Metaphysica vetus & nova, logicae criticae nuper editae tanquam pars altera adjuncta, ... Authore p. Hermanno Osterrieder .. °1

발행: 1761년

분량: 763페이지

출처: archive.org

분류: 철학

701쪽

sest III.

Datur in

Nateria Potentia

tionis, Atque Eductio.

366 Ontolog. Dissertat. m. prorsus formam substantialem sumpta substantia pro ente per se existente, de

potentia subjecti educi volunt, sed acci deηtalem solium, utpote quae sola subjecto ita inhaereat. cLXXIII.) Et consequenter nullam quoque ipsi admittunt formam substantialem materialem, sed tantum spiritualem, quam dicunt non

educi e potentia subjecti, sed solum in subjecto scilicet in corpore recipi,

ita tamen, ut etiam per se extra corpus adhuc subsistere queat. Ast numhoe Neotericorum Systema veritati conforme sit in Phasica generalirecurret locus agendi. CCLXXXV. Corollarium. Triplex in materia admitti debet potentia. I. cimpolitionis, quatenus scilicet habet potea. tiam, seu capacitatem ad constituendum aliquod compositum. 2. Infommationis , & se est in potentia ad Dr-mam , a qua informari, hoc est in suo ese determinato. per diversam, utriunt, conspurationem, constitui dicitur. 3. Edactionis, & hoc modo est inpotentia ad illam formam. quae ex illa

educitur. Cum enim v . ta mox dicta n. prie. non omnis forma edueatur

ex via Ieria, hinc alia statui dubet po-

702쪽

m eausa Malariali , ουμmall. te ηtia in materia: ratione cujus a sonina perficiatur, & alia, ratione cujus foeιma ex Illa educaturi prior esseηtialis vo: Datur a deotericis. De qua alibi.

PROPO ITIO L

Materia habet rationem cause tam re- u

nisu compositi, quod ex ilia em

citur, quam respectu formae, quae ea illa educitur.

vere influit, quemadmodum postulatratio ea ep cCXLI. nam ex illa. eompostia tanquam ex parte determiaabili, enti, quam sentialiter constituitur compositum, lamma CCLXXX. estque aliud reipsa, tanquam aliquod totum, a sua comparte div m accepta. CCXXV. hoc est.

a materia. quae una solummodo con . . .

positi est para; ergo.

PROBATUR I.. p. Forma quae educitis ex materiai ita ab ista dependet, ut esse, seri , & eo ervari naturaliper non possit. nisi depexdexter ab illaa CCLXXXIV. ergo in materia comtinetur ratio, cur existat forma, qua

703쪽

SestUL .λ' O in .r Priat. ex ipsa educitur et,& consequenter re. spectu hujuscemodi formae materia ha betra onem cavi. CCXLI. . - . Causa CCLXXXVII. Corollaria. I Igitur materia eausa materistis compositi dicitur u , ex is rL1Pς' quo. prfiexistente, taἀquam parte po-posi est determinabili, compositum intrin1ea ipsum essentialiter constituitur; II. Cau- ea, respe- , Vero materiali Ormae est illud subjectum, Bu for- ex quis 'praeexistente ipsa forma educimae Ru- tur. c CCLXXXI: ν & hine IV. respetum ς -- illius formae, quae non educitur exin μ' subjecto ἡ ut est v. g. ima rationatis,c CCLXXXIV. 1 nulla datur causa materialis: sed solum sciens, scilicet ipse

DEUs . ilIam creans . IV. Illa causa ma- terialis, quae infrinsece constituit eomputum, dicenda est intrιnseca; Ea vero, ex qua eduxitur forma, eum non i*grediatur intrinsectim rationem for taeituret vocari debet.

704쪽

De ea a Matritati, sumast. ins

Forma parite 'est causa tum eomno. δ''

ma itidem continet in se rationem, eur materia in certa entis specie con .stituatur, que potentialitas per formam, seu, ut NN. loquuntur, per cox Myrationem internarum particularum, essentialiter determinatur: CCLXXXI. ergo. Quoad 3tium. Denique forma ipsa non existit ante materiam: c ntpote ex qua primum educitur ergo non potest habere rationem lassicientem, cur materia existat, &consequenter non est causa materiae, sit existentis.

705쪽

ἀκ nator- eausa Minalis eo Osiri ust id, ex quo, mgitai ru' tanquam ex parte actuante, di determi Pφαψ nante , essentialiter constituitur; causa emist in autem 'malis materie est illud, perseea, at q rod poten talitas ipsius subjecti cloia respectu terminatur; hine pariter causa forma- materiae lis in ordine aducompositari, quod in φ trinsς- trinseee constituit. appellanda est i triUeea , sed in ordine ad materiam, quam perficit atque determinat, emtriostea dicenda 8st. II. Insuper cum eadem forma , quae ex potentia mate- : riae edueitur . simul ipsius materiae potentialitatem determinet, ideo mutua datur causalitas cin diverso tamen ea u.

