장음표시 사용
321쪽
ago De Rudiis Secundae Classis superior ordo. Respodex Ad hunc ordinem pertinent primo Regula de '' Praeteritis N Supinis secundo secundi O tertis ge' Q neris appendices constructionis Intransmuae:tertio appendices primi generis,quae sunt tum in qualibet elasse verborum Personalium, o Impersonalium, tum in casibus qui sunt communes omnibus obis:
quarto omnium orationis partium,excepto verbo,
tota constructio Transitiva sine appendicibus Emmanuelis . Tandem epistola M. Tullii paulo gra Miores, ei aliqua Scaenae Terentij selectae. Diuisio horarum in hoc ordine . Prima ho Dimidia memoriter recitetur Auto uem ex D ad xς ως plicat Praeceptor. Altera dimidia vel praecepta ' Grammaticae bule classe propria declarentur cum exercitatione,quaeseri solet, vel benerna prael ctio repetatur, cum nihil ex Grammatica exponis
sseunda Dimidia autor explicetur non solum cum o ante m eri- seruatiumbus, quae ad Syntaxim huic Scholae produn/- priam pertinent,sed etiam cum unius.vel alterius elegantioris locutionis, quam Pueri literis mam' 'dent , urpandam possea in Themate scribendo, cum res postulaverit,annotatione:quin etiam opo
pretium erit quotidie, si modo sese osserat occasio,in plena unius, aut alterius verbi explicatione immorari, t propriam erbi cuiusque vim perci
322쪽
mmanitatis. 28 IFum molestantes. Atque haec explicatio ad Ismiboram non perueniat ,πt plus temporis tribu tur repetitioni ub cibus finem Τhema dicteturi, Nintelligatur nem huius ordinis non esse res difficiles docere,sed in rebus ocilibus eo sque promouere Adolescentes, ut orationem facilem, expedite, prompteque latinam reddant: atque hane Dcultatem adepti ad alterum ordinem poterunt promoueri.
Alternis aut Verbis Nominibusque flectendis ultima vacent, aut aliquid vulgari sermone dictatum ad semihora Grammaticam rationem expendent: ea enim ru - ς ςxi dioribus praeserti perutile, ut viva voce exigatur, ς' μ' atque indicetur, quomodo quidque sit verrendum Latine,qui modi, ac tempora latina vernaculis respondeat: quoηa pacto in scribedo Themate cosule da,atque obseruanda simi praecepta Grammaticae. Ivuerit etiam valde, si nonnunquam Ciceronis aliquam epistolam ex ijs, quas audierunt Pueri, in
vernaculam linguam conuertant. Dimidia reddent memoriter Grammaticae re- Prima Pogulas prioris diei. Altera dimidia Themata corri meridianagentur.
Exponentur regulae de Praeteritis, o Supinis, s Themata breuiora singula ferὸ singulis Pueris
proponantur ex tempore ue per mutuam concertationem, siue per Praeceptoris operam. Ponatur in Graecorum Ba toris erbis coniugandis.
323쪽
- 231 Destu lijs Primae Classis inserior ordo. Resp*Π' Explicabuntur in hoc ordine primo appendices ἡ, ;hCbi ρομηdi generis per omnes erborum classes,casust io Ro. que communes. Secundo reliquarum partium oramai O. . tionis,praeterquam erbi,tota constructio Transiit Maot habetur in Emmanuele cum eius appendicibus. Postremo exponentur epistola M. Tulij,quae Iotarus S accuratius scripta Yidebunturmaliquae etiam epistola Heroidum expurgata, et honeIlio . res Aeglogae Virgilis. ,
Horarum diuisio in hoc ordine.
