장음표시 사용
391쪽
qui opulentiam istam ex sanguine et visceribus civium paraveris Verum, ut opinor, homo novus Ampinas, ex C. arii familia, ejus virtutem imitatur; contemnit simultatem hominum nobilium, populi romani curam habet, neque terrore, neque gratia commovetur. Illud vero amicitiae tantum ac virtutis est animi Immo vero homo levissumus, supplex inimicis, amicis contumeliosus, modo harum, modo illarum partium, fidus nemini, levissumu Senator, mercenarius patronus, cujus nulla pars corporis a turpitudine vacat lingua varia, manu rapacissumae, gula immensa, pedes fugaces quae honeste nominari non
III Atque is, quum ejusmodi sit, tamen audet di
cere ro fortunatam natam me consule Romam
Te consule sortunatam, Cicero immo vero infelicem, et miseram, quae crudelissumam proscriptionem civium perpessa est quum tu, perturbata republica. metu perculsos omnes bonos parere crudellitati tuae cogebas quum omnia judicia, omnes leges, in tua lubidine erant quum tu, sublata lege Porcia, erepta libertate, omnium nostrum Vitae necisque potestatem ad te unum revocaveras. Atque parum est, quod impune secisti verum etiam commemorando exprobras; neque licet oblivisci servitutis suae Egeris, Oro te, Cicero, perseceris quod lubet; satis est perpessos esse: etiamne aures nostras odio tuo onerabis etiamne molestissumis verbis insectabere λ
Cedant arma togae, concedat laurea linguae
392쪽
quasi vero togatus, et non armatus ea, quae gloriaris, consoceris atque inter te, Sullamque dictatorein, praeter momen imperii, quidquam interfueriti Sed quid ego plura de tua insolentia eommemorem quemminerva omnes artes edomit , Iupiter Opimmus axtimus in concilio deorum admisit, Italia ex- sutam humeris stat reportavit.
Oro te, Romule Arpinas, qui egregia tua virtute omnes Paullos, Fabios, Scipiones, superasti; nemtaudem locum in hac civitato obtines quae tibi partae reipublicae piaeent quem amicum, quem inimicum habes Cui in civitate fecisti insidias, anetllaris quo jure, quum de exsilio tuo Dyrrhachino redisti, eum sequeris Quos vannos appellabas, eorum nune potentiae faves qui tibi ante optumates videbantur, eosdem nunc dementes ac furiosos vocas Vatinii caussam agis, de Sextio male existumas'; Bibulum petulantissumis verbis laedis, laudas Caesarem quem maxume odisti, ei mastum obseqtieris. Aliud stans, aliud sedens, de republica seniis his maledicis, illos odisti levissume transfuga, oeque in hac, neque illa parte fidem habes.
393쪽
I. E, demum magna voltipta est, C. Sallusti, aequalem ac parem 'bis Vitam agere, neque quidquam tam obscoenum dicere, cui non ab initio pueritiae omni genere facinoris aetas tua respondeat, ut omnis oratio moribus consonet. Neque enim, qui ita vivit, uti tu, aliter ac tu loqui potest; neque qui tam illoto sermone utitur, vita honestior est. Quo me vertam, P. C.' unde initium sumam Μηus enim mihi dicendi onus imponitur, quo notior est uterque nostrum quod aut, si de mea vita atque actibus, huic conviciatori respondero, invidia gloriam consequetur aut, si hujus iacta, mores, omnem aetatem nudavero, in idem vitium incidam procacitatis, quod huic objicio. Id vos. si foris ossendimini, justius huic, quam mihi, succensere do iis, qui initium introduxit'. Ego daho ope-I. 1. C. Saliasti. Alii multi hie Imrint, et passim, Crispe Sallustiis. a. quod aut, te M. quod si aut de mea V1ta, atque actibus nostris . . ulnus mete. 3. Iritium introduxit statim a primis apparuit quantum ieendi genus a Geeroniano abhorreret. Qui fit autem ut ille, quisquis est, qui romani orato ris nomen meari est ausus , dicere sustinuerit initium introia it prato itina - minimis rebus posuit dimentum . De his satis sit, quae a curiosius eas quamur, vix una et altera linea atro non allita signo, appareret. Non his
394쪽
ram, ut et pro me minimo cum sastidio respondeam et in hunc minime mentitus esse videar. Scio me, P. C. iii respondendo non habere magnam exspectationem, quod nullum vos sciatis novum crimen in Sal iustitim audituros, sed omnia vetera recognituros, queis et meae, et Vestrae jam et ipsius aures calent.