sarum reaere inter materiam & soro

706쪽

Materia se forma, simul sumptae M

unitae, non habent rationem causae respectu eompositi. CCXC. DROBATUR. Materia & fodi Μateria Ita ma simul sumptae & unitae tamun α sunt illud ipsum compositum , quod ex illis, intrinsece inexistentibus, com

ponitur; c CCXXVI. Nam juxta com- zn sunt

mune axioma Geometricum: Omnes par- eausae retes stimat sumpta sant ipsam toιtim. sicut spectu V. g. Omnes unitates simul addite in Gyo Arithmetica sunt ipsa formaliter Summa, ex illis producta &c.: atqui de ratione callis est, ut sit aliud reipsa ab eo, cujus est causa: CCXLI. ergo, si materia & sorma sumantur. ut xv te, non habent rationem causa respectu composti. CCXCI. Seholion. Hinc illi seotistae, Inde qu, qui pro ratione suae, mi vocant. temum So. tia entitatis, assignant hanc, quod nem Pφ'pe materia & Drma sint Vera: coum quae elui . distinguantur realiter a suo effec tu

prout curn aliis advertit Cl. P. Fort. a Brix. Me t. p. I. Sest. 4. g. 369. manifeste petanι principiam; nam dum dicunt,

par i

707쪽

partes unitim. sumptas a toto realiter distingui, quia sunt causa eo opti, hoc apsum quod inat cause denuo eX EO probant, quia a toto realiter distingu- tintur, eum tamen, ut bene in pro-hando procedant, prius prohare de-

herent, squod materia & forma . nitim sumptae, sint reuera causae respectu compositi; nam hoc ipsum alii continuo negant. ut supra quoque dictum est. - CCXXVIII. Ob. 2. θ

ARTICULUS IL

rinis in CCXCII. Disis in scholis dicitur id, scholas . Γ efvs gratia aliquid st, vel,

quid siti equi gratia ea a sciens operatur, si Vee iam dicitur id, quod causa sciens per iEJus va- actionem saam cupit obtinere. Et alius xi . divis quidem vocatur inis intrinsecas, seu i operis, alius Uero . extrinsecus & operantis.' Imas est, qui ab ipso opere, 2dus, qui ab operante intenditur. E. g. finis intrinsecus medicinae est sanatio corporis aegroti, extrinsecus Vero potest esse vel auri, vel honoris expido &c. Prior diciturmoque priacipalis, & alter minus pria. ciPa-

708쪽

em Vel: proximus, i seu immediatas, qui nullo alio medianter: intenditur, Veiremotus a seu metiatas, qui non nisi aliis sinibus intervenientibus intenditurae. g. Pharmacopola pro fine. proxima qui pariter principalis vulgo nominatur habet apparatum seu consectioΑNem medicinae, chymicarumque distilis flationum, pro fine autem remoto, mediato aeisecundario, intendit adjuvara Medicum m curandis aegrotisί Rursum alius appellari solet finis Pt, & alius finis eas. Primus est, qui intenditur, ardua in cujusi gratiam finis intenditur. E. Din allato exemplo confectio messicine re spectu Pharmacopolae est sivis qui, i astaegrotus 3 cui illa medicina est appli canda, dicitur Fnis cui. Postremo finis qui potest esse vesaltvruta, quo sci. Iicet obtentui operans actionem i suam sistit, vel intermedius, in quo non stinsit. sed adhuc ulterius eo mediante ad finem ultimum tendit , inu libra

propterea meis definis i quod sit rati

709쪽

libertatem ad agendum potius, quam non

agendum inflectens. Eam Uero rationem, quae libertatem inflectat, semper memti intrinsecam esse contendit: ' cum porro apud homines ut plurimum ea ratiost amor, atque desiderium alicujus ex ternae rei, inde factum csse inquit, ut rem illam externam, cujus amore ali .

quid agamus, finem appellaverint Philosophi scholastici, quae tamen solummodo ipsus sinis objectum esse queat,

qua de causa addit, quod non alius detur finis, nisi operantis, & qui tam ope. rantis ex libertate, alios vero fines, qui vocantur medii , fines vocari posscte negat, cum potius sint media in ordine . ad illum ultimum consequendum i. Haec ille. Nee forsitan inepte: linterim mihi libet in hac parte a communi in scholis loquendi methodo non discedere, tum ut alios ego intelligam. tum ut

Medium. CCXCIR Mediam vocatur id, quod

in se continet rationem, cur finis exi-Inipedi. stentiam consequatur: econtra impedi--ntum, mentum est id, quod in is continetrationem, cur aliquid ad existentiam - non perveniat. Sic v. g. sedula capius intensio est mediam ad. aςquirendam sciem

710쪽

A ια mentiam; ignavia autem impedime tum. Porro quod sine mediis nullus finis possit impetrari, ex ipso rationis situ lateatis principio clare patet; iXlu,

Modia enim sunt revera ratio staiciens, cur finis ad existentiam perveniat. uurnox dictum est: & consequenter: etiam verissimum manet, quod, quicunque velit sillem , velle etiam tabeat media sne quibus nullus finis otitinetur; - , eus loeum habet illud decantatum Apiger vult, & non vult. eam que propterea Λlaetae Theologi mistertatem potius, quam voluetatem nominant

PROPOSITIO L

Finis labet veram rationem cause, saltem objectiva. CCXCV. I ROBATuR. Ea est vera eam Finis e. ' A sa, saltem objectiva, quae vera ea objective percepta, id est, tanquam obis sa ubje uia jeGum menti exhibitum. causam eff-ὶ cientem ad agendum movet: atqui funis id praesthi: ergo. p. im Nunquam agit operanas, nili finem aliquem sibi propositum habeat, saltem s sit agena rationale, seu . uti vocant, dianoeticum, N. g. Deus, ingeικs-homo p per b

. enim

SEARCH

MENU NAVIGATION