장음표시 사용
31쪽
et De Opinionum . Praecipua sanὸ haec dissicultas J multis exist niabitur: sed Iotae minorem eam putabunt, si cogitent,inueniendi opinandiq; Iibertate non aliam, nec madorem quaerendam nobis esse, quam patiatur Societas, cui nomen dedimus, eiusque Fundator, qui Constitutionis. 3 .Par.Cap. I o.disertis verbis caue ne nouae opiniones admittantur: quod tante suauius ut fieret,addisum est hac formula. Nissex contenis Praepo torum. In reliquiis etiam, quae noua non suntoed inter Doctores controuerissa,non liberum singulis delectum reliquit P. Ignarius,sed η .Par.CoηR.Cap. s. g. . sequantur,ait, in quanis facultate securiorem magis approb tam doctrinam,cT eos autores,qui eam docent.Et
ne singulis liberum esset iudicium de magis approbata EF securiore doctrina deligenda , statim subdit,Cuius rei penes Rectorem qud quod statuetur in niuersa Societate ad maiorem Dei 'gloriam socuturus est cura sit. Id quod etiam reperit Cap. 2 . ad finem. 2 ullus igitur nobis Iocus factus est
conquerendi de adempta docendi sentiendique li- bertate,quam ita nos in Societatem transtulimus, T Societas moderatur iuxta Constitutiones, i Constitutiones eam obstringunt doctrina, qua communi iudicio magis approbata sit. Huc accedit,quod modessis phsque ingeniis ποqualisqualis en appetenda libertas, sed quae cum Virtute coluncta sit: potest.n. ea res laxari s plus nimio,,t si absurdissima quaeque permittantur, o minus,quam oportet is non liceant qμα πο-
32쪽
bottur ab omnibus.Mediocritas igitur optanda:in quaerenda vero, hoc opus, hic labor est: Eam plane aliter alij metirentur. Huius vero formula scriptores,post sedulam de tota re deliberationem,mediocritatem omnem in eo positam esse duxerunt, ut ingeniorum exercitationi capus aliquis pateat ac libertas,primum in ijs,auae libera relinquutur:
deinde in excogitandis distinctionibus N fundamuris, quibus ea quae definita sunt, conssabiliantur: tum in iisdem impugnandis,cum publice disputant, quin etiam dum doceti quae sibi acute obiecerui,
acutius diluant: tum in aliqua nouarum quaestionum, opinionumque excogitatione, praepositorumtamen iudicio comprobanda,quo tutior sit. Hactenus agere libere liceat, praeterea nihil fere; quod non est ingenijs minuere libertatem,sed perficere, non minus quam cum elox equus abstrahitur quidem a spatijs,quibus decurrendis aliquod timer tur periculum laxatur tamen, ut in apertis tmiisque campis,quantum elit,expatietur. Porro
doctissimi, viris persuatum semper fuit, in probatis receptisqnesententjs ingenus Uim expromere plus habere subtilitatis,laudis, s commodi, quam licentiam,ac nouitatem opinandi. Habent Nostriis ijs etiam,quae hic definiuntur,cum perfecta nondum sint, amplam segetem secundae inuentionis, ex qua tanquam suo de partu m nam capiant oluptatem. Quod si plus adhuc desideretur libertatis, experimur quotidie id totum esse eiusmodi, ι valde noceat aletudini 2 strorum, qui se tam
33쪽
26 . De Opinionum multarum rerum excogitatione conficiunt: nostra - omnium existimationem in discrimen adducat: in materijs enim tam lubricis non est omnium tumh- inuentio: perturbet concordiam,iam diu enim ne,
scio quae quasi sectarum semina cernuntur: of ciat soliditati scientia: mauult enim quilibet suos vel incoctos O informes faetus edere, quam ali nis acquiescere,donec suo, auditorumque malo discat sero tandem recte sapere: cum praesertim siquis possit dijs,quae in commune definita essent,risi
