장음표시 사용
51쪽
pauerat tepore Hipparchi,cu iam sit borealissima omnium, & tempore Hipparchi esset australissima ; Et sic Sealiger eonfundit tempora,& veritatem, non enim haec inter se repugnant, ut una eademque stella hoe saeculo sit horealissima quae r Oo. circiter ab hine annis fuerat australissima. Vnde re vera modus reprehensionis,quo utitur Scaliger contra Hipparchum,incidit in Elenehicum illum syllogismum, cuius fit mentio apud Arist. in analyticis, diciturque syllogi sinus eontrariora ni nam eidem stellae duo contraria attributa assignantur,nimirum ess O borealissimam , & australistimam,
ideo rationes Scaligeri Sophistieae sunt,neq; attribuit absurda illa Hipparcho secundum mentem ipsius Hipparchi, ut in toto progressu videbimus. Mallem o Hoe fi quidam nobilis eonsiderasset, mathematico euidam e is lebri os occlusisset. Is enim cum videret illum motum nulla ra- ., tione niti, duobus assul tibus illum oppugnabat. Primo enim dice
se bat Canopum olim strinxisse finitorem Rhodi, hodieq; stringero.
Ergo in eodem loco hodie oritur canopus, quo olim solebat. Nonis igitur loeo motus est. Si Canopus loco motus non est,neque ulla is reliquarum stellarum. Altero argumento negabat unquam stellamis quam Polarem Focant loco suo reeessisse.
e vinu . Vt recte inteIligatur hoc primum argumentum desumptum a stella insigni, quae vocatur Canopus,recurrendum est ad locum Plinii , qui capite το. secundi libri ita ait. Septentriones non cernit Troglodytice,& cofinis AEgyptus, nec Canopum Italia,& quem v cant Berenices crinem . Item quem sub diuo Augusto cognomina uere Caesaris thronum,insignes ibi stellas , adeoq; manifesto assurgens fastigium curuatur, ut Canopus quartam fere partem signi unius supra terram eminere Alexandriae intuentibus videatur, eadea Rhodo terram quodammodo ipsam stringere. Vult igitur hie P inius innuere ad confirmandam rotunditatem terrae in latitudinem, quod Italia Canopum supra horizontem non videt, quae tamen supra terram Alexandriae ad quartam fere signi partem eminet, de eadem a Rhodo hoe est ultra parallelum Rhodi ubi finitur Clima per
Rhodum hori χontem quodammodo stringere videtur. Videamus modo an haec eum calculo cosentiant temporibus priscorum. Lotus huius stellae,quae Canopus vocatur atur temporibus Ptolemaei s eundum longitudinem in gr. In m. Io. Π,eum latitudine Australi gr. Ty. unde sequendo formam caleuli in eoiligendis stellarum deinclinationibus quam tradidimus emone tertio nostrarum Tabularu m
52쪽
Iosse ali rei de Antia tione Aequinoctiorum. 6 I a flatum Primi Mobilis dabitur Ptolemaei aeuo deelinatio eius vi I
i ong. Canopi tempore Ptol. Latit. eius meridiana. I iRadix decl. ad maximam obliquitatem. Argumentum declinat. Australe. ' . Angulus aequatoris eum circulo Latit. De elinati6 Australis.
et a . Tempore Hipparebi, per res cisIonem . . m qi.
