. Gama post triduum ad Regem deductus a Catuale
52쪽
Catuale sitit: litetasque dedit, quas afferebat cum muneribus. Rex munera contemnere visus est. Gama dixit, non esse mirandum, illa munera non esse estate illius dignissima, propterea quod Emmanueli exploratum esse mimnime potuisset,nauigationem illam adeb felicem fore. Pr terea nullum se mu nus ad illum clarius de amplius deserre potuisse tanti Regis amicitia.Si vero utilitatem sipectare reputaret animo, quanta posset utilitas ab eo percipi , si sin sulis annis ingentes e Portusalia naues in regnumillius mercibus valde preciosis onustae peruenirent.riiij ideinde,ne literas, quas a Rege Emmanuele defereba cum Saracenis communicaret, sed aliis interpretibus uteretur. Iam enim indicio Monetaidae compertum habebat, eos illi pestem atque perniciem machinari. Leetis & explicatis aMonetaidaliteris, Rex Gamam dimisit, illumque admonuit, ut contra Saracenorum fraudes se summa vigilantia muniret. Gama summas illi gratias ob consilium dedit: ab eoque digressus, domum rediit eo mimo,ut cum primum posset se in naues reciperet. Saraceni interim collo qui inter se: de nostrorum pernicie coniurare: domesticos α familiares Regis adire,sitigare precibus, corrumpere donis,& obses tari, ne fidem maleficis hominibus adhiberent. Gamam esse piratam immanem & truculentum, dc in omnibus oris, iii quas hospitaliteradmissus suisset, impressia latrocinii sui ,estigia reliquisse . Per mercaturae sipeciem,regionem exploratum venisse, Vt p stra eam posset damnis quamplurimis afficere. Paruit in illum ignem este, qui si non statim extingueretur,fieri poste , ut illius incendio regnum illud conna- et. Haec &filia eiusmodi Regis auribus inculcabantPartim enim Christia. . . ni nominis odio, partim metu,ne nostronim in illas regiones aduentu illi pellerentur, vel saltem non ita magnos quaestus facerent, omnia tentabant, quibus illis exitium compararent. Catualem vero donis ad sepelliciebant, ut per calumniam & malitiam nostros, quibuscunque rebus posset, euerteret. Rex cum esset ingenio vario atque mutabili, aestuadat, & modo in hanc, modo in illam sententiam trahebatur. Si enim nostros de medio tolleret, vel saltem, is Saracenis alio uomodo satisfaceret, in custodiam tradi iuberet, perfidiae maculam formidabat: si eos abire permitteret,ne Arabes illos, quorum opera vectigalia sua amplifiinta cernebat, ab se abalienaret, metusbat. Illi postreinb xt nihil omnino praetermitterent, ad Regem frequentes aesunt: E quibus unum, qui inter eos & audacia, & dicendi artificio praecellebat, ad hunc modum lo-suutum suisse, multi perhibent. Ita stimus de te, Rex invictissime, meriti, ut
humanitatem tuam iure atq; merito obtinere debeamus. Quantus enim cum mulus ad Metigalia tua nostris mercibus de operis allatus sit, adeo perspiciturnest, ut nullius commemoratione indigeat. Publicanos consule: scripturae magistros interrogareationes puta,&explorase cognosces, nos huic regno tuo nil
quam inutiles extitisse. Adde quod hoc studium a maioribus nostris ingeni' tum habemus, qui mulus ab hinc secuti hanc tenam, patrium atque natale
53쪽
lum, luere,&Calecuti; Reges sum semper sde&pietate venerati sunt
