장음표시 사용
251쪽
Imperator, s5. distinctὸ & cap Imperium, distiust. Io. & cap. quoniam idem mediator eadem distinct. ad hoc quod Deus actibus proprijs de dignitaribus distinctis, offitia potestatis utriusque principis, M spiritualis & secularis distribuit, quomodo Diuus
mulus e celesiasti eam potestatem, xa. ad Roman. alias' pe, humano eorpori comparauit, ut inde cunctis manifestu faceret, ita singulis statibus propria munera singulari Dei prouidentia fuisse designata, quemadmodum in humano corpore, strodlibet membrum, proprium munus habet, nec est quod alterum alterius functionem exerceat,ita in christiana repub. singuli status proprias exerceat functiones, alienam vero messem inuadendam sibi
nemo persuadeat, dico enim sinquit ille) per gratiam Dei quae data est mihi, omnibus qui sunt inter
, , Vos non plus sapere quam oportet sapere, sed sapere ad sobrietatem M unicuique sicut Deus d misit mensuram fidei: sicut enim in uno corpore multa membra habemus, omnia autem membra non eundem actum habent, ita multi unum corpus sumus in Christo, singuli autem alter,alterius membra, habentes auten donationes gratiam quae data est, , mihi di Terentes, si enim totum corpus' ait primo, , ad Corinth. I P. y ubi auditus si totum auditus, ubi odoratusὶ nunc autem posuit Deus membra, unum' quodque eorum in corpore sicut voluit, quod si essent omnia unum membrum, ubi corpus)Nuncau- ,s Iem multa quidem membra unum autem cor PAS. Quam sententiam mirum in modum amplifica-lait lx Greg. Nagian. in A poli cur in pontum fugerit, ora I. Quemadmodum enim inquit ille) in corpore aliud membrum principatum tenet, ac ueluti praesidet, aliud subest ac regitur, qua metatum cu-
252쪽
iusque perpendit, vel etiam prouidentiae per quem omnia inter se devinxit, hoc in ecclesiis cotistituit.
ut alij pascantur & pargat scptibus id utilius est 14
tum sermone tum opere ad offitium dirigantur: alij contra ad ecclesiae persectionem pastores ac magistri sint: nimirum qui virtute coniunctione S Ω- miliaritate apud Deum vulgo sublimiores sunt, rationem animae ad corpus, aut metis ad animam obtinentes, ut haec duo, hoc est, id quod defuit,& id quod redundat inter se, velut in membris composita 6 compacta, spiritusq;. compage connexa, & colligata . Vnum corpus omni ex parte persectum, atque ipso Christo, qui caput nostrum est,omnino dignum existant. Ex quo Sanctus ille Theologus ex uniuersis ecclesiae ordinibus corpus unum, cui veluti anima pastores sunt, copactum demonstrant, quae cum principium omnium vitalium actionum existit, eaque deficiente, omnes reliqui motus intercluduntur; sic ex administratione ecclesiasticae potestatis omniae membra secundum statum suum spiritualiter vivificantur, S Deo, peccatorum remissione accepta, reconciliantur, quos cum timore, & tremore nos audire oportet . dc fide sincera eorum faciem reuereri, quia sunt Dei ministri, illius sormam possident.
Cui is contrarium plurimos affectata malitia in insaniam trahit, immemores sui proprii status, Mse pedes esse minime cogitantes , legem oculis Dei volunt imponere, oculos namque Dei appellauit summos Antistites ecclesiae catholicae, Balii. epist. 3 o. & Amb. de dignit. sacerdi e. 6. illo S ocul Ο-rum in ecclesia fungi offitio elegante x scribit, insanit igitur inquit, qui pedcs Oculis M ventrem ca-
253쪽
piti legem praescribere debere contendit