Parum euariatur huius stellae declinatio I temporibus Hippar-ehi ad Ptolemaeum, nimirum min. . est igitur complementum ipsius Declinationis tempore Hipparehi gr. 38.m 3 t. idest distantia aiPOlo. Quare ubi polus eleuabitur tot gradibus pra sὶ ibi haee stella radet horiaontem. Italia igitur cum secundum Ptolemaeum elati ldatur tota intra. parallelum gr. 38. & parallelum, gr. . y .non potuit videre hanc stellam supra hori Eontem, nisi fortastain extremitate Calabriae ubi est Rhegium & Leucopetrae extrema, quod est exigua terrae spacium, nullam habens comparationem cum reliqua Italiae parte . Deinde cum Alexandriae attollatur polus Boreus gr. 3 r. hsc Ia assurgit supra horizontem illum gr. . cum semisse, qui factue quartam signi partem , dc tot etiam gradus colliguntur auferendo gr. 3 1. eleuationis poli a complemento declinationis stellae gr. 38. m. 3. . Parallelus per Rhodum qui est undecimus incipit ab essuarione poli gr. 36. ut habetur apud Ptol. V. Almagesti capite 6, ubi contingit maxima dies horarum I q. m. 3 o.& extenditur usq; ad initru Ia.paralleli, ubi fit maximus dies horarum I . m. qy. ubi attollitur Polus gna 8. m.3 . Itaque,cum tanta fere sit distantia Canopi aiat L cu F Polo
53쪽
Polo mundi, patet ipsam stellam ibi stringere ises hori Eontem. Non autem id saeere in ipsomet Rhodiensi horlaonte gr. 36. supra quem eleuatur gradibus duobus cum dimidio. Quare rectissime ait Pitinius a Rhodo,idest ultra Rhodum seu parallelum Rhodi. Hoe autem tempore eadem ista,etsi longitud inem mutauerit sicut aliae stellae.
nihilominus paruam effecit variationem in declin tione,cum nunc ' habeat eam gr. 3 I. m. 3 8. retinens eam ad plures annos, unde distantia a polo datur gr. 38. m. a1. ut proinde nouem minutis tantum
appropinquauerit ad polum mundi respectu temporis Hipparchi,& non mirum fit hodie eam fere oriri in eodem loco, quo solabat, di stringere hori Eontem eundem quem antiquitus stringebat. Sed non ideo valet consequentia, si Canopus loco motus non est te spectu poli,ergo neque ulla reliquarum stellarum. Quia respondeo, Cainnopum percurrisse arcum Lodiaci secundum longitudinem, in qua contingebat parua mutatio in declinatione,nam dum stellare se re Hipparchi obtinebat in Iongitudine gr. I 4.m a 3. IX distabat a po. I gr. 38. m. 3I. sed cum accessit ad tropicum sid habuit distantiam apologr. 38. m. o. fcre,praesupposita tuc mediocri Eclipticae obliquieaee gr. 2 3. m.εα quae distantia deinde decreuit usque ad nostra
tempora min. Ο Quare non potest aliquis dicere hane stellam non mutasse locum respectu poli a temporibus Hipparchi ad nostra vis; tempora. Scaliger quoque fatetur hoc argumentum desumptum a
Canopo infirmum esse, dum ait. - Serister. ,, . Sed neutro argumento vicit. Prius enim infirmum est. Nam
, , oenopus tempore Hipparcha erat in XI v. Geminorum feeundumis III. & III l. posterior. defin. Hodie secundum easdem est circi- ,. ter in I x ea ra. Ut ponamus illam motum verum esse,& stellam ,, lx IIII Geminorum ad IX Caneri recessisse: is est habitus Eesi- ,, pticae elaea puncta tropiea,vt progressus in consequentia si modo ullus est a nullam diserepantiam 'M in μνη eonstituere possit. Me inualidum est argumentum de canopo. Ideoq; nullo nego cio protelatur a Mathematim eum suo canopo. At si alia stella,quae in aliis partibus Eeli cae posita est,argumetum suum instruxisset, ,, Puta spicaVirginis, aut alia,quae hodie sie propius lectionibus squi- ω alibus, monstrum plane consecisset. Spica virginis in meridianci Regi, Montis sula Eleuatione i. III I partium culminans attollitur iupra horizontem partibus XXVII, teste Commico. Quae eum hodie sit in X V LII parte Libre,semiis Hippareta erat in x X L II Virginis.Quod si motus vllus in consequentia factus esset ab auo seculo ad hanc diem , oportere e spiram Virginis culmi,.