Hanc animorum concordiam cum tuis anti iitra officiorum cosuetudine conglutinatam, & has tantas utilitates vidis luant,& funditus euertant homines illi profligati atque perditi, qui modo huc appulsi sunt, nisi tu eorum cons-lijsocciartaris, stamina contentione perficient. Quod si tu id nondi suspicione consequeris, mirandum non est. Animus enim vere reptus, Cum ex fide scanimi sui candore de alijs conteisturam faciat, non facile adduci potest, ut credat, quempiam in se pestem machinari .Praeterea non sunt tibi mores illorum hominum cogniti,quos nos multis nostronim experimentis exploratos &ω-gnitos habemus .Multis enim nationibus, quibus nunquam laesi sunt,ambitione tantii matque multa possidendi libidine stimulati,vastitatem &exitium intulerunt. An tu credis, illos, ut commercium dii tuis habeant, E tam longinquis regionibus, cum tantis vitae periculis huc peruenisses Credibile non est. Sed aut piratae sun clementiaque tua abuti volunt ad multorum perniciem, de ea de caula fictas tibi literas attulerunt aut Rex qui eos huc misit,nimis ambitiosus est: nec eos misit, ut tecum foedus serirent, sed ut urbis suius situm diligenter explorarent. An non hac eadem arte Lusitani Reges in urbes AH-cae complures inuaserunt 'An non bonam AEthiopiae partem his fraudibus occupauerunt' An parum liquet, quam multis gentibus isti latrones in hoc cursit graues iniurias intulerint.' Morambiquem armis aggressi sunt: Momba-zae portum sanguine repleuerunt: naues cum multis nominibus in via ceperunt. Qui modo citin tam tenues opes illis sint, contineri non possunt,qtesii Immanem importunamque naturam saetis indicent: quid facient, in multo maiores vires collegerint.' Quare s Regni opes tueri vis, homines sceleratos extingue. Si piratae sunt, tanti s aeteris meritas poenas luant: si a Rege potentiissimo missi, ut horum interitu reliquis Lusitanis spemhuius tentandae nauigationis incidas, hos, quos in potestate nunc hisci, interime. Facile malumnasans res,atur: atmousium &inueteratum, non nisi cum maximo labora comprimitur. Nunc igitur dum tempus est, curre sceleri,inseca dominandi libidinem, statumque tuum praesidio confirma. Vt autem nihil est creduli late reanis infestius ita nullum propugnaculum poterit este ad depellenda poricula sagacitate & dissidetia salutari munitius. At quas merces aduexere Adeo tenuci, ut rumor est, ut ex illis positi intelligi, eos valde egentes elle. Quomodo igitur sperandum est,ut qui rei similiaris angustia laborant, regnum tuum mercibus insentis preti j locupletent f Quid dicam de muneribus tibi nomine sui Regis oblatis' Iudicare prosecto non possiam, vina nobis maiorem risium an grauiorem offensionem attulerint. Putab ine Rex ille, cuius potentiam isti in coelum fictis laudibus ei serunt, se dona sithiopiae regulo cuidam mitte G cpii crat propter inopiam &stultitiam leuis siniis rebus in fraudem alliciendus
Itane veros ludibrio habitam sitisse potentissimi Rem amplitudine i Tentari
54쪽
SECUN VS. e smansuetudi in 'ta n emnis iens j Sςd dices fortasse, hanc nobis cri- minationem, pr0pter odium quod nobis cum gente Christiana est,confietam suisse. Fateor esse W0bis perpetuum cum gente nostris rebus infesta dissidium. . Sed in hoc rerum discrimine, arbitramur non esse tam nobis de nostro statu, quam de tuo laborandum . Nobis enim, si Christianos ad tuam amicitiam ag- tegaueris,erit hinc necessario semigrandum , vialias sedes quaeramus, in quius n0n incommode 'egotiari p0ssimus. Illa interim uti querimonia poterimus apud Reges alios,quibus non eritingratus noster aduentus,qui,d ignotos . homines pqtis,alienos domesticis,suspectos spei latis antetuleris. inod tamen. ad rem augendam attine ubicunque suerimus, n5 cum minore fortasse tuo ode compendio negotium geremus.Tibi vero, nisi mature opem rebus tuis attuleris, ide reo quod DE vs omen auertat, ne sit intra paucos annos non
