장음표시 사용
61쪽
Saepissime adnotavimus quanto studio memoriam Marii Cicero coleret, viri novi, et ex Arpinis quoque oriundi. Nam
rat de Div. I, 8 II 67 se, quum in exsilium proficisceretur, monitum suisse in somnis se brevi reversurum: arium videre sibi videbatur, dextram porrigentem et Romam reducentem. Inter ea quae proVecta parum aetate scripsit, habendum est Marii carmen sane quum scriberet, animum subibat recordatio praestantissimorum facinorum quibus inclaruerat artus obstrepel3at auribus Iugurthae ac Cimbrorum clades, et unior Vates, dum militari gloria civilium discordiarum furores involveret, et sibi Arpinati, et plebi Marianae patrocinabatur. Scaevola de Legib. I, I immor talem huic carmini famam praenuntiabat qua quidem in re erravit, sed supersunt Versus quidam elegantissimi, qui
certe cum Lucretio conferri possent, quorumque vim Voltarius, quum eos gallicum in sermonem transferret, se numquam aequaturum profitebatur.
Carmen illud Ciceronis iis tantum nobis innotuit, quae ipse inde assumpta scriptis aliis infudit. Videtur trihus constitisse partibus, quarum unaquaeque usae nomen inscriptum gerebat. Fragmentum autem huius operis aniplissimum est quaedam Uranias oratio de Div. I, II, II, quae ad secundam partem pertinebat Calliope vero in tertia Ep. ad Att. II, 3)Ciceronem hortabatur, ut priore se fama semper dignun primstaret Iupiter ipse eadem suadebat ad secundi libri calcem Cicero autem, qui, quoniam patriam Suam Servaverat, ratus erat semper se ei invigilare debere, hos versus sibi potius quam ceteris, ut ipse testatur Epist ad Quint fratr. II, 9 scripserat Quum multa sint in oratione Uranis vero admiranda, ea praesertim adnotabimus, quae Catilinae conju-
62쪽
rationeii praenuntiarunt. His in locis poeta apparet Cicero, et memoria eoruna quae ipse consul his in rebus egerat, ani- muria OV impetu rapuisse videtur Auctor libri contra Τullium, qui Sallustio adscribitur, de his sane cogitabat, quum Ciceroni crimini verteret, quod deos suis laudibus misceret, quod induceret inervam quae eum Omnes artes edoceret, et Iovem ipsum qui deorum consiliis eum intem esse juberet Attamen quis haec tam perfecto civi exprobrare sustinebiti Utinam potuisset, quum haec carmina scriberet, quumque magis ac magis Caesaris ingravesceret in rempublicam dominatio, iterum patriam suam jugo exsolVere, quamvis et novas inde sibi fuisset laudes impertiturus l
Opus illud ad ann. 696 scriptum; hoc autem in lucem ann.6ss fuit editum Cicero enim illud mittit ad Caesaretii mense augusto hoc ipso anno epist ad Quint. D. II, 16); septembri mense, de eo agit in epistola ad P. Lentulum ad Div. I, 9), qui eum curaverat primas in opes restituendum post Clodii furores. res illi libri, inquit, in aeternum et beneficia tua et animum gratum testabuntur. Multa alia supe sunt monumenta grati animi Ciceronis erga Lentulum, sed carmen illiud quod semper mansurum arbitrabatur, Omnino evanuit; duoque tantum Versus supersunt, quos celebres ridendo secere. . Parva poemata, quorum hic fragmenta in unum corpus coegimus, a Cicerone fuisse scripta, non omnino liquet; sed quum rationum partes quasdam Ciceroni falso tributas servavimuS aequum censuimus versus etiam omites couligere, quibus ulli nomen est inscriptum. Et sane operae pretium erat de his paullo attentius quam antea factum est cogitare: noisque admodum de his fragmentis in notis
Ad calcem hujus voluminis, quidquid de versibus Quinti
63쪽
Ciceronis superest, in lucem edidimus quum in operibus .aulli contineatur Quinti opus de consulatus Petitione,
nescio cur Versus reiicerentur. Videtur carmina sua non ita parvi sacere, quamvis non magno labore ea conficeret.
