장음표시 사용
31쪽
,, lus mundi. Cum dicit Hipparchus , De polo fugit eum ratio . . ,, Nam super polo nulla quidem stella sita est: sed locus est vaeuus,euia, quidem tres stellae adiacent, cum quibus punctum, quod ad polum
,, est, quadrilateram prope figuram comprehendit, quemadmodum ,, reseret Pytheas Massiliensis. Haec ille, & mirandum profecto est,Se ligerum temere spreuisse auctoritatem Hipparchi solartissimi sui temporis Astronomi,qui non solum cognouitae Improbauit errorem Eudoxi, sed exactis satis instrumentis distantiam ultimae illius Ustellae caudae Cynosurae a polo obseruauit ad gr. Ia .m. 16. aliger . ,, Hoc prosccto constat eam fuisse omnium illorum veterum opi-- nionem, nullos circulos circa polum mundi describi praeteris', quae opinio adhuc haeret animis vulgi.
Falsum est omnes antiquos Aitronomos putassis nullos cireulos
circa polum mundi deseribi praeter illos qui a duabus alijs stellis
eaudae Cynosurae deseribebantui quae sunt secunda, & tertia, nantias ut patuit supra Pytheas Massiliensis cognouit quoque primam caudae describere suum circulum circa polum, ex quo magis infirmatur Eudoxi & Eratosthenis opinio, praesertim quod & Sealiger fateatur eandem stellam etiam tune temporis descripsisse suum ei culum circa polum ad interuallum nimirum gr. 3.n3.2q. Matigerii, Quare quemadmodum vulgus hodiernum stellas F E, Vigiles,, voeat quod circuire stellam G videantur: ita veteres illi Graeeiis stellas easdem F E vocabant, a choreis stilicet eirculariri bus,quia ut in orbem illae fiebant, ita hae stellae F E eirea G orbem
is chorearum ludere videantur. Maginus . . -
Ab errore rudis, & imperiti vulgi vult Scaliger eoneludere steIIam potarem eodem interuallo a polo mundi abesse temporibus pristorum sicut hodie , quasi dicat vulgus hodiernum decipitur intelligendo illam stellam esse polum eum tamen non sit, sed absit .
gr. 3. min. a . & circa eam rotare alias duas stellas eiusdem caudae quas guardias vocant, sicut etiam decipiebaneur antiqui credentes pariter eandem fuisse polum de circum eam versasse reliquas duas ab illis vocatas ehoreutas, seu ludentes seu potius cireum euntes in
orbem ad instar tripudiantium in choreis, ergo stella illa distat perpetuo aequali ter u polo. Argumentum sane vald eme ax fi deo placeo & validum ad stabiliedum dogma suum quod totam Astronomiam euertit. Sed pergamus ad reliqua corroborantia suam, opinionem auctoritate poetarum & Grammaticorum.
32쪽
Ios Maligeri de antisipatione Aequinoctiisrum. 22
., Hyginus post verba a nobis citatar Reliquae autem duae ch
is reutae dicuntur, quod circum polum vertantur, nimirum F E Cho- is reutas voeat, & cirea G vertari ait. Maginus a
Hygini auctoritas in graui hac quaestione debet vaIert quantum valet testimonium fabulosi Poetae, & viri Graminatici,qui nu quam Astronomiea tractauit in ipso esto, sed in tugurio sub suggrundiis& omnia quae seripsit, ab illis priscis rudibus Astronomis recepit,
Eudoxo, inquam, Eratosthene, & alijs huiusmodi In Hygino tamen Basileae per Io. Heruagium ann. Is s. impresso supra dicta verba aliter leguntur, ut etiam superius diximus, & minus disconueniunt eum . veritate, videlicet, sed in prioribus caudae stellis una, a qua polus appellatur,ut Eratosthenes dicit,per quem locum ipse mundus ex illimatur versari; reliquae autem duae choreutae dicuntur quod circum polum Vertantur. Serii erisis Seholiastes Germanici vetustissimus, qui ad verbum ex Graecisis totus conuersus est in descriptione Cynosurae. In ipso latere qua- is tuor in quatuor angulis elarae et in ipsa cauda et arae tres, fiunt se ptem ; sub eis maximum apparet sidus, quod vocatur polus a qui- , , busdam cireum quod putatur totus orbis verti. Prςdicti autem duciis reliqui vocantur choreutae ex eis septem . Paulo post subiungit ,, idem Se aliger, vulgatus vero Scholiastes Germanici, qui &in is multis totus, & ipse ex Graecis conuersus est ad verbum,Latin
,, verbo ludentes vocat. 4 Maginus
