장음표시 사용
51쪽
44 De Opinionum sentetia allegat. pro eade quoque allegantur ab iis
Praeter hanc autem subnantirilem N absoluta subsistentiam, esse adhuc tres substinentias relatiuas, ut subsistentia significat non modo ipsam personam 5 suppo situm sed etiam modum sendi in
Posient N alia id genus exempla proferri, sed haec satis, ex quibus possit de alijs iudicari. Quod
autem adiicitur paucorum definitione principiori fatis caueri, ne secta introducantur ,πtqueῬnum fiat doctrinae genus proprium S. Thomae, specioso potius.quam utiliter ac solide dicitur. Non enim doctrina S. Thomae Yuiuersa quaedam res en, ex qua singulae deducuntur ac pendent eius opiniones, sed ex variis coagmentatur sententijs, quaru quaedam quibusdam, aliis aliae, modo paucioribus, modo pluribus, aliquae pene nullis connexae sunt. Quare nisi ad singulas, aut ad maiore earum partem descendatur, non potest ex iis constari Ῥnum quasi doctrinae genus S. Thomae proprium. se di cas,in signibus tantum S.I homaesententiis esse nostros asi gendos, non omnibus propemodum, iu
52쪽
Delectu. 4 1 quibus leuiores quasdam oportet admisereri in quibus non dissidetur, aut sine periculo. Verum deiu etiam experimur diuideri: nec ad concordiam perturbandam magnopere interest, in magnis ne, an in paruis dissideatur:non enim solum rei grastitas,sed etiam aemulatio alit contetiones t nonnunquam de uno vocabulo, loquendique modo
acerbi ima altercatione pugnetur. planὸ quid Ierius , quam illud, An Deus sit in spatiis imaginari s p at hoc ipsum quot solet excitare traguedias φquae si in nonnullis ferendae sunt exercitationis graria, non tame in plurimis,ne in leuioribus quidem, tum quia si in ijs doctrinae non pietas, at conformitas periclitatur: συtranque in pretio haberi iubent Conuelitutiones: tum quia cum in js traque ferme pars probabiliter defendi possit, si in alteram Voltri partem propendere debent, ut solent, non est ratio, cur S. Thomam deserant: Namulcaetera paria p. t,illud amplius est,quod ut eius doctrina celebrioribus approbatur Academ ijs, ita magis congruit Constitutionibus. Quinta caput enascitur ex proprio quaruda sententiaru,quae praescribuntur, vitio. Aliae namque
Philosophorum potius sunt, quam Theologorum: liue iuxta S.Thomae mentem definitae, quae tameabeo discrepant: Asiae non tam aliquid definiunt, quam loquendi, seu res explicandi modum tradat: Asiae denique nihilo magis dignae quae in liberis, seu in definitis numerentur,quam pleraque aliae,q ag
53쪽
qua praeterita cum sint,id argumento en, accidiρJe t quarundam duntaxat hic mentio fieret, propterea quod contigit eas antea fuisse opiniones sex Patrum,d quibus compilatae sunt. Hoc quod particulatim aduersus quasdam sententias obiicitur, distributius refelletur , si staula seorsim membra perpendantur boc ferὸ modo.
Aliae Philosophorum sunt potius qua Theologora: J Ergo non tractetur d nostris I heologis:sed
quonia i rudiatur ab omnibus,nonne curandu fuit, ut tractarentur congruenter receptis Philosophorum principiis ,ne liceret cuilibet Theologo nouam
sibi condere Philosophiam 'Tametsi in ij quae PhiIosophica tantum sunt,multum sit libertatis indulium in Aegula nona. Nam quae ita Philosophica sunt ni Theologicis implicata veritatibus sine barion iactura ix possunt euerti, oscitanter praetereunda non fuere, qualia sunt, quae de Dei es cientia, libertate, infinitate, alijsque id genus demon- frandis statuuntur. Horum namque demonstratio licet ad Philasophum quoque pertineat: quia tamen id raro facit exclusus angustia temporis, NI beologus eam partem iandiu sibi veηdicauit tidoneam in primis ad expugnados Atheismos,qui inter haereticos, er quosdam plus nimio Philos
phos non parum nunc debacchantur , operaepretium fuit imponere Theologo , ut ea demonstrari posse non abneget dque praestare nitatur,cum prasertim Nystros esse oporteat absimiles ijs, qui sibi sapientes,s peracuti tum denique identur, cum
54쪽
Delictu. r e de Deo cognoscimus,obscura esse omnia 'nuda Fide niti,inexplorata sensibus,singeniis, delite-Deredi putauerint, euersis etiam rationibus egre , quibus ea probantur d caeteris. Qui tamen cum sua quaedam demonstrare se iactant, nihil ericogitare solent firmius alienis rationibus,quas la befactauerant: porro sicut temerariae 'vanitatis eri demonNr tiones polliceri in iis etiam,qua nec oculus idit, nec auris audiuit, nec in cor hominis ascenderuntJed annuntiata sunt nobis tantum Spiritu Sancto misso de coelo: ita rudis, atq; hebetis ingenii est Ῥidere non posse clarissimam lucem , ac subtilitatem argumentorum,quibus multa de Deo conseam Theologorum schola demonstrgi. Aliae iuxta S.Thomae mentem definitae; quae tamen ab eo discrepant.J liqua sano hic definita, seu libera Iunt,quae a S.INoma dissentiui,prout ab aliquot antiquioribus Thominis, exponitur: At ex verbis S.Thomae id planὸ non constat, quod recentiores Thomiria , qui in clari imis nunc do
cent Academijs obseruarunt, ac propterea rec
dunt d prioribus non raro,ct laudabili sane consilioranimaduertunt enimsaepe S.I homam tam commode trahi posse ad antiquiorum expositiones , quas i singulares sententias oppugnarunt plurimi, quam ad contrarias, quas plerique omnes Vel olim es nunc amplectuntur, i, etiam, qui contro Mersias eum Haereticis disputant, arbitrati commodius res aliquas Fidei posse defendi fundamentis risi, quamsin; ca, qua Iriores bomissae tribue.
