Hieronymi Balbi episcopi Gurcensis ... De ciuili & bellica fortitudine liber, ex Mysteriis poetæ Vergilii nunc primum depromptus cui additus est alter continens Turcarum originem, mores, imperium, aliaque præclara scitu, cognituque dignissima

111쪽

Qui uero inter eos illustriores habentur, galeas ge runt non ferro quidem ductas, sed papyro ferrumi

natas, & loco thoracum, induunt tenuissimis squamullis telas temere incrustatas, ut non fortium uirorum , ac militum arma, sed puerorum ludicra uideantur. Habento gladios recumos, & in dorsum falcatos, at in mucronem auctos,& praeponderantes, qui capuli libra/. 'mento carent,& nec infigi cominus, nec referri sursum queunt. Sagittas uero tenues, & inanes, arcus laxos, &angustos, denim arma,telam omnia ad Asiaticu luxum

molliciem p concinnata. Addamus si libet ad priorem illam peditu colluuiem, Asapidos nominat,qui omnes remiges sunt, inennes, Obscurim praedones. Nam pe ditatus ille paulo firmior Iannissarios uocant quo quasi praesidio quondam Mahometes & domi, & militiae se/ipsum munibat, ferme totus apud Rhodum,& in Syr

miis nuper est concisus. Sunto turcicae uires adeo ex haustae, & exinanitae ut ad certam non pugnam,sed ut Turem D Griam sit properandum. Cum ad debilitatem exerci ronus, quis si tus accedat imperatoris inscitia. Aiunt Atheniensemigrauus,es of Chabriam dicere solitum multo formidolosiore esse D rarus. cervoru exercitum ductu Leonis, qua Leonum Ceruo

duce. Quid hic non sperandum est cum & ipsi Turcae quasi centi timidi,fugacesq; sint 'meticulosissimo Domino, eidem l adulescenti impurissimo pareant. Qui

totus est in potu,totus in alea,totus in uenere,qui ut liberius submotis arbitris inter Lenonum,& calamitorii gre ges libidinosissime uolutetur, ferocissimum quent aut ' gladio, aut ueneno tollendum curauit. Adeo ut iam

112쪽

omnis Turcarum spes,quae in Selyno erat constituta, ut eius filio nutet . & languescat. Recte is iubet, qui ait: Tempus nosce . Non est comittendum,ut fractae, & ex Jtinctae hostium uire nostia culpa reuiuiscant, recrem tur, instaurentur. Nec nos numerus terreat, qui longe j minor est futurus,quam fama ferat.sed sint sane quot quot Xerses habuisse fertur,nonne Lacedemonii trecen/ ti duce Leonida utauersum illius Regis eκercitum, qui tot Myriadibus constabat, apud Thermopylas uerte runt in fiagam,ati superarunt r Simillimum Gedeonis

facinus qui itidem trecentifex omni Iudaeorum exerci tu delectis, Arabum copias non minus numerosas, quam Xersis,inuasit,& de eis,centum millibus caesis ,uictoriam

reportauit. Quid illud Dauidis r qui omnem Syrorum

exercitum ipse longe inferior numero deleuit,ac Rege Sebachu manu sua interemit. Cuius laudis aemulus Im petator Heracleus singulari certamine prouocatus,Per flsarum Rege occidit,& utri*,ut duo illi Romani Coostis,ac Marcellus, ex hostibus interemptis spolia opima retulerunt. Recentius illud Balduini,qui Regno potitus

Hierosolymitano ex sacri nominis additione uocato, ducentis,& lexaginta equitibus, peditibus uero nonin gentis, innumeras Barbarorum copias euertit, ut de his 'omnibus illud Vergilianum dici possit, E xigui numero, sed bello uiuida uirtus. Quid grex ille impunis ex imbellibus seruis conseri plus Christiano robori obesse potest r & si multitudo

spei quippiam prae se seri ,multo etia plures nostri se turi sunt milites , nec uras uires Principibus Chtistiani,

113쪽

defuere non modo ad omnem sceleratam illam. &spurcam Turcarum ex barbarico sterquilinio collectam cola luuiem,ab uniuersa Europa reiiciendam,& exterminan

dam, sed ad impiam omnem Mahometicam sectam' radicitus extirpandam, & quicquid Barbarorum est sub

sole, cum illis omnibus, tum armorum,tormentorum Pgenere & uarietate & copia,tum bellandi, pugnandi in disciplina, & peritia longe simus superiores. Quippe

omne genus Turcarum ab initio mercenarium, dubians originibus, fugax est, & ad cominus congrediendum insolens, adeo effoeminatum ut uirile quicquam neque sapiat, neque uelit. Et ubi in uiros incidunt, qui non