modo de stat regni Scimperio, sed etiam de salute cum gente nimis auara de ambitiosa,& bellicis in rebus acerrima,maximo cum periculo dimicadum His. alijs eiusmodi orationibus Arabes illi pugnabant,&a Rege contendebant,ut nostros perderet,& naues, si posse interciperet. At Gama interim cum haec . alia mult* contra vitam suam scelera patrari animaduenisse de Catualis si au- des calliditates, quibus eum circumueniebat, perspexisset, diutius minime cunctandum ratus est, & ante lucem pandaranen versus iter suscepit, de tantu. quantum potuit accelerauit,ne a Catuale posset iter illius impediri. Praeceperatautem antequam in terram descenderet, ut quotidie sibi praesto scaphae adi litus essent,ut posset sibi aliquod periculuma Saracenis intentum sibterfuge - re Illi interim nihilo secim instare,& arma etiam comparare, & Omnes, apud. quos aliquid gratia poterant, in nostros incendere.Tantoq; odio flagrabant ecogitarentnostros armis doriri Cu vero intellexissent,Gamam abesie d m0- lestissime tulerunt,&cum Rege egerunt,ut eum ab illa fuga retrahendum cu- . raret. Rex igitur eorum sermonibus inductus,Catualem mist,qui Gamam re moraretur. tu lis igitur ut imperata c5scere Pandaranen summa celeritate
contendi Gamamq; summa vi retinere coepit, & per simulationem ossicij, ve illum omni praesidio spoliare laborabat Dicebat enim,sibi summae curae esse, t is omnia a Rera quae vellet impetraret. Id autem fieri non posset nisi is regis. .animum sinistris opinionibus exulceratum sanaret,ut intolligeret,quoanimo inostri in eas oras accessissent.Proinde iuberet classem propius terra constituere,.sbiq; & vela & sub nacula traderet,ut illis pignoribus posset Rex certus esse, illum in fide mansurum. Quod quidem Gama nulla se conditione saeturum ostendit,quanuis esse sibiobidacerrimumsupplicium cum intorim vitae subicundum. Inse porro ad fratrem literas inis quibus,Vt ante praeceperat , eum admonebat, i si 'idere eum diutius a gente perfida detineri,uela faceret,& ini: Lusitaniam reuerteretur m/ Rs,quomodo viain Indiam merta fuisset, indicaret.Se de vi minimi eluicit ellumς utemscii ruis tanti laboris ini rex,
55쪽
a nxie formidare. Interim vero sum ma cotentione Catuali repugnabat, nantes ue illius fiat des constanter eludebat. Varijs altercationibus duo dies fuere sine ullo iructu consumpti andem fit pactio inter eos, ut merces, quae eranς in nauibus,in terram exponerentur cum hominibus, qui eas venderent. Mcr- cibus traditis ama dimissus .a Cattiale se in mirem contulit. Inde nunciri Regi misit, qui Catualis in se perfidiam criminaretur,&doceret, se fraudit, illius co ictum suisse ita discedere. Ad haec Rex sede causa cogniturum promist,& iii
Cattialemaliquo eiusmodi crimine alligatum deprehenderet, eum ita puniriturum, ut deinceps fidem seruare disceret. Quod vero ad merces tineret, se eum admonere,ut Calecutium convehendas curaret,ubi pluris 3 si re possent. Allelisit Gama mercesq; Regis ipsius sumptu Cesecutium importatae sunt. In terim Gama nati ibus propius urbem deductis, singulis prope diebus binos aucternos homines in urbe mittebat, ut sic tande posset ab omnibus situs animia uerti. Nostri nullam iniuriam ab incolis interim accipiebant . G. ama vero se,
