장음표시 사용
141쪽
hellum gererent, Hercules ex Erythia rediens , pro Iuris Parte in eos depugnauit. Quamobrem Dyrcliachii Hercu
lem ueluti telluris eorum ex parte incolam fuisse autumant. Dyrrhachum non utim inficientes , uerum ad Herculem Ioni' Dyr tanquam ad deum per prius inclinantes. Ferunt quot ea inrti olim pugna Ionium Dyrrhachi filium ab Hercule per errorem 'interfectum fuisse, Herculem corpus tumulantem in mare proiecisse, utcognomenilli imponeret. Procedente deinde rempore Phryges quosdam e Piarygia redeuntes regione
&urbem occupasse: Deinde Taulantios post illos lilyrium 'genus postTaulantios aliam Illyriorum gentem Libum saccestille, qui finitima quaece citis nauibus inuaderent, ecob id celeritate nonnullas a Romanis naues Liburnicas dici, cst quibus primu ad pugna ueheretur.Qui , Liburnis, 'ec a Dyrrhacho expulsi fuerant orcyreos mari potetes in cos induxere, Liburnos o expulere. Eo modo Corcyrei semiis immiscetes urbe coluere. Qua ex caussa Gfaecoru huiunmodi uidetur esse portus, Corcvrei appellatione, ut infau 3 Eosdanu stan permutantes urbem,ouae uesuper imminet, Epidanis colonia numMocauere.Sic Thucycides illam nominat,uicit sub. Macedo s inde consuetum nome,nam Dyrrhachium appellatur Qui nomin. Fitur exum costilibus una accesterant, ad DUrrachium claD Dyrrho se delati sunt.Pompeius residua copiarum tuarum Brunda otium. sin in unum congregas,naues opperiebatur,cum quibus au consules eas ageret, oculCaesarem sibi insurgentem anice nibus repelleret,urbem fossa munierat. Exercitu itam nauia hus quam propere ad eum allato, circa uesperam classem. soluit, sertioribus ad tutelam urbis derelictis, qui demum nocte increbescente,prospcro delati uento,ad illum peruo
nerunt.Sic Pompeius uniuerso exercitu in unum compara.
Caesaris to, derelicta Italia in Epirum transfietauit. Caesar animo da consilium bius quid prius ageret, quoue in loco bellum ordiretur, seM N ' mnem armoly apparatum quocuna ex loco ad Pompeium. γ deserti
142쪽
BELLIS LIBER SECUNDUS . . II deserri inretens , ueritiis insuper inpeti exercitum in Iberuria morantem copiis resertum maximis,ac pro tempore in
.stru qum,ne ipsi Pompeium persequenti a tergo insurgeret primum i 'lbςriam transire statuit, omnes Q copias suas in partes quilam distribuit. Nam quosdam ex itiis Brundusia, alios Idronte, no 'nullos Taranti ad Italiae custod iam iussi tpermanere: parte Quinto Valerio misit,ut Sardiniam fruis mento abundantem occuearet. Asinius etiam Pollio in Sita ciliam delatus, ad quam Cato antea praemissus fuerat , cum ' ab eo peteret, utrum Senatus, an populi mandato alienam prouinciam esset invasurus. se ab eo,inii Italiam in potesta te haberet demissum esse ait. Ad quae Cato hoc solum inquiens,ut subditis parceret cum eo nolle contendere, in Corcyram ad Pompeium enauigauit.Caesar Romam delatus,po Lilum ueteru calamitatum recordatione turbatum, quas. ub Sylla,&triario olim pertulisset, trepidantem. magna me,pollicitationibus. lenivit, hostibus humanitatem praeferens, ac clementiam. Lucium enim Domitium a se captu qu in Hiis cum pccuniis,ac necessariis sitis libertati redditum Hiise ait beria pro
. . Quibus dictis publici aerarii claustra perfregit, obstantilio aditu Metello ex Tribunis plebis mortem est commina tus. Thesauros a nemine contactos uis in illam diem mili sibus rapere concessit.Hos olim eXecratione proposita pu
hlicc conditos fuisse memorant, ut nisi Celtico iusiurgente hello,a nullo promerentur. Verum Caesar Celtas a se deuia .eios asserens, urbem ab execratione liberam reddidis . ait. . Lepidum Aemilium urbipraesecit. Tribunum autem Marcum Antonium Italiae, exercitibusi circum eam existen tibus praesidere uoluit. Curionem Catonis Ioco Siciliae im perare. Quintum Sardiniae. ad illyrios Caium misit Anto Dium. Licinio Crasso Galliam,quae intra alpes sua est rege. dam tradidit. Clailem quom duplice summa celeruate fieri .madauic circaIOsuum,ac Thyrrheniam. Classis praesectos
143쪽
tis APPIANI DE CIVILIBUS RO. iampridem ad id constitutos delegauit Dolabellam,&M 'flentium. Eo modo Italiam inacceisibilem Pompeio Gesar arbitratus, in Iberiam descendit. o in loco Petreio,&ADfranio Pompeii praetoribus occurrens in serior illis , princi piovistis est extitis λ.Propius deinde ad inuicem pugna
tibus circa Ilerdam urbem,Caesarinterpraerimia quae -- strametatus,milites pabulatum per Sicoris numinis pom tes em ttit. Disiectis inopine a fluuio pontibus, magna suo rum partem altera ex parte derelictam Petreii milites interra Caelari fecere. Caesar cum reliquis copiis summa calamitate affli ' ob Iocorum dissicultatem,tamem .&hyemem,insur
entibus etiam hostibus nihil ab obsesso disserre uidebatur.
