장음표시 사용
141쪽
. . . Quod caput, etiam tum plenum animae et spi
ritus, ad Sullam, usque ab Ianiculo ad sedem Apollinis ys, manibus ipse suis detulit. Quid tu potes in defensione tua dicere λ quod illine dixeriant quae tibi dicere non licebit. Et paullo post Denique illi negare potuerunt, et negaverunt: tu tibi ne infitiandi quidem impudentiae locum reliquisti. Quare praeclara dicentur judicia tu
lisse, si, qui infitiantem Luscium' condemnarunt, Catilinam absolverint confitentem. Is ergo negat, se ignarum esse : quum etiam illi, imperitos se homines esse, et, si quem etiam interfecissent, imperatori ac dictatori paruisse dicererit.
Ae negare quoque posse Catilinam vero infitiari
Hanc tu habes dignitatem, qua fretus me contemnis ac despicis 3 an eam, quam reliqua vita es consequutus quum ita vixisti, ut non esset locus tam san Ctta S, quo non adventus tuus, etiam quum culpa nulla
19. Usque ab Ianistilo ad redem omnis, man. ψse s. et Rusdem illius ari Gratidiani, quod caput gestarit, objicit quo loco dicit Catilinam caput M. Marii gestasse, quod eaput etiam tum pleniam animae, et spiritus ad Sullam usque ab Ianiculo ad aedem Apollinis mani, is ipse suis
detnlit omnia sunt manifesta me tamen erretis, nod his temporibns
aedes Apollinia in Palatio sit nobilissima admonendi estis, non hanc a Cieerone significari, ut puto, quam post mortem etiam Ciceronis multis annis imp Caesar, quem nunc divum Augustum dicimus, post Actiacam vietoriam secerit; sed illam demonatrari, quae est extra portam Carmentalem, tute laevmilitorium et circum Flaminium et ea enim sola tum demum Romae Apollinis aedes. AsCOI .
scius centurio Sullanus, divesque evictoria factus, nam amplius centiea possederat damnatus erat non multo ante quam Cicero dixit obiectae sunt ei tres caedes proscriptorum circa eosdem dies Asc. - AbsoDerint Caesar anno Romae 689. ut arii partium memoriam reficeret, sicarios qui Sulla manus vindictae dederant, accusavit, et damnari jussit; sed Catilinae ceteris longe nocentissimo Pepercit. L. Paullus frustra iteram monstrum illud propter eadem scelera revocavit,
Catilina iterum sui absolutus, P. ad Atticum I, 16 Sallust Cat. 3r Dio Cassius, XXXVII, et , etc. n.
142쪽
Iaa . . CICERONIS subesset crimen asserret quum deprehendebare in adulteriis quum deprehendebas adulteros' ipse; quum ex eodem stupro tibi et uxorem, et filiam
. . . Stupris se omnibus ac flagitiis contaminavit, caede nefaria cruentavit diripuit socios leges, quaestiones, judicia violavit. Quid ego, ut violaveris provinciam ς, praedicem,
cuncto populo romano clamante, ac resistente Nam ut te illic gesseris, non audeo dicere, quoniam absolutus es. Μentitos esse equites romanos, falsas fuisse tabulas honestissimae civitatis existimo mentitum
Q. Μetellum Pium, mentitam Aisicam vidisse puto nescio quid illos judices, qui te innocentem judicarunt. O miser qui non sentias, illo judicio te non absoliatum, verum ad aliquod severius judicium ac
majus supplicium reservatum. Praetereo illum nefarium conatum tuum, et paene acerbum et luctuosum popul romano diem, quum, Cn. Pisone socio, neque alio nemine 'si caedem optimatum sacere voluisti.
