Bibliotheca Classica Latina sive Collectio auctorum classicorum ..., Volume 86

발행: 연대 미상

분량: 617페이지

출처: archive.org

분류: 연설

81쪽

minem appellat Iste ' sane arroganter, quod commindum fuit, respondit: neque dum fines auctor δ demonstraverat ' Μittit ad procuratorem literas et ad villicum ηδ ullius facturum negavit illis absentibus fines Acerronio demonstravit; neque tamen hanc centuriam Populianam vacuam tradidit ' Ace ronius, quomodo potuit, se de tota re ' ex

Mine ejusmodi semiustulatus ' emigit.

αJ L 64. ΗRII RICH. 18. Iste Fabius, qui in iudicio adest sed dictum, ut mox saeΡius, cum contemptu. Nam aliter, quippe honoris causa, sere dicitur hic HEIN

eet Fabius venditor A. Μ.llo DemonstraMercit. Si rursus postea fines Acerronio demonstravito. Res nova apud Ciceronem . sed in iure romano translatilia Legitimae sunt locntiones fines demonstrare, ostenderem, vel nominare, in agro venditori quae est extrema auctoris

actio. Qui fines demonstrat, traditiandum. Digest tit de evici. XXI, a, I, 5. Et demonstrantur fines aut per dominum, aut per servum villia eum, domini jussu Digeat tit de eontrah. empl. VIII, 1, I. 8, 34.

at Villicum. Cum una I, quod et ipso vidi in aliis antiquis codicibus, et Garatonius ad Plancianam, cap. 25, magnopere probat Inserius tamen, qap. 9, legiis villam , non vitam, etsi et miliam antiquum dicit Garat

nius A. Μ.22. Vacuam tradidit. Venditus ager aeua possessio est, antequam traditus emptori, isque ingressus est possessionem. Hoc in Pandectis vulgatum nunc primum legimus apud Ciceronem. Sed in ipsa re hae quidem parte narrationis, summa est obscuritas. HEINRrca.

23. Se de tota re. Ipse quoque onm Cl. aio legi se torare, sed eo coquere nequeo quod Vir Cl. notat Acerronium sedendo supplicasse. Heinrichius emendabat possedit, Nie-buhrius in epistolis ad me datis mihi auctor fuit de emendatione se delota re excusabat , quam recepi.

24. Semustilatus. Iin palimpsestus; ita Varro apud Nonium arcellum

codicis Merceri. CI. Μatua edebat s mustulatus. Revera recentiores scribere amant ustulo ς sed scripturae antiquioria stilo alia quoque vestigia supersunt; sic in orat pro ilone, Ia, codex Lagomarsinianus 5 legit semiustilatum in Suetonio Tib. 5, sunt codices qui habent semiustillandum flossa Cyrilli αποκαυμα, ustila-ιω ; si Ῥιtimus, lubens, monumentum, etc. Variata orthographia soribuntur optimus, libens, monimentum, etc. Conjici quoque posset stilo antiquis scriptum fuisse pro stillo diminutivo verbo , quemadmodum querela et querella, belua et bellua

Μaius supplet ragmine ejusmodi; Heine. vero . ex discrimine eiusmodiis. PEva. 5.

82쪽

68 . . CICERONIS

IV. Addiicit iste interea in saltum homines electos maximis animis et viribus, et iis arma, quae cuique habilia atque apta essent, comparat prorsu Ut quivis intelligeret, non eos ad rem rusticam, verum ad caedem ac pugnam comparari. Brevi illo tempore Q. Catii Emiliani hominis honesti, quem vos nostis, duo homines occiderunt multa alia fecerunt passim vagabantur armati, non obscure , sed ut plane intelligere viderentur, ad quam rem parati essent; agros vias denique infestas habebant. Venit in hurinum interea ullius. Deinde iste paterfamilias Asiaticus beatus, noVus arator, et idem pecuarius, quum ambula et in agro, animadvertit in hac ipsa centuria Populiana aedificium non ita magnum, SerVumque

Μ. ulli Philinum β. Quid vobis, inquit, istic nego

tii in me est Servus respondit pudenter, at non stulte, Dominum esse ad Villam, posse eum Um Odisceptare, si quid vellet. Rogat Fabius Accerronium nam ibi tum erat), ut secum simul veniat ad Tullium.

