장음표시 사용
61쪽
bellii in comode ducendum eas sufficere,quae erant strenuis ducibus assis nate. Minime aute pertinere ad illius dignitatem in Africa traiicere, nisi cum illis co- pijs,ciuibus posset omnem illam regione sub imperium subiu re.Accedebat,
quod nondum sisti habebat quem posse9si illii casias aduersus sel li sustulisset,
haeredem relinquere.Ne vellet igitur gloriae causa Regnii in tantum discrimen inijcere .Reae enim storiam sempiterna patriae caritate contineri, non in bello sine ulla publica utilitate suscepto consistere. Ad haec uxor cum lacrymis illum obsecrabat, ne vellet iasiabito discessu dare sermone multis, qui interpretarentur,illud consiliu non tam bellandi studio,quam illius deserende cupiditate su sceptum Multo sibi tolerabilius sitisse, nunquam domu ab illo ductam esse,
quarn diaetam repente relinqui. Illud enim consili j,hoc accibitatis argumentucontinere.Ad perliteras dii parentibus agebat,ut Emmanuelem ab eo con filio reuocaret.Neq; se,quominus bellum a viro feret,incusare,sed ne eo tem rore fieret,enixe contendere. His quidem argumentis de cosiliarii & uxor eiuri ab instituto nitebatur abducere. Ille tame nihilose ius in eo persistebat,&MI luna summo studio parabat Exercitum silmma celeri tate c5scribi,&classem instruere itissit. Exercitus viginti sex millia peditum continebat, de sex millia equitum,& equites preterea cataphractos oetingentos.Cum his copiis se iaani designaba confectum facile confidebat. Sed in hoc suscepti atq; prope, modu instituti belli apparatu, crebri ad eum rumores allati sian Baia2em Turcarum imperatorem ingente classem instauisse tua omnes insulas & ciuitates Graeciae, quae ad Venetorum impcriu & ditionem pertinebant,euerteret Veneti cum id exploratum habuissent, de quantus contra illos Giberetur exercitus,
accepissent,ne': tantam belli molem se ibi os fastinere posse confiderent,cu ab alijs Regibus Christianis,tu ab Emmanuele auxilium perlegatos petierunt. APontifice maximopi perea flutarunt,ut ab Emmanuele postulare ut ea clas .se,quae iam erat rebus omnibus instructa,rem p. illam iuuare vellet.Itaci; tanti sex legatis yenetis, liti cum his postulatis ad Emmanuelem rei p. suae nomine mittebatur,li teras ad eum dedit, uibus admonebat, ne Venetorum postulata rei p.Christianae dis tamen coniunctis omnium Chri man'tu vitibus esse depellendum.Cogitaret enim, si sempiternus Christiani nominis hostisquc animo designabat,eisceret,quatam stiperbia esset in Itali',deinde in Galliaminc Hispaniam invasurus.Bellum Africanii in te
mitti comode posse: at occasonem tantae calamitatis arcendae pr. eterni illam
reuocari non posse Nullo deinde esie ad laudem illustrius,ab amicis propulsi te,quam inimicis inferre periculum. Multos Italie principes esse ad auxiliti Venetis afferendii incitatos.Sed eos non tacito posse Oeem asserre, quam periculi magnitudo postulabat. At Emmanueli, cum ia classem omnibus rebus ornata
habere nihil impedimento sore,quo minus, si vellet,ad se omne gloriam illius reip Hermari reuocaret. eritate opus si,quam reliqui propter reru tuari, difficultatem
62쪽
dissicilitatem adhibere non poterant. Videret autem quanta gloria illius esset
sucitra, si resp. Veneta a vicinis deserta, ab eo, cuius regnum tanto locorum interuallo dissiidebat,in tanto discrimine sustentaretiir.Postremo in illius belli sb-cietate non selum humanitatis atq; virtutis, sed etiam Christianae pietatis specimen clarissimum, sempiterna memoria consecrandum, lari ab illo posse. His rationibus indi actus Emmanuel,& Pontificis etiam literis ad misericordiam inflexus,legatis benigne respondet, seque ossicio suo minime defuturum pollicetur. Statuit igitur, ut ex tota classe triginta naues, quanta maxima celeritate