r. Culsea nulla suιesset, crimen afferret Fabia virgo Vestalis cansam moesti dixerat, quum ei Catilina objiceretur, eratque absoluta haec Fabia,quia soror erat Terentiae Ciceronis, ideo dicit, α etiam si ulpa nulla subesset . Eadem paene similia reperias in Quinti Ciceronis tractatu, aΡ. 3.Μulta alia in utroque opere On- muniri inde crediderunt plurimi Ciceronem primum etiam acripsisse, et in nomine fratris sui edidisse. Quintus ipse saltem sub fine cap. 4 lateau fratrem suum natu maiorem magnam partem illius operis compo-
22. De rehendebas adulteros. UD illimum quidem depingere riuanta
fuerit Romae morum corruptela animus meminime horret. ED. 23. Uxorem, etfliam Dieitur Caii- Iinam adulterium commisisse eum Ea quae ei postea socrus fuit; et ex eo stupro duxisse uxorem, quum filia eius esset. Haec Lucceius quoque Catilinae objicit, in orationibus quas in
eum scripsit. ΕD. 24. myinciam Africam, quam ex praetura obtinuit, et unde egressus repetundarum fuit ceu tua. Loco ωλωνeris lagit Patricius vi occuρο- veris . Em 25. urun, Cn. Pisone socio. σ- qtie alio nemine, sedem Optimatum
143쪽
An oblitus es, te ex me, quum praeturam petere mus , petisse, ut tibi primum locum concederem pquod quum saepius ageres, et impudentius a me contenderes meministi, me tibi respondore impudenter te facere, qui id a me peteres, quod avunculus numquam impetrasset Nescis, me praetorem primum
esse factum te concessione competitorum, et collatione centuriarum' , et me maxime beneficio, postremo in tertium locum esse subiectum λDicit de malis ciuibus Qui posteaquam illo, ut conati erant, Hispaniensi pugiunculo' nervos incidere
civium romanorum non potuerunt, duas uno tempore conantur in rempublicam sicas ' destringere.
Hunc vos scitote Licinium gladiatorem a immisisse cupidum Catilinae judices, Q. Curium ' homi
ete. Hi notanda est reticentia ista. Meonius putat designari Crassum, qui caput sui coniurationis Pisonia et Catilinae Suetoaius cum Crasa Caeaa.
26. Quod otineul . ni fuerit ille Antonii avunculus non datur cognoscere Antiate Ant. Augustinus,
Ilerdae episcopus, egit a te Boculus, quod proba Sigonius Boculus quidem sui Circensis quadrigarius solertissimus et eum Antonio aurigaverat, quum stilla post victoriam Circenses saceret. Probanda igitur haec lectio, Wquod a te oculus numquam imm-t Meto, nempe ironia est vere Ciceroniana, et Antonii notat turpitudi
7. Coliatione centuriarum Quum
eandidatis plus quam iustus suffragiorum numerus obtingeret, reliquum poterant cuilibet permittere, ita ut per hanc collectionem primas ille partes obtineret. Cons. Grucch. de Omitiis Rom. I, 4. D. 28. Hispaniensi viunculo. Sic Cn. Pisonem appellat, qui in Hispania , dum iniurias provincialibus faceret, occisus erat, ut erediderunt multi, a Cn. Pompeii clientibus, Pompeio
non invito ED. . In remρublicam sicas Scilicet Autronium et Catilinam. ED. 3o Q. Curium Curius hic notissimus fuit aleator, damnatusque postea est. Huic orationi Ciceronis Catilina et Antonius contumeliose responderunt; quod solum poterant, invecti in novitatem eius. Ceterum Cicero consul omnium consensu factus est; Antonius pauculis centuriis Catilinam superavἱt, quum ei propter patris nomen paullo speciosior manus suffragata esset quam Catilinae ED.
