장음표시 사용
121쪽
rucis acceptam, atq: utriusi morbi curationem in uno e Ite eo, Pulauit,licet alter ex humore tenui & bilioso fiat,alter ex crasso aemelancholico, atqideo ut genere distinnuuntur, ita diuersum genus curationis exposcunt. Pustulae siquidem biliosae uel sola totius corporis purgatione, uel etiam emplastris super locum affectum
impositis,non nunci autem manu curantur. V errucae uero, it docet Galenus lib. xiiii. Artis Curativae, cap. xvii. cum aliis instria mentis, tum etiam pinna ita adaptata, ut totam Verrucam sua caeuitate comprehendat, atq: adeo firmiter haerea quod ea desubter aeta Verruca radicitus euellatur. Quem etiam modum docet Atii cenna Fen vij. Canon. ii l. cap. Gq. &hunc locum uere potuit ad Calenum authorem referre. Sed ubi oportuit Galenum citare te
stem, ibi eius testimoniis praetermisit: ubi uero reticere, quoniam no de Verrucis, sed Formica potius corrosiua curanda agebatur, Perperam allegauit. At solent omnia Avicennae sere placita esse talia in quibus sides desederatur.Quod uero scarificatio Prunae seu Carbunculo sit adhibenda, docet Galenus lib. Hid. Therap. Me thodi, cap. X. dicens: Quin euascarificare eiusmodi tumores post sanguinis missionem,alienum non sit.Sunto autem incisiones mediocribus altiores,propter infestantis humoris crassitiem. Quibus uerbis Galenus Avicennae sententiam penitus damnat: no enim solum scarificationem adhibendam esse docet, uerum etiam non ex bile,sed crassis magis humoribus prouenire Carbunculum in nuit. Ex istis satis constat, Prunam seu Ignem Persicii, Carbunculumq; esse idem morbi genus, non obstante,in Avicenna in eius morbi curatione nonnihil a Galeno distentiat, latet enim is homo Plerunc u morborum curationes confundere, id quod sequenti errore dilucidum set.
HAllucinatur Avicena Erysyp clam, Formicam
miliarem agnemo Persicum, morbos natura
distantes, eorun Gem P curationes confunden S.
Primum omniti Avicennam coindere Erysypelam cum Formica miliari,certum fit ex Fen iit. Canon. iiq. Tracta. PrimO,cap. iiij. ubi inter caetcras Erysypelae notas hanc etia ponit, quod com .hurit,& sua uirtute uescat. Quae sane magis propria in alteri mor.
boide quo agit in sequenu capite, quem ipse P ormicam miliaremi
122쪽
rem, ea potissimum ratione nominant, quod serpit,at in cute uescas siue pustulas milio similes excitat. Galenus em lib.ii. ad Glauconem,capite primo,ita de ea tradit: Altera uero miliaris,quonia , , in hoc affectu pustulae paruae ac multae per summam cutem similes , , miliis excitantur. Fit autem Herpes huiuscemodi ex bile quidem , , ipsa sed minus calida 8c acri. Ita re Paulus Aegineta de eadem seri , ,hit: Si uero tenuis bilis, minorem acrimonia fuerit, & calore exi- , , quas pustulas milii seminibus similes in superficie cutis eXcitarit, , , miliaris Herpes a similitudine nominatur. Ita 5c Fen in . quarti Ca , , nomis, tracta. i. cap.i. Erysypelaenotas cti Anthracis seu Ignis Per sci cofundit: nam astruit Erysypelam e sanguine grosso et adusto Procreari,euenircon eo crustam Sc combustionem: quas singuγ 'las notas Galenus libro secundo ad Glauconem Anthraci accommodat. Noinutem solum praedictorum morborum notas, sed etiam curationes confundit Avicenna. Nam remedia, quae ipse adhibet ad Ery*pela super cutem existentem, sunt quae a Paulo ad Formicam Miliarem,seu ut ut ipse uocat ad Herpetem pustulosum accommodantur. Pauli uerba haec sunt: Ad Herpetem pustu , , losum scoria plumbi ex uino austero contrita, mox illinita, cara ' , plasma ex soliis Betoe in uino decoctis superimpone. Haec reme