Pi ima ho Dimidia memoriter recitetur M. Tullii praeI Dxemς Amra dimidia explicentur Grammatica Φο--δ' praecepta cum exercitatione Thematum extemporalium , vel hesterna praelectio repetatur , si iiihil ex Grammatica fuerit enarrandum. Seeunda M. Τullius explicetur semihora cum trire quatant*meri- tuorue elegantiorum locutionum quas Fueri ex-4 μ - cipiantscribendo ) annotatione praeter Gramma ticas exercitationes:Deinde repetatur. Ultima se I hema dictetur, ita aliquando ad epinotae L mih0ra mam: Verbum etiam unum,aut duo, triaue nomi-δ0xςm i alterni, infectantur: ο si plus aliqMid acet, superiorum dierum annotata reposcantur a Pu
ptimi ho Dimidia recitentur memoriter praecepta Gramra pomeri maiica. Altera dimidia Themata emendentur.
324쪽
Humanitatis. 2s Explicetur aliqua vel Aegloga Viritu, Et Epi S cunda Bola Heroidum Ovidii,sed tam breuiter ut praele- pQmeri ctio ο repetitio semihora concludantur: sutis est '' δ' k enim gustus aliquis Poeticae . Altera dimidia lacessintse Pueri sententiis LatineῬertendis. In Grammaticae Graecae verbis contractis collo- Vltima secetur per menses quattuor: duobus laero reliquis mih 0r aIternatim et Graecis Nacetur , vel octo prima I' Frosodiae praecepta exponantur,s dissolutos em sus reficere Pueri assuescant,ne eius rei plane rudes ad superiorem ordinem ascendant , quod in- commodisme cedere experimento comprobatum
Primae Classis superior ordo. 'ferendae videntur in hunc ordinem primo ap Respodrependices tertii generis in verbis o casibus commu Prime innibus. Secundo difficiliora quaedam totius S ntu. Oilem xcos capita. Tertio figurata conHructio, o vitia i R V-
tam obscurae, quam inornatae orationis. Quarto Tatronymica nomina. Quinto tota syllabarum dimensio, exceptis appendicibus, s incrementis tantum: haec enim N implicita nimium sunt, nec admodum necessaria tironibus :quanquam princilio exponendi essent communiores quidam tum pe des tDactylus,Spondeus,Trochaeus,'rrichius, a apaestus:tum versss t Hexameter, Pentam, P ter,Sapphicus, clepiadeus,Phaleucius. Exponentur tandem ex Poetis Ouidius de Ponto, οΤri-
325쪽
GPropertio seligerentur, ex Prosa,ero M.Τulli3 Epistola ad Atticum, et ad Quintum Fratrem, de Senectute,de Amicitia, Iustinus,commentur ij - caesaris.
Diuisio horarum in hoc ordine.
Prima ho . Dimidia M. Tullius vel Caesar memoriter res N antemst datur. Altera dimidia explicentur,quae ad Synta' id δο spectat,cum exercitatione breuiorum Thematum. Quo vero die nihil ex S taxi exponendu est, scandantur , cta componantur,ersus, seu prius duo diati corrigantum nec ab re fuerit aliquod nonnun- quam Verbum aut Nomen inflecti ex Asficilior,bus,eo praesertim die,quo SIntaris exponitur. secunda Explicetur M.Tullius,et Caesar semibora, ο xςm i' primum quidem Latino, mox iterum uuari sedi i ημ' mone. Observentur breuiter tum qua pertinent si Grammaticum,tum phrases illustriores, T quidem paulo berius,quam in classibus inferioribus. nnihil etiam aspergatur eruditionis, antiquitatis, breuiter tamen, quia magis prodest latinas pisa ses obseruare, atque inculcare diligentius, quas etiam d Pueris emendate describi, ac referri in ii Vltima se bellos papyraceos oportet. Altera dimidia diliges miliora fiet repetitio, antemeri- Hema dictetur, o syllabarum dimensio expo-
- ' . natur cum aliqua exercitatione.