Venit' Ad villam erat ullius Appellat Fabius, ut

IV. I. Eabilia. Ita reposuit Helciri- inius pro mendos codicis lectione abitalia. Ennius dixit habiles gladios filo gracilento, Seneca, deara, II, 35 gladium commodum et abilem, lege einsium, Animadvers. ad c Ann XII, 6 . Contra Liv. HIV, 34 dixit inhabile telum . . PRYR. et Q. Catii miliani. Ignoti homi

nis nomen PRYR.

3. Duo homines. Duo pro duos, quod grammatici concedunt A. .-Nimiruta hanc sormam, ut etiam ambo pro ambos, satis comprobat usus in veteribus codd. et monumentis.

Vide ossium de Anal. II 6 Gron. ad Liv. XXXV, 1; udendo . ad Suet. Claud. 4 et Caiet. Μarinium

in opere praeclaro de monumentis fratrum Arvat P. I, P. 47. R TR. 4. Non obscure. Heinrichius mavult, non Obscure. EYR. 5. Asiaticus. Haec omnia derisorie in hunc virum congerit. ED.

6. Philiniam Codex flium paullo

infra vi Philinns quem antea nominavim. HYR. . Stic. . . im meo. Vulgarem pronuntiationem expressit orator, quam Cl. aius posthabens edidit . istic. . . in meo PRYR. 8. Venittir Cl. Μaius legit venis. In imagine hujusce soli lineam diagonalem repraesentavi a laeva ad dextram descendentem, quae est Pars vocalis, altera vero pars ejusdem Dj0jtjgo by

83쪽

aut ipse ullium deducereis, aut ab eo deduceretur. Dicit deducturum se ullius, vadimonium ' Fabio Romam promissurum. Μanet in ea conditione Fabius:

datur, conceditur .

V. Proxima nocte jam fere quum lux appropinquaret, ad illud aedificium, de quo antea dixi, quod

erat in centuria Populiana, servi P. Fabii frequentes armatique veniunt. Introitum ipsi sibi mani patefaciunt homines magni pretii servos . ulli necopinantes adoriuntur, quod facile factu suit neque

tam multos', neque repugnantes, multi armati par lique occidunt. Τantumque odii crudelitatisque habuerunt, ut eos omnes gurgulionibus' insectis relinquerent me, si quem semivivum ac spirantem reli-

vocalis deest, quum membrana Pe sorata sit tandem sequitur insignis liter R. Codex itaque habet venitur,

cui consonat sequens disceditur. PRYR. 9. De iaceret. Fabius ergo usurus

interdicto Unde Ui appellabat, ni moribus deductio fieret Deduci porro dicebatur ille, qui per vim civilem et

quotidianam a controverso fundo deturbabatur idemque subinde apud praetorem postulabat, ut unde deiectus

hierat, eo restitueretur. s. a me Superius adnotata ad c 2 PRYR.

Io. Vadimonium. En fortissimum argumentum Pro sententia Fr Possetiet Bav. oordae . de Vadimonio, p. a 3 3 promissum fuisse vadimonium priusquam in ius veniretur, quod plerique negant. CRAM. II. Mature disceditur. Haec verba omisit in prima editione Cl. ΜaIns, in altera ita legit u datur, conceditur M. Haud dubito de lectione Pars consonae M insignia superest interin et D spatium intercedi nnili, nisi lineariliterae exeipiendae par lineares literas voco E, F, , , , , quia vix uniea

recta linea pinguntur in codiceq; postrema syllaba Du meis quidem oculis luententa apparebat Sensus ipse Postulat vocabulum, quod notet dis

cessionem. PRYR.

V. I. Vi manuqne Cod ipsisibimanuque Suadente Henrichio, addidi . sie pro Flacco, 6 si quid ipsi audistis de vi de manu , de armis, de copiis . tum de Leg. gr. II, 36 via manu perfringi, Amnis arnaba BIlibrarium sesellit. PETRON.2. Tam mulios Cl. Μain legit ammtitio, ipse in codice vidi tam, quod

malebat Cramerus. PRYR.