cos ad monet: De vobis autem laicis tui in dignitatibus quam qui absolute conuersamini, quod amplius dicam non habeo, quam quod nullo modo vobis licet de ecclesiasticis causis iermone tra mouere, neque penitus resistere integritati ecclesiae , Muniuersali su nodo aduersari: Hoc enim in uestigare S quaerere Patriarcharum, Pontificum, Sacerdota est, qui regiminis offitium sortiti sunt, qui sacrificandi: qui soluendi, S: ligandi potestatem habent, qui ecclesiasticas ac c testes adepti sunt claues, non no strum qui pasci debemus, qui sanctificari, qui ligari, vel ligamento solus egemus. Quantaecumq; emni religionis Sc sapientiς laicus existat, vel etiam si uniuersa virtute interius polleat, donec laicus est, oriis vocari non desinit; rursusq; quantumcunque Episcopus sit irreuerentia plenus. 'nudus omni vi nite, donec Antistes est, unitatis verbii recte praedicauerit, palloris nominis de dignitatis damna, non patietur. Clarius forte hic sanctissimus Imperator de Dei ministris atque ecclesiae praefectis verba fecit, quam quibusdam placeat, verum fortior S ipsis Principi bus ut ait Esdras in est veritas. Eleganter idipsum adnotauit Gregorius Nazian. oratione 9. oues sinquit) pastores ne pascite, nec supra fines vestros a surgite, satis enim vobis est, si recte pascamini, iudices ne iudicate, nec legislatoribus leges prescribite, non est enim dissensionis & conlusionis Deus, sed pacis dc ordinis, ne quis igitur caput sit, qui vix aut ananus, aut pes, aut vilius 'uoddam aliud corporia
254쪽
niembrum est; verum quo vocatus est, in eo gradu quisque maneat, etiam si alioqui praestantiora dignus sit, plus utique laudis habiturus in eo, qui prae Ihti gradu acquiescit, quam si eum quaerat quem non accepit, ne quis cum peticulo alium sequi Il-ceat, praeire cum periculo expetat, nec obedientiae lex quae tam terrena quam celestia tuetur atque conseruat, infringatur: neque commutamus VI praelectorum multitudo in distolutam sine ullis praefectis vivendi licentiam recidat. Nec in hoc solo consistit ecclesiae S prcsectorum illius author ita, , & authoritatis dignitas, quod pascere nos habeant coelesti illo & supernaturalibo, quodque nobis errantibus viam veritatis ostem. dant, sed in hoc potitIimum, quod si quando contra huius veritatis fundamentum noua dogmata oriantur a teque in populo Dei grassari incipiant,communi plurimorum patrum consilio dc iuditio. eiusmodi prauae doctrinae authores condemnet, iustu inq; quidve iniustum sit statuat, cuiusmodi viali, praetermixtum, ab Alexandro urbis Alexadriae Episcopo contra Armum, Achillam re eorum asseclas factum fuisse testatur Socrates lib. I. cap. 3. Artau S c Um ha re si sua Alexandrinam ecclesiam adeo permovit ut pestifera& exitiosa illius labes de pet uniuersum Raegyptum, Lyblam S superiorem Thebaidem multas deniq; alias prouincias increbrusset Alexander quos diligeti admonitione & disputatione frenare non potuit, multorum Epitcoporum conuocato Concilio Attium &eius sectaὶ uiros omnes presbyter ij grad ii Maecit, qua de re ad Episcopos cuius ι
ciuitatis atteias dedita quνbui se M sim lautocibus anathema dixissZ-quidem mali: hoc eXtirpari potuit, sed sub quorundam prelut uni
255쪽
ς a De vero,& Christ. Principe
tutela, Sc patrocinio, ad quos sic depositi consurc
iat, patronosq; imploraret, serpsit, donec undiq; accersitis Episcopus ut se se Nic 1 Bithyniae cos erret, omnibus vi a id Euseb. lib. 3. de vita Costantini ecclesijs quae uniuersam Europam Lybia M Asiam occupabant sicque in unum collectis trecentis decem Sc octo, Arrius dc eius opini 'niS sectatores, M
Eccς quos tumultus & con tentiones centum se re Episcoporum conuentus sedare non potuit, uniuersale ecclesiae Concilium sopivit, ecce maximum
ecclesiae Deiq; ministrorum Imperium: quod printer legis scit pie canonem in rebus dubi js populum sequi quondam seuere praecepit Deus. Deus. II. Si dissicile inquit SI ambiguum apud te iuditium esse perspexeris, venies ad sacerdotesaeuitici generis, sequeris'; sententia eorum, nec declinabis ad dexteram neque ad sinistram, qui autem superbierit nylens obedire sacerdotis imperio, qui qo tempore ministrat Domino Deo tuo, ex decreto μ dicis minrietur homo ille dabo enim: inquit alius.Propheta Hier.cap. 3.) Vobis pastores qui pascant vos scientia& doctrina.