ra pomeri Dimidiu Diit cor, a Prosodiae praecepta reddiana. dantur
326쪽
IDmanitati . dantur memoriter.Altera dimidia Themata corri
Explicetur Poeta per semihoram, S per alte- secunda
Ponatur in Graecisverbis in MI, s Anomalis V ' .ho in ratione inuestigandi Thematis in varisi mih2, 'Dialectis cum exercitatione perbreues interroga- pomeritiones eorum,quae iam didicerunt: alternis autem duo
explicabitur facilior aliquis Autor, ut Aesopus, Homiliae quaedam Chrvo tomi,Basilis,et id genus. Bis etiam in hebdomada aliquid Graece conuerta
Illud tandem his omnibns ordinibus commune est, ut prius, quam Praeceptor aggrediatur, qvs '. sui ordinis propria sunt in S)ntaxi,breriter repotat semper quae in inferiore classe fuerant expomia,ut identidem inculcata plenius intelligantur,et haereant firmius. . Ubi vero quinque sunt Praeceptores Gramma ties,duo ordines infimi, qui pertinent ad rudimemia edigantur in unam clasem sub eodem Praec plore,a qua non promoueantur, nisi post semestre ιempus ordinarie.
Quod si Grammatica institutio quatuor sorti tur Magistros, in infirmam classem coalesecant duo ordines idelicet inferior Secundae classis, etsuperior Tertiae excluso inferiori, quanquam si necesse sit, omnia quae sunt Terme classis, in unum redigi possent ordinem. Iam si tres fueritis Grammaticae Professores , qui.
327쪽
quilibet binosvnius classis ordines sortiatur; sin fuerint duo,non expedit ab his doceri rudimentat quarevnus sibi duos ordines Secundae classis,alter Primae duos ordines vendicabit. cfod si rudimetis etiam nostram operam oportebιt impendere iam ectantur Secundae classi.Τcrtius vero MagiRer qui praeter duos Grammaticos in Collegijs minoribus solet esse, non ridetur Grammatica oue nrηdus: si lius eris docere illum,quae sunt propria scholae Humanitatis anno verιente addere compendium K etoricae ex Cypriano.
Praeterea si quod Collegium duos tantum Magistros habeat, quos N Humanitatem.Grammaticam docere necesse sit,in duos quaelibet classis diuidatur ordines hoc fere mosto.Secundae hoc ist, inferioris classis ordini inferiori rudimenta quae sunt propria inferiori ordini Secundae classis, expo- nantur:Superiori,ero ordini tota Syntaxis sine appendicibus Emmanuelis, sed cum primi secundi generis appendicibus per ordines verborum. Primae hoc est, superioris classis ordini inferiori repetatur tota Syntaxis, sed additis omnibus appendicibus cum figurata constructione, NPatronγmicis. Superiori autem ordini explicetur Prosodiacum reliquis, quae ad classem Humanitatis pertianent . Illud ero intereti inter huiushodi Collegia duorum MasHrorum s caetera, quod in istis,quae icissilibet ordini propria sunt,non nisi per annum possunt absolui, in caeteris autem per sentiannum, praeterqua in duobus Tertiae classii ordinibus quo-
328쪽
rvm is ilibet trimesere spatium satis est.