seri pollet,re frumentaria& omni commeatu ad tam longinquam nauigationem necessatio instruerentur.Et quia classe diminuta, non poterat ille pro dignitate bellum per se Mauris, cogitauerat,inferre,illud in aliud tempus distulit, Sc toto animo in opem,quam erat Venetis allaturus,incubuit. Interim dum lux summo studio gerunm in Mauritania haec euenerunt.Ioannes Menestis ,st illam victoriam,quam de Barrara &Almandarino consequutiis est ussu egis in Portugaliam redi j t. Deinde anno. M.D. I. suit Arritam remissus cum supplemento centum &quinquaginta equitum. Sic enim belluma nostiis gerebatur in Amra,vi raro pedites depugnarent:& ideo omnes serme copi quas Reges sinunittebant,erantex equitibus. Eo tepore Rodericus Castrensis Tin gitanae ciuitati praeerat.Menesius cum primum Aretilam attigit, contineri diu non potuit, quin Mauros aliqua clade assiceret. Quia vero tantas copias no habebat, luantis erat opus ad rem quam cogitata comode gerendam, Castren sem per literas ad facti s.cietatem inuitauit. Coniunctis hac ratione copiis, in maximos pagos intendunt, inopinaesque Mauros aggrediuntur.Maxima eorum hars formidine perterritase in sugam dedit. Multi tame ut in extremo vitae casu dignitatem retineren acerrimc dimicarunt. E quibus multi occis,cen tum vero&octoginta capti suere. Cum vero ex nostris equites quin i , septem Mauros conspicati fuissent,qui cum quinque mulieribus latenter fugiebat,eos insequuntur. Mauri quantiis equos non habebant, eosenim amittiant, pedibus tamen,ut summa contentione resisterent,separabant. Fuit atrox inter illos atque nostros pugna commissa, de diutius utrinque quam pro numero dimicatum. Mauri tres equos confodiunt, & omnes nostros convulnerant. Nostri Vero omnes eos concidunt. Vnus ex Mauris cum in extremo iam vitae di et-mine sertissime pugnaret,iponsae,quae erat in illo mulierum comitatu,tantum dolorem attulit,ut maxima voce exclamas diceret Itane vero, anime mi, videbo te crudelissime necari, neque tibi opem ullam afferam illacrymisq; tantum mortem tuam prosequar,& non me sociam tibi mortis adiungam e extincto
quam ex vita iucunditate percipiam Haec ubi dixit,in nostrorum gladios ruit, ct equitem unii, qui pedibus iam enim equus illius erat occisus cum mulieriss 3nso dimicaba summa vi corripit,&adco arcte cψpleetitur, ut is se expedireno posset. Passimq; abfuit,quin ab illius sponse yitapriuaretur,propterea quod
63쪽
gladio uti no poterat ded aliorum interitentu,qui iam reliquos occiderant, pugna suit cum omnium hostium interitu finita. Ita tame lai seprem Mauri conciderunt, ut in extremo etiam spiritu virtutis egregiae significationem darent. Fuit pr. aeda ingens capta, multi pecorum & armentorum & equorum greges abacti.Cum vero duces exercitum in ciuitates,unde suerant profecti,subducerent,&a pagis quatuoreas suum milliaabessent,dux oppidi munitissimi,quod appellant Mauri Alcassaret sui bir, cum equitibus mille&ducentis in nostros invadit,& agmen postremum,quod Menesus ducebat, aggreditur. Nostri ordine instructi, progrediebantur cum praeda,& ut se a Maurorum incursione defenderent, non autem ut illos offenderenGlaborabant: & ita paulatim excedebant, quan uisa Mauris leuibus praelijs certaretur enus aurem pugnae hoc erat. Mauri hastis infestis in nostros incursabant, & continuo se cutili recipie- . ba n t unde rursus alijs cursibus initis, in nostros impetum dabant. Nostri reiectis parmis eorum ictus excipiebant, & respectantes, uorum terga tegebansi& equos,quoties acrius premebantur, in hostes concitabant. Cum vero Mauri ferocius instarent, Menesius in illos cum parte copiarum inuectus, impressionem fecit,qua quinquaginta ex illis hastis transfixi c5ciderunt. Mauri cum ce nerent nostros cum praeda paulatim abire,consilium inierunt, ut coem nostris acie instructa dimicarent. Acursibus igitur abstinentes , in ordinem a ducibus coguntur. 