o caestate ingruente Affranius, ac Petreius ad interiora Iberiae loca secellere, alium paraturi exercitum. Quos C sar continuo infecit tus, Ila praepeditos ultra ius trasire prohibuit, eorum quom partem ad exercitus sui detentionem Prodeuntem circundedit.Hi autem capita cineis subi jcientes,quod deditionis signum haberi selet,seipsos tradere rumiscabat.Caeterum Caesar nem suscepit eos, nec ullo moritis genere affecit,uerum ad Amanium redire cocessit, o rurariam blanditiarum genere ad hostes usus.Qua ex caussa milites in unum se immucentes loquebantur, di iam sermo nes inter eos de conuentione agitabantur. Tandem Astra nio,caeteris ducibus Hispania excedere uisum est, eam Pompriata Caesari deret inquere,& nullo accepto incommodo ad Pomnorum 'eium redire. His Petreius aduersabatur,&per exercitum hincinde discurrens,quostsio Caesaris militibus immixtos reperisset ferro sequebatur.Insurgetibus in eu exercitus primoribus,unum ex ipsis ense coniecit. Ob id milites illius insolentiam animaduertentes,Caesaris clementiam, ac benia gestate menteuersabant. Aquatione tande a Caesare inter cep ta, Petreius in arcto costitutus cu AManio ad colloquia
Caesare peruenit,exercitibus utra rex pane ctatibus. conuenere
144쪽
numere igitur cum illo , Hispania excedere. eam si possidendam tradere, si ultra Uarum fluuium tutos praemi si et, indem ad Pompeium liberos abire sineret. Cum liliatur ad fluuium accessa flet,Coar omnes Romanos,& Italos
quicunq; aderant in contionem conuocauit, orationem. huiusmodi ad eos habuit. Ego uos inimici: hoc enim uerbo usus clariore animi mei sententiam aperire posse reor: ne vad exercitum meum comprehendendum missos, qui sevi sos mihi tradidere necaui, neoe alium e uobis, cu exercitum capiens aquationem Petreio supra Sicorim amnem interci Sicoris fluperem, ec tamen ille ex meis derelictos occidisset. Si igitur V με ob haec aliqua apud uos meritoruinest charitas, precor, Ut
Pompeii militibus haec ipsa reseratis Haec effatus illaesos o mnes abire iussit. Quintum Cassium praetorem Iberiae praefecit. haec igitur circa Caesarem agitabant. Attilius interea Varus in Libya pro Pompeio duetabat exercitum. &Iuba Maiarusiorum,α Numidarum rex Uaro obsequebatur. Curio b Caesare ex Sicilia missiis, duabus cu legionibus in eos motait, nauibus longis duodecim. onerariis uero plurimis stipatusas cum Uticam applicuisset,breui quadam equestri pugna, nonnullos ex Numidis equites in iugam uertit, re
exercitu adhuc in armis consistente,imperatorem tamen se - . .