3. Gurgulionibus Hie locus citatur a Capella, lib. V, cap. de Elocutione, omisso nomine huius orationis: sed nunc aΡparet ex qua citaverit. Iam quod Capella editiones habent sectis, vel exactis pro insectis , id primum corrigitur nunc a Tulliano palimpse-ato, tum etiam a codice Capellae Ambrosiano F. Ir9 Pari suΡ. , in quo legitur exectis A. .

84쪽

7o . . CICERONIS

quissent, minor his honor haberetur. Praeterea tectum villamque disturbant. Hanc rem tam atrocem,

tam indignam, tam repentinam nuntiat, I ullio Philinus, quem antea nominavi; qui graviter saucius caede effugerat. unius statim dimittit ad amicos, quorum ea vicinitates tum illa bona atque honesta copia praesto fuit omnibus acerba res et misera videbatur. Quum amici in comm turbarunt. I. Audite, quaeso', in eas rin, qua commemoro, hominum honestorum testimonium. Haec quae mei testes dicunt, fatetur adversarius, eos Vere dicere;

quae mei testes non dicunt, quia non viderunt, nec sciunt, ea dicit ipse adversarius. Nostri testes dicunt, occisos homines, cruorem in locis pluribus, dejectum aedificium se vidisse dicunt nihil amplius. Quid Fabius Horum nihil negat ' Quid ergo addit amplius 3

4. Is honor. Ita cum einrichio emendavi codicem legentem minorhis- honori Librarius enim aspirationem modo demit scribens is, em, Vinus, modo addit minias. PETR. 5. Ea vicinitate Locus paullo subobscurus est intelligendum est amici bovi atque honesti, hoc est fideles, et ad eum defendendum parati eum conveniunt. Forsan pro illa legendum esset illici sic saltem opinatur docti

simus vir I. V. L. ED. L 1. Audite, quorso, in eos re , quas commemoro, hom etc. Hoc in loco Amediens Perron aliam sentemtiam expressit, ex veteribus fragmentis excerptam, quam nos ad caput tantum a in lucem edidimus quae autem his verbis constat D. Dico, vim factam a P. Fabii familiaci adversarii non negant. Damnum datum esse Μ. Tullio concedisci vici unam rem. Vi hominibus armatis, non negas

viri alteram Dolo malo factum negas: de hoc iudicium estis. Haec autem ad opinionem tuendam profert fragmentum a Victorino in lib. I, e set Rhetor Cic. servatum, collocandum esse duxi in hac orationis parte est enim sicuti propositio sequentis disputationia, in qua Cicero demonstrat dolum malum nec ab indole hujusce iudicii, nec a vi hominibus armatis coactisve facta seiungi posse. ED. a. Nihil negat. Hoc capite aggredi

tur orator demonstrare quam nocen

tissimum esse Fabium, qui ea ipse

fateatur, quae servi eius per summam iniuriam ac summum scelus Patravere.

Proinde admodum Ianus est locusisse: nihilque de eo disseruit Amed. Perron. Nos autem quum jam saepissime in aliis locis quid verba illa dolo

malo significent explanavimus, a Per- 'acaneum iudicavimus iterum eadem recensere. Ex principio autem huius

85쪽

Suam familiam secisse dicit. Quomodo Vi hominibus armatis. Quo animo Vt id fieret, quod factum est. Quid est id pit homines, I ullii occiderentur. Quod

ergo eo animo factum est, ut homines unum in locum convenirent, ut arma caperent, ut certo consilio ceditum in locum proficiscerentur, ut idoneum tempus eligerent, ut caedem facerent, id si voluerunt, et, gitarunt, et persecerunt, potestis eam voluntatem, id

consilium, id factum a dolo malo sejungere At istuc totum DoLo ΑΕ additur in hoc judicio, ejus causa, qui agit non illius, quicum agitur. Id ut intelligatis, recuperatores, quaeso, ut diligenter attendatis prosecto, quin ita sit, non dubitabitis. VIL Si ita judicium daretur, ut id concluderetur, quod a familia factum esset, si quae familia ipsa in

caede interesse noluisset, et homines aut servos, aut liberos, coegisset, aut conduxisset totum hoc judicium et praetoris severitas dissolveretur. Nemo enim

potest haec judicare, qua in re familia non in te fuisset, in ea re eam ipsam familiam vi armatis hominibus damnum dedisse. Ergo id quia poterat fieri, et facile poterat, idcirco non satis habitum est, quaeri, quid familia ipsa fecisset verum etiam illud, Qui D