4enesius praelium minime detrectabat Constitit igitur,&misit ad Rodericum Castrentem,qui diceret, se in animo habere praeli j casiam experiri. Proinde si ei videretur,sbos in nouissimum agnae reducere ut uno agmine sacto in hostes irruerent. Re Mandit Castrensis,non esie boni imperatoris, fortunae varios euentus in rebus exanimi sententia gestis absque villa necessitate periclitari. Multa namque accidere,quibus id quod feliciter inceptum suerat si cum insolentia teterrime caderet. Hostes este numero plures nostros vero posse,ii vellent, cum tam facilem rec tum haberent, praelij periculosi conditionem recusare.Strenui vero ducis esse, inmodo suo, non ex hostium voluntate praelium inire.Praedam esse latis magnam ex nostris neminem desiderari ne vellet igitur quod egregie factum erat, consilio audaci corrumpere. Mene- .sius non improbauit consilium .Mauri vero dum nostri tempus in hac consill
ratione consis inunt, animaduertentes nostros commorari, existimarunt eo
consilio consistere, ut signa in illos inferrent. Cum vero multis in locis expertisuissent,quam acriter nostri, post rem obstinato animo constitutam, ferro decernerent,abierunt. Nostri vero duces praeda diuisa domum incolumes reuersi sunt Non post multos dies Menesus certior faetus est Mauri cuiusda speculatoris indicio, Fessentem Rese egressiim esse,ut excursiones faceret,& Tingitana ciuitatem vel expugnaret, si posset, vel agrum saltem popularetur,&quam maximam posset vastitatem nostrorum remus inferret. Habere autem sub signis equitum duodecim millia. Tingi vero tanta celeritate cotendere,ut non posset
64쪽
nuncius ad strensem,antequam ille accederet, peruenire, maxime verb cum nulla essetxia,ubi hostes eo tempore no insiderent. Hac re perculsus Menelius, ignem tormentis meis applica iussit, ut globorum strepitu posset Castrensi significare , quoinpericulo versaretur. Praeterea ciuis quidam Tingitanus proximis illis diebus Argilana venerat,&catallam ibi per obliuionem reliquerat. Mencsius catellam ligati,itterasque ra circuialitas, quibus ea, quae acceperat de Baegis aduentu, nunciabat, collo illius appendi iubet, eamque sub noctem acerrime verberatam in litore ςonstitui. At catella dolorsverberum grauiter an .secta, tanta celeritate domum properat, ut ante lucem ad Tinj portas assisteret Ibi lectis literis,Castrensis,ut omnes in armis parati essen semperat. Ux harefacta fuerant,cum Rexcivitati appropinquauit,rnatoremque partem exerci tus privini sit, quae populationem Uris inferret,& Omnes greges abigeret,& homines,quos in agris inueniret,serro trucidaret. Castrensis ut illis resisteret egrest usui be, in eos inuectus est.Sed multitudine oppressus, in vallum, quod est a nostris circum urbem munitionis gratia constitutum se magno cum labore recepit. An equam enim id eis re posset, fuit utrinque plus duabus horis acerrime dimicatum. Cecidit in ea pugna Castrensis quidam filius, & octo equites viri sortissimi,& ipse strensis hastae coniectu fuit in facie grauissimo vulneratus. Nostris intra vallum receptis, Mauri nihilosecius instat,& intra vallum irrumpunt. Cum vero nostri in urbem se recipere conarentur, Mauri nostros acriter i insequentes, ut simul in urbem irruerent, summa contentione pugnabant Hac re animaduersa, Castrensis cum equitum turma in Mauros conuersus,tanto impetu in eos incurrit, ut skilem receptum omnibus pr. xbςret. PO stremus omni ii quidam eques egregie sortis,Lupus Martinus nomine,urbem ingrcssiis, vectem ad medias portas induxit. Cum autem multi illum magnis clamoribus admonerent,ut totam portam clauderet: respondit, nunquam se