54쪽
- os Maligeri de anticipatione Aequisiariorum. 43
,, dantem supra eundem finitorem attoIli ad gradu X X X V I aut , , X X X U l I plus minus. si ulla Hipparchi aut Ptolemaei obseruatio, , de alicuius insignis stellae culminantis altitudine relicta esset, tune, , ille nobilis, & doctus vir tuto san4 stellam ad patrocinium suum poterat produeere. Nune eum ipsi veteres nullam de ea re obseris,, uationem reliquerint,frustra vilius stellae auxilium implorat.
Videtur hie Maliger desiderasse historiam obseruationirin ali euius stellae fixet existentis eum sectiones equinoctialis, ut est spia ea re, ad determinatum aliquem horiaontem, ut seiri posset quanto
arcu meridiani eulminaret temporibus Priscorum & nostris, nam se sperasset certius opinionem suam confirmaturum, quod stellae fixae non mutant distantiam a polo. Verum nobis non deficient e plures antiquorum obseruationes eum illis re nitorum artificum conserendae ut contrarium possimus concludere.
,, Altero argumento prope rem profligarat. Nam verum est MN,, lam G nunquam loco suo aecessisse.Sed probandum erat.quod cumri non feeisset, plumbeo venabulo excipius est ab aduersiario, eam is stellam abfuisse a polo mundi tempore Hipparchi par. a.m. . ni. ,, mirum ex loco Ptolemaei vel Marini supra a nobis pro SIeis neque doctus illa rem factam habet, quia non demonstrat eam. ,, stellam semper in eodem loco mansisse: neque Mathematieus p is test eanere Io triumphe, quia fabulam pro demonstration Eseri μη pro valenti assumento Obijeit. Nam demonstrauimus ., eam falsum esse stellam G remotam a polo mundi M. ra. m. x .suliis is se, quam punctum QSolum esse mundi, quod mox in sequentibus
55쪽
A ctenus a Scal igero nulla aIlata fuit demonstra tio qua conuincere potuerit stellam potaremis eodem loco semper, haesissia Γ & nunquam a mundi polo dimotam fuissO , neque potuit confutare non distitisse a mundi polo temporii bus Hipparchi gr. H. m. a . multoq; minus id hi te capite hoc tertio, in quo nil aliud intendit,nisi ut ostendati facim fuisse continuo separ tionem stellarum Fixarum d punctis. qu noctiali bissct tropicis: si statueris puncto aequinoctialia,& tropica anteuertere Prittinas sedes in o. annis gradu uno in Zodiaco,iscet Hipparchi eum Ptolemaeo & et aemAstronomorum Schola assirmet stellas a punctis iam dictis oeed re in Consequentia. Praeterea idem Scaligem in lictonaee capi ea conatur. defcribere cςlestes circulos in octaua Sphaera tempore an u quorum, idest arcticum , tropicos,& aequinoctialem .examinando per quas stellas transeant tam ad Epocham olympiadian,quam seculum Hipparchi. Concludit quoque polum aequinoctialis initio Olympiadum distitisse a stella G in cauda Cynosurae gr. I S. circiter,& a polo mundi gr. I 3. asserens quod ille tunc culminabat eum r. i 8. librae hodiernae coincidente eum gr. I . Virginis illo 'eulo. andem vero vult nobis persuaderetam Eadoxum quam reliquos illos antiquos aliquam habuisse suspicionem de aequinoctiorum anticipatione .. Quae Omnia in hoc capite contenta milia faeimus, ne tantum temporis absurrismus in examinandis &eesurandis quq u Sealigero scripta sunt, etsi suspicemur illa non esse ab aliqua comrectione aliena. verum ad id quod maxime ad propositum facie se conuertentes, dicimus,quod quamuis Scaliger conetur probare separatione stellaru fixarum a punctis aequinoctialibus & Solstitialibus contingere ob retrocessionem punctorum iam dictorum
