Ratio atque institutio studiorum per sex patres ad id iussu R.P. praepositi generalis deputatos conscripta

발행: 1586년

분량: 377페이지

출처: archive.org

분류: 철학

301쪽

2so De studiis RAT i O PROMOVENDI PVE-

. Ios ex inferiore ad superiorem classem, S promouendorum

examen.

C A P. VII.

Iant promotiones ex schola, qua 2 mini=, Verborumq, sexiones discuntur,tertio quoq; messe: ex classe autem Humanitatis initio

tantum Rudiorum: ex caeteris praeter banc altera etiam addatur in Paschate, siue paulo ante; tametsi hoc tempore pauci sint promouedi, nec ἡ ι optimi quique, qui si in ea classe morarentur diutius,noni pene nihil addiscerent. et Haevero binae promotiones exigunt, tum ut Praeceptor quilibet sexto quoque mense suae Scho-ἰα pensum, cursumque peragat,ac rursus inchoet. non enim ulli promouendi sunt, priusquam omnia suae classe propria didicerint:tum ut nullius scholae status post primos anni sex menses attollatur, sed toto anno perseueret uniusmodi: alioquin minime congrueret ijs,qui tunc primum ad eam ascendui. Id quod nec oberit antiquioribus, cum idcirco in qua erant,classe relinquantur,quod in ijs, quae amn dierant non dum profecerunt, ut par erat. Quadrat idem in Humanitatis classem,quae si sub Qua dragesimae finem ad altiora proueberetur,Prim

302쪽

Humanitatis. 26 Inis, quos tunc recipit,pars apte conueniret. Igitur

intra suos se fines contineat, Nin eode gradu persistat ad duos Vsq; menses extremos, quibus satis fuerit in ea exponi f hetoricae compendium ex c7priano idque duntaxat Ut superioris classis is Men. 3 Expedit autem promouendos examinari seuere, tum quia pueris perniciosius eIl ascendere non idoneos, quam idoneos bi sunt, retineri; ta quia siquando ineptiores aliqui ποκehuntur superioris classes ordinem perturbant non parum: tum quia nonnulli Episcoporum Examinatores ex ea classe, ad quam quis promotus sit apud Nostros udi ares olet de doctrinae gradu, quesacri ordines ex sit. Si qui vero toto biennio in aliqua classe fuerint,nec ad promotionem videntur idonei, dispensari cum

iis posset si qμa sit spes eos in schola superiore profecturos, t ascendant, non tamen legantur in catalogo promouedorum, sed curetur potius t qua de causa promoueantur,caeteri non ignorent,quod βι-

ne ossessione fieri pol it. sin desperati plane sint,

nec honestis de causis viderentur expellendi, agatur cum ijs, sicut π cum paucis illis, qui nomcnsuum in Matriculam referri nolunt. 4 In examine promouendorti tres simi Examinatores,qui quide sint N Indices ad plura sui ragia

Horum supremus sit Praefectus, aliusue,quem ip- . se suffecerit: duos alios, nec Praeceptorem a qπο pueri ascendunt , nec alterum ad quem ascen

303쪽

lasopbiae, et Theologiae auditores : tametsi priusquam examen iachoetur, proprη Praeceptoris iudicium de singulis Get audiendum,qui tradet Examinatoribus suorum auditorum catalogum cui Iibet ad marginem ascribat una de tribus notulis, quarum Vna indicentur optimi, altera inepti, eromnino retinendi. po Hrema mediocres , S de qui

bus aliqua pcsset esse dubitatio.. s Examinis ratio haec fere sit. Semitri iterum periculi faciendi causa argumentum propositum in schola scribere iubeantur uumque nomen subscribere, T tradere Praefecto , tum certa die Examinatores cuiuslibet seorsim compositionem examinent animaduersis non modo Sγntaneor,sed etia orthographiae viiijs, Sunius themate peric cto is statim Vocetur de hs,quae suae classi propria sunt, interrogetur,eoq; dimisso confessim dii examinis reces ad huc memoria est, iudiciu de illo feratur. Ide quoq; fieri posset in binis,aut ternis seorsim. Quod Ῥero tunc de quolibet constitus um fuerit pluribus suifragijs, non mutetur postea, nisi examine grauibus de cauisi sis iterato.