144쪽
Q. Gallium de ambitu postulatum scribit Asconius in commentario orationis in Toga, a Cicerone vero suisse defensum, in Verrinarum Ambitus autem objectus est, quod quum praeturam peteret, quia in aedilitate, quam ante annum gesserat, bestias non habuerat, dedit gladiatorium sub titulo, patri se id dare Hujus autem defensionis praeclara fit mentio in libro des etitione consulatus a Q. fratre, his verbis: st Nam hoc biennio quatuor sodalitates civium ad ambitionem gratiosissimarum tibi obligasti, Μ. Fuit lanii, Q. Gallii, C. Cornelii, L. Corvini, et horum in causis ad te deserendis, quidnam eorum sodales r ceperint et confirmarint, scio M. Desendit autem , Μ. Calidio accusante orationis quidem D. Hieronymus meminit in libro de
vita Cleric. Nihil tam facile, inquit, quam vilem plebeculam et indoctam concionem linguae volubilitate decipere quae quid' quid non intelligit, plus miratur. Μ. Tullius, in quem illud pulcherrimum elogium est Demosthenes tibi praeripuit, ne esses primus orator tu illi, ne solus in oratione pro Q. Gallio, quid de surore vulgi, et de imperitis concionatoribus loquatur,
attende, ne his raudibus ludaris. Loquor enim quae sum ipse expertus unus. Quidam poeta omitiatus, homo perliteratus, cujus sunt illa colloquia poetarum ac philosophorum, quum iacit Euripidem et Menandrum inter se, et in alio loco Socratem atque Epicurum disserentes, quorum aetates non annis, sed seculis scimus esse disjunctas, quantos is plausus et clamores movet multos enim condiscipulos habet in theatro, qui simul literas non didicerant SIGONIUS. Posterius hanc orationem suisse habitam oratione in oga candida testatur Asconius, quem citat Sigonius Fuit autem is Gallius, qui antea quoque Q. Calidium, Μ. Calidi oratoris patrem, repetundarum, ut opinor, accusarat. Idem videtur Cornelii judicium praetor exercuiSSE.
145쪽
Μ. T. CICERONIS PRO Q. GALLIO ius
. . . . Ut clamor riit convicium mulierum, ut symphoniae cantus. Videbar mihi videre alios intrantes, alios autem exeuntes, partim ex vino vacillantes, partim hesterna potatione oscitantes Versabatur inter hos Gallius unguentis oblitus, redimitus coronisci humus erat immunda, lutulenta vino, coronis languidulis, et
spinis cooperta piscium. Quintilianus. III, 3 Aqui
la, p. 6. Loquor enim, quae Sum ipse nuper expertu unuS. Quidam poeta nominatus, homo perliteratus, cujus sunt illa colloquia poetarum, ac philosophorum, quum iacit Euripidem et Μenandrum inter se, et in alio loco Socratem atqDe Epicurum disserentes, quorum aetates non annis, sed saeculis scimus esse disjumctas, quantos is plausus et clamores movet multos enim condiscipulos habet in theatro, qui simul literas non didicerunt. D. Hieronymus Epist de Hu.
An ista, si vera essent, sic a te dicerentur Quintilianus XI, 3. Τu istuc , . Calidi, nisi fingeres, sic ageres pra
r. Ut elamor Ruhnken ad Aqui-bm, pag. 44, pro ι, ter legendum putat sit. ED. 1. Videbar mihi videre. Quintilianus, lib. VIII, cap. x, hunc eitat Io- quin, ut hypotyposis exemplum et addit quid plus videret, qui intras
a. quidam poetu me loeus Cicero
sianam artem nonisapit. D. Hieronymus verba saltem, si non sensum, mutavit. ED.
έ. Tu istae, M. Calidi. Μ. Calidiussinium, ut dixi, a usavit, quod Pirem suum Q. Calidium de repe Radis postulasset. De hoc autem loco sic Cicero in Bruto, tibi dem Calidio loquitur Aberat, inquit, et tertia
illa laus, qua permoveret, atque incitaret animos quam plurimum ponere diximus; nec erat ulla vis, atque contentio, sive consilio, quod eos, quorum altior oratio, actioque emet ardentior, farere, et baechari arbitrar tur; sive quod natura non esset ita factus sive quod non consuesset; sive quod non posset hoc unum illi, si nihil utilitatis habebat, absciit, at opus erat, defuit. Quin etiam memini, quum accusatione sua Q. Gallio crimini dedisset, sibi eum Venenum Paravisse, idque a se esse deprehensum;
146쪽
i 26 . . CICERONIS PRO Q. GALLIO.sertim quum ista eloquentia alienorum hominum pericula defendere acerrime soleas, tuum negligeres
Ubi dolor' ubi ardor animi qui etiam ex infantium
ingeniis elicere voces et querelas solet. Nulla perturbatio alii mi, nulla corporis frons non percuSSa, non
semur pedis, quod minimum est, nulla supplosio. Itaque stantum abfuit, ut inflammares nostros animos)somnum isto loco vix tenebamus Cic. Bruto c. o.
Ego te certo scio, omnes logos, qui ludis dicti
sunt, animadvertisse. Onius I, 3I8.