Iam classiis quaecunque duos ordines sub iso Praeceptore complectitur, non indiget distinctis aut Thematibus,aut lectionibus. am Thema,nu paulo longius dictandum est, quod totum ab ord, ne superiorescribatur, ab inferiorivero pars tam tum prior,qua Grammaticae praeceptis huic ordinio solitis exponi respondeat, sicut potierior Thematii pars SγntaxiIuperioris ordinis adaptanda est. Idem etiam .ingulor utrique ordini explicandus , detur edsemel iuxta cupium inferioris ordinis, iterum pat eo eruditius in grat:am prouectiorum. Quod si in Collegiis duorum Magistrorum magna duorum ordinum disse militudo, ac diuersitas ad 'unum Autorem redigi Vix poterit, duo prHegam tur,sed ea breuitate, ut ιempus reliquis exercitationibus non praeripiatur. ero sicubi Emmanuelis Grammatica, pro
ut ab Autore digesta fuit, exponi solet magno cupuerorum Isthctu, pinet ea diuidi hoc fere modo, nisi utilior alius iam in esu sit. In Secundae classordine inferiore explicentur xiiij. praecepta prima Emmanuelis cum intransitiva constructione sne appendicibus. In eiusdem classes ordine superiore tota transiuiua S3ntaxis sine appendicibus. In Prismae classis ordine inferiore iam intransitiua,qua transitiva constructio cum appendicibus. In eiusdem classes ordine superiore seruetur ordo sup rioris formula recisis appendicibus ter: ij guneris
329쪽
Modus constituendi classem Humanitatis di sex esse posse, ridetur. Vnus en eiusmodi. Ponis
quam in Grammatica quantum oportet, profecerunt Pueri,ad classem Humanitatis ascendant sylum aliquem conformaturi,atque ideo ne obruantur varietate lectionum, audiant fere Tullium deo
O Icili, et quid simile, o ex Poetis Virgilium,
idq; primis anni mensibus: reliquus pene annus cosumatur totus in legenda Rhetorica M. Tullis, seius orationibus. Qua in re postquam quantum necesse fuit se exercuerunt, promoueantur ad classem Rhetoricae bi eadem praecepta artis , sed exati s libris audiant cum Orationibus, et maneant in scholis quinque horas. In eadem etiam Rhetorica classe tradatur illis autorum varietas , ut Poet rum,Historiarum,Philosophicoru librorum M. Tullii. Postquam enim aliquantulum confirmauerunt sibi stylum in classe Humanitatis,minas perticuli eIt,ne illis noceat haec arietas lectioni , quas in elasse Rhetoricae audiunt. Quinetiam exercitatio inversibus magis fere quotidiana sit in classe
Rhetoricae,quam Humanitatis, licet utrobique declametur fere aequaliter sed cum maiori incommodo Magistri Humanitatis,qui debet rudes expolire, quos expolitos accipit Rhetoricae Prosesior. Alter modus essere huiusmodi. Humanitatis classis comparata videtur ad duo, Frimu ad multiplice, ervariam erudiιionem ex Poeιis, Morijs,mori-
330쪽
Humanitatis. et 8 obus gelium, Ophlegmatis, dagiis, morali Philosophia M. Tulli Sc. Secundum ad st3lum conmformandum is prosa, ue inversu, tui, Odo in fine anni tradatur compendium Metoricae ex Cypri no cum aliqua faciliore oratione M. Tullij. Huic
modo fauent Constitutiones. q. Par. Cap. 12. Asin Declaratione. Sub Iiteris,inquiunt, Humanioribbus praeter Grammatica intelligatur quod ad M) toricam,Posim,s Historiam periiηet. J Deinde Cap. a 3. B, quinque clisses insitnunt, tribus
quidem attribuum Grammasicam ni GJuprema etoricam ,proxima vero Human:talem. Quo loco cum Humanitatem diuisissent in Grammatica, Hii toriam,Poesim, T EJetoricam, cum Grammaticam, I Metoricam in proprias classes segregassent,consequens est classi Humanitatis relinqui Historia, s Poesim. Ad haec ea re sic intelligenda esse ostendit antiqua consuetudo Collegii Remani, Messanensis,Panhormitam, ita hujusmodi alioru, quae ipsemet P. Ignatius fundauit. Fauet ita huic consuetudini ratio. AEliud est enim Latinus stγlus, aliud shlus Oratorius, o pure Tullianus: posse rior quidem ex M. Tullio,praesertim ex libris I retoricis,et orationibus petendus idetur ,prior ero ex alijs etiam Autoribus,quales leguntur in cnsse Humanitatis. Cumvero altior sit oratorius si)lus,
qua latinus quilibet,ille seruadus est supremae classe,in qua ηο nisi Tullius legatur, qui solus prope fa