terga, sed fiontem obiiciant, se celerrime ex hostium oculis proripiunt, nihilque potius habent, quam fuga ignominiosae uitae sulere. Nec eoiii appellanda lunt bella, sed latrocinantium subitarii tumultus, & praedan di occasiones imbecillitas mira disciplina militaris nul cis T. h. δΠΠὸ ridi la res gestie ex perfidia. in aeret hic ali tot uiti. ., qud,si Turcae tam imbecilles, quo ergo pacto subiuga/sis iis, ni tot opulentissima,maximam regnar at cui dubium ii k' uideri potest Pygmeos illos ut oetae fingunt gigan

tibus etiam ipsis futuros fuisse superiores, si eos offensius ent non repugnantes Nihil est tam fiagile, tam hii mile tam abiectum quod ubi negligitur, non afferat de trimentum, efficiaturque consuetudine formidabile. Ο quam saepe paruis ueniunt summa mala principiis sic in ultimum pene Italicae gentis excidium , effracto CN. Lentuli ludo. Mirmillonum agmen erupit sic bella urbi Romae luctuosa,Cilix pirata constauit,sic Spartaco N

114쪽

Viriato arma tenentibus,Romana pila seruilibus ergastulis diu cessere. Non est ab re de qua agitur,aliensi,quam misere, nostraq; magis culpa, quam aliena uti tute in has calamitates inciderimus,paucis attingere. Otictis illud iaaetate, & longa quasi aegritudine confectum imperium, sua interiore tabe potius, quam ulla ui hostili defecit, uel uerius ultione quadam diuina, propter pestiferum schisma, quo ab ecclesia Romana dissidebat, & quod Asiaticae delitiae religionis puritate vasi extincta repullularant. Nec aliud fuit in causa, ut quatuor ille Orientis ecclesiae impioru uastitionibus,tugoq; subiiceretur. Ide de uniuersa Graecia dictum uolo quae nimis suis confisa ingeniis a Latina pietate defecerat, & in omni uitiorum foeditate uolutabatur.Binitium aute urbem totius Thraciae nobilissimam,& in loco sitam a Mu Opportuno, in ipsa scilicet Thraciae ora ,ubi modicus Euripus Asia ab Europa disterminat Mahometes induciarum tempore,omni diuino humano* iure calcato expugnauit eam uniuertam Romaniam adiecit. nam postqβ Constatinus Bietatium in maius auxit augustiust reddidit, parte una Romani imperii illuc trastata, Coloniam deducta, de Constantinopolis, &noua Roma coepta est apellari,obfrequente Romanoria cultum & mores,qui in his terris inoleverat,pars Thraciae multo maxima Romaniae nos me est adepta sici hodie omnis maritima eius terrae ora Romania nucupatur,ad Bosphoria,Propontic. & Ηcllespontu obuert a,cui si Christiani principes ut par erat. adesse uoluissent qui nunc tantus terror a Barbaris immi

ne nullus esset. Sub id quoq; tempus suae ditioni sube

etde, et per g os a Chri i

stis re p. sint

amissa

115쪽

Tribulli hodie

t Perinthum .hoc enim puto uerum esse nomen oppido quod situm e regione Constantinopolis, Pera ap pellatur licet alii Calcedone,alii Galatam inalint. ra ces uero ac Macedones,totaq; Τhessalia,& Triballi quosnuc Sirmios.& MCem,quos Rascianos uocant, solo perculsi metu,uoluntaria defectione in hostis potestate ue nere. Nam inferiore Pannoniam Stephani Regis uecordia,& stultitia perdidimus qui se,suam omnia infideliufidei crediderat. Itide & Albani qui olim ab Itbricis ad Peloponneles usq; omnia subiugamni spe societatis ab lecti ultro libertate amisere. Hos aliqui Epiroticum,alii Italicum genus putant utrim sitis absurde,cum Macedoniae ora ad Ionisi uersia, Albani a nuc sit ab Albanis su /pra Colchide & Iberia degentibus appellata, Albanisi

uulgus uocat. Argos uero,& tota Peloponnesum , quae etiam Argea a nomine ciuitatis est appellata GraecoruPrincipum uitio perdidimus, quam Veneti non multo post ualidissima clisse recuperatam , clade ad Chorintum accepta deserere sunt coacti, omneso ab Isthmo munitiones abducere.Qua quidem tempestate cum diu scordiarum facibus tota flagraret Italia, hostes Aeno urbe, ac Naupacto, quae a pangendis nauibus,sive ab Heraclidarum nautagio nomen accepit nunc Lepantum

uocant direptis,&solo aequatis, quicquid reliquii fuit Aetoliae Epiri . suae tyrannidi adiecerunt. Nam cum Valachis ,quos quidam falso Boios putant, cum e sint Daci, & quae nunc Valachia olim Dacia fuerit appellata a Turcis aequis fere conditionibus est transa' ctum. Proximis autem annis, dum esserata. & uum