304쪽

Humanitatis. 163 DE LIBRIS. , NC A P. VIII. Uditoribus nostris non quicunque libri temere concedamur ,

sed j duntaxat , quos quisque audit inschola , vel qui exponi solent, ac possunt in sua classe

iuxta Catalogum infra propο-nendum. In iis etiam multitudo cauenda est, quas opprimit ingenia s impedit, ne quotidianum pensum commode reddatur. Ex recentiorum vero libris N pauci, o magno cum dele Iu permittendi sunt. et Ne Nystri copia librorum,sine quibus milites inermes esse videntur,careant, optandum esset , ut aliquis reditus annuus ampliandae bibliothecae attribuatur,qui in alios Ius non esset conuertendus. 3 Quorundam librorum expurgatio, quam et iaConstitutiones. .Par. Cap. 14 3. a. insinuant non modicae Videtur latilitatis: ium quia aliqua sunt

poematum caeterorumq; argum C toru genera, quae

non nisi a parum honestis autoribus tractata sunt , Comoediae, Epigrammata, Elegia, s Odae magna ex parte, quibus Nostri carituri sunt i huiusmodi autoribus omnino priuenturitu quia etiamsi non desit interdum unus aliquis autor, qui quae turpiter albi, bonefluus ipse tractarit, at autorum arietas beriorem reddit puerorum etiam O facti liorem

305쪽

2s4 De studiis

Itorem imitationem: tum quia auditores noΠrinqui prorsus Videbuntur ad ea,in quibus caeteri disciapuli se iactabunt esse Ῥersatos. Caeterum ea pudigandi ratio,quae pro turpioribus verbis, aut rebus honestiora subrogat, non probatur: tum quia quaeris adhibeatur purgatio, temper tamen liber,cuius argumentum turpe sit,pristinurer, ac natiuum redolet odorem aut saporem: certὸ ipse dicendi charaeier,ali usiones, rerum series, uis assectuum , sche mata, aliaque huiusmodi, quod virus hauserunt ab autoris animo, in legioris mentem, quamuis ea de re nihil cogitantem, latenter instillant: tum quia quicquis in eorum,qVIcripsit autor, locum sus citur x pertingere potis ad eam vel inuentione, Ῥel latinitatem, quae caeteris respondeat. Quare huiusmodi expurgatio non probatur, nisi cum paucissimi; esset adhibenda voculis, o commode ocum dignitate praestari posiet: alioquin ineunda potius videtur alia quaedam ratio longe aptior, nempe ut ex uno aliquo alitore, verbi gratia, Horatio

seligantur bonusa tantum Odae praetermissis turpibus poematis; Titulus vero libro praefigi posiet huiusmodi, Seleela quaedam ex H oratio ,πel ex C i ivlla et ex Tibatio Sc. Quin etiam ex poematis, quorum argumenta obscaena sunt,possent in Virum aliquod volumen colligi partes quaedam bonistiores se asito totos parata cohaerere possunt,ut quaedam similitudiηessentetiae,antitheses, adagia, orationes,paleΠra,cursus,descriptiones Ῥel hortoru,

vel orieiis Diis et armorum, vel sepvlibrorum, vel

306쪽

Humanitatis: 26sul urbium , vel anni temporum se. Eodem quo que conferri nihil prohibet tu honestiores aliquas Epistolas Heroidum, vel Elegias Tibulli,Propertis , Galli, tum Epigrammata , seu Emblemata ex Gellio,.Atheneo, g 'nio, Pausama Sc. tum aliquas Terentis et Plauti non comoedias,sed sententias et scaenam aliquam honestiorem cum hac inscriptione,Collocutio Simonis, S Sosiae,Ῥel Chremetis, S Menedemi Sc. 4 Ad haec multa sunt in Humanioribus studiit obseruanda, quae quoniam nec Praeceptoribus v cat explicare, nec auditores per se consequi possunt,nesciuntur ferρὰ Nostris,non sine aliqua eris ditionis iactura. Quocirca prodesset admodum βιeui harum rerum peritissimo demandetur onus colligendi optima quaeque huius generis, cultiore quoda RIIo in unu aliquod opusculu conferendi,in quo explicarentur leges scribedi Epigramatis, Elegiae, Odes, Aeglogae,STtuae, Comoediae,Tragoediae, Epopoeia, breuis Chronologia ratio, uis stylus Hisoricus,quis Poeticus,quis Epistolaris quae dicddi genera, π huiusmodi alia suis illustranda exem. plis. Quod opusculum si conscriberetur, et priuatim legeretur a nostris adolescentibus, vel in s h Ia Humanitatis per horae quadrantem aliquem ex