Scholiastes Germanici nempe vir Grammaticus, impressus Basileae ab eodem Hernagio una cum Hygino,sicut etiam ex impressi ne COIoniensi per Theodorum Gramineum sic habet, super caudam
elarae tres, fiunt omnes septem, supra alias decem , quae praecedunt & dicuntur ludentes & maxime altera quae voeatur polus in quo a quibusdam putatur totus orbis circumuerti. Quare verba haec sonant singuIas tres stellas caudae cynosurae fuisse vocatas ludentes, quia circumirent polum . Sed maneat argumentum in suo vigore quemadmodum a Scaligero profertur, &concedamus libenter ei, antiquos illos auctores putasse stellam illam in extrema cauda fuisse polum, & duas reliquas caudae fuisso appellatas ludentes vel choreutas tanquam circumeuntes illam, no
tamen sequitur, quod vult Scaliger quia verum non est illam stella esse polum,neque Scaliger id concedit, cum re vera circum ipsusti
33쪽
22 Io, Ant. Magini eonfutatio Diatriba
polum omnes rotantur sicut etiam hodie licet disparibus Interualiis.Vnde patet manifesu omnes hos auctores erroneam Eudoxi, de Eratosthenis opinionem sequutos fuisse , neque caelum ipsum diligenter inspexisse an hoc esset absolute verum. Quare inepte, e . nimis confide ter cocludere videtur sua intentione Scaliger duait.
, , Ante annos igitur i966. stella G Borealissima suit totius Aste- ,, rismi, hodie etiam borealissima est. Tune erat polo vicinissima is ut hodie etiam deprehenditur. Ergo stella G loco suo mota nonis est, neque a polo recessit , sed semper eodem interuallo a polos dibus suis haerens adeo tunc exiguum circulum describebat, ut oe , , lis dijudicari non posset, hodieque adeo illa circelli conuersio, , oculos fallit, ut non nisi a peritis iudicetur inquam parte circelli ,, versetur, in deuehente semicirculo an in euehente,nisi relatione ad se F E facta quod supra tetigimus . Stella igitur G in eodem semperia loco haesit, & ne tantillum quidem ab eo recessit.
At dico ego nullam fidem esse praestandam illis priscis Astroaomis & Poetis, & Grammaticis, dum nullam asserunt e estem o seruationem per organa Astronomica diligenter iactam , sed econtra probandam esse illorum Astronomorum sententiam, qui astra diligenter per instrumenta obseruarunt, sieq; negandum est stellam illam, quam nune polarem dicunt,temporibus priscis exiguum circulum descripsisse, eum testetur Hipparchus suo aluo ea destitisse apolo gr. I a. m. a . idque obseruationibus certis per idonea instrumenta innixus,quod cum obseruationibus retentioribus probE e uenire superius diximus , quando ex loco hodierno Deliunteoeollegimus illius stulis distantiam a polo gr. I a. m. 3 4. facta retrocessione motus in longitudinem gr. aq. m. 23. Debebat Scaliger per aliquod exactum instrumentum experiri quanta erat praecis . illius distantia a polo, atq; eam conserre cum obseruationibus aliorum recentiorum, nam tunc cognouisset aliquam disserentiam his temporibus: ex qua arguere potuisset maiorem fuisse temporibus priscorum. Unde in errore magno versatur, dum inter Astronomos illos rudes & poeticos numerandos esse, ne dicam puros Philosophos, sed Grammaticos qui aliorum dicta tantum referunt existimat: sed probemus modo nos ex Obseruationibus recentioruhanc stellam pol ai em continuo ad mundi polum accedere, nam eo stabit protinus esse necessario concededum, priscis temporibus sui se ab eodem polo remotam gr. I a. m. a . vel circiter sicut Hipparchus testabatur. Primo
34쪽
D . Scaligeri de anticipatione Aequinoctioru m. 23
Primo quidem ex auctoritate Petri Nonii sicut superius diximus habemus, itellam potarem anno circiter Iroo.distitisse a polo gr. 3. eum dimidio, testimonio Nautarum sui temporis , & idem testatur Petrus de Medina in libello de arte Nauigandi, quod quam proxime cum calculo ex doctrina Triangulorum consentit, determinando se ilicet longitudinem stellae ad annu Domini I oo. per retrocessum gr. I. in. a I. a longitudine Tychonica quam obtinet ad annum I 6oo. ut hic