tantum facinus admissurum,ut eam Portugalensibus maculam significatione timoris inureret. Se paratum esse, pro illius mediae portie defensione ad extremum vite spiritum dimicare.Neque solum hoc dixi sed factis etiam ostendit. inam cum Mauri in illum ferociter inuaderet, primum impetum animo magno sustinuit, donec multi opem illi afferrent, quorum virtute exclusi in i Dus Mauri se in castra contulerunt. At Rex post dies quatuor, castris inde motis, Arzitam exercitum traducere maturauit. Menesius per speculatores de ad uentu illius certior faetust dijs in urbe dispositis,copias suas in locum,quod appellant oppidii vetustum,eduxi aciemq; equitia & peditum instruxit: quibus impetauit,ut se continerent usque eb, dum is signit daret quo animaduersis erantomnes exituri. Interim vero ut hostili exercitum specularetur, cu vigin titantsim equitibus ad flume, quod dulce nominatur,progressus est.Ibi cu mu i rividinem hostiu conspiceret, se in oppidum sensina atq; leniter recipiebat At illuabeutem antesignam Mauroru equites adorium Nn o impetu , Ut cogerent
65쪽
illum, cum iam non longe ab eo imo, in ovo suos reliquerat, abesset, in illo equum incitare. Sed eo tempore non hanebat secum nisi quatuor tantum equites. reliqui enim multo celerius quam decebat, in oppidum re essi suerant. Equites tamen quinquaginta cum illum in hostes incuri erς perspicerent, quanta celeritate possunt accurrunt, tantoque impetu in hostes seruntur, ut cos funderent, magnamque caedem ederent. At qui in oppido vetusto resieti fuerant, cum animaduerterent, Menesum longius horicis entes insequi, non esse lignum ἐiutius expectandum rati,ut illi suppetias afui ren accelerant. Sed iam Mauri eo tempore per alias campi partes imi sia, Has omnes obsederant. Menesius interim animaduertes a Rege receptes & integros equitas, ut sessis de vulneratis succederent requenter mitti, seque , cumraucish'minibus stipatus esset, non posse ullo modo hostium impetum sustinere, ut se ad sitos recipere omni contentione pusnabat. Quod non sine ma limo labore fieri potuit. In hoc tanto vitae discrimine aliquot illius equites ceciderunt,& multi vulnerati sunt, & Menesius vulnus secundum icemur accepit: & inniςneorum aciem, qui obsessis vijs eum intercipere contenderant, tam aesi anti operrupit, ut ad suos tandem accederet. Inde igitur cum suis copi, omnibus mauros, qui iam intra vallum pugnabant inpetum dedit ἡ quibus multio ccisi,multi vulnerati,aliquot etiam capti, omnesq; tandem extra vallum eiecti sunt. Ad hunc modum consecto praelio, Menesius urbem ingressus est. Accidit tunc ridiculum quiddam nostris sed illi,qui filiis materiam praebuit ,non valde laetum.Nam cum quidam malarus E campo in oppidum adequitaret, quod existimabat iam a suis captum esse artus & ouans per portam ingressus est: h3iectisque statim illi a nostris vinculis, praeproperae laetitiae poenam tulit. Dum haec in Africa gerunturAmmanuel summo studio laborabat,ut classis , qu in Venetorum auxilium mitteba intra breuissimum spatium rebus omnibus
instructa & ornata esset. Illique praeesse iubet Ioannem Menesium, Odoardi Menesj Vicnensis Dynastae filium,virum singulari virtute &consilio oraeditum. Aliam deinde classem eidem Menesio comisit,in quaerant praesidia militum,quae erant in castello nomine Marsquibiti dii 'nenda, si posset obiicia expugnari . Est id castellum in regione maritima Mauritanis Caesareae, in litote Orannensi ciuitati oppositum. Praescripserat enim secreto Rex Emmanuel ii Meneso,ut in eo expugnatio belli fortunam experiri minime dubitaret, dummodo non multum rempus in ea pugna consumeret. Classis. xvj. kalcia. Iunii anno M. D. I. Olysippone soluit,fecunaisq; ventis utens Menesius,breui in ste- tum Gaditanum peruenit inde ut Regis imperata conficere Marsquibitium petijt: aduersis tame ventis exclusus, ante diem tertiit portu subire non potui . Mauri hoc sipatio teporis interiecto, in animaduerteret,quo animo nostri ad portu appellere conarentur,ut summa vi resisterent se comparabant,& animos
minu confirni in castellum' firmis praesidi s munie LNostri tandetis.