307쪽

- 266 . De Iludiis

inferiorum classium. C A P. VIIII. Acationes ubi fere non sunt,nonridetur introducendae:Ybi vero sunt, ita feruentur ι ex Academiae publico instituto, quod facile mutari

non possit,habentur. In caeteris ause locis teperentur hoc fere modo. a Rhetorica Superiorum facultatum acationes

sequatur, Ῥbi idem Professor S mane docet a prandio: nam si semel in die,nec Itra mensemYacet in anni fine, nec alternis , sed quotidie doceat sub extrema aestatis pomeridianas remissiones:quo

vero tepore vacat Superiores classes, terae binis horis tantu in opere versentur,tum mane, tvm Yespere. Verum ante studiorum repetitione toto die acet Humanitatis classis tribus hebdomadis;P fuma Grammatiicae duabus; Yna tantum reliqua: nisi ubi toto mense Septembri vacare cogit omnes auditores necessitas redeundi in patriam, quaerendi commeatus,ac sumptus. 3 Intra anna omnes ferientur tu mane tantu in die commemorationis Defunctorum ,din Feria

quarta Cinerum:tum vespere tantum in ptruigilio Natalis Domini, Pentecostes in Feria qua ta maioris Hebdomadae, o in die Recreationi, hebdomadariae, quae non interponatur,nisi et quarta,vel

308쪽

Humanitatis. 26 vel quinta Feria:tum toto die in Feria quinta sexagesimae,su eria secunda ac tertia Quinquagesi-----mae,nisi aliter consuetum sit taribus vltimis die- - η bus maioris Hebdomadae.

4 Adolescentes nec dimittendi identur ad spectanda supplicia reorum,nisi forsan haereticorum, vel ad singulare, s inusitatum aliquid, exceptis paruulis: nec ad publicas nisi Iobileo praescribantur proces pones et sed earum locomaginer quilibet

cum audito-

ribus

309쪽

268 De studiis DE T VE N D A PUERORVM

disciplina, ac pietate .

Is, qui ad nostras scholas accedisit , principio statim Praefectus ostendatu egulas Auditorum i quales ese oporteat, si nostrae se disciplinae tradere velint, intellia

gant. ε

α Inter praelegendum adbibeat curam Praeceptor, ut ex eo loco,quem exponit,si res erat,praeceptum aliquod breuiter eliciat 'vel integritatis , elprudentiae comparanda. 3 Alicui nostrorum Sacerdotum singulis memsibus confiteri iubeantur: quam ad rem obeundam nonῬidetur dies aliquis deligendus, quo intermittatur literariae exercitationes,sed satis est, i Praeceptor cum Confessario qui si us esset ac perpetuus omnium fere Scholasticorum auditor, homo abali s occupationibus liber alicuius autoritatis, ptime, res succederet in conueniat de flato die atque byra, qua terni, ,el quini ad confitendum mittantur sine vacatione ab his, quae scholaru pro pria su vis si dies una omnibus non sub icit, diui datur res in mueloci dies, dummodo intra mensem

310쪽

Humanitatis. 269 confiteantur omnes ,N curetur, quantum fieri potest,ut consessuri lectione non amittant.Id quide satius videtur, tu quia vacationes illa nocercnt progressibus studiorum,et multo magis essent moribus pernitiosa: tum quia raro possunt Confessari, totis aliquem diem pueri; audiendis impendere. Sed praeter menstruam ConfessionemVidentur adhuc ad Sacram etiam Communionem vehementer hortandi, saltem in FeHis solennioribus tin celebritatibus Domini,Beatae Mariae, postolorum coc. Ad quod etiam Philosophi s Theologi Professores suos deberent cohortari invigilijs maiorum Feflorum.1 Porro cum Constitutiones iubeant audiri contiones a pueris nostris, eius etiam rei rationem exigere debens Magistri adbibitis Censoribus. 6 Quotidie quoque Missae Sacrificio intersint,

idque antescholas biviget ea consuetudo,ut literariae exercitationes d rebus diuinis inititi sumant, G robur.Id quod etiam in Italia Ieruetur praesentibus Magistris , vel Decurionibus,praesertim post Pascha,cum in aestate partim Iabore scholaris,partim feruente aestu valde laboriosum sit pueris post scholas reuerenter, ita possitis genibus Missam audire, t aliquando deficiant. γ Doctrinam Christianam Feria sexta, Ῥel Sabbato postrema schola antemeridianae semihora r citent pueri memoriter: ex eaque aliquid Magister quilibet exponat accomodate potius ad pie exhortandum,quam adsub ulter dijputandum. Idq;

SEARCH

MENU NAVIGATION