nominari uoluit.Est ein haec appellatio pr oribus non me, . diocris apud milites auctoritatis, quasi ipsis testificantibus minari eundem imperatorio nomine haud indignum fore. Hunc uoluto, quippe honorem praetores iampridem in maximis belli peribus sibi uendicauerant. nunc autem sub quibus decem milia in bello concidissent, hac appellatione dignos haberi audio. Adnauigante ex Sicilia Curione, qui in Libya conrisederant, eum ob gloriae opinionem ad Scipionis caltra utaturum, ac quippia magnum facturum existiman tes, aquas ueneno insecerant, neque spe suaseustrati sunt. Nam cum Curio eo in loco coasedisset, exercitus statim aegrotare coe P .Pit,
145쪽
pit.Biberitibus quid em ueluti a nebula obducebatur uisus, capita inuadente somno,post uomitusciborum uarius,de inde spasmus uniuersum corpus perurgebat. Horum cautia Curio cum suis ad Vticam castra posuit,exercitum admodudebilem δε infirmum circa paludem magnam, & profvn
dam agens. Quum autem Caesarem in Iberia uictorem eua sisse nunciatum esset, animo sublatus,loco admodum angasto iuxta mare castra locat. Pugna igitur acriter incepta ,Unicus ex Curionis militibus cecidisse dicitur. Vari ad sexcetos interiere,pluribus uulneribus oppressis. Adueniente dein
1 uuius de Iuba rumor falsus sublatus est, circa Bragadam fluuium V :ς- pys Iubam non longe distantem retrouerti, finitimis regnum '' - inuadentibus. Saburam prΠorem regiScum parua manu ab eo in ripa fluminis destitutum esse.Quo tumore con fisusCurio statis calore cudia perurente,circa tertiam diei horam fortissimam exercitus sui partem in Saburam mo uit,per iter arenosum,& aquis sterile prouectus.Latex quiP pe hybernus calore solis adustus inaruerat, squalebant om nia circum loca.Fluuius uero a Sabura,& rege assistente te nebatur. Lapsus itam speCurio, ad colles ob ardorem solis retrocessit,sici,& suffocatione confectus. Quem cum adeo . affectum intuerentur hostes,fluuium statim transmisere ad: Pugnam praeparati. Curio uicillim e montibns descendit imperite admodum,ac insipienter acies infirmas agens. Demum Numidaru equitibus eu circumuenientibus per ali quantulum temporis paulatim retrocellit,& intra breue telis luris spacium copias redegit. Repulsus denuo confugit ad montes. Asinius Pollio diade iam multorum imminente,ad
Uticam cum paucis exercitu reducit, nequa interim a Va interitus. ro calamitaS,Ob rumorem habitae cladis insurgeret. Curio periculum aggressus pugnans cu omnibus, qui una ad rant intersectus est,ita ut ad Poli ionem nemo Vticam tantae
cladis inmeida redireposset, mac igitur finem pugna apud
146쪽
Bragadam fluuium gesta habuisse dicitur.Curioni putabscisum ad Iubam de atum est.Hac clade ad exercitu Viicae
relata,Fla meas classis praefectos cum Vanibus nauibus is Cam arripuit, priusqua alique e littore susciperet. Asinius addiscedentes negociatores cymba delatus, ut enauigates exercitum tollerent deprecabatur,nonnullic, per nocte abdpsis intra naues recepti sunr. Turmatim uero accurretibus reliquis,naues stibGxcrearaul tosq; ex his, qui nauibus i sederant auru deseretes, auaritiae liuidinc indueta, mari ob ruere. Haec igitur nauigatibus hunc in modii gesta. Similia eis qui in littore constiterant pernodie eueruste referunt. na orta luce se omnes Varo dedidere,quos Iuba ueluti uictorie suae reliquias,moenibus impositos iaculis ad unu interfecit.
ruhili dehortationes Uari faciens. Sic duas Romani legio nes,quae Curione in Libya secutae erant amisere, equitesin uniuers Guelites,& c teros exercitus ministros,qui una aderat: Iuba uero a pria reuersus est, hoc praecipue Otus ad Pompei gloriam ratus pertinere.Iisde serme diebus Anγtonius circa lilyrium ab Octauio Dolabella Pompeii praeto Antoniuare superaturita Caesaris exercitus alius iuxta Placentia, sedi circa Llyotione aedita,quod diutius in bello teneretur, Imperatore coe II 8φDit coclamare: Minas porro quinin singulis olim pollicitas a Caesare,quum Britdusii adesset instatius petebat. Quibus rebus comotus Caesar,ex Massilia Placentia magna celeritare,sollicitudinem peruenit,&ad milites adhuc dissidentes profectus hunc in modii fari coepit. Quod hoc mali esse dicamilites,ad quaecunq; uestra opera necessu est, statim mihi in C, , ι, surgitis.Bellii quippe no nostri culpa,sed hostia a nobis fia/ oratio ad gientiis caussa proaucitur. Vos dii in Gallia essetis plurima milites. ex imperio meo adepti,ad hoc bellum no per partes, sed in