dia Avicenna ad Pauli imitationem scribes, Ery*pelae adscribit, 'ita inquiens: Et si fuerit Erysypela super cutem, curetur ex scoria , , plumbi cum uino Pontico bullito,cum soliis Siciae bulli cum uino. Sed Scuerba sequentia apertissime monstrant, quod curatio Erysypelae apud Auicennam Formicae miliari potius conueniat. Statim enim subiungit: Et curetur cum eo, in quo est resolutio dc , exiccatio sortis cum infrigidatioe. Nemo enim esit qui nesciat, nisi ', qui tritum illud in medicina principium ignorat, Contraria con ' 'trariis curari, Erysypelae morbo calido Sc sicco sortiter exiccantia non competere, sed magis Formicae Corrosiuae, seu Herpeti ex denti. Quod confirmat Galenus, qui libro secundo Artis Cura Dae ad Glauconem cap. iij. in hanc sententiam scribit: Herpes au otem,quantum ad totius corporis euacuatione attinet, ut Erysype , , lata curare oportet. Quantum uero ad ipsus particulae patientis , , locum, non omnino similis cura adhibetur. Nam qui exedentes , ,
sunt, refrigerari quidem de*derant, similiter aliis Herpetibus 8c , , Erysypelatis: notamen ea serui medicamera, quae praeter id quod , , refrigerant, eum humectare natura apta sunt, sed sola admittunt , ,
123쪽
reseigerantia, quae eua maxime possunt exiccare. Ex quibus uti Galeni uerbis tria colligimus. Primum est, quod idem sit Herpe eXedes,de quo agit Galenus, dc Formica corrosiua,de qua tractat Avicenna, id quod etiam maxime liquet ex iis quae Avicenna de
Formics corrosiuae curatione scribit, nam eadem sunt his, quae de Herpetis exedentis cura praecepit Galenus, uerba eius haec sunt: Via autem secundum quam curatur Formica est, ut quae ex ipsa est corrosilia, alienetur ab humectatione, quam iam administrasti in Erysipela: humectatio enim no est conueniens in hulceribus. Secuncium,quod ex uerbis Galeni colli itur,est,quod sortiter exiccantia non conueniant Erysypelae,sed Eormicae corrosuae. Tertium est quod omnis humectatio sit prohibenda in Formica cor rosiua,,seu Herpete eXedente,hinc est quod mox subiungat: Noigitur uel Lactucam,uel Poligonium, neq; ex stagnis Lentem,aut palustrem Lotum, uel Anthylion, vel Psylion, ue ortulaca, uel Serim,uel Semperuiuam, uel tale aliquid, quod refrigerare possit atq; humectare, apponendum, quae Erysypetatibus erant opportuna. Ex iis itaq; crassus admodum Avicennae error manifestatur, qui has ipsas herbas, uel magnam earum partem in principio cia rationis corrosiuae Formicae probat, inquiens: Et administra in principiis eius post sicut Lactuca Sc Nentiphar, & Semperuiuam re Volubilem,& Portulacam. Adeoci: Avicenna sbiipsi pugnat, nam paulo ante dixerat, in ea quae debetur Erysypelae humecta
tio sit fugienda in curan 'a Formica corrostia, mota tamen lactu cam, Semeeruiuam & Portulacam iubet adhiberi, quae Galenus lib. Miq. Therap. Meth. cap. iq. ad Erysypelae quidem curatione comendat, in secundo uero ad Glauconem in Herpete exedente, propter eorum humiditatem censet euitanda. Ital iam satis con fiat, Avicenam Erysypelam pro Formica, et e regione Formicam