quoad fieri potcra pacis de amicitiae cupidissimum este demonstrabat. Postu claui t d inde a Rese per nuncios, ut liceret sibi . ad maius f heden vinculum linquere homine Lusitanum Calecuti j, qui Regis Emmanuelis nςgotia prora curaret Rex siue quod non intelligebat,quorsum illa procuratoris in vi be pertimansio pertinere siue ivbd suspicaretur, Gamam si nexortorijselutione di scedere velle, non mediocriter offensus es : responsumq; dedit stomachi plennum. Gama cum cerneret, responsum longe sec is, quam postulatum flagita-.laa datum este, ne verbum quidem ullum,quod in rem esset, cum Rege leuis simo commutandum existimauit. Rex hoc Gamae silentio multo acrius irritantus, tuos homines Lusitanos,quos Gama cum mercibus Cesecutium mitera in custodiam dedi mercesque diligenter asseruari iussit. Gamaa Rege flagi diba ut sibi homines auri mercibus redderetur. Rex in iniuria nilii ominus per-i seuerabat. Hoc animaduersi, Gama lius situm obtinere viribus utendii pii inuit. Primam igitur nauem, quam in portum intrare perspexit, armis expugnat.inde sex viros primarios,cum famulis undeviginti, vinctos abdimit, reli quam autem turbam dimisit Deinde vela fieri iubet in tamen, lawnspectu terr. ae non procul abscederet.Sperabat enim,Regem, ut suos reciperet, Lusita nos cum mercibus continuo redditurum. At Rex misit ad illum nuncipio, qui dicere se factum illius vehemeter admirari, ubii homines nobiles exsuis donmesticis sine ulla causa in vinculis detineret,cum ab illis nullam iniuriam accenpistet Lusitanos enim quos secti habebat, se no prius dimittere νψluisse,quan ad Regem fratrem suum literas daret sc s: illos confestim cum bonis tq; lit ris dimissurum. Hoc promisso inductus Gama,riirsus ad urbem propius a se sit. Postridie veniunt Lusitani cum literis ad Emmanuelem scriptis. Misit prς-
terra, tui Gamae diceret, si vellet aliquem in ea urbe reliquere, qui Emmansueflis negoci Procurare se operam daturum , ut id cum magn0 ii us
56쪽
fieret.Merces vero se ideo non remittere,quod speraret fore, et per manum illi us,quem Gamaei negocio praeficeret,venundari cum maiore lucro possent. Respondit Gama e mutasse consilium, ne De velle quenquam in ea urbe relinquere. Proinde si vellet,ut is illius domesticos missos faceret, memes con stim restitueret.Sequenti die venit in naue Moaggidianimo perturbato, narra : Saracenos tumultuari, insidias comparare, variis calumnijs animum Regis in nostros incendere, seq; fuisse 'ropter illorum dierum usum,qui sibi cuin nostris fueraυn maximum vitae discrimen adductum, vixque eorum manus es fumile. Se nullo modo posse quandiu Calecutij maneret, vitam ab hominu perditorum insidiis defendere. Proinde illum orare & obtestari, ut se in Portu galiam ducat De rebus suis uas Cesecutij relinquebat, parum esse sblicitum vitam solum iiseruare velle. Recepit illum in fidem Gamalibentillime in nugaliamq; perduxit ubi ad Christi nomen adiunctus, in omni vitae ratione boni viri atque veὰ Christiani ossicio perfunctus est dem die Rex septem
lembos misi in quibus merces, uas Gama requirebat,erant impositae. Gamacum mallet vinctos in Portugalia ducere,quam metam recuperare, ait se,cum
tot mendaciis ad illum diem illusus suis let,nemini iam fidem habere. Sibi exploratum esse,non omnia,quae fuerant Calecutium inii e Threportari. Otium vero sibi non esse,ad ea quae deerant inquirenda .Idcirco se Malabares illos mitinime dimissurum,sed in Pore aliam ducturum, ut illorum testimonijs apud Emmanuelem uteretur,umstet intelligere Rex clarissimus,quibus iniuriis ituluis dux at e legatus fuisset a Calecutis Rege, propter Arabcs homines scele iussimos, aitectus.Haec ubi dixit, ignem tormentis applicari iussit, ut eo terrore omnes sese in fugam darent.Rex hanc contumelia indignissime tuli sied eam xlcisci non potuit,ed quod omnis illius classis esset propter anni tempus in terram subducta. Verumtamen cum venti Gamam deficerent, neq; posset ea celeritate, qua volehat, ex illis