unum coniurantes peruenistis. nunc in medio agendarum reru me relinciuitis,&praetoribus uestris aduersamini. In
Peratore ab illis deposcetes quoru madatis obsequi debetis
147쪽
a i 6 APPIANI DE CIVILIBUS RO..Testis igitur in hanc diem meae erga uos liberalitatis, ac cramentiae, Petrei leges deinceps imitabor. Nonae ita in legio nis, quae seditionis causiam in p rimis praestitit decimi quoque morte mulctabo. Gemitu ab uniuersa legione aedit praetores genibus affusi ueniam suppliciter ab eodeposce Dant. Caesar post modicum uix tandem ab ira liberatus,hoe solum concessisse uisus,tit centum duntaxat,& uiginti siccitionis principes ab omnibus eligeret, duodecim* ex his caeteris selectos, supplicio assiceret. Hos inter cum quidam seditione exorta,nihil cominissset,Caesar duetorem,quod Cista uis illum accusasset, eius loco interfici mandauit. In hunc mo inam re, dum seditio apud Placentiam sopita est Caesar Romam re uel in IV uersus trepidante adhuc populo,nem Senam,aut consule ili , , ἡ ' rum eligente, seipsum dictatorem nominauit. Uerum siue oominas ut inuidiam dilueret,sive quod magistiatu minime indige, uit. ret,per undecim solum dies illi praefuit. sic enim nonnulli asserunt. Consulein se in latum designatii Pompeium quom Isauricum sibi collegam assumpin. Praetores uero aia pro . uincias prout libuit, aut misit a se, aut immutauit. In Iberia
Marcum Lepidum: in Siciliam Aulum Albinum: in Sardiania Sextum peduceum delegauit. Gallis nuper adeptae De cimum Brutum praesidere iussit. Populo etiam fame labo
ranti gratuitam annonam praebuit. Exules deprecantibus, Milone excep to , facile concessit. Petentibus autem debit rum absolutiones ob bellum seditiones ciperactas,ignominiamq; exinde secutam,cis qui talia egi sient,debitorum absolutiones renuit. Censores rerum emptarum instituit,qui debitores creditoribus pecuniarum loco ascriberent. Haec circa hyberna solstitia operati copias omnes Brundusium emittit. Ipse decembri mense apud Romanos, urbe egredi tur, non expectato ob consulatum iam proximi anni men sis initio. Quem populus euntem prosccutus,ut cum Pona
Peio conciliati uellet deprecatus est. Non enim amba unx
148쪽
erat eum, qui uicisset monarchiam sibi desumpturum hine. Interea Caesar nullo apparatu omisso,summa celeritate iter arripit. Pompeius inparanda da de uniuersum fere tempus conterebat, exercitus*,8c pecunias dietim adaugebat. na ues Porro quadraginta, quae a Caesare ad Ionii maris custo diam dimitiae fuerant intercipiens, nauigatione eius obser uabat, ipse currendo& equitando copias continue exerce bat,ad omnem ultra aetalcm laborem sese esserens. Quam ob rem beneuolentiam sibi facile asciuerat, omnes ad ex ercitia huiusmodi ueluti ad spectaculum quoddam ueritit hant. Caesari peditum legiones tum decem aderant, Celta Cssaria etrum equitum decem milia. Pompeiu uero legiones quilam Pompeii sequebantur,quas Italia egressus, Ionio mari imperato secu QPi . umerat,&quicunm his equites pariter adiunctii filerant. Ex
Parthia quo* legiones duae, quae Crasso in bello superme
rant, di quaedam alia eorum pars, qui Aegyptum cum G hinio inuaserant. summa Italorum omniu legiones unde cim, equitum ad septem milium numerum aequabat. His helli coplices ex Ionia, Macedonia, Peloponneso, & B o tia accesserant. Sagittari j ulterius Cretenses, funditores ex Thratia,&quicunt circa Pontum sagittis exercetur. Equites nonnulli e Celtis, &o orientali Gallia quam plurimi. mageni ulterius ab tiocho missi,Cilices,&Cappadoces,& ex minori Armenia quidam uenerant. Pamphylij in. super,& Pysidae,quorum opera non ad pugnam, sed oppidorum munitiones .fossarum custodiam,&alia exercitui Italo necessaria,Pompeius uti disposuerat, ne Italosv quen.
quam ab exercitu cogeretur amouere. Haec peditum,equi
tum summa fuerat. Naues praeterea longs legionibus pluribus stipatae uis ad sexcentorii numerum, eum sequebam
tur. Ex hiscentum Romanis refertae,quae ceteras anteirent.