pro EI'pela, no sine magna confusione, accepisse: siquide quae erant Erysypelae remedia retrigeratia & humectantia ea Formicae
corrosiuae adaptauit: quae uero Formicae competebat, exiccantia
scilicet, haec retulit ad Erysypetam, tantus est Avicenna medicinae magister. Nec minori, sed aliquanto maiori in Pruna & Igne Persico usus est confusione Avicenna: nam quid sit lanis Persicus, apud eundem no satis constat. Aliquando enim ipsum ex sanguine crasso & Melancholico docet generari, ut facit Fen in . non. iiii. tracta. i. cap.i. iis uerbis: At uero a sanguine grosso malo sunt species exiturarum malarum. Nam si eius malui uehemens fuerit
124쪽
εί ipsus adustio proueniet Erysypria,& eueniet cohumo 8c cru/ , ,sta,&deterior est, Ignis Persicus. Aliquando uero ex hile flava, ut , ,
errore praecedenti indicauimus,constare affirmat. Insuper Ignem Persicum nunc idem genus facit,ut uere est cum Pruna, sicut Fenin Canon. ii'. tracta. i. cap. ix. ubi ita scribit: Haec duo nomina ab , ssoluta sunt super omnem pustulam corrostiam uescantem, adu sirentem, iaciente accidere Uscaram, qualem facit accidere combu , simo& cauterium. Nunc uero diuersum a Pruna, ut cum eodem loco ait: Ignis Persicus est magis Cholericus, Pruna uero magis dis melancholica. Quandocvetiam trahit ipsum ad Formicam corro σω suam, sicut cum eodem loco scribit: Et quandom absoluitur no/ , smen Ignis Persici de illis, super quo est illic pustula de genere For/ r ,
micae comestiuae, adurans, uesicans, in qua est aliquid ambulans. , , Interdum ad Formicam miliarem transfert, ut cum capite praedi
icto inquit: Et quandol sunt cum Formicae speciebus Sc Miliaris , , malae,febres uehemetis caliditatis, pernitiosae. Quasi apud ipsum , , Avicen na Ignis Persicus dc Formica miliaris no differrent. Neq; multii reserat, utrum Ignis Persici vel Formicae miliaris fgnama nisestet, idem quo*Avicenna Fen id. Canon. iiij. tracta. primo, capite primo de apostematibus & pustulis, Ignem Persicum non Formicae miliari,sed potius Erysypelae in naturae uicinitate consociat,dum ita scribit: fit uero ex sanguine grosso&malo sunt spe , , cies exituraru malarum, nam si eius malitia uehemens sat, & ipsi- ,,us adustio proueniet Erysypela, Sceveniet c6bustio&crusta, Sc , , deterior ea est, Ignis Persicus. His uerbis Avicenna Ignem Persicu , , facit n5 modo in materia, sed etiam in sorma cum Erysypela conamunicare: neq; hoc in loco nominati ab eo Erysypela & Ignis Perscus morbi aliter differunt, nisi quod alter altero deterior est. Iam
' cum manifestum sit Ignem Persicum seu Prunam Avicennae non satis suis. cognitu nihil mirum, si statim in initio curationis erret, uenae se stionem ob id conserre docens, ut sanguis evacuetur biliosus. Qui error cum praecedenti errato satis supero sit impuanatus ideo hic plura non addemus. Plura tamen si qui cupiunt, Leoni cenum, nunqua satis laudatae eruditionis hominem legant. Ani mo expendant iam studiosi ueritatis, quantae in Avicennae Canonibus subsint tenebrae, quantae denio errandi occasiones, quado
uiae duae sint paginae, in quibus hic homo no mox sibi pugnantia scribat, quoa utinam aliquando animaduertant qui eundem satis temere Medicinae principem statuunt.