regionibus abduci, Rex sexaginta naues actuarias instruxit,& armatis hominibus compleuit,ut in nostias naues incurrerent.Sed excitata subito tempestas classem hostium disecit, de veto minime nostris ad ales, naues nostras a Calecutiensium conspectu celeriter abstraxit ama tamen ex eo portu,quem primum subire potuit, literas ad Caleciiiij Regem dedit, in quibus, quot insidiis appetitus a Mahumetanis, quot dolis proditus a Catuale fuerat,enarrabat Eamque ratione suissedicebat,cii reum minime ante suum discessum salutasset. Attamen se sore semper illius studiosissimum, operamq; daturum,H Rex Emmanuel omnia,quae ad dignitatem illius pertinere videre studiose atque libenter essiceret. De viris autem illius domesticis, num ceperat,non esse cur licitaretur fidem namque dabat, se curaturum, velatui & ornati in patriam redirent. Has literas per Vnum ex captiuorum Linulis,quem in litore constitui iusiit, perserendas misit. Inde vero digressus,ad parnas qu stam insulas delatus est. Sed antequam ad eas accederet, octo risues.. D 3 longae
57쪽
longae in illius naues inuehunturiquanim septem sugauit, & unam cepit multiplici commeatu,varijsq; fructibus onustam. Erat autem classis illa piratae cuiusdam,cui nomen erat Timoi hominis acris,que omnes, qui mare illud nauigabant,valde metuebant. Ex insulis illis in insillam, Anchediuam nomine, qua aberat a continente circiterquatuor passuum millia, cursum direxit, uti in ea quomodocunque pollet, naues diuturna iactatione quaslatas reficeret. Ibi cum undiq; multi illius videndi gratia confluerent, venit inter alios vir familiaris atq; domesticiis Dynastae cuiusdam, qui insulam non longe ab ea regio ne sitam,dominarii premebat.Insulam appellant Goam Dynastam Tabrium nominabant. Erat autem Zabaius vir animo magno praeditus, militaribus de imperatorijs artibus instructus,mult6sque milites alebat,& Omnes,quos acres in armis cognouerat id se magnis stipedijs inuitatos aggregabat. Illius verosa miliaris,quem diximus, ad Ganumadijt, eumque Italo sermone nomine Zabaij honorifice admodum salutauit. Dixitque praeterea, Zabatum illius fama
commotum,omnia curaturum,quibus illum indigere perspiceret. Proindeue illi commeatu,siue armis, siue pecunijs opus esset, omnia sine ulla dubitatione postularet. Illum namq; minime boni principis&amici ossicio defuturiam. Admiratur Gama & viri speciem, &orationis Italae venii statem.& in e nium , quo ad omnia, de quibus illvmpercunctabatur,acutissime resp5debat Quaesiuit unde esset oriundus.Narrat se in Italia natum.Cum tamen GKciam Versus cum paretibus nauigasse in piratas incidisse, de varijs casibus in tantam miseriam deuenisse, is sine ulla spe reditus principi Mahumetano seruire in seretur.Cum deinde multa solerter inquirere dc curiosius,quam par erat, in dagare S quasi res alias agere videretur,a proposito sepe deflecteret, & rursus ad institutum sermonem rediret,Gama suspicatus est esse proditorem, neque salutandi,sed speculandi gratia eo se contulisse.Itaque ea suspicione tactus, hominem corripi,& vehementissime torqueri iubet. Is doloris magnitudine coactus, se natione Sarmatam,religione vero Iudaeum esse confitetur ii Tabaij-que simulatu versari,abe ue missum, ut nostras naues specularetur: " milites in illis estent,&quibus armis uterentur, inspiceret. illum namq; inanimo habere,comparata classe,nostras naues opprimere.Hac re intellecta,Ganio im primum potuit, inde prosectus est.Iudaeum tamen missum facere noluit. Hic postea Christianus effectus.Gasparis nomen obtinuit, giq; Emmanue' li egregiam operam multis in rebus nauauitEx ea insula digressus Gama,tiam