Ρoematorum ' Carisius, , , ii 4. . . . qui spurce dictum commemorarent in libera civitate Eupa Phitis iaci Terent Eunuch. II, 4.
seseque chirographa testificationes, indicia, quaestiones, manifestam rem deseere diceret; deque eo crimine accurate, et exquisite disputavisset; metum respondendo, quum essem argumentatus, quantum res serebat, hoc ipsum etiam Posuisse pro argumento,
quod ille, quum pestem capitis sui,
quum indicia mortis se comperisse manifesto, et manu tenere diseret, tam solute egisset, tam leniter, tam oscitanter : Tu istuc, Μ. Calidi, nisi fingeres, sic ageres etc. Horum antem etiam verborum, vel hujus potius artificii meminit Quintilianus, lib. I, p. 13, et Valerius aximus, lib. IV, cap. o Cicero, inquit, quantum in pronuntiatione, et apto motu e poris momenti sit, oratione, quam pro Gallio habuit, significavit, Μ Gudio accusatori exprobrando, quod
praeparatum sibi ab reo venenum te
stibus, chirographia , quaeationibus
probaturum affirmans, remisso vultu, et languida voce, et soluto genere orationis usus esset Pariterque et oratoris vitium detexit, et eausae P.
riclitantis argumenta adiecit, totum hunc locum ita claudendo: Tu istrae, Μ. Calidi, nisi fingeres, sic agerea'. Huius etiam orationis exstat apud Severianum testimonium, quum ait: similiter pro Gallio, ubi accusator pecunias obiecit ibi enim dum sinis gula inter se comparat, alterum altero Tullius diluit in SIGON. s. Poematorum. Sic Varro, Attius, eodem teste, et Afranius apud Nonium, lib. VIII, eap. s. Si Tullius saepe, non poemamus, sed Poematis. I. V. L. 6. Qui spurce istum Veteres editor hunc Eugraphii loeum omi-rant se ut Tullius in Galliaci a quaapurce dictum, et Ruh- ad Aquilam p. 44 si mete emendat init
uitia in Galliana: qui pureo di
147쪽
Hic est L. Roscius Otho, qui in tribunatu quadriennio ante Ciceronis consulatum legem tulit, qua equitibus xiv primo theatri gradus constituit, reliquos superiores plebi. Qua de causa in theatrum veniens, consule Cicerone, a plebe convicio et clamore exceptus est. Hunc autem ut plebi reconciliaret, Cicero hanc orationem habuit unde dixit Plinius, lib. VII, de Cicerone . Roscio theatrali auctori legis tribus ignoverunt, notatasque se discrimine sedis, aequo animo tulerunt M. Cicero in epistolis ad Atticum hanc orationem de Othone appellavit. SIGONIus.
Hic si se istius viae dedisset. Fronto, P. 373. D L. Τ ΗΟΝΕ.
i. me si se istitis. Non facile repe nem; quae saepius in fragmentia occumeus huiusce mutili loci significatio mn tenebrae. Eo.
148쪽
L. Sulla dictator non solum inimicos suos proscripsit, sed eorum etiam filios in perpetuum petendorum honorum potestate legelata privavit : unde illa sunt Μ. Lepidi consulis in L. Sullam, apud Sallustium: st Quin solus omnium, post memoriam hominum, supplicia in post futuros composuit queis prius injuria, quam vita, certa esset . Contra hos igitur Cic. cos quum, ut ad honores admitterentur, contenderent, egit in oratione quam i scripsit de proscriptorum filiis cujus meminit Quintil. lib. I, cap. , ita : Mollienda est in plerisque alio colore osperitas orationis, ut Cicero de proscriptorum liberis secit: Quid enim crudelius, quam homines honestis parentibus ac majoribus natos a republica submoveri u cujus orationis vim indicavit Plin. lib. VII, quum dixit: Te orante Cicero, proscriptorum liberos honores petere puduit M. His tamen postea Caesar dictator omnia
Quid enim crudelius, quam homines honestis parentibus ac majoribus natos a rep. submoveri 3 Sed ita legibus Sullae continetur status civitatis, ut his soli1-tis, stare ipsa non possit . Quintilianus M, I.