125쪽
ERrat Avicenna plane infantiliter in curatione Alth ohoin, id est, Bubonis pestiferi, recliedia
Satis notum est ex iis,quae in errorem quadragesimum sextum annotauimus, Althohoin apud Auicennam esse Carbunculum seu Anthracem, Sc eum maxime qui pestilentiae tempore in inguinibus,quae Graeci Subones appellant,oritur.Id quod etiam ingi cant uerba Avicennae,quae scribit Fen i l. no.iiij. tracta. primmas cap. 6q. inquiens: Antiquissimi medicorum nominaueruleiams s nomine, quod translatum est in Arabico Althohoin, omne apo , , stema existens in membris glandulosae carnis. Praeterea Altholio
in Avicenae es. Bubonem pestiferu, facile deprehendet, quisquis eiusdem de Althohoin uerDa cu iis, quae Paulus Aegineta de Bu hone scripsi, contulerit: sunt enim eadem quasi remedia, quibus Avicenna Althohoin, dc Paulus Bubonem curat. Βουβωνί. uero
omnium generum praeter naturam tumores in quacun corpo
ris parte saetos, Graeci quondam uocabant. Paulatim deinde alcerra aliqua genera contracta fuit uox, priuatimo dicti Bubones, qui aut ou ensa propinqua parte, authulcetibus aliis, aut dolori laus sine periculo plerun adnasci consueueriat. Aut qui perpessilentia in febribus praesenti periculo ingruere solet in inguinibus,
. alis, collocp. Hinc Paulus iuxta duplicem etiam Bubonem, alteruqui sta caussa extrinseca, at 3 adeo ex sanguine no necessario ma ligno: alterum qui sit, ut diximus, eκ materia uenenata, tempore
Praecipue pestilentiae, suam quoq; curationem distinxit. In primo ruidem Bubone inchoante, Paulus utitur refrigerantibus ato adringentibus medicamentis, ueluti spongia ex Pusca, & lana ex: Dino is oleo acerbo, uel ROsa O, uel melino, uel Lentiscino, uel myrtino: nullum enim ex his in tali Bubone periculum imminet. utquiuis artis medicae peritus intelligit. In secundo uero rem e rantibus atm adstringentibus, reprimentibuis remediis neqIaci utitur.Secutus in hoc Galenum, qui libro xiiij. Therap. methoes cap.κ. de Carbunculi pestilentiae tempore exorti curatione in huc , , modum scribit: Imponi autem sibi laborans particula quod ad in ,, Hammationem spectat refrigerantia desederat. Caeterum propterra humoris crassitudinem, alteriam malitiam nec fluxione auertere Poteris
126쪽
poteris: et si quando id feceris aliud quippiam quod in alio sit corpore offendes. Galenum quoq; imitantur omes nostrae aetatis medici, qui Bubonibus isiis nullo pacto refrigerantia, reprimen itaq; medicamenta, sed calida potius& digerentia, discutientiaue ad hibent, probe intelligentes reprimentia medicamina ad interiora
impetum uenenatoria humorum uertere. Hoc uero non animad
uertens Avicenna, nulla adhibita distin mone, remedia ex repi
mentibus adhibet in principio ad Althohoin, id est, Bubonem pefiiserum,quibus nihil potest in hoemalo esse periculosius. Avicennae haec sunt uerba: Althohoin uero ipsum, dc quod currit cursu
eius de eis quae nominata sunt, curetur in principio cum eis, quae constringunt& infrigidant, cum spongia infusa in aqua & aceto, aut in oleo Rotarit,aut oleo de pomis, dc arbore Hasticis,aut oleo de myrto, ista fiunt in principio. Quibus uerbis manifestum sit, Avicennam haec remedia accommodare Ruboni pestifero, quae Paulus ei qui a caussa primi uua, seu extrinseca oritur adhibuir, ita ut iam satis constet, Avicennam sua sere omnia utcul sine iuditio ac delectu corras ste,quando remedia quae huic debentur morbo, alteri apposuit, adeo ut praeter confusum quoddam chaos in au more hoc nihil ostendere possis. mirum igitur est,cur Canonem, quem Fen prima, Canone primo,capite primo ponit, n6 animaduerterit, quo innuit in omnibus apostematibus calidis adhibenda
esse in principio, quae repellant & instigidet, demptis iis quae sunt
de materiis,quas principalia membra expellunt. Quis est uero qui nesciat cerebri enauctoria esse Adenes quae sunt collo; cordis,quaesith alis: hepatis autem, quae sunt in inguinibus Proinde nunquli licet medico, his reprimentia adaptare medicamenta, maxime in pestiseris Bubonibus, qu'ndo alias ad nobiliora membra, quaecpin alto corpore sita sunt, humores detruderentur, quod non sinem agno aegri pernitie fieret. Non desunt tamen, qui in Avicennae secusationem dicant, quod uidelicet uoluerit non super ipsum Alth ohoin, sed potius partes ipsi uicinas,me corruptio peram hialet, reprimentia imponi medicamina. Quibus res,ondeo, in hoc genere morbi praestare semper n5 solum ad locum affectum, sed etiam proxima tabem pestiferam quan tu seri potest euocare.