ii Non de antiit seculari principἰum consilio viri prudentissimi, doctrina longaque rerum experientis insigne , quorum x men nullum est iuditium it
certum Ss infallibile, ut non aliqua careat veritate,
quandoquidem non iam diuinis quam humanis nitatur rationibus facile etiam fieri potest, ut rerum satus causarumque merita luscis, ut aiunt) oculis intueantur, at fidei catholicae, eiusdemque pastorum praefectis ea est vis sic natura , ut sine ipiritus sancti ai statu consistere non possit, sicque in nullo contra
256쪽
Hritatem quidpiam decidere. Vnde Christus ipse non solum apostolis, qui tunc aderant vibiliter sed uniuersae ecclesiae squam illa discipulorum congregatio praefigurabatin spiritus sanctitassistentia, inuisibili quadam ratione influxit, ideoq; spiritum Veritatis appellauit; qui omnem prorsus ab ecclesia, cui praeestArroris suspitionem amoueret, nequontui eos posse, qui ecclesiae ductu secuti fuerint, apud.omnes testatum relinqueret quod peculiari quadam, M admirabili ratione . singulari Dei benentio concessum ecclesiae ipse Hierem. c.3. aperte demon strauit, cum in precipuis benefici js quae Christus secum nobis attulit, enumerat illud, scilicet, sacerdotum animas pinguedineesse inebriaturum. Mirabilissimum ergo est, post annos I 6oo. quinu. merantur ex quo PetruSpost illapsum spiritus san- in Apostolos, prima sua concione, ex omni pro- pe gente habitati orbis, aliquos perdu it ad Chri- sinunt, sic adfuisse christ inae ecclesiae principatus au- sithoritatem urisdictionisque spiritualis infallibile iu-a.ditium, ut nullus ex tot Romanis pontificibus Petri successoribus,& locum Christi tenentibus dissense- rit, vel ab uno e reliquis in sancienda aeternorum ve- .iritate, ac legibus uniuersalibus imperandis, quaminis variarum sit in iis, quae propter temporum varietatem,gentiumq; diuersitatem variari debent, quo ad morum rituumque obseruationem. In caeteris
qualia sunt diuina oc unius modi semper, nihil inuenitur discrepans, nihil dissonum, nihil dissimile,s uod est I ssu strissim v m ve ri tatis Ac praecellenti prs, incipibus secularibus argumentum.
Quare si de sacris canonibus &constitutionibus apostolicis vel ecclesiae generalibus legibus cuprincipibus terrae nobis sit instituenda comparatio, nulla
257쪽
ma prorsus Ex parte eum illis fieri poterit, si quidemti comparatio inter illa facienda est, quae in aliqua sib- mul conueniunt, at vero eccle siasticorum cum se-- l culari comparatum imperio, utique in omni parte Iongissime superat, quoad veritatis, authoritatis,&dignitatis materiam, illis namque omnes utriusque sexus homines Mortatis subi j ciuntur, a quibus neci, principes terrae excipiuntur, quod inconcilio Mel densi cap. II. praecipitur ut ab omnibus canonum sacrorum statuta obserruentur, hisq; in omnibus leges ciuiles deferant; neque dedignantur sacros ca- - non es ituitari Sc confirmare Imperatores , capitaq;- sua ta coronis submittere; Dei omnipotentis Christiq; interris summo Vicario, humili animo sub-ti missoq; vultu suscipere sacramenta, primasq; dare u eidem, in alijs negoti js, rebus S personis ecclesiasti - cis, inter quae sunt electiones, postulationes, prodi siones dignitatum .personatuum. ffitiorum Nan' ni tuum, praebedarum, vel aliorum benustiorum ecclesiasticorum, decimae, matrimonia, usurae, item haeresis, simoniae,&alia similia crimina maxime clericorum. Iura patronatus ecclesiastici ; atque hac - sunt generalia, in quibus christiani Principes, &se-- ἔ culares potestates ecclesiastico iuditio & potestatia subiecti sutat ide quibus omnibus in specie in lib. C agemus 'qui ut neque in his ecclesiasticum resere mi dant imperium, sic neque in alijs quibuscunquo pro illorum salute animaeq; securitate morem Se
rere detractabunt. Hi filia ba i' Verum quia nobis animus fuit, diuersitatem in ter praedicta imperia adferre, quae magis non pinῖ tibit, quam ex Vtriusque authoritate 55 ad inuicem comparata qualitate elucescere, idcirco visis hupo rius de ijs quae ecclesiastico imperio conueniunt, M in
258쪽
in quibus eidem subiacent reliqui omnes mort les, nunc pauca dicamus, de facultate,& amplitudine ipsorum Regum S Principum secularium, ut sic utrinq; quantum sibi in alterutrum conueniant,& discrepent, manifestius euadat. Primum quidem millis terminis legibusq; huiusmodi regna & imperia constringi possunt, siquidem illorum gubernatio libera est, atque pro morum populi temporumq; circumstant ijs, subinde aliam atque aliam accipiunt regendi sormam , vel quod regni aut principatus lex aliter fieri excepit, vel consuetudine, longoque usu sic fieri receptum fuit, proinde generalia saltem, eaque quae ab Imperatore Friderico in cap. unico quae sint regalia Principis lib. a. seud tit. J6. nominantur, proseremus,