116쪽

Ienta inter nos arma conuertimus, illa Illyrici pars ab

hostibus est intercepta quae ultra Adrium est, ubi Dra IIlνrtriparcuus, & Sauus in Danubium fluunt, alter ex Noricis uis ulna olentior, Dum ex alpibus Camiis placidior, Illyricum Adrium. enim olim adeo late patuit,ut eam regionem Romani in prouincias decem & septem fuerint partiti . in Dat matia quoq; a Delminio per N asicam euerta nominata, magnam iactura fecimus, & nationes omnes intra Istria& Adriaticum mare sitas in extremum discrimen con iecimus . Quid nunc attinet insulas, omnemi oram

maritomam recens ere r cum Turcae Olm a nauali dimisiTot insulacatione tantopere abhorruerint, ut non tam homines, lora nia

quam Simiae in mari uiderentur, & ne quieto quidem qηomodo a Pelago, ait tranquillo ratibus insistere satis possent . MIAE, Dum Christiana classis piraticam ex et ,& mutuis spoliis grassatur Chalcide nobili Urbe, cum uniuersa Eu ea, quae olim propter commoditatem, receptam fllum classis Persicae dicebatur hodie Nigropontumii cant expugnata, & direpta, deinde Lesbo Aeolidarum clarissima , & Leucade fama belli Actiaci ce δlebrata Zacyntho P uno impetu captis, Rhodol nu per intercepta. Omnis Maria terrore, formidinem complerunt.utq; haec omnia ad breuem summam redigam, Europa,ciuilibus incendiis flagrante, Christianorum aliqui de improuiso a Turcis lacessiti,& ancipiti bello domi fotiso distram.&uexati . accipere conditione sunt

coacti quam Turcae uoluerunt. Alii uero cum se circunuentos undio hostibus,infestiis armis intueren nihil'

in alieno subsidio spei positum ,aerumnosissimam semi

117쪽

Dixino iudi orio Christia nos propter eorum scelera

Mores qum corruptos his l

tute subiere. Omnibus Christianis aut perculsis animo, &pro ratis aut desidiae,luxuiq; studentibus, aut intestinas discordias ,atq; odia nutrientibus. Sic ignobilis illa

Othomai Iuin domus tanta praeda ex subiugatis ho stibus mari, terram potita, se & uiribus muniuit, & Im perio decorauit, & per frequentem Christianorum cla dem adeo suam auxit Pyramdem, ut iam omnibus facta sit terrori. Sed cur ultra dissimulor quid adhuc tergiver

sari libet r tam ingentis & pudendae cladis plaga est

detegenda. Npm & praestantes medici non aspemantur uulnera inspicere,quibus opem adhibent salutarem , &lethaliter aegrotantibus uenenata pharmaca plerunt admouentur. Deus,deus inquam,cu diu multum p populi sui flagitia tolerasset. t tandem offensus sceleribus, rcas ut furerent,& nostris malis damni' debaccharetur, excitauit,& gentem sibi aduersam, suiq; contemptrice in excidium nostrum armauit. Quippe qui ab orbe condito per sacros Prophetas minatus est,se suos inimicos suorum inimicorum auxilio ulturum. Nanqa abhinc circiter . lxxx. annis,hoc est post Sigismundum Regem ad Nicopolim cu tanta Christianorii pernicie,& Fran corum principum ludibrio fusum,fugatum, tot regna ab hoste immanissimo oppressa fide Chris ima frustra implorant, Solet enim diuina iustitia in maximis homi num scelaribus aliquando conluere,& sero in facinoro sos animaduertere,ut sese colligant,ad sanitate* reuer tantur, mox ubi nullii peccandi modii uidelias periore plaga impios percutere. Quis reperitur, que moueat Dei