In Galliis, quamvis esset Caesaris legatus, intra sexdecim dierum spatium quattior tragoedias scripsit Ep. ad Quint. r. III, 6). Fabulas autem ex graecis tragicis haurire solitus erat, ut saltem ex quarumdam titulo conjicere licet Electra, Troas, Erigone Postrema illa, quam de more suo . . Ciceroni missam voluit, in Alpium traiectu nescio quo fato
periit cibid. III, 9), quamvis ceterae Romam pervenissent: attamen nullo modo possumus de iis iudicium ferre, quippe
quas omnino tempus deleverit Cicero autem in Datre ubemtatem tantummodo celebrat. Ex versibus patet, qui nomen Quinti inscriptum gerunt, geminis atribus idem astronomicae scientiae inditum suisse studium sed videntur epigrammata mire convenisse cum ingenio et indole Quinti Ciceronis, cui uxor fuit Pomponia Quum versibus suisseminas carpit sorsan eum acuebat aliquid simile iis quas narrantur in epist ad Attic. V I Forsan et illas voces audierat ego sum hic hospita, forsan, ut Τullius, reputabat hanc Attici sororem suisse hac die, iracundam, animique haud multum laeti et exclamavit: Femina nulla bona est M. Nunc autem recognitis omnibus illis fragmentis, et e
posito illo velut opum indice quascumque oblivioni dedit
aut incuriosa hominum barbarorum negligentia, aut invidiosa malignitas, hoc unum nos sollicitat et angit quod scilicet paucissimis verbis, uniformi et arido tenore longam Operum seriem, quam vix plura continere potuissent volumina, expresserimus Attamen, quamvis multa hoc in labore ardua essent, ad id sumus adnixi, ut certius, quot et quanta amiserimus, quisque posset intelligere, novaque ex hac nostra opera Ciceroni laus emoresceret.
65쪽
67쪽
P. Fabius emerat fundum in agro Thyrino, cui adfinis erat, Tullius. De agri finibus primum controversiae exortae sunt; deinde de aedificio in centuria Populiana exstructo, quod esse in suo aedificatum contendebat Fabius Servi ultro citroque missi sunt. Tandem ventum est ad arma Familia Fabii summo mane ad aedificium venit, servos M. Tullii nec opinantes adoritur, et miseranda caede omnes, Philino excepto, obtruncat, tectum villamque disturbat, omnia dissipat. Priore actione negabat Fabius hanc caedem ad familiam suam pertinere hac altera consessus est. Quare Cicero totus est, ut evincat caedem dolo malo tactam Se etiamnum passum fuisse,arcum Tullium x convenit mihi cum adversario; vi hominibus armatis rem gestam esse non infitiantur a familia P. Fabii commissam negare non audent. Iam dolo malo factum sit ambigitur . ita Marcianus Capella lib. V cap. de Partitione, memoriter recitans hujusce orationis locum, quem integrum ac sanum servavit Victorinus in lib. I Rhetor Cic. cap. 57. Contra L. Quintius, Vel Quinctius, pare nus Fabii, contendebat, non injuria disturbatum fuisse aedi eium Tullii, quippe in fundo Fabii exstructum jure occisos esse eos, qui non ita pridem Fabii servum interfecerant, atque ipsum Fabium vita spoliaturi fuissent. Itaque tota causa sui de verbis interdicti a Lucullo propositi quemadmodum illa pro Caecina versata est in enarrando interdicto de vi hominibus a malis. Quare merito Tacitus in dialogo de Oratore inquit κQuis de exceptione et sormula perpetietur illa immensa volumina, quae prom. Tullio, aut A. Caecina legimus . Porro ea dixit immensa, quippe quae quum intra claustra interpretationis interdictorum contineantur, neque ultra illa exspatientur amoe-
1 Pro Mareum Tullium legitur corrupte Mareum Rullum in aliquot certe capellae editionibus. Sed mendum tollitur maxime quidem ab egregio codice capellae Ambrosiano F iis, pari sup.J, in quo apertissime legit arci Cicero pro Marco Tullio ait, Damnum passum fuisse Marcum Tullium, etc. A. Μ.
68쪽
nis egressionibus, non aeque lectu sunt jucunda, ac ceterae or tiones, quae in latioribus eloquentiae campis versantur; jam vero quae minus grata nobis contingunt, eadem quoque videri solent prolixa et immensa. Habita est haec oratio arcello praetore, quo anno non satis constat. Mus latet qui fuerit M. Tullius Quem esse Μ. Tuuium Deculam, qui consulatum, Cicerone adolescente atque ad et quentiae laudem virescente, cum Cn. Dolabella gessit ann. urb. 67a, opinatur Sigonius, cui suffragatur ossius de Analog. I, 3. Contra Heinrichius, p. 58 Ego non credam, Ciceronem adolescentem ita de cliente, viro consulari, dicturum suisse, ut nunc legimus initio hujus fragmenti. Qui P. Sextium in causa ea, cujus orationem habemus, ann Urb. 697, postulavit de vi, is quidam M. Tullius dicitur a Cicerone ad Quint. D. II, 3 : et erat cognomine Albinovanus. Vide in Vatinium , cap. I. Oratoris libertos, Tullios, Tironem et Lauream vid. Manut in Epist ad Fam V aol huc non temere quisquam vocarit . Quum Taurinensia ragmenta majorem lucem non assiindant nomini, Tul-vi, praestat rem iniudicatam relinquere.