66쪽
terra potiti , castellum oppugnant, scillas admouent, in muros certatim ascendunt: neminem repugnare vident: existimant, hostes metu perterritos latebris occultari. Hac opinione decepti, tanquam victores quacunque libct inambulant. At Mauri, qui insidiis collocatis hanc expectabiat occasionem, eos dissipatos,&nihil iam hostile suspicantes atarediuntur, dc pr. ecipites ei j-ciunt. In hoc conflictu viginti ex nostris desiderati sunt. Menesus, ut iumandatis habebat, non diutius in oppidi oppugnatione tempus conterendum statuens, reliqua classe dimissa, cum triginta nauibus ad alvitium, quod
Venetis mittebatur, assignatis institutum cursum tenuit. In Sardiniam tan- dem delatus suit,&ab illius insulat Praetore admodum honorisce receptus. Inde cibarijs commratis,& aquatione facta profectus, cum non a Tune tensi portu procul abesset, nauem onerariam ingentem cum duabus rostratis nauibus conspicatus est. In eas igitur inuectus, omnes cepit, de in Sardiniam reuersiis, merces exponere in terram iussit. Erantautem hae naues E Genua , multos autem Turcas, & Mauros, & Iudaeos, dc Christianos cum multis mercibus Tunetem convehebant. Genuensibus autem nauem onerariam,& omnia bona restituit: Christianos &Iudaeos liberos abire permisit: Turcas demauros in custodiam tradidit, eonimque bona uniuersae clini distribuit: duas rostratas naues tantisper retinere voluit, dum bellum illud, ad quod properabat, consectum cerneret. Inde Italiam veilus, Calabriam dc Apuliam praetervectus, in Epirum transmisit,& inde Corcyram petiit. Ve- neta classis nostris obuiam prodisit, tormentorumque sisnitu, & tubarum clangore, quanta laetitia essent omnes affecti ex nostrae classis aduentu, significauit. Lusitana classis, ne officio illo vinceretur, operam vicissim dedit. Naues nostrae quia remis non agebantur, & malacia atque tranquillitas erat, sue, re in portum opera triremium Venetarum remulco deductae. Menesius a classis custedia nullis Venetorum precibus abduci potuit reliquos duces in terram descendere permisit: qui omnes satis hospitaliter accepti sunt. Vt tamen intelligipossit, quam periculosa similitaris licentia, quandiu non fuerit seueriore disciplina coercita,non erit abs re,quae tunc a militibus nostris commissisa suerint,paucis exponest. Tam nautae quam milites Lusitani im essent natura elati dc insilentes, paulo confidentius & petulantius in insula veri baa tur. Quod grauem olfensioncm hominibus graecis, & ad rixam similiter natura concitis asserebat. illi vicissit in Lusitanos verborum conuiti js,&multis iniurijs onerabant. Eo tandem res deducti suit, ut concitato dissidio, armis, quae repentinus ille casias cuilibet offerebat, congrederentur. Accurrunt Duces Veneti, ut sedentillam discordiam. Similiter de Menesius , ut suos a furoru
contineat, in terram accelerat. Vix ducum imperio & comminatione tam su-raesta oententio dirimi potitit. Ex nostris ad septuaginta in ea pugna temeritatis & inselentiae p*nas caede luerunt . Ex Venetorum ρutem e taxu,& ex
67쪽
Corcyrensbus magnus etiam numerus nostrorum armis consectus occubuit. Ita factum est, ut illis ipsis, quibus nostri opem afferebant, non mediocre detrimentum temeritate multitudinis importarent. Pugnavero cini Turcis nulla ibit. Turcarum cnim imperator cum accepisset, Hispaniae Reges, alio Christianos Principes classes maximas, ut auxilium Venetis afferrent, sum mo studio comparare, Euboeamque summis Venetorum praesidijsita muni tam esse, ut facile expugnari nori posset, dc ea ratione se classem sine ullo stu .etu maximis sumpti Dus aedificaste,classem in portum subducere, & suos a bello abstinere iussit. Itaque Venetus Praetor Menelio dicit, Senatum popul sinseque Venetum Regi clarissimo summas gratias agere,qubd lato studio illius ia-luti prospexerit, quo