Multitudo deinde Olchadum,& Ratium ad uasa cdportan
149쪽
ohatio ad cu Uubius praeerat Cum omnia in unum parata essent Po senatores peius Senatores omnes,& equites, uniuersumq; exercitummo ita qm Vn' ad erat conuocarri iudet, eos p his uerbis allocutus exeici, est. Athenienses quondam ouiri ciuitate eoru reliquisse diis tum cuntur,ut in hostes illis insurgentes pro libertate bellu gere.
rent,non eoru habitacula domosue, sed uiros potius cicuta
tem esse existimantes. Et id agentes statim quidem ciuitate receperunt, gloriosiore quaquae prius fuerat longe reddiderunt. Itidem oc maiores nostros ingruentibus Celtaru populis urbe reliquisse,ac subinde salua praestitisse nouimus. Ex Ardea Ardea quu Camillus,&omnes egrederetur, qui cu illo rite miliψ' sentiebant Iibertate,quocunm in loco ipsi forent,patria ambitrati sunt. Quae nos uicissim animo uoluetes,hunc in locu classe deuecti sumus,no ut patria relinqueremns,sed ut pro ea optime instructi insidianteilli Caesare,& Italia per largi tione fibi uendicante pelleremus,que uoso ciues hoste cie crevistis Is aute praetores suos ad prouincias nostras destis nat, ac nonullos urbi nostrae praesides imponit,alios per It liam quoq; emittit. Tantu illi audaciae inest, ut populi Ro. imperiuconetur inuadere.Eth quide pugnas, trepidusq; adhuc agit,utpote a dijsimortalibus daturus poenas. Quid cum uictore a crudelitate,& uioletia cessaturu arbitramini, qui in patria molitur arma Hunc nonulli pecuniae inhiates prosequii tur,qua e Gallia nobis subdita depraedatus est,sub pati lege cum inseruire cupietes. Ego uero minime destiti. aut deinceps pro uobis una pugnare desista,sed me, &miliatem uobis,&duceprout gratius fuerit expona.&si qua mi
; hi belli inest peritia, si qua felicitas,qui in hanc usq; diem imuictiis astiti,ea mihi deos in praesenti concessuros precor,ut me sic ultore patriae essIesmaiat,'ueadmodum iuste a uobis huic imperio praefectus sum .Fidere etenim diis immortalia' hus aequum nobis est,ratione belli inspecta,quod iustitia ins honestatem. coniuret, prosa ute Reipublistae nostrae certantibus
150쪽
B ELLIS LIn ER SECUNDUs. ri tantibus. Ex fluo tanta apparatus magnitudo, suem nobis maria, ternaei suppeditant, nunc adesi aderitque, cum bel. Ium aggressi erimus. Quaecun* enim gens, ut sic dixerim. ab oriente ad Euxinum potum incolit, siue Graeca, siue Barbara nobiscu militat. Reges porro qui mihi,nominiq; Ro
mano sunt amicisὰmi,exercitus , tela, commeatu, Omneqialium apparatum subministrant.Ite igitur ad opus alacres , o patria,&uobis ipsis,&me dignum, saris iniuriae meis mores,mandatis meis obsequentes. Sic ille locutus cst. At uero exercitus omnis, &quicunq; circa illum ex senato.
rio, Equestri ordine simul aderant, magna, ec insignis turba, Pompeium laudare, ec quocunoe opus foret, eos
ducere, una uoce ciamare incipiunt. Ille hyemis temp&.re extremo, cum mare importuosum agitaretur fluctilius ratus interea Caesarem neutiquam exercitum moturum . sed consulatum potius in urbe confirmaturum esse, clas isum praesectis, ut mare interim tueantur edicit. Copias omnes circa Μacedoniam, Thessaliamque futurae sortis snarus in hyberna distribuit. Caesar ut a nobis praemis sum est, brumae tempore Brundusium accessit, ratus in sperato praelio facilius conturbare hostes. Ita nullo ap.
paratu,aut commeatu fisus,nodum habito exercitu in unu coacto Brundusin, qui praesentes aderant in concionem comuocat,eosin his uerbis adhortatus est. Neq;hIemis intem Cωρ, is peries o uiri,qui mecum ad insignes res agendas accessistis, orationeqVe aliorum tarditas, aut apparatus indigentia a prose. militaria quendo bello deterruit. 'nte omnia quidem celeritate no his opus est, ut primos e nobis, primi ipsi cursu conten , dentes inuicem praeueniamus. Hoc igitur censeo,ut seruos currus, impedimenta omnia hoc in loco relinquamus. N Mes,quae hic adsunt, di nos solos ultra fretum deserre post ut instendamus, ut hostes lateamus: obseruantes pro hyeme fortunam Opumam,pro paucitiae militum audaciam nobis, Praeponcnica