quorum primum est quod praedicti principes seculares armorum v sum eorumque omnium quae ad belli pacisq; conseruationem spectant, curam habent, illisque solis gladius demandatus sit, extra quorum licentiam nemo alius potestatem sibi usurpare poterit, aut certe maiestatis laesae crimen incurrit, veluti scriptum reliquit Martianus in l. lex duodecim tabularum S. eadem lege. s. ad i. Iul. maiest. eadem lege sinquit maiestatis teneri qui injussu principis bellum gesserit, delectumve habuerit, exercitum
comparauerit, quive cum ei in prouincia successum esset, exercitum successori non tradidit, atque olim tam seuere apud Romanos cautum fuit ut lege Iulia de vi publica teneretur,' qui arma vel domi, vel in agro, aut villa sua teneret, praeter ea quae ad usu in venationis,uelitineris, vel nauigationis inseruirent, e ceptisq; ijs armis quae quis pro merci j causa habuerit, quando ei ex haereditate aliqua obuenerint, scha tur in nouel. 7. neque armis Vti, neque mi-Y litan-
259쪽
litantem permittas aliquem, quic unque enim sine principiis spetiari licentia armaia gladium aecipit, gladio debet intersmi, quod Christi verbum nos
docet, & pro hoc sensu explicatur ing. r. 23. q.8. Melarius sanxerunt Valent. M Valens Caesares lepvn. vi armorum usus inleio principe interductus sit in C. lib. I I. Nulli inquiunt) prorsus nobisinscijs Minconsultis quorumlibet armorum mouendorum copia tribuatur,quia Princeps habet merum imperium ad animaduertendum in facinorosos homines, & ideo etiam minister Dei constitutus est, qui gladium portat,quo ipse per se vel per rempub. vel alios legitime imperantes eius authoritate uti pol, sunt, alijsq; utendum committere, ut dum contra
hostes regni bellandum est, aliave rationabili de causa bellum indicitur, ex quo ius regis cognosci'tur, quod est populo sibi subdito, ne aliqua ratione subuerti laedi, aut turbari possit attendere, qui alioquin audax dc proximo suo infidus est, facileq; ad
proditionem cocitatur, ubi tunc non solum totum regnum, sed etiam circumuicinς interturbantur regiones, sicq; omnis ad negotiandum via occasioq; intercluditur , qua non cuilibet libet suis ad se pertinentibus rebus, cum aliis vel consulere vel opitulari, aut ex loco suo in alium . tuto migrare. Vnde ad ius Plincipum quod hincenalaita pertinet, vias publicas tenere defendere atque ab omni incommodo conseruare,publicae enim viae regales dicuntur, ab eo quod ut Vlpianus vult solum publicum sit directumq; ei qui certis finibus ius publicandi habet i z.S.viarum quaedam. isne quid loco publico ibidem de locis & itineribus publicis,hocv o cum solius Principis esse constet,illius etiam erit
260쪽
Qua ratione olim populus Dei commotus fuit ablegatis riuniijs ad Seon Regem Amorrheorum se petens ut liceat sibi transire terram illam: non deis clinabimus inquit in in agros & uineas, non biberi mus aquas ex puteis, uiam regiam gradiemur, do-,ὐ nec traseamus terminos tuos, Qui noluit eis conceri dere, quin potius exercitu congregato egressus estis obuiam in desertum, & uenit in Iasa pugnauitq;,, contra eum a quo percussus est in ore gladij&pos- is sessa est terra eius ab Arnon usque Ieboe, S: filios
Accedit quod prohibitum est publicas vias vr-
bium Occupare, aut coarctare, I. quia .ff. ne quid in: loco publico.. Et punitur qui hoc secerit poena sa- crilegij, non Iecus ac si sacri alicuius loci violatores extissent, cum eiusmodi viae sacris comparentur, ut ait Iustin. nouel. 7. non multum differre ab alterutro sacerdotium S imperium, ut nec sacra a com munibus S publicis, quo fit ut eiusmodi viae nec alienari possint, nec priuatia ab ostitialibus principis concedi sine eius licentia: multoque minus ibi. inuenta bona seu oberrantia, quae alias pro dere- lictis habentur ab ullo retineri, sed debent fisco rei-- pub. aut ipsi Principi redhiberi haec enim cum in- . certa si*t, ad viae Principem spectabunt ut est texti in l. 2. g Nerua. de acquir. possess. quod etiam tradit. Ioan. Faber. ad g. ad examen apum . de rerum diuis. Vbi ait examen apum oberrans in iurisdictione Dominorum territoriorum erici, & optime quidem hoc constitutum fuisse existim ad umeri cum enim
principes non solarn ab omni malo sese abstinerei debeant, sed etiam ab omni specie mali, profecto nisi praeueniretur hoc iure hominum malitis plures