aut alterum melius excogιtare,peiora multa par-- turiat.Consulendum quoque fuit iunioribus,ne cuprimum ad docendum accedunt, licere sibi credat spectatos diu magistros oppugnare, N in ipso tirocinij limine lacessere veteranos, quod boni auditores N impudentiae genus esse putant, s dolent fraudari se meἰioribus. Hinc ο crebris, publicis altercationibus sepe laeditur religiosae mode-fliae lex, ut ossendantur etiam , s ad calumniam L -- prouocentur externi, quibus melius resisti non po rest , quim consensione PVostrorum. Augetur spenuria professorum , non enim est omnium posse sibi suam fabricari Theologiam :Yt interea loci praetereatur detrimentum piae meditationis, ac denotthnis, cui se vacare posse negant multi, nouarurerum molitione distenti. Nulla igitur vis illata est ingentiis, cum S multa reliqua sit libertus, sdefiniantur recepta tantum, autῬalde probabilia,
de quibus iure conqueri nullus potest: T si qua is esset, bono securitatis S concordiae compe fatur ,
34쪽
Delectu. 2 tolliturque nescio cuius anitatis occasio, qua D ctus aliquis posset malle propria venditare,qualia qualia ,quam surpare communia,nec tam cupere Societatis nomen illustrare,quam proprium. Huiusmodi si qui fuerint,mirum non erit, si hanc formulam, quae communi deseruit exsimationi, non probem . Secundum caput ducitur ex autoritatis ae αἰ- Rimationis iactura,quam faciet Societas, primum quia eius professores unam omnes doctrina laqua cantilenam occinere riidebuntur. Deinde quia Nystrorum Theologia non nitetur insigni aliquo Doctore,per omnia sequendo, qualis eBS. I homas,
ob quem aliqui seligiosi magni fiunt, suauiorem,
utiliorem,honorificetiorem nacti viam,quam nos: magis etiam sibi consentientem,cum num sequantur autorem:contra vero cu haec formula sit quaedam opinionum collectio ex variis Doctoribus, no habet eam partium connexionem,'uιῬnum doctrinae corpus es iciat. Denique quia doctrina Societatis non commendabitur, ut modo d doctisiimi, vi ris commendatur, quod Nostri non mi tantum
Doctori seu formulae alligati, in omnibus sint optisree versati. Haes triasi recte perpendantur,amplificabunt potius existimationem nostram . Ac primlim,
quod ad cootrinae pertinet nitate, novi nihil praecipitur: Constitutionibus id cautu est 3.Par.Cap. a. f. 18.6s verbis,Doctrinae disserentes non admi
35쪽
α3 ' De Opinimum tantur,nec verbo in concionibus vel lectionibus publicis, nec scriptis libris. O infra littera O.ad fine. In opinionibes etiam,in quibus Catholici Doctores variant inter se et contrarii sunt, i conformitas etiam in Societate sit, curandum est. Hullus itaq; magis debet esse solicitus de Societatis existim rione, quam eius parens atque institutor, qui d ctrinae existimationem non ex opinionum compu.gnantia ,sed ex consensu docuit esse quaerendam, magisque suos alumnos decere sensit bonum novi ex concordia, quam quicquid discordiae pollicentur : ob quas non raro accidit, ut non minusi ostri inter se,quam cum externis pugnent,aut etiamgrauius, cum externa nonnunquam admiremur , nostratia fastidiamus: aliena plane res tum d conselion cogitatione Fundatoris no tri,tum a seligiosarum omnium familiarum consuetudine:cum praesertim non raro opinandi diuersitas in voluntatum etiam simultatem derivetur, dicatque alius, ego sum Apollo, alius vero, o sum Cephae. Qua pernicie cum maior nulla sit, libentius multo ferendaen aliqua doctrinae iactura, quam concordiar c
si diligenter attendatur, ad instituti nostriscopum
multo magis confert vinculum pacis, Nunitas arimorum, quam modica quaedam doctrinae accesso tot iactata contentionibus . tametsi doctrinam ervieriorem faciliorem copiam,numerumq; pro
fessoru concordia nobis allatura sit , si quilibet honin suum quendam ed in communem aliquem ursi bene colendum confera; indvnriam: contra ero
36쪽
mbit plani oeril, nihils olidi in Nostrorum doctriana esse potest,si,quae nus statuit,alter euertit,non quod semper meIiora cogitauerit, sed ne alieni imgenii opera videatur profecisse. Interdum etiamnibit refert, inone,an alio modo resstatuatur:sed dum alieno praesidio indigere nolumusvideri, fructum alium pene nullum ex nouo Iabore reportamus,quam disiensionem. Sapienter igitur doctrinae conformitas nostris Constitutionibus commen datur . Tametsi tum ut aliquid indulgeretur ingeni', tum quia nonnunquam in utranque partem