ipsa familia vi armatisve coactisve hominibus, et damnum cuipiam dat, id dolo malo fieri necesse est;

eapitis ad eap. 3 nova omnia e tandam sibi proponere, at liceret ita Taurinensi vi sunt hausta ED. iudicium effugere ED. VII. r. Si quin familia. Plerique . Nemo enim psisse hinc iudieare. grammatici scribendum praecipiunt si Videretur hoc magis onvenire hiaequa; contrariae sententia patroni iam loco. I. V. L. utantur hoc exemplo. aYR. 4. Familiae dolo malo. Hoc est, do- a neum hoc judicium. Hoc est, ius Io malo non familiae, sad per famiΙiam persequendi Melus: namque inane illato. Hoc capite legis quae meus ait suisset, tribunal rem hujusmodi diate plane exprimitur. ED.

86쪽

7a . . CICERONIS quum autem rationem init, ut id fiat, amilia ipsa non facit , fit autem dolo malo ejus Ergo addito DoLoΜALo, actoris et petitoris fit causa copiosior M. Utrum enim ostendere potest, sive eam ipsam familiam sibi damnum dedisse, sive consilio et opera ejus similiae

factum esse, vincat necesse est. Videtis praetores per hos annos intercedere hoC. . .

. . . mez et M. Claudium : UNDE DE DOLO MALO TUO, Μ. ULLI, Μ. CLAUDIUS', AUT FAΜILIA, AUT PROCURATOR EIUS VI DETRUSUS EST; cetera ex formulas, sicut

ita interdictum est, et sponsio facta. Ego me ad judicem si defendam, vi me deiecisse ' confitear, dolo

malo negem ecquis me audiat Non opinor quidem quia si vi dejeci Μ. Claudium, dolo malo dejeci in

vi enim dolus malus inest. Et Claudio utrumvis satis est planum facere, vel se a me ipso vi dejectum esse, vel me consilium inisse, ut vi dejiceretur. lus igitur prodest 'Claudio quum interdicitur, unde a dolo malo meo vi dejectus sit, quam si daretur, unde a me videjectus esset. Nam in hoc posteriore δ' nisi ipse egomet dejecissem, vincerem sponsionem in illo priore, ubi dolus malus auditur, sive consilium inis-5. Ut id fat. Mea Vitiose, ut saepius. I. V. L. 6. Copiosior. Μulto facilius est de

ea re verba facere; namque quoc-que se vertat adversarius, a petitore et accusatore facillime sceleria arguetur. D. . Hoc . me. Deest ibi versus unus,

quo autem sententia planior oret, supplevit med. Perron interdicto inter maluimus autem locum illum mancum relinquere, quam sic coniecturis ultro prolatis orationem temere nonnumquam reparare ED. 8. M. Clauditis. uspiam alibi a Cicerone commemoratus P YRON.9. Ex formula. Μendosa haec puto.

3. . L.

xo. Vi me deterisse. m. Perron addit ut Frustra. Deinde habet . et quis me audiat ' I. V. L. I x. Dejeci. Nulla prorsus huius causae ad nos usque fragmenta pere

nere ED.

I a Plus igitur prodest. Sic idem conjicit. I. V. L. 13. Posteriore Scilicet eam; eterum locus ille omnino est obseuma, quia plane nescimns qua de re aga

87쪽

sem, ut vi dejiceretur, sive ipse dejecissem, necesse erat de dolo malo meo vi dejectum judicari. VIII. Hoc persimile, atque adeo plane idem est in hoc judicio recuperatores. Quaero enim abs te. Si ita judicium datum esset , quantae pecuniae paret a similia P. Fabii hominibus armatis damnum Μ. unio

situm, quid haberes, quod diceres Nihil, opinor.