tutum cita sitim tenui ita tamen, ut propter ventorum nimiam lenitatem o
de & incommode nauigaret.Pelago illo ingente transiriisso,in AEthiopiae,quae silpra AEgyptum est ras ad Austrum pertinentes delatus,aa ciuitatem nomine Maza laxum peruenit quam cum accepisset a Saracenis possideri,tormentis acerrime verberaui maximimq; moenium partem disturoauit,&naues, quae
crat in portu ut depressit,aut crebris ictibus,quominus ito nauigare pollent,
58쪽
, SECUNDUS.impedivit.Inde prosectus,in octo Saracenoriam nauigia incidit, quae in illum impetum tulerunt. In ea Gama confestim inuectus est, parudque certamine omnem illa classem sus re compulit quam tamen insequi no potuit, eo quod ventiis deficeret. Tandem in Mel indensem portum ingressus, filii ab amico principe satis amanter exceptus, multisq; rebus ad milites ex labore & morbo grauissimo reficiendos adiutus. Ibi quinq; tantum dies comoratus verebatur enim,ne tempus fleetendi promontorij propter hyemem, que aduentabat, fitieret vela pandere statim iusiit. In naues tamen prius legatum Melindensispi incipis accepit,que is ad Emmanuelem mittebat. Et quia nauis Pauli Gamae ex vetustate nimia laborabat, de dissolutis aliquot in locis compagibus,aquam immodica accipiebat, & nautae atq; milites ad tres naues dirigendas atq; tuendas deficiebant,incendere eam iussit,fratrem' in nauem suam recepit. Milites vero ato; nautas cum Nicolao Coelio ita diuisit,ut illi partem attribueret, par rem ipse retineret.Tertio talen .Mariij peruenit in insulam nomine Zamaibarim,fertilem &opimam,sontibus crebris,&densis nemoribus aincenam ultisq; gresibus abundantem continente circitere fluum viginti quatuor millibus disiunctam: in qua,praeter alias arbores ,altissimae Mali medicae in sylvis sponte nascunturio uarum floribus cum ventus leniter spirat, in loca etia lon-sinqua suauissimi odores afflari dicuntur.Insule Princeps quan uis scistim Ma-humeti sequeretur,Gamam tamen benigne coplexus est,illumq; comeatu de fructibus onerauit Morambiquen deinde praeterveetus, ad aquatione Sancti Blasii naues appulit,quo in loco aquationi & lignationi,& venationi opera dedit. Ventis exclusus,eos portus,in quibus exules remanebant iubire no potuit. Promontorium bonae spei sexto halen Maij iii perauit. Inde ad insulam Sancti Iacobi ventis secudis naues appulit. Inde vero duces aduersa tempestate dispulsi sunt.Nicolaus Coelius Olynpponem recta tendit. Gama in insulam,quam appellant Tertiam . nauigauit. Erat enim stater illius Paulus Gama diuturno morbo oppressus,at'; tabe propemodum consumptus,ita, ut maris iactationetare nulta modo posset. Itaque ibi vita fimctus es ξ. Vascus Gama exequijs rite per lutis, ut quod reliquum erat itineris conficeret, inde proficisci naaturauit, Olysipponisq; portu subluit Anno a CHRis To nato. M. CCCC.M.ix. inloquidem tem re iam Rex omnia, luteis in nauigatione,&in India,& reliquis partibus acciderant,ὸ Coelio cognouerat. Homines interim admiratione quadam defixi,eos,qui ex India redierat, quas ab inseris excitatos intuebatur.Mul , ii tamen desiderati sunt,morbis grauissimis absumpti. Centum , c quadraginta & octo prosecti cu Gama fuerat: quinq; dc quinquagin a tantii reuersi sunt,&hi maxima ex parte labore dc in ualetudine debilitii. Gama salta Rege cum
multislaudibus acceptus,& titulis,&ornamentis,& muneribus ob tam precia, rum facinus,perinde atq; meritus erat,illustratus. Et Coeliu item fuit auctus
bono abus,& reliqui deinde omnes pro cuiusque merius μ digia j interem uno D 4 rati.