Verum eo magis odisse debetis hominem, qui ne incipiens quidem peccare, minimis rebus posuit rudimentum; sed ita ingressus est, uti neque ab alio vinci possit, neque ipse se omnino reliqua aetate prae terire. Itaque nihil aliud studet, nisi ut lutuleniussus, cum quovi Volutari . Longe vero sallitur os t. nione non enim procacitate linguae vitae sordes eluun. tur sed est quaedam calumnia, quam unusquisque nostrum, testante animo suo, seri de eo, qui salsam crimen bonis objectat. Quod si vita istius memoriam vicerit, illam, . C. non ex oratione ejus, sed ex moribus spectare debetis. Jam dabo operam, quam maxime potero, ut breve id faciam. Neque haec alte eatio nostra vobis inutilis erit, . C. plerumque enim respiissilica privatis crescit inimicitiis, ubi nemo civis, qualis sit vir potest latere. II. rimum igitur, quoniam omnium majores Sallustius ad unum exemplum et regulam quaerit, velim
mihi respondeat, numquid ii, quos protulit, Sciplin
ia es, et Μetellos, vel Fabios, ante fuerint aut opinionis, aut gloriae, quam O re gestae uae, et vita in-
igitur oredendum, qui declamatiunculas has, Porcio Latroni tribuunt, vim senecae patris aetate claro quem Quintilianus, , , . Mari nominis prose scirem, et Plinius XX, 14, clarum inter magistros dicendi . appellat. Illa, forsan sciolus aliquis et barbarus scholae eius alumnus composuit. Eo. 4. Calent. M. allent. 5. Volutari. Us coni. velitari. ale. Quoniam tamen stis in quibusdani ΜSs non comparet, emendandum duxit, isti luculentus . Non felicius.
395쪽
IlocentiSSime acta commendavit. Quod si hoc suit illis initium nominis et dignitatis, cur non aeque de nobis existimetur cujus et res gestae illustres sunt, et vita lutogemime acta. Quasi vero tu sis ab illis viris, Sallusti, ortus quod si esses, nonnullos jam tuae turpitudinis pigeret. Ego meis majoribus virtute mea prae-iuxi ut, si prius noti non fuerint, a me accipiant initium memoriae suae tu tuis vita, quam turpiter egisti, magnas offudisti tenebras ut etiam si fuerintegregii cives, certe venerint in blivionem. Quare noli mihi antiquos viros objectare. Satius est enim, me meis rebus gestis florere, quam majorum opiniolieuitii et ita vivere, ut ego sim posteris meis nobilitatis initium , et virtutis exemplum. Neque me cum ii COD- ferri decet, P. C. qui jam decesserunt, omnique odio earent et invidia sed cum iis, qui mecum una in republica versati sunt. Sed si fuerim aut in honoribus petendis nimis ambitiosus non hanc dico popularem ambitibnem, cujus me principem confiteor, sed illam perniciosam contra leges, cujus primos ordines Sallustius duxit); aut in gerendis magistratibus, aut in vindicandis maleficiis tam severus; aut in tuenda republica tam vigilans, quam tu proscriptionem VocaS credo, quod non omnes tui similes incolumes in hac urbe vixissent; at quanto meliore loco respubIica staret, si tu, par ac similis scelestorum civium, una cum illis adnumeratus esses l) an ego tunc lalso scripsi, α Cedant arma togae s qui togatu armatos, et pace bellum oppressi an illud mentitus sum,
II. I. Hunc omnem verborum ambitunt, . Sed ... exstinxi dubium et perplexum, interpunctione subIevavi. I. V. L.
a. Cediant arma togis Versum hunc i, tu impugnatum Cicero defendit in Pison. 3o Philipp. II, 8 demilio I aa. Ev.