aquis prope ponderibus eritas iactari potest: tumne publicae disputationes restincto pugnantium a dore languescerent atis magna ariὸ sentiendi Iibertas permittitur,de qua paulo ante dictum est. Quod vero de S. Τhoma per omnia sequendo addebatur, ex Constitutionibus non habetur; pr
legi namque S.Τbomam iubent,autorem vero,que
praelegimus , t plurimum sequi solemus, non enitem necesse Ῥt in omnibus. Quin contrarium significant Constitutiones,quibus amplecti iubemur securiorem S magis approbatam doctrinam, crauiores qui euae alacent Docet eam quidem Sabo as t plurimum,non semper tamen, nonnulla latae pluribus non probantur. Ad illustrandum)igitur potius, quam ad obterendum Societatis noQ e pertinereYidetur haec formula, cum nilail aliud δ inealiquam vel S.Thomam probe intellectumsq i asseret potius, quam auferet exictimationem ; l communiores,ac receptas iam opiniones, qMa
37쪽
3 . De Opinionum is sibi faciunt autoritatem. 2 tullum bine igitur periculum minuendae exiRimationis, sed potius ex proprijs singuIorum inuentis,ac licentia. Quod si aliqui seligiosi magni fiunt ob S.I homam,ob eundem N Uri magni fient,s multo magis, quod in sequendo S.Τhoma,quicquid est laudis,commu- , ne cum illis baberent isi quid ver 2 aliqua concessa libertate tolleretur, nec Nostris, quod illis
obhceretur,quod ne latum unguem a S.I homa re cedant,coguntur interdum tueri quaedam, quae defenduntur aegerrime.
Ad haec laudatur quidem a multis, quod No-nri sint in omnibus Doctoribus versati ; at libere sentire quae Ῥelint passim reprehenditur a Praelatis grauissimis ob pericula o leuitatem ingeniorum , s semina discordiarum. Itaque cum amo superiore quit tam ἡ 'stris Patribus iussu RE P. Generalis significasset Illustr.Card.Sabello a V stris baberi Congregationem de stabiliedis opinionibus , laudaiuit ille consilium, T subiecit: Idve ro vobis maxime necessarium est, nam ob aliquam libertatem, nonnuae quametatam Tram rabitus est sermo de doctrina Gra. Tolletur hoc offendiculum,si innotescat,praescriptum Nomis es se t non doceant, nisi vel S.Thomam recte expoli
tum, et communiores, receptasque sententias. Neque vero timendum e l, ne qua ex va riis sunt collecta do ctoribus,parum apte cohaereat
inter se ad unum doctrinae corpus: siquidem apte
38쪽
Delectu. 3 x posse cohaerere omnia ex eo patet, quod alia reli quantur libera, alia definiantur iuxta contrave S. Thomam Et in liberis,Prosesiorum est, videre cua S.I homa recedunt,an cohaerenter loqui valeat, nam si non valent, quis eos a S.Thoma cogit receis
dere ' In definitis autem iuxta S. Thomam aperta consensio est: contraria denique S. I bomae pauca sunt,eaque caeteris de initis non aduersari,compertum est ab eorum compilatoribus. Neque mirum, neque omnia,qua unius sum Doctoris ta comnexa sunt tuno conuulso necesse sit multa conuelli ; neque ea, quae diuersorumsunt autorum , ita omnia pugnant, ut nius propria omnibus propriis alterius opponantur. id quod S communis concoptio , S us declarant. Nam in quotidianis I ctionibus professores num modo, modo alterum sequuntur autorem, perimuntque doctrina corpus ex variis Doctoribus , cohaerenter tamen I
Τertirum caput emergit ex nimia definitaru reris,quas et for mula et S.I homas habet, multitudine: haec enim ita memoria reddit perplexam,
anxio semper Professore,ne quid forsan in S.I homa lateat,quod in mente nomenit: θ obes perpetuitati,duru.n.iuga, detur,nec durabile: cr per turbat concordiam inter 'Professores, studioruPraefectos;nam si auctis legibus,augeturi occa so lapsuum; augeri quoque necese est contentio nes eιrum,qui monent a monentur .