55쪽
runt S. Thomae. Itaque neoterici Thomsae festidit ut attonibus cum salua S. I homae autoritate possint vel cum reliquis Τheologis, si quando Ionge probabilius hi loquuti videntur, conuenire , vel res aliquas Fidei reddere faciliores ad intelligendum, noluerunt se veterum interpretationibus semper astringere; idquod N hac in formula seruatuest , t quod optimum en) nostris congruentem temporibuq b eremus HAKiam.SPἱ ciemus aliqua exempsa per picuitatis caula. Permissum
est,doceant,qui velint cum Scoto, Durando,Bona
Mentura,Ariminensi, Gabriele, o alijs, in primo innanti suae creationis potuisse Angelum peccare saltem peccato omisitonis, S hoc quia restectu cuiuscunque actus,etiam circa ultimum finem N bo num in communi, iatorem habere libertatem exercith,quae sus icit peccato omissionis, fatentur omnes . Putabunt aliqui hoc esse contra S.I homam, qui I .Par. Q. i. r. sinegat in primo in Ranti potuisse esse in AngeIo vllum actum inordinatum liberi arbitriJ,quia prima operatio est ab autore na turae.At hic S.Thomae verba sonant solum peccatum commissionis, d cuius negatione non apparet necessaria illatio ad peccatum omissionis negandii, quod sine ullo peccato commissionis esse potest iuxta S. Thoma I. 2 .vs. Ar. 3 αδτl .Art. s. bidocet disse posse peccatum purae omissionis sineYllo actu voluntatis. Imo S.Thomas fatetur in primo instanti babui e Angelum libertatem exercith;at
baec sola sus cit pura omissioni. Quare se S. Thγ
56쪽
mar cum probabilissima opinione reliquorum DO'. diorum Ῥel conuenit , et commode exponi poti, Yt conueniat, quae necessitas est, ut ad improbabi-Iςm opinionem, nusquam expressit, tralaa
tur ' Exemplum alterum. D sinitum est supplcri d Diuina essentia, ceres eciei intelligibilis citra
Ulam prorsus informationem. Hoc, dicet aliquis, est contra S.I bomam passim dicentem Yniri Dini-esentiam cum intellectu ut formum non in esse naturali, sed secundum esse intelligibile, er per se ipsim facere intellectum in actu primo. J Verum haec exponi possunt dupliciter. Primo i haecvnio sit quaedam informatio per modum formae, σboc e l, quod communiter rehcitur, quia intelligi ix potest, quomodo informet ere secundum esse intelligibile, non secundum esse naturale: Secundo
modo,ut haecῬnio sit sola egentiae immediata, sed extrinseca assisentia ad effective determinandum intellcctum ad hoc obiedtumi S haec dicatur actus primus, quia hac posita, sic est intellectus in actu primo potens idere Deum. t ese solet, cum informatur syecie intelligibili aliorum ιbiectorum : erboc est esse formam secundum esse,non naturale , sed intelligibile, quia perficit latellectum non ad essendum formaliter aliquo modo, sed ad intelligem
dum, quod ante non poterat, essemuὰ determina , rus ab extrinseco. Certe,cum priorem modii nunquam S. Τhomas exprimat,s cum commodὸ trahi
possit ad posteriorem, qui s facilior S receptiores non apparet,cur a S.INoma recessisse dicuti
57쪽
yo De Opinionum qui posteriorem amplectuntur. Exemplum adhue
aliud. on prohibentur docere, quiῬelint Fιlium, o Spiritum Sanctum produli per notitiam S amorem creaturarum etiam secundum esse pinibile, non actuale. Alienum a Sabomavidebitur noxia nullis, Spiritum Sanctum procedere per amoremereaturarum secundum esse possibile. At hoc est maxime consequens ad doctrinam S.Thoma,secundum quem cum Verbum per intellectum, Spiritus Sanctus per voluntatem procedat, expresse addiν1.Par.QuaeIL 34.Artic. 3.ad a. relationes Diui nas ad creaturam, consequentes actionem immanentem Yt scire suesse, esse aeternas: s Verbum ideo ab aeterno referri ad creaturas, quia in nom, ne Verbi importatur relatio consequens immanentem actionem. J Quae ratio S.Τhomae vel non iniet in Verbo et non magis in Verbo, quan in Spiritu Sancto. Qisod vero asterre quis posset ex an risudoribus Nomissis,cognitionem quidem serri in