69쪽
I. . . REcu PERHORE. turos adversarios arbitrarer, tantam caedem et tam atrocem ad amiliam suam pertinere itaque animo soluto a cura et a cogitatione veneram, quod intelligebam, facile id me
testibus planum facere posse. Nunc Vero, posteaquam non modo consessus est vir primarius L. Quin'. . . .
I. I. Recuperatores Sigonio pauca lini orationi praelatur Hures etiam orationum earumque pulchφrrima. n, quam, qui nunc e tavi, Ci in mue esse editos libros. non est bium Docent quum alia multa, turn maxime haec Dagmenta, et a ruinorationum crebra apud acriptores stimonia. De quibus haec pauca , tanti
resarciendi damni cauaa, mihi pu vi
esse scribenda. Primum oratio quae
dam pro M. Tullio celebratur .u ne ego prom. Tullio Dequis, qui eonsulatum, Cicerone adolemente ad quentiae laudem ire uente, cum Cn. Dolabella gessit, dictam suspicer. Defendit autem eum de vi, quantum ex otionis Dagmentia intelligam possum Artificium hujus defensionis his verbis expressit Fortunatianus M ahetori voluntas legis tertio con- ideratur, qua 1 exemplo multa nlegum Probamus, praesentem legem ita sentim sicuti Tullius seoit eo M. Tullio . Haeteuos Sisonina videmtur paucissima quidem deesse ho inlosoci mutantiam autem Amadarus
quam diuturos, Has vos a vi a mihi videor in prima linea Saltem prima
uter a certissima M. Duo eis a sequentes ita evanuerunt, ut visis
stigia supersint eam literarum Textum saxeis probabiliιer, meo quidem judicio soporest, ut idem legioribus probetur. Hae prima eas toti ,-tionis Heba, vel me ineam e quimne intelligit. D. L. Quin ias. Aduomarina C -- ronis in haesuam . . P. Fabii pareonna, Mi L. Qvintius. Do hoe Cioera
70쪽
borabam, ut, quod arguebam, id actum
esse ostenderem : nunc in eo consumenda est oratio, ut ne adversarii, quod infitiari nullo modo potuerunt, quum maxime cuperent, id quum consessi sunt m liore loco esse videantur. Itaque tum vestrum dissicia
lius judicium, mea facilis defensio fore videbatur. Ego enim omnia in tes' quid est
facilius, quam de eo, qui confitetur, judicare Μihi autem difficile est satis copiose de eo dicere, quod
nec atrocius verbis demonstrari potest, quam re ipsa est; neque apertius oratione mea fieri, quam ipsorum
Quum in hac re, quam commemoravi, mihi, tanda ratio defensionis A minus diligenter
in Bruto, et , ait: α Complures minime dignos elegantis conventus auribus, aptiastinos cognovi turbulentis eoncionibus, rio in genere nuper
L. Quintius fuit. Reapse hic idem Quintius patronus fuit Oppianio lo eribili illa ausa Cluentii. Et eum quidem in ea oratione saepe exagitvt Cicero , capite praesertim o , tibi eum sic graphice describit Facite
enim, ut non solum mores eius et arx antiam, sed etiam vultum atque amictum, atque illam usque ad taIoademissam purpuram recordemini m.
A. . 'in tribunus plebis maxime popularis ac seditiosus a U. 6M. Id. Pigians ad ann. 679, t. III, P. 3os. Hunc eumdem videri quem Cicerodioli familiarem suum ad Att. VII,
9, vana est Corradi suspieio, quam eum aliis aliorum non melioribus con- Deturia nouam Ernestius repetisset in Indie historico. RrI Iircu. In supplenda lacona id erat curandum, ut versus essent sex, quorum quisque quin ei minimum eo taret literis,
nee ultra viginti haberet. Ihi quidem
eaem, quam expressi sententiam ratio contextu exposcere videbatur quod a suine editores meliora dabunt, lu-hentissime amplectar. PRYR. 3. Tes Conjicit Perron in in testi-hus ponebam, quorum ipse consensos quasi conflatus iudicandi moram his imictebat. At consessio adversarii in me rei dimonitatem transtulit. Etenim is Consensus testium quam fixeialem Tullio defensionem faciebat, tum recuperatoribus judicandi dimen tatem creabat, suspicionem enim conspirationi assere poterat recole Dagmenta pro Scauro, et QuintiIi num de testibus, Consensum eo pirantem et paene conflatum
dixit Cicero pro Ligario, a radi-oandi mora injicitur iudicibus, quin
ties alteruter patronua ita ansam
suam defendit, ut indices sibi non liquere pronuntient vide pro in
4. Defensionis. Desiderantur he eae septem Post vocem illam h-e a