Longitudo stellae polaris ad annum Itioo Latitudo
26 Argumentum declinationis Angulus. .
Declinatio Bor. Di stantia a Polo. Et licet Nonius dicat, quod secundum Verneri placita stella illa distaret tunc a polo gr. q. m. s. tamcn parum fidendum est huius viri alioquia doctissimi calculo,quem improbat Tycho in suo primo Piogymnasmatum libro . Sic quoque minime audiendus erit Cardinus, quando in libello de supplemento Almanach cap. 1. libri primi assirmat stellam potarem distitisse a polo gradibus q. m. s. ad annu Domini circiter Is 6. suppon ut enim tunc fuisse eius logitudinem gr. I p. m. 48. Π quae nimis ab obseruationibus & numeris Tychonitis exorbitat. Sed Idem Cardanus affirmat quod appropinquabit ei infra annos iocio, ita ut sit quasi polus. Sed recurramus ad Astronomiae Instauratorem Tychonem Brahe, qui pag. 3 6 I. primi libri Progymnasinat uponit huius stellae diitantia a polo circa initiu anni a 373. dum explorauit Eleuationem poli Cesgingae apud Augustam per duas eius alterationes meridianas, ut hic.
stellae polaris eleuatio utriusque diliantia Λltitudo poli quaesita
35쪽
Subditque mox haec verba. Hineq; apparet,stellam potarem tune teporis distitisse a polo gradibus tribus eum una quarta minuti parte,quam nos postea successive pauIulum huic appropinquasse ad inuenimus , adeo ut sequentibus annis circa eorum initium talem obtinuerit ab ipso polo remotionem, prout saltu per quaternos annos facto, iam indicabimus.
D santia Cynosura nestris instrumentis obseruata a Polo.
polarc m stellam declinationem augere propiusque polo accedere , adeo ut singulis annis tertia proxime minuti parte illi appropinqua rit, velut id supra quoque innuimus. Idem Tycho ponit ad annum Domini eiusdem stellae declinatione gr. 87.m. s. s. 3 . Unde colligitur distantia a polo pr. a. m. o. s. 3 . S ad annum γ o. declinationem 37. m. 3. L 3 o. &distantiam poIO gr. 2. m. I 6. cs . Sie quoque Iacobus Christmanvs amrmat se obseruasse Heidelber-ες eandem stellam ad annum Is 96. in maxima & minima altitudi-ine, ut hie.
Dimidium,idest distantia a Polo
Vide illius libellum de obseruationibus solaribus pag. 3 o. ubi subdit . Obseruatum est per annos fere 3 o.proxime elapis singulis quadrienniis stellam potarem ad polum appropinquasse minutum unum eum aci. secundis.