56쪽
lasellis fixis, initio mimis nihil cerri affert est id conuintero pollit, - abstinens sese ab obseruationibus certis S demonstrationibus, imo ablardissimum dogma profert, ut hane suam erroneam opinionem tueri possit, hoc est aequinoctialem circulum, respinu cuius sumun- . tur stellarum declinationes di in quo contingunt aequinoctia, non suisse illum temporibus Hipparchi & priscorum qui medium locu tenet inter mundi polos, qui vere ab omnibus pro aequatore habi-- tus suit, sed alio m hunc hiter secantem, cuius poli absint a polis mu. di gr. p. quos sane facit mobiles; sient etiam facit sectiones huius AEquinoctialis cum Ecliptica, res prorsus inaudita, di mendacium maximum,eui simile in tota Astronorma non facile inuenias. Nam quid absurdius excogitari potuit, quam circulum aeqai noctialem , rui medium tenet locum internundi polos κ non ene illum a quo eclinationes stellarum sumuntur, detin quo fiunt aequa noctia, sed alium ab hoc diuersum. & ad illum obliquatum M v. quantum sci-ῆ licet datur iustantia polorum ill rus a polo mundi bH sunt partus
- quos emittunt haec monstruosa ingenia , quae cuntinuo student etit caeteris viris doctis praecellant .: Cum igitur hic vir animaduertin' set, se non poste negare nec in dubium ponere obstruationes quas - Hipparchus reliquat circa Bellas fixas, quarum complurium deest, mationes ab aequatore dedit penqs ditaruiunt talis potatis di mundi polo gr. I r. m. q. cumquetitia mittieri veIlcet e ex ani opinionem .de aequinocti omni praece si me, Side nit*nti seu pen ius aliata stellae polaris a pom. 8ta 3. I 24cometem eri Tl accumulando promulgauit duos dari polos di aequatores circium,quorum unus,sit mundi polus, a quo recedit perpetuo stella pol amygra 3.m; et iupςr. quo fit diurna conuersita respectu eitculi inedry Diteri polos illos - quem distinctionis gratia vocat circulum mediatore*i, aequatore . 'N ci egis Inmmundi alterum ero circvitim vocat. aequinocia alum
proprie, uius polum homuiri facit distare apolo munditari dicto -gr. v. via iam dicta potari imia gr. 1 hunc intellis illum zqpem Hirearchus cognouidignurato vero pota mundi disper quo fit diurna conmisio. l. ζNescio an possit ex hilari absurdior hypothesis hae quae totam 2 portu iunii ponomiam, ubi peruenita acia A: e fidentia his iusi viiii, se arbitram tire fatorum vult cogno Pi P ne e confestiusi est Iesiuierit ira congrue intelligere sis v uix illaus consiliore fompitiate R. At presecto talletur la Hilaon Gnim, quae .non patiturivi pi: libito traetarin pu Uri, sed ri linutatiligentusimis obseruatominus tam oris cum quam recenta ψriam Tonsennat . Interrogetur,
57쪽
46 D. t.Magini confutatio Diatriba
inuirem aequinoctialem dico & mediatorem ex obseruation buseglestibus. Constat enim quando astra oblemantur, ut plurimum obseruantur in circulo meridiano, tanquam in situ commodiore,& certiore, non nego illa non posse alibi obseruari,& mul toties id contingere, sed frequentior usus est obseruationum illarum in meridiano cireuislo,loquor nue de assixis syderibus & de Sole, respectu quoru sumu-tur altitudines polares locorii,& rectificatur loca stellaru δι Lodi ei obliquitas ae distantia inter