Fateris enim omnia et familiam P. Fabii fecisse, et vi hominibus armatis secisse. Quod additum est BOLO MALO, id te adjuvare putas in quo opprimitur 'et excluditur omnis tua defensio. Nam si additum id non esset, ac tibi libitum esset ita defendere, tuam similiam non secisse, vinceres, si id probare potuis

ses. Nunc, sive illa defensione uti voluisses, sive hac, qua uteris', condemneris necesse est. Nisi putamus,

eum in ictum venire, qui consilium inierit; illum, qui secerit, non venire riuum consilium sine sacto intelligi possit, factum sine consilio non possit. An quod factum ejusmodi est, ut sine occulto Otisilio,

sine nocte, sine vi, sine damno alterius, sine armis,

sine caede, sine maleficio fieri non potuerit, id sine dolo malo factum judicabitur an qua in re praetor illi improbam defensionem tolli voluit, in ea re mihi di sciliorem actionem factam putabitis Hic mihi isti

VIII. I. Iudicium datum esset. Si quaestio a iudicibus disceptanda ita proposita esset quanta pecunia debet exsolvi Tullio ob damnum illi ab

hominibus armatis illatum. Vox aret ibi pro amaret usurpata est nec ita ambiguus est Ioeus ille. ED. a. Opprimitur. Non fieri potest, ut jam te defendere ac tueri possis. ED. a. Sise hac, qua uteris. Non omnino compertum nobis est quamnam rationem defensionis adhibuerit adversarius Ciceronisci ex iis autem quae vidimus coniicere licet eum ad causam tuendam haec protulisses non fecisse dolo malo servos P. Fabii, atque ideo eum hoe judicio teneri non

Posse. ED. 4. Actionem. H. e accusatiouem

namque quum raetor hac lege Persagium omne scelestis hominibus eripere voluerit, necesse est, qui accuset, multo minus difficile munus impleat. ED.

88쪽

74 . . CICERONIS singulari ingenio videntur esse, qui et id, quod mihi

contra illos datum est, ipsi arripiunt, et scopulo atque Saxis pro portu stationeque utuntur. Nam in dolo malo volunt delitescere in quo non modo, quum omnia ipsi fecerunt, quae satentur, Verum etiam si per alios id fecissent, haererent ac tenerentur. Ego non in una re sola, quod nihi satis est, neque in universa re solum, quod mihi satis est, sed singillatim in omnibus dolum malum exstare dico. Consilium capiunt, ut ad servos Μ. ulli veniant, dolo malo faciunt arma capiunt, dolo malo iaciunt; tempus ad insidiandum atque celandum idoneum eligunt, dolo malo faciunt vi in tectum irrutant, in ipsa vi dolus est occidunt homines, tectum diruunt: nec homo occidi, nec consulto alteri damnum dari sine dolo malo potest. Ergo si omnes partes sunt ejusmodi, ut in singulis dolus malus haereat, uti, Versam rem et totum facinus sine dolo malo factum

judicabitis λIX. Quid ad haec Quintius Sane nihil certum , neque unum, in quo non modo possit, Verum Putet se POSse consistere. Primum enim illud injecit', nihil

5. Omnes artes. Huc Metabat Boethius de innit. d. aris ann.

544, p. 3, inquiens : Hoc etiam pro, Tullio tenet Cicero , ubi per enumerationem malorum, per quos fit dolus malus, definitio ita fit, ut singulis speciebus dolus malus possit

m. t. Nail certum. In defensiona sua Quintius nullo modo eris via Progreditur; et ea quae ad Fabium e cusandum profert, ita infirma sunt, et extra Causam quaesita, ut ipse fide iis adhibere nequeat, nedum iudie his verbis possit se tere. Quum autem non certum rei defendendi mo dum sibi constituerit, apparet plane causam omnino malam esse; namque quid in accusatore impugnet, quid in laeto defendat, nescit, et extra aam argumenta quaerit M. a. Inserit. Multum diuque haesi in hae voee legenda ; tandem inter pia spatia, atque ipsa moentia tineamenta me permoverunt, ut seri rem inseri nempe obiter mentionem fecit. Sic ad Attie. VI, 5 Bruto quum saepe injecissem de ομμωα - et pro Quint. et L. id, quod Hortensium quia nuper iniecit M. ἀπ .

89쪽

posse dolo malo familiae fieri hoc loco non solum secit, ut defenderet Fabium, sed ut omnino hujuscemodi judicia dissolveret. Nam si venit id in judicium de familia, quod omnino familia nulla potest commi

tere, nullum est judicium absolvantur omnes de simili' causa Decesse est. Hoc solum boni mehercule, si hoc solum esset, tamen vos talis viri nolle deseretis maximam rem conjunctam cum summa re sertunt que privatorum, severissimum judicium maximaque ratione compositum per vos videretur esse dissolu

tum . Sed non id solum agitur ego intelligo; et tamen incendum est ad ea, quae dixit Quintius, non quo ad rem pertineat, sed ne quid, quia a me

praetermissum est, pro concesso putetur.