1. Cone status civitatis, ut his so toris Urannicam legem insurgens, Iutis, stare ipsa non γοssis. Quintilia Μ. Lepidum in magna sua historia,nus, I, , Ciceronis citat Phrasim, lib. I, inducit exclamantem : Qain ut hoc confirmet praeceptum γα ol solos omnium, post memoriam homilienda est in plerisque alio colore num , supplicia in post futuros com- asperitas orationis sed loci hujusce posuit queis prius injuria, quam vita, prolatio anceps Sallustius in dicta certa esset . D.
149쪽
Q. Metellus Nepos, tribunus pl. quum in M. Ciceronem apud populum, Silano et Μurena coss. esset invectus, eum, ut sibi oratione responderet, compulit quam orationem quum post scripsisset, contra concionem Q metelli Vocavit. De hac contentione tum credo loquutus est, quum ad Q. Μetellum Celerem Nepotis Datrem ita scripsit: Ad III non jan quum agere coepisset, tertio quoque Verbo me appellabat, mihi minabatur: hujus ego temeritati si virtute atque animo non restitissem, quis esset, qui me in consulatu, non casu potius existimaret, quam consilio fortem suisse ' De oratione autem ipsa sic scribit lib. I ad Atticum In illam orationem Metellinam addidi quaedam liber tibi mittetur et lib. III Quae est spes ista eodem tribuno pl. et inimico cos designat, percussisti autem me etiam de oratione prolata cui vulneri, ut scribis, medere, si potes
scripsi equidem olim et iratus, quod ille prior scripserat, sed
ita compresseram, ut numquam emanaturam putarem quo
modo exciderit, nescio sed quia numquam accidit, ut cum eo verbo uno concertarem, et quia mihi scripta videtur negligentius, quam ceterae, ut POSS Probari, non esse meam, Hinc factum est, ut Gellius, lib. XVIII, c. 7, ita scripserit 4 Concio significat orationem quae ad populum habetur, sicut M. Tullius in oratione, quae inscripta est contra concionem Q. etelli. Ascendi, inquit, in concionem: concursu populi factus est, re post . Concionem esse dictam pro Verbis et oratione docuit titulus Tulliani libri, qui a M. Cicerone inscriptus est contra concionem Q. etellio Meminerunt autem hujus orationis D. Augustinus et Fortunatianus in Rhetoricis suis ita Utemur principiis in bonae opinionis controversiis, sed brevioribus et erectiori s paullo, et confidentibus, et plenis dignitatis, sino laetantia dumtaxat, ne res pariat invidiam : ut est illud apud Tullium conira concionem Μetelli a Sic enim, ut opinor, insequar fugientem, quoniam congredi non licet cum resistenteis
Quod numquam profecto tam si ignifice dicere in exordio sta-
150쪽
tim orsus fuisset, nisi et ipsius auctoris esset honesta persona et res, de qua loquuturus esset, non improba .. eminit etiam hujus Priscianus. SIGON.
Sic enim, ut opinor, insequar fugientem, quoniam congredi non licet cum resistente Fortunatianus III, p. 27. Permulsa atque recreata est. Priscianus, IX, 87 I. Nisi eorum exitio, non requieturam Id. X, p. 886. Adscendi in concionem ; concursus est populi sa-ctus. Aut Gez XVIII, 7. Qui indicabantur, eos vocari, custodiri, ad senatum adduci jussi in senatu sunt positi' Quintilianus , IX, 3.
a. Adseendi in eoneionem concumsus est populi factus A. Gellius, lib. XVm eap. 7, concionem autem tria significare : Iocum suggestumque, unde verba fierent item significare coetvi populi assistentis item orationem ipsam, quae ad populum dic retur. Sicut Μ. Tullius in oratione quae inscripta est, contra concionem Q. etelli Adscendi, inquit, in concionem; concursus est populi factus .. Alii legunt escendi. ED. 2. In senatu sunt positi. Quintili nus hane affert loeutionem ut exemplum dissolutionis figurae rhetoricae. Addit et totus hic Deus. Sed nihil hujus loci Uperest, nisi quod servavit M.
DE CONSULATU SUO.... Quorum luxurie fortunata censa peperit. Nonius III, 6.