tropicos eognoscitur, quae Omnia ad praesentem confiderationem faciunt. Cum meridianus circuiussit ille, qui ducitur per mundi polos S per verticem regionis,cui propriae assectiones & functiones sunt Ostendere punctum seu m mentum meridiet,quando Sol ipssim attingit, & diuidere tam sp eium diurnum quam nocturnum in duas aequas medietates, i ta tum sit temporis interstitium ab ortu ad meridiem quantum a me- . ridie ad occasum,& eadem ratione nocturna quisitas in duas squ3s portiones diuidatur. Praeterea in ipso meridiano fiunt umbrε Omnium minimae. & altitudines stellarum maiores supra horia temcaeteris quibuscunque. Nune autem situm aequatoris in aliquo determinato horiaonte inquirere studeamus. Communis Astrono. morum Sehola docet duas dari praeeipuas vias explorandi situm aequinoctialis , vel quidem ex altitudine stellae alleuius fixae,vel ex Solis altitudine tempore aequinoctij. vel etiam extra aequinoctia dum uti volumus declinatione Solis. Hic autem ut conuinee possimus Scaligerum, amplecti volumus tantum operationes simplicissimas, quae nullam parere pinnidissicultatem. Primo Psedem obseruanda est duplex altitudo meridiana alicuius stellae nis perpetuae apparitionis ad illum horizontem,manima scilicet εἰ ma-
rama, auferatur autem minor de maiore, ut relinquatur disserentia,
cuius dimidium eritiustantia illius stellae a polo mundi, quae si fuerit minimae altitudini addita, aut a maiore sublata,patefaetet altitudinem poli mundi supra illum horimntem, quam rationem ipsemet Scaliger amplectitur pagina 17. ubi asit de circello quem ad diurnam eonversionem des ibit stella polam . a Vt reassumpta figura, qua supra uti fuimus, in qua est eir lus meridianus ADG C,dimidius horima ABC, ivxpolus G, idest veritae regionis, dimidius aequator D B E, cuius polus F,super quo fit diurna eouersio, sit aute in meridiano obseruata duplex alicuius stellae semper apparentis altitudo supra horizontem, nempe minor ι C. gr. di maior L C, gr. R. m. a . qua minore sublara
relinquisur differentia I. I gna . m. 8.quae dimatata dabit situm
58쪽
ns Daligeri de anticipatione Aequinoctiorum . qT
poli mundi cum F,& distantia stellae a polo erit I F vel F L. gr. I a.
m. a . ut alias diximus de cauda Cynosurae. Vnde I F addita mininiae altitudini I C patefacit altitudinem poli F C. gr. 36. Quare altitudo aequatoris erit gr. 3 q. nempe arcus D A . Sed & Idem altitudo aequatoris tempore aequinoctii habebitur aecipiendia Solis altitudinem tempore meridiei, quae semper ad inuenta est concordare casuperiore. Sicut etiam eoncordae inquisitio altitudinis puli per stellas fixas nocturno tempore, & per Solem diurno. Sed,si supponeretur alius aequinoctialis a Sol: eau satus & diuerasus ab illo aequatore qui mediat inter mundi polos, sequeretur uis nisestissim E quod nunquam concordaret inuentio polI per utran q. viam, sed semper esset maior altitudo poli quae ope stellarum s xarum indagatur quam illa quae prodit ex altitudine Solis meridiana tempore aequinoctiν, nec tamen unquam cognita fuit disserentia aliqua nec a pristis Astronomis qui obseruationes fecerunt, praesertim Hipparcho & Ptolemaeo,neque ab alijs qui per longum temporis tractum continuo successerunt, licet omnes sere eandem p ii altitudinem per utramque viam collegerint ut credibile est.