res t sum in cognoscente,amorem vero tendere tares amatas,uisum in se t alet de amore essicacisi electionis, ac beneficentiae, non de amore compi ' centis,quomodo artifex amat opus suum, cum repraesentatur in Idea, antequam velit illud facere , o quod nunquam facturus en, cum praeseriim mor nihil aliud sit,quam complacentia boni,Yt ex presse docet S.Thomas I. 2.Q.2s Ar. 2. Quinetia prius res aliqua placet, T quia placet, atque amatur,ideo bene illivolumus, y benefacimus t aper
58쪽
Delectu. , frugenus pleraque, quae si recte perpendantur, non
parum S.Tbomae consentanea reperientur.
Aliae non tam aliquid definiunt, quam loquem di, seu res explicandi modum tradunt. J Verum hoc non nisi raro fit, S cum refert non parum et In quaestionibus enim Fidei, quales in I heologia tractantur quam plurimae, diffident Nostri, o periculost nonnunquam dissident non de rerum Oritate,sed de modo eas explicanes. quanquam nomnunquam definitionem grauium quassionum opinari possent aliqui nihil esse aliud, quam modum loquendi et explicandi res. Verbi gratia . Definitu e R,Angeli s animae subnantia esse in loco. J Contra eos, qui id negant se s Angelos non nisi metaphoricὸ ponunt in loco . Item relationem Diuina non tantum secundum esse In,sed etiam secundum esse Ad,esse realem. IContra alios, quibus iara, nonvidetur esse reale . Item nullum priuari sufficientibus auxilvs ad salutem. J Contra eos, qui praestituunt certam peccatorum mensuram , post quam tollunt Diuianum auxilium.
Item praedestinari, non esse in nonra potest te. J Contra aliquos, qui id docent, quamuis negent praedestinationis causam ex nobis. Item alia huiusmodi, de quibus aut grauiter disputari solet , aut turpiter errari Quocirca putandum non est,ijs nihil aliud doceri,quam loquendiden res explicandi modum.
Asiae denique niuilo magis digna ere. J PK
59쪽
'31 De Opinionum, mum quod accidisse diceret aliquis, haec placuisse sex Patribus, a qMibus compilata sunt,infirmum per se est, nisi aliunde roboretur. Hoc enim genus cauillationis in omnes legesis hominum deliber i ones posseι lateat, si quid Ῥaleret. Deinde eorum, quae acta sunt, rationes satis firmae redditae videmtur ;.illa fuerit satis, definitum nihil est, nis quod S. Thomas docet, vel communior Theologorum schola. In libem vero seligendis, ob ca
fis antὰ memoratas,non tam spectata fuit materia leuitas, ob quam plura debuissent opinantium arbi, triis indulgeri, quam autorum, rationumquemo menta;quae cum nihilo minus in aliorum, quam in
S.Thomae sententias inclinant,in ijs se S.Thomae alligari aegerrime serrent non pauci. Eam ob rems tollis, in js potissimum sententijs fuit toleram da libertas. Postremo testatisunt non semen sex matres deputati necvoluisse se,nec potuisse propositiones omnes vel definiendas et liberas designare . idcirco optare se,ut si quae aliae huiusmodi o currant Professoribus alijs, eas proponant. eque vero si ab illis , vel ab alijs non poterunt omnia comprehendi, praetermittenda sunt quam pluri- a, quae commode possunt. Nec enim Iegsaιο-
res definire possunt casus omnes fortuitos, nec messicinae autores morbos uniuersos,neque rei nauticae scriptores omnia pericula: prudenter tamen , quaecunque potuere,complexi sunt. Illud vero non dissimulandum, ex locis S. Τho'
na obscurioribus longe plura primum fuisse hic
60쪽
DeIesu. Aposita a Patribus deputatis, qui tamen postea multis recisiis,pauca retinuere, tum ne horum multitudo Uideretur onerosa : tum quominus de suo apponerent , magis integro S. Thomarelicto liberis inge