59쪽
rati .Hoc alitem tempore Emmanueli visum est,ossa Ioannis Regis, qliae erant Sylvijs Algarbii ciuitate ii templo maximo eiusdem ciuitatis condita, in oppidum,quod Bata ia nominatur,transferre.Obtinuit autem oppidii id nomen, propter praelium illud acerrimum, quo Ioannes Porrugaliae Rex, hoc nomine primus,loannem Castellae Regem, Henrici Regis filiti,no longe ab eo loco sit perauit. Perspicuum est enim,Batagliae nomine piaeliu significari Extruxit autem Ioannes primus eo in loco temptu in honorem Sanetissimae vi Rot Nisamplissimum: Ratuitq;,ut in aedibus,quas in eum finem aedificauit,templo c5- iunctis,religiosi viri,qui diui Dominici institu tu sequerentur,habitarent,ut sacra conficerent,& vicinos populos lanistis dis plinis instruerent Eum aute locum sepulturae tuae delesit.Nec ille sbium ed illius fili j,& Rex essensus, ocN- sensus Ioannis secundi silitis, multiq; pr terea Lusitani principes eode in templo sepulti sunt.Emmanuel igitur ut eode etiam in loco Ioannis reliquiae conderentur,in Algarbium cum Georgio Ioannis filio,& multis praeterea viris nobilitate & virtute praestantibus proiectus est.Aperto autem sepulchro, Ioannis corpus integrum inuetum est, ex quo litauissimu odorem distulium suisse memorant,cum ingenti omniti admiratione. Nam supra quatuor annos in eo sepulchro constitutum iacuerat.Addebant permulti, suis te illi, aeditis in eo loco miraculis,egregiae lanistitatis testimonium a Deo tributum. Fuit aute tam sblenni pompa delatum,&tanta hominia frequentia &celebritate, que illud prosequeoatur,ornam usq; co,dum in sepulchro conderetur,ut nihil omnino suerit ab Emmanuele praetemus sum, quo possiet,quanta fide Ioannis memoriam coleret, aperte significari. Oui tamen interim Indiae studiu non intermittebat,& classem,quam rursus in orientis Solis regiones immitteret.aedificabat Sed etiei sed ea mente,ut nihil unquam agitaret animo,quod non castissime religionis ausipicio instituendum arbitraretur, in eo loco, ubi Henricus templum in ho norem Sanetissimae vi stoi Nis aedificara vidi cui est,aliud templum multo amplius,&magnificentius aedificare instituit: cuius statim sundamenta iecisi eiusdemq; diuinae vi Rcii Ni s, quam singulari pietate colebat,memorie consecrauit. Loctim illii Bellehem appellari voluit, nomine ab ea ciuitate sumpto, in qu C Η Ri s T v s ad humani generis salutem natus estAsciuit autem homines singulari religion inii se diui Hieronymi institutum sequi profitebantur: quos in illius templi custodia poneret,qui sacra conficerent,& numen diuinureligione placarent: dc omnes nautas atq; vectores,qtii ex varijs partibus eo co meare si,lent, sanetis disciplinis erudirent. Eum vero locu sepulturae sitae dele- sit. Arcem deinde in rupe, luam marini fluetus circunfluunt, non longe a templo occasum lis vernis instituit,munitissima, tu prohiberet portus Olysip ponensis aditu naues omnes, lus no se pacificas esse, signo nautis usitato signi-Πcarent.Classis aute,quam misit erat tredeciin nauiu .Mille de quingentos milites habebat. erat praeterea bellicis muniuinibus S ie tristavri & armatiu