Si enim a locis circunstantibus repercutiatur,quantum ab trin
secis partibus, ignobilioribusq; mali depelletur, tantum ad intruseseca,& plerunq; letalia detrudetur.Illud deniq: in pestilentia obseruatum ob quanto plures us exterioris Partes assiciuntur,tota ui
127쪽
noxia laras prodeunte,tanto minus subesse periculi,sicut tibi una solum locum occupauerit Carbunculus, aegri salus pene desperata est. Non est ergo,quod Avicennaab errore excusari queat.
ABerrant nostrae aetatis medici, immodicis imo
dicamentis purgantibus sebricitata tes, tertiana maxime correptos sebre, excarnificantra, cum alterantibus uti remediis, iuxta Galeni placita, magis, consultum sit.
Nemo est qui ignorat, u omnes se e nostri seculi Medici id
maxime conentur,ut in Febribus intermittentibus, tertiana etiam exquisita, non semel, sed iterum atq; iterum Purgantes medicinas propinent deuorandas. Id quod ipse quoq: olim,no sine maxima corpusculi iactura,eXpertus sum. Quαm uero erroneum sit, pri mum ueterum testimoniis, deinde etiam ratione una aut altera demonstrabimus. In primis ita inter Latinos occurrit Cornelius Celsus,qui libro secundo, capite undecimo ita scribit: Ergo nun. quam in aduersa ualetudine medicamentum eius rei caussa recte γα datur,nisi ubi is morbus sine Febre est. At ubi Febres sunt,satius V est eius rei caussa cibos potione': assumere, qui simul&alant, Sca ν uentrem molliat. Oribasius quot in medicinae Compendio ait a s Crudi autem existentes humores, antequam incipiant generare aegritudines, caute sunt evacuandi, iam autem Febrientes nullos i modo. Galenus etia libro primo Arus Curauuae ad Glauconem. p. ix. de tertianae exquisitae curatione in hunc modum scribit: s s Marinae autem aquae, salsae, nitrosae, at sulphureae plus quidem, , bilis educunt, sed multo minus u Potabiles prosunt. Praestat uero, , neqi ipsas utiles dicere, quandoquidem plus qualitate nocent ci, , euacuationibus iuuent. Equidem noui quenda corrupto iuditio, , siste balneis uti persuasum, deinde e tenuato corporis habitu, ad , , tantam uenisse Perniuem, ut tabe consumptus interiret, reliquaue, , ro uictus ratio ad bilem etiam eXcernendam eXhibeatur. Semper , , autem oportet contrarias 'ualitates illis quae praeter naturam in , , ualuerunt opponere,cum hoc multo plus iuuet,u quomodolibet, , euacuare, sed necy hoc ipse nouerat, neoe ab alio docente didico, , rat. Quibus sane uerbis Galenus manifestissime docet in tertiana
128쪽
Febre id magis conari debere medicum, utcotrariis qualitatibus Febrem oppugnet,si ut quomodolibet evacuet,quando euacua tiones istae subinde plus qualitate noceat, si esurgando prosint. Proinde, si aquae salsae&nitrosae tantum licii de quo scribit Gale nus obsuerunt, utad tabem peruenerit, cur no luciem desector asmedicamentis, iis Q immodicis, fieri posset ' quae certe praedictistrariter multum bilis educunt, attamen qualitate sua n6 minus obunt. Et fuerunt non pauci, quos Medici hoc pacto ad tabem de duxerunt. Hinc ut in eXhibendis purgatoriis medicamentis, in acutis morbis, cautos redderet medicos Hippocrates, ita prima Aphorismorum Mitii. praecepit, ζ' ἰMν οἱερο ταHMν ολ iγάκις γοην προσtρουν νυο id est,In acutis passionibus raro,et in principiis medicinis purgantibus uti,&hoc cum praemeditatione faciendum. Ne ta rvmei emere id fecisse Hippocratem