quidem beneficio ita remp.Venetam obstrinxerit,ut nul lo unquam tempore esset illius memoriam depositura. Breuiq; sore,ut Senatus populiisq; Venetus ad Emmanuelem legarus mitteret, quibus quanto studio dignitatis Ac amplitudinis illius teneretur, clarius demostraret. Menesius igitur reiecta classe,&imposito commeatu,in Lusitaniam redi jt, varijsque tempestatibus usus, Olysipponem tandem peruenit, omnesque naues,quas duxerat,ini hortu constituit Interim vero Capralis,qui in Indiam nauigaba eundem cur sum,quem Gama tenui sequutus est, clonec ad Insulam Sancti Iacobi perue nit.Cum vero ulterius progrederetur,coorta tempestate sevissima classis dilM
pata fuit,& nauis una fractis armamentis, Olysipponem redijt. Capralis sedat
tempestate, naues omnes rursus collegit, praeter illam, quam duobus diebus, demissis infra mediu malum velis, expectauit. Cum vero ea minime compareret,Occasum versius nauigauit. Octavo kalen.Mah nautae terram cospiciunt . Quae res omnibus incredibilem voluptatem attulit. In ea enim regione nemo ex nostris terram extare aliquam ab hominibus cultam, suerat unquam suspicatus. Capralis igitur proras in terram flectere iubet.Nauis autem pretorie magistro imperauit,ut scapha vectus ad terram propius accederet, illiusque si tum& natura diligenter inspiceret. Rediit magister,dc nuntiauit, tellurem esse sertilem-amoenam,herbis laetissimis, & arboribus altissimis vesti tam, & aquarum etiam copia redundantem. Se praeterea homines ridisse coloratos, moli, atque demisso capillo,nudis corporious,cum arcubus&sagittis prope litus ambulantes . Capralis magistri testimonio minime contentus, aliquot Duces armatos iussit in staphas desilire, ut terram dilisentius perlustrarent. Illi conse-stim imperata conficiunt,& ad Capralem reaeuntes,ca quae magister nunci uera vera esse confirmant.Ibi cu in anchoris nocte consisterent,summa quaedam tempestas excitata classem iactauit,&secundum ore illius longitudinen vagari,& fluetibus exagitari, & in varias partes contorqueri compulit, dones tandem in portum optimum penetrauit,quem, portum tutum Capralis nominare praecepit. Ibi classe constituta, Capralis curam dedit ducibus, ut sca
phis inuecti,terram betarent. Redeunt illi cum duobus piscatoribus,quos M
68쪽
lintre ceperant. Cum munemo ex nostris coriam linguam posset intelligere. mitibus&signis clim illis agere coeperunt.Sed tanta erat in hominibus ingenii tardidi, tantusq; por in animo,ut nullis signis de re aliqua admoneri potuenn t. Pin Capralis eos vestibus ornatos,tintinnabulis & aeneis armillis,d specialis donatos in terram exponi iubet. Illi muneribus elati, cum ingenti laetitia suis opes il ostentant.E'rum pridicatione commota multitudo undiq- con-nuit cum Hagibus minutis,&cum magna farin copia,&cum variis fiuctibus. em: omnia ' nostris secillime permutant. Admirantur specula, obicctantur tintinnabulis,emeruntur armillis,intuentur nostros,& expleri singula spectando, neoti eunt.Tum Capralis simplicitate sentis inuitatus,in terra deficen-cit. Ibici; lub umbra arboris ingentis altare nitrui iubet,&statuit, vires diuina maxima cum c monia fiere dc concio etiam de rebus diuinis haberetur. Ab huius lamncij spectaculo non fitere terrae illius cultores exclusi, taciti vero& Humodetai,caeremoniarum sanctitatem,& symphoniae concentum intimis sensibus usurpabant &demissis corpore se moueri plurimum reli ione si-Zificabant. Cum vero peractis rebus saςris, Capralis se in classem reci e volu ille: cum scaphas cum maximo gaudio prosequuti sunt Quant vero laetitia allecti es lent, cantibus crebris, & buccinarum & cornuum concentibus& miporum gostibus, & sagi im in aerem missis, Se manibus in coelum intentis indicabant. Videbantur enim o e o flammas agere gratias , qubd gentem il- Iam ad eas oras detulisset. Ita vero erant miratione oppressi,ut minime mentis compotes este viderentur. Multi enim, dum Capralis in naues tendit, eum