Praeter Cardanum, di Nonium, fatetur quoque Erasinus Reinoldus in commentarijs super Theoriam octauae Spherae, stellam polain rem quae temporibus Hipparchi distabat a polo gradibus plus I a, suis temporibus distitisse gradibus circiter . di magis, ae magis adhuc accedere ad polum mundi. Quod autem verum sit in futurat hanc
36쪽
. Scaligeri de antuipariane e quinoctiorum. 2,
hane stellam vieinissimam polo fieri imo cum eodem coniungi nse
ex calculo.aperiemus quando ad annum Domini xos . habuerit longitudinem in eolum substitiorum hoc est in fine Π. Tune enim Radix deci inationu erit gr.13. m.3 1.quq addita latitudini eostituta argumentu Declinationis gr. 89.m. q. quae est ipsa met Declinatim Vnde tunc sex tantum scrupulis a polo distabit. Sed si supponatur Obliquitas maxima Zodiaci gr. 13.m. II. erit declinatio gr. 89. 33. di distantia a polo min. 17. tantum. Patet igitur ex his quae supra attulimus stellam hane polaret seontinuo magis atque magis ad polum accedere donec cum eo quam proxime uniatur quando obtinuerit in longitudine finem u. Ex quo falsum est quod Scaliger tanta confidentia nulla facta Obseruatione asseuerat nempe illam stellam in eodem semper loco haesisse, Si ne tantillum quidem ab eo recessisse. Ut mirandum profecto sit hunc Doctissimum alioquin virum in tam graue erratum Iapsum fuisse his stiuolis eo niecturis pristorum Astronomorum deserendo veraces obseruationes praestantiorum virorum Hippasechi Ptolomaei Tyehonis, & aliorum qui di Iigenter Λstra Obserua. runt. Scaliger deinceps epilogat suam intentionem his verbis. Seriter. Itaque eum initio huius disputationis statuerimus neeessariori alterutrum verum esse, vel, si stellae in Consequentia mouentur, ip- .ri sum eum toto contextu stellarum motam sui ste et vel, si ipsa stella , ,, nunquam loco suo luxata est stellas in consequentia non moueri. M atque alterutro vero, alterum falsum esse, quum ostenderimus stel-
,, Iam G nunqua olim Iongius a polo recessiste quam hodie videtur.
m': Sed eum illoenon recte probauerit eam stellam eandem semper obseruare a polo distantiam non potest concludere suam tam fir-,nam hypothesin portentosi motus punctorum Aequinoctialium,&Solstitialium in praecedentia eum suis polis mobilibus, at contra eum nos validissimis , & firmissimis obseruationibus contrarium ostenderimus sequitur manifeste cotra ipsum Scaligerum stellas ineonsequentia moueri. . hi . Confirmari potest adhuc maris hare veritas ex historia obstru tionum mutationis declinationis reliquarum Bellarum fixarum ut videre est praesertim capite 3. septimi libri magnae constructionis Piciemaei ubi recenset complures obseruationes stellarum fixarum. factas a Timochare . Hippareo, & u seipso in quibus omnibus varia deprehensa tuit stellarum declinatio. Quod si verum esset eandem distantiam stellam potarem ab ipso polo semper haber
37쪽
ut Scaliser asserit, sequeretur necessatio stellas omnes eandem seminper obtinere ab aquatore declinationem sicut eadem praesupponitur illius stellae a Sealigero declinatio nimirum gr. 86. m. 36. cuius compIcmentum est gr. 3. m. et q. pro distantia a polo ec valet dice re diuersum esse aequatorem circulum qui mediat laeum inter mundi polos ab Aequinoctivii respectu cuius sumuntur declinationes, quia hoc absurdissimum commentum confutabimus paulo infra. Malimn 1 t . uti et . - i jb H, , Ergo per ipsam propositionem stellae in consequentia non m ,, uentur:& anilis & nugatoria est opinio quanquam vindices habeat ,, summos Λstrologiae antecessores Hipparchum, di Ptolemaeum.
, Sed rectius inferri potest sic ipsa conelusior ergo stellae in e si
quendia mouentur, & anilis di nugatoria est opinio Scaligeri nullis suffulta obsereationibus . sed tantum auctoritate illorum Astrono . morum antiquorum, & Poetarum qui nunquam astra ut decet, dc testes motus ch seruarunt,nec ullo pacto meretur comparari cum Hipparcho & Ptolemaeo summis Astrologiae cultoribus qui contrarium ex tuis obseruationibusMeuerunt, Merrata suorum Praede
cessorum correxerunt. . . i-. Maliger. -i .f i,ue Quid nune hi scene audebunt qui tam pertinaeiter defendunt, , quod ignorant λ Nam profecto non quod sciant certo ullum Sphae- . in .rae oecauae motum in consequentia e sse ita praedicant, sed quia ita ,, -pueri dedicerunt,quae senes dediscere pudet.