39쪽
3 α De Opinionum Est quidem aliquod onus multitudo rerum defixitarum sed si quod onus est,d Constitutionibus essimpositum,quae paucis esse contenta non posiunt , cum Nostros tam in iis quae Catholicorum consensus recipit, quam in ijs, de quibus discrepant Doctores ubeant esse concordes. ec iniuria, quia doctrinae, sicut is vitae, perfectio multis indiget e propterea nervitagens pluribus legibus arctatur, quam Chriniana,nec aliqua Religio magis ligatur suis, quam nostris nos Connitutionibus S decretis . Non itaque metuendum estine hoc onus, quod a Constitutionibus ortum habet , durabile non sit apud eos, quibus Constitutionum obseruatiam semper in pretio futuram esse confidimus. Tametsi
nec noua,nec singularis,nec onerosa ostris videri debeat haec multitudo , quia non minus numero fam tolerant alia quoque religiones iuratae inverba S.Τbomae, et Scoti, vel alterius,cum praesertim Nostri non adstringantur ad rationes S. Thoma , quas aliqui Ireligiosi patres acriter tuentur passim,nec minus, quam conclusiones. Qui si libera habent S. I bomae interpretationem , NoliriῬero certam in paucis grauioribus,non est quod eorum, aliorumve maiori inuideant libertati: haec enim quam ipsorum nonnullos faciat discordes in scribendo, audaces in inueniendo parum solidos in docendo nonnunquam, obscurum non est. Ex hacῬern multitudine si quis accidet memo-ν lapsus,est ille quidemHinfrequens, N leuis, ν facile corrigitur:*ysemel aut iterum peri
40쪽
Delectu. 3 3gatur haec formula,haerebit sereUiris doctis: Vum de S.Thomae sententijs,quae vulgatissimae sunt,eι per se et per interpretum operam,facilis suberis
Quod autem de Professorum s Praefectorum contentione dicitur,retorqueri facile potest: idcirco nanque indignὸ illi ferunt , si moneantur,quod ea sibi ident interdici a Praefecto, de quibus cum nihil adhuc certi Societas constituerit, hoc ipso Iibertatem, detur indulsisse: s aliquando nec doctrina,nec ingenio putant se minores esse ijs,d quibus monentur; susticantur etiam interdum leui ra sibi denegari, cum aIijs grauiora concedantur . Nec raro comparant Praefectum cum Praefecto, cumque ideant,quod prohibetur abῬno, ab altero condonari , se quid in eorum doctrina reprehemditur , id non tam doctrina, quam reprehendentis Uιtio tribuunt. Quae olfensionum occasiones tolli nequent,nisi certa quaedam designentur non nius arbitratu ed plurimorummec extempore sed maturiore consilio: nec Hi,aut alteri, sed omnibus: Iibentius .n. patientur communi consensu Societatis praescribisti quaedam, non solum quia tutiora, sed etiam quia probabiliora quὰmmius Praefecti iudicio quicquam sibit periculosum prohiberi .
Huc pertinet, quod Aristib. I .Eletor.N S.I homas. I. a. 's. r. I.ad a.docent,paucissima esse iudicis arbitrio committenda,omniaY ero, quae commode possunt, comprehendenda legibus. Idque