59쪽
Sed proeedamus ulterius, & quaeramus a Scaligero quomodo velit designari suum aequinoctialem circulum a Sole cautatum ut prodeat diuersus ab aequatore seu mediatore inter mundi polos, si debet prodire diuersus,opus est ut Sol diurno motu seratur sub postis a mundi polos diuersis,& sub alio axe ab axe mundi diuerso polis & axe illius aequinoctialis. Quare statuendum erit Solem me diurnum raptum moueriisub alijs polis quam sint mundi, di nihil as fiet a primo mobili, quem Scaliger putat suisse orbem istellarum,d de reliquis Planetis dicedum erit qui normam Solis sequutur, quod est eontra omnem sensum & xxperientiam & contra omnium phirilosophorum S: 'stronomorum auctoritatem, quod si concedaturudabuntur duo prima mobilia, hoc est unum pro stellis fixis in octa. uo orbe, supraeque momem Scalig*r non concedeb/t aliam esse Sphaeram. aliud pro Solo M planetis,ilicet hi habeant peculiarςma motum contra motum primi mobilis secundum communem Λυα morum opinionem . iNon enim alia ratione potest Homprehenesi quod circulus aequinoctialis posite describi re vera diuersus ab a tot
Enimuero si ad raptum primi mobilis stellas fixas eireumuo-- luentis describi debeat aequinoctialis circulus dum Sol puncta aequinoctialia tenet, nullus prosectosius describetur quam quem Scaliger vocat mediatorem. Et si concederetur SoIem rapi ab illo, primo mobili elaeum agi tante fixas, idest ab ipso firma meto quod pro primo mobili a Scaligero supponitur. & quod alius daretur aequator circulus ab illo respectu primi mobilis causatus, sequeretur absurdum hoc, spe fieri quatuor aequinoctia in anno,duo sci-tieet quando sol erit in illis Ecli pticae punctjs quae aequator primi
mobilis Meat,& duo alia, quando erit in illis duobus punctis Ecliptieae quae secantur ab aequinoctiali scaligeri. Nam si Sol rapitur ab illo primo xobili communi, non putet negari quod quando erit in illis punctis Eclipticae quae secatur ab aequatore non fiat aequinoctium,&quod per diurna conuersionem non describat ipsum aequatorem . Et videtur quidem,Sealigeru in praesupponere Solem per diurnam revolutionem moueri uipectu polorum mundi no autem
respectu polorum sui aequinoctialis, ut apparet in corollario tertio ut infra videbunus
Ρosto autem Solem moueri per diurnum motum uti polis illius ficti aequinqctialis, sequerentur alia inconuenientia, & primo quidem quod duo darentur ei reuli meridiani simul eodem tempore,nempe unus respectu primi mobiὲis qri ducitur per verticem & per polum mundi,in quo quidem stellae fixae terminabunt suum ,
60쪽
areum semidiurnum dum abortu ad ipsum perueniunt, qui aequalis est arcui ab eodem meridiano ad oceasium, in quo quidem meridi no dantur ipsarum stellarum altitudines meridianae., Alius erit circulus meridianus respectu Solis & planetarum qui ducitur per Mnim εἰ per polos illius aequinoctialis,& hunc solum unoscere videtur sealiger, quamuis nullo pacto possit deseruire stellis fixis quae in illo non habebunt maiorem altitudinem, nee di. uidet eorum areum diurnum & nocturnum in duas aequales medie ares,ut decet , quia super polis ab illius circuli polis diuersis m
Secundo sequeretur quod duo hi meridiani vari diserepabunt pro varietate habitudinis verticalis puncti, adeo quidem ut haec differentia usq; ad quadrantEm posti exerescere, neque tamen ab aliquo scriptore fuit unquam animaduersum,quod maximae altitudines stellarum supra horirontem contingere possint in alio meridiano quam in illo ubi contingunt maximae Solis altitudines. Sequeretur tertio stellas fixas habere suas astensiones Ee destensiones diurnas inaequales, eum hic aequinoctialis eirculus sieterminus secundum Scaligerum declinationum ipsarum stellarum, di in
ipso eomputentur ascensiones rectae eariandem. ',
Quarto sequeretur Hipparchum di Ptolemaeum, 'Mstellarim vixarum declinationes per instrumenta obseruarunt illas nonr spectu poli mundi & aequatoris seu mediatoris obseruasse, sed re spectu aequinoctialis a Sealigero exeogitati,& tamen cum altitudianem meridianam alicuius stellae sumplarunt, coferendo eam stomo. . lari altitudine, nullam aliam declinationem colligere potuerunt ciquam.inam quae respicit mediatorem tirculi minter mundi polon i His absurdigalia debent addi quae Scaliger in sequenti capite comis . prehendit sub nomine corollariosum . . Q
Corollaria ct eonsequentiae baius nobilissima doctrina . ,, t Ex hae eximia di*utatione multa nascuntur luculenta corrotis
Si alia ratione non patuitae falsitas hypotheseos SeaIigeri,quedaequinoctia praeeedant stellas fixas secundum deeliuitatem Eclipt eae denefando ipsis stellis fixis proprium motum in signorum con sequentiam , ex ineOnuedientibus saltem di absurdis quae eontra is G omnem