Veri Astronomiae cultores non ita facile approbant quae ab ali s diter & historice audiunt, sud illorum opinioni aequiescunt qui suas hypotheses firmis demonstrationibus, ae obseruationibus m niunt ; nec credunt se aliquid eerto scire nisi hoe ipsum mnobis
nationes idoneas constet, velHemonii rationibus Geometrieis confirmetur . At unus Scaliger omnes obseruationes negligens licet praestantiorum artificum obstinat inimis, ae pertinaciter patrocinium eorum auctorum suscipit qui floruerunt in infantia Λει miae, qui si reuiuiscerent, absque dubio apinionem suam deser tant, α experientiae rerum magistrae acquies erent. l . I
,, iii Quicquid eruditorum Astrologoru est huc eoncurrant,& Omnes,, operas suas conferant, ut illu fabulosum motu tueantur,nihil aget. , , Satis eos summouebit Eudoxi,& Eratosthenis , di totius vetust ri tis auctoritas.Profect0 iuror est aduersus haec pertendere. 'S MMDDiuitigod by Corale
38쪽
D Scaligeri da anticiparisne e quinoctioruis. 11'ae
sealiger Ham eausam tractare videtur potius ut Rhetorieus vel ol ator quam ut Astronomus serius de Mathematicus veritatis am tor,exaggerat & amplifieat sitam opinionem venditans eam tanqua . . ab omnibus antiquis approbatam,nee tamen supra tetulit auctori . . tatem aliorum quam Eudoxi, & Eratosthenis, quos sequuti fuere, i. Ηvginus, & alij quidam fabulosi Poetae, quorum auctoritatem, Sctestimonium vocat totius vetustatis auctoritatem . rii illii '
, , - Spero tamen neminem tam a vero auersum lare, qui talis tamq;ri luculentis testimoniis confectus, & depositus manus ultra non deriri S ingenue fateatur se cum Hipparcto, & Ptolomaeo, di eum ore viri A strologorum natione ioculariter &. pueriliter errasse e quod qui ,, dem humanum est, sed bellianum impotenter petulanter, & pero fricta fronte contra uera vi inanifesta argumenta 'pertendere . I .
Luculenta testimonia ita Astronomia sent obseruationes per i istrumenta di organa idonea quales suae illae Hipparchi, Ptolemaei, Tychonis & aliorumqui vero ac fideliter obseruarunt coelmn uoria, cautem placita & sententiae erronsael Eudoxi Eratosthenis , di aliorum qui a quis ad coelum instrumenta Ec organa direxerunt,un ode qui hos sequi viae dubio procullioculariter & pueriliter errae. bit,cum ab eis praeter alia incocinna addistet stellam ultimam cy nosurae esse mundi polum super quem mundus circumuoluitur, cum tamen illorum temporibus abesset gr. I a. cum dimidio pene, dinnae absit gr. quasi tribus Nil ei , P .
is 'Sed quamquam uno vulaere collapsam est hoc monstrum: tamenis pluribus conficiendum est. Si stet in consequentia mouentur, ut is imaginatur Hipparchus si ergo aliquo interuallo ipsam a polo -- -motiorem fuisse necesse aest, quam hodie videtur, contra ea quae
ri demonstrata sunt. Ir Massinus. - - - .
- γ Consequens huius argumenti verum esse patuit supra a nobis nempe illam stellam potarem aliquo interuallo remotiorem fuisse, olim quam hodie est . Ergo etiam antecedens erit verum stellas in toti sequentia moueri, ut asseruit Hipparchus. Eliquod Scaliger nihil demonstrauerit hactenus aperte patuit nisi velit pro demo strationibus intelligere opiniones antiquorum erroneas.