60쪽
prati aute pr cehi ut quoad seri posset,amiciti cum Calecutij Rege finirarer, . ab eoo; peteret facultate arcis prope urbe aedificand ,qua Lusitani possent vita ab hostili immanitate tueri,& sine ullo periculo nesotiari. Quod si videret Rc
cis animu adeo a nostris alienatu, ut omnem foederis ratione aspernaretur, illi. bellu inferre minime dubitaret. Iussit praetcrea,vis posset Meltiaden accedere,
Regi significaret, sibi gratissimam illius legationem fuisse,eiusq; causa omnia
quae postulare libentissime factui u. Misit aute in hac classe quinq; monachos religionis opinione praestates,ex his, qui Francisti viri sanctissimi mores de in stituta sequuntur,qui Caleciiiij,si foedus rite fiere remanere ut Lusitanis,qui erant in ea urbe negotiandi causa mansuri,sacra ministrarent: Ac si qui ex alienis gentibus ad C H R i s T I nome adiungi vellet, eos sanctis disciplinis institueret. His autem erat praesectus Henricias vir singulari religione &pietate,qui postea ob vitae sanctimonia Septensis Pontifex et ectus est. Soluit autem Capraliscuomni classe octauo idus Mariij, anno a C A R i s To nato.M. D. Post hsc Emmanuel Georgium Ioannis Regis filiu nouis titulis honestauit,vxoremq; illi dedi e Beatricem Aluariaeuius saepe mentio faeta est,Brigantini Ducis fratris filia,sin putati probitate sceminam.Alsonsum vero, filiu Iacobi fiatris ipsius Emmanuess,cui Ioanes propria manu necem intulerat,magistrum equitum effecit. Erat autem Alfonsiis nothus mater tamen illius suit mulier summa nobilitate,quq Iacobi eximia pulchritudine,tepore,quo is in Castella versabatur,accus 'opera summo studio dedit, ut illius complexu potiretur. Hoc eodem anno uitilitac H Ri ς To nato.M.D. princeps Michas Emmanuelis &Isabele filius .cum iam duos serme annos natus esse morbo sublatus est. Ferna lus vero de babela rursus,ut noua affinitate sibi Emmanuele deuincire elaboravit. Mire enim cupiebat filia suam Maria illi collocare. Emmanuel ubi id intellexi summa volutate eoru deside ijs assensus est . Nec enin aliud poterat esse matrimoniti vel gemeris amplitudine,vel dotis magnitudine,vel virtutis egregiae significatione curius,& eorum viriq; couenientius. Eluxit enim in Maria summu modestiae,iscmasuetudinis,&probitatis exemptu. Sed quia matrimoniti propter affinitate in matrimonio Isabel contracta,per Potiscij iuris sanistiones iungi minime licebat,i Potifice maximo postulariit,ut eos solueret legibus, ne religione aliqua posset impediri conitinctio tuae in multas utilitates erat omnibus Hispaniς regnis allatura. Hac impetrata a Romano P5tifice facultate.nuptie celebrate sui. mauis aute nova nupta illi propter insigne virtute maxime cordi esset, no illius tame amor eu poterat ab ea cupiditate deducere,qua tenebatur. Cupiebat enim,ut Maiorii sitorii vestigiis insisteret,in Mica tralire,ut Mauros bello premeret.Multi suertit in c5silio,qui eu ab ea cogitatione conaretur auertere.Dicebatenim,n5 esse redii munus exercitu ducere,scd ijs qui exercitu duceret,im-