Dicis portere quaeri , homines, Tullii injuria

occisi esSent, necne. De quo hoc primum quaero, venerit ea res in hoc judicium, necne. Si non Venit,

3 De simili Consonam vix apparet; penultima liter non bene insignis

videtur esse , eat tamen ex genere longarum, seu linearium Cicero, ad Quint. r. II, 16 de praevaricatione absolutus M. PRYR. 4 me solum bona. utilaame omnia Legendum quidem censeo, is tamen . t. v. nolletis deserere m. r. . . ne severissimum iudicium G. I. V. L. -Me solum bona. Haec et sequentia

tu inter I untne in codice, mutila tamen esse quiaque videt, neque si-eile expedio. Sane pro noli reponendum est nolite, tum aliquid deest.

s. Esse dissolarum Sennus eat quando haec una eatis esset, Milicet neminem jam posse hoc teneri iudicio, si Fabius absolvatur, vos non siner tu iudiei hoc vestro bono omnes malorum insidiis patere ED. 6. Disendum. Primam syllabam DI obliteratam supplevi Posteaquam orator interdictum nonni declarasaei, atque caedem a familia P. Fabii dolo malo factam esse demonstrasset, progreditur ad objecta adversarii di

. Quadiri. Contendebat Quintius aedificium, Tullii, utpote in sando P. Fabii exstructum, iure suisse dirutum. Conquerebatur ergo praetoris iniquitatem, qui vocabulum injuria non admiserat in interdicto, atque appellaverat tribunos plebis. De ejusmodi appellatione ita Cicero pro Quintio G Tribuni igitur appellabantur ... non est istud iudicium pati, neque iudicio defendere, quum auxilium a tribunis petas, PRYR. 8. Ea res in hoc iudicium. Ita legere videor fugientia literarum v

90쪽

76 . . CICERONIS

quid attinet aut nos dicere, aut vos quaerere Si au tem venit, quid attinuit te tam multis verbis a praetore postulare, ut adderet in judicium NIUni Α, et quia non impetrasses, tribunos plebis appellare, et

hic in judicio queri praetoris iniquitatem, quod de

INIURI Don addiderit Haec quum praetorem postulabas, quum tribunos appellabas oempe ita 'dicebas, potestatem tibi fieri oportere, ut Si pOSSeS, recuperatore persuaderes, On esse injuriam. ullio damnum datum. Quod ergo ideo in judicium addi voluisti, ut de eo tibi apud recuperatores dicere liceret eo non addito, nihilominus tamen ita dicis, quasi id ipsum, a quo detrusus es, impetraris. At quibus verbis in decernendo Μetellus usus est, Ceteri, quos appellasti. Nonne haec omnium fuit oratio, quod vi, hominibus armatis coactisve familia secisse diceretur, id tametsi ' nullo jure fieri potuerit, tamen se nihil addituros Et recte, recuperatoreS. Nam quum, perfugio nullo constituto, tamen haec scelera servi audacissime faciant, domini impudentissime confiteantur, quid censetis sore, si praetor judicet ejusmodi caedes J fieri jure posse An quidquam interest, utrum magistratus peccato defensionem constituant, an peccandi potestatem licentiamque permittant pat-

s Quum tribunos. articula quum vix divinando legi potest. EYR. Io. Nempe ita Lectu dissicilia.

II. Detrusus. En certas literas WE S, quare legi etiam potest depulsus. RYR. I a Metellus opinor esse praetoris nomen, qui tuterdictum dederat. Iam vero inrcus Caecilius,etellus praeturam gesserat ann. Urb. 684 vide Act. I insere sis io Q. C. etellus Celer praeturae munere unctus est, Cicerone consule, ann. U. 69o. At quum suspicari liceat alios etiam Μetellos suisse per illos annos praetores, tum certo statui nequit, quis iste fuerit. ΡΕYR. 13. tametsi Librarius scripserat tamensi, tum emendavit tametsi ita

ut itera clateat in literam paullo

a 4. Credes feri jure Codex caedis

SEARCH

MENU NAVIGATION