timor que fidei cause incitet que publica incolumitas

118쪽

a priuata incolumitate avertat qui uel timore amitte di sua, uel cupiditate occupandi aliena, ab officio non ducedat c Nulla inter Principes Christi os concor dia,nulla pietas iussa tuendae religionis cura, nihil aliud cogitamus,quam seditiones, & dii cordias alere, quam ut alius alium quotidie dolis, & insidiis incessat. Nam ut uirtute praediti solent quietem amoremq3 seuere,ita mali, & scelesti mutuis inter se odiis, discol dii si conni tantur. Laetamur, atq; exultamus proximorum cladibus, negligentes nostras, di per aliorum ignes con fflagrare etiam ipsi cupimus. Nilial est tranquilli, nihil pacati, uis, et arma ualent, ibi plurimum iustitiae ubi Plurimum potentiae . cum maximo Christi co item Ptu pro paupertate immensas opes, pei alienas iniurias DGIS comparamus. Pio miscricordia crudelitatem, pro iustitia immanitatem,pro mansuetudine supel biam,pro -'pace penaitiosa bella amplexamur. Nec uno bcsso de Ifuncti conquiescimus.aliud ex alio seritur, et in immensum trahimus inexplicabilem catenam malor v. Inficia bilis cupiditas,pacem omnem,mentisca tranquillitatem eiecit,et haec fortunae,quae existimantur bona, calamitatis plena et miseriis involuta. nimum agitant,ati per ι turbant, ni videmus Christianos, Christianis cosulere tibi charitate. iungi r ubi utilitatem in commune pro curarer Fuit olim Totiti Reκ Gothorum , qui lupe Totiti Cois rato Pado totam pene Italiam deuastarat, et caedi inorum R-bus omnia compleuerat, huius Diuus Benedictus de raram complexus, atq; exosculatus, non ueritus est eu

appellare flagellum Dei, utpote qui homo Barbarus,

119쪽

εc immanis perinde atq; publicus emisex diuino iudi/oo misi is esset ad crimina Christiani populi plecteda.

T. 4 ι eo At Tomyrides ille Massagetes cognomento Tam da νο-to τὰ nus, qui primo bubulcus, deinde gregarius miles, ma/bolini M. gno fortunae ludibrio totam pene Asiam subiugauit. tam ferox,& immanis, ut in obsidionibus prima die can dido uteretur tentorio, sequenti rubro,nouissime nigro. candor pacem indicabat, ruber caedem, niger Vrbis.& omnium excidium.Is in obsidione cuiusdam oppidi, cum tertia die pueri, uirgineis oleas in manu gestantes egressi, illi supplices occurrissent,ad unum omnes inter fici iussit. Admonitus a quodam Genuensi, ut mitius cupopulis ageret,sic eum facilius imperaturum,respondit, Quid tu ne putas me hominem esset & non Dei iram in Christi ' potius, orbis i uastitates Quod nisi coelitus illucescens ηρr Deus saniorem mentem nostris principibus infuderit,de με, σφη ' Christiana religione actum puto. Naram hactenus ii,qui mi estve teip.incolumitati, di consulere maxime de

' η' r' l buerunt , & iuuare plurimum potuerunt, per libidinem γ' ' palandi. uel augendi imperii, diuina, humanao omnia

pertuitatunt. Nec requisiti solum ad pacem,ucrum etiaquasi precibus fatigati, eam negleXerunt,quid neglexe runt dixi r immo contempserunt,despexeruntq;. Quid enim quinquennales illae induciae a Leone. x. forti quisdem, sapientim consilio, sed euentu parum felici pro

. , ni mulgatae profuere r Nonne cum tempestas procellaeo bellorum uiderentui turbinem,uimo omnem amissurae,

repente inopinati quidam, subiti v fiuctus insurrexere. Ita ut suavissimum atalicae pacis Ocium, quo tempore

120쪽

ua a

ciat

quasi postliminio rediisse credebatur, mox deterioribus

conditionibus e sedibus suis fuerit extrusum. et nelcio qua Erynni, quibusve furiarum facibus maximum in Icendium per omne nomen Christianii dissulum. O mi sera haec nostra & inauspicatissima tempora Principes. Reys, Respublicato Christianas, aut inelu, & ignauia quadam, ucluti ueterno contabescere aut qui sunt splendidioribus ingeniis, ad gloriam propensi, infelici quo dam sydere, intestinis leditiorubus, inimiciciis p lese mutuo conficere. Ad utrosq; seorsum, disiuinctimi nostra conuertatur oratio . Ruld per deum immortalem tantum in uobis ignauiae residet r qui tanquam speretis secunda omnia uobis torpentibus, & oscitantibus eum tura,nulla nec ope,nec opera, ac ne consilio quidem, rem communem iuuatis. Qui uos tantus uel sopor, uel terror inuasit ut quasi mentis, ac sensus inopes,tam Praesens periculum, ne a ceruicibus quidem uestris propul sare curetis. Nonne sentitis Italiae.Germaniael utilibu la teneri a Turcis r pulsari fores sconcutit perrumpis Nondum tamen resipiscitis,nondum excitamini, ut uo his saltem ipsis, posteris a uestris consulatis.Quid aliud per hos annos auditum est quid aliud nostras circunso nat aures r qua Turcas aliqvpm Christianorum uitam oppugnass ,& diripuisse aliquem nostru portum occupasser miseros illo, captos, & uinctos, in aerumnosam seruitutem abegisses haeci omnia conspicientibus vo bis.& quasi nihil uestra interesset, nec ferre quidem ope cogitantibus. Obdormiuit nescio quo pacto exccisum illud, ct inuictum robur uirtutis christianae,ut etia sine