constat, quando ut Galenus in eius Aphorismi explicatione scribit, ne periculum minimum in morbo acuto, uti Pursante medicamento, cum omnia id generis sint potentia calida: Eebris uero quatenus Febris est, & sui ra tione nedum calefacientibus at exiccantibus,sed potiti contra riis,hoc est,humectantibus et refrigerantibus egeat. Quare ut paulo post ait Galenus, si exhibetur medicamentu purgans, oportet cons yderare, an maioreta nOXiorum humorum euacuatione fiat utilitas, si consequatur detrimentu. Erit autem utilitas,s abs molestia omis humor noxius Sc infestans evacuetur: ut uero hoc sat. primo oportet consederare, nunquid aeger idonee se ad huiusmodi purgationem habeat. Sed quia calidi 5c sicci ut plurimum tertiana Febre corripiuntur. Ob id etiam reliquis minus,ut tali maxime apti ad purgantia medicamenta idonei erunt. Praeterea si Galeno credimus lib. X. Therap. Metho. cap.v. inedia calidis Sc siccis corporibus maxime noria est. His uero qui sit calida et sicca aestate Febre laborant, quae scilicet eX ustione,aut labore immodico, aut uistiliis, aut comprehensis iam animi moribus sicontracta, non tanctim noxia est, sed si quicqua aliud plane pernitiosa, quippe uel in
Febres ardentes ex ea incidunt, a quibus nisi prius mors occupet, in Hecticas migrant,atq; ab his in Marasmum, uel protinus ardentibus praeterius in Heim β. Quodsi ita molidas oc siccas naturas tantum malum eae inedia corripit , cur idem non Sc ab immodicis dei illariis medicameus quae lubinde inedia multo magis corpus
129쪽
exhaurIunt, coiingeret Porro eum curatio tertianae Sc omnium quoin Febrium putrescentium in hoc sita sit, ut humores noxii Febres facientes evacuentur, Bc calor qui praeter natura inualuit, in Pu'netur, calor autem in tertiana multo humoribus noxiis ma/ior sit,ideo in eiusdem medicatione, ut antea ex Galeni quOQdo creto diximus, Medicus magis ad cotrariam qualitate expugnandam animum uertar, si ut quomodolibet evacuet. Quod no ideo dixerim, quasi in uniuersum sebrientes purgatoriis medicamenus non esse tentandos putem,quando euacuatio Per eadem commode faeia,iuxta Galeni etiam lententiam,a ratione no sit aliena. Hoc Linum aut moneo, ne iterum ato iteru adhibeatur, ait hoc padio
oegrum ad tabem usui perducat. Et id uoluitquoq; Averrois libro q. colliget, cap.M. in hunc modum scribens: Haec Febris si suo a. vit pura tertiana erit secura dc absin periculo. Et scimus certissime,sa quod natura habebit domini si super hunc humorem, & propterox hoc non debemus eum mouere cum medicinis attractivi sicut esta a Scammonia,eo quod reetificando eam quantum plus positimus, s a semper membris principalibus habet inducere nocumentum, re propter hoc uirtutem debilitat, εc auget etiam caliditate febrilem, , dc siccitatem suam. Et si aliud non induceret nocumentum, nisi cos x namen surgendi Sc decumbendi, modicum n5 inueniretur, quias et complexio inde supercalest et debilitatur. Sed apparente signo dis et gestionis, non est malum,dare aliquam medicinam attractivam inso nunc modum, ut des ea quae habent lenire materia dc humediare Proinde diligenter admodum medicae professionis candidati,isita animo perpendant, nec plus aequo ad purgatoria medicamenta febrientibus propinanda sintpropensi,sed alterantibus etiam re mediis aliquem esse in iis curandis locum sinant.