mare ingressi pedibus usque eo sequuti sim dum aqua pectora eorum pertingeret. Alii vero illum nando sequebantur, alij lintribus inuecti, ad naues usque perueniebant, nec ab ijs auelli aliquo modo poterant. Hic dum Capralis in anchoris consistere ut aquationi operam daret, & rei stumentariae prouideret, ct reliqua cibaria in naues imponi praecipere ei exitiis est in litus piscis, qui nostris adiriationem non mediocrem commouit. Crassitudo namq; illius erat in entis dolij,longitudo crassitudinem duplo superabat. Capite & oculis porci similitudinem reserebat . Aures crant auribus elephanti similes. Carebat dentibus. Pellis erat se in hii suta. Cauda circiter pedes quinquς in longitudinem tendebatur. Pellis crassitudo erat unius digiti. In hac terra, quam Capralis sanctae Crucis nomine celebrari voluit quam nunc Brasiliam appellant columnam marmoream illis smilem, quas multis in locis Gama statui prη- cepit, collocari iusiit, & inde Uu ex ducibus nomine Gasparem Lemium in Portugaliam remisit,qui Emmanueli de huius terr. e situ nunciaret: quam i- qua ex parte describere, minime arbitror alienum.Situs illius ad Austrum pertinet : & fines, qui quidem sunt latissimi, cum ea regione, quae Castellanorum Regum imperio continetur,quam appellant Perii , coniuncti sunt. Tellus esturtilis &amoena,& tanta inubritate praedica, ut vix sit opus vlla medicina. E Omnes
69쪽
Omnes enim serme qui moriuntur, non aliquo morbo, sed senio consumpti' moriuntur. Multis kingentibus fluuiis alluitur : ntes habet aquae dulcis at- iue perennis irinumerabiles. Campi sunt latissimi , laetissimaque pabula pro- unciunt. Portus habet optimos, aditus sicillimos, in quibus naues non facile tempestate iactari , aut vadis afflictari possunt. Maxima regionis illius is est montibus &vallibus distinctae sylvae sunt dens e &o cae arbores variaean tonostris incognitae, inter quas est illa, e cuius summis frondibus serro praecisis balsami quoddam genus instillatur. Arbores,iquibus ruber color, quo lanae insciuntur, conficis blet, sunt valde frequentes 5 altissimae. Fundit praeterea tellus herbas admodum salutares, qualis illa est, quam multi Sanctam appeulant Medetur enim ulceribus,&anhelitus frequentis angustijs,& cancris prae, terra, S gangr nae ex vulnere putrido ad corporis totius pestem repentino contagio permananti: multos praeterea morbos, in quibus ars mecticorum frustra consumitur, facillime depellit. Homines sunt colore subnigro. Capitilum habent mollem, nigrum, atque promissum.Sunt Omnes imoerbes,pr sterea qudd volsellis omnes corporis pillos euellui. Nullas literas norunt nul im religionem colunt nullis legibus alligantur: nullis ponderibus aut mensuris utuntur: nullius Regis imperio subi jciuntur. Cum tamen bellum inter eos exoritur,eum ducem eligunt,quem omni iam sertissimum, & in bellis gerendis acerrimum fore credunt. Nullis vestibus vulgo teguntur.Qui tamen in terem nobilitate praestant, vestes induunt, Epsittacorum &aliarum auium variorum colorum plumis cosectas. Et hi et ieis ex eisdem plumis contextis caput ornant,&brachiis armillas ex plumis similiter saetas inducunt. Vestes autem ab umbilico ad genua tantia demisses serunt. Mulieres capillos nutriunt. Viri a fronte ad medium verticem caput abradunt. Qui vero elcgantius ornari Volunt, aures,&nares,&labia, vi facies etiam pedorant, & in locis illis la pillos variis distinctos coloribus infigunt. Mulieres autem pro lapillis, minutis condit li)s, quae apud illas in magno pretio sunt, similiter excoluntur. Ilibellis, arcubus utuntur,& tanto artificio si sitias emittunt, ut in quemcunque corporis vllius locum sagittam collineare velint, eum configant. Loco se ri ossibus piscinio sagittas armant: quibus tamen tam altum vulnus imprimunt, ut tabulam quamuis ictu perfodiant. Venationibus aluntur : vesciantur simijs atque lacertis,& anguibus, & muribus,nullasque eiusmodi dapes aspernantur Linaribus utuntur e corticibus arborum ingentium factis: quae tamen tanta sunt interdum capacitate, ut homines triginta sustineant. Cum piscari volunt, alij remis lintrem agunt, alii verbmare sustibus verberant, &pisces exterrent. Pisces attoniti ad summam aquam enatant. Tum qui ad eam rem