396쪽
α Fortunatam me eonsule Romam λου qui tantum intestinum bellum, et domesticum urbis inretidium xstinxi Neque mi piget, homo lsrissime, quum ea culpas, quae in historus mihi gloria ducis An tur pius est, P. C. Cfibentem menturi, quam istum palam hoc ordine dicentem III Nam, quod meam aetatem increpuisti, tantumine abesse puto ab impudicitia, quantum in abes a
pudicitia. Sed quid ego de te plura querar quid
enim mentiri turpe duees, qui mihi ausus sis eloquentiam in vitium objicere cujus semper nocens eguisti patrocinio An ullum existimas posse fierivem egregium, qui non his artibus et disciplinis sit eruditus an ulla alia putas esse rudimenta et incunmbula virtutis, quibus animi ad gloriae cupiditatem aluntur Sed minime miriim est, P. C. si homo, qui
de is ac luxuriae plenus sit, haec uti nova atque musitata miratur. Nam quod ista inusitata rabie petulanter in uxorem, et in filiam meam invasisti, quae tacilius mulieres se a viris abstinuerunt, quam tu vir viris satis docte ac perite fecisti: non enim me spe rasti mutuam tibi gratiam relaturum, ut vicissim tuas compellarem. Unus enim satis es materis habens;
neque quidquam turpius est domi tuae quam tu. vltum te vero opinio fallit, qui mihi putasti parare invidiam ex mea re familiari quae mihi miluo minor est . quam habere dignus sim. Atqse ratinam' ne tanta quidem esset, quanta est uti potius amici mei viverent quam ego testamentis eorum locupletior essenii
3. Alliae hic addunt natam. m. r. Masto minor aest. De Cieeronis fortunἰs, quae niaximae fuerunt,is modo inutilia dabit,i leton in sua Gemonis historia passim. Eo. α - ne tinrem sto Smpp. II r6: Utinam ho tuum verum erimen
397쪽
o fugax. Sallusti Furori tributa piabis cessi;
uius duxi, quamvis sortunam inus experiri, quam umVerso populo romano civilis esse dissensionis eausa qui posteaquam illa suum annum in republica perhacchatus est, omniaque, quae comm Verat.
pace et otio resederunt, hoc ordine revocante, atqMoipsa republiua minu retrahente me, reverti. Qui mini dies , si cum omni reliqua vita conseratur, vinimo qui
dem meo superet, quum universi vos, Postulus eromamus frequens adventu me gratulatus est. Tanti me fugacem, mercenarium patronum, hi aestimaverunt.
IV. Neque hercule mirum est, si ego semper jus omnium amicitias existimavi Non etiam uti privatim ancillatus sum, neque me addixi sed quantum qui que reipublicae studuit, tantum mihi fuit aut amicus, aut irannicus. Ego nihil plus volui valere, quam pacem muli privatorum audacias nutriverunt . Ego nihil timui, nisi leges multi arma sua timeri voluerurat. Ego numquam volui quidquam posse, nisi pro vobis inulti ex vobis, potentia freti, in vos suis viribus abusi sunt. Itaque non est mirum, si nuntias amicitia usus sum , qui non perpetuo reipublicae amicus fuit. Neque me poenitet, si aut petenti Vatinio reo patrocinium pollicitus sum, aut Sextii insolentiam -- pressi, aut Bibia patientiam culpavi aut virtutibus Caesaris savi. Hae laudes enim egregii civis, et uuisse' sunt. Quae si tu emihi, uti vitia objicis, temeritas tua reprehendetur, non mea vitia ciseabuntur. Plura dicerem, si apud alios . . esses dicendum, non apud vos, quos habui omnium actionum mearum, Iutores. Sed, ubi rerum testimonia adsunt, quid opus. est verbis λ
398쪽
V. Nunc ad te uti revertar, Sallusti, patremque tuum praeteream; qui si numquam in Vita sua peccavit, tamen majorem injuriam reipublicae sacere non potuit, quam quod te talem filium genuit neque, si qua in pueritia peccasti, exsequar, ne parentem tuum videar accusare , qui eo tempore summam tui potestatem habuit, sed qualem adolescentiam egeris; hac enim demonstrata iacile intelligetiir, quam petulanti pueritia tam impudicus et procax adoleveris. Posteaquam immensae gulae impudicissimi corporis quaestus sumcere non potuit, et aetas tua jam ad ea patienda, quae alteri facere collibuisset, exoleverat, cupiditatibus infinitis esserebaris, uti, quae ipse eo pori tuo turpia non duxisses, in aliis experireris. Ita non est facile exputare, P. C. utrum inhonestioribiis corporis partibus rem quaesierit, an amiserit. Domum paternam, vivo patre, turpissime venalem habuit. vendidit. Et cui dubium potest esse, quin mori eoegerit eum, quo hic nondum mortuo pro herede es serit omnia Neque pudet a me eum quaerere, quis in P. Crassi domo habitet quum ipse respondere non queat, quis in ipsius habitet paterna domo. At hercule, lapsus aetatis tirocinio, postea se correxit. Non
ita est sed abiit in sodalitium sacrilegii Nigidiani bis
judicum ad subsellia attractus, extrema brtuna stetit; et ita discessit, uti non hic innocens esse, sed judi ces peierasse existimarentur. Primum honorem in quaestura adeptus, sequutus est hunc locum' et hune ordinem despectus, cujus aditus sibi quoque sordi dissimo homini, patuisset. Itaque timens, ne ebriora ejus clam vos essent, quum omnibus matribus,
V. . Tam. At quam. a. Sequutus est hunc Deum. Al. hunc locum et ordinem despexit 3 omniatis , etc. Al. omnibus matrum familiartam viris .