I uianta uero nostri seculi Medici, qui febrientibus balneo interdicunt, cum tamen ueterum testimoniis ad Febrium curatione balneo commo
de adhibito nihil sit utilius.
Mirari prosecto satis non positim, quo pacto magna Medico rum nostri temporis pars in eam deuenerit insaniam, ut febricitante. Oa Si tertianaedam exquisita correptos Febre, a balneo peni
130쪽
tus arceant, cum tamen id nullius authoritate, nee ratione aliqua ualente ratum sit. Razam fortassis obtrudent,qui tracta X. cap iij.
de Cura tertianae Febris in hunc modii scribit: Cum Febris aegrudimiserit, adhuc eodem regimine quo prius,post Febrem per tres dies erit regedus. Quibus tralaetis, pumna caro aut hedina danda est. Interitia tamen a balneo Sc sole dc uino abstinendus est. In quihus uerbis Razes insinuat, in tertianis Febribus etiam post depu gnatam iam Febrem non esse balneandum, at cistolide, satis indiscant ea quae docet Galenus libro primo Artis Curatiuae ad Glauconem cap. iX. de Curatione Tertianae exquisitae ita scribens: Balnea uero calida ex aqua potabili prosunt, tum quia aliquid bilis educunt, tum etiam quia sua qualitate plurimum iuuant, nam liu iuscemodi balnea humectant,& potentia refrigerat.Et paulo post At qui balneis admodum delectantur,si etiam bis in die lauari permiseris, non aberrabis, sed illud semper habeto in memoria, ut in tempore id faciant: si uero etiam coctionis signa otandantur, tuc
etiam si saepius laueris, nihil deliqueris. Quibus uuis uerbis Gale
rius edocet, balneum in Tertiana exquisita non solum post concoctionem,sed etiam statim circa initia esse utile, id quod iis uerbis indicat,Si uero coctionis signa ostin dantur, tunc etiam ii saepius laueris, nihil deliqueris. Quasi dicat, ante concoctionem semel aut his, si delectentur, in die tuto lauari possunt, concoctionis autem notis apparentibus, si saepius etiam lauentur, nihil oberit. Quod clarius Osundit capite sequenti de Tertianae notae curatione, ean dem ad exquisitae curationem comparans, dum inquit: In tertia nisuero non exquistis net statim circa initia hylneare expedit, quemadmodu in exquisitis intellige, sed cum primu coctionis si ena apparuerint Conuenit aut ideo Eebribus,tertianae prscipue, alneir, eo P ut Galenus ait, potentiam humectat atq; refrigerat,
ψ δρῶ δεε δ ατα, Hippocrate scribere, παm πιο msετανοια Aph. ful Gp Sin, id est, Victus autem humidus febricitantibus omibus xl
confert. Quod uero balneum aquae dulcis, de quo uniuerso hoc errore nobis mentio est, non solum humectet, uerum etiam rem
gret, praeter Galenum etiam ostendit Hippocrates libro secu ndo eratione uictus sic scribes: Dulcis aqua madefacit & refrigerat. Et praeter iam dicta Galenus lib.X. Therap. Metho. cap.vij. Soliuaquae dulcis etia recenset inter remedia, quae extrinsecus admota, corpus refrigerant Sc humectant, ait enim: Extrinsecus corpori
accedunt tum aer ipse qui nos ambis, tum Pharmaca, faecul hui, ,