parati stant, cucurbitas aridas dc exinanitas insentis magnitudinis sub fluctibus oppositas habent, in quas pistis sponte subeunt. Frumentum minime seiunx. Pancm ἡ ΑΗ emus herbae conficiunt portulacae magnitudine. Haec
70쪽
hii temtam laetiscium venenum continet, et qui illam crudam comederit repente in natur. Illi vero radice contundunt,contusam exprimi in rie ut aqua
in illa succi illius venenati remaneat. Tum adsistem exsiccant. Molis aetnae conterunt, atque farinam essiciunt. Panes ex eiusm0di farina iiqn moabs lubres sunt,sed etiam tali admodum saporis. Ex ea de milio genus potioriis sa ciunt ceruisiae persimile, quo quidem ubi se ingurgitant, quod frequenter illis euenit, tuni omnes fraudes & insidias plus Glito machinantur. Obseruant au- citria, veneficiis dediti sitiat. Est in magno apud illos honore quoddam gentis nominum maleficum, quos de rebus incertis consulunt. Appellantur nillis Pages. Hi gestant in summa sagitta cucurbitam in faciem hominis figuratam. Qui ties autem illis libet,intracticurbitam ignem subi jciunt,&sumum ex herbis congestis faciunt.Tum sumum illum naribus accipiunt, usq; eo, dum ebri: j
acillent,&corruant,& extra mentem rapiantur. Habent enim herbae illa: eam vim, ut silmo, quasi vino supra modum sumpto,inentem eripiant. Tum vero stridere delibus,in ore spumas agere, oculos torquere, necem multis cominari, turbulentis motibus&gestibus eos, qui circunsident, exterrere. Nerno enitis
suspicatur,illos absq; diuini spiritus instinctii tam horredas voces latare. Quod squis ex illis, quibus homo ad eum modum lymphaticus quidquam dirum
praenunclaui aliquem grauem calum subierit, non dubitant, quin illud supplicium ad eam diuinationem reserendum sit. Hi quocunque veniunt, silm- 'o omnium plausu recipiuntur,viae muniuntur, carmina ad tibias gentis more concinuntur,Chorazara tantur foeminae se osὰ, vel virgines illae sint, et cuiusuis matrimonium tenean ad illos introducuntur. Opinantur enim miseri, si illos placatos habuerint , omnia sibi seliciter euentura. Illic neque filias parentibus,nequesbrores fratribus collocari licet reliquas mulieres sine ullo di- imine sibi matrimonio conivnsunt : quas offensione interposita de rant. iii adulterio autem deprehelista vel occiaunt,vel tanquam seruas vendulit. Parentes non habent in filias potestatem,sed fratres: quas quidem, quoties eis libet,vehales proponunt. Venditio aute ira, est pro rebus alijs, uas ipsi concupie-Πn permutatio. Pecunia enim carent.Sunt ad laborem pigri,ad luxum & ouupropensi: quoties a bellis conquiescunt, totum tempus in conuiuiis, & cantibus,& saltationibus sine ullo modo conium unt Choros in eodem loco semper insistentes circum orbem versant. In cantibus non distinetis noruni interuallis, sed simplici vocum ratione carmi na modulantur. Illic autem quae secerine in bello commemorant, facinoraque sita stimini flaudibus extollunt:& omnescantus ad virtutis militaris laudem reuocant,&interim sibilis & pedum strepi-m eandem symphoniam prosequuntur Alij vero festantibus pocula mini
strant, donec tandem omnes temulentia oppressi sternantur. Domin es nis aedificant, culmis congestis obtegunt & muris binis aut ternis circumuallat,
propter frequentia bella, quibus exerceri selent. In una domo sunt enim lori-