, , Atque omnino sequitur Hipparchum putasse eam alibi missia, D a quam
39쪽
28 r D. Ant. Martii confutatio Diadribae
., quam ubi est hodie, quod quidem verum est, & eum credidisse , ,, & posteritati persuasisse. Marinus enim Tyrius Geographus ita is stripsit referente Ptolemaeo. Parallelus per Ocelim transiens attol- ., litur partes Ia. cum duabus quintis. Proditum autem est ab Hip- is parcho,minoris vrsae australissimam stellam, quae est ultima caudaeia distare a polo partes duodecim, di duas quintas.
Verissimum est Hipparchum credidisse illam stellam fuisse alibi. quam ubi est hodie, quia certissime ab illius saeculo ad nostra tempora recessit continuo a polo,ut ex obseruationibus a nobis superius allatis comprobatur, & testimonium quod Scaliger adducit Marini ex Ptolomaeo pro nostra hypothesi confirmanda probe eon, . .
ιι Ex hac Hypothesi stella G erat seia ubi est hodie genu sinistrum
,, Cephei, borealior ab una parte,Itaq;culminabat eum I 1.Piscium, , , fi qmdem stellae in consequentia recesseriant. Sed ostensum est stel-M iam nunquam a loco suo recessisse. Ideo falsum est eam ibi tuneis fuisse ubi fere est hodie gem sinistrum CepheL . ,
t Stella potaris tempore Hipparchi longitudinemhabuit a sectio..e remali gr. s s. im 3 p. hoc est obtinuit gr. I g. m. cum latitudine Borea gr. 66. m. a. & declinationem habuit gr. 77. m. 26. Quare ex his per doctrinam triangulorum innotescit eius ascensio recta gr. 3 6. m. 3. cui respondet in Ecliptica gr. I . m. 1a. Η,qui dieitur culminatio ipsius stellae. Quare fi daretur nunc aliqua stella in gr. 28. m- 3M ου eum latitudine gr. 66. boreali obtineret eu dem situm primi mobilis quem obtinuit tempore Hipparchi stel- . . Ia polaris . Sed nulla datur ut virixe est in catalogo affixorum fyderum, &. proinde decipitur Maliger asserens eam tunc suis- . se via est hodie genu sinistrum Cephei, puto autem illum voluis- .se Intelligere pro genu sinistro,stellam illam quam pernicus cum . Ptolemaeo ponit in pede sinistro quae anno Iεω. obtinet ex cope niet caleuis gr. x ά m. 26. ου eum latitudine Borea gru ε . m. I I. neque praeter hanc alia stella appropinquat magis loco illo quenta obtinuerat stella polaris tempore Hipparchi: Haec autem stella li die declinat aebaequatore gr. 7s. m. ra. Vnde eius a polo distantia est gr. 16. m. 8. Fenon possit congruere cum situ antiquo stellae polaris. Quare eum Scaligero dicam & ego falsum esse eam i tune fuisse ubi fere est hodie genu sinistrum Cephei. Sed tamen non
40쪽
IU. Scaligeri de anticipatione Aequinoctiarum. 2s ς
,,- Vnum tantum superest profligandum nempe punctum , quod ,, Hipparchus polum mundi voeat non suisse polum Mundi.
. t . Si scaliger potest demonstrare hoe quod proponit uti toriam profecto obtinebivr contra vero non erit mihi diffieile ostendere . Ipsum Hipparchum non potuisse errare in apprehendendo vero p la mundi ex quo necessario sequitur Smiigerum deceptum fuisse. Quando Hipparchus obser uit distantiam stellae illius a polo, vel usus fuit instrumento parallattico, seu regularu m,quod erat illi usitatissimum,& valde commodum pro hoc negotio,cum quo sumpsit. distantiam illius stelIae a vertice quanta fuit in maxima, & minima -ωtitudine sub circulo meridiano, aut etiam usus fuit instrumento armillari vel simplici quadrante eapiendo issius stellae ambas ali tudines , nam utriusq; disserentia dimidiata dedit illi distantiam s-dictae stellae a polo mundi , nec potuit errare . nam certum est in mer Idianu circulum cadere polum mundi polum horizontis. Vel etiam potuit ex ina tantum altitudine meridiara illius stellae, di altitudine poli cognita determinare distantiam dictam stellae a