399쪽
milias opprobrio esset, consessus est, vobis audientibus, adulterium neque erubuit ora vestra VixeriS, uti libet, Sallusti; egeris, quae volueris; satis sit, unum te tuorum scelerum conscium esse; noli nobis languinrem et Soporem nimium exprobrare Sumus diligentes in tuenda pudicitia uxorum nostrarum; sed ita
experrecti non sumus, ut a te cavere Possimus audacia tua vincit studia nostra. Ecquod hunc movere possit,i C. factum aut dictum turpe, quem non puduit palam vobis audientibus, adulterium confiteri λVI. Quod si nihil pro me tibi respondere voluissem, sed illud censorium elogium App. Claudii et L. Pisonis, integerrimorum Virorum, quo usus Siquisque eorum pro lege palam universis recitarem: nonne tibi viderer aeternas inurere maculas, qua reliqua vita tua eluere non possit λ Neque post illum de-l ctum sonatus te umquam vidimus: Disi sorte in ea te castra conjecisti, quo ὀmnis sentina reipublicae confluxerat. At idem Sallustius, qui in pace ne senator quidem manserat, posteaquam respublica armis oppressa est, et idem victores, qui exsules, reduxit, in Senatum post quaesturam reductus est. Quem honorem ita gessit, uti nihil venale in eo habuerit, cujus aliquis emptor fuerit. Ita igitur egit, ut nihil non aequum ac Verum duxerit, quod ipsi sacere collibui set neque aliter vexavit, ac debuit, si quis praedae loco accepisset magistratum Peracta quaestura, post eaquam magna pignora eis dederat, cum quibus si-VI. g. Omnis sent reipublieae. perte hic declamatur de Caesare et de ei partibus loquitus et, ut ex sequenti capite patet, supponit hanc orationem post interfectum dictatorem seriptam, quum Tiburtinam villam recitet a Sallustio ex Caesaris bonis emptam. Qui autem fit, ut in primo capite viventem Tulliam inducat, quae anno o erat mortua Difficultates has alii enodent, 'uae ineptum hominem plane produnt. ED.
400쪽
militudine vitae se conjunxerat, unus jam ex illo grege videbatur ejus enim partis erat exemplarina, lustius, quo tamquam in imam voraginem coetus omnium vitiorum excesserat; quidquid impudicorum, cillonum, parricidarum, sacrilegorum, debitoriam fuit in urbe, municipiis, coloniis, Italia tota, sicut ins elis, subsederant, nominis perditi ac notissimi, nulla in parte castris apti, nisi licentia vitiorum, et cupm,
VII. At posteaquam praetor factus est, modeste se gessit, et abstinenter. Nonne ita provinciam Vastavit,
uti nihil neque passi sint, neque exspectarint gravius socii nostri in bello, quam experti sunt in pace, hoc Africam interiorem oblitiente' unde tantum hic exhausit, quantum potuit aut fide nominum trajici,
aut in naves contrudi tantum, inquam, P. C. exhausit, quantum voluit. Ne causam diceret, sestertio duodecies cum Caesare paciscitur. Quod si quidpiam eorum falsum est hic palam refelle, unde tu, qui modo ne
paternam quidem domum redimere potueris, repente tamquam somnio beatus, hortos pretiosissimos, villam Tiburti C. Caesaris, reinuas possessiones paraveris, Neque piguit quaerere cur ego P. Crassi domum emissem, quum tu veteris villae dominus sis, cujus paullo ante fuerat Caesar λ odo, inquam, patrimonio non comeso, sed devorato, quibus rationibus repente factus es tam amuens, et tam beatus Nam quis te faceret heredem, quem ne amicum milem suum
satis honestum quisquam sibi ducit, nisi similis ac Par tui λVIII. At hercule egregia sueta majorum tuorum te extollunt quorum sive tu similis es, sive illi tui, nihil